Κυριακή 7 Ἰανουαρίου 2018

Κυριακή 7 Ἰανουαρίου 2018 ΣΥΝΑΞΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΤΟΥ Ἀπολυτίκιον Παναγίας Προυσιωτίσσης Ἦχος α Τῆς Ἑλλάδος ἁπάσης Σύ προΐστασαι πρόμαχος καί τερατουργός ἐξαισίων τῇ ἐκ Προύσσης εἰκόνι Σου, Πανάχραντε Παρθένε Μαριάμ καί γάρ φωτίζεις ἐν τάχει τούς τυφλούς δεινούς τε ἀπελαύνεις δαίμονας καί παραλύτους δέ συσφίγγεις, Ἀγαθή, κρημνῶν τε σῴζεις καί πάσης βλάβης τούς Σοί προσφεύγοντας. Δόξα τῷ Σῷ ἀσπόρῳ τοκετῷ, δόξα τῷ Σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά Σοῦ τοιαῦτα θαύματα. Ο ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 1. Σήμερα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος ἐτέλεσε τήν βάπτιση τοῦ Κυρίου μας, πού ἑορτάσαμε τήν χθεσινή ἡμέρα. Δέν χρειάζεται ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ βαπτιστής ἔπαινο ἀπό ἐμᾶς, γιατί τόν ἐπαίνεσε ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος. «Σοί δέ ἀρκέσει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου Πρόδρομε»! Καί ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἶπε γιά τόν Ἰωάννη, ὅτι εἶναι «περισσότερον προφήτου» καί «ἀνώτερος τῶν ἐν γεννητοῖς γυναικῶν» καί εἶναι ὁ πρόδρομος τοῦ Μεσσίου (Λουκ. 7,25-28). Αὐτός ἐκήρυξε πρῶτος τήν βασιλεία

τῶν Οὐρανῶν λέγοντας, «Μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 3,2). «Βασιλεία οὐρανῶν» εἶναι καί ἡ πρώτη καί ἡ δεύτερη παρουσία τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ενάρετη ζωή. Ὅταν βαδίζουμε κατά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ὄχι κατά τά ἁμαρτωλά μας πάθη, τότε ἔχουμε βασιλεία οὐρανῶν μέσα μας. 2. Τό κήρυγμά του αὐτό περί μετανοίας ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης τό κήρυττε ὄχι μόνο μέ τά λόγια του, ἀλλά καί μέ τό ἔνδυμά του, μέ τό σχῆμα του. Τό ἔνδυμά του ἦταν ἀπό τρίχες καμήλου καί μία ζώνη δερμάτινη γύρω ἀπό τήν μέση του. Αὐτό ἦταν ἕνα πένθιμο ἔνδυμα, ὅπως εἶναι καί τό ράσο τῶν ἰερέων καί τῶν μοναχῶν. Γιά τό ζῶο τήν κάμηλο λέγουν ὅτι εἶναι καί καθαρό καί ἀκάθαρτο. Ἐπειδή μηρυκάζει, ἐπειδή, δηλαδή, ἀναμασᾶ τήν τροφή του, γι αὐτό εἶναι καθαρό ἐπειδή ὅμως εἶναι δίχηλο ζῶο, ἐπειδή, δηλαδή, ἔχει δύο χηλές, δύο νύχια σχισμένα στά δύο, γι αὐτό εἶναι ἀκάθαρτο. Ἐπειδή, λοιπόν, ὀ Πρόδρομος Ἰωάννης προσήγαγε στόν Θεό καί τόν θεωρούμενο καθαρό λαό, δηλαδή τούς Ἰουδαίους, καί τούς ἀκαθάρτους ἐθνικούς, πού λάτρευαν τά εἴδωλα, γι αὐτό καί φοροῦσε ἔνδυμα ἀπό τρίχες τῆς καμήλου, πού εἶναι καί καθαρό καί ἀκάθαρτο ζῶο. Ἐπίσης ὁ Πρόδρομος φοροῦσε ζώνη δερματίνη, ἐπειδή ὅλοι οἱ ἅγιοι παρουσιάζονται ἐζωσμένοι, δηλώνοντες μέ αὐτό ὅτι εἶναι ἕτοιμοι γιά τό ἔργο πού τούς ἑτοίμασε ὁ Θεός νά κάνουν. Γι αὐτό καί ὅταν κάλεσε ὁ Θεός τόν προφήτη Ἰερεμία γιά τό προφητικό του ἔργο τοῦ εἶπε: «Σύ περίζωσαι τήν ὀσφύν σου καί ἀνάστηθι» (Ἰερ. 1,17). Ἐκεῖ στήν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνου πού ἦταν ὁ Ἰωάννης καί κήρυττε, πήγαινε πολύς κόσμος μέ εἰλικρίνεια καί πόθο νά ἀκούσουν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Μεταξύ ὅμως αὐτῶν ἦταν καί οἱ Φαρισαῖοι καί οἱ Σαδδουκαῖοι. Οἱ μέν Φαρισαῖοι ἦταν ὑπερήφανοι καί θεωροῦσαν τούς ἑαυτούς τους ἁγίους καί ἀνώτερους ἀπ ὅλους. Οἱ δέ Σαδδουκαῖοι ἦταν ἀκόμη χειρότεροι, γιατί ἦταν καί αἱρετικοί. Αὐτοί δέν δέχονταν ὅτι ὑπάρχουν ἄγγελοι καί πνεύματα καί δέν πίστευαν στήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν. Καί οἱ δυό αὐτοί, καί οἱ Φαρισαῖοι καί οἱ Σαδδουκαῖοι, δέν πήγαιναν στό κήρυγμα τοῦ Ἰωάννου μέ καλή διάθεση, ὅπως οἱ ἄλλοι ἁπλοί ἄνθρωποι. Γι αὐτό καί ὁ Ἰωάννης τούς ἤλεγχε καί τούς εἶπε «γεννήματα ἐχιδνῶν». Ὄτι, δηλαδή, εἶναι παιδιά γεννημένα ἀπό ὀχιές. Τούς εἶπε ἔτσι, γιατί λέγουν γιά τίς ὀχιές ὅτι ὅταν γεννιῶνται τρώγουν τήν μήτρα τῆς μάνας τους. Ἔτσι καί οἱ Φαρισαῖοι καί οἱ Σαδδουκαῖοι κάνουν τό ἴδιο ἔργο γιατί φονεύουν τούς διδασκάλους τους, τούς προφῆτες καί τούς ἀπεσταλμένους ἀπό τόν Θεό. Σ αὐτούς πάλι ὁ Ἰωάννης ἔλεγε νά μετανοήσουν καί νά κάνουν ἔργα καλά καί μήν νομίζουν ὅτι τούς ἀρκεῖ γιά τήν σωτηρία τους τό νά λένε «εἴμαστε παιδιά τοῦ Ἀβραάμ». Ὁ Θεός τούς λέγει ὁ Ἰωάννης μπορεῖ καί ἀπό τά λιθάρια νά βγάλει παιδιά τοῦ Ἀβραάμ. Τί σημαίνει πάλι ὁ λόγος αὐτός τοῦ Ἰωάννου; «Λίθοι», λιθάρια, εἶναι τά ἔθνη, ἀπό τά ὁποῖα πραγματικά 2

πολλοί ἐπίστευσαν. Ἀλλά καί πραγματικά ὁ Θεός ἀπό λίθο ἔβγαλε παιδί τοῦ Ἀβραάμ. Λίθος ἦταν ἡ Σάρρα γιά τήν στειρότητά της. Καί ὅμως ἔγινε μητέρα καί ἐγέννησε τόν Ἰσαάκ. Ἀλλά καί ὅταν σταυρώθηκε ὁ Χριστός σχίστηκαν οἱ πέτρες. Καί μερικοί, ὅταν εἶδαν ραγισμένους καί σπασμένους τούς λίθους, πίστευσαν στόν Χριστό. 3. Τόν Ἰωάννη πού ἑορτάζουμε σήμερα, ἀδελφοί, τόν λέγουμε «Πρόδρομο», γιατί πραγματικά προετοίμασε τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσίου, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶχε γνώση τῆς ἀποστολῆς του αὐτῆς καί γιά τόν Χριστό ἔλεγε ὅτι «δέν εἶναι ἄξιος νά βαστάσει τά ὑποδήματά του». Δηλαδή, σάν νά ἔλεγε γιά τόν ἑαυτό του ὅτι δέν εἶναι οὔτε καί ὁ τελευταῖος δοῦλος τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νά μπορεῖ νά βαστάσει τά ὑποδήματά του. «Ὑποδήματα» τοῦ Χριστοῦ, ἑρμηνεύουν ἀναγωγικά οἱ ἅγιοι Πατέρες, εἶναι οἱ δύο καταβάσεις τοῦ Χριστοῦ. Ἡ μία ἀπό τόν οὐρανό στήν γῆ καί ἡ ἄλλη ἀπό τήν γῆ στόν ἅδη. Γιατί ὑποδήματα σημαίνουν δερμάτινη σάρκα, πού τήν ἔλαβε ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ μέ τήν σάρκωσή Του καί τά ὑποδήματα πάλι σημαίνουν τήν νέκρωση γιατί φονεύθηκε τό ζῶο γιά νά γίνει ἀπό τό δέρμα του ὑπόδημα. Ἔτσι καί μέ τό «ὑπόδημα» νοεῖται πάλι καί ἡ νέκρωση τοῦ Χριστοῦ, ἡ κατάβασή του στόν ἅδη. Αὐτές τίς δύο καταβάσεις, δέν δύναται λέγει ὁ Πρόδρομος νά «τίς βαστάσει» δέν δύναται, δηλαδή νά τίς νοήσει πῶς ἔγιναν. Καί γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό πάλι ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος λέγει ὅτι «θά βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καί πυρί». Αὐτό σημαίνει ὅτι τό βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ θά ἔχει ἄφθονες Χάριτες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Βάπτιζε καί ὁ Ἰωάννης, ἀλλά τό βάπτισμά του δέν ἔδινε πνευματική Χάρη, οὔτε ἄφεση ἁμαρτιῶν. Δημιουργοῦσε ἁπλά πόθο μετανοίας. Τό βάπτισμα ὅμως τοῦ Χριστοῦ, αὐτό δηλαδή τό βάπτισμα πού ἔχουμε βαπτιστεῖ ἐμεῖς, καί ἄφεση ἁμαρτιῶν δίνει καί Χάριτες πολλές τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μᾶς παρέχει. Ἡ λέξη «πυρί», πού εἶπε ὁ Ἰωάννης, σημαίνει τό Ἅγιο Πνεῦμα, γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα ἦλθε κατά τήν Πεντηκοστή ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν. 4. Ἦλθε καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός νά βαπτιστεῖ ἀπό τόν Ἰωάννη. Ἧρθε ὄχι γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό τό βάπτισμα, ἀφοῦ ὀ Ἰησοῦς Χριστός, ὡς Θεός πού εἶναι, εἶναι ἀναμάρτητος, ἀλλά ἦρθε «πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην», ὅπως εἶπε ὁ Ἴδιος. Τί σημαίνει πάλι αὐτό; Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἦρθε νά ἐκπληρώσει τόν Νόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τόν ὁποῖο παρέβαιναν οἱ Ἰουδαῖοι καί ἦταν γι αὐτό ὑπό κατάραν. Γιατί ὁ Θεός εἶπε: «Ἐπικατάρατος πᾶς ἄνθρωπος ὅς οὐκ ἐμμενεῖ ἐν πᾶσι τοῖς λόγοις τοῦ νόμου τούτου ποιῆσαι αὐτούς» (Δευτ. 27,26). Ἐπειδή, λοιπόν, ἡ ἀνθρώπινη φύση ἦταν ὑπό κατάρα, γιατί δέν μποροῦσε νά τηρήσει τόν Νόμο, ὁ δέ Χριστός ἦρθε νά ἀπαλλάξει τήν φύση μας ἀπό τήν κατάρα, 3

γι αὐτό ἔπρεπε νά τηρήσει ὅλα τά τοῦ Νόμου. Πραγματικά τά ἐτήρησε ὅλα, ἀλλά ἔλλειπε τό βάπτισμα. Γι αὐτό καί εἶπε, «οὕτω πρέπον ἐστίν πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην» (Ματθ. 3,15). Κατά δέ τήν βάπτιση τοῦ Χριστοῦ ἔγιναν τά ἐξῆς σπουδαῖα καί θαυμαστά: (α) Ὁ Χριστός «Ἀνέβη εὐθύς ἀπό τοῦ ὕδατος». Δηλαδή, βγῆκε ἀμέσως ἀπό τό νερό. Γιατί αὐτό; Γιατί τό βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου εἶχε καί ἐξομολόγηση ἁμαρτιῶν. Καί ὁ καθένας ἔμενε στό νερό ὅσο διαρκοῦσε ἡ ἐξομολόγησή του. Ὁ Χριστός ὅμως δέν εἶχε ἁμαρτήματα, γι αὐτό «ἀνέβη εὐθύς ἀπό τοῦ ὕδατος». (β) «Ἀνεώχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί». Ἄνοιξαν οἱ οὐρανοί! Ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα ἔκλεισαν τούς οὐρανούς μέ τήν ἁμαρτία τους, ἀλλά ὁ Χριστός τούς ἄνοιξε. Ἄς μάθουμε δέ ἀπό αὐτό ὅτι καί τώρα, ὅταν ὁ ἄνθρωπος βαπτίζεται, ἀνοίγουν γι αὐτόν οἱ οὐρανοί! (γ) Ὁ Ἰωάννης εἶδε τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ νά κατεβαίνει σάν περιστέρι καί νά κάθεται στήν κεφαλή τοῦ Ἰησοῦ. Καί φωνή ἀκούστηκε ἀπό τούς οὐρανούς πού ἔλεγε, «Αὐτός εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός». Ἦρθε τό Ἅγιο Πνεῦμα στόν Ἰορδάνη γιά νά μαρτυρήσει ὅτι εἶναι μεγαλύτερος ὁ βαπτιζόμενος ὁ Χριστός καί ὄχι ὁ βαπτίζων ὁ Ἰωάννης. Γιατί οἱ Ἰουδαῖοι θεωροῦσαν ὡς σπουδαιότερον τόν Ἰωάννη. Εἶδαν δέ ὅλοι τό Ἅγιο Πνεῦμα νά κατεβαίνει καί νά ἔρχεται πάνω στόν Χριστό, γιά νά μή νομίσουν ὅτι ἡ φωνή πού ἀκούστηκε, «Οὗτος ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός», λέγεται γιά τόν Ἰωάννη. Τά λόγια αὐτά εἰπώθηκαν γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό. Μέ μορφή περιστερᾶς ἐμφανίστηκε τό Ἅγιο Πνεῦμα γιά νά δηλωθεῖ τό ἄκακο καί τό πρᾶο τοῦ Πνεύματος. Καί ἀκόμα, τό περιστέρι ἀγαπάει τήν καθαρότητα. Δέν συχνάζει ἐκεῖ ὅπου ὑπάρχει δυσωδία. Ἔτσι καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀναπαύεται σέ καθαρές καρδιές. Ἀλλά θυμηθεῖτε, χριστιανοί μου, ὅτι ἐπί τοῦ Νῶε ἡ περιστερά ἐδήλωσε τήν παύση τοῦ κατακλυσμοῦ. Ἔτσι καί ἐδῶ στόν Ἰορδάνη, μέ τήν βάπτιση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ Περιστερά ἐδήλωσε τήν λύση τῶν ἁμαρτιῶν. Φτάνουν αὐτά πού Σᾶς εἶπα, ἀδελφοί χριστιανοί, γιατί δέν ὑπάρχει χρόνος γιά περισσότερα. Χρόνια πολλά σέ ὅλους καί ἰδιαίτερα στούς ἑορτάζοντες καί ἑορτάζουσες. Μέ πολλές εὐχές, Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας 4

xyyz ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ 7. Ο ΠΡΩΤΟΣ ΦΟΝΟΣ (Γεν. 4,1-16) 1. Μετά τήν ἁμαρτία τῶν πρωτοπλάστων, πού τήν γνωρίζουμε ὡς «προπατορικό ἁμάρτημα», καί τήν ἔξωσή τους ἀπό τόν παράδεισο, ἀρχίζει ἡ ἀνθρώπινη ζωή σ αὐτή τήν γῆ. Καί ἀρχίζουν λοιπόν νά ἐκδηλώνονται τά θλιβερά ἀποτελέσματα τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος. Καί τό πρῶτο ἀποτέλεσμα ἦταν ὁ φόνος. Τό εἶπε ὁ Θεός στούς πρωτοπλάστους προειδοποιώντας τους: «Τήν ἡμέρα πού θά φᾶτε ἀπό τό δένδρο τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ, θά πεθάνετε» (Γεν. 2,17). Ἔφαγαν καί πέθαναν!... Ἀκοῦστε τήν ἱστορία: Ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα γέννησαν στήν ἀρχή δυό παιδιά, τόν Κάιν καί τόν Ἄβελ (Γεν. 4,1.2). Ἀργότερα γέννησαν καί ἄλλα παιδιά (βλ. Γεν. 4,25. 5,3). Ὁ Κάιν καί ὁ Ἄβελ ἐκπροσωποῦν δύο γενιές, τήν καλή καί τήν κακή γενιά. Ὁ Κάιν εἶναι ἀρχηγός τῆς κακῆς γενιᾶς, ἐνῶ ὁ Ἄβελ εἶναι ἀρχηγός τῆς καλῆς γενιᾶς. Θά δοῦμε καί στήν συνέχεια τῶν μελετῶν μας ὅτι ἡ καλή γενιά εἶναι ἁπαλή καί ἤρεμη, ἐνῶ ἡ κακή γενιά εἶναι σκληρή καί ἐπιθετική. Σάν ἁπαλός καί ἤρεμος, λοιπόν, ὁ Ἄβελ ἔγινε βοσκός, ἐνῶ ὁ Κάιν ἔγινε γεωργός. Σκληρή ἐργασία αὐτή, γιατί ἤδη ἡ γῆ εἶχε λάβει τιμωρία νά ἔχει δυστοκία (βλ. Γεν. 3,18-19). Ἄς παρατηρήσουμε ὅμως ἀπό ἐδῶ ὅτι ἡ γεωργία καί ἡ κτηνοτροφία εἶναι παλαιές ἀσχολίες τοῦ ἀνθρώπου, γιατί εἶναι ἀναγκαῖες καί βασικές γιά τήν διατροφή του. Καί οἱ δυό, καί ὁ ποιμένας Ἄβελ καί ὁ γεωργός Κάιν, πρόσφεραν ἀπό τά ὑπάρχοντά τους θυσία στόν Θεό. Ἀλλά ἐνῶ ὁ Ἄβελ πρόσφερε ἀπό τά καλύτερα ζῶα του ὡς θυσία, ὁ Κάιν πρόσφερε ἀπό τούς κατώτερους καί ὄχι ἀπό τούς ἐκλεκτούς του καρπούς ὡς θυσία στόν Θεό. Ἔτσι ὁ Θεός ἐπέβλεψε εὐνοϊκά στήν θυσία τοῦ Ἄβελ, ἐνῶ δέν δέχθηκε τήν θυσία τοῦ Κάιν, γιατί δέν τήν πρόσφερε ἀπό τήν καρδιά του. Αὐτό ὅμως ἔκανε τόν Κάιν νά μελαγχολήσει καί νά στραφεῖ ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ του Ἄβελ. Ὁ Θεός ἐπενέβηκε στήν μελαγχολική αὐτή κατάσταση τοῦ Κάιν καί τοῦ εἶπε νά ἠρεμήσει («ἡσύχασον», 4,7) καί νά μήν ὀργίζεται κατά τοῦ ἀδελφοῦ του, ἀλλά ὁ Κάιν δέν ἄκουσε τήν παρότρυνση αὐτή τοῦ Θεοῦ. Ἀπομόνωσε τόν ἀδελφό του μακρυά στήν πεδιάδα καί μέ ἕνα πρόχειρο φονικό ὄργανο τόν ἐφόνευσε. Ἔτσι ἔχουμε τόν πρῶτο φόνο. 3. Ἄς παρατηρήσουμε ἐδῶ τά ἑξῆς δύο σχετικά μέ τόν θάνατο τοῦ Ἄβελ: (1) Ἀπό ἐδῶ καί πέρα ἀρχίζει ὁ θάνατος τήν κυβέρνησή του. Ἀλλά ἄρχισε τήν ἐξουσία του αὐτή ἐπί τῶν ἀνθρώπων μέ τήν ἀδικία καί τήν βία, μέ σαθρά δηλαδή θεμέλια, καί αὐτό εἶναι δεῖγμα ὅτι θά πέσει μία ἡμέρα. Μέ ἀδικία ἄρχισε ὁ θάνατος νά βασιλεύει, γιατί ἔπρεπε κανονικά νά πεθάνει ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα, οἱ ὁποῖοι ἦταν καί μεγαλύτεροι, ἀλλά καί αὐτοί πρῶτοι ἁμάρτησαν. Καί ὅμως, ἀπέθανε πρῶτα τό παιδί τους καί μάλιστα τό μικρότερο καί τό καλύτερο παιδί τους, ὁ Ἄβελ. Αὐτό πραγματικά εἶναι μία ἀδικία τοῦ θανάτου. Ἀλλά καί δέν πέθανε ὁ Ἄβελ μέ φυσικό θάνατο, ἀπό κάποια ἀρρώστια, λόγου χάριν, ἀλλά πέθανε ἀπό τό βίαιο κτύπημα τοῦ ἀδελφοῦ του. Ἐδῶ βλέπουμε ὅτι ὁ θάνατος εἶναι βίαιος. Ἀδικία καί βία, λοιπόν, αὐτές ἦταν οἱ σαθρές βάσεις τοῦ θανάτου. Καί μία βασιλεία, ἡ ὁποία στηρίζεται σέ σαθρές βάσεις, ὁπωσδήποτε θά πέσει. Καί ἔπεσε, γιατί στό βασίλειό του κατέβηκε ὁ σαρκωθείς Υἱός τοῦ Θεοῦ καί μέ ξύλο τόν Σταυρό Του ἐκτύπησε τόν μεγάλο αὐτόν ὄφιν καί τόν ἐθανάτωσε, τόν «πάτησε» 5

μέ τήν ἐκ νεκρῶν Του ἀνάσταση. Καί ἐμεῖς ψάλλουμε διθυραμβικά: «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωήν χαρισάμενος»! (2) Τό δεύτερο πού ἔχουμε νά παρατηρήσουμε ἐδῶ εἶναι ὅτι, ὅταν χαλάει ἡ σχέση μας μέ τόν Θεό, χαλάει ἔπειτα καί ἡ σχέση μεταξύ μας.ἐδῶ νομίζω εἶναι ἡ θέση νά πῶ τό σύντομο δόγμα, πού μέ λίγα λόγια περιέχει ὅλη τήν θεολογία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί ὅλη τήν πίστη μας: «Δημιουργηθήκαμε σταυροειδῶς», «ἁμαρτήσαμε σταυροειδῶς» καί «σωθήκαμε σταυροειδῶς»! «Δημιουργηθήκαμε σταυροειδῶς» σημαίνει ὅτι πλαστήκαμε νά εἴμαστε ἑνωμένοι μέ τόν Θεό καί ἑνωμένοι μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Γιατί ὁ Σταυρός ἔχει δύο γραμμές ἡ μία εἶναι κατακόρυφη καί ἡ ἄλλη εἶναι ὁριζόντια. Ἡ κατακόρυφη πηγαίνει πρός τά πάνω καί σημαίνει ἕνωση μέ τόν Θεό. Καί ἡ ὁριζόντια γραμμή ἐκτείνεται πρός τά πλάγια καί σημαίνει ἕνωση μέ τούς ἀνθρώπους. Πλαστήκαμε, λοιπόν, σταυροειδῶς σημαίνει ὅτι πρέπει νά ἔχουμε ἀγάπη πρός τόν Θεό καί ἀγάπη μεταξύ μας. Ἀλλά ἁμαρτήσαμε σταυροειδῶς. Τά «χαλάσαμε» μέ τόν Θεό, γιατί ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα παρέβηκαν τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί κατέστρεψαν, λοιπόν, τήν κατακόρυφη γραμμή τοῦ Σταυροῦ. Καί ἀποτέλεσμα αὐτοῦ ἦταν νά καταστρέψουν καί τήν ὁριζόντια γραμμή, τήν ἀγάπη δηλαδή πρός τόν πλησίον. Καί εἴδαμε ἐδῶ ὅτι ὁ Κάιν φόνευσε τόν Ἄβελ. Ἀλλά, ἄς χαροῦμε! Γιατί «σωθήκαμε σταυροειδῶς»! Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί στοῦ Γολγοθᾶ τόν λόφο πρόσφερε στόν Θεό Πατέρα Του πάνω σέ Σταυρό θυσία τόν Ἑαυτό Του γιά τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Μέ τήν θυσία Του αὐτή ὁ Ἰησοῦς Χριστός μᾶς ἔσωσε «σταυροειδῶς», γιατί μᾶς ἕνωσε καί μέ τόν Θεό καί μέ τούς ἀνθρώπους. 4. Ὁ Θεός, ὡς πολυεύσπλαγχνος, ἐκάλεσε τόν Κάιν σέ μετάνοια, ὄπως ἔκανε προηγουμένως καί στόν Ἀδάμ μετά τήν πτώση του (βλ. 3,9). Προκαλώντας λοιπόν ὁ Θεός τόν Κάιν σέ μετάνοια τοῦ ἔθεσε τό ἐρώτημα: «Ποῦ εἶναι ὁ Ἄβελ, ὁ ἀδελφός σου;». Καί ὁ Κάιν ἀπάντησε μέ ἀναίδεια καί μάλιστα μέ λογοπαίγνιο. Ὑπαινισσόμενος τό ἐπάγγελμα τοῦ φονευθέντος ἀδελφοῦ του εἶπε στόν Θεό: «Δέν γνωρίζω (ποῦ εἶναι). Μήπως ἐγώ εἶμαι φύλακας τοῦ ἀδελφοῦ μου (ὅπως αὐτός εἶναι φύλακας τῶν προβάτων)»; Ὁ Ἀδάμ, μετά τήν πτώση του, στήν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ γιά μετάνοια μίλησε μέ φόβο καί μέ ταραχή καί πρόβαλε δικαιολογίες. Ἀλλά ἐδῶ βλέπουμε ὅτι ὁ Κάιν ὁμιλεῖ μέ αὐθάδεια καί μέ ἀδιαφορία καί αὐτό σημαίνει τήν πρόοδο τοῦ κακοῦ στήν ἀνθρωπότητα. Ὅμως, ἄν καί ὁ Κάιν δέν ὁμολογεῖ τήν ἁμαρτία του, ἡ γῆ πού δέχθηκε τό χυθέν αἷμα τοῦ ἀδικοσκοτωμένου Ἄβελ φωνάζει γιά τό ἔγκλημα. «Φωνή αἵματος τοῦ ἀδελφοῦ σου βοᾶ πρός με ἐκ τῆς γῆς», λέγει ὁ Θεός στόν ἀμετανόητο καί αὐθάδη Κάιν (4,10). Καί ὅποιος κηλιδώνει τήν γῆ μέ αἷμα τοῦ ἀδελφοῦ του, ἔχει ὁ ἴδιος ἀποκλείσει τόν ἑαυτό του ἀπό τίς εὐλογίες τῆς γῆς καί ἀπό τήν δύναμη τῆς ζωῆς. Γι αὐτό καί ὁ Θεός λέγει στόν Κάιν ὡς τιμωρία του: «Ὅταν ἐργάζεσαι, τήν γῆ δέν θά σοῦ δίνει πλέον τόν καρπό της στενάζοντας καί τρέμοντας θά ζεῖς ἐπάνω σ αὐτήν» (4,12). Γιά τήν ἁμαρτία του καί τήν ἀμετανοησία του ὁ Κάιν στερεῖται τήν πατρίδα του, θά εἶναι πλανώμενος, θά εἶναι «νάδ», ὅπως λέγεται ἑβραϊκά τό «πλανώμενος», γι αὐτό καί ἡ χώρα στήν ὁποία κατοίκησε λέγεται «Ναίδ» (στίχ. 16). Ἀλλά ἀπό εὐσπλαγχνία ὁ Θεός ἔβαλε «σημεῖο» στόν Κάιν γιά νά μήν τόν φονεύσουν (στίχ. 15), ὅπως αὐτός ἐφοβεῖτο. Ποιό εἶναι αὐτό τό σημεῖο; Εἶναι αὐτό πού θέτει καί ὁ ἄγγελος στά μέτωπα τῶν παιδιῶν τοῦ Θεοῦ γιά νά διαφύγουν τήν καταστροφή, ὅπως διαβάζουμε στό 9ο κεφ. (στίχ. 4) τοῦ προφήτου Ἰεζεκιήλ. Εἶναι τό «τάβ», τό τελευταῖο γράμμα τῆς ἑβραϊκῆς ἀλφαβήτου. Καί ἡ ὀνομασία «τάβ» σημαίνει σταυρός. Ἔτσι ὁ Σταυρός εἶναι ἀπό παλαιά τό σημεῖο προστασίας καί σωτηρίας τοῦ ἁμαρτωλοῦ. 6