Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα (ΑΕΠ) καλείται η αξία όλων των τελικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται μέσα σε ένα έτος. τελικά αγαθά είναι όσα δεν πρόκειται να υποστούν περαιτέρω επεξεργασία, δηλαδή όσα είναι έτοιμα προς κατανάλωση και πωλούνται σε τελικό καταναλωτή. Δεν θα υπάρξει δηλαδή άλλη συναλλαγή. ενδιάμεσα αγαθά είναι όσα χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή άλλων αγαθών ή αγοράζονται με σκοπό τη μεταπώλησή τους. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΕΠ Το ΑΕΠ μπορεί να αποτιμηθεί με τρείς τρόπους: Μέθοδο της τελικής δαπάνης Μέθοδο των εισοδημάτων Μέθοδο της προστιθέμενης αξίας

ΑΕΠ ως τελική δαπάνη Η μέθοδος αυτή αναφέρεται στους τρόπους με τους οποίους δαπανάται το ΑΕΠ μιας χώρας. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται η μακροοικονομική ταυτότητα της αγοράς προϊόντος Υ= C + I + G + X M, δηλαδή η καμπύλη IS. όπου Υ = ΑΕΠ δηλαδή η αξία των τελικών αγαθών και υπηρεσιών σ ένα έτος. C = ιδιωτική κατανάλωση (consumption) δηλαδή η αξία όλων των αγαθών που αγοράζονται για καταναλωτικούς σκοπούς από τους ιδιώτες. Ι = ιδιωτικές επενδύσεις (investments). Περιλαμβάνουν την αγορά παγίων από τις επιχειρήσεις και την αγορά ή την ανέγερση νέων κατοικιών από τους ιδιώτες. Περιλαμβάνουν επίσης την μεταβολή αποθεμάτων Δinv. G = δημόσιες δαπάνες (government). Πάσης φύσεως δαπάνες στις οποίες προβαίνει το δημόσιο τόσο για καταναλωτικούς όσο και για επενδυτικούς σκοπούς. Χ = εξαγωγές (exports). Η αξία όλων των αγαθών και υπηρεσιών που εξάγονται στο εξωτερικό. Μ = εισαγωγές (imports). Η αξία όλων των αγαθών και υπηρεσιών που εισάγονται από το εξωτερικό.

Στην απλοϊκή περίπτωση κλειστής οικονομίας χωρίς κρατικό τομέα η σχέση διαμορφώνεται σε: Y=C+I Παράδειγμα 1: Έστω μία κλειστή οικονομία στην οποία λειτουργούν μόνο τρεις επιχειρήσεις, οι Α, Β και Γ. Αν η Α παράγει μία πρώτη ύλη την οποία πουλάει στη Γ η οποία παράγει ένα τελικό προϊόν ενώ η Β παράγει μηχανολογικό εξοπλισμό τον οποίο και πουλάει στη Γ υπολογίστε το ΑΕΠ με τη μέθοδο της δαπάνης. Α Β Γ Πωλήσεις 1000 2000 5000 Μεταβολή Αποθεμάτων 0 0 1.000 Λύση: ΑΕΠ με μέθοδο δαπάνης: Υ=C+I. C= τελικό αγαθό για κατανάλωση = 5.000 (πωλήσεις Γ) Ι = πωλήσεις κεφαλαιουχικού εξοπλισμού + μεταβολή αποθεμάτων = =2.000 (πωλήσεις Β) + 1.000 (μεταβολή αποθεμάτων Α) =3.000 Άρα ΑΕΠ Y=C+I=5.000+3.000=8.000

ΑΕΠ ως εισόδημα Η μέθοδος αυτή αναφέρεται στο εισόδημα που αποκομίζουν οι παραγωγικοί συντελεστές ( εργασία, έδαφος, κεφάλαιο, επιχειρηματικότητα) για τη συνεισφορά τους στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται η σχέση Υ = Μισθοί + Ενοίκια + Τόκοι + Κέρδος όπου Μισθοί = αμοιβή «εργασίας» Ενοίκια = αμοιβή «εδάφους» Τόκοι = αμοιβή «κεφαλαίου» Κέρδος = αμοιβή «επιχειρηματικότητας» Παράδειγμα 2: Εάν γνωρίζετε ότι οι επιχειρήσεις της οικονομίας του παραδείγματός 1 παρουσιάζουν την παρακάτω εικόνα υπολογίστε το ΑΕΠ με τη μέθοδο των εισοδημάτων. Α Β Γ Πωλήσεις 1.000 2.000 5.000 Μισθοί 400 500 2.000 Ενοίκια 200 200 600 Τόκοι 100 400 700 Κέρδη προ αποσβέσεων 300 900 1.700

Λύση: Αθροίζω το σύνολο κάθε κατηγορίας εισοδημάτων κι έπειτα αθροίζω τα επιμέρους σύνολα. Το ΑΕΠ πρέπει να είναι ίσο με 8.000 όσο είχα βρει και με τη μέθοδο της δαπάνης. Α Β Γ Σύνολο Πωλήσεις 1.000 2.000 5.000 8.000 Μισθοί 400 500 2.000 2.900 Ενοίκια 200 200 600 1.000 Τόκοι 100 400 700 1.200 Κέρδη προ αποσβέσεων 300 900 1.700 2.900 ΑΕΠ = Μισθοί + Ενοίκια + Τόκοι + Κέρδη = 2.900 + 1.000 + 1.200 + 2.900 = 8.000

ΑΕΠ ως προστιθέμενη αξία Η μέθοδος αυτή αποτιμά το ΑΕΠ ως το σύνολο της προστιθέμενης αξίας που επιβάλλεται στο κάθε στάδιο παραγωγής. Παράδειγμα 3: Με βάση τα στοιχεία του παραδείγματος 1 υπολογίστε το ΑΕΠ με τη μέθοδο της προστιθέμενης αξίας. ΣΤΑΔΙΟ 1 : Επιχείρηση Α. Παράγει πρώτη ύλη για την επιχείρηση Γ. Εκροές = 1.000 (πωλήσεις προς Γ). Εισροές από άλλες επιχειρήσεις = 0 εφόσον η ίδια δεν αγοράζει κάποια πρώτη ύλη από άλλη επιχείρηση. Προστιθέμενη αξία = 1.000. ΣΤΑΔΙΟ 2 : Επιχείρηση Β. Παράγει κεφαλαιουχικό εξοπλισμό προς την επιχείρηση Γ. Εκροές = 2.000 (πωλήσεις προς Γ). Εισροές από άλλες επιχειρήσεις = 0 εφόσον η ίδια δεν αγοράζει κάποια πρώτη ύλη από άλλη επιχείρηση. Προστιθέμενη αξία = 2.000. ΣΤΑΔΙΟ 3 : Επιχείρηση Γ. Παράγει τελικό προϊόν. Εκροές = 5.000 (πωλήσεις) + 1.000 (μεταβολή αποθεμάτων που ουσιαστικά είναι αγορές που δεν αναλώθηκαν) = 6.000. Εισροές από άλλες επιχειρήσεις = 1.000 (πρώτη ύλη από την Α διότι ο κεφαλαιουχικός εξοπλισμός από τη Β δεν αναλώθηκε). Προστιθέμενη αξία = 6.000 1.000 =5.000 Επομένως Υ = Το άθροισμα των προστιθέμενων αξιών = 1.000 + 2.000 + 5.000 = 8.000. Συμπέρασμα: Και οι τρεις μέθοδοι πρέπει να καταλήξουν σε ίδιο μέγεθος ΑΕΠ. E-mail: info@onlineclassroom.gr