ISSN:2241 4878 Τεύχος 267 26 Οκτωβρίου Δρ. Στυλιανός Γ. Γώγος Οικονομικός Αναλυτής sgogos@eurobank.gr Βιομηχανικά και χημικά προϊόντα, υπηρεσίες τουρισμού και μεταφορών συμβάλλουν στην ενίσχυση των εξαγωγών το 3 ο τρίμηνο Σύμφωνα με τα στοιχεία των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο ετήσιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα, δηλαδή η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ, διαμορφώθηκε στο 2,2% (2,7% σε τρέχουσες τιμές) το 1 ο εξάμηνο (H1) καταγράφοντας υψηλό 21 εξαμήνων (βλέπε Σχήμα 1). Υπό το πρίσμα της προσέγγισης της δαπάνης, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών είχαν την υψηλότερη θετική συνεισφορά στην προαναφερθείσα άνοδο της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας. Πιο αναλυτικά, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ενισχύθηκαν σε ετήσια βάση κατά 9,0% (15,1% σε τρέχουσες τιμές) και 8,4% (9,0% σε τρέχουσες τιμές) αντίστοιχα το 1 ο εξάμηνο. Σχήμα 1: Πραγματικό ΑΕΠ και Εξαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών, Εποχικά Διορθωμένα Στοιχεία Εξαμήνων (ετήσια % μεταβολή, YoY%) ΡΗΤΡΑ ΜΗ ΕΥΘΥΝΗΣ Το παρόν εκδόθηκε από την Τράπεζα Eurobank Ergasias A.E ("Εurobank") και δεν επιτρέπεται να αναπαραχθεί, κατά οποιονδήποτε τρόπο, από τα πρόσωπα στα οποία αποστέλλεται. Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν συνιστούν επενδυτική ή άλλη συμβουλή, δεν αποτελούν προσφορά αγοράς ή πώλησης ούτε πρόσκληση για υποβολή προσφορών αγοράς ή πώλησης ή εν γένει προσφορά ή πρόσκληση για κατάρτιση συναλλαγών επί των χρηματοπιστωτικών μέσων που αναφέρονται. Οι επενδύσεις που αναλύονται μπορεί να είναι ακατάλληλες για επενδυτές με κριτήρια του συγκεκριμένους επενδυτικούς στόχους τους, τις ανάγκες τους, την επενδυτική εμπειρία τους και την οικονομική κατάστασή τους. Οι πληροφορίες που περιέχονται προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευθεί από την Eurobank. Οι απόψεις που διατυπώνονται ενδέχεται να μη συμπίπτουν με αυτές οποιουδήποτε μέλους της Eurobank. Καμία δήλωση ή διαβεβαίωση (ρητή ή σιωπηρή) δεν δίδεται όσον αφορά την ακρίβεια, πληρότητα, ορθότητα ή καταλληλότητα των πληροφοριών ή απόψεων, οι οποίες μπορεί να αλλάξουν χωρίς προειδοποίηση. Καμία απολύτως ευθύνη, με οποιονδήποτε τρόπο και αν δημιουργείται, δεν αναλαμβάνεται από την ούτε βαρύνει τη Eurobank ή τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ή τα στελέχη της ή τους υπαλλήλους της όσον αφορά το περιεχόμενο του παρόντος. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν δεν καταρτίζονται ή εγκρίνονται από την Εurobank και εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις του συντάκτη τους και δε δεσμεύουν ούτε αντιπροσωπεύουν τις απόψεις και τη θέση της Eurobank. Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Eurobank Research. Σημείωση: (α) ως ΑΑ ορίζουμε τον αριστερό κάθετο άξονα και ως ΔΑ τον αντίστοιχο δεξιό. Ποια είναι η εικόνα που διαμορφώνεται για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών το 3 ο τρίμηνο (Q3); Συνεχίζονται οι υψηλοί ρυθμοί μεγέθυνσης που σημειώθηκαν στο διάστημα Ιανουαρίου Ιουνίου ; Ποιες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών παρουσιάζουν την υψηλότερη άνοδο ή πτώση; Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα αντλούμε τα σχετικά στοιχεία από τις βάσεις δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) και της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Σύμφωνα με τους λογαριασμούς εμπορευματικών συναλλαγών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το δίμηνο Ιουλίου Αυγούστου οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων ενισχύθηκαν σε ετήσια βάση κατά 23,2% ή 1.036,0 εκατ. Βάσει της Τυποποιημένης Ταξινόμησης του Διεθνούς Εμπορίου SITC, η κατηγορία των ορυκτών καυσίμων και λιπαντικών συνεισέφερε το 66,5% της προαναφερθείσας αύξησης παρουσιάζοντας ετήσια άνοδο της τάξης του 49,3% ή 688,8 εκατ. Το εν λόγω αποτέλεσμα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Εξαιρώντας την κατηγορία των ορυκτών καυσίμων και λιπαντικών, η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων διαμορφώθηκε στο 11,3% ή 347,2 εκατ. παρουσιάζοντας μικρή επιβράδυνση σε σύγκριση με το 2 ο και το 1 ο τρίμηνο. Όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 1, οι τομείς της βιομηχανίας, των χημικών και των τροφίμων αναδεικνύονται σε βασικούς μοχλούς ενίσχυσης των εξαγωγών εμπορευμάτων εξαιρουμένων των ορυκτών καυσίμων και λιπαντικών το 3 ο τρίμηνο. 1
Πίνακας 1: Εμπορευματικές Συναλλαγές της Ελληνικής Οικονομίας, Εξαγωγές, Εισαγωγές και Ισοζύγια (ετήσια ποσοστιαία % μεταβολή, συνεισφορά των επί μέρους κατηγοριών σε ποσοστιαίες μονάδες και ετήσια μεταβολή των ισοζυγίων σε εκατ. ) 2017 Q1 Q2 Ιουλ-Αυγ Ετήσια Ποσοστιαία % Μεταβολή Ιαν-Αυγ Ιουλ-Αυγ Ιαν-Αυγ Συνεισφορά στο Σύνολο σε Ποσοστιαίες Μονάδες Συνολικές Εξαγωγές Εμπορευμάτων 13,3 13,8 17,8 23,2 17,6 23,2 17,6 Σύνολο εκτός της κατηγορίας 3 7,1 13,6 12,8 11,3 12,7 7,8 8,8 0. Τρόφιμα και ζώα ζωντανά 1,5 10,8 10,9 8,7 10,3 1,4 1,6 1. Ποτά και καπνός -3,0-7,5 3,7-15,7-4,5-0,4-0,1 2. Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα 26,5 6,1 13,9 16,8 11,2 0,6 0,4 3. Ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ 30,2 14,3 28,8 49,3 28,3 15,4 8,9 4. Λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης -15,6 68,1-3,3 26,7 33,8 0,4 0,7 5. Χημικά προϊόντα και συναφή (μ.α.κ) 11,8 10,6 13,9 14,8 12,9 1,6 1,4 6. Βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κυρίως κατά πρώτη ύλη 16,5 17,1 15,3 15,7 16,0 2,6 2,6 7. Μηχανήματα και υλικό μεταφορών -0,3 16,3 20,8 8,8 16,2 0,8 1,5 8. Διάφορα βιομηχανικά είδη 7,5 7,8 6,7 13,0 8,7 1,0 0,6 9. Είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες -2,5 7,8 13,2-2,2 7,5 0,0 0,1 Συνολικές Εισαγωγές Εμπορευμάτων 13,8-1,7 11,5 23,9 9,1 23,9 9,1 Σύνολο εκτός της κατηγορίας 3 10,5-3,6 0,1 21,6 3,4 15,6 2,6 0. Τρόφιμα και ζώα ζωντανά 5,0 1,6 0,8-0,5 0,7-0,1 0,1 1. Ποτά και καπνός 2,4 11,3 7,1 5,1 7,8 0,1 0,1 2. Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από 13,9 2,6 21,8 11,3 11,8 0,3 0,3 καύσιμα 3. Ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ 25,5 3,7 54,2 30,1 26,7 8,3 6,5 4. Λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής 19,3-8,4-13,1-17,7-12,7-0,1-0,1 προέλευσης 5. Χημικά προϊόντα και συναφή (μ.α.κ) 7,7 7,0 7,2 15,2 9,0 2,3 1,3 6. Βιομηχανικά είδη ταξινομημένα 13,1 8,8 5,9 13,1 8,7 1,6 1,0 κυρίως κατά πρώτη ύλη 7. Μηχανήματα και υλικό μεταφορών 15,1-19,9-11,4 64,7-2,9 10,2-0,7 8. Διάφορα βιομηχανικά είδη 4,5 6,4 6,1 11,7 7,7 1,3 0,8 9. Είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες 467,7-91,2-67,0 1,2-79,2 0,0-0,3 Ετήσια Μεταβολή σε Εκατ. Ευρώ Συνολικό Ισοζύγιο -2.701,9 1.184,5-128,1-802,5 253,9 Σύνολο εκτός της κατηγορίας 3-2.302,3 999,4 630,1-852,2 777,3 0. Τρόφιμα και ζώα ζωντανά -203,7 86,9 109,8 66,2 262,9 1. Ποτά και καπνός -37,0-26,2-5,1-24,7-56,1 2. Πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από 116,4 11,1-29,7 3,4-15,1 καύσιμα 3. Ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ -399,7 185,1-758,1 49,6-523,4 4. Λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής -152,7 116,4 5,2 26,4 148,0 προέλευσης 5. Χημικά προϊόντα και συναφή (μ.α.κ) -207,0-54,4-25,4-106,3-186,1 6. Βιομηχανικά είδη ταξινομημένα -30,3 57,8 89,7-7,4 140,1 κυρίως κατά πρώτη ύλη 7. Μηχανήματα και υλικό μεταφορών -1.480,5 761,8 481,1-748,1 494,7 8. Διάφορα βιομηχανικά είδη -82,9-48,0-43,0-59,7-150,7 9. Είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες -224,6 94,1 47,5-1,8 139,7 Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Eurobank Research. 2
Πίνακας 2: Εξωτερικές Συναλλαγές Υπηρεσιών της Ελληνικής Οικονομίας, Εξαγωγές, Εισαγωγές και Ισοζύγια (ετήσια ποσοστιαία % μεταβολή, συνεισφορά των επί μέρους κατηγοριών σε ποσοστιαίες μονάδες και ετήσια μεταβολή των ισοζυγίων σε εκατ. ) 2017 Q1 Q 2 Ιουλ-Αυγ Ετήσια Ποσοστιαία % Μεταβολή Ιαν-Αυγ Ιουλ-Αυγ Ιαν-Αυγ Συνεισφορά στο Σύνολο σε Ποσοστιαίες Μονάδες Συνολικές Εξαγωγές Υπηρεσιών 13,2 5,6 13,7 7,6 9,4 7,6 9,4 Ταξιδιωτικές 10,8 13,2 17,7 7,3 11,1 5,3 6,0 Μεταφορών 16,9 8,6 14,4 19,6 13,9 3,6 4,2 Λοιπών Υπηρεσίες 13,8-3,6-0,9-13,7 5,4-1,3-0,8 Συνολικές Εισαγωγές Υπηρεσιών 12,1 12,4 17,7 14,9 15,1 14,9 15,1 Ταξιδιωτικές -5,0 5,8 24,7-3,4 11,1-0,6 2,0 Μεταφορών 13,3 14,8 20,2 17,1 17,4 8,1 8,1 Λοιπών Υπηρεσίες 21,0 12,3 10,6 22,0 14,0 7,4 5,0 Ετήσια Μεταβολή σε Εκατ. Ευρώ Συνολικό Ισοζύγιο 2.122,1-121,2 467,6 407,9 754,3 Ταξιδιωτικές 1.524,0 40,8 505,3 489,5 1.035,6 Μεταφορών 729,2-5,7 73,6 169,9 237,9 Λοιπών Υπηρεσίες -131,1-156,4-111,4-251,5-519,2 Πηγή: (α) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (β) Eurobank Research. Στην πλευρά της χρέωσης των εξωτερικών συναλλαγών της ελληνικής οικονομίας, οι εισαγωγές εμπορευμάτων το δίμηνο Ιουλίου Αυγούστου αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 23,9% ή 1.838,6 εκατ. Ο εν λόγω ρυθμός μεταβολής είναι κατά πολύ υψηλότερος σε σύγκριση με τους αντίστοιχους το 2 ο τρίμηνο (11,5%) και το 1 ο τρίμηνο (-1,7%). Ο κύριος λόγος της προαναφερθείσας επιτάχυνσης είναι η αύξηση των εισαγωγών στην κατηγορία των μηχανημάτων και υλικού μεταφορών (κυρίως πλοία). Όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 1, οι εισαγωγές στην εν λόγω κατηγορία εμπορευμάτων παρουσίασαν ετήσια αύξηση 64,7% ή 784,3 εκατ. από πτώση -11,4% και -19,9% το 2 ο τρίμηνο και το 1 ο τρίμηνο αντίστοιχα. Αυτό το στοιχείο αναμένεται να έχει διττή επίδραση στους εθνικούς λογαριασμούς του 3 ου τριμήνου. Από την μια πλευρά αναμένουμε να καταγραφεί επιδείνωση του εμπορικού ελλείμματος (αρνητική επίδραση στον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης) και από την άλλη ενίσχυση των επενδύσεων σε μεταφορικό εξοπλισμό (θετική επίδραση στον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης). Επιπρόσθετα, στην περίπτωση που οι υπόλοιπες κατηγορίες κεφαλαιουχικών αγαθών (κατοικίες, άλλες κατασκευές, αγροτικά προϊόντα, εξοπλισμός τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνίας, μηχανολογικός εξοπλισμός και άλλα προϊόντα) συνέχισαν να κινούνται ανοδικά το 3 ο τρίμηνο όπως το 1 ο εξάμηνο, τότε οι συνολικές επενδύσεις παγίων αναμένεται να καταγράψουν ανάκαμψη το 3 ο τρίμηνο (προγραμματισμένη δημοσίευση στις 4 Δεκεμβρίου ). 7,3% ή 477,6 εκατ. από 17,7% το 2 ο τρίμηνο (κυρίως λόγω της παρατήρησης του Αυγούστου ) και από την επιτάχυνση του ρυθμού πτώσης των εξαγωγών λοιπών υπηρεσιών στο -13,7% από -0,9% το 2 ο τρίμηνο. Οι εισαγωγές υπηρεσιών συνέχισαν να κινούνται ανοδικά όπως τα προηγούμενα τρίμηνα - με τις κατηγορίες των μεταφορών και των λοιπών υπηρεσιών να παρουσιάζουν θετικούς ρυθμούς μεταβολής. Στην αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκε η κατηγορία των εισαγωγών ταξιδιωτικών υπηρεσιών παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του -3,4%. Βάσει των παραπάνω στοιχείων, την περίοδο Ιουλίου Αυγούστου το εμπορικό έλλειμμα (σε τρέχουσες τιμές) εμφάνισε ετήσια επιδείνωση της τάξης των - 802,5 εκατ. ενώ το αντίστοιχο πλεόνασμα στις υπηρεσίες παρουσίασε ετήσια ενίσχυση 407,9 εκατ. Αν κάνουμε την υπόθεση ότι τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου δεν θα ανατρέψουν τη διαμορφωθείσα τάση, τότε αναμένουμε οι καθαρές εξαγωγές να έχουν αρνητική συνεισφορά στον ετήσιο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης το 3 ο τρίμηνο. Το εν λόγω αρνητικό αποτέλεσμα αναμένουμε να αντισταθμιστεί σε έναν βαθμό από την πιθανή ανάκαμψη των επενδύσεων παγίων στο ίδιο τρίμηνο. Σε ότι αφορά τις εξωτερικές συναλλαγές της ελληνικής οικονομίας στον τομέα των υπηρεσιών, τα στοιχεία είχαν ως ακολούθως το δίμηνο Ιουλίου Αυγούστου : όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 2, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των εξαγωγών υπηρεσιών επιβραδύνθηκε στο 7,6% ή 681,8 εκατ. από 13,7% το 2 ο τρίμηνο. Το εν λόγω αποτέλεσμα προήλθε από τη μείωση του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών ταξιδιωτικών υπηρεσιών στο 3
Πίνακας Α1: Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (εποχικά διορθωμένα στοιχεία) Το 2 ο τρίμηνο () η ετήσια % μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ ήταν +1,8% (+2,5% (Q1) και +1,5% (2017Q2)). Η αντίστοιχη τριμηνιαία % μεταβολή ήταν +0,2% (+0,9% (Q1) και +0,9% (2017Q2)). 1998Q2-Q2 2015Q2 Q2 Βασικά Στατιστικά Στοιχεία Πραγματικό ΑΕΠ (YoY%) Περίοδος: 1996Q1 Q2 Στοιχεία: τριμηνιαία Μέσος Όρος: +0,9% Διάμεσος: +2,1% Μέγιστο: +6,8% (2003Q4) Ελάχιστο: -10,3% (2011Q1) Δημοσίευση: 3/9/ (προσωρινά στοιχεία) Επομ. δημ.: 4/12/ (προσωρινά στοιχεία) Ποσοστό Ανεργίας (εποχικά διορθωμένα στοιχεία) Τον Ιούλιο () το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 19,0% (19,1% (6/) και 20,9% (7/2017)) και η αντίστοιχη ετήσια μεταβολή ήταν -1,9 ΠΜ (-2,2 ΠΜ (6/) και -2,4 ΠΜ (7/2017)). Ο αριθμός των απασχολούμενων ανήλθε στα 3.837,3 χιλ άτομα (3.869,9 χιλ (6/) και 3.792,2 χιλ (7/2017)) και των ανέργων στα 897,9 χιλ άτομα (911,1 χιλ (6/) και 1.002,3 χιλ (7/2017)). 7/2009 7/ 7/2015 7/ Βασικά Στατιστικά Στοιχεία Ποσοστό Ανεργίας (%) Περίοδος: 1/2004-7/ Στοιχεία: μηνιαία Μέσος Όρος: 16,9% Διάμεσος: 16,4% Μέγιστο: 27,9% (7/2013) Ελάχιστο: 7,3% (5/2008) ΑΑ = αριστερός άξονας ΔΑ = δεξιός άξονας ΠΜ = ποσοστ. μοναδ. Δημοσίευση: 11/10/ Επομ. δημ.: 8/11/ Εναρμονισμένος ΔΤΚ και Εθνικός ΔΤΚ Τον Σεπτέμβριο () η ετήσια % μεταβολή του ΕνΔΤΚ ήταν +1,1% (+0,9% (8/) και +1,0% (9/2017)) και η αντίστοιχη μέση ετήσια μεταβολή (12 μηνών) ήταν +0,7% (+0,7% (8/) και +1,0% (9/2017)). Για τον ίδιο μήνα η ετήσια % μεταβολή του Εθνικού ΔΤΚ ήταν 1,1% (1,0% (8/) και +1,0% (9/2017)) και η αντίστοιχη μέση ετήσια μεταβολή ήταν +0,6% (+0,6% (8/) και 0,8% (9/2017)). 9/2003 9/ 9/2015 9/ Βασικά Στατιστικά Στοιχεία ΕνΔΤΚ (YoY%) Περίοδος: 1/1997-9/ Στοιχεία: μηνιαία Μέσος Όρος: +2,4% Διάμεσος: +2,9% Μέγιστο: +6,6% (1/1997) Ελάχιστο: -2,9% (11/2013) Δημοσίευση: 10/10/ Επομ. δημ.: 9/11/ Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), (β) Eurobank Research. 4
Πίνακας Α2: Εξωτερικός Τομέας (άθροισμα περιόδου 12 μηνών: Σ12M) Συγκεντρωτικά Ισοζύγια (8/2015-8/) Επί Μέρους Ισοζύγια (8/2015-8/) Δημοσίευση: 22/10/ Αγαθών (καυσίμων, πλοίων, χωρίς καύσιμα και πλοία) Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών διαμορφώθηκε στα -2,6 δις ευρώ (8/2017-7/: -2,4 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: -1,8 δις ευρώ). Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο αγαθών διαμορφώθηκε στα -19,3 δις ευρώ (8/2017-7/: -19,3 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: -18,2 δις ευρώ). Υπηρεσιών (ταξιδιωτικό, μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών) Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο υπηρεσιών διαμορφώθηκε στα +18,2 δις ευρώ (8/2017-7/: +18,2 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: +16,9 δις ευρώ). Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ταξιδιωτικό ισοζύγιο διαμορφώθηκε στα +13,8 δις ευρώ (8/2017-7/: +13,7 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: +12,2 δις ευρώ). Πρωτογενών Εισοδημάτων (αμοιβ. & μισθ., τόκων, μερισμ. & κερδ. και λοιπ. πρωτογ. εισοδ.) Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων διαμορφώθηκε στα -1,0 δις ευρώ (8/2017-7/: -0,8 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: 0,0 δις ευρώ). Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο τόκων, μερισμάτων και κερδών διαμορφώθηκε στα -3,4 δις ευρώ (8/2017-7/: -3,2 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: -2,3 δις ευρώ). Δευτερογενών Εισοδημάτων (γενικής κυβέρνησης και λοιπών τομέων) Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων διαμορφώθηκε στα -0,5 δις ευρώ (8/2017-7/: -0,5 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: -0,6 δις ευρώ). Το 12μηνο Σεπτεμβρίου ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα -0,7 δις ευρώ (8/2017-7/: -0,7 δις ευρώ και 9/2016-8/2017: -0,9 δις ευρώ). Πηγή: (α) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (β) Eurobank Research. Επόμενη δημοσίευση: 20/11/ 5
Πίνακας Α3: Χρηματοδότηση και Καταθέσεις στην Ελληνική Οικονομία (εγχώρια ΝΧΙ εκτός της ΤτΕ) Χρηματοδότηση (κάτοικοι εσωτερικού) Καταθέσεις (κάτοικοι εσωτερικού) Δημοσίευση: 24/10/ Γενικό Σύνολο (υπόλοιπα) Τον Σεπτέμβριο () το γενικό σύνολο της χρηματοδότησης (κάτοικοι εσωτερικού) διαμορφώθηκε στα 192,6 δις (8/: 193,2 δις και 9/2017: 203,6 δις). Το αντίστοιχο μέγεθος για τις καταθέσεις ήταν 147,5 δις (8/: 147,0 δις και 9/2017: 133,2 δις). Γενική Κυβέρνηση (υπόλοιπα) Τον Σεπτέμβριο () η χρηματοδότηση της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα 16,1 δις (8/: 16,2 δις και 9/2017: 17,0 δις). Το αντίστοιχο μέγεθος για τις καταθέσεις ήταν 15,8 δις (8/: 15,4 δις και 9/2017: 10,6 δις). Ιδιωτικές Επιχειρήσεις (υπόλοιπα) Τον Σεπτέμβριο () η χρηματοδότηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε στα 85,3 δις (8/: 85,5 δις και 9/2017: 89,6 δις). Το αντίστοιχο μέγεθος για τις καταθέσεις ήταν 24,1 δις (8/: 24,3 δις και 9/2017: 21,9 δις). Νοικοκυριά (υπόλοιπα) Τον Σεπτέμβριο () η χρηματοδότηση των νοικοκυριών διαμορφώθηκε στα 78,9 δις (8/: 79,3 δις και 9/2017: 84,1 δις). Το αντίστοιχο μέγεθος για τις καταθέσεις ήταν 107,7 δις (8/: 107,2 δις και 9/2017: 100,7 δις). Σημείωση: από τον Δεκέμβριο 2016 το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων δεν λογίζεται ως ΝΧΙ και οι καταθέσεις του ΤΕΚΕ μεταφέρονται στη Γεν. Κυβερν. Πηγή: (α) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (β) Eurobank Research. Επόμενη Δημοσίευση: 28/11/ 6
Πίνακας Α4: Δείκτες Οικονομικού Κλίματος - Εμπιστοσύνης, Ελλάδα και Ευρωζώνη Συνολική Περίοδος: 9/2003-9/ Υποπερίοδος: 9/2015 9/ Δημοσίευση: 27/9/ Οικονομικό Κλίμα Συγκεντρωτικός Δείκτης Εμπιστοσύνης Τον Σεπτέμβριο () ο δείκτης οικονομικού κλίματος (101,3 μονάδες δείκτη (ΜΔ)) επιδεινώθηκε κατά -3,9 ΜΔ σε σχέση με τον Αύγουστο () και βελτιώθηκε κατά +0,5 ΜΔ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Βιομηχανία (Στάθμιση: 40%) Τον Σεπτέμβριο () ο δείκτης εμπιστοσύνης στη βιομηχανία (0,3 ΜΔ) επιδεινώθηκε κατά -6,0 ΜΔ σε σχέση με τον Αύγουστο () και βελτιώθηκε κατά +1,0 ΜΔ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Υπηρεσίες (Στάθμιση: 30%) Τον Σεπτέμβριο () ο δείκτης εμπιστοσύνης στις υπηρεσίες (10,5 ΜΔ) επιδεινώθηκε κατά -1,4 ΜΔ σε σχέση με τον Αύγουστο () και επιδεινώθηκε κατά -4,8 ΜΔ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Καταναλωτές (Στάθμιση: 20%) Τον Σεπτέμβριο () ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή (-44,9 ΜΔ) βελτιώθηκε κατά +2,9 ΜΔ σε σχέση με τον Αύγουστο () και βελτιώθηκε κατά +8,8 ΜΔ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Λιανικό Εμπόριο (Στάθμιση: 5%) Τον Σεπτέμβριο () ο δείκτης εμπιστοσύνης στο λιανικό εμπόριο (21,0 ΜΔ) βελτιώθηκε κατά +1,3 ΜΔ σε σχέση με τον Αύγουστο () και βελτιώθηκε κατά +21,0 ΜΔ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Κατασκευές (Στάθμιση: 5%) Τον Σεπτέμβριο () ο δείκτης εμπιστοσύνης στις κατασκευές (-54,5 ΜΔ) επιδεινώθηκε κατά -9,4 ΜΔ σε σχέση με τον Αύγουστο () και επιδεινώθηκε κατά -17,6 ΜΔ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του Πηγή: (α) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission), (β) Eurobank Research. Επόμενη δημοσίευση: 30/10/ 7
Ενημέρωση: 26/10/ Μεταβλητές Πίνακας Α5: Βασικά Μακροοικονομικά Μικροοικονομικά Μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας Παρατήρηση Εποχ. Τελευταία Προηγούμενης Στοιx. Πηγή Παράθεση Διόρθ. Παρατήρηση Περιόδου Βασική Επισκόπηση Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν y (1), (8) Δ (yoy, %) 1.5% 2017 0.2% 2016 0.4% 2015 0.7% 2014 3.2% 2013 7.3% 2012 Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν δις 187.2 184.4 184.8 185.6 184.2 190.4 Ονομαστικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν 180.2 176.5 177.3 178.7 180.7 191.2 Ποσοστό Ανεργίας % 21.5% 23.5% 24.9% 26.5% 27.5% 24.4% Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Δ (yoy, %) 1.1% 0.8% 1.7% 1.3% 0.9% 1.5% Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 1.1% 0.0% 1.1% 1.4% 0.9% 1.0% Αποπληθωριστής Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος 0.6% 0.2% 0.3% 1.8% 2.4% 0.4% Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν q Ναι 1.8% Q2 2.5% Q1 1.5% 2017 Q2 0.9% 2016 Q2 0.4% 2015 Q2 0.5% 2014 Q2 Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν Δ (qoq, %) 0.2% 0.9% 0.9% 0.3% 0.2% 0.2% Ποσοστό Ανεργίας m % 19.0% Ιουλ 18 19.1% Ιουν 18 20.9% Ιουλ 17 23.3% Ιουλ 16 24.8% Ιουλ 15 26.3% Ιουλ 14 Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Δ (yoy, %) Όχι 1.1% Σεπ 18 1.0% Αυγ 18 1.0% Σεπ 17 1.0% Σεπ 16 1.7% Σεπ 15 0.8% Σεπ 14 Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 1.1% 0.9% 1.0% 0.1% 0.8% 1.1% Αποπληθωριστής Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος q Ναι 0.8% Q2 0.3% Q1 0.1% 2017 Q2 0.3% 2016 Q2 0.9% 2015 Q2 3.0% 2014 Q2 Συνιστ. Πραγμ. Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος Πραγμ. Ιδιωτική Καταναλ. (Νοικοκυριά και ΜΚΙΕΝ) q (1), (8) Δ (yoy, %) Ναι 1.0% Q2 0.0% Q1 0.6% 2017 Q2 2.1% 2016 Q2 1.7% 2015 Q2 0.5% 2014 Q2 Πραγμ. Δημόσια Κατανάλωση 2.0% 0.1% 2.1% 0.4% 2.0% 3.3% Πραγμ. Επενδύσεις Παγίων (Ιδιωτικές και Δημόσιες) 5.4% 10.3% 1.1% 12.9% 9.6% 2.8% Πραγμ. Εξαγωγές (Αγαθά και Υπηρεσίες) 9.4% 8.0% 9.3% 10.4% 11.6% 4.5% Πραγμ. Εισαγωγές (Αγαθά και Υπηρεσίες) 4.3% 3.1% 4.8% 1.9% 4.6% 8.9% Αποτελεσματικότητα Πραγμ. Παραγωγικ. της Εργασίας (ανά άτομο) q (4), (8) Δ (yoy, %) Όχι 0.3% Q2 0.8% Q1 1.0% 2017 Q2 1.0% 2016 Q2 1.1% 2015 Q2 0.5% 2014 Q2 Πραγμ. Παραγωγικ. της Εργασίας (ανά ώρα εργασίας) 0.9% 1.1% 0.4% 1.4% 0.9% 2.4% Ονομ. Μοναδ. Κόστος Εργασίας (ανά άτομο) 0.9% 0.4% 1.2% 2.3% 4.1% 4.5% Ονομ. Μοναδ. Κόστος Εργασίας (ανά ώρα εργασίας) 0.2% 0.1% 1.3% 2.0% 3.2% 5.3% Αγορά Εργασίας Απασχολούμενοι m (1), (8) χιλ. άτομα Ναι 3837.3 Ιουλ 18 3869.9 Ιουν 18 3792.2 Ιουλ 17 3698.1 Ιουλ 16 3615.9 Ιουλ 15 3556.1 Ιουλ 14 Άνεργοι 897.9 911.1 1002.3 1125.2 1192.9 1266.0 Εργατικό Δυναμικό 4735.2 4781.0 4794.5 4823.3 4808.8 4822.1 Μη Ενεργός Πληθυσμός 3238.0 3195.6 3216.1 3222.1 3275.6 3310.5 Αγορά Ακινήτων Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων q (2), (8) Δ (yoy, %) Όχι 0.8% Q2 0.2% Q1 1.2% 2017 Q2 2.5% 2016 Q2 5.0% 2015 Q2 8.3% 2014 Q2 Βιομηχανία και Εμπόριο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) m (6), (8) ΜΔ Ναι 53.6 Σεπ 18 53.9 Αυγ 18 52.8 Σεπ 17 49.2 Σεπ 16 43.3 Σεπ 15 48.4 Σεπ 14 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής (1), (8) Δ (yoy, %) 1.3% Αυγ 18 1.7% Ιουλ 18 5.6% Αυγ 17 1.2% Αυγ 16 3.9% Αυγ 15 4.0% Αυγ 14 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία 20.5% 17.6% 6.5% 2.0% 18.0% 3.8% Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο 3.4% Ιουλ 18 3.0% Ιουν 18 0.8% Ιουλ 17 6.0% Ιουλ 16 8.8% Ιουλ 15 1.7% Ιουλ 14 Δείκτης Όγκου στο Λιανικό Εμπόριο 1.8% 1.6% 1.1% 7.9% 7.4% 2.1% Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο q (1), (8) 6.5% Q2 2.3% Q1 2.5% 2017 Q2 3.6% 2016 Q2 3.6% 2015 Q2 0.2% 2014 Q2 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα των Αυτοκιν. 19.6% 16.9% 3.1% 15.1% 7.2% 25.6% Εξωτερικός Τομέας Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (Α+Β+Γ+Δ) m (2), (8) Σ12m δις Όχι 2.6 Αυγ 18 2.4 Ιουλ 18 1.8 Αυγ 17 1.4 Αυγ 16 2.3 Αυγ 15 2.2 Αυγ 14 A. Ισοζύγιο Αγαθών (Α1+Α2+Α3) 19.3 19.3 18.2 16.6 19.3 21.6 Α1. Καυσίμων 4.3 4.3 4.1 2.7 5.4 6.1 Α2. Πλοίων 0.2 0.2 0.2 0.2 0.7 2.5 Α3. Χωρίς Καύσιμα και Πλοία 14.8 14.7 14.0 13.7 13.1 13.0 Β. Ισοζύγιο Υπηρεσιών (Β1+Β2+Β3) 18.2 18.2 16.9 14.9 18.1 17.7 Β1. Ταξιδιωτικό 13.8 13.7 12.2 11.1 12.2 11.2 Β2. Μεταφορών 4.3 4.3 3.8 3.2 5.9 6.4 Β3. Λοιπών Υπηρεσιών 0.1 0.3 0.9 0.6 0.0 0.1 Γ. Ισοζύγιο Πρωτογενών Εισοδημάτων (Γ1+Γ2+Γ3) 1.0 0.8 0.0 0.5 0.2 1.2 Γ1.Αμοιβών και Μισθών 0.2 0.2 0.1 0.1 0.3 0.2 Γ2.Τόκων, Μερισμάτων και Κερδών 3.4 3.2 2.3 2.5 2.3 1.5 Γ3. Λοιπών Πρωτογενών Εισοδημάτων 2.6 2.6 2.4 3.0 2.4 3.0 Δ. Ισοζύγιο Δευτερογενών Εισοδημάτων (Δ1+Δ2) 0.5 0.5 0.6 0.2 1.0 0.5 Δ1. Γενικής Κυβέρνησης 0.7 0.7 0.9 0.4 1.0 0.1 Δ2. Λοιπών Τομέων 0.2 0.2 0.3 0.2 0.0 0.4 Δημοσιονομικά Στοιχεία (Γενική Κυβέρνηση) Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης % του ΑΕΠ y (1), (8) % 0.8% 2017 0.5% 2016 5.6% 2015 3.6% 2014 13.2% 2013 8.9% 2012 Πρωτογενές Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης % του ΑΕΠ 3.9% 3.7% 2.1% 0.3% 9.2% 3.8% Χρέος Γενικής Κυβέρνησης % του ΑΕΠ 176.1% 178.5% 175.9% 178.9% 177.4% 159.6% Κυβέρνηση (Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού) A. Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) (5), (8) δις 37.21 Σεπ 18 31.87 Αυγ 18 27.39 Ιουλ 18 21.98 Ιουν 18 18.42 Μαϊ 18 15.47 Απρ 18 B. Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) 36.64 30.93 27.08 21.83 17.59 14.31 Απόκλιση Έσοδα (A B) 0.58 0.94 0.31 0.15 0.83 1.16 Γ. Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) 36.94 33.09 28.99 24.28 19.24 15.32 Δ. Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) 38.48 34.32 29.68 25.08 19.75 16.07 Απόκλιση Δαπάνες (Γ Δ) 1.54 1.23 0.69 0.80 0.52 0.75 Πρωτογενές Αποτελ. Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) 4.80 3.16 2.05 0.64 1.53 2.29 Πρωτογενές Αποτέλ. Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) 2.52 0.92 0.93 0.47 0.18 0.37 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) 0.28 1.22 1.60 2.30 0.81 0.15 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) 1.84 3.38 2.61 3.25 2.16 1.76 Επιτόκια Αναφοράς Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Διευκόλυνση Αποδοχής Καταθέσεων (2), (8) % 0.4% 16/3/16 0.3% 9/12/14 0.2% 10/9/14 0.1% 11/6/14 0.0% 13/11/13 0.0% 8/5/13 Δημοπρασίες Σταθερού Επιτοκίου 0.0% 0.1% 0.1% 0.2% 0.3% 0.5% Διευκόλυνση Οριακής Χρηματοδότησης 0.3% 0.3% 0.3% 0.4% 0.8% 1.0% Τίτλοι Ελληνικού Δημοσίου και Τραπεζικά Επιτόκια Απόδοση Τίτλων Ελληνικού Δημοσίου (10 έτη), Τέλος Περιόδου m (7), (8) % 4.17% Σεπ 18 4.41% Αυγ 18 5.65% Σεπ 17 8.30% Σεπ 16 8.46% Σεπ 15 6.56% Σεπ 14 Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Καταθέσεων (νέων) (2), (7) 0.28% Αυγ 18 0.30% Ιουλ 18 0.29% Αυγ 17 0.42% Αυγ 16 0.71% Αυγ 15 1.34% Αυγ 14 Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Δανείων (νέων) 4.69% 4.71% 4.82% 4.96% 4.83% 5.31% Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Καταθέσεων (υφιστάμενων) 0.30% 0.30% 0.31% 0.41% 0.80% 1.59% Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Δανείων (υφιστάμενων) 4.31% 4.34% 4.59% 4.90% 5.06% 5.39% Χρηματοδότηση Γενικό Σύνολο Χρηματοδότησης (Α+Β+Γ+Δ) m (2), (8) δις Όχι 192.6 Σεπ 18 193.2 Αυγ 18 203.6 Σεπ 17 220.8 Σεπ 16 227.9 Σεπ 15 230.6 Σεπ 14 A. Γενική Κυβέρνηση 16.1 16.2 17.0 21.7 23.2 18.3 B. Ιδιωτικές Επιχειρήσεις 85.3 85.5 89.6 94.5 96.6 101.1 Γ. Ιδιώτες και ΙΜΚΙ 78.9 79.3 84.1 91.5 94.7 97.8 Δ. Αγρότες, Ελευθ. Επαγγελματίες και Ατομικές Επιχ. 12.2 12.2 12.9 13.2 13.5 13.5 Καταθέσεις και Ρέπος Σύνολο Καταθέσεων και Ρέπος (Α+Β+Γ+Δ) m (2), (8) δις Όχι 162.4 Σεπ 18 161.9 Αυγ 18 156.7 Σεπ 17 158.6 Σεπ 16 158.9 Σεπ 15 214.2 Σεπ 14 Α. Κάτοικοι Εσωτερικού (Α1+Α2+Α3) 147.5 147.0 133.2 133.9 130.5 178.8 Α1. Γενική Κυβέρνηση 15.8 15.4 10.6 10.4 8.9 14.0 Α2. Ιδιωτικές Επιχειρήσεις (Α2.1+Α2.2+Α2.3) 24.1 24.3 21.9 21.3 20.0 28.9 Α2.1. Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις 1.0 1.3 1.0 1.1 1.8 2.8 Α2.2. Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα 1.6 1.8 1.6 3.7 3.7 4.9 Α2.3. Μη Χρηματοπιστωτικές Επιχειρήσεις 21.4 21.2 19.3 16.4 14.5 21.2 Α3. Νοικοκυριά και ΙΜΚΙ 107.7 107.2 100.7 102.2 101.7 135.8 Β. Κάτοικοι Λοιπών Χωρών Ευρωζώνης 1.6 1.6 1.5 2.4 1.2 1.5 Γ. Μη Κάτοικοι Ευρωζώνης 5.3 5.3 6.8 5.1 8.6 12.2 Δ. Υποχρεώσεις Σχετιζ. με Μεταβιβαζ. Περιουσ. Στοιχεία 8.0 7.9 15.2 17.3 18.6 21.8 Δείκτες Εμπιστοσύνης Δείκτης Οικονομικού Κλίματος m (3), (8) ΜΔ Ναι 101.3 Σεπ 18 105.2 Αυγ 18 100.8 Σεπ 17 91.9 Σεπ 16 84.0 Σεπ 15 100.6 Σεπ 14 Βιομηχανία (στάθμιση 40%) 0.3 6.3 0.7 6.2 23.3 5.4 Υπηρεσίες (στάθμιση 30%) 10.5 11.9 15.3 6.9 15.1 14.8 Καταναλωτής (στάθμιση 20%) 44.9 47.8 53.7 65.9 64.2 55.8 Λιανικό Εμπόριο (στάθμιση 5%) 21.0 19.7 0.0 15.0 20.0 2.5 Κατασκευές (στάθμιση 5%) 54.5 45.1 36.9 59.5 52.8 32.7 Πηγή: (1) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (2) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (3) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission), (4) Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), (5) Υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ), (6) Markit, (7) Thomson Reuters και (8) Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών Eurobank. Παρατηρήσεις Παρελθόντων Ετών Σημείωση: (1) ως y, q και m ορίζουμε τα ετήσια, τριμηνιαία και μηνιαία στοιχεία αντίστοιχα, (2) ως Δ(yoy%) ορίζουμε την ετήσια ποσοστιαία μεταβολή, ως Δ(qoq%) ορίζουμε την τριμηνιαία ποσοστιαία μεταβολή, ως Σ12m ορίζουμε το άθροισμα 12 μηνών και ως ΜΔ ορίζουμε τις μονάδες δείκτη, (3) ως Π ορίζουμε το πραγματοποιηθέν και ως Σ το στόχο, (4) στο πεδίο δημοσιονομικά στοιχεία (γενική κυβέρνηση) η μεταβλητή του πρωτογενούς ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης διαφέρει από το αντίστοιχο μέγεθος του ελληνικού προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, (5) στα πεδία κυβέρνηση (εκτέλεση κρατικού προϋπολογισμού) και επιτόκια αναφοράς Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα στοιχεία παρελθόντων ετών αναφέρονται στη μεν πρώτη περίπτωση στην εκτέλεση του πρoϋπολογισμού κατά τους προηγούμενους μήνες, στη δε δεύτερη στις παρελθούσες ημερομηνίες κατά τις οποίες υπήρξε μεταβολή στα εν λόγω επιτόκια. 8
Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών Δρ. Τάσος Αναστασάτος: Επικεφαλής Οικονομολόγος Ομίλου Eurobank tanastasatos@eurobank.gr, + 30 214 4059706 Ομάδα Ανάλυσης & Έρευνας Μαρία Γιαννίση: Administrator magiannisi@eurobank.gr, + 30 214 4059711 Ιωάννης Γκιώνης: Ανώτερος Οικονομολόγος igkionis@eurobank.gr, + 30 214 4059707 Δρ. Στυλιανός Γώγος: Οικονομικός Αναλυτής sgogos@eurobank.gr, + 30 210 3371226 Άννα Δημητριάδου: Οικονομική Αναλύτρια andimitriadou@eurobank.gr, + 30 210 3718793 Μαρία Κασόλα: Οικονομική Αναλύτρια mkasola@eurobank.gr, + 30 210 3371224 Όλγα Κοσμά: Ερευνήτρια Οικονομολόγος okosma@eurobank.gr, + 30 210 3371227 Παρασκευή Πετροπούλου: Ανώτερη Οικονομολόγος ppetropoulou@eurobank.gr, + 30 210 3718991 Δρ. Θεόδωρος Σταματίου: Ανώτερος Οικονομολόγος tstamatiou@eurobank.gr, + 30 214 4059708 Ευαγγελία Τσιαμπάου: Οικονομική Αναλύτρια etsiampaou@eurobank.gr, +30 214 4059712 Eurobank Ergasias S.A, 8 Othonos Str, 105 57 Athens, tel: +30 210 33 37 000, fax: +30 210 33 37 190, email: Research@eurobank.gr Eurobank Οικονομικές Μελέτες Περισσότερες εκδόσεις μας διαθέσιμες στο https://www.eurobank.gr/en/group/economicresearch 7 Ημέρες Οικονομία: Εβδομαδιαία επισκόπηση οικονομικών εξελίξεων της Ελλάδας Greece Macro Monitor - Focus Notes: Περιοδική έκδοση για τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις της αγοράς της Ελλάδας Economy & Markets: Ερευνά θέματα της ελληνικής και τη διεθνούς οικονομίας Regional Economics & Market Strategy Monthly: Μηνιαία έκδοση για την οικονομία και τις εξελίξεις της αγοράς ανά περιοχή Emerging Markets Special Focus Reports: Περιοδική έκδοση για τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις στις αναδυόμενες αγορές Daily Overview of Global markets & the SEE Region: Ημερήσια επισκόπηση με τις βασικές μακροοικονομικές εξελίξεις στην αγορά της Ελλάδας και τις παγκόσμιες αγορές Global Macro Themes & Market Implications for the EA Periphery and the CESEE: Μηνιαία ανασκόπηση της διεθνούς οικονομίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών Global Markets Special Focus Reports: Αναλύει ειδικά θέματα επικαιρότητας στην παγκόσμια οικονομία και τις αγορές Subscribe electronically at https://www.eurobank.gr/el/omilos/oikonomikes-analuseis Follow us on twitter: https://twitter.com/eurobank_group 9