ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την MARC A.E. - Αριθμός Μητρώου Ε.Σ.Ρ.: 1 (ΕΝΑ) ΕΝΤΟΛΕΑΣ ΓΣΕΒΕΕ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ Το σύνολο των μικρών & πολύ μικρών επιχειρήσεων (0-49 απασχολούμενους). ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ 1.000 επιχειρήσεις ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 13-25 Ιουλίου 2016 ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ Πανελλαδική κάλυψη ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ Πολυσταδιακή τυχαία δειγματοληψία με χρήση quota βάσει του κλάδου και της γεωγραφικής κατανομής. ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Τηλεφωνικές συνεντεύξεις βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου (CATI). ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ 12 ερευνητές & 3 επόπτες Η MARC A.E. Είναι μέλος του ΣΕΔΕΑ, της ESOMAR, της WAPOR και τηρεί τον κανονισμό του Π.Ε.Σ.Σ. και τους διεθνείς κώδικες δεοντολογίας για την διεξαγωγή και δημοσιοποίηση ερευνών κοινής γνώμης.

ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΚΛΑΔΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Εμπόριο 37,3 Μεταποίηση 24,1 Υπηρεσίες 38,6 Χωρίς προσωπικό 20,6 1 άτομο 25,5 2-3 άτομα 27,1 4-5 άτομα 9,7 Πάνω από 5 άτομα 17,1 έως 5 χρόνια 6,1 5-10 χρόνια 6,1 10-15 χρόνια 9,4 15 και άνω 78,4 ΑΕ 10,1 ΟΕ-ΕΕ 24 ΕΠΕ 3,2 ΙΚΕ 0,8 Ατομική 61,9 Λεκανοπέδιο Αττικής 36,1 Υπόλοιπη Ελλάδα 63,9

Θεωρείτε ότι η κατάσταση της επιχείρησής σας κατά το τελευταίο εξάμηνο: Παρέμεινε αμετάβλητη 23,2 Βελτιώθηκε 7,6 Επιδεινώθηκε 69,2 Η αποτίμηση του α εξαμήνου 2016 καταδεικνύει τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ της συντριπτικής πλειοψηφίας των μικρών επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων και ενός μικρού σταθερού ποσοστού (5-7%) που φαίνεται να μην επηρεάζεται από την κρίση.

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ -Ανά κατηγορία - Βελτιώθηκε Επιδεινώθηκε Παρέμεινε αμετάβλητη ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο 6,2 74,1 19,7 Μεταποίηση 9,4 64,4 26,2 Υπηρεσίες 7,8 67,3 24,9 ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Έως 5 χρόνια 16,5 54,4 28,1 5-10 χρόνια 17,9 52,9 29,2 10-15 χρόνια 8,8 64,3 26,9 Πάνω από 15 χρόνια 5,8 72,4 21,8 ΑΡ. ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 7,3 74,8 18,0 1 άτομο 6,7 72,2 21,2 2-3 άτομα 6,6 68,3 25,1 4-5 άτομα 8,2 63,9 27,8 Πάνω από 5 άτομα 11,9 55,2 32,9 ΠΕΡΙΟΧΗ Αττική 7,6 68,3 24,1 Υπόλοιπη Ελλάδα 7,5 69,8 22,7 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Επιδείνωση της θέσης της επιχείρησης Σταθεροποίηση της θέσης της επιχείρησης Βελτίωση της θέσης της επιχείρησης 100 90 80 70 60 71,8 80,2 84,2 81,3 87,3 88,1 82 75,4 70,3 64,7 58,6 84,3 75 69,2 50 40 30 20 10 0 24,4 16,6 3,7 2,9 2010 2010 13,2 15,1 2,4 3,3 2011 2011 9,9 9,1 2,7 2012 2012 13,9 2,6 4 2013 18,8 23,1 5,8 6,6 2013 2014 24,4 10,7 2014 32,9 8,4 2015 10,9 4,8 2015 20,1 4,8 2016 23,2 7,6 2016 Ο λόγος θετικών αρνητικών αποτιμήσεων παραμένει στο 1:10

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΙΣΟΖΥΓΙΟ: ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΟΣ 0-10 -20-30 -40-50 -60-70 -80-90 -100 2010-68,1 2010-77,3 2011-81,8 2011-78 2012-84,6-85,5 2012 2013-78 2013-69,6 2014-63,7 2014-54 2015-50,2 2015-79,5 2016-70,2 2016-61,6

ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΜμΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΕΕ, πηγή: ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, UEAPME 90 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΔΕΙΚΤΕΣ UEAPME- ΕΕ 80 70 60 50 40 30 20 10 0 ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΕΕ ΕΛΛΑΔΑ ΒΟΡΡΑΣ -ΕΕ ΝΟΤΟΣ- ΕΕ * Νότος (Κροατία, Κύπρος, Ιταλία, Ιρλανδία, Ισπανία, Μάλτα, Πορτογαλία, Σλοβενία) ** Βορράς (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πολωνία, Σλοβακία, Σουηδία, Η. Βασίλειο) Το οικονομικό κλίμα για τις ΜμΕ εμφανίζεται να είναι το χαμηλότερο στην ΕΕ, παρά την οριακή βελτίωση.

Προβλέπετε ότι η κατάσταση της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο: ΔΑ 9,5 Θα βελτιωθεί 8,5 Θα παραμείνει σταθερή 22,5 Θα επιδεινωθεί 59,5 Οι προσδοκίες σχετικά με την πορεία των επιχειρήσεων το επόμενο εξάμηνο είναι αρνητικές, καθώς το 59,5% των επιχειρήσεων αναμένει επιδείνωση, και μόλις το 8,5% βελτίωση. Το νέο μίγμα συσταλτικών μέτρων θα επιδράσει αρνητικά στα εισοδήματα και την κατανάλωση. Πρόκειται για ένα ιδιότυπο αρνητικό πολλαπλασιαστή λιτότητας που αναστέλλει κάθε επενδυτική πρωτοβουλία.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ -Ανά κατηγορία - Θα βελτιωθεί Θα επιδεινωθεί Θα παραμείνει σταθερή ΔΑ ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο 8,2 61,8 22,5 7,5 Μεταποίηση 8,3 54,8 23,9 13,0 Υπηρεσίες 9,0 59,9 21,5 9,6 ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Έως 5 χρόνια 14,9 52,6 22,9 9,6 5-10 χρόνια 11,2 53,2 24,3 11,3 10-15 χρόνια 8,7 56,6 23,2 11,5 Πάνω από 15 χρόνια 7,8 60,9 22,2 9,1 ΑΡ. ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 5,9 67,8 17,6 8,7 1 άτομο 6,3 60,0 23,9 9,8 2-3 άτομα 8,5 57,2 24,0 10,3 4-5 άτομα 11,3 57,7 19,6 11,4 Πάνω από 5 άτομα 18,2 42,9 31,2 7,7 ΠΕΡΙΟΧΗ Αττική 7,6 60,3 20,3 11,8 Υπόλοιπη Ελλάδα 9,1 58,9 23,8 8,2 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Επιδείνωση της θέσης της επιχείρησης Σταθεροποίηση της θέσης της επιχείρησης Βελτίωση της θέσης της επιχείρησης 90 80 70 60 50 55,4 67,1 68 65,2 77,2 64,7 62,9 68,1 51,1 56,1 67,9 61,2 59,5 40 30 20 10 27,3 11 17,2 7,2 19,9 20,8 6,7 7,4 14,1 4,3 19,5 8 21,1 19,7 11 5,9 26,5 23,9 15,7 11,3 31,4 30,2 24,2 19 21,3 6,3 22,5 9,4 8,5 0 2010 2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Αύξηση Μείωση Χωρίς μεταβολή ΔΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 9,7 66,3 23,4 0,6 ΖΗΤΗΣΗ 10,5 63,8 25,3 0,4 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 5,7 75,8 17,8 0,7 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ 6,8 69,5 21,3 2,4 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 9,1 37,5 51,3 2,1 ΤΙΜΕΣ 7,7 46,3 45,4 0,6 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 5,4 6,6 87,9 0,1 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος καταγράφεται και στα επί μέρους πραγματικά μεγέθη των επιχειρήσεων.

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Θα ήθελα να μου πείτε εάν το πρώτο εξάμηνο του 2016, αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε αμετάβλητος: ΔΑ 0,6 Αυξήθηκε 9,7 Αμετάβλητος 23,4 Μειώθηκε 66,3 Ο μέσος όρος μείωσης του κύκλου εργασιών βαίνει μειούμενος στο 17,6% (από 20,6%). Τη μεγαλύτερη μείωση φαίνεται ότι καταγράφουν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι.

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Αυξήθηκε 7,6 12,8 9,9 23,5 15,7 6,7 8,4 Μειώθηκε 69,9 58,9 67,2 51,0 59,8 62,7 68,5 Αμετάβλητος/η 22,3 27,5 22,0 22,4 24,4 28,1 22,8 ΔΑ 0,2 0,8 0,9 3,1 0,1 2,5 0,3 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Αυξήθηκε 9,3 9,9 6,3 7,8 8,9 13,4 21,1 Μειώθηκε 66,9 65,9 76,2 65,1 63,1 62,9 53,2 Αμετάβλητος/η 23,4 23,4 16,5 27,1 27,3 22,7 25,1 ΔΑ 0,3 0,8 1,0 0,0 0,7 1,0 0,6

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Μείωση Σταθεροποίηση Αύξηση 90 80 70 70,7 77,8 80,2 80 82,5 85 81,1 75,8 66,6 64,3 74,8 62,9 66,3 60 53,2 50 40 30 20 10 22,6 16 13,5 14,8 10,9 12,6 10,7 6,4 5,6 6,2 4,5 6,5 3,2 6,2 17,1 7,1 20,4 12,4 23,4 11,2 27,6 18,8 16,6 7,9 23,7 12,9 23,4 9,7 0 2010 2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016

Συνολικά, πόσο τοις εκατό διαφορά περίπου παρατηρείτε στον τζίρο που κάνατε το πρώτο εξάμηνο του 2016 σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2015; Αύξηση πάνω από 60% Αύξηση περίπου 60% Αύξηση περίπου 50% Αύξηση περίπου 40% Αύξηση περίπου 30% 0,4 0 0,5 0,1 0,7 Αύξηση περίπου 20% 3 Αύξηση έως 10% 7,3 Καμία διαφορά Μείωση έως 10% 12,9 14,2 Μείωση περίπου 20% 20,4 Μείωση περίπου 30% 15,3 Μείωση περίπου 40% Μείωση περίπου 50% Μείωση περίπου 60% Μείωση πάνω από 60% ΔΑ 6,8 4,7 2,1 4,2 7,3 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Μ.Ο. Μείωσης Τζίρου: 17.6%

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΡΕΙΑ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ, 2010-2016 120,0 100,0 100,0 ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ=100, 2010 80,0 60,0 40,0 20,0 70,9 46,2 33,6 26,9 21,2 17,5 0,0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Σωρευτικά στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις η συνολική μείωση από την έναρξη της κρίσης και μετά το 2010 υπερβαίνει το 80% (την τελευταία τριετία η πτώση αγγίζει το 35%).

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Η ρευστότητα της επιχείρησής σας κατά το 1 Ο εξάμηνο του 2016: Αμετάβλητη 17,8 ΔΑ 0,7 Αυξήθηκε 5,7 Μειώθηκε 75,8 Ο δείκτης ρευστότητας διατηρεί σταθερά υψηλά επίπεδα αρνητικών αποτιμήσεων (75,8%).

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 Μείωση Σταθεροποίηση Αύξηση 90 80 70 74,7 79 84,3 82,6 85,9 86,5 85 81,7 76,3 72,8 62,4 81,7 74,6 75,8 60 50 40 30 20 10 0 23 17,2 12,5 13,7 2,2 2,9 3 2,9 2,9 2010 2010 2011 2011 10,9 9,8 11,2 2012 13,6 2,8 3,6 4,7 2012 2013 2013 16,1 7,1 2014 19 7,6 2014 25 12 2015 12,3 5,4 2015 18 17,8 7 5,7 2016 2016

Πόσο είναι περίπου το ποσόν που θα φορολογηθείτε, δηλαδή τα κέρδη της επιχείρησής σας για το 2015; Είχα ζημίες το 2015 / δεν είχα κέρδη 19,1 Κάτω από 10.000 34,7 10.000-20.000 15,2 20.000-30.000 4,9 Άνω των 30.000 6,8 ΔΓ/ΔΑ 19,4 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 Η μειωμένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση και η έλλειψη ροών από κέρδη οδηγεί σε ανεπάρκεια κεφαλαίων και αδυναμία πραγματοποίησης επενδύσεων.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Αύξηση Μείωση Χωρίς μεταβολή ΔΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 10,3 58 25,3 6,4 ΖΗΤΗΣΗ 10,7 57,2 25,9 6,2 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 8,9 60,6 24,4 6,1 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ 7,2 58,2 27,4 7,2 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2,1 29,3 64,2 4,4 ΤΙΜΕΣ 4,9 20,6 69,4 5,1 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 3,1 10 84,5 2,4 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Προβλέπετε ότι η επενδυτική δραστηριότητα της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο: ΔΑ 4,4 θα αυξηθεί 2,1 θα μειωθεί 29,3 Θα παραμείνει αμετάβλητη 64,2 Στο δείκτη επενδύσεων, αύξηση προβλέπει μόλις το 2,1%. Η τάση αποεπένδυσης και η μειωμένη ρευστότητα παγιώνεται ως ένα διαρθρωτικό χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας και συνεχίζει να τροφοδοτεί ένα νέο σπιράλ ύφεσης- αποεπένδυσης- υποαπασχόλησης των παραγωγικών συντελεστών.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Θα αυξηθεί 1,3 3,1 2,4 4,2 1,4 0,0 2,3 Θα μειωθεί 37,8 28,9 21,0 32,4 29,3 26,9 29,3 θα παραμείνει αμετάβλητη 58,0 63,3 71,0 59,3 63,4 65,7 64,4 ΔΑ 2.9 4,7 5,6 4,1 5,9 7,4 4.0 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Θα αυξηθεί 3,4 1,4 2,5 1,2 1,5 1,0 5,9 Θα μειωθεί 41,4 22,1 36,3 29,9 28,1 22,9 18,2 θα παραμείνει αμετάβλητη 49,9 72,8 56,4 66,1 65,9 69,8 71,2 ΔΑ 5,3 3,7 4,8 2,8 4,5 6,3 4,7

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Μείωση Σταθεροποίηση Αύξηση 70 64,2 60 50 40 30 48,2 33,6 47,5 34 43,2 39,7 54,3 34,6 52,1 40,5 55,9 33,1 45,2 41,5 55,5 34,1 46,3 39 54,3 31,5 48,2 46,6 44,4 25,7 48,7 36,5 29,3 20 10 0 8 2010 6,4 2010 3,3 4,6 2011 2011 2,8 2012 5,1 2012 5,5 4,3 2013 2013 9 2014 7,5 2014 13,2 2015 2,6 2015 3,4 2016 2,1 2016 Παραμένει ανεπαρκής η ιδιωτική χρηματοδότηση και απουσιάζουν τα κατάλληλα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, ενώ, περιορισμένες είναι οι δυνατότητες πρόκλησης επενδυτικού σοκ μέσα από δημόσιες επενδύσεις.

Με τις υπάρχουσες σήμερα συνθήκες και με τις προοπτικές της κρίσης όπως διαμορφώνονται, θεωρείτε πιθανό ή όχι το ενδεχόμενο η επιχείρησή σας να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει; Ελάχιστα & Καθόλου πιθανό : 54,3% Καθόλου πιθανό 25,4 ΔΑ 3,7 Πολύ πιθανό 14,6 Αρκετά πιθανό 27,4 Ελάχιστα πιθανό 28,9 Πολύ & Αρκετά πιθανό: 42% Το 42% των επιχειρήσεων θεωρεί αρκετά και πολύ πιθανό να κλείσει το επόμενο διάστημα (έναντι 52,2% του προηγούμενου εξαμήνου). Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι παρουσιάζουν τριπλάσιο κίνδυνο διακοπής της λειτουργίας τους (αυτοαπασχολούμενοι 51,5%) σε σχέση με τις μεγαλύτερες (από 5 άτομα και πάνω, 17,7%).

Θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο η επιχείρησή τους να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Πολύ πιθανό Αρκετά πιθανό Σύνολο Εμπόριο 13,8 26,6 40,4 Μεταποίηση 13,6 27,5 41,1 Υπηρεσίες 16,0 28,2 44,2 ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Έως 5 χρόνια 8,7 27,5 36,2 5-10 χρόνια 6,5 29,8 36,3 10-15 χρόνια 17,1 22,7 39,8 Πάνω από 15 χρόνια 15,5 27,8 43,3 ΑΡ. ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 16,5 35,0 51,5 1 άτομο 19,6 30,2 49,8 2-3 άτομα 12,9 25,5 38,4 4-5 άτομα 10,3 20,6 30,9 Πάνω από 5 άτομα 5,9 11,8 17,7 ΠΕΡΙΟΧΗ Αττική 15,6 22,8 38,4 Υπόλοιπη Ελλάδα 14,0 30,2 44,2 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0

ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 60 50 44,4 52,7 44,5 51,2 53,3 49,6 51,2 47,1 47,8 46,3 52,2 42 40 32,9 30 20 10 0 2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016

Χρονικά πού τοποθετείτε αυτό το ενδεχόμενο; -Βάση: Όσοι θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο η επιχείρησή τους να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει - Άμεσα, μέσα στο επόμενο τρίμηνο 9,4 Στο εξάμηνο 32,0 Αργότερα 58,6 Εκτιμάται ότι η μείωση επιχειρήσεων το επόμενο εξάμηνο θα ανέλθει στις 18,100 και θα αφορά κυρίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους.

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Το προσωπικό της επιχείρησής σας τους τελευταίους 6 μήνες αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε σταθερό; (Αφορά το διάστημα Ιανουάριος - Ιούλιος 2016) Αυξήθηκε κατά 1 άτομο 2,8 ΔΑ 0,1 Αυξήθηκε 5,4 Μειώθηκε 6,6 Αυξήθηκε κατά 2 άτομα Αυξήθηκε κατά 3 άτομα Αυξήθηκε πάνω από 3 άτομα 1,4 0,5 0,7 5.4 Σταθερό 87,9 Μειώθηκε κατά 1 άτομο 3,5 Μειώθηκε κατά 2 άτομα Μειώθηκε κατά 3 άτομα 2,1 0,7 6.6 Μειώθηκε περισσότερα από 3 άτομα 0,3 Παρέμεινε σταθερό 87,9 ΔΑ 0,1 0 20 40 60 80 100

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Μείωση Σταθεροποίηση Αύξηση 100 90 80 70 75 73,2 70,5 74,6 73,9 75,6 79,9 80,9 81,3 85,8 84,2 82,6 85,7 87,9 60 50 40 30 20 10 0 21,9 24,1 21,1 20,4 20,1 18,7 16,6 12,3 13 8,6 9,6 11 10,3 2,2 3,6 3,5 3,1 3,3 3,2 3,1 4 5,4 5,5 5,2 4,8 3,7 2010 2010 2011 2011 2012 2012 2013 Μείωση προσωπικού κατά το τελευταίο εξάμηνο ανέφερε το 6,6% των επιχειρήσεων ενώ αύξηση ανέφερε το 5,4% 2013 2014 2014 2015 2015 2016 6,6 5,4 2016

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 10,00 9,00 ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΑΠΟΛΥΣΕΩΝ ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ 9,59 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 4,39 6,08 6,89 6,58 6,09 5,84 5,35 3,00 2,00 1,00 3,08 2,41 1,56 1,85 2,29 2,78 1,22 0,00 Ο δείκτης προσλήψεων- απολύσεων κατά το προηγούμενο ήταν βελτιωμένος αλλά παρέμεινε αρνητικός (για κάθε 1 πρόσληψη, σημειώθηκε 1,22 απόλυση).

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Τους επόμενους 6 μήνες θεωρείτε πιο πιθανό το προσωπικό της επιχείρησής σας να αυξηθεί, να μειωθεί ή να παραμείνει το ίδιο; ΔΑ 2,4 να αυξηθεί 3,1 να μειωθεί 10 να παραμείνει αμετάβλητο 84,5 Οι μελλοντικές ροές απασχόλησης δεν προβλέπεται να ενισχυθούν, καθώς η προβολή στην αναλογία προσλήψεων-απολύσεων (3:10) για το επόμενο εξάμηνο είναι χειρότερη της αποτίμησης και επιδεινούμενη σε σχέση με τις αρχές του έτους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ υπάρχει κίνδυνος απώλειας 22,500 επιπλέον θέσεων μισθωτής απασχόλησης. Για τις τάσεις αυτές θα πρέπει να λάβουμε υπόψη την εποχικότητα και τις θετικές ροές από την ίδρυση νέων επιχειρήσεων.

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω να αυξηθεί 2,6 4,2 2,9 3,8 6,4 0,7 3,1 να μειωθεί 9,6 7,2 12,2 10,0 11,3 13,1 9,6 να παραμείνει σταθερό 86,3 83,5 83,2 82,5 80,8 83,6 85,1 ΔΑ 1,4 5,1 1,7 3,8 1,6 2,7 2,3 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα να αυξηθεί 2,9 3,2 3,4 1,6 1,1 7,2 6,4 να μειωθεί 8,2 11,1 0,0 8,3 14,8 22,7 18,1 να παραμείνει σταθερό 86,6 83,2 95,1 89,0 81,5 64,9 70,8 ΔΑ 2,3 2,4 1,5 1,2 2,6 5,2 4,7

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Μείωση Σταθεροποίηση Αύξηση 90 80 77,4 73,1 75 75,5 77,1 81,3 75,4 77,5 83,1 79,6 76,3 83,1 84,5 70 62,7 60 50 40 30 21,2 20 10 0 15,3 4,4 2010 18,3 17,6 16,4 2,4 4,1 2,9 2010 2011 2011 2,2 2012 13,8 13,1 3,2 3,7 2012 2013 16,5 2,7 2013 12,4 7,6 2014 10,9 3,6 2014 8,8 8,3 2015 17,4 1,8 2015 8,4 2016 10 4,2 3,1 2016

Έχετε αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσετε ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό ΔΑ 0,2 Ναι 33,7 Όχι 66,1 Δυο σημαντικά ευρήματα που προκύπτουν : α) Διεύρυνση του υψηλού ποσοστού των ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Για κάθε μια νέα θέση πλήρους απασχόλησης, δημιουργούνται δύο αντίστοιχες θέσεις ευέλικτης απασχόλησης. β) Υποκατάσταση θέσεων πλήρους απασχόλησης με αντίστοιχες μερικής απασχόλησης.

Έχετε αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσετε ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Ναι 31,2 42,4 30,2 15,0 39,3 36,6 34,2 Όχι 68,2 57,6 69,8 85,0 60,7 63,4 65,5 ΔΑ 0,6 0,3 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Ναι 28,4 36,5 32,3 34,0 34,4 34,3 Όχι 71,0 63,5 66,7 66,0 65,6 65,7 ΔΑ 0,6 1,0

Έχουν αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσουν ώρες ή ημέρες εργασίας -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 60 50 40 37,4 40,5 47,7 50,5 47,7 42,7 43 39 45,2 30 30 30,2 32 33,7 20 10 0 2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 Ο ρυθμός αύξησης των ευέλικτων μορφών εργασίας βαίνει μειούμενος (το 33% μείωσε περιστασιακά ώρες/ ημέρες εργασίας), η αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας έχει οδηγήσει σε παγίωση των καθεστώτων ευέλικτης απασχόλησης. 2014 2014 2015 2015 2016 2016

Έχετε αναγκαστεί να μειώσετε τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΔΑ 0,1 Ναι, ορισμένων 4,6 28% Ναι, σε όλους 23,4 Όχι 71,9 Παρά τη μείωση της ανεργίας, ο μέσος μηνιαίος μισθός εμφανίζει επίσης τάσεις μείωσης (στοιχεία Εργάνη σύγκριση 2013-2015).

Έχετε αναγκαστεί να μειώσετε τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Ναι ορισμένων 3,8 5,4 4,7 6,0 15,0 5,7 3,5 Ναι σε όλους 24,6 22,9 22,6 7,7 19,3 28,1 24,2 Όχι 71,0 71,6 72,7 86,3 65,7 66,2 72,0 ΔΑ 0,6 0,1 0,3 ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Αττική Ελλάδα Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Ναι ορισμένων 4,8 4,5 5,1 8,9 4,1 Ναι σε όλους 18,5 25,9 29,2 21,8 21,1 23,1 Όχι 76,1 69,6 69,8 73,1 70,0 72,8 ΔΑ 0,6 0,1 1,0

Έχουν αναγκαστεί να μειώσουν τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 60 50 49,3 43,6 43,5 40 38,5 33,2 33,9 32,8 30 28,6 25,2 28 20 15 15,6 19,4 10 0 2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016

Αντιμετωπίσατε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - Ναι, σοβαρές 13,8 41,2% Όχι ιδιαίτερα 58,8 Ναι, κάποιες φορές 27,4 Η έρευνα επιβεβαιώνει τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην έγκαιρη καταβολή των μισθών. 4 στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα έγκαιρης καταβολής μισθοδοσίας

Αντιμετωπίσατε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Ναι σοβαρές 16,8 10,1 13,8 15,0 15,7 12,6 13,7 Ναι κάποιες φορές 31,8 23,7 26,2 8,5 22,9 39,9 27,6 Όχι ιδιαίτερα 51,4 66,2 60,0 76,5 61,4 47,6 58,7 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Ναι σοβαρές 16,5 12,4 10,6 15,4 17,8 10,7 Ναι κάποιες φορές 27,7 27,3 41,5 27,7 21,1 20,7 Όχι ιδιαίτερα 55,8 60,3 47,9 56,9 61,1 68,6

Αντιμετωπίζουν το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην καταβολή των μισθών -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 60 50 40 44,2 42,1 53,3 53,4 52,4 51,4 50 46,1 44,4 43 49,5 41,2 30 20 10 0 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016

Πόσο πιθανό θεωρείτε να αναγκαστείτε να μειώσετε μισθούς ή ώρες εργασίας των υπαλλήλων σας μέσα στο επόμενο εξάμηνο; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΔΑ 4,7 Αρκετά πιθανό (σχεδόν βέβαιο) 28,1 Καθόλου πιθανό 40,5 Λίγο πιθανό (δεν μπορώ να το αποκλείσω) 26,7

Θεωρούν σχεδόν βέβαιο να αναγκαστούν να μειώσουν μισθούς ή ώρες εργασίας υπαλλήλων μέσα στο επόμενο εξάμηνο -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 50 45 40 35 30 31,8 33,2 43 36,8 35,7 36,2 27,6 26,9 41,1 29,1 28,1 25 20 17,8 15 10 5 0 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016

Έχετε συμβοηθούντα μέλη (της οικογένειας) στην επιχείρηση; Όχι 40,1 Ναι 59,9 Το 60% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι έχει στην επιχείρηση κάποιο συμβοηθούν μέλος. Πρόκειται για ένα ζήτημα με σοβαρές κοινωνικές προεκτάσεις, καθώς αυτοί οι εργαζόμενοι δεν καλύπτονται για τους κινδύνους ανεργίας και γήρατος.

Έχετε συμβοηθούντα μέλη (της οικογένειας) στην επιχείρηση; -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Ναι 63,7 59,1 56,7 54,5 52,7 52,1 61,9 Όχι 36,3 40,9 43,3 45,5 47,3 47,9 38,1 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Ναι 49,6 66,2 36,4 66,3 72,3 75,3 65,5 Όχι 50,4 33,8 63,6 33,7 27,7 24,7 34,5

Απασχολείτε προσωπικό με μερική απασχόληση; ΔΑ 0,7 Ναι 34,6 Όχι 64,7

Απασχολείτε προσωπικό με μερική απασχόληση; -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Ναι 34,9 30,6 36,7 30,9 34,1 31,8 35,3 Όχι 64,6 69,0 62,0 69,1 63,8 68,2 63,9 ΔΑ 0,5 0,4 1,3 2,1 0,8 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Ναι 22,7 41,8 9,7 35,3 47,6 52,6 52,6 Όχι 77,0 57,2 89,3 63,5 51,7 47,4 47,4 ΔΑ 0,3 1,0 1,0 1,2 0,7

Έχετε αξιοποιήσει στα χρόνια της κρίσης κάποια από τις παρακάτω μορφές εργασίας; (πολλαπλής επιλογής) Άνεργο από ΟΑΕΔ επιδότηση 11,6 Πρόγραμμα επιδότησης ΕΣΠΑ 4,2 Πρακτική άσκηση από πανεπιστήμιο / ΤΕΙ 3,7 Μαθητεία 1,1 Ενοικίαση εργαζομένου από εταιρείες 0,1 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0

Η μείωση του κατώτατου μισθού πιστεύετε ότι βοήθησε συνολικά στην κατεύθυνση αναδιάρθρωσης / βελτίωσης της οικονομίας; Ναι 8,4 Το 91,6% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι η μείωση του κατώτατου μισθού δεν επέδρασε ευεργετικά προς την κατεύθυνσης βελτίωσης/ αναδιάρθρωσης της οικονομίας. Όχι 91,6

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΝΑΙ ΌΧΙ ΔΑ Στον ΟΑΕΕ 28,3 70,6 1,1 Σε ΔΕΚΟ 22 77,9 0,1 Στην εφορία 21,9 77,3 0,8 Σε προμηθευτές 19 80 1 Για ενοίκιο 17 70,2 12,7 Σε Δόσεις για δάνεια* 11,6 21,6 66,8 Στο ΙΚΑ* 8,8 60,9 30,3 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% * Στο σύνολο των επιχειρήσεων

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 - ΙΟΥΛΙΟΥ 2016 Ιούλιος 2016 Φεβρουάριος 2016 28,3 28,1 22 26,9 21,9 22,0 24,3 19 17 23,3 11,6 14,5 10,2 8,8 Στον ΟΑΕΕ Σε ΔΕΚΟ Στην Εφορία Σε προμηθευτές ΕΝΟΙΚΙΟ Σε δόσεις δανείου* Στο ΙΚΑ* Το υψηλότερο ποσοστό επιχειρήσεων με καθυστερημένες οφειλές αφορά εκείνες με χρέη προς το κύριο ασφαλιστικό ταμείο των επαγγελματιών. * Στο σύνολο των επιχειρήσεων

Η επιχείρησή σας έχει κάποιο δάνειο σε τράπεζα; Όχι 66,4 Ναι 33,6

Εξοφλείτε κανονικά τις δόσεις του δανείου ή έχετε καθυστερημένες οφειλές (πάνω από 3 μήνες); ΒΑΣΗ: Όσοι έχουν δάνειο σε τράπεζα Έχω καθυστερημένες οφειλές 35,1 Κανονικά 64,9

Είχατε υπαχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων ή 72 για οφειλές στην εφορία; ΔΑ 0,7 Ναι 23,8 Όχι 75,5

Τη διατηρείτε με τα σημερινά δεδομένα; ΒΑΣΗ: Όσοι έχουν κάνει ρύθμιση στην εφορία Φοβάμαι θα τη χάσω 15 Ναι 72,4 Όχι 12,6 Το 12,6% έχει ήδη χάσει τη ρύθμιση στην εφορία (περίπου 16,000), ενώ άλλο ένα 15% δηλώνει φόβο ότι θα τη χάσει.

Εκτιμάτε ότι το 2016 θα μπορέσετε να ανταποκριθείτε: στις φορολογικές σας υποχρεώσεις; (ΦΠΑ, ΦΜΥ κλπ) Εκτιμάτε ότι το 2016 θα μπορέσετε να ανταποκριθείτε: στις ασφαλιστικές σας υποχρεώσεις; ΔΑ 13,8 Ναι 55,3 ΔΑ 13,1 Ναι 55,4 Όχι 30,9 Όχι 31,6 Πάνω από 3 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να μην είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις για το 2016. Τούτο μεταφράζεται σε αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των επιχειρήσεων της χώρας προς δημόσιο, τράπεζες και ιδιώτες, δημιουργώντας μια νέα φούσκα χρέους.

Μήπως αντιμετωπίσατε κατάσχεση καταθέσεων ή δέσμευση λογαριασμών λόγω οφειλών το προηγούμενο εξάμηνο; Όχι 92,8 Ναι 7,2 Περίπου 45,000 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με κατάσχεση/ ή δέσμευση λογαριασμών για οφειλές.

Η επιχείρησή σας σχεδιάζει να κάνει αίτηση για υπαγωγή σε κάποιο πρόγραμμα επενδύσεων (ΕΣΠΑ, Αναπτυξιακός) την επόμενη προγραμματική περίοδο; ΔΑ 2,6 Ναι 17,3 Όχι 80,1

Η επιχείρησή σας σχεδιάζει να κάνει αίτηση για υπαγωγή σε κάποιο πρόγραμμα επενδύσεων (ΕΣΠΑ, Αναπτυξιακός) την επόμενη προγραμματική περίοδο; -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 χρόνια και άνω Ναι 19,5 13,2 17,6 28,2 22,1 15,8 16,1 Όχι 78,3 83,7 79,8 64,1 77,9 83,2 81,3 ΔΑ 2,2 3,1 2,6 7,7 1,0 2,6 ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-3 άτομα 4-5 άτομα Πάνω από 5 άτομα Ναι 15,9 18,1 10,2 17,3 20,7 20,6 25,1 Όχι 82,0 79,0 87,4 80,7 77,1 76,3 70,2 ΔΑ 2,1 2,9 2,4 2,0 2,2 3,1 4,7

Όχι 33,2 Για τις συναλλαγές σας με πελάτες και προμηθευτές, η επιχείρησή σας διαθέτει e-banking; ΔΑ 0,4 Ναι 66,4 Έχετε στην επιχείρησή σας μηχάνημα για συναλλαγές με κάρτες (πιστωτικές ή χρεωστικές); ΔΑ 0,4 Όχι 50,6 Ναι 49 ΙΟΥΛΙΟΣ 2015 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2016 ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ Ε-ΒΑΝΚΙΝG 48,5 51,4 61,2 38,2 66,4 33,2 Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 46,7 53,3 64,3 34,9 65,1 34,7 62,7 36,9 68,9 30,3 74,2 24,2 41,5 58,5 53,4 46,4 62,8 1,6 ΤΕΡΜΑΤΙΚΟ POS 28,1 71,7 39,9 59,9 49,0 50,6 Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες Ο αριθμός των επιχειρήσεων που διαθέτουν τερματικά POS σε όλους τους κλάδους αυξήθηκε σε ένα χρόνο κατά 75%. 37,7 62,1 59,0 40,7 65,5 34,4 12,9 87,1 19,9 79,7 28,7 70,1 28,2 71,6 33,8 66,2 45,0 55,5

Γνωρίζετε ποιο είναι το ποσοστό χρέωσης ανά συναλλαγή επί του τζίρου που επιβάλλει η τράπεζα; ΒΑΣΗ: Όσοι έχουν μηχάνημα για συναλλαγές με κάρτα 0,50% 3,1 0,51%-1% 22,3 1,1%-1,5% 25,4 1,51%-2% 18,1 2,1% και άνω 7,1 ΔΓ/ΔΑ 24,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 Ανασταλτικοί παράγοντες προς την κατεύθυνση ευρύτερης υιοθέτησης των ηλεκτρονικών συστημάτων πληρωμών είναι η καθυστέρηση στην εφαρμογή του ακατάσχετου επαγγελματικού λογαριασμού, η ανυπαρξία θεσμικού πλαισίου για το ηλεκτρονικό εμπόριο, το υψηλό διοικητικό κόστος από την εισαγωγή συστημάτων ηλεκτρονικής τιμολόγησης, τα αυξημένα κόστη τραπεζικών προμηθειών. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από 50% των επιχειρήσεων καταβάλλουν προμήθεια άνω του 1%.

ΔΙΑΚΟΠΕΣ Θα φύγετε φέτος για διακοπές; Ναι, περισσότερες μέρες / πιο άνετες από πέρυσι 2,6 Ναι, λιγότερες ημέρες / πιο οικονομικές από πέρυσι 14,2 Ναι τις ίδιες διακοπές περίπου με πέρυσι 29,7 Όχι 53,5 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0