ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. Αγιο Ορος: Mία Πολιτεία αφιερωμένη στην προσευχή και τη λατρεία του Θεού. Διαβάστε επίσης: Τα Πάθη του Χριστού: Η Μεγάλη Εβδομάδα

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 7 - Κυριακή 8 Απριλίου 2012 Διαβάστε επίσης: Τα Πάθη του Χριστού: Η Μεγάλη Εβδομάδα «Ολος ο κόσμος πρέπει να μάθει Ελληνικά, επειδή μας βοηθάνε να καταλάβουμε την δική μας γλώσσα» Για ένα αξέχαστο Πάσχα ελάτε στην Κέρκυρα Αγιο Ορος: Mία Πολιτεία αφιερωμένη στην προσευχή και τη λατρεία του Θεού Μονή Οσίου Γρηγορίου ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: «Ε.Κ.»

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Η Πολιτεία του Αγίου Ορους και η Μεγάλη Εβδομάδα Το Αγιο Ορος, μία Πολιτεία όπου αφιερωμένη στην προσευχή και στη λατρεία του Θεού, κυριαρχεί στις σελίδες του Περιοδικού και βέβαια, λόγω Μεγάλης Εβδομάδας, θα μάθουμε και θα θυμηθούμε μέχρι την Μεγάλη Παρασκευή την Εβδομάδα των Παθών, ενώ μοναχός του Αγίου Ορους μας αποκαλύπτει μυστικά για την νηστεία. Στις υπόλοιπες σελίδες θα διαπιστώσουμε - μεταξύ άλλων - την σημαντικότητα της Ελληνικής γλώσσας και θα γνωρίσουμε τον σημαντικότερο πόλεμο των Αχαιών - Ελλήνων στην εποχή του Χαλκού....από τις συνταγές της γιαγιάς Με αγνά υλικά Χωρίς συντηρητικά και χημικά πρόσθετα ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή Krinos Foods, LLC., 47-00 Northern Blvd. LIC, NY 11101 www.krinos.com το βιβλίο είναι φίλος (718) 784-5255 periodiko@ekirikas.com Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΘΕΜΑ MίαΠολιτείααφιερωμένη στηνπροσευχήκαιτηλατρείατουθεού Σελίδα 3 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜεγάληΔευτέρα:Χριστόςγάρεπείγεται τουπαθείναγαθότητι Σελίδα 13 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜεγάληΤρίτη:ΙδούοΝυμφίοςέρχεται εντωμέσωτηςνυκτός Σελίδα 14 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜεγάληΤετάρτη: ΥπέρτηνΠόρνηνΑγαθέανομήσας Σελίδα 15 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜεγάληΠέμπτη: ΟΜυστικόςΔείπνοςκαιηΠροδοσία Σελίδα 16 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜεγάληΠαρασκευή:Εσταυρώθηςδι εμέ, ίναεμοίπηγάσηςτηνάφεσιν Σελίδα 17 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ «ΟλοςοκόσμοςπρέπειναμάθειΕλληνικά, επειδήηελληνικήγλώσσαμαςβοηθάει νακαταλάβουμετηνδικήμαςγλώσσα» Σελίδα 18 ΙΣΤΟΡΙΑ ΕποχήτουΧαλκού-Τρωικόςπόλεμος Σελίδα 20 ΑΘΛΗΤΙΚΑ Ο«Στρατηγός»τουελληνικούποδοσφαίρου Σελίδα 23 ΥΓΕΙΑ Αλλεργίεςκαιπρόληψη Σελίδα 24 ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ Γυμναστικήγιακάθεηλικία Σελίδα 25 ΔΙΑΤΡΟΦΗ Γρήγοροιρυθμοί,κακόφαγητό Σελίδα 26 ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ Νηστίσιμεςσυνταγέςχωρίςλάδι καιμυστικάαπόμοναχότουαγίουορους Σελίδα 27 ΤΑΞΙΔΙΑ Νηστίσιμεςσυνταγέςχωρίςλάδι καιμυστικάαπόμοναχότουαγίουορους Σελίδα 29 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ Σελίδα 30 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Δύοεκθέσειςγιατον ΜηχανισμότωνΑντικυθήρων Σελίδα 31

ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΘΕΜΑ 3 Mία Πολιτεία αφιερωμένη στην προσευχή και τη λατρεία του Θεού Το Αγιο Ορος με πρωτεύουσα τις Καρυές χει μήκος περίπου 50 χιλιόμετρα, πλάτος από 8 μέχρι 12 χιλιόμετρα και η έκταση του καλύπτει 350 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ο Αθως κατά την αρχαία ελληνική εποχή Το όνομα Αθως προέρχεται σύμφωνα με μια παράδοση από τον Γίγαντα Αθω, ο οποίος κατά τη Γιγαντομαχία έριξε στον Ποσειδώνα ένα μεγάλο βράχο, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η χερσόνησος. Σύμφωνα με άλλη παράδοση ο Ποσειδώνας έριξε στον Αθω ένα τεράστιο βράχο και τον καταπλάκωσε στη θέση που έχει σήμερα το βουνό. Ο Αθως αναφέρεται από τον Ομηρο στην Ιλιάδα (Ξ 219). Ο Ηρόδοτος αναφέρει τις εξής αρχαίες πόλεις στην περιοχή του Αθω: Σάνη, Ολόφυξος, Ακρόθωον, Θύσσος, Κλεωναί. Ο Στράβων αναφέρει επιπλέον την πόλη Χαράδρια, ενώ ο Πλίνιος αρκετούς αιώνες αργότερα μνημονεύει την ύπαρξη των πόλεων Ουρανούπολις, Παλαιώτριον, Θύσσον, Κλέωνας και Απολλωνία. Η εξακρίβωση της θέσης των πόλεων αυτών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η Σάνη τοποθετείται από τους περισσοτέρους στη θέση Τρυπητή, δίπλα στη διώρυγα του Ξέρξη, το Δίον στον Πλατύ Γιαλό στον κόλπο της Ακάνθου στην Ιερισσό, η Ολόφυξος στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου, η Ακρόθωον, κοντά στο ακρωτήριο του Αθω, η Θύσσος στην περιοχή των μονών Δοχειαρίου και Κωνσταμονίτου, και οι Κλεωνές κοντά στη μονή Ξηροποτάμου. Η Χαραδρία πιθανόν να βρισκόταν κοντά στη σημερινή μονή Βατοπεδίου. Οι πόλεις αυτές κατοικούνταν κυρίως από Θράκες και Πελασγούς. Ολες οι πόλεις υποτάχθηκαν στους Μακεδόνες επί της βασιλείας του Φιλίππου Β. Αργότερα πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων μαζί με τις άλλες περιοχές της Μακεδονίας το 168 π.χ. Οι περισσότερες από τις πόλεις που αναφέρθηκαν παραπάνω καταστράφηκαν πριν την έλευση των Ρωμαίων, όμως κάποιες από αυτές θα πρέπει να παρέμειναν κατοικημένες και τους επόμενους αιώνες, διότι υπάρχουν ευρήματα από την παλαιοχριστιανική περίοδο. Ως πρώτοι έποικοι αναφέρονται Πελασγοί από τη Λήμνο (Στράβων VII 35,). Μετά την λήξη του Τρωϊκού πολέμου, το 1184 π.χ., μεγάλες περιοχές κοντά στην Τροία, μέχρι και τη Χαλκιδική, βρίσκονται έρημες και ακατοίκητες. Τότε δύο δυναμικές πόλεις της Εύβοιας, η Ερέτρια και η Χαλκίς, αλλά και η Ανδρος, πολίζουν τη Χαλκιδική, φυσικά και τον Αθω. Το επίτευγμα που πρέπει να αναφερθεί από την αρχαιότητα είναι το ότι κατά το 481 ολοκληρώθηκε η κατασκευή της διώρυγας του Αθω από τον Ξέρξη που διήρκεσε 3 χρόνια. Ο Αθως κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες Σύμφωνα με την παράδοση, μια τρικυμία ανάγκασε την Παναγία, που ταξίδευε με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη για να συναντήσει τον Λάζαρο, να καταφύγει στη θέση της σημερινής μονής Ιβήρων. Η περιοχή της άρεσε ιδιαίτερα και ζήτησε από τον Χριστό να της δωρίσει τη χερσόνησο. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε άρχισαν να εγκαθίστανται οι πρώτοι ασκητές στον Αθω. Πάντως φαίνεται ότι τον 8ο αι. θα πρέπει κάποιοι εικονολάτρες μοναχοί να κατέφυγαν στον Αθω, διότι στην Οικουμενική Σύνοδο του 843 έλαβαν μέρος ασκητές μοναχοί από τον βιθυνικό Ολυμπο, την Ιδη και τον Αθω. Επομένως όχι μόνον θα πρέπει να είχαν εγκατασταθεί στον Αθω τα προηγούμενα χρόνια ασκητές μοναχοί, αλλά θα πρέπει να είχαν αποκτήσει μεγάλη φήμη για την αρετή τους και για τις θεολογικές τους απόψεις. Στα τέλη του 9ου αι. υπήρχαν στη χερσόνησο του Αθω πολλοί ερημίτες, μικρές σκήτες και λαύρες, κυρίως στην περιοχή του Ισθμού. Μεταξύ των ερημιτών ξεχώρισαν οι μορφές του Πέτρου του Αθωνίτη και του Ευθυμίου Θεσσαλονίκης. Την ίδια εποχή (872), όπως αναφέρεται και σε σιγίλιο του Βασιλείου Α που δεν σώθηκε, είχε ιδρυθεί η μονή Κολοβού κοντά στην Ιερισσό. Το 911 η Εδρα του Πρώτου, η «Καθέδρα των Γερόντων» έχει μεταφερθεί από τη θέση της κοντά στη διώρυγα του Ξέρξη, σε νέα θέση, στη «Μέση», όπως αποκαλούνταν τότε οι Καρυές. Η μετακίνηση αυτή πρέπει να οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των μοναχών και στην επέκταση του μοναχισμού σε όλη τη χερσόνησο του Αθω. Η «Μέση» χρησίμευε ως τόπος κατοικίας του Πρώτου που εκλέγονταν από τους μοναχούς όλων των μοναστηριών και ήταν ο πνευματικός ιεράρχης. Είχε εξουσία εκκλησιαστική, μπορούσε να μετέχει στις πατριαρχικές συνόδους, να χειροτονεί, να εγκαθιστά και να αποκαθιστά ηγουμένους. Πάντως η κατάσταση του μοναχισμού στο α μισό του 9ου αι. δεν ήταν καλή. Οι περισσότεροι μοναχοί ακολουθούσαν ακόμη τους κανόνες του ερημιτισμού, έμεναν σε αυτοσχέδιες καλύβες, τρέφονταν με τους καρπούς αγρίων δένδρων και υπέφεραν από τις συχνές επιδρομές των πειρατών. Η κατάσταση αυτή άλλαξε με την άφιξη στο Αγιο Ορος του οσίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Οσιος Αθανάσιος Αθωνίτης Ο Αγιος είχε γεννηθεί στην Τραπεζούντα του Πόντου από εύπορους γονείς. Εκάρη μοναχός και μόνασε επί τέσσερα χρόνια στη Βιθυνία της Μικράς Ασίας. Από εκεί έφυγε για να μονάσει στο Αγιο Ορος. Το 961, ύστερα από τη συνάντησή του με τον τότε πανίσχυρο στρατηγό και μετέπειτα αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά, άρχισε την ανέγερση της μονής της Μεγίστης Λαύρας, ενός μοναστηριού στο οποίο επρόκειτο να μονάσει στα γεράματά του και ο ίδιος ο Νικηφόρος Φωκάς. Oμως η μεγάλη οικοδομική δραστηριότητα του Αθανασίου προκάλεσε την αντίδραση των περισσοτέρων ασκητών, που συσπειρώθηκαν γύρω από τον μοναχό Παύλο Ξηροποταμίτη, κατηγόρησαν τον όσιο Αθανάσιο στον αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή ότι αλλοιώνει τον χαρακτήρα του Αγίου Ορους. Ο αυτοκράτορας ρύθμισε τις διαφορές με ένα αυτοκρατορικό χρυσόβουλο, τον περίφημο «Τράγο», το παλαιότερο έγγραφο με αυτοκρατορική υπογραφή. Με το τυπικό αυτό ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο η δραστηριότητα του οσίου Αθανασίου. Μέχρι το θάνατό του το 1000 ο Αθανάσιος όχι μόνον δημιούργησε το μεγάλο και επιβλητικό οικοδομικό συγκρότημα της Μεγίστης Λαύρας, αλλά ε ξ α - σφάλισε ε π α ρ κ ή έσοδα για τη συντήρηση του μοναστηριού και έθεσε τις βάσεις για τον κοινοβιακό μοναχισμό. Ο Αθως τον 11ο-15ο αι. Τον 11ο και 12ο αιώνα ο Αθως μεταβλήθηκε σε ένα από τα πιο σημαντικά μοναστικά κέντρα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ιδρύθηκαν πολλές μονές, ενώ οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες με χρυσόβουλα και σιγίλια παραχώρησαν στις μονές πολλά προνόμια και μεγάλες γεωργικές εκτάσεις. Την ίδια εποχή που οι μοναστικές κοινότητες της Μικράς Ασίας εξαφανίζονταν λόγω των επιδρομών των Σελτζούκων Τούρκων, στον Αθω τα κοινόβια ανθούσαν, η έγγεια περιουσία τους αυξανόταν συνεχώς και ταυτόχρονα αυξανόταν η επιρροή τους, ενώ η παράδοση των ασκητών ερημιτών εξακολούθησε να παραμένει ζωντανή. Η εγκατάσταση των Λατίνων στην Ελλάδα μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της Δ Σταυροφορίας προκάλεσε μεγάλα δεινά στα μοναστήρια του Αθω, σε σημείο που οι Αγιορείτες μοναχοί αναγκάστηκαν να ζητήσουν την προστασία του Πάπα Ιννοκέντιου Γ. Και τα επόμενα χρόνια όμως, μετά την απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Η Παλαιολόγο, οι Αγιορείτες υπέφεραν πολλά διότι τάχθηκαν εναντίον της επιδιωκόμενης από τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες ένωσης των δυο εκκλησιών, καθολικής και ορθοδόξου. Ο 14ος αιώνας ήταν αιώνας διαρκών κινδύνων και ακμής για το Αγιο Ορος. Στην αρχή του αιώνα οι μισθοφόροι της Καταλανικής Εταιρείας επέδραμαν στο Αγιο Ορος επί δυο έτη (1307-1309), άλωσαν πολλές μονές, λεηλάτησαν τους θησαυρούς της Χριστιανοσύνης και τρομοκρατούσαν τους μοναχούς. Από τις 300 μονές που υπήρχαν στον Αθω στις αρχές του 14ου αι. στο τέλος του δεν υπήρχαν παρά μόνο 35. Oμως στα μέσα του αιώνα η Μακεδονία πέρασε στην κυριαρχία του Σέρβου ηγεμόνα Στέφανου Δουσάν, ο οποίος επισκέφθηκε το Αγιο Ορος και ενίσχυσε οικονομικά πολλές μονές. Επίσης ιδρύθηκαν πολλές μονές, εικονογραφήθηκαν ναοί και Τράπεζες, ενώ η ποιότητα του μον α σ τ ι κ ο ύ βίου βελτιώθηκε με την εμφάν ι σ η του κινήματος των Ησυχαστών. Το κίνημα του Ησυχασμού Οι μοναχοί του Αγίου Ορους αποδέχθηκαν τον Hσυχασμό. Σύμφωνα με τον ιδρυτή της «Ησυχίας», Γρηγόριο Σιναίτη, οι μοναχοί μπορούσαν να δουν το θαβώριο φως, αν ήταν ενάρετοι, δεν ασχολούνταν με τίποτε άλλο παρά μόνον με τη προσευχή, καθισμένοι από το πρωί ως το βράδυ στο ίδιο μέρος, συγκεντρωμένοι και επαναλαμβάνοντας νοερά την προσευχή «Κύριε, Ιησού Χριστέ ελέησόν με». Η ελπίδα ότι με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να φθάσουν κοντά στο Θεό ήταν ίσως μια αντίδραση στους συνεχώς αυξανόμενους εξωτερικούς κινδύνους και στην κα- Συνέχεια στη σελίδα 4

4 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Mία Πολιτεία αφιερωμένη στην προσευχή και τη λατρεία του Θεού Συνέχεια από τη σελίδα 3 a b τάρρευση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η οθωμανική κυριαρχία Οι Οθωμανοί Τούρκοι εμφανίστηκαν στον Αθω για πρώτη φορά στα τέλη του 14ου αι. ενώ στις αρχές του 15ου αι. το Αγιο Ορος έγινε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι μοναχοί κατόρθωσαν να επιτύχουν τη διατήρηση των προνομίων τους, της διοικητικής αυτονομίας τους και της κτηματικής περιουσίας τους από τους σουλτάνους Μουράτ Β και τους επιγόνους του όμως ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλουν ετήσιο κεφαλικό φόρο (χαράτσι) καθώς και έκτακτους πολύ υψηλούς φόρους. Oμως, παρά τις κατά καιρούς επίσημες εγγυήσεις των σουλτάνων - οι Οθωμανοί προσπάθησαν δύο φορές να δημεύσουν την ακίνητη περιουσία των μονών του Αθω. Την πρώτη το 1432/33 από τον σουλτάνο Mουράτ και τη δεύτερη το 1568 από τον σουλτάνο Σελίμ B. Οι Aγιορείτες και τις δυο φορές κατόρθωσαν να εξαγοράσουν τα κτήματά τους καταβάλlοντας υψηλά ποσά. Η αβεβαιότητα των καιρών και η υψηλή φορολογία μείωσαν τον αριθμό των μοναχών και οδήγησαν αρκετές μονές στην ερήμωση. Οι μοναχοί προτιμούσαν να μονάζουν σε κελιά και σε σκήτες και απέφευγαν τα μοναστήρια. Οι μονές αναγκάστηκαν να μετατραπούν από κοινοβιακές σε ιδιόρρυθμες. Η Αθωνιάδα Σχολή Τον 18ο αι. η οικονομική ένδεια των μονών συνεχίστηκε. Παρά τη φτώχεια των μονών άρχισε να εμφανίζεται μια κίνηση για την διάδοση των γραμμάτων στην περιοχή του Αθω. Μάλιστα στα μέσα του αιώνα αυτού συστάθηκε η Αθωνιάδα Σχολή σε κτίριο κοντά στη μονή Βατοπεδίου με σκοπό να παρέχει γνώσεις θεολογίας, φιλοσοφίας και λογικής στους μοναχούς και σε όσους ήθελαν να ακολουθήσουν το μοναχισμό. Τα πρώτα χρόνια που διευθυντής της Σχολής ήταν ο Ελληνας Διαφωτιστής Ευγένιος Βούλγαρης, η Σχολή προσήλκυσε πολλούς μαθητές και απέκτησε μεγάλη φήμη. Οταν όμως ο Βούλγαρης απομακρύνθηκε από τη διεύθυνση της Σχολής, η Αθωνιάδα έπεσε σε παρακμή και το 1799 διέκοψε τη λειτουργία της. Τον 19ο αι. έγιναν πολλές κινήσεις για την επαναλειτουργία της και το 1832 άρχισε και πάλι να λειτουργεί ως «ιεροσπουδαστήριον». Το 1953 επανιδρύθηκε επίσημα η Αθωνιάδα Σχολή. Ονομάστηκε πλέον «Αθωνιάδα Εκκλησιαστική Ακαδημία», στεγάζεται σε μια πτέρυγα της 31-04 30th Avenue, Astoria, NY 11103 (718) 728-1760 Αρνάκια Αρνάκια γάλακτος Κατσικάκια Κοκορέτσι (δικής μας παρασκευής) Λουκάνικα χωριάτικα Γουρουνάκια και ό,τι άλλο χρειάζεστε... ΑΝΟΙΚΤΑ: Δευτέρα έως Πέμπτη και Σάββατο 8 π.μ.-7 μ.μ. Παρασκευή 8 π.μ.-8 μ.μ., Κυριακή 9 π.μ.-4 μ.μ. Σας ευχαριστούμε για τη συνεχή σας προτίμηση και σας περιμένουμε να σας εξυπηρετήσουμε και φέτος προσωπικά Σας ευχόμεθα Καλό Πάσχα με Υγεία Στο κρεοπωλείο μας, που για πάνω από τρεις γενεές εξυπηρετεί την Ομογένεια θα βρείτε ό,τι καλύτερο για το πασχαλινό σας τραπέζι Για τις παραγγελίες σας τηλεφωνήστε μας εγκαίρως ή επισκεφθείτε μας Σκήτης του Αγίου Ανδρέα στις Καρυές και ακολουθεί το ελληνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Β /θμιας εκπαίδευσης σε συνδυασμό με εκκλησιαστική παιδεία. Εχει 6 καθηγητές και 100 περίπου μαθητές. Το Αγιο Ορος κατά του νεότερους χρόνους Οι δυο πρώτες δεκαετίες του 19ου αι. προοιώνιζαν μια νέα περίοδο ακμής για το Αγιο Ορος. Είχαν εξοφληθεί όλα σχεδόν τα χρέη των μονών, είχε αρχίσει η ανοικοδόμηση νέων κτιρίων και αρκετές μονές επανήλθαν στο κοινοβιακό σύστημα. Ομως το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης το 1821 έφερε νέες συμφορές στο Αγιο Ορος. Πολλοί μοναχοί ξεσηκώθηκαν και έλαβαν μέρος στις πρώτες πολεμικές συγκρούσεις, χιλιάδες γυναικόπαιδα κατέφυγαν ως πρόσφυγες στον Αθω και τουρκικά ένοπλα σώματα εισήλθαν στο Αγιο Ορος, επέβαλαν βαρύτατη φορολογία και εγκατέστησαν στρατιωτικές φρουρές σε κάποιες μονές. Η λήξη της ελληνικής επανάστασης έφερε και πάλι την ηρεμία στο Αγιο Ορος και άρχισε να αυξάνεται ο αριθμός των μοναχών. Πολλοί από αυτούς μάλιστα δεν ήταν Ελληνες, αλλά Βούλγαροι, Σέρβοι, Ρώσοι, Ρουμάνοι, κλπ. Μάλιστα κάποιες σλαβικές χώρες, με πρώτη τη Ρωσία είδαν το γεγονός αυτό ως ευκαιρία για επέκταση της επιρροής τους στην περιοχή. Παρείχαν μεγάλα ποσά για την ανοικοδόμηση των παλαιών μονών και για την ίδρυση Κατά ιεραρχική αµετάβλητη τάξη, η οποία δεν µπορεί να αυξοµειωθεί, είναι: Α. Ι.Μ. ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ Ιδρυση: 963 Ιδρυτές: μοναχός Αθανάσιος Αφιερωμένο: στην κοίμηση του Αθανασίου Β. Ι.Μ. ΒΑΤΟΠΕΔΙΟΥ Ιδρυση: 4ος αιώνας Ιδρυτές: αυτοκρ. Θεοδόσιος Α Αφιερωμένο: στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυση: μεταξύ 972 και 985 Ιδρυτές: μοναχός Αθανάσιος, μοναχός Νικόλαος, μοναχός Αντώνιος Γ. Ι.Μ. ΙΒΗΡΩΝ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: Ιωάννης ο Ιβηρας και Ιωάννης ο Τορνίκιος Αφιερωμένο: στην κοίμηση της Θεοτόκου Δ. Ι.Μ. ΧΕΛΑΝΔΑΡΙΟΥ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: Χελανδάριος Αφιερωμένο: στα Εισόδια της Θεοτόκου Ε. Ι.Μ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Ιδρυση: 14ος αιώνας Ιδρυτές: όσιος Διονύσιος Αφιερωμένο: στη γέννηση του Τιμίου Προδρόμου Ζ. Ι.Μ. ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: Κουτλουμούς Αφιερωμένο: στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Η. Ι.Μ. ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ Ιδρυση: 14ος αιώνας Ιδρυτές: μοναχός Αλέξιος και μοναχός Ιωάννης Αφιερωμένο: στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Θ. Ι.Μ. ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ Ιδρυση: 5ος αιώνας Ιδρυτές: αυτοκράτειρα Πουλχερί Αφιερωμένο: στους 40 Μάρτυρες Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: μοναχός Παύλος Ξηροποταμηνος Ι. Ι.Μ. ΖΩΓΡΑΦΟΥ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: μοναχός Μωυσής, μοναχός Ααρών και μοναχός Ιωάννης Αφιερωμένο: στον Αγιο Γεώργιο Κ. Ι.Μ. ΔΟΧΕΙΑΡΙΟΥ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: μοναχός Ευθύμιος Αφιερωμένο: στους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ νέων σκητών. Ετσι η μονή Ζωγράφου τέθηκε υπό βουλγαρική επιρροή, η μονή Χιλανδαρίου υπό σερβική επιρροή και η μονή Αγίου Παντελεήμονος υπό ρωσική επιρροή. Επίσης Οι 20 Μονές του Αγίου Ορους Λ. Ι.Μ. ΚΑΡΑΚΑΛΟΥ Ιδρυση: 3ος αιώνας Ιδρυτές: αυτοκράτειρα Καρακάλλα Αφιερωμένο: στους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυση: 11ος αιώνας Ιδρυτές: μοναχός Καρακάλας Μ. Ι.Μ. ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: όσιος Φιλόθεος Αφιερωμένο: στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου Ν. Ι.Μ. ΣΙΜΩΝΟΣ ΠΕΤΡΑΣ Ιδρυση: 13ος αιώνας Ιδρυτές: όσιος Σίμωνας Αφιερωμένο: στη Γέννηση του Ιησού Ξ. Ι.Μ. ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ Ιδρυση: 8ος αιώνας Ιδρυτές: όσιος Παύλος Αφιερωμένο: στην Υπαπαντή του Κυρίου Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: Παύλος Ξηροποταμηνός Ο. Ι.Μ. ΣΤΑΥΡΟΝΙΚΗΤΑ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: Νικηφόρος Σταυρονικήτας Αφιερωμένο: στον Αγιο Νικόλαο Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυτές: πατρίκιος Νικήτας Π. Ι.Μ. ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ Ιδρυση: 10ος αιώνας Ιδρυτές: όσιος Ξενοφώντας Αφιερωμένο: στον Αγιο Γεώργιο Ρ. Ι.Μ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ιδρυση: 14ος αιώνας Ιδρυτές: Γρηγόριος ο Σιναίτης Αφιερωμένο: στον Αγιο Νικόλαο Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυτές: Γρηγόριος ο «από Συριάνων» Σ. Ι.Μ. ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ Ιδρυση: 5ος αιώνας Ιδρυτές: Αυτοκ. Θεοδόσιος Β Αφιερωμένο: στην Ανάληψη του Κυρίου Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυση: 10ος αιώνας Τ. Ι.Μ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ Ιδρυση: 11ος αιώνας Ιδρυτές: Ρώσσοι μοναχοί Αφιερωμένο: στον Αγιο Παντελεήμονα Υ. Ι.Μ. ΚΩΝΣΤΑΜΟΝΙΤΟΥ Ιδρυση: 4ος αιώνας Ιδρυτές: Μέγας Κωνσταντίνος Αφιερωμένο: στον Αγιο Στέφανο Υπάρχει και δεύτερη εκδοχή όπου: Ιδρυση: 11ος αιώνας Ιδρυτής: μοναχός Κασταμονίτης

ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΘΕΜΑ 5 οι Βούλγαροι ίδρυσαν την κοινοβιακή σκήτη Μπογκορόντιτσα, οι Ρώσοι την κοινοβιακή σκήτη του Αγίου Ανδρέα και οι Ρουμάνοι την κοινοβιακοί σκήτη του Τιμίου Προδρόμου. Η οθωμανική κυριαρχία τερματίστηκε το 1912, όταν ξέσπασε ο Α Βαλκανικός Πόλεμος. Μια ελληνική ναυτική μοίρα αποβιβάστηκε στη Δάφνη και κατέλαβε την περιοχή. Τα διεθνή συνέδρια που ακολούθησαν τους Βαλκανικούς Πολέμους δεν μπόρεσαν να αποσαφηνίσουν το καθεστώς του Αγίου Ορους. Τελικά η συνθήκη της Λωζάννης αναγνώρισε ότι το Αγιο Ορος βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία, αλλά «αποτελεί αυτοδιοίκητον τμήμα του ελληνικού κράτους, του οποίου η κυριαρχία παραμένει άθικτος επ αυτού». Οταν κατέλαβαν οι Γερμανοί την Ελλάδα στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου η Ιερά Επιστασία του Αγίου Ορους ζήτησε από τον Αδόλφο Χίτλερ να αναλάβει υπό την προσωπική του προστασία τον Αθω, κάτι που αποδέχθηκε. Ετσι οι κατακτητές, Γερμανοί και Βούλγαροι, δεν επενέβησαν στο Αγιο Ορος. Μετά την αποχώρηση των Γερμανών κατακτητών, ο Αθως πέρασε για ένα μικρό διάστημα στην κυριαρχία των ανταρτών, και μετά εγκαταστάθηκαν οι ελληνικές διοικητικές αρχές. Μία Πολιτεία με Πολιτική και Μοναστηριακή Αρχή Από τη διάταξη αυτή του Ελληνικού Συντάγµατος, στο Αγιο Ορος πρέπει να συνυπάρχουν δύο διοικητικές Αρχές. Μία Πολιτική Αρχή και µία Μοναστηριακή Αρχή. Στην πρώτη υπάγεται ο ιοικητής του Αγίου Ορους διορίζεται µε Προεδρικό ιάταγµα που προκαλείται από τον Υπουργό των Εξωτερικών, στη δικαιοδοσία του οποίου και ανήκει. Ο ιοικητής δεν εποπτεύει µόνο σε ότι αφορά στη δηµόσια τάξη και ασφάλεια, αλλά και στην τήρηση του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Ορους. Επίσης ο ίδιος προκαλεί και την προσοχή της Ιερής Κοινότητας για τις παραβάσεις που κάνει οποιαδήποτε Μοναστηριακή Αρχή που βρίσκεται στο Αγιο Ορος. Κατά την ενάσκηση δε των καθηκόντων του αυτών, ο ιοικητής έρχεται σε άµεση επαφή µε την Ιερή Κοινότητα και τις άλλες Μοναστηριακές Αρχές αλληλογραφώντας µε αυτές. Στη Μοναστηριακή ιοικητική Αρχή, προκειµένου να εξασφαλιστεί η αυτοδιοίκηση που υπάρχει στο Αγιο Ορος, υπάγονται τόσο τα επιµέρους διοικητικά, µονοπρόσωπα και συλλογικά όργανα καθεµιάς από τις είκοσι Ιερές Κυριαρχικές, Βασιλικές, Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές Μονές, που ούτε ο αριθµός τους, ούτε η ιεραρχική τους τάξη µπορεί να µεταβληθεί, όσο και τα γενικά διοικητικά όργανα του Αγίου Αρους, που είναι η Ιερή Κοινότητα, η Ιερή Επιστασία και η Εκτακτη Εικοσαµελής Σύναξη. «Κυριαρχικές» Μονές ονομάζονται γιατί όχι µόνον έτσι ονοµάζονται αυτές στο Αγιο Ορος και αυτοδιοικούνται σύµφωνα µε το δικό τους Εσωτερικό Κανονισµό, αλλά και γιατί σε αυτές υπάγονται όλα τα Εξαρτήµατα που βρίσκονται στο Αγιο Ορος, δηλαδή οι Σκήτες, τα Κελλιά, οι Καλύβες, τα ησυχαστήρια και τα καθίσµατα κατά τα ανέκαθεν κρατούντα. «Βασιλικές» και «Πατριαρχικές» γιατί είτε ιδρύονταν, είτε προστατεύονταν αντίστοιχα από βασιλείς ή Πατριάρχες, και «Σταυροπηγιακές«, γιατί τοποθετείται σε αυτές σταυρός που αποστέλλεται από το Οικουµενικό Πατριαρχείο. Οι Μονές αυτές παλαιότερα διακρίνονταν σε «κοινόβιες» και σε «ιδιόρρυθµες» ανάλογα µε τον τρόπο της οργάνωσης και της διοίκησής τους. Σήµερα εξακολουθούν όχι µόνον να αυτοδιοικούνται, να διοικούνται δηλαδή σύµφωνα µε τα όσα ορίζει ο Εσωτερικός τους Κανονισµός, ο οποίος ψηφίζεται από τις ίδιες και εγκρίνεται από την Ιερή Κοινότητα που τις εποπτεύει, αλλά και να διαχειρίζονται µόνες τους τις περιουσίες τους. Ετσι όλες ανεξαιρέτως οι Μονές του Αγίου Ορους είναι κοινόβιες και στα Εξαρτήµατα των Κυρίαρχων αυτών Μονών, όπως αναφέρθηκε, ανήκουν: Οι «Σκήτες», δηλαδή ένα σύνολο «καλυβών» ή «καλυβιών» ή και µικρότερων ακόµη οικηµάτων, όπως είναι τα «ησυχαστήρια», τα «καθίσµατα», τα «ερηµητήρια» και οι «εγκλείστρες», το οποίο διέπεται από έναν Εσωτερικό Κανονισµό που εγκρίνεται από την Κυρίαρχη Μονή. Μετάβαση - Διαμονή και χρήσιμες πληροφορίες Οποιος Ελληνας Χριστιανός Ορθόδοξος ή αλλοδαπός ορθόδοξος επιθυμεί να επισκεφθεί το Αγιο Ορος θα πρέπει πρώτα να επικοινωνήσει με το Γραφείο Εξυπηρέτησης Προσκυνητών στη Θεσσαλονίκη (τηλ. 2310252575) ή στην Ουρανούπολη Χαλκιδικής (2377071422) προκειμένου να λάβει το «Διαμονητήριον» που ισχύει για 4 (τέσσερις) ημέρες. Οι ετερόδοξοι αλλοδαποί πρέπει να απευθυνθούν στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης για να λάβουν άδεια εισόδου στο Αγιο Ορος. Η φιλοξενία και η διαμονή στις μονές και στις σκήτες είναι δωρεάν και ισχύει για 24 ώρες. Για πολλές μονές ο επισκέπτης θα πρέπει πρώτα να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς και να λάβει τη συγκατάθεση της μονής. Η φιλοξενία στις παρακάτω μονές και σκήτες παρέχεται μόνο ύστερα από προηγούμενη τηλεφωνική συνεννόηση: Μονές - Σκήτες Τηλέφωνα Μεγίστης Λαύρας 2377023754 Βατοπεδίου 2377041488 Ιβήρων 2377023643 Διονυσίου 2377023687 Κουτλουμουσίου 2377023226 Παντοκράτορος 2377023880 Ξηροποτάμου 2377023251 Ζωγράφου 2377023247 Δοχειαρίου 2377023245 Καρακάλλου 2377023225 Φιλοθέου 2377023256 Σίμωνος Πέτρας 2377023254 Αγίου Παύλου 2377023741 Σταυρονικήτα 2377023255 Ξενοφώντος 2377023633 Οσίου Γρηγορίου 2377023668 Εσφιγμένου 2377023229 Αγ. Παντελεήμονος 2377023252 Κυριακό Νέας Σκήτης 2377023572 Κυριακό Αγίας Αννης 2377023320 Κυριακό Καυσοκαλυβίων 2377023319 Επιτρέπεται η χρήση φωτογραφικής μηχανής σε όλο το Αγιο Ορος, εκτός από το εσωτερικό των μονών. Για τις εσωτερικές φωτογραφικές λήψεις απαιτείται η συγκατάθεση της μονής. Απαγορεύεται ρητά η κινηματογράφηση, η βιντεοσκόπηση και η ακρόαση μουσικής σε όλη την επικράτεια του Αγίου Ορους, όπως επίσης και η φωτογράφηση των μοναχών. Ας δούμε πιο λεπτομερώς τις 6 πρώτες Μονές στην ιεραρχία και στη συνεχεία εν συντομία τις υπόλοιπες 14: Πηγές: Αγιος Ορος, Μακεδονική Κληρονομιά

6 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας (963) Η Μονή Μεγίστης Λαύρα κατέχει την πρώτη θέση στην ιστορία και ιεραρχία των μονών του Αθω και βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της χερσονήσου. Ιδρύθηκε από τον μοναχό Αθανάσιο τον Αθωνίτη στα χρόνια των αυτοκρατόρων Ρωμανού Β και Νικηφόρου Φωκά. Είναι το πρόσωπο που εισάγει στον µέχρι τότε σπηλαιώδη και ερηµιτικό µοναχισµό τον µετέπειτα επικρατήσαντα τρόπο µοναχικής ζωής, τον κοινοβιακό. Με άδεια του αυτοκράτορα Ρωµανού του Β ο Αθανάσιος ξεκινά τα έργα. Σύντοµα, αυτοκράτορας ανακηρύσσεται ο φίλος του αγίου Νικηφόρος Φωκάς, ο οποίος και του συµπαραστέκεται ποικιλοτρόπως. Αρχικά ανεγείρεται το Καθολικό και πολύ σύντοµα πολλοί, αλλόγλωσσοι και αλλόφυλοι, επιφανείς και άσηµοι, έρχονται να µονάσουν υπό την καθοδήγηση του αγίου. Την πολιτική υποστήριξης του Φωκά προς τον Αθανάσιο συνεχίζουν και οι διάδοχοί του Τσιµισκής και Βασίλειο Β ο Βουλγαροκτόνος, παρά τις αντιδράσεις και κατηγορίες που κάποιοι έσπευσαν να κοµίσουν κατά του αγίου Αθανασίου. Μετά τον θάνατο του αγίου την επιτροπία της Λαύρας αναλαµβάνουν κατ εντολή του ο ιδρυτής της Μονής των Ιβήρων άγιος Ιωάννης και ο πατρίκιος Νικηφόρος ο Ουρανός. Ο ναός, αν και αρχικά ήταν αφιερωµένος στον Ευαγγελισµό της Θεοτόκου, µε την κοίµηση του αγίου Αθανασίου τιµάται και πανηγυρίζει στη µνήµη του. Ο κράλης των Σέρβων Στέφανος Δουσάν, όπως και άλλοι µεταγενέστεροι Σλάβοι ηγεµόνες, φέρεται µε γενναιοδωρία προς τη Λαύρα. Η µονή µέχρι και τον 14ο αιώνα παρέµεινε κοινόβιο, αλλά οι πειρατικές επιδροµές προκάλεσαν την αποδιοργάνωσή της, ενώ σοβαρές ζηµιές επέφεραν διάφοροι σεισµοί που έπληξαν την Λαύρα, όπως αυτός του 1585. Στη σταδιακή παρακµή της µονής συνέτεινε το βάρος της φορολογίας των µοναστηριών στα χρόνια της τουρκοκρατίας, που σχεδόν συνολικά το σήκωσαν η Λαύρα µαζί µε τις MANHATTAN FAMILY ORTHODONTICS Χρήστος (Κris) Τόγιας, DMD, LLC Olivier Nocolay, DDS, MMSc O Δρ. Χρήστος Τόγιας, είναι απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής του Tufts University School of Dental Medicine. Ειδικεύεται στην Ορθοδοντική και Γναθοορθοπεδική. Είναι μέλος πολλών οδοντριατικών επαγγελματικών ενώσεων, συμπεριλαμβανομένων των American Orthodontic Association (AOA), American Board of Orthodontics (ABO), the American Dental Association (ADA) και New York County Dental Society. O Δρ. Τόγιας προσφέρει τις πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές ορθοδοντικές υπηρεσίες, με μεταλλικά ή διάφανα σιδεράκια, Invisalign & lingual braces για παιδιά και ενηλίκους στην Νέα Υόρκη και στις γύρω περιοχές. Τηλεφωνήστε σήμερα για δωρεάν συμβουλές και αναφερθείτε σ αυτή τη διαφήμηση. 133 East 58th Street, Suite 912, New York, NY 10022 (πλησίον της στάση του μετρό 59th street και Lexington Ave ) Tel.: (212) 207-8028 Fax: (212) 207-8074 www.manhattanfamilyorthodontics.com Δέχεται: Δευτέρα Πέμπτη, 12 Mεσημέρι - 6 μ.μ. Σάββατο, 10 π.μ. 3 μ.μ. µονές Βατοπεδίου και Ιβήρων. Η μονή γνώρισε μεγάλη ακμή από τον 11ο έως τον 14ο αι., οπότε και μόνασαν πολλοί άγιοι πατέρες μεταξύ των οποίων και ο μεγάλος ησυχαστής Γρηγόριος ο Παλαμάς. Τον 15ο αι., έγινε στόχος πειρατικών επιδρομών και υπέστη πολλές καταστροφές, αλλά οι μοναχοί τον επόμενοι αιώνα κατάφεραν να αποκαταστήσουν κατεστραμμένα κτίρια και αγιογράφησαν εκ νέου το καθολικό και τα παρεκκλήσια του. Τον 18ο αι. όμως έπεσε και πάλι στην αφάνεια. Η Μεγίστη Λαύρα έχει τη μορφή μικρής μεσαιωνικής πολιτείας, καθώς περιβάλλεται από ισχυρό τείχος με 15 πύργους. Εντός και εκτός των τειχών υπάρχουν πολλά παρεκκλήσια, κελιά μοναχών. Ο κεντρικός ναός (το καθολικό) αποτελεί το πρότυπο των καθολικών όλων των μονών του Αγίου Ορους. Κτίστηκε το 963 από τον Αθανάσιο τον Αθωνίτη. Είναι τετρακίονος ναός με τρούλο. Σε μεταγενέστερες εποχές προστέθηκαν τρεις κόγχες με αποτέλεσμα να πάρει τη μορφή σταυροειδούς ναού με τρούλο. Τοιχογραφήθηκε τον 16ο αι. από τον Θεοφάνη. Στο εσωτερικό του καθολικού, στο παρεκκλήσι των Σαράντα Μαρτύρων φυλάσσεται το λείψανο του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Aλλα σημαντικά παρεκκλήσια είναι του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Αθανασίου και της Παναγίας Κουκουζέλισσας. Μπροστά από το καθολικό βρίσκεται η φιάλη, η παλαιότερη στο Oρος. Η τράπεζα που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το καθολικό, είναι η αρχαιότερη του Αγίου Oρους. Οι τοίχοι, το δάπεδο, και τα μαρμάρινα τραπέζια της χρονολογούνται από την εποχή της ίδρυσής της. Οι αγιογραφίες του Καθολικού ανήκουν στον Θεοφάνη τον Κρήτα, ενώ της τράπεζας πιθανώς σε κάποιο µαθητή του. Εξω από το Καθολικό βρίσκεται η φιάλη του αγιασµού που είναι η µεγαλύτερη του Αγίου Ορους. Η µονή διαθέτει 17 παρεκκλήσια και 19 εξωκκλήσια. Στο πολύ αξιόλογο σκευοφυλάκιο της μονής φυλάσσονται πολλά λείψανα αγίων, λειτουργικά σκεύη, το στέμμα και ο σάκκος του Νικηφόρου Φωκά, πλήθος ιερών αμφίων κ.α. Από τους πολλούς και ανεκτίµητους θυσαυρούς της μονής σημαντικότεροι είναι η εικόνα της Παναγίας της Κουκουζέλισσας, πατριαρχικοί και αυτοκρατορικοί σάκοι και άγια λείψανα. Η βιβλιοθήκη της Λαύρας έχει περίπου 2,116 χειρόγραφα, 20,000 έντυπα βιβλία και περίπου 100 ξενόγλωσσα χειρόγραφα. Στη μονή Mεγίστης Λαύρας ανήκουν τα περισσότερα εξαρτήματα από όλες τις μονές του Αγίου Ορους. Σ αυτήν ανήκουν οι τρεις γνωστές σκήτες του Τιµίου Προδρόµου, της Αγίας Αννης και των Καυσοκαλυβίων, τα καλυβικά αθροίσµατα της Μικράς Αγίας Αννης, τα Κατουνάκια, τα Καρούλια, η Κερασιά, κ.α., τα ονοµαστά Κελλιά Μυλοπόταµος, Αγιος Νείλος, και τα ασκηταριά των αγίων Πέτρου, Αθανασίου και Νείλου. Στη µονή επίσης ανήκουν τα ιστορικά Κελιά της Προβάτας και των Καρυών. Σήµερα αριθµεί περί τους 50 µοναστηριακούς αδελφούς και τους 300 εξαρτηµατικούς.

ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΘΕΜΑ 7 Ιερά Μονή Βατοπεδίου (972) Η Ιερά Μονή Βατοπεδίου είναι χτισμένη στο μυχό ενός μεγάλου κόλπου, στα βορειοανατολικά της χερσονήσου του Aθω. Χτίστηκε το 972 και κτήτορές της ήταν οι μοναχοί Αθανάσιος, Αντώνιος και Νικόλαος, όλοι μαθητές του Αγίου Αθανασίου Αθωνίτη. Η ανέγερση των σημερινών κτισμάτων έγινε στα χρόνια του αυτοκράτορα Μανουήλ Α Κομνηνού. Κατά το 10 αιώνα, σύμφωνα με το βιογράφο του Αθανασίου του Αθωνίτη, τρεις άρχοντες από την Αδριανούπολη, θέλησαν να συνεισφέρουν οικονομικά, προσφέροντας 9.000 χρυσά νομίσματα στη Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας. Ο ίδιος ο Αθανάσιος τους προέτρεψε να ιδρύσουν ένα νέο μοναστήρι, υποδεικνύοντας τη θέση της σημερινής μονής. Ετσι από έγγραφο του Πρώτου Θωμά, που χρονολογείται στο έτος 985, μας είναι σήμερα γνωστό πως ήδη στα τέλη του 10ου αιώνα, υπήρχε ηγούμενος στη μονή με το όνομα Νικόλαος, κάτι που αποτελεί και την αρχαιότερη επίσημη γραπτή μαρτυρία περί της ιδρύσεως της Μονής Βατοπαιδίου. Παρουσιάζει την όψη μικρής μεσαιωνικής πολιτείας καθώς διαθέτει πολλές πτέρυγες, πύργους, τρούλους, παρεκκλήσια, εργαστήρια και αποθήκες. Το καθολικό, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, χτίστηκε στα τέλη του 10ου αι. σύμφωνα με το αθωνικό αρχιτεκτονικό. Στους τοίχους του σώζονται μικρά δείγματα από την αρχική ψηφιδωτή διακόσμηση του ναού. Οι σημερινές τοιχογραφίες του ναού ανάγονται στον 14ο αι. Εκτός του καθολικού υπάρχουν πολλά παρεκκλήσια εντός και εκτός της μονής. Εκτός από το καθολικό η μονή διαθέτει 19 παρεκκλήσια εντός και εκτός των τειχών. Στην ένδοξη πορεία της µονής δεν έλειψαν και οι δύσκολες στιγµές, όπως οι επιδροµές και λεηλασίες Φράγκων πειρατών, Καταλανών (1307) και αργότερα οθωµανικών φύλων. Οµως αυτού του είδους οι κακοτυχίες δεν ανέστειλαν την αύξηση και προκοπή της µονής. Απεναντίας, κατά καιρούς υπό την κατοχή της περιήλθαν οι µονές Χαλκέως, Βεροιώτου, Ιεροπάτορος, Καλέτζη, Αγίου ηµητρίου, Ξύστρου, Τριπολίτου, και Τροχαλά. Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες επίσης δεν υστέρησαν σε γενναιοδωρία, ενώ δυτικοί ηγεµόνες στους µεταβυζαντινούς χρόνους ενδιαφέρθηκαν για την ακεραιότητα της µονής. Στα τέλη του 15ου αιώνα το Βατοπαίδι έθρεψε στους κόλπους του τον φωτιστή των Ρώσων άγιο Μάξιµο τον Γραικό. Το 1749 στη µονή ιδρύθηκε η γνωστή Αθωνιάδα Σχολή, που σε εποχές δίσεκτες για το Γένος προσέφερε γνώση και µόρφωση πνευµατική. Απέναντι από το καθολικό βρίσκεται η τράπεζα, κτίσμα του 12ου αι, η οποία τοιχογραφήθηκε το 1786. Η μονή διαθέτει πάρα πολλά κειμήλια. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι φυλάσσονται ένα τεμάχιο Τιμίου Ξύλου, η Ζώνη της Παναγίας, μέρος του καλάμου, στο οποίο είχε στερεωθεί ο σπόγγος με το ξύδι κ.α. Η βιβλιοθήκη της Βατοπαιδίου έχει 1536 χειρόγραφα, 25 ειλητάρια, ένα µεγάλο αριθµό εγγράφων και έντυπα που ξεπερνούν τις 25,000. Εξαρτήµατα της µονής είναι 24 Κελιά και οι ιστορικές σκήτες του Αγίου ηµητρίου και του Αγίου Ανδρέα (Σεράι), παρά τις Καρυές. Η μονή Βατοπεδίου μαζί με τη μονή Παντοκράτορος ήταν οι τελευταίες μονές που εγκατέλειψαν την ιδιορρυθμία για να ακολουθήσουν τον κοινοβιακό βίο. Η αλλαγή έγινε το 1992 και συνοδεύτηκε από την εγκατάσταση σε αυτό μιας πολύ δραστήριας αδελφότητας Κυπρίων - κυρίως - μοναχών. Σήμερα στο Βατοπέδι διαβιούν περισσότεροι από 100 μοναχοί, οι περισσότεροι στο Αγιο Ορος. Στο Βατοπέδι ανήκουν οι σκήτες του Αγίου Ανδρέα στις Καρυές και του Αγίου Δημητρίου σε μικρή απόσταση από τη μονή. Η σκήτη Μπογορόδιτσα (Θεογεννήτρια) είναι χτισμένη σε μια απόκρημνη περιοχή μεταξύ της μονής Βατοπεδίου και της μονής Παντοκράτορος σε υψόμετρο 700 μέτρων. Μοιάζει με μονή καθώς περιβάλλεται από τείχος και στη μέση της αυλής υπάρχει ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Το μεγαλύτερο μέρος της σκήτης είναι σε κακή κατάσταση. Tο κυριακό της σκήτης είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Eίναι λιτός ναός αγιορειτικού τύπου, και έχει καταστραφεί πολλές φορές στο παρελθόν από πυρκαϊά. Στη σκήτη κατοικεί πλέον μόνο ένας μοναχός. Αντίθετα η άλλη σκήτη της περιοχής, η σκήτη Αγίου Δημητρίου που απέχει μια ώρα από τη μονή Βατοπεδίου είναι πλέον ακατοίκητη και κατεστραμμένη. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο και έχει τη μορφή οικισμού. Το κυριακό της σκήτης Αγίου Δημητρίου χτίστηκε το 12ο αιώνα. Ανακαινίστηκε στις αρχές του 18ου αι και τοιχογραφήθηκε το 1755. Ο εξωνάρθηκας κατασκευάστηκε αργότερα και τοιχογραφήθηκε το 1806. Η μεγάλη πυρκαγιά του 1956 ερήμωσε τη σκήτη, αν και σήμερα λειτουργεί στις εγκαταστάσεις της η Αθωνιάδα σχολή. Η μονή επίσης κατέχει 27 κελιά γύρω από το κυρίως σώμα της, ενώ περιέχει και πάρα πολλά μετόχια τα οποία κατακλύζουν τον ελλαδικό χώρο και επεκτείνονται ακόμα και σε βαλκανικές χώρες. K&T Quality Meats #1 ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΑΡΝΑΚΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ μικρά και μεγάλα ΣΕ ΕΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΒΛΕΠΕΤΕ ΑΥΤΟ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ 37-11 Broadway, Astoria, NY 11103 (718) 726-3301 Αρνάκια, κατσικάκια του γάλακτος για το Πασχαλινό σας τραπέζι και την πασχαλιάτικη μαγειρίτσα σας Για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας δώστε μας τις παραγγελίες σας εγκαίρως Επίσης κυνήγι: κουνέλια πάπιες ορτύκια Μας γνωρίζετε για την ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ και τη ΣΥΝΕΠΕΙΑ στην ΠΟΙΟΤΗΤΑ μας για 50 OΛΟΚΛΗΡΑ ΧΡΟΝΙΑ Ευχόμαστε ολόψυχα σε όλους τους πελάτες και φίλους μας καθώς και σε όλους τους Ελληνες της Αστόριας Καλό Πάσχα ΜΙΛΑΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ - ΔΕΚΤΕΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ και ΕΒΤ