ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «LABATTOIR -ΛΑΜΠΑΤΟΥΑΡ» Προθέρμανση: Δράσεις εισαγωγής στο νέο project του Δήμου Θεσσαλονίκης για τα Παλιά Σφαγεία. 13-23 Δεκεμβρίου 2015 Ο Δήμος Θεσσαλονίκης διοργανώνει σειρά δράσεων στο κτίριο των παλιών δημοτικών σφαγείων, προκειμένου να μας εισάγει στο νέο πρόγραμμα που σχεδιάζει για την επανάχρηση του πρόσφατα ανακαινισμένου χώρου. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ LABATTOIR Το LABATTOIR είναι μια κοινωνικά διαδραστική μηχανή για την παραγωγή πολιτισμού, ένα εργαστήριο εφαρμοσμένης δημιουργικότητας που απαντά στις ανάγκες και τα προβλήματα της κοινωνίας, προτείνοντας και εφαρμόζοντας λύσεις και εναλλακτικές στρατηγικές για το μέλλον, με την ενεργό συμβολή του καλλιτέχνη ως καταλύτη και του πολίτη ως συμπαραγωγού. Θέτοντας την δημιουργικότητα στο κέντρο της διαδικασίας, διαφορετικοί κύκλοι δράσεων επικεντρώνουν σε διαφορετικές μορφές καλών και εφαρμοσμένων τεχνών (εικαστικά, deisgn, μουσική, θέατρο, κινούμενη εικόνα, νέες τεχνολογίες, επιστήμη κ.λπ.), πρακτικές (art for social change, community-based art), έννοιες (the commons, placemaking, capability approach) και τομείς (εκπαίδευση, κοινωνική πολιτική, πολιτιστική παραγωγή, δημιουργική οικονομία, αγορά). Ο προσδιορισμός των κοινωνικών αναγκών, καθώς και των ταλέτων και των δυνατοτήτων των πολιτών γίνεται σε συνεργασία με τους δημιουργικούς παράγοντες της πόλης - επαγγελματίες από τον χώρο των καλών και εφαρμοσμένων τεχνών, ακαδημαϊκούς και πολιτιστικούς φορείς, ακτιβιστικές οργανώσεις- που καλούνται να συμβάλουν ενεργά στο πρόγραμμα του LABATTOIR. Το υπάρχον δημιουργικό δυναμικό της πόλης διευρύνεται μέσα από συνεργασίες με διεθνώς καταξιωμένους καλλιτέχνες, δημιουργούς και ειδικούς. Οι συνεργασίες αυτές οδηγούν σε καινοτόμα προγράμματα, προϊόντα ή υπηρεσίες, ενώ παράλληλα παρέχουν εκπαίδευση και τεχνογνωσία σε κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες (νέοι άνεργοι, πρόσφυγες κ.ά.). Η ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ Προκειμένου να «ζεσταθεί» ο χώρος, να εισαχθεί το κοινό στις έννοιες και τις πρακτικές που θα χρησιμοποιήσει το LABATTOIR και να εμπλακεί η γύρω περιοχή, ο Δήμος Θεσσαλονίκης υλοποιεί σειρά δράσεων με τον γενικό τίτλο ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ (κλείνοντας το μάτι και στην προηγούμενη χρήση του χώρου ως αθλητικού κέντρου). Η ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ θα περιλαμβάνει τα εξής:
Κυριακή, 13/12 Έναρξη Θα ανακοινωθεί το πρόγραμμα, μέσα από ομιλίες και συζητήσεις, που περιλαμβάνουν: 17.00-18.00 Διάλεξη: «Τα Σφαγεία και η εκτός των Δυτικών Τειχών περιοχή». Ο Γιάννης Επαμεινώνδας (Διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης ΜΙΕΤ), θα αναφερθεί στην ιστορία της περιοχής την περίοδο ανέγερσης του κτιρίου (τέλη 19 ου αιώνα). Περίληψη διάλεξης: Από την ολοκλήρωση των βυζαντινών οχυρώσεών της τον 4ο αιώνα, η Θεσσαλονίκη παρέμεινε για 15 αιώνες εγκλωβισμένη μέσα στα τείχη: μια οθωμανική πόλη, ανατολίτικη, εξωτική και γοητευτική για τους δυτικούς, αλλά χωρίς υποδομές, βρώμικη, τεμπέλικη και αδιαφοροποίητη, ως το 1870. Το 1870 σηματοδοτεί ουσιαστικά την είσοδο της Θεσσαλονίκης στη νεωτερική εποχή, με την κατεδάφιση του θαλάσσιου τείχους και τη δημιουργία της νέας τότε «Παλιάς Παραλίας». Ταυτόχρονα, έρχεται ο σιδηρόδρομος, που θα λειτουργήσει για πρώτη φορά το 1872: όλα φαίνεται να συμβαίνουν ταυτόχρονα. Η κατεδάφιση του τείχους δεν θα επηρεάσει άμεσα την ανάπτυξη της Δυτικής περιοχής, ο σιδηρόδρομος όμως θα το κάνει με κατακλυσμιαίο τρόπο. Οι πρώτες εγκαταστάσεις στην εκτός των τειχών δυτική περιοχή εμφανίζονται μετά την ανέγερση του παλιού σταθμού: σε χάρτη του 1873 δεν υπάρχει τίποτα εκτός από τον σταθμό των Ανατολικών Σιδηροδρόμων. Υπάρχει όμως ήδη η οδός «προς Σφαγεία». Αυτό σημαίνει πως πιθανότατα τα πολύ παλιά σφαγεία βρίσκονταν στην περιοχή αυτή πριν από την έλευση των τραίνων. H διάλεξη συνοδεύεται από μουσική και λόγο. Συμμετέχει η ηθοποιός Χρύσα Τουμανίδου. 18.00-19.00, 7 Παράλληλες Συνεντεύξεις με την Μαργαρίτα Πουρνάρα Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού, Έλλη Χρυσίδου, ο Αντιδήμαρχος Τουρισμού, Σπύρος Πέγκας, και εκπρόσωποι της δημιουργικής κοινότητας της πόλης ο Βαγγέλης Λιάκος (γραφίστας, beetroot design group), ο Θανάσης Πολυχρονάκης (SKG Tech) κ.ά. απαντούν σε ερωτήσεις της δημοσιογράφου της Καθημερινής, Μαργαρίτας Πουρνάρα, προκειμένου να ανιχνεύσουμε τις προθέσεις και τις δυναμικές του χώρου. 19.00-20.00, Κρασί & Finger Food Σελ. 2
Δευτέρα, 14/12 16.00-20.00 Εργαστήρια για ενήλικες με εικαστικούς & θεωρητικούς της τέχνης. (υλοποιούνται παράλληλα και αποτελούνται το καθένα από 3 3ωρες συναντήσεις και μια κοινή εισαγωγική εισήγηση 1 ώρας). Μέσα από εικαστικές πρακτικές και θεωρητικές συζητήσεις, τα εργαστήρια θα επικεντρώσουν στο ζήτημα της ιθαγένειας ως δημιουργίας κοινότητας (σύνδεση του πολίτη με τη γειτονιά του και οικειοποίηση του δημόσιου χώρου), καθώς και στην χειροτεχνία ως φορέα ταυτότητας και μνήμης (ατομικές πρακτικές «καν το μόνος σου», δημιουργικότητα και ανάδειξη ταλέντων και ξεχασμένων, παραδοσιακών, τεχνικών). Στόχος των εργαστηρίων είναι να προτρέψουν τους συμμετέχοντες να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητα του περιβάλλοντός τους και να αξιοποιήσουν την προσωπική τους εμπειρία για την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της περιοχής τους, όχι μόνο ως φυσικού, αλλά και ως βιωματικού χώρου, δημιουργώντας νέες δυναμικές. Συγκεκριμένα: EPOC Εικαστικό εργαστήριο με τους Ράνια Εμμανουηλίδου (εικαστικό) και Απόστολο Ρίζο (γραφίστα) Το EPOC είναι ένα εικαστικό εργαστήριο, στο οποίο οι συμμετέχοντες θα συλλέξουν υλικά (αντικείμενα, εικόνες και ήχους) από την περιοχή γύρω από τα Σφαγεία, θα τα επεξεργαστούν εικαστικά και θα τα εντάξουν σε μια κοινή, εικαστική εγκατάσταση, η οποία θα στηθεί στον χώρο των Σφαγείων και θα παρουσιαστεί στο κοινό τις ημέρες 19-23 Δεκεμβρίου. Σκηνοθετώντας την Αλήθεια (Docu Fiction / Docu Drama) Εργαστήριο μυθοπλαστικού ντοκιμαντέρ με τους Γιώργο Δρίβα (εικαστικό, σκηνοθέτη) & Σωτήρη Μπαχτσετζή (θεωρητικό τέχνης, επιμελητή). Θέμα του εργαστηρίου είναι το μυθοπλαστικό ή δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ, στο οποίο συνυπάρχει η τεκμηρίωση με την μυθοπλασία, την δραματουργία, τις σκηνοθετημένες σκηνές ή έστω την δημιουργική αφήγηση. Το εργαστήριο απαρτίζεται από δύο βασικούς άξονες: α) ιστορική αναδρομή από τις απαρχές του ντοκιμαντέρ ως σήμερα, o οποίος συνδυάζεται με συζήτηση ανά περίπτωση (σύντομη παρουσίαση, προβολή και σχολιασμός κάποιων αποσπασμάτων ταινιών-ορόσημο), και β) ανάπτυξη ιδεών από τους συμμετέχοντες για την συγγραφή σεναρίου κατ αρχήν και παραγωγή μικρού μήκους ντοκιμαντέρ κατ επέκταση. Τα εργαστήρια απευθύνονται σε ενήλικες και η συμμετοχή είναι δωρεάν. Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν στο κοινό. Σελ. 3
Τρίτη, 15/12 11:00-13:00 Διάλεξη «Τα Σφαγεία και η εκτός των Δυτικών Τειχών περιοχή» (βλ. έναρξη) (για Σχολεία της περιοχής κατόπιν συνεννόησης στο τηλ. 2313.318.213, Κα. Χριστίνα Σαχινίδου) Πέμπτη, 17/12, 16.00-19.00 Εργαστήρια (βλ. παραπάνω): «EPOC» και «Σκηνοθετώντας την Αλήθεια». Παρασκευή, 18/12 16.00-19.00 Εργαστήρια (βλ. παραπάνω): «EPOC» και «Σκηνοθετώντας την Αλήθεια» Σάββατο 19/12 12:00-16:00, Ημερίδα «Ο ρόλος του πολιτισμού και της «τέχνης για την κοινωνική αλλαγή (art for social change) στη βιώσιμη ανάπτυξη μιας πόλης» Η «τέχνη για την κοινωνική αλλαγή» (art for social change) πηγάζει από το Νταντά -κίνημα της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας των αρχών του 20ού αιώνα- και γνωρίζει άνοδο κυρίως σε περιόδους κρίσης, ως απάντηση των καλλιτεχνών και των δημιουργών σε κοινωνικο-πολιτικά ζητήματα. Το νέο πρόγραμμα για τα Παλιά Σφαγεία τοποθετεί την καλλιτεχνική αυτή πρακτική στο κέντρο της δραστηριότητάς του ως εργαλείο βιώσιμης ανάπτξης. Στην ημερίδα θα παρουσιαστούν βασικές θεωρητικές έννοιες που σχετίζονται με την «τέχνη για την κοινωνική αλλαγή», καθώς και σχετικά παραδείγματα. Η ημερίδα υλοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος REALISE, σε συνεργασία με το Heinrich Boell Foundation Brandenburg, με την υποστήριξη του προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ομιλητές: Stephanie Bertrand (θεωρητικός τέχνης), Max Spielmann (Institute Hyperwerk for Ponstindustrial Design, Βασιλεία), Σωτήρης Μπαχτσετζής (θεωρητικός τέχνης, επιμελητής), Γιώργος Χατζηνάκος (ερευνητής, Polis: Ma in European Urban Cultures), Γιώργος Δρίβας (εικαστικός, σκηνοθέτης), Απόστολος Ρίζος (γραφίστας), Λεωνίδας Τραμπούκης & Ελένη Πεταλωτή (αρχιτέκτονες, LoT Architects Θεσσαλονίκη / Νέα Υόρκη), Μανώλης Χατζηγιάννης (ΑΠΘ) κ.ά. Η ημερίδα είναι ανοιχτή στο κοινό με είσοδο ελεύθερη. Οι ομιλίες θα πραγματοποιηθούν σε Ελληνικά & Αγγλικά. Στο πλαίσιο της ημερίδας θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα των εργαστηρίων που θα προηγηθούν. Σελ. 4
ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Στο πλαίσιο του προγράμματος πραγματοποιείται χαρτογράφηση της περιοχής και καταγραφή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, σε συνομιλία με τους κατοίκους και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται εκεί. Την έρευνα διεξάγει ο Γιώργος Χατζηνάκος (ερευνητής, Polis: Ma in European Urban Cultures). Τα αποτελέσματα θα αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο για τον περαιτέρω σχεδιασμό του προγράμματος LABATTOIR. 16.00-18.00 Διάλεξη «Τα Σφαγεία και η εκτός των Δυτικών Τειχών περιοχή» (βλ. έναρξη) Κυριακή, 20/12 17.00-19.00 Διάλεξη «Τα Σφαγεία και η εκτός των Δυτικών Τειχών περιοχή» (βλ. έναρξη) Δευτέρα-Τετάρτη, 21-23/12 12.00-15.00 Έκθεση-παρουσίαση των αποτελεσμάτων των εργαστηρίων στο κοινό ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Όλες οι εκδηλώσεις είναι δωρεάν. Για τις διαλέξεις και τα εργαστήρια είναι απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής στην Διεύθυνση Πολιτισμού & Τουρισμού του Δήμου: 2313.318.213, Κα. Χριστίνα Σαχινίδου, 2313.318.211, Κα. Σοφία Συμεωνίδου 2313.318.226, Κος. Σοφοκλής Καλτσίδης Ή διαδικτυακά στο: http://www.labattoir.org/lectures--tours.html (για τις Διαλέξεις) http://www.labattoir.org/public-workshops.html (για τα Εργαστήρια) Γλώσσες ημερίδας: Ελληνικά & Αγγλικά. Πρόσβαση: Διεύθυνση: 26ης Οκτωβρίου 35 / Λεωφορεία 31, 40, στάση Σφαγεία Περισσότερες πληροφορίες: Δήμος Θεσσαλονίκης, Χριστίνα Σαχινίδου, 2313.318.213 ArtBOX.gr, Λυδία Χατζηιακώβου, 2310.22.46.26 Διοργάνωση: Δήμος Θεσσαλονίκης Διεύθυνση Πολιτισμού Τουρισμού Σχεδιασμός & Υλοποίηση προγράμματος: ArtBOX Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (Χρήστος Σαββίδης, Λυδία Χατζηιακώβου) Συνεργάτες: Β Δημοτική Κοινότητα Goethe-Institut Thessaloniki Heinrich Boell Foundation Brandenburg Σελ. 5
Η ημερίδα στις 19/12 υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος REALISE, σε συνεργασία με το Heinrich Boell Foundation Brandenburg, με την υποστήριξη του προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το παραπάνω κείμενο αντανακλά τις απόψεις του συγγραφέα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν φέρει ευθύνη για την χρήση των πληροφοριών που περιέχει. Χορηγός: Porto Palace Hotel & Conference Centre Σελ. 6