Β ΓΕΛ 22 / 04 / 2018 ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ Α1. Να μεταφράσετε τα παρακάτω κείμενα: (Μονάδες: 40) Α. Tum Cepheus Andromedam ad scopulum adligat; belua ad Andromedam se movet. Repente Perseus calceis pennatis advolat; puellam videt et stupet forma puellae. Perseus hasta beluam delet et Andromedam liberat. Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent. Β. Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedivit. Postquam XIV annos in Italia complevit, Carthaginienses eum in Africam revocaverunt. Ibi Hannibal bellum cum Romanis componere frustra cupivit. Denique cum P. Scipione apud Zamam dimicavit, sed Romani victoriam reportaverunt. Γ. Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt. Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus; ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Β1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: calceis pennatis: τη γενική ενικού αριθμού puellae: την αφαιρετική ενικού αριθμού pavidus: την ονομαστική πληθυντικού αριθμού στο ουδέτερο γένος incolae: τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό cladem Cannensem: την αφαιρετική ενικού αριθμού annos: τη δοτική πληθυντικού αριθμού duce: τη γενική πληθυντικού αριθμού flumen: την αιτιατική πληθυντικού αριθμού legionibus: την αφαιρετική ενικού αριθμού urbem: τη γενική πληθυντικού αριθμού (Μονάδες: 12) Σελίδα 1 από 6
Β2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω αντωνυμίες: se (από το Α κείμενο): τον ίδιο τύπο στο α και β πρόσωπο eum: την αιτιατική πληθυντικού αριθμού στο θηλυκό γένος και την ονομαστική ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος [Μονάδες: 2 (0,5Χ4)] Β3. Να μεταφέρετε τους κλιτούς τύπους της παρακάτω πρότασης στον άλλο αριθμό (όπου είναι δυνατόν). Carthaginienses eum in Africam revocaverunt. Β4α. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1. Ο τύπος videt είναι: α. οριστική παρακειμένου β. οριστική ενεστώτα γ. οριστική μέλλοντα (Μονάδες: 3) 2. Ο τύπος hasta είναι: α. ονομαστική πληθυντικού αριθμού β. ονομαστική ενικού αριθμού γ. αφαιρετική ενικού αριθμού 3. Ο τύπος cladem έχει ονομαστική ενικού: α. cladis β. clades γ. cladum 4. Ο τύπος agro έχει κλητική ενικού αριθμού: α. ager β. agrum γ. agre Σελίδα 2 από 6
5. componere: ο ίδιος τύπος στην παθητική φωνή είναι: α. componeri β. componi γ. componiri 6. Το α ενικό πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα στην ενεργητική φωνή του ρηματικού τύπου dimicavit είναι: α. dimicao β. dimiceo γ. dimico 7. Ο τύπος legionibus έχει ονομαστική ενικού: α. legion β. legio γ. legionis 8. Ο τύπος acceperunt είναι: α. οριστική παρακειμένου β. οριστική υπερσυντελίκου γ. οριστική συντελεσμένου μέλλοντα 9. Ο τύπος propter είναι: α. αιτιολογικός σύνδεσμος β. πρόθεση γ. επίρρημα 10. Ο τύπος aequo ανήκει σε: α. ουσιαστικό β. επίθετο γ. μετοχή Β4β. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1. Ο τύπος scopulum ανήκει σε ουσιαστικό αρσενικού γένους γ κλίσης. 2. Ο τύπος Galli είναι ονομαστική πληθυντικού. [Μονάδες: 5 (0,5Χ10)] Σελίδα 3 από 6
3. Ο τύπος deletis είναι οριστική ενεστώτα. 4. Ο τύπος praeter είναι επίρρημα. 5. Ο τύπος quo είναι αφαιρετική ενικού ουδετέρου γένους. 6. Η γενική ενικού του τύπου exilio είναι exilii / i. 7. Ο τύπος iure ανήκει σε επίθετο ουδετέρου γένους. 8. Ο τύπος absens είναι μετοχή ενεστώτα του ρήματος absum. 9. Η γενική πληθυντικού του ουσιαστικού dictator είναι dictatorum. 10. Ο τύπος est factus είναι παρακείμενος του ρήματος fio. [Μονάδες: 5 (0,5Χ10)] Β5. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους (για τους περιφραστικούς τύπους να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο): movet: τον ίδιο τύπο στην άλλη φωνή liberat: το απαρέμφατο μέλλοντα και στις δύο φωνές audivit: το β ενικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα στην ενεργητική φωνή expedivit: το β πληθυντικό πρόσωπο οριστικής παρατατικού στην ενεργητική φωνή cupivit: το γ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα στην ενεργητική φωνή reportaverunt: τον ίδιο τύπο στην άλλη φωνή acceperunt: το α πληθυντικό πρόσωπο οριστικής υπερσυντελίκου και συντελεσμένου μέλλοντα στην παθητική φωνή fuerat: το γ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα (Μονάδες: 10) Σελίδα 4 από 6
Γ1α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις των παραπάνω κειμένων και να αναφέρετε τον όρο που προσδιορίζουν: puellam: είναι. στο Fabii Maximi: είναι. στο bellum: είναι. στο Romam: είναι. στο dictator: είναι. στο (Μονάδες: 5) Γ1β. Να βρείτε και να αναγνωρίσετε συντακτικά πλήρως τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς των παρακάτω προτάσεων: α. Tum Cepheus Andromedam adligat; β. Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent. (Μονάδες: 4) Γ2. «Postquam XIV annos in Italia complevit»: να αναγνωρίσετε το είδος της δευτερεύουσας πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε την εισαγωγή της (μονάδα 1) και τον τρόπο εκφοράς της (μονάδες 2). (Μονάδες: 4) Γ3. Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη της παρακάτω πρότασης σε παθητική: «Galli everterunt urbem Romam praeter Capitolium». (Μονάδες: 5) Γ4. Να αναγνωριστεί συντακτικά το απαρέμφατο componere (μονάδα 1) και να αιτιολογηθεί η πτώση του υποκειμένου του (μονάδα 1). (Μονάδες: 2) Γ5. pro quo immensam pecuniam acceperunt: να αναλυθεί ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική προσδιοριστική πρόταση. (Μονάδες: 3) ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω- πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά σας στοιχεία. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. Σελίδα 5 από 6
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας, να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. 4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: Μία (1) ώρα από την έναρξη της εξέτασης. ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ Σελίδα 6 από 6