Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (1960 2010) ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ Λύκειο Βεργίνας Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1955 Έναρξη Αγώνα με αρχηγούς το Μακάριο Γ (πολιτικό τομέα) και το Γεώργιο Γρίβα - Διγενή (στρατιωτικό τομέα). Δεκάδες εκρήξεις βομβών συγκλονίζουν τη Λευκωσία. Αμετάθετος στόχος Η Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Λύκειο Βεργίνας 2 1
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1955 Ο Πρωτομάρτυρας του Αγώνα Ο Μόδεστος Παντελή σκοτώνεται από ηλεκτροπληξία ενώ προσπαθούσε να αποκόψει ηλεκτροφόρα καλώδια. Λύκειο Βεργίνας 3 Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1956 Συνομιλίες Μακαρίου Χάρντινγκ για ειρηνική επίλυση του προβλήματος. 1956 Αποτυχία συνομιλιών και εξορία Μακαρίου Γ στις Σεϋχέλλες. Ο ένοπλος Αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α. εντείνεται. Λύκειο Βεργίνας 4 2
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1956 1957: Οι Άγγλοι εκτελούν δια απαγχονισμού 9 αγωνιστές Μιχαλάκης Σ. Καραολής, 22 ετών Ανδρέας Δημητρίου, 22 ετών Ανδρέας Ζάκος, 24 ετών Χαρίλαος Μιχαήλ, 21 ετών Στέλιος Χρ. Μαυρομάτης, 23 ετών Ανδρέας Γ. Παναγίδης, 22 ετών Μιχαήλ Κουτσόφτας, 22 ετών Ιάκωβος Α. Πατάτσος, 22 ετών Ευαγόρας Μ. Παλληκαρίδης, 18 ετών Λύκειο Βεργίνας 5 Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1956 - Θυσία Πετράκη Γιάλλουρου (Αμμόχωστος) 1957 - Θυσία Γρηγόρη Αυξεντίου (Μαχαιράς) 1957 - Θυσία Πετράκη Κυπριανού (Ορά) Λύκειο Βεργίνας 6 3
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1957 Απελευθέρωση Μακαρίου Γ από τις Σεϋχέλλες. Παραμένει στην Ελλάδα ως το 1959. Λύκειο Βεργίνας 7 Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1958 Θυσία Μιχαλάκη Παρίδη (Βάβλα) Θάνατος Φώτη Πίττα, Χρίστου Σαμάρα, Ανδρέα Κάρυου, Ηλία Παπακυριακού στη Μάχη του Αχυρώνα στο Λιοπέτρι Θυσία Κυριάκου Μάτση (Δίκωμο) Λύκειο Βεργίνας 8 4
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1958 Απειλείται εμφύλιος διχασμός 1958 Διακοινοτικές διαμάχες 1959 Επιστροφή Μακαρίου Γ στην Κύπρο Λύκειο Βεργίνας 9 Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1959 Τερματίζεται ο Αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α. με την υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης - Λονδίνου και με ετεροβαρείς εξουσίες υπέρ της Τουρκοκυπριακής κοινότητας σε σχέση με την πληθυσμιακή αναλογία της. Από το στόχο της Ένωσης με την Ελλάδα, στην Ανεξαρτησία και την Κυπριακή Δημοκρατία. Λύκειο Βεργίνας 10 5
Τα κυριότερα δομικά στοιχεία του ζυριχικού Συντάγματος Συμμετοχή Ελληνοκυπρίων Συμμετοχή Τουρκοκυπρίων Πρόεδρος Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Μακάριος Γ Κιουτσούκ, ο αντιπρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας με δικαίωμα VETO σε σημαντικές πρόνοιες του Συντάγματος 7 Υπουργοί 35 Βουλευτές (Βουλή Αντιπροσώπων) Κοινοτική Συνέλευση (ισοτιμία δύο κοινοτήτων ) 70% Δημόσιοι Υπάλληλοι 60% Ένοπλες Δυνάμεις Γενικός Εισαγγελέας Γενικός Λογιστής 3 Υπουργοί 15 Βουλευτές (Βουλή Αντιπροσώπων) Κοινοτική Συνέλευση (ισοτιμία δύο κοινοτήτων) 30% Δημόσιοι Υπάλληλοι 40% Ένοπλες Δυνάμεις Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας Βοηθός Γενικός Λογιστής Λύκειο Βεργίνας 11 ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1960 Εγκαθίδρυση της Ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας με Σύνταγμα, νόμισμα, ύμνο, σημαία, ιθαγένεια και ενιαίο, δικοινοτικό κράτος όσον αφορά το μερισμό των εξουσιών 1960 1963 Λειτουργεί το Σύνταγμα της Ζυρίχης με τη συμμετοχή στις εξουσίες των Ε/Κ και Τ/Κ Λύκειο Βεργίνας 12 6
ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1963 1964: Ταραγμένα χρόνια Απόπειρα από το Μακάριο για τροποποίηση του Συντάγματος (13 σημεία) Έναρξη διακοινοτικών ταραχών. Οι Τουρκοκύπριοι εγκαταλείπουν την Κυπριακή Δημοκρατία και ζουν απομονωμένοι (Λευκωσία, Λεμεσό, Πάφο, Λάρνακα) Δημιουργία Θυλάκων και Πράσινης Γραμμής Πολιτικός και εκτεταμένος φυσικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων Ίδρυση Εθνικής Φρουράς Λύκειο Βεργίνας 13 ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1963 1974 Η Κυπριακή Δημοκρατία ελέγχεται και διοικείται πλήρως από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, τυγχάνοντας παγκόσμιας αναγνώρισης. Οι Τουρκοκύπριοι αυτοαπομονώνονται, στους λεγόμενους θύλακες. Οι τουρκοκυπριακοί θύλακες σημειώνονται με μωβ. Λύκειο Βεργίνας 14 7
ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1967 Δικτατορία στην Ελλάδα (Χούντα) και αποχώρηση Ελληνικής Μεραρχίας από την Κύπρο μετά τα γεγονότα στην Κοφίνου. Η Κύπρος μένει ουσιαστικά ανοχύρωτη. Λύκειο Βεργίνας 15 ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1968 1974 Έναρξη ενδοκυπριακών συνομιλιών, χωρίς όμως επιτυχία, μεταξύ Κληρίδη Ντενκτάς, με στόχο την επανένταξη των Τουρκοκυπρίων στην Κυπριακή Δημοκρατία και ειρηνική επίλυση του κυπριακού προβλήματος Λύκειο Βεργίνας 16 8
ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1969 Ίδρυση Εθνικού Μετώπου 1970 Απόπειρα δολοφονίας του Μακαρίου Γ, πρώτου προέδρου Κυπριακής Δημοκρατίας Λύκειο Βεργίνας 17 ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1971 Μυστική άφιξη του Γεώργιου Γρίβα στην Κύπρο και ίδρυση της Ε.Ο.Κ.Α. Β : ΗΕ.Ο.Κ.Α Β επιδίδεται σε δολοφονίες δημοκρατικών μακαριακών πολιτών, ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών, κλοπές όπλων από στρατόπεδα, απόπειρες δολοφονίας του Μακάριου Γ, εκπόνηση συνωμοτικών σχεδίων με στόχο τον εξαναγκασμό του Μακαρίου Γ σε παραίτηση με το πρόσχημα ότι απεμπόλησε το στόχο της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο Μακάριος Γ κατηγορείται από την Ε.Ο.Κ.Α. Β ως "ο επίορκος της Φανερωμένης": Εγκατέλειψε δηλαδή το ευκταίο (Ένωση) για το εφικτό (Ανεξαρτησία). Λύκειο Βεργίνας 18 9
ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1972 Εκκλησιαστικό πραξικόπημα: Οι τρεις μητροπολίτες αξιώνουν την παραίτηση Μακαρίου Γ από το προεδρικό αξίωμα. Καθαίρεση των τριών Μητροπολιτών από Μείζονα Σύνοδο που συγκάλεσε ο Μακάριος Γ. Λύκειο Βεργίνας 19 ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1974 Διενέργεια πραξικοπήματος από τη Χούντα των Αθηνών και την Ε.Ο.Κ.Α. Β (15 Ιουλίου 1974) Τουρκική εισβολή και κατάληψη του 37% των εδαφών της Κύπρου. Χιλιάδες οι πρόσφυγες, οι αγνοούμενοι και οι νεκροί Ο γεωγραφικός διαχωρισμός συντελείται πλέον και επί του εδάφους με τη βίαιη μετακίνηση του πληθυσμού. Λύκειο Βεργίνας 20 10
ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1977 Α Συμφωνία Κορυφής Υπογραφή μεταξύ Μακαρίου Γ Ντενκτάς για λύση του Κυπριακού στη βάση της Δικοινοτικής Ομοσπονδίας Θάνατος Μακαρίου Γ 1979 Β Συμφωνία Κορυφής Επαναβεβαίωση της συμφωνίας του 1977, από τον πρόεδρο Σπύρο Κυπριανού που διαδέχτηκε το Μακάριο Γ Λύκειο Βεργίνας 21 ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ 1976 2011 Διεξαγωγή συνομιλιών για λύση του Κυπριακού με ειρηνικά μέσα, στη βάση των Συμφωνιών Κορυφής 1977, 1979, των σχεδίων του Ο.Η.Ε. και του Σ.Α., απ' όλους τους προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας που διαδέχτηκαν το Μακάριο Γ, Σπύρο Κυπριανού, Γιώργο Βασιλείου, Γλαύκο Κληρίδη, Τάσσο Παπαδόπουλο, Δημήτρη Χριστόφια. Λύκειο Βεργίνας 22 11
ΤΑ ΠΕΝΗΝΤΑΧΡΟΝΑ ΤΗΣ Γ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Από την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αμετάθετος στόχος του Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959, η Ελληνοκυπριακή κοινότητα εξαναγκάστηκε στην αποδοχή αρχικά του ενιαίου και ανεξάρτητου κράτους (Ζυρίχη 1959) και αργότερα στη Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία (Τουρκική εισβολή 1974) στη βάση των Συμφωνιών Κορυφής, 1977, 1979, Μακαρίου Ντενκτάς, και Κυπριανού Ντενκτάς, αντίστοιχα και στη βάση των ψηφισμάτων και σχεδίων του Ο.Η.Ε. Συγγραφή Χρονολογίου: Θεοχάρης Μασούρας Διευθυντής Λυκείου Βεργίνας Λύκειο Βεργίνας 23 12