GREEN ISLAND
Εισαγωγή Κυριότερα κριτήρια ενός νησιού: µικρός πληθυσµός (500-800 κάτοικοι) η αποδοχή από την τοπική κοινωνία δυνατότητα αξιοποίησης εναλλακτικών µορφών ενέργειας Με τον όρο ενεργειακή µηδενική κατανάλωση ή µηδενικό ενεργειακό ισοζύγιο εννοούµε ότι η παραγωγή από ήπιες µορφές ενέργειας θα είναι µεγαλύτερη ή τουλάχιστον ίση µε τη ζήτηση
Ενναλακτικές μορφές ενέργειας Αέρας Ήλιος Γεωθερμία Βιομάζα Γεωργικά απόβλητα Κύματα
Green Islands στον κόσμο Ευρώπη Rathlin - Ιρλανδία Réunion- Γαλλία Sams o - Δανία Pellworm - Γερµανία Ελλάδα Τήλος Αη Στράτης GREEN ISLANDS
Samso - Δανία
Samso - Δανία Πληθυσμός περίπου στους 3.800 κατοίκους. Ο μετασχηματισμός του νησιού άρχισε το 1998 κι διήρκησε μια δεκαετία Στόχος: μετατροπή σε ένα ενεργειακό νησί με στόχο την μηδενική εκπομπή άνθρακα μέχρι το 2030.
Samso - Δανία Διαθέτει ένα αιολικό πάρκο που αποτελείται από 11 ανεμογεννήτριες (χερσαίες και υπεράκτιες) 9 αγοράστηκαν από τους αγρότες και οι υπόλοιπες 2 από περισσότερα από 500 άτομα Δειγματοληπτικά: Κάθε ανεμογεννήτρια ισχύος 1MW (Megawatt) διαθέτει περίπου 630 σπίτια.
Samso - Δανία Κύριες πηγές εισοδήματος: γεωργία και κτηνοτροφία Εκμεταλλεύονται σε μεγάλο βαθμό την γεωργία και καλλιεργούν διάφορα οικολογικά προϊόντα προωθώντας τα προς τα έξω (παττάτες, τυρί κλπ)
Samso Δανία Το ηλεκτρικό δίκτυο, δηλαδή το δίκτυο για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από τους παραγωγούς στους καταναλωτές είναι υπογειωμένο Η θέρμανση και το ζεστό νερό χρήσης τους παρέχεται μέσω τηλεθέρμανσης σε θερμοηλεκτρικά εργοστάσια αρκετά μακριά από τον χώρο κατανάλωσης, ο συγκεκριμένος σταθμός χρησιμοποιεί βιομάζα και γεωθερμία. Στο νησί υπάρχουν τέσσερις μονάδες τηλεθέρμανσης όπου το υλικό καύσης τους είναι το άχυρο από τις οποίες οι τρεις από τις εγκαταστάσεις θέρμανσης χρησιμοποιούν άχυρο ενώ το ένα χρησιμοποιεί ξύλινα τσιπ από τοπικά δάση στο Samso σε συνδυασμό με ηλιακά θερμικά πάνελ που χρησιμοποιούνται για τη θέρμανση του νερού. Ένα εργοστάσιο ανήκει σε 240 νοικοκυριά, ένα από έναν ιδιωτικό αγρότη και δύο από την ενεργειακή εταιρεία NRGi
Samso Δανία Τα σπίτια τα οποία βρίσκονται έξω από τις περιοχές θέρμανσης έχουν αντικαταστήσει τους παλαιούς κλιβάνους πετρελαίου που διέθεταν με ηλιακούς συλλέκτες ή λέβητες βιομάζας τους δικούς τους, έπειτα κυκλοφορεί μέσω υπόγειων σωλήνων σε θερμαντικά σώματα και εναλλακτικές θερμότητας για θέρμανση και ζεστό νερό. Οι κάτοικοι του νησιού κυκλοφορούν με ηλεκτρικά αυτοκίνητα για τα οποία υπάρχουν ειδική σταθμοί φόρτισης το οποίο ανήκει στην πόλη Η επιτυχία του έργου οφείλεται στην μεγάλη προθυμία των κατοίκων καθώς και στις συστηματικές ενημερώσεις τους σχετικά με αυτό.
Samso Δανία Οικονομικά: η Δανία έβγαλε σχεδόν το 40% της ηλεκτρικής ενέργειας από τον άνεμο, από 33% που ήταν παλαιότερα. Τα αιολικά πάρκα της Samso παράγουν περίπου 105.000 μεγαβάτ-ώρα ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, εκ των οποίων περίπου 80.000 εξάγονται. Χρηματοδότηση έργου: 55 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μόνο τα 8 εκατ. προέρχονται από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους. Το υπόλοιπο ποσό καλύφθηκε από το Δήμο, που συνομολόγησε σχετικό δάνειο, τους συνεταιρισμούς, τις τοπικές επιχειρήσεις και απλούς πολίτες που μπορούσαν να κατέχουν ακόμη και μικρό αριθμό μετοχών στο επενδυτικό σχήμα.
Pellworm - Γερμανία
Pellworm - Γερμανία
Pellworm - Γερμανία Στο νησί Pellworm κατοικούν περίπου 1000 άνθρωποι οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την γεωργία και τον τουρισμό. Το νησί παράγει 3 φορές καθαρή ενέργεια από ότι χρειάζεται γι αυτό την «εξάγει στην ηπειρωτική χώρα μέσω δύο υποβρυχίων καλωδίων 20 χλμ από το χερσαίο δίκτυο. Έχει ξεκινήσει από τις αρχές του 1980.
Pellworm - Γερμανία Δυο εταιρίες ενέργειας: - Eon - Schleswig-Holstein Netz AG Ανέπτυξαν ένα σύστημα αποθήκευσης ενέργειας Χρησιμοποιώντας συνδέσεις δεδομένων για τη σύνδεση των ηλεκτρικών συνδέσεων των πελατών με τις ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά συστήματα στο νησί. o Υπερβολικής ισχύς όταν ο άνεμος και ο ήλιος είναι ισχυρός, εισρέει στο σύστημα αποθήκευσης μεγάλης κλίμακας με μπαταρίες ιόντων λίθιου και οξειδοαναγωγής και σε αποκεντρωμένα συστήματα οικιακής αποθήκευσης. o Υπό συνθήκες χαμηλού ανέμου και όταν ο ουρανός είναι θολός οι κάτοικοι του νησιού χρησιμοποιούν την ενέργεια από αυτές τις μπαταρίες.
Pellworm - Γερμανία Για καλύτερα αποτελέσματα η τοπική διοίκηση: εξοικονομεί 5.500 τόνους CO2 το χρόνο αντισταθμίζοντας τις εκπομπές θερμοκηπίου 500 ατόμων "στην ηπειρωτική χώρα". Το έργο χρηματοδοτήθηκε δέκα εκατομμυρίων ευρώ i. επιχορηγήσε ηλεκτρικές συσκευές εξοικονόμησης ενέργειας ii. χρησιμοποίησε κάμερες θερμότητας για να βοηθήσει τους ντόπιους να δουν πού τα σπίτια τους διαχέουν ζεστασιά για να βελτιώσουν τη μόνωση.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ισλανδία Περίπου το 85% του συνολικού πρωτογενούς ενεργειακού εφοδιασμού στην Ισλανδία προέρχεται από εγχώριες παραγόμενες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. 2016: o η γεωθερμική ενέργεια παρείχε περίπου το 65% της πρωτογενούς ενέργειας, o το μερίδιο της υδροηλεκτρικής ενέργειας ήταν 20% o το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων (κυρίως πετρελαϊκών προϊόντων στον τομέα των μεταφορών) ήταν 15%. Η κύρια χρήση της γεωθερμικής ενέργειας αφορά τη θέρμανση χώρων με τη διανομή θερμότητας στα κτίρια μέσω εκτεταμένων συστημάτων τηλεθέρμανσης 2013 : o η Ισλανδία έγινε επίσης παραγωγός αιολικής ενέργειας Το 2015, η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ισλανδία ήταν 18.798 GWh Η ανανεώσιμη ενέργεια παρείχε σχεδόν το 100% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, o με περίπου 73% να προέρχονται από υδροηλεκτρική ενέργεια o 27% από τη γεωθερμική ενέργεια.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ισλανδία Υδροηλεκτρική ενέργεια Γεωθερμική ενέργεια Το πρώτο εργοστάσιο υδροηλεκτρικής ενέργειας χτίστηκε το 1904 από έναν τοπικό επιχειρηματία παρήγαγε 9 kw ισχύος 1950 σηματοδότησε την επόμενη εξέλιξη των υδροηλεκτρικών σταθμών. Δύο εργοστάσια χτίστηκαν στον ποταμό Sog, ένα το 1953 το οποίο παρήγαγε 31 MW και το άλλο το 1959 το οποίο παρήγαγε 26,4 MW. είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που δημιουργεί μια οικονομία που παράγεται μέσω βιομηχανιών που τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχει μεγάλη ποσότητα αναξιοποίητης υδροηλεκτρικής ενέργειας πρώτη χρήση της γεωθερμικής ενέργειας για θέρμανση έγινε το 1907 από έναν αγρότη 1930 κατασκευάστηκε ο πρώτος αγωγός στο Reykjanes ήταν ένας αγωγός (3χλμ) που χρησιμοποιήθηκε για την θέρμανση: 60 σπιτιών 1 νοσοκομείου 2 σχολείων 1943 ξεκίνησε η πρώτη εταιρεία τηλεθέρμανσης με τη χρήση γεωθερμικής ενέργειας
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ισλανδία Γεωθερμική ενέργεια Ένας αγωγός μήκους 18 χιλιομέτρων (11 μίλια) έτρεξε μέσω της πόλης του Reykjanes και το 1945 συνδέθηκε με πάνω από 2.850 σπίτια. Τώρα: η γεωθερμική ενέργεια θερμαίνει το 89% των κατοικιών στην Ισλανδία και πάνω από το 54% της πρωτογενούς ενέργειας που χρησιμοποιείται στην Ισλανδία προέρχεται από γεωθερμικές πηγές. Η γεωθερμική ενέργεια χρησιμοποιείται και για: το 57,4% της ενέργειας χρησιμοποιείται για τη διαστημική ζέστη, το 25% χρησιμοποιείται για την ηλεκτρική ενέργεια και το υπόλοιπο ποσό χρησιμοποιείται σε πολλές διαφορετικές περιοχές: πισίνες, ιχθυοτροφεία και θερμοκήπια, για παράδειγμα.
Τήλος
Τήλος Ευρωπαϊκό έργο TILOS αποτελεί σημαντικό καινοτόμο έργο εφαρμοσμένης έρευνας του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Horizon 2020 συνολικής διάρκειας 4 ετών και ξεκίνησε το Φλεβάρη του 2015, συνολικός προϋπολογισμός 15Μ, εκ των οποίων περίπου τα 11Μ αποτελούν χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό το πλαίσιο Horizon 2020.
Στόχος ανάπτυξη και η λειτουργία ενός έξυπνου ενεργειακού μικροδικτύου στο νησί της Τήλου, με χρήση ΑΠΕ (αιολική και ηλιακή ενέργεια) αποθήκευσης ενέργειας (σύγχρονοι συσσωρευτές) και έξυπνης διαχείρισης μέσω εφαρμογής και καινοτόμων τεχνικών ελέγχου της ηλεκτρικής ζήτησης. Μηδενική εκπομπή άνθρακα.
Τήλος o μόνιμο πληθυσό 500 περίπου κάτοικοι o το νησί ηλεκτροδοτείται συνολικής ζήτησης 3GWh- μέσω υποβρύχιας διασύνδεσης με το νησί της Κω, όπου λειτουργεί πετρελαϊκός σταθμός αντιμετωπίζοντας συχνών διακοπών ρεύματος.
Πρώτοι 6 μήνες Πλήρως εξοπλισμένος μετεωρολογικός σταθμός συλλογή των απαραίτητων μετεωρολογικών δεδομένων Προδιαγραφές συστήματος αποθήκευσης (μπαταριών) Οι προδιαγραφές δόθηκαν από την FIAMM Χαρακτηριστικά: ικανότητα αποθήκευσης 3MWh το οποίο θα συνδυαστεί με 2 inverters των 500kW Aδειοδοτήσεις υβριδικού σταθμού
Πρώτοι 6 μήνες Συσκευές μέτρησης ζήτησης (φορτίου) Τοποθέτηση 2 συσκευων μέτρησης φορτιου. - μια στο Νότιο τμήμα όπου θα λειτουργεί το μικροδίκτυο - η δεύτερη καλύπτει το σύνολο της ζήτησης φορτίου στο νησί Πρώτη σειρά εκπαιδευτικών σεμιναρίων εκπαιδεύσει τον τοπικό πληθυσμό ενόψει της εγκατάστασης έξυπνων μετρητών στον οικιακό τομέα της Τήλου
Οφέλη έργου αξιοποίσης της Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της τάξης των 11.000.000, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα πρόσθετες ιδιωτικές επενδύσεις 4.000.000. επιτυχία αυξημένων επίπεδων ενεργειακής αυτονομίας για το νησί της Τήλου, εξοικονομώντας σημαντικές ποσότητες καυσίμου και αποφεύγοντας, μέσω της αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ, ετήσιο κόστος ηλεκτροπαραγωγής στα επίπεδα των 350.000. παρουσίασης εναλλακτικής πρότασης για τη μείωση του ετήσιου κόστους ηλεκτροδότησης των νησιωτικών περιοχών που αγγίζει τα 750-800.
Οφέλη έργου δημιουργία συνθηκών για την ανάπτυξη ενός σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου στήριξης υβριδικών σχημάτων και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας. δημιουργία νέων προοπτικών ανάπτυξης στον εγχώριο κλάδο των ΑΠΕ και θα αναδείξουμε τη δυναμική της αγοράς αποθήκευσης ενέργειας τις εθνικές προοπτικές στον τομέα. ανάπτυξη και θέσει σε πραγματική λειτουργία το πρώτο παγκοσμίως έξυπνο νησιωτικό μικροδίκτυο με συμμετοχή μονάδων ΑΠΕ, συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας και ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στα Ελληνικά νησιά Κοινό χαρακτηριστικό των περισσότερων από τα νησιά του Αιγαίου είναι το µεγάλο αιολικό και ηλιακό δυναµικό σε µερικά νησιά υπάρχει αρκετά αξιόλογο γεωθερµικό δυναµικό (Μήλο, Νίσυρο) που παρουσιάζουν υψηλά γεωθερµικά πεδία υψηλής ενθαλπίας. Από έρευνα που έχει διεξαχθεί από την ΕΛΕΤΑΕΝ έχει δείξει: ότι για την επίτευξη του στόχου του 18% της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ στην Ελλάδα µέχρι το 2020, θα πρέπει να έχουν εγκατασταθεί έως τότε, συνολικά, περίπου 8000-10000 MW εγκατεστημένης αιολικής ισχύος. o Όμως µε τα σηµερινά στοιχεία ο στόχος αυτός δεν θα επιτευχθεί.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στα Ελληνικά νησιά Στις 31-12- 07 αυτή ανερχόταν: στα 871MW, στον νησιωτικό χώρο του Αιγαίου, εκτός της Εύβοιας, έχουν εγκατασταθεί 203 MW (εκτός Κρήτης), στα υπόλοιπα νησιά έχουν εγκατασταθεί µόλις 71 MW, τα 53 MW από αυτά στα 32 νησιά του δικτύου ΑΦΝΗ. Δίκτυο ΔΑΦΝΗ έχει συνολικά 44 μέλη (οι Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ιόνιων Νησιών (ΠΕΔ ΙΝ) και αρκετοί νησιωτικοί Δήμοι
Αιολική Ενέργεια Αιγαίο Η εκµετάλλευση του αιολικού δυναµικού, που υπάρχει άφθονο στην Ελλάδα και κυρίως στο Αιγαίο. Για να πετύχει η Ελλάδα τους εθνικούς της στόχους κρίνεται αναγκαία η συνεισφορά των νησιών στην ηλεκτροπαραγωγή της χώρας µε εγκατάσταση µεγάλων αιολικών πάρκων σε αυτά και διασύνδεσή τους, όπου αυτό είναι εφικτό, µε την ηπειρωτική Ελλάδα. Προτάσεις και αιτήσεις για τέτοιου µεγέθους αιολικά πάρκα (της τάξης των 300 ΜW) έχουν ήδη γίνει για νησιά του Αιγαίου που δεν έχουν ακόµα διασυνδεθεί (Σέριφο, Σκύρο) ο λόγος η εναντίωση από τους κατοίκους.
Αιολική Ενέργεια Αιγαίο Λόγοι αντίρρησης: Ο φόβος τους για µείωση του τουρισµού και οικονοµική ύφεση του τόπου (που είναι άµεσα συνδεδεµένος µε θέµατα αισθητικής) Φόβος για τυχόν µείωση της αξίας των ιδιοκτησιών των κατοίκων Η αλλοίωση του τοπίου από τη διάνοιξη δρόµων Οι επεµβάσεις και αλλοιώσεις σε προστατευµένους οικότοπους Οι προτάσεις για υπερβολικά µεγέθη αιολικών πάρκων, που δεν ταιριάζουν µε τα ιδιαίτερα οικογεωγραφικά χαρακτηριστικά των µικρών νησιών Φόβοι για θνησιµότητα των πτηνών Φόβοι για υψηλά επίπεδα θορύβου Φόβοι για επιπτώσεις στη υγεία των κατοίκων Φόβοι για εγκατάλειψη των εγκαταστάσεων όταν περάσει ο χρόνος ζωής τους (δυστυχώς υπάρχουν τέτοια κακά παραδείγµατα σε Κύθνο και Σαµοθράκη) Φόβοι για ερηµοποίηση των περιοχών των αιολικών πάρκων Η καχυποψία των κατοίκων
Μελέτες Περιπτώσεων Αιολικών Πάρκων σε νησιά του Αιγαίου Σκύρος Έχει 3000 µόνιµους κατοίκους περίπου υπάρχει άφθονο αιολικό δυναµικό (µέση ετήσια τιµή ταχύτητας ανέµου ~10m/s ) καλές προοπτικές διασύνδεσης έγινε αίτηση για την κατασκευή αιολικού πάρκου στο νότιο τµήµα του νησιού, το οποίο είναι αποµακρυσµένο και ακατοίκητο, συνολικής ισχύος 333 MW (111 Α/Γ των 3 MW) Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται Σέριφος Έχει πληθυσµό περίπου 1400 κατοίκους Έχει προταθεί κατασκευή Α/Π ισχύος 261 MW (87 Α/Γ των 3 MW). οι αντιδράσεις είναι έντονες είναι αρκετά µικρότερο νησί και στην περίπτωση αυτή φαίνονται δικαιολογηµένα τα παράπονα των κατοίκων.
Αη Στράτης έχει πληθυσμό κάτω από 250 κατοίκους ετήσια ζήτηση ενέργειας φτάνει ως και 1073MWh μέγιστη ζήτηση ισχύος 360Kw μέση ημερήσια κατανάλωσή 4MWh χρηματοδότηση του έργου θα γίνει από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και ανέρχεται στα 8.903.498,57, ενώ για την κατασκευή του έργου της τηλεθέρμανσης ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα 1,5 εκ.
Αη Στράτης Υλοποίηση παρεμβάσεων Ηλεκτροπαραγωγής Δύο ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 500 800 kw Φωτοβολταϊκό σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με συσσωρευτές συνολικής ενέργειας 100 250 kwp. Κεντρικό σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με συσσωρευτές συνολικής ενέργειας 4000 6000 kwh. Σύστημα αποθήκευσης με συσσωρευτές στη θέση του φωτοβολταϊκού σταθμού. κ.α Μεταφορών δημιουργία της κατάλληλης υποδομής για έναν ολοκληρωμένο σταθμό πλήρωσης οχημάτων με υδρογόνο 2 δίτροχα υδρογόνου 3 εμπορικά ηλεκτρικά οχήματα (όπου το ένα θα είναι λεωφορείο) για χρήση της κοινότητας και των υπηρεσιών της 5 ηλεκτρικά σκούτερ τα οποία θα διατίθενται προς ενοικίαση για τους επισκέπτες του νησιού. Επιδεικτικές σταθερές εφαρμογές Κάλυψη θερμικών ψυκτικών φορτίων και ΖΝΧ στα κτίρια
Κόστος κατασκευής ενεργειακού νησιού Αιολικό πάρκο: 1 εκατ ευρώ μέχρι 1,5 εκατ ευρώ για κάθε εγκατεστημένο Μεγαβάτ,αναλόγως με την τοποθεσία και τις τεχνικές δυσκολίες για την κατασκευή τους. Φωτοβολταϊκο πάρκο: κυμαίνονται από 120.000 μέχρι και 400.000 ίσως και παραπάνω ανάλογα με τι επιθυμεί ο κατασκευαστής. Εργοστάσιο τηλεθέρμανσης: 110-140 εκατομμυρίων ευρώ και όταν ολοκληρωθεί θα έχει δυνατότητα να καλύπτει περίπου 65.000 κατοίκους Σύνολο περίπου 15Μ ευρώ ο οποίο ποσό θα οριστικοποιηθεί ανάλογα με την ζήτηση του νησιού.
ΤΕΛΟς