ΥΠΗΡΕΣΙΑ E-LINE METRO ETHERNET ME ΟΠΤΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Σελίδα 1 από 11
1.1. Εισαγωγή Η υπηρεσία E-Line, είναι µία Point to Point (P2P) είτε µια Point to MultiPoint (P2MP) µε χρήση του πρωτοκόλλου Ethernet over MPLS, πάνω από το Metro Ethernet δίκτυο του ΟΤΕ. Απευθύνεται σε εταιρικούς πελάτες και παρόχους, για την µεταφορά της κίνησης του/των δικτύων τους, µε τις ταχύτητες πρόσβασης: 6 Mbps έως 1 Gbps µε πρόσβαση ΚΟΙ στην περίπτωση που διαθέτει την οπτική υποδοµή ο πελάτης 10 Mbps έως 1 Gbps µε πρόσβαση ΚΟΙ Η τεχνολογία Ethernet over MPLS έχει το πλεονέκτηµα της διάφανης αντιµετώπισης των πρωτοκόλλων που θα χρησιµοποιήσει ο πελάτης, στο δίκτυο του. Αναλυτικότερα, ο πελάτης έχει τη δυνατότητα ελέγχου και δροµολόγησης της κίνησης του δικτύου του. 1.2. Περιγραφή Υπηρεσίας 1.2.1. Ορισµός Υπηρεσίας E-line Point to Point Η υπηρεσία Ethernet Line ή αλλιώς E-Line είναι µία Point to Point (P2P) σύνδεση, και βασίζεται στην αντίστοιχη υπηρεσία ΕoMPLS του Metro Ethernet Forum (MEF 10) η οποία ορίζεται ως ένα Ethernet εικονικό κύκλωµα (Ethernet Virtual Circuit EVC) µεταξύ δύο (2) µόνο διεπαφών χρήστη - δικτύου (User Network Interfaces UNI). Σχηµατικά η υπηρεσία E-Line φαίνεται στο Σχήµα 1 Customer Site - B Customer Site - A IEEE 802.3 PHY NT Fiber PE ETHERNET ΝΕΤWORK GbE PE Fiber NT IEEE 802.3 PHY UNI-C UNI-A UNI-N SNI EVC1 P2P SNI UNI-N UNI-B UNI-C UNI: User to Network Interface UNI-C: User to Network Interface Customer side UNI-N: User to Network Interface Network side SNI: Service Node Interface : Customer Edge NT: Network Termination Equipment PE: Provider Edge Σχήµα 1 Περιγραφή υπηρεσίας Ε-Line (βάση MEF 4,11) Το P2P κύκλωµα του κάθε πελάτη µέσα σε ένα Ethernet Domain διαχωρίζεται µέσω του S- VLAN Σελίδα 2 από 11
1.2.2. Ορισµός Υπηρεσίας E-line Point to MultiPoint Ως υπηρεσία Ethernet Line P2MP θεωρούµε συνδέσεις, όπως φαίνεται στο Σχήµα 2, από ένα Κεντρικό σηµείο προς πολλαπλά άκρα (δηλαδή αρχιτεκτονική Hub & Spoke). Τα χαρακτηριστικά και η υλοποίηση της υπηρεσίας Ρ2ΜΡ δεν έχουν ακόµα επακριβώς διατυπωθεί στο ΜΕF που σηµαίνει ότι η παροχή της υπηρεσίας εξαρτάται από την αρχιτεκτονική του δικτύου και τον εξοπλισµό του εκάστοτε Service Provider. UNI-B Κτήριο Πελάτη UNI-CA UNI-A UNI-NA NT Fiber Κτήριο ΟΤΕ METRO ETHERNET NETWORK Κτήριο ΟΤΕ Fiber NT Κτήριο Πελάτη UNI-CB UNI-NB UNI-N UNI- Κτήριο ΟΤΕ Fiber NT UNI-C Εξοπλισµός ιαχειρίσιµος από Πελάτη METRO ETHERNET NETWORK UNI-Γ UNI-NΓ UNI-CΓ Κτήριο Πελάτη 1η Σύνδεση Ε-Line: ΕVC µεταξύ UNI-A, UNI-B 2η Σύνδεση E-Line: ΕVC µεταξύ UNI-, UNI-Γ Σχήµα 2 Υλοποίηση δύο συνδέσεων E-Line εδοµένης της απόφασης του Οργανισµού η διασύνδεση των Ethernet Domain µεταξύ τους να γίνει µέσω EoMPLS, η υπηρεσία P2MP τεχνικά δεν διαφέρει από πολλαπλές υπηρεσίες Ρ2Ρ οι οποίες έχουν ένα κοινό άκρο (Κεντρικό σηµείο). 2. Αρχιτεκτονική Πρόσβασης & Τερµατικός Εξοπλισµός 2.1. Γενικά Ο Πελάτης ανάλογα µε τη επιθυµητή διαθεσιµότητα µπορεί να επιλέξει τρείς (3) τρόπους πρόσβασης στο δίκτυο Metro Ethernet. Οι περιπτώσεις διαχωρίζονται βάση του τρόπου εισαγωγής των απαραίτητων οπτικών ινών στο χώρο του Πελάτη και της ύπαρξης ή όχι εφεδρικής διαδροµής µέχρι τον πρώτο κόµβο του δικτύου Metro Ethernet του ΟΤΕ. Αναλυτικότερα, η αρχιτεκτονική πρόσβασης του πελάτη, στην υπηρεσία E-Line αναφέρεται στα ακόλουθα σηµεία: στην Φυσική ιασύνδεση του πελάτη µε Μονή/ ιπλή εισαγωγή του Καλωδίου Οπτικών Ινών στο κτίριο του πελάτη Σελίδα 3 από 11
στον Εξοπλισµό Τερµατισµού ικτύου του ΟΤΕ (ΝΤΕ) στο κτίριο του πελάτη. Με τον όρο Εξοπλισµό Τερµατισµού ικτύου (ΝΤΕ) εννοούµε τον εξοπλισµό που εγκαθιστά, παραµετροποιεί και διαχειρίζεται ο ΟΤΕ στον χώρο του πελάτη για την παροχή της υπηρεσίας. Αναλυτικά για κάθε έναν από τους όρους που χρησιµοποιήθηκαν παραπάνω: Μονή Όδευση, είναι η φυσική σύνδεση µέσω ενός ζεύγους οπτικών ινών, στον πλησιέστερο κόµβο του δικτύου Ethernet του OTE ιπλή Όδευση, είναι η φυσική σύνδεση µέσω δύο ζευγών οπτικών ινών, από διαφορετικές φυσικές διαδροµές το καθένα, στον πλησιέστερο κόµβο του δικτύου Ethernet του OTE Μονή Εισαγωγή, η σύνδεση (ουρά) από το κτίριο του πελάτη µέχρι το σηµείο εισαγωγής στο Οπτικό ίκτυο Πρόσβασης υλοποιείται σε ένα σηµείο (φρεάτιο εισαγωγής), το οποίο µπορεί να θεωρηθεί (στο φυσικό επίπεδο) ως ένα single point of failure ιπλή Εισαγωγή: στην περίπτωση της διπλής όδευσης, τα δύο ζεύγη οπτικών ινών θα εισέρχονται στο κτίριο του Πελάτη από δύο διαφορετικά σηµεία (φρεάτια εισαγωγής) Στo Σχήµα 3 περιγράφονται οι τρεις δυνατοί τρόποι φυσικής διασύνδεσης ενός Πελάτη στο δίκτυο Metro Ethernet του ΟΤΕ Σχήµα 3 Φυσική ιασύνδεση Πελάτη στην υπηρεσία E-Line Σελίδα 4 από 11
Στην συνέχεια γίνεται µία αναλυτική περιγραφή για κάθε ένα από τα παραπάνω σηµεία που αφορούν την αρχιτεκτονική πρόσβασης του πελάτη στην υπηρεσία E-Line. 2.2. Αρχιτεκτονική Πρόσβασης Πρόκειται για αφιερωµένη πρόσβαση ζεύγους συνδέσεων Gigabit Ethernet, µέσω του Οπτικού ικτύου Πρόσβασης του ΟΤΕ, από διαφορετικές φυσικές οδεύσεις το κάθε ζεύγος, από τις εγκαταστάσεις του πελάτη, µέχρι τον πρώτο κόµβο πρόσβασης του δικτύου Metro Ethernet του ΟΤΕ. ιακρίνονται οι παρακάτω περιπτώσεις πρόσβασης: 2.2.1. Περίπτωση Α: Μονή / ιπλή Εισαγωγή ιπλή Όδευση 2.2.1.1. Φυσικός Σχεδιασµός Ο ΟΤΕ εγκαθιστά στο χώρο του Πελάτη εξοπλισµό (Ethernet Switch) το οποίο συνδέεται στον πλησιέστερο κόµβο του δικτύου µε ιπλή Όδευση. Στο πελάτη τερµατίζει µε Μονή ή ιπλή Εισαγωγή. Και στις δύο περιπτώσεις τα δύο ζεύγη συνδέονται σε διαφορετικές Gigabit Ethernet διεπαφές, στον τερµατικό εξοπλισµό NTE που εγκαθίσταται στον πελάτη όπως φαίνεται στο Σχήµα 4. UNI-NC (Β ) Customer NETWORK UNI-NC (Α ) NTE UNI-N (Β ) UNI-N (Α ) GbE GbE OTE ETHERNET NETWORK GbE UNI-N (Β) UNI-N (Α) UNI-NC (Β) Customer GbE NETWORK NTE UNI-NC (Α) Customer Site - B Customer Site - A Σχήµα 4 Αρχιτεκτονική πρόσβασης Μονή/ ιπλή Εισαγωγή ιπλή Όδευση 1 ΝΤΕ Στο Τεχνικό Παράρτηµα, παρουσιάζονται, η διάρθρωση του εξοπλισµού του πελάτη. 2.2.2. Περίπτωση Β: Μονή Εισαγωγή Μονή Όδευση 2.2.2.1. Φυσικός Σχεδιασµός Ο ΟΤΕ εγκαθιστά στο χώρο του Πελάτη εξοπλισµό (Ethernet Switch) το οποίο συνδέεται στον πλησιέστερα κόµβο του δικτύου µε Μονή Όδευση. Σελίδα 5 από 11
Στο κτίριο του πελάτη η πρόσβαση γίνεται µε Μονή Εισαγωγή. Το ζεύγος των οπτικών ινών, συνδέονται σε µία Gigabit Ethernet διεπαφή του NTE (Σχήµα 5). Customer NETWORK UNI-NC NTE UNI-NN OTE ETHERNET NETWORK GbE UNI-NN GbE UNI-NC NTE Customer NETWORK Customer Site - B Customer Site - A Σχήµα 5 Αρχιτεκτονική πρόσβασης Μονή Εισαγωγή Μονή Όδευση 1 ΝΤΕ 2.2.3. Χαρακτηριστικά Υπηρεσίας Υποστηριζόµενες διεπαφές φυσικού επιπέδου (Physical Medium) Η πρόσβαση του πελάτη στο δίκτυο Metro Ethernet υλοποιείται µέσω οπτικής πρόσβασης (IEEE 802.3z). Η οπτική ίνα αποτελεί εσωτερικό σηµείο του δικτύου Μetro Ethernet και αποτελεί το σηµείο παροχής των υπηρεσιών του Πελάτη από το Metro Ethernet ίκτυο του ΟΤΕ (Service Network Interface). Η πρόσβαση του πελάτη στο Metro Ethernet ίκτυο του ΟΤΕ (σηµείο UNI-N) υποστηρίζει τα interfaces 10/100/1000 Base T (IEEE 802.3ab) Αντίστοιχα η διεπαφή του εξοπλισµού του πελάτη η οποία συνδέεται στο ΝΤE πρέπει να υποστηρίζει τουλάχιστον ένα από τα ανωτέρω Interfaces. Στην περίπτωση που το επιθυµεί ο πελάτης υπάρχει η δυνατότητα (µε αντίστοιχο ΝΤΕ) διασύνδεσης µε διεπαφή SFP κατόπιν συννενόησης µε τις εµπορικές /νσεις. 2.2.3.1. Υποστηριζόµενα Ethernet Frames Η υπηρεσία E-Line µέσω του UNI-Ν υποστηρίζει την λήψη και µετάδοση Untagged Ethernet Frames (IEEE 802.2-2002). Υποστηρίζεται επίσης η λήψη και µετάδοση Priority tagged/vlan tagged frames. Αναλυτικότερα, το UNI-N που διατίθεται για την υπηρεσία E-Line υποστηρίζει Ethernet Frames µε ελάχιστο και µέγιστο µέγεθος σύµφωνα µε το πρότυπο IEEE 802.3 2002. Επίσης, µπορούν να υποστηριχθούν και Ethernet Frames µέχρι 1560 bytes συµπεριλαµβανοµένου και του Ethernet Header το οποίο υπολογίζεται σε 22 bytes σε περίπτωση που λαµβάνει από το UNI-C Untagged frames και σε 26 σε περίπτωση που Σελίδα 6 από 11
λαµβάνει Priority tagged/vlan Tagged frames (δεν υπολογίζονται τα 12 bytes interframe gab καθώς και τα 8 bytes Preamble και Flag). 2.2.3.2. Πολυπλεξία Υπηρεσιών Η υπηρεσία E-Line όπως προσφέρεται και υλοποιείται τεχνικά δεν παρέχει τη δυνατότητα για πολυπλεξία υπηρεσιών. Αυτό σηµαίνει ότι ο Πελάτης που έχει πολλαπλές E-Line υπηρεσίες θα διασυνδεθεί σε αντίστοιχες φυσικές πόρτες στο ΝΤΕ. Οι πολλαπλές συνδέσεις του Πελάτη «πολυπλέκονται» πάνω από την οπτική υποδοµή που συνδέει το ΝΤΕ µε το οικείο Access Switch εφόσον το συνολικό άθροισµα δεν ξεπερνάει το 1G. Σαν αποτέλεσµα των ανωτέρω υπάρχει κάποιος περιορισµός ως προς τον αριθµό. O αριθµός των συνδέσεων Ε-Line P2P που µπορούν να υποστηριχθούν µε ένα NTE αυτός είναι 24 για διασύνδεση µε UNI-N IEEE802.3ab (θεωρείται ένα Interface/σύνδεση) Παραπάνω συνδέσεις E-line εξυπηρετούνται µε εγκατάσταση δεύτερου ΝΤΕ στο χώρο του Πελάτη. 2.3. ιασύνδεση Σηµείων Συν-εγκατάστασης Παρόχων H διασύνδεση σηµείων Φυσικής Συνεγκατάστασης µέσω της υπηρεσίας E-Line απευθύνεται σε Παρόχους. Οι βασικές διαφορές από µια υπηρεσία P2MP που µπορεί να πάρει ένας εταιρικός πελάτης του ΟΤΕ είναι οι ακόλουθες: Ο χώρος του Πελάτη ταυτίζεται µε το χώρο του ΟΤΕ αφού αφορά χώρους φυσικής συνεγκατάστασης των Παρόχων Στους ανωτέρω χώρους δεν εγκαθίσταται εξοπλισµός NTE αλλά ο εξοπλισµός του Παρόχου διασυνδέεται απευθείας στο Access Switch του ΟΤΕ Σελίδα 7 από 11
2.3.1. Σχεδιασµός Υπηρεσίας Σχήµα 6 Σχηµατική Αναπαράσταση ιασύνδεσης σηµείων Φ/Σ Η υλοποίηση του/των κυκλώµατος/των επιτυγχάνεται µε πολλαπλές P2P E-Line συνδέσεις από το Κεντρικό σηµείο του Παρόχου µε κάθε ένα από τα σηµεία φυσικής συνεγκατάστασης. (Σχήµα 6). Σε κάθε µία από τις συνδέσεις αφιερώνεται ένα ξεχωριστό S-VLAN µέσα από τo οποίο περνάνε διαφανώς ό,τι Layer 3 ή Layer 2 (VLAN tagged) VPN θέλει να υλοποιήσει ο Πάροχος. Στο χώρο φυσικής συνεγκατάστασης του Παρόχου έχει εγκατασταθεί Οπτικός Κατανεµητής (ΟDF), (από τον ΟΤΕ) για τις υπηρεσίες Metro Ethernet. Ο κατανεµητής που εγκαθίσταται είναι διαφορετικός από τον Καταµενητή που πιθανώς να έχει ο Πάροχος για άλλες υπηρεσίες. Σε περίπτωση που κάποιος πάροχος έχει κάποιες ιδιαίτερες απαιτήσεις (όπως π.χ εξοπλισµό µε DC τροφοδοσία, ή απαίτηση για πολυπλεξία υπηρεσιών) θα εξετάζεται κατά Σελίδα 8 από 11
περίπτωση σε συνδυασµό και µε τις υπόλοιπες υπηρεσίες που προσφέρονται στον Πάροχο από τον ΟΤΕ (π.χ IP Transit, ΟΚΣΥΑ κλπ) αλλά και µε τις δεσµεύσεις που έχει ο ΟΤΕ προς τους παρόχους σύµφωνα µε τις ρυθµιστικές αρχές. 2.4. Τερµατικός Εξοπλισµός 2.4.1. Περιγραφή Τερµατικού Εξοπλισµού Ιδιοκτησίας ΟΤΕ (ΝΤΕ) Για την υπηρεσία E-Line, η οπτική πρόσβαση του πελάτη στον οικείο κόµβο Metro- Ethernet (PE) γίνεται µέσω του τερµατικού εξοπλισµού που τοποθετείται στο χώρο του πελάτη (ΝΤΕ), εκτός ορισµένων περιπτώσεων Παρόχων οι οποίοι έχουν φυσική συνεγκατάσταση µε τον ΟΤΕ. Σύµφωνα µε την ανωτέρω αρχιτεκτονική, το σηµείο πρόσβασης του πελάτη προς το δίκτυο Metro-Ethernet του ΟΤΕ (UNI) αποτελείται από τα Interfaces που ενώνουν τον εξοπλισµό του πελάτη () µε τον τερµατικό εξοπλισµό του παρόχου (ΝΤΕ). Το σηµείο διασύνδεσης του NTE µε τον οικείο κόµβο του ικτύου Metro- Ethernet αποτελεί το Interface µε το ίκτυο (SNI). Οι διαθέσιµες διεπαφές του τερµατικού εξοπλισµού που εγκαθιστά ο ΟΤΕ (ΝΤΕ) προς τον εξοπλισµό του Πελάτη είναι: 10/100/1000 Base T (IEEE 802.3ab) Στην περίπτωση που το επιθυµεί ο πελάτης υπάρχει η δυνατότητα (µε αντίστοιχο ΝΤΕ) διασύνδεσης µε διεπαφή SFP κατόπιν συννενόησης µε τις Εµπορικές /νσεις. 2.4.2. ιευθυνσιοδότηση ΙΡ Ο πελάτης µπορεί να χρησιµοποιήσει όποιες IP διευθύνσεις επιθυµεί, αφού η υπηρεσία που παρέχεται είναι L2. 2.4.3. Policing (Traffic Limiting) Θα εφαρµοστεί policing στο σύνολο της κίνησης στο ΝΤΕ. Επιπλέον κίνηση από αυτή που έχει συµφωνηθεί µε τον πελάτη «κόβεται» κεντρικά από τον ΟΤΕ. Το policing θα είναι συµµετρικό και προς τις δύο κατευθύνσεις (upstream downstream). 2.4.4. Εγγυήσεις ποιότητας εν δίνονται στην παρούσα φάση. Σελίδα 9 από 11
3. Λειτουργική Περιγραφή 3.1. ιαδικασία Βλαβοληψίας - Βλαβοδιαχείρισης Η βλαβοληψία υποστηρίζεται από το Βλαβοληπτικό Κέντρο Παρόχων του ΟΤΕ, το οποίο εξυπηρετεί κλήσεις για αναφορές βλαβών καθηµερινά, σε εικοσιτετράωρη βάση (24/7). Ο Πάροχος αναγγέλλει τη βλάβη σύµφωνα µε τη διαδικασία Αναγγελία βλάβης συµπληρώνοντας το Έντυπο Αναγγελίας Βλάβης. Το Βλαβοληπτικό Κέντρο Παρόχων επικοινωνεί στη συνέχεια µε τον πελάτη, για να ενηµερώσει ότι η υπηρεσία παρέχεται κανονικά και τα σχετικά προβλήµατα έχουν εξαλειφθεί. Αν ο πελάτης επιβεβαιώσει την κανονική λειτουργία της υπηρεσίας, τότε το Βλαβοληπτικό Κέντρο Παρόχων κλείνει οριστικά το δελτίο βλάβης, διαφορετικά η διαδικασία επαναλαµβάνεται. 3.2. Χρόνοι παράδοσης Υπηρεσίας Ε-Line Ο µέγιστος χρόνος παροχής νέας σύνδεσης υπολογίζεται σε ηµερολογιακές ηµέρες. Από το χρόνο αυτό εξαιρείται ο χρόνος µη υπαιτιότητας ΟΤΕ (υπαιτιότητα πελάτη, υπαιτιότητα τρίτων, ανωτέρω βία). Με βάση τα παραπάνω ο Χρόνος Παροχής νέας υπηρεσίας λαµβάνει τις παρακάτω τιµές: i. Εάν δεν απαιτείται εκσκαφή, έως 40 ηµερολογιακές ηµέρες ii. Εάν απαιτείται εκσκαφή 1-100 m, έως 75 ηµερολογιακές ηµέρες iii. Εάν απαιτείται εκσκαφή 100 m 1 km, έως 100 ηµερολογιακές ηµέρες iv. Εάν απαιτείται εκσκαφή > 1 km, 100 ηµερολογιακές ηµέρες για το πρώτο km + 40 ηµ. ηµέρες /επιπλέον km (χωµατουργικές εργασίες) v. Εάν απαιτείται νέο καλώδιο σε υφιστάµενη υποδοµή, έως 65 ηµερολογιακές ηµέρες Πίνακας 1 Μέγιστος Χρόνος παροχής νέας υπηρεσίας Σελίδα 10 από 11
4. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Εξοπλισµού Πελάτη - ΝΤΕ NTE τύπου Α ( Huawei σειρά S3900) NTE τύπου Β ( Huawei σειρά S5600) NTE τύπου C ( Cisco σειρά C3750-24T-2SFP) NTE τύπου D ( Cisco σειρά C3750G-24T-4SFP) Από τους ανωτέρω τύπους Switches οι τύποι B και D (οι οποίοι παρέχουν 10/100/1000 Ethernet Interface προς τον Πελάτη) χρησιµοποιούνται για όλες τις συνδέσεις οι οποίες απαιτούν Bandwidth > 100 Μbps. Αντίστοιχα οι τύποι Α και C (οι οποίοι παρέχουν 10/100 Ethernet Interface προς τον Πελάτη) χρησιµοποιούνται για όλες τις συνδέσεις από 6 100 Mbps. 5. Λεξιλόγιο & Ακρωνύµια EVC UNI UNI-N UNI-C LACP STP L2TP MAN MTU NTE NTP SNCP UDP Ethernet Virtual Circuit User Network Interfaces UNI-Network UNI Client Link Aggregation Ψontrol Protocol Spanning Tree Protocol Layer 2 Tunelling Protocol [IETF] Metropolitan Area Network Maximum Transmission Unit Network Termination Equipment - Τερµατικός Εξοπλισµός ικτύου ΟΤΕ που εγκαθίσταται στον χώρο του πελάτη Network Termination Point Σηµείο Τερµατισµού ικτύου Sub Network Connection Protection User Datagram Protocol [IETF] Σελίδα 11 από 11