ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΣΑ Περιοδικό ἐκδιδόμενο κάθε Κυριακή Ὑπό Ἐπισκόπου Ἰερεμίου, Μητροπολίτου Ἱ. Μ. Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως «Εἰς πόλιν ἤ εἰς Ρούμελην, ὅπου περιπατήσεις, παντοῦ ἀκούεις ὄνομα τό τῆς Προυσιωτίσσης» (Ἆσμα τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ) Κυριακή 14 Αὐγούστου 2016 ΚΥΡΙΑΚΗ Η ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Μιχαίου προφ., Συμεών τοῦ Τραπεζουντίου τοῦ χρυσοχόου Ἀπολυτίκιον Παναγίας Προυσιωτίσσης Ἦχος α Τῆς Ἑλλάδος ἁπάσης Σύ προΐστασαι πρόμαχος καί τερατουργός ἐξαισίων τῇ ἐκ Προύσσης εἰκόνι Σου, Πανάχραντε Παρθένε Μαριάμ καί γάρ φωτίζεις ἐν τάχει τούς τυφλούς δεινούς τε ἀπελαύνεις δαίμονας καί παραλύτους δέ συσφίγγεις, Ἀγαθή, κρημνῶν τε σῴζεις καί πάσης βλάβης τούς Σοί προσφεύγοντας. Δόξα τῷ Σῷ ἀσπόρῳ τοκετῷ, δόξα τῷ Σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά Σοῦ τοιαῦτα θαύματα. ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΚΗΡΥΓΜΑ Ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη Ἡ οὐσία τῆς θρησκείας μας! 1. Σήμερα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τήν μνήμη τοῦ προφήτου Μιχαία. Ἀνήκει στούς 12 μικρούς προφῆτες, ἀλλά εἶναι πολύ μεγάλος κατά τήν θεολογία του, εἶναι ὁ μεγαλύτερος ὅλων τῶν προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Καί ἄν μοῦ ἔλεγε κανείς νά τοῦ πῶ τήν καλύτερη περικοπή ἀπό ὅλη
τήν Παλαιά Διαθήκη, θά τοῦ διάβαζα ἀπό τόν προφήτη Μιχαία τήν περικοπή πού θέλω νά σᾶς παρουσιάσω σήμερα. Παρακαλῶ, προσέξτε: 2. Ὁ προφήτης Μιχαίας ἔζησε κατά τήν ἐποχή τοῦ 8ου αἰώνα π.χ. Πρίν ἀπό αὐτόν ἦταν ὁ προφήτης Ἀμώς, μετά ἀπό τόν προφήτη Ἀμώς ὁ προφήτης Ὠσηέ καί μετά ἀπό αὐτόν ὁ προφήτης Ἠσαΐας. Μετά τόν προφήτη Ἠσαΐα ἔχουμε τόν προφήτη Μιχαία. Ἀκοῦστε: Ὁ προφήτης Ἀμώς κήρυττε τόν Θεό ὡς δικαιοσύνη, γιατί αὐτό ἀπαιτοῦσε ἡ ἐποχή του νά τονίσει. Ὁ προφήτης Ὠσηέ ἔπειτα κήρυττε τόν Θεό ὡς ἀγάπη. Ἕνα οἰκογενειακό του ἐπεισόδιο, τό ὁποῖο, σάν προφήτης αὐτός, τό ἑρμήνευσε προφητικά, τοῦ ἐπέβαλε νά τονίσει τήν ἀγάπη περισσότερο, γι αὐτό καί τόν ὠνόμασαν «Ἰωάννη τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης»! Ὁ Ἠσαΐας μετά τόν Ὠσηέ κήρυξε τόν Θεό ὡς παντοκράτορα, ὡς παντοδύναμο, κύριο καί ἐξουσιαστή ὅλου τοῦ κόσμου «καδώς» ἑβραϊκά, πού σέ μᾶς ἑρμηνεύεται μέ τό «ἅγιος». Καί ἀπέναντι αὐτοῦ τοῦ παντοκράτορα ἁγίου Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἔχει «φόβο», συντριβή καί ταπείνωση. Ἀπόλυτο ὑπακοή στά προστάγματά Του. 3. Μετά ἀπό τούς προφῆτες αὐτούς ἔρχεται, χριστιανοί μου, ὁ προφήτης Μιχαίας. Στά χρόνια τοῦ προφήτου αὐτοῦ οἱ ἄνθρωποι ἀναζητοῦσαν τόν Θεό περισσότερο. Καί κατέφευγαν στούς ἱερεῖς καί τούς ρωτοῦσαν τί νά κάνουν, γιά νά εὐαρεστήσουν τόν Θεό. Ἀλλά οἱ ἀπαίδευτοι ἱερεῖς, ἀπαίδευτοι καί συμφεροντολόγοι, δέν ἔλεγαν στούς ἀνθρώπους αὐτούς πού τούς ρωτοῦσαν σωστά λόγια, ὅπως νά προσεύχονται στόν Θεό καί νά κάνουν καλές πράξεις, ἀλλά τούς ἀπαντοῦσαν ὡς ἑξῆς: Τούς ἔλεγαν νά φέρουν στόν Θεό κριάρια καί μοσχάρια γιά θυσία καί λάδι πολύ ἀκόμη δέ μερικοί πολύ αὐστηροί καί ἀκραῖοι αὐτοί τούς ἔλεγαν νά θυσιάσουν καί τό πρωτότοκό τους παιδί, γιά νά συγχωρεθοῦν τά ἁμαρτήματά τους (βλ. Μιχ. 6,6.7). 4. Ἔρχονταν ἔπειτα οἱ ἄνθρωποι αὐτοί καί στόν προφήτη Μιχαία καί τόν ρωτοῦσαν καί αὐτόν τί νά κάνουν γιά νά εὐαρεστήσουν τόν Θεό. Καί ἔλεγαν στόν προφήτη ὅ,τι τούς εἶπαν οἱ ἄλλοι, οἱ ἀπαίδευτοι ἱερεῖς. Καί τόν ρωτοῦσαν: Νά δώσουν στόν Θεό κριάρια καί μοσχάρια καί λάδια πολλά; Νά δώσουν τό πρωτότοκό τους παιδί γιά θυσία; Ἀλλά ὁ σωστός προφήτης τοῦ Θεοῦ, ὁ Μιχαίας, τούς ἀπαντοῦσε: Ὄχι ἄνθρωποι, ὄχι! «Σᾶς ἀναγγέλθηκε ποιό εἶναι τό καλό καί τί ὁ Θεός ζητάει ἀπό σᾶς». Γιατί, χριστιανοί μου, λέει «σᾶς ἀναγγέλθηκε»; Ἀπό ποιούς τούς ἀναγγέλθηκε; Ἀπό τούς προηγούμενους προφῆτες, τόν Ἀμώς, τόν Ὠσηέ καί τόν Ἠσαΐα, τούς ὁποίους ὅμως αὐτοί δέν διάβαζαν, ἀλλά πήγαιναν σέ ἀπαίδευτους ἱερεῖς καί ζητοῦσαν νά κάνουν αὐτούς γιά καθοδηγούς. 2
5. Συνεχίζει, λοιπόν, ὁ προφήτης Μιχαίας καί λέγει σέ αὐτούς, πού τόν ρωτοῦσαν τί νά κάνουν γιά νά εὐαρεστήσουν τόν Θεό. «Τίποτε ἄλλο τούς λέγει παρά μόνο δικαιοσύνη νά ἐξασκεῖτε, μέ ἀγάπη νά φέρεστε καί ταπείνωση νά ἔχετε ἔναντι τοῦ Θεοῦ σας» (Μιχ. 6,8). Τρία πράγματα, χριστιανοί μου, λέει ὁ προφήτης Μιχαίας στούς ἀνθρώπους πού τόν ἐρωτοῦσαν τί νά κάνουν γιά νά εὐαρεστήσουν τόν Θεό. Τό πρῶτο εἶναι «νά ἐξασκοῦν δικαιοσύνη». Εἶναι τό κήρυγμα τοῦ προφήτη Ἀμώς, πού κήρυττε τόν Θεό ὡς δικαιοσύνη, ὅπως εἴπαμε. Τό δεύτερο, πού λέγει ὁ προφήτης Μιχαίας, εἶναι «νά φέρονται μέ ἀγάπη». Εἶναι τό κήρυγμα τοῦ προφήτη Ὠσηέ. Καί τό τρίτο πού ζητᾶ ὁ προφήτης Μιχαίας εἶναι οἱ ἄνθρωποι «νά ἔχουν ταπείνωση ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ». Αὐτό τό κήρυττε μέ πολλά του κηρύγματα ὁ προφήτης Ἠσαΐας, ὁ ὁποῖος κήρυττε τόν Θεό ὡς παντοκράτορα καί ἅγιο («καδώς»), ἔναντι τοῦ Ὁποίου, ὅπως εἴπαμε οἱ ἄνθρωποι πρέπει νά φέρονται μέ ταπείνωση καί ἀπόλυτη ὑπακοή. 6. Δηλαδή, ὁ προφήτης Μιχαίας στήν ἀπάντηση πρός τούς ἀνθρώπους πού τόν ρωτοῦσαν τί νά κάνουν γιά νά εἶναι ὅπως τούς θέλει ὁ Θεός, δέν εἶπε τίποτε τό δικό του, ἀλλά ἐπανέλαβε τά κηρύγματα τῶν προηγουμένων του προφητῶν, τοῦ Ἀμώς, τοῦ Ὠσηέ καί τοῦ Ἠσαΐου. Γι αὐτό καί στούς ἀνθρώπους πού τόν ρωτοῦσαν τούς ἀπάντησε, «σᾶς ἀναγγέλθηκε», «σᾶς εἰπώθηκε». Τούς εἰπώθηκε ἤδη ἀπό τούς προηγούμενους προφῆτες. Γιά νά τό ποῦμε καλύτερα, ὁ προφήτης Μιχαίας σέ ἕνα μόνο στίχο τοῦ βιβλίου του, στόν 6,8, συνόψισε τήν διδασκαλία ὅλων τῶν προηγουμένων του προφητῶν. Σάν νά πῆγε, δηλαδή, ὁ προφήτης σέ τρία ὡραῖα περιβόλια, ἔκοψε ἀπ αὐτά τό καλύτερο λουλούδι τους, ἔκανε ἕνα μπουκέτο καί τό προσφέρει σ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα γιά νά μοσχοβολήσει ὁ κόσμος! Χριστιανοί μου, ἡ οὐσία τῆς θρησκείας μας, μᾶς λέγει σήμερα ὁ προφήτης Μιχαία πού ἑορτάζουμε, εἶναι αὐτά τά τρία: Νά εἴμαστε δίκαιοι, νά ἀγαπᾶμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο καί νά ἔχουμε εὐλάβεια καί ταπείνωση πρός τόν παντοκράτορα Θεό μας, «φόβο» Θεοῦ, ὅπως τό λένε τά ἱερά βιβλία. Ναί, αὐτά τά τρία εἶναι ἡ οὐσία τῆς ἀληθινῆς θρησκείας μας. Καλή Παναγιά! Μέ πολλές εὐχές, Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας 3
ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΣ! 1. Σήμερα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἑορτάζει ἡ Παναγιά μας. Σήμερα ἔχουμε τήν μεγαλύτερη Θεομητορική ἑορτή, τήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου. Τί νά σᾶς πῶ γιά τήν Παναγία μας σήμερα, χριστιανοί μου; Ὅ,τι καί ὅσα ἄν πεῖ κανείς γιά τήν Παναγία, δέν θά μπορέσει ποτέ νά συνθέσει ἐπάξιο ὕμνο γι Αὐτήν. Θά σᾶς πῶ πρῶτον νά ἀγαπᾶτε τήν Παναγία. Καί ξέρω ὅτι τήν ἀγαπᾶτε. Καί ἐγώ μαζί σας ἀγαπῶ τήν Παναγία. Καί τῆς ὑποσχόμαστε ὅτι καί κεραμίδι νά μᾶς βάλουν στό στόμα, δέν θά σταματήσουμε ποτέ νά Τήν ὑμνοῦμε καί νά μιλᾶμε γι Αὐτήν. Ναί, Τῆς ὑποσχόμαστε, «οὐ σιωπήσωμεν ποτέ Θεοτόκε τάς δυναστείας Σου λαλεῖν οἱ ἀνάξιοι»! Πάντα, χριστιανοί μου, νά προσευχόμαστε στήν Παναγία. Ὅλοι νά μάθετε ἐκείνη τήν ὡραία προσευχή, τό «Θεοτόκε Παρθένε...» καί νά τό λέτε πολλές φορές τήν ἡμέρα. Ἀλλά καί ἄν δέν ξέρετε τήν προσευχή αὐτή, μόνο τό «Παναγία μου, Παναγία μου» καί ἄν λέτε, καίετε τόν διάβολο μ αὐτό. Ναί, ἀκούει ὁ διάβολος «Παναγία» καί τρέμει. 2. Εἶναι ἀνάγκη, χριστιανοί, ἡ προσευχή μας στόν Θεό νά περνάει ἀπό τήν Παναγία. Γιατί ὅπως ὁ Χριστός γιά νά ἔρθει σέ μᾶς πέρασε ἀπό τήν Παναγία πρῶτα, σαρκώθηκε σέ Αὐτήν καί ἔπειτα ἦρθε σέ μᾶς, ἔτσι καί ἡ προσευχή μας, γιά νά φθάσει στόν Θεό, πρέπει νά περνάει ἀπό τήν Παναγία πρῶτα. Νά προσευχόμαστε, λοιπόν, στήν Παναγία. Καί ἀκόμη, ἀφοῦ ὅλοι μας ἀγαπᾶμε τήν Παναγία, σέ ὅλα τά σπίτια πρέπει νά ὑπάρχει ἡ ἁγία της εἰκόνα. Δέν μπορῶ νά φανταστῶ σπίτι ὀρθόδοξου χριστιανοῦ πού νά μήν ἔχει εἰκόνα τῆς Παναγίας. Καί σέ αὐτή τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας νά βάζετε οἱ μεγάλοι τά παιδιά σας νά προσεύχονται σέ κάθε δυσκολία τῆς οἰκογένειας. Αὐτό τά παιδιά δέν θά τό ξεχάσουν ὅταν μεγαλώσουν, καί θά θεωροῦν τήν εἰκόνα αὐτή σάν ἱερό κειμήλιο καί θά τήν δείχνουν μέ συγκίνηση στά δικά τους παιδιά. Καί ὄχι μόνο στά σπίτια σας νά ἔχετε τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας, ἀλλά καί ἐπάνω σας, στήν τσέπη σας, νά ἔχετε τήν Παναγία. Ἔχω τυπώσει μία τέτοια μικρή εἰκόνα γιά σᾶς, μέ τό «Θεοτόκε Παρθένε...» στήν πίσω ὄψη καί τήν δίνω παντοῦ. Ἄν κανείς σας δέν τήν ἔχει πάρει, νά μοῦ τήν ζητήσει ὅταν μέ δεῖ. 4
3. Εἶναι μεγάλη ἡ δόξα, χριστιανοί μου, τῆς Παναγίας μας. Τά Χερουβίμ εἶναι τίμια. Ἀλλά ἡ Παναγία εἶναι «τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ». Τά Σεραφίμ εἶναι ἔνδοξα. Ἀλλά ἡ Παναγία εἶναι «ἐνδοξοτέρα» καί μάλιστα «ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ». Ἄν μοῦ ἔλεγε κανείς νά τοῦ ἐκφράσω μέ μία λέξη ὅλο τό μεγαλεῖο τῆς πίστης μας, ὅλη τήν Ὀρθοδοξία, θά τοῦ ἔλεγα τήν λέξη «Παναγία»! Ναί! Ὅλο τό μεγαλεῖο τῆς δημιουργίας, ὅλο τό σοφό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ὅλη ἡ δόξα τοῦ σεσωσμένου ἀνθρώπου, ὅλα αὐτά ἐκφράζονται στό πρόσωπο τῆς Παναγίας. Γι αὐτό καί Τῆς λέγουμε: «Χαῖρε τῶν δογμάτων Αὐτοῦ (τοῦ Θεοῦ) τό κεφάλαιον»! Καί ἐπειδή, χριστιανοί μου, ἡ δόξα τῆς Παναγίας μας εἶναι πολύ μεγάλη, εἶναι ἀνείπωτη, γι αὐτό και ἐμεῖς, ὡς προσφορά καί τιμή σ Αὐτήν, τῆς προσφέρουμε τό πιό μεγάλο, μεγαλύτερο ἀπό τό ὁποῖο δέν ὑπάρχει ἄλλο. Καί ποιό εἶναι τό μεγαλύτερο καί ἀνώτερο ἀπ ὅλα, ἀπό ὅσα κάνουμε ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι; Τό ἀνώτερο ἀπ ὅλα καί τό πιό ἅγιο ἀπό ὅλα εἶναι, χριστιανοί μου, ἡ θεία Λειτουργία! Τήν θεία Λειτουργία τήν προσφέρουμε γιά ὅλους καί γιά ὅλα: «Ὑπέρ προπατόρων, Πατέρων, Πατριαρχῶν...», ἀλλά ἀκοῦτε, ἔπειτα ἀπό αὐτά, τόν ἱερέα νά λέει: «Ἐξαιρέτως τῆς Παναγίας Ἀχράντου, Ὑπερευλογημένης...». Τήν θεία Λειτουργία, δηλαδή, τήν προσφέρουμε καί τήν ἀφιερώνουμε «ἐξαίρετα», δηλαδή, ἰδιαίτερα στήν Παναγία. Καί ἡ Παναγία εὐχαριστεῖται καί Αὐτή ἰδιαίτερα γιά τό μέγιστο αὐτό Δῶρο σ Αὐτήν. Ἀλλά θέλει νά βλέπει συγκεντρωμένα στήν θεία Λειτουργία ὅλα Της τά παιδιά, ὅλους ἐμᾶς τούς βαπτισμένους χριστιανούς. Γι αὐτό, ὦ φιλέορτοι χριστιανοί, υἱοί καί θυγατέρες τῆς Θεοτόκου, ὅταν ὁ παπᾶς σας στό χωριό χτυπάει τήν καμπάνα καί σᾶς καλεῖ γιά τήν θεία Λειτουργία, πέρα οἱ ἄλλες δουλειές καί νά ἑτοιμάζεστε γιά τήν Ἐκκλησία, λέγοντας: «Πᾶμε στήν Ἐκκλησία, γιατί μᾶς περιμένει ἡ Παναγία. Πᾶμε νά πάρουμε τήν Εὐχή Της»! Χρόνια σας πολλά. Εὔχομαι ἡ Παναγία νά προστατεύει σᾶς καί τίς οἰκογένειές σας. Τήν πατρίδα μας καί τόν κόσμο ὅλο, ΑΜΗΝ! Μέ πολλές εὐχές Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας 5