Σελίδες σχολικού βιβλίου : 357-4001 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ-ΔΙΚΤΥΑΔΙΑΔΙΚΤΥΟ-ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ Κεφάλαιο 12ο
2 12.1 Η εξέλιξη των μέσων επικοινωνίας Οπτικά Ακουστικά μηνύματα (σήματα καπνού φωνή) Γραπτά μηνύματα ταχυδρομική επικοινωνία Τηλέγραφος «ψηφιακό μέσο». Η πληροφορία μεταδίδεται μεταξύ δύο στοιχείων. Αποτελεί αξιοποίηση των νόμων της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής. Τηλεπικοινωνίες. Διαδίδονται ηλεκτροκύματα που φέρουν κυρίως σήματα ήχου και εικόνας.
3 12.2 Ηλεκτρονική Επικοινωνία Η ηλεκτρονική επικοινωνία επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ειδικών συσκευών μέσω των οποίων γίνεται ανταλλαγή σημάτων. Για τη μετάδοση αυτών των σημάτων χρησιμοποιείται κάποιο μέσο μετάδοσης.
Σήματα 4 Τα σήματα διακρίνονται ανάλογα με τη μορφή τους σε αναλογικά και ψηφιακά. Τα αναλογικά σήματα εμφανίζουν συνεχή μεταβολή ενός μεγέθους στο χρόνο, π.χ. της ηλεκτρικής τάσης. Το αντίστοιχο φυσικό μέγεθος στα ψηφιακά σήματα εμφανίζεται να παίρνει δύο διακριτές τιμές (π.χ. 5Volt και 0 Volt), που αντιστοιχίζονται στις τιμές 1 και 0.
Σήματα 5 Κατά την επικοινωνία δύο υπολογιστών μέσω του «κοινού» τηλεφωνικού δικτύου, υπάρχει η ανάγκη μετατροπής των σημάτων από αναλογικά σε ψηφιακά και αντίστροφα. Η διαδικασία μετατροπής από τη μια κατάσταση στην άλλη ονομάζεται διαμόρφωση (modulation) και αποδιαμόρφωση αντίστοιχα (demodulation). Η συσκευή με την οποία επιτυγχάνεται αυτή η μετατροπή ονομάζεται μόντεμ Ρούτερ (modulatordemodulator)
Τρόποι μετάδοσης 6 Ενσύρματη μετάδοση Μετάδοση μέσα από φυσικές γραμμές, δηλαδή καλώδια Ασύρματη μετάδοση Μετάδοση με ασύρματο τρόπο μέσω ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, δι επίγειων σταθμών ή δορυφόρων.
Τρόποι μετάδοσης 7 Ενσύρματη μετάδοση Ζεύγη συνεστραμμένων καλωδίων (twisted pair wires) μέσα σε ενιαίο περίβλημα από μονωτικό υλικό. Έχουν μικρό κόστος, ενώ επιτυγχάνουν ικανοποιητικές ταχύτητες. (τηλεφωνικά καλώδια) Ομοαξονικά καλώδια. Λογικό κόστος και χρησιμοποιούνται για μετάδοση σε μικρές αποστάσεις Καλώδια οπτικών ινών. Αποτελούνται από δέσμη οπτικών ινών. Μεγαλύτερο κόστος αλλά και δυνατότητα μετάδοσης του σήματος σε μεγάλες αποστάσεις και με καλύτερη ποιότητα μετάδοσης.
Τρόποι μετάδοσης 8 Ασύρματη μετάδοση Επίγειοι σταθμοί. (microwave transmission towers) Βρίσκονται συνήθως σε υψηλά σημεία και χρησιμοποιούνται για την εκπομπή και τη λήψη του σήματος, όσο και για την αναμετάδοση. Δορυφόροι (satelates). Αναμετάδοση του σήματος σε άλλο δορυφόρο ή επίγειο σταθμό.
9 Κατεύθυνση μετάδοσης των σημάτων Η κατεύθυνση ροής των σημάτων, κατά την επικοινωνία δύο συσκευών μπορεί να είναι Μονόδρομη Εκ περιτροπής αμφίδρομη Αμφίδορμη
Κατεύθυνση μετάδοσης των σημάτων 10 Μονόδρομη (simplex). Έχουμε μία μόνο κατεύθυνση ροής των σημάτων, όπου τα σήματα μεταδίδονται μόνο από τον πομπό και λαμβάνονται από το δέκτη (τηλεόραση, ραδιόφωνο) Εκ περιτροπής αμφίδορμη (half-duplex). Υπάρχει η δυνατότητα ροής των σημάτων και προς τις δύο κατευθύνσεις αλλά όχι ταυτόχρονα (CB) Αμφίδρομη (full-duplex). Συνυπάρχουν και οι δύο κατευθύνσεις συγχρόνων (τηλέφωνο)
11 Μετάδοση ψηφιακών σημάτων
Μετάδοση ψηφιακών σημάτων 12 Σειριακή μετάδοση (serial transmission). Η μετάδοση της πληροφορίας γίνεται με τη διαδοχική αποστολή των bit, ένα σε κάθε μονάδα του χρόνου. Ta bit μεταδίδονται διαδοχικά μέσα από ένα δίαυλο.
Μετάδοση ψηφιακών σημάτων 13 Παράλληλη μετάδοση (parallel transmission). Η μετάδοση της πληροφορίας γίνεται με τη ταυτόχρονη αποστολή ενός αριθμού bit στη μονάδα του χρόνου. Ta bit μεταδίδονται συγχρόνως μέσα από πολλούς διαύλους.
Μετάδοση ψηφιακών σημάτων 14 Η παράλληλη σύνδεση προσφέρει μεγαλύτερη ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων. Χρησιμοποιείται στη σύνδεση υπολογιστή με Σκληρό δίσκο Εκτυπωτή κ.α. Η σειριακή χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που είτε η ταχύτητα δεν είναι κρίσιμος παράγοντας, είτε το κόστος της παράλληλης σύνδεσης είναι απαγορευτικό. modem
15 Πρωτόκολλα και λογισμικό επικοινωνιών Στην ηλεκτρονική επικοινωνία υπάρχουν κανόνες και μέθοδοι, που ονομάζονται πρωτόκολλα επικοινωνίας. Ορίζουν Τον τρόπο σύνδεσης των συσκευών Την ανταλλαγή των σημάτων Ώστε η επικοινωνία να είναι δυνατή και να εξελίσσεται ομαλά και αρμονικά. Η διαδικασία οδηγείται από ειδικό λογισμικό, το λογισμικό επικοινωνιών.
16 12.3 Δίκτυα υπολογιστικών συστημάτων
Δίκτυα υπολογιστικών συστημάτων 17 Ζητούμενο αποτελεί η Αυξημένη υπολογιστική ισχύς. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ένας ισχυρός Η/Υ με πολλά τερματικά. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο της δικτύωσης Πολλοί αυτόνομοι Η/Υ και περιφερειακά συνδεδεμένα μεταξύ τους με δυνατότητες Ανταλλαγής δεδομένων Χρήσης των πόρων (εξοπλισμός, προγράμματα, δεδομένα)
Πλεονεκτήματα Οφέλη δικτύωσης 18 Δυνατότητα επικοινωνίας των μελών μιας ομάδας Πληρέστερη πληροφόρηση (από απομακρυσμένα σημεία και βάσεις δεδομένων) Αξιοπιστία στη συνολική λειτουργία του συστήματος (σε περίπτωση βλάβης ενός Η/Υ το σύστημα εξυπηρετείται από άλλον Η/Υ) Ευκολότερη δυνατότητα επέκτασης του υπολογιστικού συστήματος
Δίκτυα 19 Συνδεδεμένοι η/υ μεταξύ τους με δυνατότητες ανταλλαγής δεδομένων και χρήσης κοινών ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΤΥΟ Δύο υπολογιστές που απλώς επικοινωνούν ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤ ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΚΤΥΟ Ένα σύστημα πολλών χρηστών στο οποίο τα τερματικά επικοινωνούν με τον κεντρικό υπολογιστή ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΥΤΟ
20 12.3.3 Ιεραρχία των κόμβων δικτύου
Ιεραρχία των κόμβων δικτύου 21 Σε ένα δίκτυο υπάρχει η δυνατότητα καθορισμού διαφόρων ρόλων για τον κάθε κόμβο. Με κριτήριο την ιεραρχία των κόμβων τα δίκτυα διακρίνονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες. Ομότιμα δίκτυα(peer to peer networks) Δίκτυα βασισμένα σε εξυπηρετητή (Server Based Networks)
Ομότιμα δίκτυα 22 Είναι ένα δίκτυο όπου ο κάθε υπολογιστής έχει ισότιμα δικαιώματα χρήσης των πόρων με όλους τους άλλους ονομάζεται ομότιμο. Κάθε χρήστης έχει θεωρητικά πρόσβαση σε όλους τους πόρους των υπολοίπων. Στην πράξη ο κάθε χρήστης έχει πρόσβαση μέσω του δικτύου, μόνο σε πόρους των άλλων υπολογιστών οι οποίοι έχουν διαμοιραστεί στο δίκτυο.
Χαρακτηριστικά ομότιμων δικτύων 23 Δυσκολία στην ανεύρεση και συντήρηση της πληροφορίας που είναι διαμοιρασμένη στους Η/Υ του δικτύου Απαιτεί τη συνεχή λειτουργία όλων των Η/Υ, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης σε όλους τους πόρους. Προσφέρει χαμηλή ασφάλεια, λόγω της απουσίας κεντρικού ελέγχου και της διασποράς της πληροφορίας Μικρό σχετικά κόστος, αφού δεν απαιτεί πρόσθετο υλικό και λογισμικό. Το σύστημα έχει καλή απόδοση μόνο σε μικρό πλήθος υπολογιστών
Δίκτυα βασισμένα σε εξυπηρετητή 24 Ένας Η/Υ μπορεί να έχει τον κεντρικό ρόλο στον έλεγχο ενός δικτύου, παρέχοντας βασικές υπηρεσίες στα μέλη του. Ο Η/Υ αυτός ονομάζεται εξυπηρετητής και τα δίκτυα αυτού του τύπου δίκτυα βασισμένα σε εξυπηρετητή. Ο εξυπηρετητής ελέγχει την όλη λειτουργία και επιτρέπει για λόγους ασφαλείας του συστήματος, την πρόσβαση μόνο σε εξουσιοδοτημένους χρήστες, παραχωρώντας τους πόρους ανάλογα με το βαθμό δικαιωμάτων που έχουν.
Δίκτυα βασισμένα σε εξυπηρετητή 25 Η εκχώρηση δικαιωμάτων προς τους χρήστες και η διαχείριση του δικτύου γίνεται από εξουσιοδοτημένους χρήστες που ονομάζονται Administrator ή Supervisor. Τα δίκτυα αυτού του τύπου στηρίζονται στη σχέση πελάτη εξυπηρετητή (client - server), με τον εξυπηρετητή να παρέχει, να ελέγχει και να κατανέμει τους πόρους ανάλογα με το αίτημα του κάθε πελάτη.
Πλεονεκτήματα - μειονεκτήματα 26 Πλεονεκτεί ως προς Τη δυνατότητα χρήσης κοινών, συγκεντρωμένων στον εξυπηρετητή αρχείων Τη δυνατότητα ελέγχου της πρόσβασης των χρηστών Την αυξημένη ασφάλεια της πληροφορίας Δυνατότητα εφαρμογής σε μεγάλο πλήθος η/υ Μειονεκτεί ως προς Στο κόστος Στην πολυπλοκότητα εγκατάστασης και συντήρησης Στην κατάρρευση του δικτύου όταν παρουσιασθεί πρόβλημα στον εξυπηρετητή
27 12.3.4 Σύνδεση υπολογιστών και περιφερειακών σε δίκτυο Τα δίκτυα ανάλογα με την περιοχή στην οποία εκτείνονται διακρίνονται σε : LAN MAN WAN
28 Τοπικά δίκτυα (Local Area Networks LAN) Καλύπτουν μικρή έκταση Προσφέρουν υψηλές ταχύτητες μετάδοσης και λήψης δεδομένων Υπάρχουν σε κτίρια επιχειρήσεων, σχολεία Οι Η/Υ συνδέονται ενσύρματα, σε ομότιμο δίκτυο ή δίκτυο με εξυπηρετητή Υπολογιστές και περιφερειακά σε τοπικό δίκτυο
Δίκτυα ευρείας περιοχής (WAN) 29 Καλύπτει ευρύτερη γεωγραφική περιοχή (χώρες και ηπείρους) Μπορεί να αποτελείται από Η/Υ διαφορετικών τύπων, αλλά και από άλλα δίκτυα τοπικά ή και ευρείας περιοχής Για τη μετάδοση σημάτων χρησιμοποιείται συχνά το τηλεφωνικό δίκτυο ή και ασύρματη επικοινωνία Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν δίκτυα εταιρειών που εκτείνονται σε πολλές πόλεις και χώρες (ΑΤΜ τραπεζών) και βεβαίως σε αυτή την κατηγορία ανήκει και το Διαδίκτυο
Μητροπολιτικά δίκτυα (MAN) 30 Εκτείνονται στα όρια μιας πόλης καλύπτοντας αποστάσεις δεκάδων χιλιομέτρων Προσφέρουν ταχύτητες μετάδοσης υψηλότερες από τα WAN και χαμηλότερες από τα LAN
31 12.3.5 Τοπολογίες δικτύων Οι υπολογιστές και τα περιφερειακά ενός δικτύου μπορούν να κατανεμηθούν και να συνδεθούν από φυσική άποψη με διαφορετικούς τρόπους, που ονομάζονται τοπολογίες δικτύου
Τοπολογία Αρτηρίας (bus) 32 Οι Η/Υ συνδεδεμένοι σε μια κεντρική γραμμή Αν χαλάσει η γραμμή καταρρέει το δίκτυο Χρησιμοποιείται σε τοπικά δίκτυα
Τοπολογία Αστέρα (star) 33 ΟΙ Η/Υ συνδεδεμένοι ακτινωτά με έναν κεντρικό (hub computer), στον οποίο έχουν όλοι μεμονωμένα προσπέλαση Αν χαλάσει ο κεντρικός Η/Υ καταρρέει το σύστημα Χρησιμοποιείται σε οργανισμούς ή εταιρείες, όπου υποκαταστήματα επικοινωνούν με τα κεντρικά γραφεία
Τοπολογία Δακτυλίου (Ring) 34 Κάθε Η/Υ συνδέεται με δυο γειτονικούς του, έτσι που όλοι μαζί σχηματίζουν βρόχο. Εφαρμόζεται σε LAN και WAN
Υβριδική τοπολογία 35 Τοπολογία, όπου συνυπάρχουν περισσότεροι τύποι τοπολογιών
36 Υλικά σύνδεσης τοπικού δικτύου
Υλικά σύνδεσης τοπικού δικτύου 37 Κάρτα δικτύου Περιλαμβάνει κυκλώματα που συνδέει το κεντρικό μέρος του H/Υ με το δίκτυο Οδηγός (driver) ειδικό λογισμικό για την επικοινωνία μεταξύ της κάρτας και του λογισμικού του δικτύου.
Υλικά σύνδεσης τοπικού δικτύου 38 Κατανεμητής καλωδίων (hub) Κατανέμει τα καλώδια από ένα κεντρικό σημείο προς πολλά άλλα και εξασφαλίζει τη λειτουργία του δικτύου ακόμα και όταν ένα τμήμα του δεν λειτουργεί. Υλοποιεί «φυσικά» αστέρα, ενώ «λογικά» είναι δυνατόν να υλοποιεί οποιαδήποτε τοπολογία
39 12.5.1 Γενικά
Διαδίκτυο VS Intranet 40 Διαδίκτυο: ένα δίκτυο που αποτελείται από χιλιάδες δίκτυα κάθε μορφής, διασκορπισμένα σε ολόκληρη την υδρόγειο. Αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή πληροφορίας, ανταλλαγής μηνυμάτων και ιδεών. Intranet: «εσωτερικό δίκτυο» εταιρειών, οργανισμών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και άλλων φορέων, δημιουργώντας ένα κλειστό δίκτυο. ελεγχόμενη πρόσβαση από άτομα εκτός οργανισμού Exrtanet:
41 12.5.2 Ονόματα, διευθύνσεις, σύνδεση με το Διαδίκτυο
IP διεύθυνση (IP address) 42 IP διεύθυνση (IP address): η μία και μοναδική παγκοσμίως διεύθυνση που έχει ο κάθε υπολογιστής που είναι συνδεμένος στο Διαδίκτυο, για να αναγνωρίζεται από τους άλλους. Είναι ένας αριθμός των 32 bit (4 byte). Παριστάνεται με τη μορφή xxx.yyy.zzz.kkk π.χ. 194.177.193.129.
43 IP Address
IP διεύθυνση (IP address) 44 Οι υπολογιστές που έχουν μόνιμη σύνδεση στο Διαδίκτυο έχουν σταθερή διεύθυνση Οι απλοί χρήστες συνδέονται προσωρινά με κάποιον παροχέα υπηρεσιών Διαδικτύου (Internet Service Provider - ISP). Σε αυτούς, για λόγους οικονομίας διευθύνσεων, συνήθως αποδίδεται μια μοναδική IP διεύθυνση προσωρινά και για όσο διαρκεί η σύνδεσή τους με το Διαδίκτυο.
Domain names 45 Επειδή η IP διεύθυνση είναι δύσκολο να απομνημονευθεί, υπάρχει ένα δεύτερο σχήμα, στο οποίο τα ονόματα των υπολογιστών αποτελούνται από λέξεις που χωρίζονται με τελεία. Σε κάθε δίκτυο που συνδέεται στο Διαδίκτυο παραχωρείται ένα μοναδικό όνομα domain name π.χ. Kalamari.gr Υπάρχει ένας μηχανισμός αντιστοίχισης ονομάτων και IP διευθύνσεων που καλείται Domain Nαme System - DNS.
46 12.5.3 Διοίκηση
Διοίκηση 47 Το Διαδίκτυο δεν ανήκει σε κάποιον συγκεκριμένο οργανισμό ή φορέα. Συντονίζεται από επί μέρους επιτροπές και οργανώσεις με διεθνή χαρακτήρα. Σκοπός είναι η παρακολούθηση και η διευκόλυνση της ομαλής ανάπτυξής του.
12.5.4 Οι υπηρεσίες του Διαδικτύου 48 Είναι σχεδιασμένες με βάση το μοντέλο πελάτηεξυπηρετητή. Η επικοινωνία μεταξύ πελάτη και εξυπηρετητή γίνεται με τη χρήση κατάλληλου πρωτοκόλλου.
Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο (electronic mail, e-mai) 49 Επιτρέπει την ηλεκτρονική αλληλογραφία μεταξύ χρηστών του δικτύου (που διαθέτουν διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου). Την αλληλογραφία του κάθε χρήστη την διαχειρίζεται ένας εξυπηρετητής ταχυδρομείου (mail server). Τα μηνύματα αποθηκεύονται στο ηλεκτρονικό γραμματοκιβώτιο (mail box), έως ότου τα παραλάβει.
Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο (electronic mail, e-mai) 50 Τη λήψη και την αποστολή των μηνυμάτων την αναλαμβάνουν τα πρωτόκολλα: SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) για τη μεταφορά των μηνυμάτων στο Διαδίκτυο. POP (Post Offive Protocol). Το πρόγραμμα μπορεί να παραλάβει τα μηνύματα είτε έχοντας άμεση πρόσβαση στο ηλεκτρονικό γραμματοκιβώτιο είτε με τη βοήθεια κατάλληλων εξυπηρετητών που χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο POP (Post Office Protocol) για την επικοινωνία τους με το πρόγραμμα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του χρήστη (λήψη).
Ηλεκτρονικά νέα (usenet) 51 Μοιάζει με ένα σύνολο ηλεκτρονικών περιοδικών, όπου ο καθένας μπορεί είτε να στείλει ένα μήνυμα για καταχώριση ή απλώς να τα διαβάσει. Αυτά τα ηλεκτρονικά περιοδικά ονομάζονται ομάδες νέων (news groups) In recent years, this form of open discussion on the Internet has lost considerable ground to browser-accessible forums and social networks such as Facebook or Twitter, and are considered obsolete.
Μεταφορά αρχείων 52 Μηχανισμός μεταφοράς αρχείων από έναν υπολογιστή σε έναν άλλο με ειδικό πρωτόκολλο μεταφοράς αρχείων, το FTP (File Transfer Protocol). Απαιτείται λογαριασμός και στους δύο υπολογιστές. Αnonymous ftp ο υπολογιστής που έχει τα αρχεία επιτρέπει τη σύνδεση σε οποιονδήποτε χρήστη του δικτύου, με τη χρήση των κωδικών anonymous ή ftp
Απομακρυσμένη σύνδεση (telnet) 53 Υπηρεσία που επιτρέπει σε κάποιον χρήστη να συνδεθεί μέσω του δικτύου με έναν υπολογιστή και να εργαστεί σαν να βρίσκεται σε τερματικό συνδεμένο κατευθείαν σε αυτόν τον υπολογιστή.
54 Παγκόσμιος Ιστός (www ή 3w World Wide Web) Ο Παγκόσμιος Ιστός είναι ένας μηχανισμός οργάνωσης και παρουσίασης της πληροφορίας που υπάρχει στο δίκτυο. Πρόκειται για την «πολυμεσική» όψη του δικτύου. Είναι ένα κατανεμημένο σύστημα υπερμέσων με μεγάλη ποικιλία τεχνολογιών. Το διαδίκτυο βασίζεται στο μοντέλο πελάτη - εξυπηρετητή. Ένας εξυπηρετητής -ο web server- προσφέρει την πληροφορία και ένα κατάλληλο πρόγραμμα στο χρήστη, την εμφανίζει υπό μορφή ηλεκτρονικών σελίδων ιστοσελίδων (web pages). Σχεδιάστηκε στο CERN
Φυλλομετρητής Ιστού (web browser) 55 Πρόγραμμα που εμφανίζει τις ιστοσελίδες και επιτρέπει τη μετάβαση μέσω συνδέσμων σε άλλες ιστοσελίδες του ίδιου ή άλλου εξυπηρετητή του Παγκόσμιου Ιστού
Παγκόσμιος Ιστός 56 Ο παγκόσμιος Ιστός στηρίζεται: στο πρωτόκολλο HTTP (HyperText Transfer Protocol) που καθορίζει την επικοινωνία του φυλλομετρητή με τον εξυπηρετητή ιστοσελίδων στη γλώσσα HTML (HyperText Markup Language), η οποία είναι μια γλώσσα περιγραφής υπερκειμένου, που καθορίζει το τρόπο γραφής των ιστοσελίδων Το HTTP αλλά και η HTML συνεχώς επεκτείνονται ώστε να καταστήσουν δυνατή την παροχή υπηρεσιών που δεν είχαν εξαρχής προβλεφθεί.
Τοποθεσίες ιστού (web site) 57 Συλλογή από διασυνδεδεμένες ιστοσελίδες σχετικές με την προβολή ενός ή μιας ομάδας θεμάτων.
URL - Παράδειγμα 58 http://www.kalamari.gr/el/vraveia-diakriseis.html Διεύθυνση του υπολογιστή domain name Διεύθυνση του αρχείου στο server Σχεδόν όλοι οι φυλλομετρητές μπορούν να αποθηκεύσουν συχνά χρησιμοποιούμενα url ως σελιδοδείκτες (αγαπημένα), έτσι ώστε να μπορούν να ανασυρθούν εύκολα.
Μηχανές αναζήτησης search engines 59 Κάθε χρήστης του Διαδικτύου δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει σε ποιο σημείο (server - url) του Διαδικτύου βρίσκεται η πληροφορία που τον ενδιαφέρει. Το πρόβλημα έχει περιοριστεί, με την ύπαρξη των «μηχανών αναζήτησης».
Μηχανές αναζήτησης search engines 60 Συγκεντρώνουν περιοδικά και ομαδοποιηθούν τα περιεχόμενα από όλους σχεδόν τους εξυπηρετητές δημοσίευσης και παρέχουν στο χρήστη τη δυνατότητα να αναζητά την πληροφορία που τον ενδιαφέρει με τη χρήση λέξεων κλειδιών. Μετά την επεξεργασία του αιτήματος του χρήστη, εμφανίζονται τα αποτελέσματα της αναζήτησης.
Άλλες υπηρεσίες - εφαρμογές 61 Συνομιλία -(Chat): υπηρεσία άμεσης επικοινωνίας μιας ομάδας χρηστών μέσω ανταλλαγής μηνυμάτων. π.χ. IRC (Internet Relay Chat) Τηλεδιάσκεψη: οι συμμετέχοντες συνδέονται με τον κατάλληλο εξυπηρετητή και συνομιλούν με τους υπόλοιπους με υποστήριξη κειμένου που πληκτρολογείται, ηχητική από μικρόφωνο και οπτική με τη χρήση βιντεοκάμερας. π.χ. Skype
Άλλες υπηρεσίες - εφαρμογές 62 Δικτυακά παιχνίδια: ο κάθε παίκτης συνδέεται στον εξυπηρετητή του παιχνιδιού, όπου παίρνει τον έλεγχο μιας εικονικής προσωπικότητας (avatar) Ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce): Hλεκτρονικά καταστήματα για την προβολή και πώληση προϊόντων και υπηρεσιών. π.χ. Amazon