ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ

Transcript

1 ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ Χαιρετισμός Του κ. Α/ΓΕΣ, ως Εκπροσώπου του κ. Υπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Ευάγγελου Βενιζέλου στo Συνέδριο Χειρισμού Κρίσεων«ΑΘΗΝΑ 2011» Θεσσαλονίκη, 03 Ιουν 11

2 - 1 - Κύριοι πρέσβεις και Ακόλουθοι Άμυνας, Κυρίες και κύριοι Σύνεδροι, Με ξεχωριστή τιμή, αναλαμβάνω την εκφώνηση του χαιρετισμού, της ολοκλήρωσης των εργασιών του Συνεδρίου Χειρισμού Κρίσεων «ΑΘΗΝΑ 2011», εξ ονόματος του κ. Υπουργού Εθνικής Άμυνας, οι ανειλημμένες κοινοβουλευτικές υποχρεώσεις του οποίου, κατέστησαν αδύνατη την παρουσία του σήμερα. Ιδιαίτερης σημασίας γεγονός, αποτελεί η παρουσία πολλών ξένων αντιπροσωπειών χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, χωρών της περιοχής μας, της ΝΑ Ευρώπης, αλλά και άλλων χωρών από άλλες μακρινότερες περιοχές, που μας κάνουν την τιμή να είναι σήμερα εδώ, γεγονός που εκλαμβάνεται ως ένα σαφές δείγμα φιλίας. Ελπίζω, η συμμετοχή σας στο Διεθνές Συνέδριο Χειρισμού Κρίσεων «Αθηνά 2011, να αποτιμήθηκε ως εποικοδομητική και να αποτέλεσε βήμα προβληματισμού, προτάσεων και συμπερασμάτων, στον ευαίσθητο τομέα της άμυνας και ασφάλειας, τα οποία το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ευελπιστεί ότι, θα αξιοποιηθούν από όλους τους οργανισμούς και όλους τους φορείς που ασχολούνται με τα θέματα αυτά. Εδώ στη Θεσσαλονίκη, που είναι και τόπος φιλοξενίας της Διεθνούς εκθέσεως Αμυντικού Υλικού Defensys, με το Συνέδριο αυτό, προσδοκούμε να αναπτύξουμε πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην οικοδόμηση αλληλέγγυων σχέσεων, με τα κράτη και τους πολίτες τους, με τα οποία η Ελλάδα θέλει ν αναπτύξει σχέσεις φιλίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Είναι προφανές ότι, σε μια εποχή όπου οι προοπτικές για το καλλίτερο, αλλά και για το χειρότερο, είναι ανοιχτές και ορατές, εξακολουθούν να παραμένουν ζητούμενα η σύνθεση, η συνεννόηση, η συναντίληψη, η σύμπραξη, η αλληλεγγύη. Αλλά πάνω από όλα η αποφασιστικότητα, η βούληση και μερικές φορές, αν απαιτηθεί, και η πυγμή.

3 - 2 - Μόνον με την αντίληψη και την προσπάθεια του συνόλου μπορεί να ξεπεραστούν κρίσεις της μορφής που βιώνουμε σήμερα. Το Νοέμβριο του περασμένου έτους, στη Λισαβόνα, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, διατυπώθηκε με πιο επίσημο και κωδικοποιημένο τρόπο ο κατάλογος των σύγχρονων απειλών που δεν περιλάμβανε μόνο όσα γνωρίζαμε, αλλά φυσικά και τις ασύμμετρες απειλές, την τρομοκρατία, τους περιβαλλοντικούς κινδύνους, τους κινδύνους απ την κλιματική αλλαγή, τους ενεργειακούς κινδύνους, τους κινδύνους που συνδέονται με την ασφάλεια του εφοδιασμού και με την ασφάλεια των ενεργειακών οδών κ.ο.κ. Επιπλέον, στους κινδύνους που συνδέονται με τις νέες τεχνολογίες, με τις τεχνολογίες των επικοινωνιών και της πληροφορίας, με το χώρο που ονομάζουμε κυβερνοχώρο. Ζούμε σε κοινωνίες που βασίζονται στην ομαλή συνέργεια μεγάλου αριθμού συστημάτων και υποδομών στρατηγικής σημασίας (συγκοινωνίες, ενέργεια, επικοινωνίες, υδροδότηση, διατροφή, υγεία και περίθαλψη και διατήρηση της δημόσιας τάξης, οικονομία και εμπόριο, εθνική άμυνα, κλπ.). Η αποδυνάμωση μιας ή περισσοτέρων συνιστωσών, ως αποτέλεσμα μιας καταστροφής μεγάλης έκτασης, μπορεί να οδηγήσει στην μικρής ή μεγαλύτερης διάρκειας κατάρρευση του κρατικού μηχανισμού, με απρόβλεπτες συνέπειες. Πάρα πολύ σύντομα, μετά τις αποφάσεις της Λισαβόνας του Νοεμβρίου, η Συμμαχία, και θα έλεγα διασταλτικά, η διεθνής κοινότητα: ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση, όλος ο δυτικός και όχι μόνο κόσμος, βρέθηκε αντιμέτωπος με νέες καταστάσεις. Δε νομίζω ότι υπήρχε σε κάποιον, τότε, η αίσθηση πως, μόλις λίγους μήνες αργότερα, στις αρχές του 2011, θα άλλαζε τόσο εντυπωσιακά η κατάσταση στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου, της Βόρειας Αφρικής και του Κόλπου. Πως στην πραγματικότητα, θα άνοιγε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του αραβικού κόσμου, με πολλές χώρες να μπαίνουν στη δίνη αυτή των συγκλονιστικών αλλαγών, που μας

4 - 3 - επιτρέπει να ισχυριστούμε ότι παρακολουθούμε την ιστορία εν τω γίγνεσθαι. Έχουμε ένα υπόστρωμα με τεράστιες διαφορές, θρησκευτικές, εθνοτικές, φυλετικές. Οι κοινωνίες, αυτές, προτίμησαν να αρχίσουν με τα δύσκολα ζητήματα. Κανένα από τα μεγάλα προβλήματα της περιοχής, δεν μπορεί πλέον να αναγιγνώσκεται με τον ίδιο τρόπο. Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο αυτό. Ένας πολύ μεγάλος παράγοντας της κρίσης είναι το στρατηγικό κενό που φάνηκε να υπάρχει στη δυτική πλευρά του κόσμου, λόγω της αδυναμίας των διεθνών οργανισμών συμπεριλαμβανομένου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να διατυπώσει έγκαιρα, ένα πειστικό και ολοκληρωμένο σχέδιο, που να περιλαμβάνει μία στρατηγική εισόδου και μία στρατηγική εξόδου απ την κρίση. Αυτό επαγωγικά, μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως, πρωταρχική μας, ίσως, υποχρέωση είναι, να καλύψουμε αυτό το στρατηγικό κενό, ώστε ο δυτικός κόσμος και εν προκειμένω οι υφιστάμενοι θεσμοί που διεκδικούν να παίξουν -και οφείλουν να παίξουν- ένα ρόλο στην εμπέδωση της σταθερότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις αυτές. Να μπορούν να προβλέψουν και να διαχειριστούν κρίσεις, να μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα δίχτυ ασφαλείας, ως ένα επίπεδο αναφοράς, για τον πλανήτη. Όταν έγκαιρα προβλέπεται και χαράσσεται η στρατηγική αντιμετώπισης μιας κρίσης, τότε ευκολότερα, αποτελεσματικότερα, αλλά και βεβαίως οικονομικότερα, είναι διαχειρίσιμη μία κρίση. Αυτό είναι προφανές ότι δεν συμβαίνει στην παρούσα φάση. Η Ελλάδα, διατηρεί παραδοσιακά, στενούς δεσμούς με τον αραβικό κόσμο, αντιλαμβάνεται τα αισθήματα και τον παλμό της Μεσογείου, είναι μια χώρα που έχει και θα έχει πάντα την εγγύτητά της την γεωγραφική, με την περιοχή της κρίσης. Από την άλλη μεριά, είναι μια χώρα δυτική, είναι μια χώρα ευρωπαϊκή, είναι μια χώρα που θέλει να μετέχει στο κεντρικό ρεύμα των εξελίξεων μέσα στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς, που έχει τις δικές της προτεραιότητες και τις δικές της

5 - 4 - ευαισθησίες και κάνει τις δικές της επιλογές, εκτιμώντας -θέλω να πιστεύω σωστά- τον πραγματικό συσχετισμό δυνάμεων, και τον διεθνή και τον ευρωπαϊκό και τον περιφερειακό, στον χώρο της Μεσογείου. Θυμίζω εδώ ότι η Ελλάδα, παρά τη δημοσιονομική της κρίση και παρά τους αυστηρούς περιορισμούς στις δημόσιες δαπάνες, παρά την ανάγκη να μειώσει σημαντικά τον αμυντικό της προϋπολογισμό και τις εξοπλιστικές της δαπάνες, είναι παρούσα στις σημαντικότερες διεθνείς αποστολές, υπό τη σημαία των Ηνωμένων Εθνών, υπό τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό τη σημαία του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα είναι παρούσα, όχι μόνο στο Κόσοβο και στη Βοσνία Ερζεγοβίνη ή στο Λίβανο, αλλά είναι παρούσα στο Αφγανιστάν, είναι παρούσα στη Σομαλία και στο Κέρας της Αφρικής, είναι παρούσα στη Μεσόγειο, στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Είναι παρούσα στη Λιβύη βεβαίως, με όλες τις στρατηγικής σημασίας υποδομές της, με την Κρήτη, με τη βάση της Σούδας, με τα αεροδρόμιά της, με τα ιπτάμενα ραντάρ της, με τις μονάδες έρευνας και διάσωσης, με το πολεμικό της ναυτικό, που μετέχει στην επιχείρηση επιβολής του εμπάργκο όπλων. Έχουμε και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο, να αντιμετωπίσουμε πολύ μεγάλες και σύνθετες προκλήσεις. Ας μη λησμονούμε ότι, το πρόβλημα της ασφάλειας είναι ταυτόχρονα πρόβλημα και εξωτερικής και εσωτερικής ασφάλειας. Είναι πρόβλημα στρατηγικής, διότι οι σημερινές απειλές είναι τέτοιες που τα φυσικά όρια είναι όλο και περισσότερο χωρίς νόημα. Επιβάλεται, επομένως, να επικεντρωθούμε σε συγκεκριμένους τομείς, όπως: Η συνεχής προσαρμογή της στρατηγικής αντιμετώπισης και επίλυσης των κρίσεων. Η ενίσχυση των παραγόντων ισχύος. Η κατάλληλη αναδιάρθρωση της αρχιτεκτονικής των μέσων, των μηχανισμών και των υποδομών άμυνας και ασφαλείας.

6 - 5 - Σε αυτό το πλαίσιο, διλλήματα και αντιφάσεις εμφανίζονται συνεχώς, στη διεθνή πολιτική σκακιέρα κάνοντας το έργο μας ακόμη πιο δύσκολο. Ο στρατηγικός ορίζοντάς μας, όμως, πρέπει να είναι πανοπτικός, χωρίς να χάνει την μεγάλη εικόνα, ταυτόχρονα να έχει την ικανότητα να εστιάζει και στην πιο μικρή λεπτομέρεια. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό, την στρατηγική μας την υπαγορεύει η ίδια η γεωγραφία, που βρίσκεται στη βάση κάθε γεωπολιτικής και γεωοικονομικής θεώρησης. Η γεωγραφία μπορεί, επίσης, να υπαγορεύσει τους νέους τύπους αποστολών και επιχειρήσεων. Και εάν "η γεωγραφία" αναφέρεται στο χώρο, οι «μηχανισμοί της αλλαγής» αφορούν στον παράγοντα χρόνο και εμπεριέχουν το επίπεδο επείγουσας ανάγκης, αποτελεσματικότητας, κόστους και πιθανών παρενεργειών. Αντικείμενα που νομίζω μας προβλημάτισαν όλους, αλλά και θα συνεχίσουν να μας απασχολούν. Σας ευχαριστώ.