Συνδεδεµένα Γονίδια. Γενετικός Ανασυνδυασµός Κλασσική Γενετική Χαρτογράφηση ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ - ΤΑΝΙΑ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ



Σχετικά έγγραφα
Γενετική. Ενότητα 3η: Σύνδεση Χαρτογράφηση γονιδίων. Πηνελόπη Μαυραγάνη-Τσιπίδου Τμήμα Βιολογίας ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Μεντελική γενετική. Λείοι σπόροι του μοσχομπίζελου (Pisum sativum).

Μεντελική γενετική. Λείοι σπόροι του μοσχομπίζελου (Pisum sativum).

Χρωμοσώματα & κυτταροδιαιρέσεις

ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ. Παρουσίαση 6. Μπράλιου Γεωργία Τμήμα Πληροφορικής με Εφαρμογές στη Βιοϊατρική Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Κυριακή 15/02/2015 Ημερομηνία

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β )

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2017 B ΦΑΣΗ

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 5. ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ Μάθημα 1,2

ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ. Ο Mendel καλλιέργησε φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΦΥΕ 43: ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΟΥΡΤΖΗΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Θέματα Πανελλαδικών

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 5.1 ΠΡΟΒΛΗΜΑ 5.2 ΠΡΟΒΛΗΜΑ 5.3

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/01/2014

Σε τι αναφέρεται η αναλογία 9:3:3:1 του διυβριδισμού και υπό ποιες προϋποθέσεις ισχύει;

Η Επιτροπή Παιδείας της ΠΕΒ. Αθήνα, 24/5/2013 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ

Τα Γενετικά πειράματα του Mendel με την μπιζελιά

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΥΡΕΣΗ ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΑΠΟ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΓΝΩΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΗΣΗΣ (ΑΥΤΟΣΩΜΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ)

Ενδεικτικές Απαντήσεις Βιολογίας Προσανατολισμού Ιούνιος 2019

B.3 Σχολικό βιβλίο, σελίδες : «Θεραπευτικά. χημειοθεραπείας.»

Α1. Οι περιοχές του DNA που μεταφράζονται σε αμινοξέα ονομάζονται α. εσώνια β. εξώνια γ. υποκινητές δ. 5 αμετάφραστες περιοχές.


ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α. Α1. Για τις παρακάτω προτάσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

Θέματα Πανελλαδικών

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Για το χρώµα σπέρµατος επικρατής είναι η ιδιότητα κίτρινο και η υπολειπόµενη το πράσινο. Συµβολίζουµε: Κ:Κίτρινο κ: Πράσινο Κ>κ

Κεφάλαιο 5: ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ

Τα γονίδια που βρίσκονται στην ίδια γενετική θέση χων ομόλογων χρωμοσωμάτων

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5 ο Κεφ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 5ο

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

β) Σχολικό βιβλίο σελ. 96: «Αν κατά τη διάρκεια της µείωσης...τρισωµία», σελ. 97: «Η έλλειψη είναι η απώλεια γενετικού

Βιολογία Κατεύθυνσης Γ Λυκείου

Τρίτη, 30 Μαΐου 2006 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Σάββατο, 26 Μαΐου 2007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΦΗ ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΥ. Γενετική του Φύλου Ι ασκήσεις

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2012 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου Απαντήσεις Θεμάτων

Προτεινόμενες λύσεις ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 19/6/18. Β2. Καμπύλη Β, τα βακτήρια του γένους Lactobacillus αναπτύσσονται σε ph 4-5. (σελ.

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΜΕΝ ΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 24 Μαΐου Απαντήσεις Θεμάτων

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΓΕΝΕΤΙΚΗ AAT TCG CGA TTCC

Κεφάλαιο 5. Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc Utopia Publishing, All rights reserved

Πανελλαδικές εξετάσεις Γ Τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Παρασκευή 22 Μαΐου 2015

Κεφάλαιο 5: Μενδελική Κληρονομικότητα

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2012 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1.1 Η γαλακτοζαιμία στον άνθρωπο είναι ασθένεια που οφείλεται σε υποτελές γονίδιο και κληρονομείται με απλό Μεντελικό τρόπο.

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΘΗΜΑ : (Συμπληρώνεται από τους εισηγητές)

Βιολογία. Γ ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ Προτεινόμενα Θέματα Γ ΓΕΛ. Ιανουάριος προσανατολισμού ΘΕΜΑ Α

Σας αποστέλλουµε τις προτεινόµενες απαντήσεις που αφορούν τα θέµατα της Βιολογίας Θετικής Κατεύθυνσης των Ηµερησίων Γενικών Λυκείων.

Κεφάλαιο 5: Μενδελική Κληρονομικότητα

Βάσεις δεδομένων χαρτογράφησης γονιδιωμάτων

Μεθοδολογία επίλυσης ασκήσεων Γενετικής

Στην αυτοσωμική υπολειπόμενη κληρονομικότητα: κυστική ίνωση Στη φυλοσύνδετη υπολειπόμενη κληρονομικότητα: αιμορροφιλία

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΚΑΒΑΣ 1 ΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΛΥΚΕΙΟ.. ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. ε Α2. στ Α3. ε Α4. β Α5. δ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

Μέρος 3 ο. Χρωµοσώµατα και κυτταροδιαιρέσεις. Thomas Hunt Morgan 1910

Προτεινόμενες λύσεις ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΙΟΥ 2015

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Παραγωγή, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης.

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 22 Μαΐου Απαντήσεις Θεμάτων

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5 ο Κεφ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2018 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ασκήσεις. 1 ο Κεφάλαιο: Το Γενετικό Υλικό

Σας αποστέλλουµε τις προτεινόµενες απαντήσεις που αφορούν τα θέµατα της Βιολογίας Θετικής Κατεύθυνσης των Ηµερησίων Γενικών Λυκείων και ΕΠΑΛ.

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου Απαντήσεις Θεμάτων

ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α Α1. A Α2. B Α3. Γ Α4. Γ Α5. Β ΘΕΜΑ Β Β1. 1. ζ 2. στ 3. α 4. ε 5. β 6. δ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 23 IOYNIΟΥ 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ. 3η ΙΑΛΕΞΗ ΠΑΡΑΛΛΑΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ ΑΝΑΣΥΝ ΥΑΣΜΟΣ

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Ποσοτική Γενετική ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ.

ενώ ο απαιτούµενος στόχος είναι η έρευνα γύρω από την εύρεση των κατάλληλων φορέων. 2. Σελ ύο είναι οι τεχνικές προγεννητικού ελέγχου. Η αµνιο

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τρίτη 18 Ιουνίου 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ. (Ενδεικτικές Απαντήσεις)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΜΕΝΤΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΒΑΚΑΛΗΣ

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 02. ΓΕΝΕΤΙΚΗ & ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 5ο

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 24 ΜΑΪΟΥ 2013

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΙΟΥ 2012 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 5/2/2012 ΘΕΜΑ 1 ο Α. Να βάλετε σε κύκλο το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. (10 µόρια)

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

1. Κατά τη µεταγραφή του DNA συντίθεται ένα α. δίκλωνο µόριο DNA. β. µονόκλωνο µόριο DNA. γ. δίκλωνο RNA. δ. µονόκλωνο RNA.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2013 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Transcript:

8η ιάλεξη Συνδεδεµένα Γονίδια Γενετικός Ανασυνδυασµός Κλασσική Γενετική Χαρτογράφηση ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ - ΤΑΝΙΑ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ Εργαστήριο Γενετικής & Βελτίωσης φυτών Κύρια σηµεία - Ορισµοί Συνταινικά = γονίδια που βρίσκονται στο ίδιο χρωµόσωµα Σύνδεση (linkage) Συνδεδεµένα γονίδια (linked genes) Οµάδα σύνδεσης(linkage group) Γονίδια που δε συνδυάζονται ανεξάρτητα επειδή εδράζονται στο ίδιο χρωµόσωµα 1

Κύρια σηµεία - Ορισµοί Γενετική ανάλυση = λεπτοµερής ανάλυση της δοµής και της λειτουργίας του γενετικού υλικού Κλασσική γενετική ανάλυση = διασταυρώσεις γονέων µε διακριτά γενετικά γνωρίσµατα προκειµένου να προσδιοριστεί η συχνότητα µε την οποία διαφορετικά γονικά αλληλόµορφα εµφανίζονται σε νέους συνδυασµούς Κλασσική Γενετική Ανάλυση ιασταυρώσεις ελέγχου Γενετικός Ανασυνδυασµός (genetic recombination Γονικά άτοµα Ανασυνδυασµένα άτοµα Προσδιορισµός συνδεδεµένων γονιδίων Κατασκευή χάρτη σύνδεσης 2

Σύγχρονες µελέτες χαρτογράφησης Γενετικός δείκτης (genetic marker)= ή µεταλλαγή η οποία παράγει ευδιάκριτο φαινότυπο (αλληλόµορφο που «µαρκάρει» ένα γονίδιο/χρωµόσωµα) Γονιδιακός δείκτης (gene marker) = αλληλόµορφα είκτες DNA (DNA markers) = µοριακοί δείκτες, περιοχές γονιδιώµατος µε αρκετές διαφορές από άτοµο σε άτοµο ανιχνεύσιµες µε µοριακή ανάλυση Σύγχρονες µελέτες χαρτογράφησης ηµιουργία χρωµοσωµικών χαρτών υψηλής ανάλυσης Human genome project 3

Πρώτες µελέτες γενετικής σύνδεσης 1911, Thomas Hunt Morgan Γονίδια συνδεδεµένα µε το χρωµόσωµα Χ Drosophilla melanogaster w = λευκά µάτια m = µικροσκοπικά φτερά Πειραµατικές διασταυρώσεις του Morgan Γονικοί γονότυποι Γονικοί φαινότυποι F 1 xf 1 ιασταύρωση ελέγχου m+w+ m w m w 4

Συµπεράσµατα Ανεξάρτητος ανασυνδυασµός γονιδίων = 50% ανασυνδυασµένοι φαινότυποι Χαµηλότερο ποσοστό (36,9%) = ένδειξη σύνδεσης των δύο γονιδίων Κατά τη µείωση τα αλληλόµορφα ορισµένων γονιδίων µεταβιβάζονται µαζί επειδή βρίσκονται το ένα κοντά στο άλλο, στο ίδιο χρωµόσωµα Φυσικής ανταλλαγή τµηµάτων οµόλογων χρωµοσωµάτων 1. Χίασµα = το σηµείο στο οποίο συµβαίνει φυσική ανταλλαγή τµηµάτων γενετικού υλικού σε ένα οµόλογο ζεύγος χρωµοσωµάτων (θέση του διασκελισµού) 2. ιασκελισµός = αµοιβαία ανταλλαγή τµηµάτων µεταξύ των µη αδερφών χρωµατίδων σε αντίστοιχες θέσεις κατά µήκος των οµόλογων χρωµατίδων.. Περιλαµβάνει τη ρήξη και επανασύνδεση των δύο χρωµατίδων 5

Φυσικής ανταλλαγή τµηµάτων οµόλογων χρωµοσωµάτων 3. ιασκελισµός = το σύνολο των γεγονότων που οδηγούν σε γενετικό ανασυνδυασµό ανάµεσα σε συνδεδεµένα γονίδια τόσο στους προκαρυωτικούς όσο και στους ευκαρυωτικούς οργανισµούς 6

Γενετικός ανασυνδυασµός 1931, Harriet B. Creighton, Barbara McClintock Στέλεχος καλαµποκιού, Zea mays Ετερόζυγο για δύο γονίδια στο χρωµόσωµα 9 C = έγχρωµοι σπόροι, c = άχρωµοι σπόροι Wx = παραγωγή αµυλόζης και αµυλοπηκτίνης, wx = αµυλοπηκτίνη Έντονα χρωµατισµένο τµήµα Μετατόπιση: απόσπαση ενός χρωµοσωµικού τµήµατος από ένα χρωµόσωµα και η προσάρτηση του σε ένα άλλο Κυτταρολογικοί δείκτες (cytological markers): γνωρίσµατα που διακρίνονται κυτταρολογικά 7

Βραβείο Nobel Ιατρικής, 1983 Πειράµατα στη Drosophila Curt Stern, λίγες εβδοµάδες µετά.. Ίδια συµπεράσµατα Πειράµατα µε Drosophila melanogaster Ανάλυση δύο γενετικών τόπων συνδεδεµένων µε το χρωµόσωµα Χ car (carnation) = γαριφαλί χρώµα µατιών car+ = κόκκινο χρώµα µατιών B (bar eye) = νεφροειδές σχήµα µατιών Β + = στρογγυλό σχήµα µατιών 8

Το πείραµα του Stern Εντοπισµός της σύνδεσης γονιδίων µέσω διασταυρώσεων ελέγχου ιασταύρωση ελέγχου = διασταύρωση ενός ατόµου µε ένα άλλο το οποίο είναι οµόζυγο και υποτελές ως προς όλα τα γονίδια που µελετώνται 9

Κατασκευή γενετικών χαρτών Οαριθµός (%) των γενετικά ανασυνδυασµένων φαινοτύπων αντικατοπτρίζει της σχέσεις γενετικής σύνδεσης. Πειράµατα ανασυνδυασµού µπορούν να χρησιµοποιηθούν για να κατασκευάσουν γενετικούς χάρτες. Οι διασταυρώσεις ελέγχου πραγµατοποιούνται για να καθορίσουν τα συνδεδεµένα γονίδια. Επιλέγουµε µία διασταύρωση ελέγχου όπου ο ένας γονέας θα είναι οµόζυγος και υποτελής για όλα τα γονίδια που µελετούνται. Εάνταδύογονίδιαδενήτανσυνδεδεµένα τότε και 4 φαινότυποι θα προκύψουν σε ίσους αριθµούς στην F1 (2 loci) και η συχνότητα των γονικών προς τους ανασυνδυασµένους θα είναι 1:1. Σύγκριση παρατηρούµενων και αναµενόµενων αριθµών ατόµων χρησιµοποιώντας µία δοκιµασία ελέγχου προσαρµογής µε σηµαντική τιµή P, P-value < 0.05. Σηµαντικές αποκλίσεις από αυτές τις συχνότητες δείχνουν σύνδεση. Γενετικός χάρτης Άτοµο διπλά ετερόζυγο ως προς w και m ύο πιθανές διατάξεις αλληλοµόρφων 1. w+ m+ / w m = οµόπλευρη (coupling) ή διάταξη cis 2. w+ m / w m+ = ετερόπλευρη (repulsion) ή διάταξη trans ιασκελισµός της cis οδηγεί σε trans και αντιστρόφως 10

Γενετικός χάρτης Ησυχνότητα διασκελισµού για γονίδια που είναι συνδεδεµένα είναι χαρακτηριστική για κάθε ζεύγος γονιδίων που αναλύεται Η συχνότητα ανασυνδυασµού είναι η ίδια για δύο συνδεδεµένα γονίδια ανεξάρτητα από το αν τα αλληλόµορφα των δύο γονιδίων είναι σε cis ή trans διάταξη. Γενετικός χάρτης Alfred Sturtevant (1913) υποστήριξε ότι οι συχνότητες ανασυνδυασµού θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν ως ένα ποσοτικό µέτρο της γενετικής απόστασης δύο γονιδίων σε ένα γενετικό χάρτη 1% συχνότητα διασκελισµού = 1 χαρτογραφική µονάδα, 1 map unit (mu) ή centimorgan (cm). Οι χαρτογραφικές µονάδες (mu) και τα centimorgans (cm) αποτελούν σχετικές µετρήσεις 11

Συχνότητα διασκελισµού = συχνότητα φυσικών ανταλλαγών µεταξύ των χρωµοσωµάτων κατά τη µείωση για την περιοχή που βρίσκεται ανάµεσα στα γονίδια Συχνότητα ανασυνδυασµού = συχνότητα ανασυνδυασµού γενετικών δεικτών σε µία διασταύρωση, υπολογίζεται αναλύοντας τους φαινοτύπους των απογόνων Όσο µεγαλύτερη είναι η απόσταση ανάµεσα σε δύο γονίδια τόσο µεγαλύτερη είναι η συχνότητα διασκελισµού 12

Οπρώτος γενετικός χάρτης κατασκευάστηκε για τη Drosophila: Βασίστηκε στις συχνότητες ανασυνδυασµού Τρία φυλοσύνδετα γονίδια w = λευκό χρώµα µατιών m =µικροσκοπικά φτερά y = κίτρινο χρώµα σώµατος Συχνότητες ανασυνδυασµού: w x m = 32.6 w x y = 1.3 m x y = 33.9 y w m 1.3 mu 32.6 mu 13