Transfer Pricing Ανταλλαγή Πληροφοριών Κρατών ΕΕ και Ενδοοµιλικές Συναλλαγές - Η Έκθεση Ανά Χώρα (BEPS CbC Report) 15 Νοεµβρίου 2017 9ο Thessaloniki Tax Forum Επίδραση του φορολογικού πλαισίου στην επιχειρηµατική αβεβαιότητα και την επενδυτική απουσία
Η Αυτόµατη Ανταλλαγή Πληροφοριών στην Ελληνική Νοµοθεσία (1/2) Η Ελληνική Νοµοθεσία µε το Ν. 4153/2013 έχει κυρώσει τη Σύµβαση του Συµβουλίου της Ευρώπης και του ΟΟΣΑ σχετικά µε την αµοιβαία διοικητική συνδροµή σε φορολογικά θέµατα («Σύµβαση») και το σχετικό Πρωτόκολλο Τροποποίησης αυτής. Η Σύµβαση αποτελεί ένα νοµικό εργαλείο που διευκολύνει τη διοικητική συνεργασία, µεταξύ των φορολογικών αρχών των κρατών σε πολυµερές επίπεδο. Βασικός στόχος είναι η πάταξη της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. 2
Η Αυτόµατη Ανταλλαγή Πληροφοριών στην Ελληνική Νοµοθεσία (2/2) Στη συνέχεια, η Ελληνική Νοµοθεσία µε το Ν. 4170/2013 εναρµονίζεται µε τις διατάξεις της Οδηγίας 2011/16/ΕΕ σχετικά µε τη διοικητική συνεργασία στον τοµέα της φορολογίας. Βάσει του Ν. 4170/2013 ως Αυτόµατη Ανταλλαγή Πληροφοριών («ΑΑΠ») ορίζεται η συστηµατική κοινοποίηση προκαθορισµένων πληροφοριών σε άλλο κράτος-µέλος, χωρίς προηγούµενο αίτηµα και ανά προκαθορισµένα τακτά διαστήµατα. Η ΑΑΠ σχετίζεται µε όλους τους φόρους κάθε τύπου, πλην Φ.Π.Α., δασµών και φόρων κατανάλωσης που καλύπτονται από άλλο πλαίσιο διοικητικής συνεργασίας. Η Οδηγία 2011/16/ΕΕ θα τροποποιηθεί από τις Οδηγίες 2014/107 και 2015/2376/ΕΕ και τελικά από την Οδηγία 2016/881/ΕΕ. 3
Πεδίο εφαρµογής της υποχρεωτικής ΑΑΠ όσον αφορά την Έκθεση ανά Χώρα (1/2) Με το Ν.4484/2017 εισάγονται νέες υποχρεώσεις σχετικά µε την τεκµηρίωση των τιµών των ενδοοµιλικών συναλλαγών και εναρµονίζεται η Ελληνική Νοµοθεσία µε τις διατάξεις της Οδηγίας 2016/881 του Συµβουλίου της ΕΕ σχετικά µε την υποχρεωτική αυτόµατη ανταλλαγή πληροφοριών στο τοµέα της φορολογίας, η οποία είχε αρχικά ενσωµατωθεί στην Ελληνική νοµοθεσία µε τους Ν.4170/2013 και Ν.4474/2017. Προκειµένου οι Ελληνικές φορολογικές αρχές να είναι σε θέση να αξιολογήσουν ζητήµατα και κινδύνους που άπτονται των ενδοοµιλικών συναλλαγών, οι νέες διατάξεις προβλέπουν την σύνταξη και υποβολή της Έκθεσης ανά Χώρα ( Country-by-Country Reporting / CbCR ). Οι νέες υποχρεώσεις εναρµονίζονται σε µεγάλο βαθµό µε την τελική έκθεση της Δράσης 13 του ΟΟΣΑ για την αντιµετώπιση της «Διάβρωσης της Φορολογικής Βάσης και της Μετατόπισης Κερδών» (Base Erosion and Profit Shifting - BEPS). 4
Πεδίο εφαρµογής της υποχρεωτικής ΑΑΠ όσον αφορά την Έκθεση ανά Χώρα (2/2) Με το Ν. 4490/2017 κυρώθηκε η Δήλωση της Αρµόδιας Αρχής της Ελλάδας που υπογράφηκε στο Παρίσι, στις 27 Ιανουαρίου 2016 για την προσχώρηση της Ελλάδας στην Πολυµερή Συµφωνία Αρµόδιων Αρχών («ΠΣΑΑ») για την Ανταλλαγή Εκθέσεων ανά Χώρα (Multilateral Competent Authority Agreement on the Exchange of CbCR). Στην ΠΣΑΑ ορίζεται ότι η Γραµµατεία Συντονιστικού Οργάνου (ΟΟΣΑ) τηρεί και δηµοσιεύει στον Ιστότοπο του ΟΟΣΑ τον κατάλογο των Αρµόδιων Αρχών των συµβαλλόµενων δικαιοδοσιών που έχουν υπογράψει την ΠΣΑΑ. Μέχρι σήµερα 65 χώρες έχουν υπογράψει την ΠΣΑΑ µεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η κοινοποίηση της πρώτης Έκθεσης ανά Χώρα θα πραγµατοποιηθεί εντός 18 µηνών από την τελευταία ηµέρα του φορολογικού έτους 2016. 5
Προϋποθέσεις ΑΑΠ όσον αφορά την Έκθεση ανά Χώρα Οδηγία 2016/881 ΕΕ ή ΠΣΑΑ και επιµέρους συµφωνίες αρµόδιων αρχών για την ανταλλαγή Εκθέσεων Ανά Χώρα Εσωτερική νοµοθεσία και διασφάλιση της εµπιστευτικό τητας των πληροφοριώ ν που λαµβάνονται. Συστηµική υποδοµή για αποτελεσµατ ική σχέση ανταλλαγής. Η ΑΑΠ προϋποθέτει την ύπαρξη µιας ξεχωριστής συµφωνίας µεταξύ των Αρµόδιων Αρχών των Συµβαλλόµενων Μερών, η οποία µπορεί να είναι σε ισχύ µεταξύ δύο ή περισσότερων µερών, επιτρέποντας έτσι µια ενιαία συµφωνία, είτε µε δύο είτε µε περισσότερα µέρη (διµερής ή πολυµερής), µε την πραγµατική ΑΑΠ να λαµβάνει χώρα πάντοτε σε διµερή βάση. 6
Προβλέψεις Ν.4484/2017 αναφορικά µε τη σύνταξη της Έκθεσης Ανά Χώρα (1/2) Τί αφορά; Ποιούς αφορά; Πού υποβάλλεται; Πότε υποβάλλεται; Πώς υποβάλλεται; Γιατί υποβάλλεται; Την ετήσια υποβολή µίας Έκθεσης Ανά Χώρα (CbCR) Οµίλους Πολυεθνικών Επιχείρησεων (ΠΕ) που δραστηριοποιούνται σε χώρες που υιοθετούν της Οδηγίες του ΟΟΣΑ για το CbCR (G20, ΟΟΣΑ, CIAT, ATAF και άλλες) µε ενοποιηµένο κύκλο εργασιών > 750 εκατ. Καταρχήν στη φορολογική αρχή της τελικής µητρικής οντότητας του υπόχρεου πολυεθνικού οµίλου (εν προκειµένω στην Ελλάδα) ή στις φορολογικές δικαιοδοσίες που δραστηριοποιείται ο όµιλος, αν δεν είναι δυνατή από αυτές η λήψη της Έκθεσης από τη φορολογική αρχή της κατοικίας της τελικής µητρικής οντότητας ( δευτερογενής µηχανισµός ). Απαιτείται για φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1 η Ιανουαρίου 2016 και µετά. Θα πρέπει να υποβάλλεται έως και ένα έτος από το κλείσιµο του φορολογικού έτους που αφορά. Ηλεκτρονικά (αναµένονται οδηγίες ΑΑΔΕ) και η φορολογική αρχή της χώρας της τελικής µητρικής οντότητας (εν προκειµένω η Ελλάδα) ανταλλάσσει στη συνέχεια τις πληροφορίες της Έκθεσης µε τις φορολογικές αρχές των χωρών που δραστηριοποιείται ο Όµιλος ΠΕ (µέσω θυγατρικής ή µόνιµων εγκαταστάσεων) στο πλαίσιο της ΑΑΠ. Προς ενίσχυση της διαφάνειας που αφορά τις ενδοοµιλικές συναλλαγές και στο πλαίσιο παροχής συνδροµής για την αξιολόγηση φορολογικών κινδύνων που σχετίζοναι µε αυτές. 6
Προβλέψεις Ν.4484/2017 αναφορικά µε τη σύνταξη της Έκθεσης Ανά Χώρα (2/2) Οι Ελληνικές νοµικές οντότητες που ανήκουν σε Όµιλο ΠΕ, ο οποίος είναι υπόχρεος στη σύνταξη της Έκθεσης ανά Χώρα, οφείλουν να γνωστοποιήσουν στις Ελληνικές φορολογικές αρχές τα στοιχεία της τελικής µητρικής οντότητας ή κάθε άλλης οντότητας που έχει οριστεί ως υπεύθυνη για τη σύνταξη και υποβολή της Έκθεσης ανά Χώρα, µέχρι την τελευταία ηµέρα του φορολογικού έτους για το οποίο συντάσσεται η Έκθεση ανά Χώρα (ειδικά για το έτος 2016 δίδεται παράταση ενός έτους). Η γνωστοποίηση αφορά όλες τις νοµικές οντότητες ενός Οµίλου ΠΕ, όχι µόνο τις τελικές µητρικές οντότητες, των οποίων η φορολογική κατοικία βρίσκεται στην Ελλάδα στο βαθµό που ο Όµιλος ΠΕ είναι υπόχρεος για την υποβολή της Έκθεσης ανά Xώρα. Η υποχρέωση σύνταξης και υποβολής της Έκθεσης ανά Χώρα εκ µέρους των Οµίλων ΠΕ αποτελεί το τρίτο µέρος της φορολογικής υποχρέωσης για την τεκµηρίωση των ενδοοµιλικών συναλλαγών, που εφαρµόζεται ήδη στη χώρα µας, µαζί µε τη σύνταξη Βασικού και Ελληνικού Φακέλου Τεκµηρίωσης. Σχετικά µε το όριο των 750 εκ. σηµειώνεται ότι αυτό µπορεί να τροποποιηθεί µετά την επανεξέταση που προβλέπεται για το 2020. Ανταλλαγή Πληροφοριών Κρατών ΕΕ και Ενδοοµιλικές Συναλλαγές - Η Έκθεση Ανά Χώρα (BEPS CbC Report) 7
Υπόδειγµα Έκθεσης Ανά Χώρα (1/2) Πρότυπο πίνακα παρουσίασης εσόδων, κερδών (ζηµιών), φόρων, κεφαλαίου, εργαζοµένων, ενσώµατων περιουσιακών στοιχείων ανά δικαιοδοσία: 8
Υπόδειγµα Έκθεσης Ανά Χώρα (2/2) Πρότυπο κατάστασης παρουσίασης των συνδεδεµένων µερών σε όλες τις δικαιοδοσίες, µε αναφορά στην κύρια επιχειρηµατική τους δραστηριότητα: 9
Η αξιολόγηση κινδύνων και η Έκθεση Ανά Χώρα (1/2) Οι πληροφορίες που περιέχονται στην Έκθεση Ανά Χώρα και κοινοποιούνται µεταξύ των συνεργαζόµενων κρατών χρησιµοποιούνται από τις φορολογικές αρχές τους για την αξιολόγηση υψηλών κινδύνων σε σχέση µε τις τιµές των ενδοοµιλικών συναλλαγών και άλλων φορολογικών κινδύνων. Βάσει του άρθρου 4 του Ν.4484/2017 δεν υπάρχει καµία απαγόρευση στις Ελληνικές φορολογικές αρχές ως προς τη χρησιµοποίηση των ως άνω πληροφοριών ως βάσης για την πραγµατοποίηση περαιτέρω ερευνών όσον αφορά την τεκµηρίωση των τιµών των ενδοοµιλικών συναλλαγών ή όσον αφορά σε άλλα φορολογικά θέµατα στο πλαίσιο φορολογικού ελέγχου και ως εκ τούτου ενδέχεται να γίνουν οι κατάλληλες διορθώσεις στο φορολογητέο εισόδηµα µιας Ελληνικής οντότητας. Σε ότι αφορά την αξιολόγηση κινδύνων µέσω των πληροφοριών που περιλαµβάνονται στην Έκθεση ανά Χώρα, ο ΟΟΣΑ δηµοσίευσε εγχειρίδιο που συντάχθηκε κε µε τη συµβολή των φορολογικών αρχών του Καναδά µε σχετική ανάλυση και χαρακτηριστικά παραδείγµατα ( Handbook on Effective Tax Risk Assessment ). 10
Η αξιολόγηση κινδύνων και η Έκθεση Ανά Χώρα (2/2) Εταιρίες σε φορολογι κές δικαιοδοσ ίες µε σηµαντικ Εταιρίες µε δραστηρι ότητα µάρκετινγ κ σε διαφορετι 11
Παραδείγµατα αριθµοδεικτών που µπορεί να προκύψουν από την Έκθεση ανά Χώρα Η χρήση των µεγεθών που περιλαµβάνονται στην Έκθεση ανά Χώρα αποτελεί τη βάση για την ανάλυση δεδοµένων µε τη χρήση βασικών αριθµοδεικτών (ενδοοµιλικής) απόδοσης. Αυτό µπορεί να επιτρέψει µια οπτικοποιηµένη σύγκριση αποτελεσµάτων όλων των εταιριών ενός Οµίλου ΠΕ ή εταιριών που βρίσκονται σε συγκεκριµένες φορολογικές δικαιοδοσίες και κατά συνέπεια τον εντοπισµό φορολογικών δικαιοδοσιών που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. 12
Πρόσθετο πεδίο ανταλλαγής πληροφοριών Προστασία φορολογουµένων Σύµφωνα µε το άρθρο 9 Α του Ν.4170/2013, όπως προστέθηκε µε το Ν. 4474/2017, η αρµόδια αρχή κάθε κράτους-µέλους της ΕΕ κοινοποιεί, µε αυτόµατη ανταλλαγή, συναφείς πληροφορίες στις αρµόδιες αρχές των άλλων κρατών µελών και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά µε µια διασυνοριακή απόφαση ή µια εκ των προτέρων συµφωνία ενδοοµιλικής τιµολόγησης. Η σχετική διάταξη ισχύει από την 01 Ιανουαρίου 2017 και υπάρχουν διαφορετικές προθεσµίες ανταλλαγής των σχετικών πληροφοριών βάσει της ηµεροµηνίας έκδοσης, τροποποίησης ή ανανέωσης µιας εκ των προτέρων διασυνοριακής απόφασης ή µιας εκ των προτέρων συµφωνίας ενδοοµιλικής τιµολόγησης. Συµφωνίες Προέγκρισης Μεθοδολογίας Ενδοοµιλικής Τιµολόγησης (APA): Είναι οι συµφωνίες µεταξύ ενός ή περισσότερων φορολογουµένων και µιας ή περισσότερων φορολογικών διοικήσεων. Θεσπίζει πριν από την πραγµατοποίηση των ελεγχόµενων συναλλαγών µια µέθοδο καθορισµού της ενδοοµιλικής τιµολόγησης, για δεδοµένη χρονική περίοδο. Η εν λόγω διαδικασία παρέχει µεγαλύτερη ασφάλεια στις επιχειρήσεις και αποτελεί τρόπο επίλυσης εκ των προτέρων των διαφορών σχετικά µε την ενδοοµιλική τιµολόγηση που προκύπτουν µεταξύ των επιχειρήσεων και των φορολογικών αρχών. 13
Συµπεράσµατα και επόµενα βήµατα Πλήρης κατανόηση των νέων υποχρεώσεων Εσωτερική επικοινωνία εντός οµίλου και συνεργασία τµηµάτων σχετικά µε την Έκθεση ανά Χώρα Επιβεβαίωση ότι η ίδια διαδικασία και η συλλογή πληροφοριών µπορεί να επαναληφθεί την επόµενη χρονιά Εξέταση τυχόν διαφορών που µπορεί να προκύψουν µεταξύ της Έκθεσης ανά Χώρα και του Φακέλου Τεκµηρίωσης των Τιµών των Ενδοοµιλικών Συναλλαγών Προετοιµασία διαχείρισης αιτηµάτων από τις φορολογικές αρχές! 14
Η παρούσα δηµοσίευση αποσκοπεί µόνο σε ενηµέρωση για θέµατα γενικού ενδιαφέροντος και δεν αποτελεί επαγγελµατική συµβουλή. 2017 PricewaterhouseCoopers Business Solutions AE. Με επιφύλαξη όλων των νοµίµων δικαιωµάτων. Η επωνυµία αναφέρεται στην εταιρία µέλος του δικτύου στην Ελλάδα, και σε µερικές περιπτώσεις µπορεί να αναφέρεται στο δίκτυο των εταιριών µελών της. Κάθε εταιρία µέλος αποτελεί µια ξεχωριστή νοµική οντότητα. Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούµε επισκεφθείτε το www.pwc.com/structure.