Μάθημα 5 ο : Internet-Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 1/51 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοπός 5 ου Μαθήματος Να γνωρίσετε: Τις υπηρεσίες Internet Τα δίκτυα Intranet, Extranet Tα δίκτυα ασύρματης επικοινωνίας Τα συστήματα RFID Τους κινδύνους/προβλήματα Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων Τις τεχνολογίες και τις μεθόδους Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων Τις τεχνολογίες απόκρυψης δεδομένων ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 2 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet Αρχιτεκτονική και διακυβέρνηση του Διαδικτύου Πάροχοι υπηρεσιών δικτύου (Internet Service Provider s) Έχουν ιδιόκτητες γραμμές ζεύξης (δίκτυα στήριξης υψηλής ταχύτητας) Περιφερειακές εταιρείες τηλεφωνίας και καλωδιακής τηλεόρασης Παρέχουν πρόσβαση σε περιφερειακό επίπεδο, τοπικά Επαγγελματικές ενώσεις και δημόσιες αρχές έχουν χαράξει παγκόσμιες πολιτικές για το Διαδίκτυο Επιμελητήριο Αρχιτεκτονικής Διαδικτύου (Internet Architecture Board, IAB) Οργανισμός Ονομάτων και Αριθμών στο Διαδίκτυο (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers, ICANN) Κοινοπραξία Παγκόσμιου Ιστού (World Wide Web Consortium, W3C) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 3 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet Στηρίζεται σε ένα κύριο δικτυακό κορμό (Backbone) ο οποίος ανήκει σε τηλεπικοινωνιακές εταιρείες ή κυβερνήσεις. Ταχύτητες λειτουργίας του 45Mbps-2,5 Gbps To σύστημα DNS (Domain Name System) μετατρέπει τις διευθύνσεις IP σε ονομασίες ΗΥ (Domain Names) Φορείς οι οποίοι θέτουν κανόνες, πολιτική λειτουργίας είναι οι: Internet Architecture Board, Internet Corporation for Assigned Names and Numbers, World Wide Web Consortium To Internet δεν είναι δωρεάν ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 4 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet Το δίκτυο στήριξης του Διαδικτύου συνδέεται με περιφερειακά δίκτυα, τα οποία με τη σειρά τους παρέχουν πρόσβαση σε παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου, μεγάλες εταιρείες και δημόσιους φορείς. Τα σημεία πρόσβασης δικτύου (NAP) και τα Κέντρα Μεταγωγής Μητροπολιτικών Περιοχών (MAE) είναι κόμβοι, όπου το δίκτυο στήριξης συναντά τα περιφερειακά και τα τοπικά δίκτυα και όπου οι ιδιοκτήτες δικτύων στήριξης συνδέονται ο ένας με τον άλλον. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 5 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet Το Σύστημα Ονομάτων Τομέων (DNS- Domain Name System) είναι ένα ιεραρχικό σύστημα με έναν βασικό τομέα, τομείς ανωτάτου επιπέδου, τομείς δεύτερου επιπέδου και υπολογιστές υπηρεσίας στο τρίτο επίπεδο. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 6 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet Το μέλλον του Διαδικτύου: IPv6 και Internet2 Το Internetv6 θα χειρίζεται περισσότερο από ένα τετράκις εκατομμύριο δυνατές μοναδικές διευθύνσεις Το Internet2 είναι ένας συνεταιρισμός 2 φορέων (Πανεπιστήμια, Ιδιωτικές εταιρείες, Κυβερνητικοί οργανισμοί) με σκοπό τη δημιουργία ενός πιο αξιόπιστου, γρήγορου Internet (Ταχύτητα έως και 9,6 Gbps). Αποτελεί ένα χώρο δοκιμών για τεχνολογίες αιχμής οι οποίες ενδέχεται κάποια στιγμή να διατεθούν και στο δημόσιο Διαδίκτυο ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 7 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet (Υπηρεσίες) Υπηρεσίες Διαδικτύου Email Chatting-Instant Messaging Newsgroups(Ομάδες Συζήτησης) Telnet (Σύνδεση σε ΗΥ και εκτέλεση εργασιών) File Transfer Protocol (FTP) (Μεταφορά αρχείων μεταξύ υπολογιστών) World Wide Web (Ανάκτηση, Μορφοποίηση και παρουσίαση πληροφοριών μέσω υπερσυνδέσμων (hypertext links)) Τεχνολογία VoIP Ενοποιημένες επικοινωνίες Εικονικό ιδιωτικό δίκτυο (VPN) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 8 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Υπερκείμενο (Hypertext) Οι ιστοσελίδες βασίζονται στη γλώσσα περιγραφής HTML η οποία μορφοποιεί κείμενα και διαχειρίζεται υπερσύνδεσης. Ηypertext Transfer Protocol (HTTP). Πρωτόκολλο επικοινωνίας για τη μεταφορά ιστοσελίδων. (πχ. Όταν πληκτρολογείτε www.in.gr ο φυλλομετρητής σας στέλνει μία αίτηση HTTP στο διακομιστή In.gr για να παρουσιάσει την αρχική σελίδα του www.in.gr) URL. Η ακριβής διεύθυνση μίας ιστοσελίδας (πχ. http://www.google.gr/imghp?hl=el&tab=wi). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 9 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Υπολογιστική πελάτη/διακομιστή στο Διαδίκτυο Υπολογιστές-πελάτες που διαθέτουν φυλλομετρητές Ιστού και άλλο λογισμικό είναι δυνατό να έχουν πρόσβαση μέσω του Διαδικτύου σε μια σειρά υπηρεσιών σε διακομιστές. Οι υπηρεσίες μπορεί να υπάρχουν όλες μαζί σε έναν διακομιστή ή σε περισσότερους εξειδικευμένους διακομιστές. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 1 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Διακομιστής Web (Web Server). Διαχειρίζεται αιτήματα χρηστών και εμφανίζει τις ιστοσελίδες που ο χρήστης έχει ζητήσει. Λογισμικό που χρησιμοποιείται: Apache ή Μicrosoft Internet Information Services (IIS). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 11 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Παράδειγμα (Παραβλ.και 2.7) Μετά από δημόσιο διαγωνισμό ο Δήμος Πυλαίας υλοποίησε το έργο χρησιμοποιώντας αρχιτεκτονική 3 tier (Με τη χρήση δυο Server!) καθώς και το λογισμικό διαχείρισης Ιστοσελίδων Joomla. Ως λογισμικό Web Server χρησιμοποιήθηκε το Internet Information Services (IIS). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 12 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Παράδειγμα (Παραβλ.και 2.7) Δήμος Πυλαίας IIS, Mail Server, Firewall, Joomla MySQL Server ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 13 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Κυριότερες Μηχανές Αναζήτησης: Google, Bing, Yahoo. Aποτελούν και τις κυριότερες πύλες εισόδου στο Internet. Προσφέρουν υπηρεσίες Internet Marketing (Search Engine Marketing). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 14 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Διαδικασία αναζήτησης στο Google. Διαρκεί περίπου 1 ½ δευτερόλεπτο ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 15 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Αναζήτηση πληροφοριών στον Ιστό Μηχανές αναζήτησης Οι μηχανές αναζήτησης της αρχής της δεκαετίας του 199 ήταν απλά ευρετήρια με λέξεις-κλειδιά Στη μηχανή αναζήτησης της Google εφαρμόστηκε σύστημα βαθμολόγησης των σελίδων Αναζητήσεις μέσω φορητών συσκευών και κινητών το 26% του συνόλου των αναζητήσεων για το 211 Μάρκετινγκ μέσω μηχανών αναζήτησης κύρια πηγή διαφημιστικών εσόδων μέσω Διαδικτύου Βελτιστοποίηση ιστοσελίδων για τις μηχανές αναζήτησης (SEO) η διαδικασία βελτίωσης της κατάταξης μιας τοποθεσίας Ιστού στις μεγάλες μηχανές αναζήτησης Η Google ανανεώνει τακτικά τον αλγόριθμό της ώστε να εμποδίζει τις «φάρμες συνδέσμων» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 17 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Αναζήτηση μέσω κοινωνικών δικτύων (social search): Απόπειρα εμφάνισης πιο συναφών αποτελεσμάτων με τη συμπερίληψη σελίδων που επισκέπτονται οι επαφές του χρήστη στα κοινωνικά δίκτυα Κουμπί +1 της Google, κουμπί «Μου αρέσει» (Like) του Facebook Η λειτουργία Graph Search του Facebook Σημασιολογική αναζήτηση Στόχος η κατανόηση της ανθρώπινης γλώσσας και συμπεριφοράς ώστε να παρέχονται στον χρήστη πιο χρήσιμα και συναφή αποτελέσματα Ευφυείς πράκτορες και ρομπότ αγορών Χρησιμοποιούν λογισμικό ευφυών πρακτόρων και αναζητούν πληροφορίες για αγορές στον Ιστό ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 18 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet ( WWW Υπηρεσίες-Έννοιες) Web3 Ανάπτυξη τεχνικών που θα κάνουν την αναζήτηση στον Ιστό πιο παραγωγική και πιο ουσιαστική Σημασιολογικός Ιστός (Semantic Web) Πρωτοβουλία συνεργασίας, με πρωτοστάτη την κοινοπραξία W3C, για την προσθήκη ενός επιπέδου σημασιολογικής αναγνώρισης στον Ιστό Τρόποι με τους οποίους ο Ιστός θα γίνει πιο «ευφυής» και η χρήση του πιο διαισθητική «Διαδίκτυο των Πραγμάτων» (Internet of Things) Πιο ευρεία χρήση της υπολογιστικής νέφους και της πλατφόρμας των φορητών συσκευών και των κινητών τηλεφώνων ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 19 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet (Eπικοινωνίες) Voice Over IP. Φωνητική επικοινωνία σε ψηφιακή μορφή. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 2 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet (Eπικοινωνίες) Εικονικά Δίκτυα (Virtual Private Networks). Aσφαλή ιδιωτικά δίκτυα τα οποία είναι συνδεδεμένα σε ένα μεγαλύτερο δίκτυο (π.χ. Internet) και τα οποία παρέχουν διάφορες υπηρεσίες (πχ. Ανταλλαγή δεδομένων, Επικοινωνία, κ.ά.). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 21 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.1. Internet (Δίκτυα) Intranet. Εσωτερικό δίκτυο μίας επιχείρησης το οποίο χρησιμοποιώντας τεχνολογία WWW παρέχει πρόσβαση σε δεδομένα και υπηρεσίες. Extranet. Intranet το οποίο Παρέχει διαβαθμισμένη πρόσβαση σε εξωτερικούς χρήστες. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 22 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Συστήματα Κυψελών (Κινητή Τηλεφωνία) Ευρώπη (Πρότυπο GSM) Αμερική (Πρότυπο CDMA) Οι πάροχοι υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας αρχίζουν να χρησιμοποιούν δίκτυα τρίτης γενιάς (3G-Third Generation Networks) τα οποία παρέχουν υψηλότερες ταχύτητες (Έως και 2 Mbps). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 23 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Bluetooth (Πρότυπο 82.15). Χρήσιμο για τη δημιουργία μικρών προσωπικών δικτύων (Personal Area Network). Συνδέει μέχρι και οκτώ συσκευές σε ακτίνα έως 1μ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 24 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Πχ. Οι οδηγοί της Federal Express χρησιμοποιούν το bluetooth για να στείλουν τα δεδομένα σχετικά με τη διανομή από το PDA στους αναμεταδοτές κυψέλης οι οποίοι προωθούν τα δεδομένα στα κεντρικά γραφεία. Με την κίνηση αυτή υπολογίζεται ότι η Federal Express έχει εξοικονομήσει ετησίως 2 εκ$. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 25 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Wi-Fi (Πρότυπο 82.11 a,b,g,n). Μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 54 Mbps σε ακτίνα 3-5 μέτρων. Σε ένα ασύρματο Δίκτυο οι ΗΥ με κάρτα Σύνδεσης ασύρματου Δικτύου συνδέονται μέσω του σημείου πρόσβασης. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 26 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Wi-Fi (Πρότυπο 82.11 a,b,g,n). Χρησιμοποιείται για τη σύνδεση στο Internet μέσω υπηρεσίας DSL. Τα hotspots αποτελούνται από αρκετά σημεία πρόσβασης τα οποία τοποθετούνται κατάλληλα, για την κάλυψη όσο το δυνατόν μεγαλύτερης περιοχής. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 27 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Wi-Max (Πρότυπο 82.16). Μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 75 Mbps σε ακτίνα ~5 Κm! Χρειάζονται κεραίες WiMax ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 28 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Radio Frequency Identification (RFID). Τα συστήματα αποτελούνται από μικρές ετικέτες με ενσωματωμένο Microchip τα οποία περιέχουν δεδομένα σχετικά με ένα αντικείμενο και τη θέση του. Μεταδίδουν τα σχετικά δεδομένα σε ειδικούς αναγνώστες RFID σε μέγιστη ακτίνα 3μ, οι οποίοι στη συνέχεια μεταδίδουν τα δεδομένα στους διακομιστές. Ενεργά RFID tags επιτρέπουν όχι μόνο την ανάγνωση αλλά και την εγγραφή δεδομένων. (Πχ. Σύστημα Διοδίων). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 29 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία RFID (Πως λειτουργεί). Video:http://www.youtube.com/watch?v=4Zj7txoDxbE ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 3 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Πχ. Σύστημα RFID Διοδίων ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 31 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Radio Frequency Identification (RFID). Χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα για τον έλεγχο, διακίνηση των αποθεμάτων προϊόντων σε επίπεδο παλέτας/παρτίδας ή ακόμη και τεμαχίου. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 32 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία Ασύρματα δίκτυα αισθητήρων (wireless sensor networks, WSN) Δίκτυα αλληλοσυνδεδεμένων ασύρματων συσκευών οι οποίες έχουν τοποθετηθεί στο φυσικό περιβάλλον και παρέχουν μετρήσεις πολλών σημείων σε μεγάλους χώρους Χρησιμοποιούνται στην παρακολούθηση της ασφάλειας κτιρίων, στην ανίχνευση επικίνδυνων ουσιών στον ατμοσφαιρικό αέρα, στην παρακολούθηση περιβαλλοντικών αλλαγών, της κυκλοφορίας οχημάτων, της στρατιωτικής δραστηριότητας Οι συσκευές έχουν ενσωματωμένες δυνατότητες επεξεργασίας και αποθήκευσης, και διαθέτουν αισθητήρες ραδιοσυχνοτήτων και κεραίες Έχουν πολύ χαμηλές απαιτήσεις ισχύος, μπαταρίες ικανές να διαρκέσουν χρόνια, και είναι αρκετά ανθεκτικές ώστε να λειτουργούν στο πεδίο χωρίς ανάγκη για συντήρηση Βασικές πηγές «μεγα-δεδομένων» και τροφοδότες του «Διαδικτύου των Πραγμάτων» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 34 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.2. Ασύρματη Επικοινωνία ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 33 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.3. Case Study. Σύστημα Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 35 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.3. Case Study. Σύστημα Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών. Θα ενημερώνει σχετικά με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες, τους πολίτες (Επισκέπτες, εργαζόμενους, διερχόμενους) μέσω: Ενημερωτικών Πινακίδων Δικτυακό Τόπο SMS/Email. Καθώς και τις υπηρεσίες της Νομαρχίας για το το συντονισμό των ειδικών συνεργείων. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 36 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.3. Case Study. Σύστημα Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών. Θα εγκατασταθούν στις κυριότερες οδικές αρτηρίες του δευτερεύοντος οδικού δικτύου: Ενημερωτικές πινακίδες Αισθητήρες Διαφόρων Τύπων για την ανίχνευση συνθηκών για πάγο, χιόνι, ομίχλη, βροχόπτωση, κλπ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 37 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.3. Case Study. Σύστημα Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών. Τα απαραίτητα δεδομένα, θα συγκεντρώνονται για επεξεργασία, αποθήκευση και αποστολή στο Κέντρο Ελέγχου της Νομαρχίας, από το οποίο θα προωθούνται στα διάφορα κανάλια επικοινωνίας για την ενημέρωση της Νομαρχίας και των πολιτών. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 38 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.3. Case Study. Σύστημα Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 39 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Case Study. Wal-Mart. Τρέχουσα Κατάσταση Tα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά το λειτουργικό κόστος το οποίο είναι μεγαλύτερο σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές (Costco, Target). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 4 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Case Study. Wal-Mart. Λύση H Wal-Mart εγκατέστησε συστήματα RFID στα καταστήματα της, στα κέντρα διανομής της ενώ ανάγκασε τους προμηθευτές της να κάνουν το ίδιο ώστε να γνωρίζουν κάθε στιγμή που βρίσκονται τα προϊόντα τους. Η Wal-Mart παρέχει πρόσβαση στους προμηθευτές της στο extranet Retaill Link, από όπου μπορούν να έχουν αναλυτική σχετική πληροφόρηση. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 41 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Case Study. Wal-Mart. Αποτέλεσμα H Wal-Mart μπόρεσε να ελέγχει καλύτερα και να αναπληρώνει πιο άμεσα τα αποθέματα της με βελτίωση κατά 3% της διαχείρισης των αποθεμάτων που εξαντλούνται. Παρόλα αυτά μετά των εκτιμώμενο χρόνο υλοποίησης, μόλις το 4% των κέντρων διανομής της και το 1% των προμηθευτών της έχουν υλοποιήσει το σχετικό σύστημα λόγω κυρίως και του υψηλού κόστους. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 42 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Case Study. Wal-Mart. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 43 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Κίνδυνοι/Προβλήματα Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων ανά επίπεδο Χρήστης Γραμμές Διακομιστές Εταιρικά Συστήματα Επικοινωνίας ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 36 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Τα ασύρματα δίκτυα αντιμετωπίζουν προβλήματα ασφάλειας. Ένας Hacker μπορεί να χρησιμοποιήσει λογισμικό ανάλυσης για να αναγνωρίσει τα σημεία πρόσβασης του WiFi δικτύου (SSID). Χρήστης Εισβολέας ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 37 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων To Ιnternet είναι λιγότερο ασφαλές εν σχέση με άλλα δίκτυα (π.χ.τηλεφωνικό), αντιμετωπίζοντας κινδύνους με διάφορους τρόπους (IP τηλεφωνία, Email, Instant Messaging). Oι Αμερικανοί καταναλωτές το 25 είχαν απώλειες 7,9 δις $ από online απάτες και κακόβουλο λογισμικό (malware: ιοι,worms,trojan horses, και spyware)). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 38 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Παραδείγματα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Πρόσβαση σε εμπιστευτικά δεδομένα Πρόσβαση σε υπολογιστικό σύστημα με σκοπό την απάτη, βλάβη Μετάδοση προγράμματος/κώδικα που δημιουργεί βλάβη Απειλή δημιουργίας βλάβης Κλοπή ή πώληση απόρρητων δεδομένων Παράνομη αντιγραφή λογισμικού, ψηφιακών δεδομένων (πχ. Μουσικά αρχεία Mp3) Χρήση Email για εξαπάτηση κ.ά. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 39 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Παραδείγματα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ΚυβερνοTρομοκρατία ΚυβερνοΠόλεμος Τα δίκτυα του Υπουργείου Άμυνας της Αμερικής δέχονται κάθε χρόνο εκατοντάδες επιθέσεις. Εσωτερικές Απειλές: Υπάλληλοι Επιχείρησης! Προβλήματα Λογισμικού:Bugs, Patches (Διορθωτικά πακέτα) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 4 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Οι εταιρείες πρέπει να προστατεύσουν αποτελεσματικά όχι μόνο τα δικά τους δεδομένα, αλλά και αυτά των πελατών, προμηθευτών τους. Οι εταιρείες θα πρέπει να ελέγχουν τακτικά την ομαλή λειτουργία και χρήση του: Λογισμικού (Έλεγχος Λογισμικού Συστήματος, Αποτροπή εξωτερικής πρόσβασης σε ΗΥ) Εξοπλισμού (Ομαλή Λειτουργία Διακομιστών-HY), Αποθήκευση/Επαναφορά δεδομένων (Backup/Restore Data) Eλεγχος χρηστών, πρόσβασης σε εταιρικά δεδομένα ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 41 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Κάθε εταιρεία θα πρέπει να θέσει μία πολιτική ασφάλειας (Security Policy) των πληροφοριακών συστημάτων απαντώντας σε διάφορα ερωτήματα: Ποια δεδομένα είναι πολύτιμα, Πως θα τα προστατέψω (Πολιτική Πρόσβασης Αuthorization Policy), Ποιος θα ασχοληθεί (Security Administrator), Πόσο θα κοστίσει Κάθε εταιρεία θα πρέπει να θέσει μία πολιτική επαναφοράς δεδομένων πληροφοριακών συστημάτων σε περίπτωση καταστροφής (Disaster recovery planning) καθώς και λειτουργίας των εταιρικών διαδικασιών σε περίπτωση καταστροφής (Business continuity planning) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 42 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Οι εταιρείες θα πρέπει να κάνουν εικονικούς ελέγχους σε δίαφορα επίπεδα/λειτουργίες για να ελέγχουν την ασφάλεια του πληροφοριακού συστήματος ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 43 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Τεχνολογίες/Μέθοδοι Προστασίας Firewall (Συνδυασμός λογισμικού-εξοπλισμού). Ελέγχει τη ροή των δικτυακών δεδομένων. Αναγνωρίζει ονόματα χρηστών, διευθύνσεις IP,Έλεγχο πακέτων δεδομένων, κ.ά. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 44 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Τεχνολογίες/Μέθοδοι Προστασίας Πρόσβαση (Έλεγχος Χρήστη, Βιομετρικός έλεγχος) Συστήματα ελέγχου πρόσβασης εισβολέων (Intrusion Detection System). Εγκαθίσταται στα πιο ευαίσθητα σημεία του δικτύου για να μπορεί να ελέγχει και καταπολεμά τους εσωτερικούς εισβολείς. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 45 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Τεχνολογία Απόκρυψης Δεδομένων (Encryption) Aπόκρυψη είναι η διαδικασία μετατροπής κειμένου/δεδομένων σε μορφή που μπορεί να την αναγνώσει μόνο ο αποστολέας/λήπτης Χρησιμοποιούνται δυο μέθοδοι: SSL (Secure Sockets Layer) S-HTTP (Secure Hypertext transfer protocol) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 46 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.4. Aσφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Τα ψηφιακά πιστοποιητικά (digital certificates) είναι αρχεία για την αναγνώριση των χρηστών και Προστασία των Online συναλλαγών. Συνήθως ένας τρίτος αξιόπιστος φορέας(πχ.εταιρεία Verisign) εκδίδει και διαχειρίζεται τα ψηφιακά πιστοποιητικά. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 47 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.5. Case Study. SalesForce.com Aφού μελετήσετε ανά ομάδες, το σχετικό άρθρο, απαντήστε διαλογικά στις εξής ερωτήσεις: Πως τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η εταιρεία SalesForce εμποδίζαν τον τρόπο λειτουργίας της; Πως τα προβλήματα ασφαλείας επηρεάζαν τους πελάτες; Ποια μέτρα πήρε η εταιρεία SalesForce για την αντιμετώπιση των προβλημάτων; Ήταν επαρκή; ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 48 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.6. Επανάληψη Το Internet στηρίζεται σε ένα κύριο δικτυακό κορμό (Backbone) ο οποίος ανήκει σε τηλεπικοινωνιακές εταιρείες ή κυβερνήσεις. Υπηρεσίες που παρέχει το Internet είναι:email, Chatting-Instant Messaging, Newsgroups(Ομάδες Συζήτησης), Telnet (Σύνδεση σε ΗΥ και εκτέλεση εργασιών), File Transfer Protocol (FTP) (Μεταφορά αρχείων μεταξύ υπολογιστών), World Wide Web (Ανάκτηση, Μορφοποίηση και παρουσίαση πληροφοριών μέσω υπερσυνδέσεων (hypertext links)). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 49 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.6. Επανάληψη Intranet είναι ένα εσωτερικό δίκτυο μίας επιχείρησης το οποίο χρησιμοποιώντας τεχνολογία WWW παρέχει πρόσβαση σε δεδομένα και υπηρεσίες ενώ Extranet είναι ένα Intranet το οποίο παρέχει διαβαθμισμένη πρόσβαση σε εξωτερικούς χρήστες. Δίκτυα ασύρματης επικοινωνίας είναι: Bluetooth, WiFi και WiMax. Τα συστήματα Radio Frequency Identification (RFID) αποτελούνται από μικρές ετικέτες με ενσωματωμένο Microchip τα οποία περιέχουν δεδομένα σχετικά με ένα αντικείμενο και τη θέση του και μεταδίδουν τα σχετικά δεδομένα σε ειδικούς αναγνώστες RFID σε μέγιστη ακτίνα 3μ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 5 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
5.6. Επανάληψη Οι εταιρείες πρέπει να προστατεύσουν αποτελεσματικά όχι μόνο τα δικά τους δεδομένα, αλλά και αυτά των πελατών, προμηθευτών τους. Κάθε εταιρεία θα πρέπει να θέσει μία πολιτική ασφάλειας (Security Policy) και επαναφοράς δεδομένων των πληροφοριακών συστημάτων. Aπόκρυψη είναι η διαδικασία μετατροπής κειμένου/δεδομένων σε μορφή που μπορεί να την αναγνώσει μόνο ο αποστολέας/λήπτης. Χρησιμοποιούνται οι μέθοδοι: SSL και S-HTTP. Τεχνολογίες/Μέθοδοι Προστασίας Πληροφοριακών Συστημάτων: Φυσική Πρόσβαση, Firewalls, Συστήματα ελέγχου πρόσβασης εισβολέων (Intrusion Detection System). ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 51 ΗΛΙΑΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ