ΔΙΕΤΚΡΙΝΗΕΙ Ε ΕΡΩΣΗΜΑΣΑ ΟΜΑΔΩΝ ΣΟΠΙΚΗ ΔΡΑΗ

ΔΙΕΤΚΡΙΝΗΕΙ Ε ΕΡΩΣΗΜΑΣΑ ΟΜΑΔΩΝ ΣΟΠΙΚΗ ΔΡΑΗ Το παρόν αποτελεί το σύνολο των απαντήσεων/διευκρινήσεων (μέχρι τις 27-5-2011) την ΕΥΕ-ΠΑΑ «Ανταγωνιστικότητα» / Μονάδα Β6 (Υπηρεσία διαχείρισης προγράμματος Leader) σε ερωτήματα Ομάδων Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) από όλη την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση διευκρινίζεται μερικές απαντήσεις ενδέχεται να αφορούν συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας με συγκεκριμένες Τοπικές Ιδιαιτερότητες. 1. Στο κριτήριο επιλεξιμότητας 2.8 της αριθ. 1577/22.7.2010 ΥΑ προβλέπεται ότι: «Ο συνολικός προτεινόμενος προϋπολογισμός της πρότασης δεν υπερβαίνει το όριο που καθορίζεται στο ΠΑΑ για τη δράση στην οποία εντάσσεται.». Κατά συνέπεια, οι υποβαλλόμενες προτάσεις δεν μπορούν να έχουν προϋπολογισμό μεγαλύτερο του σχετικού ορίου. 2. Σύμφωνα με την αριθ. 710/2974/8.4.2009 ΚΥΑ, οι οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις περιλαμβάνονται στα κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα. Οι σχετικές προτάσεις αξιολογούνται και εντάσσονται στο πλαίσιο της δράσης L311-1: «Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης». 3. Το κριτήριο επιλογής Ε2: «Ο υποψήφιος δικαιούχος του υπομέτρου L311 έχει ενεργοποιήσει το έτος 2009 εκτατικά δικαιώματα προερχόμενα από τον καπνό» εξετάζεται ως προς το πρόσωπο που υποβάλλει την πρόταση και όχι ως προς την περιοχή. Κατά συνέπεια η πριμοδότηση χορηγείται ανεξάρτητα από την περιοχή στην οποία ο υποψήφιος έχει ενεργοποιήσει σχετικά δικαιώματα. 1

4. Σχετικά με τη δράση L313-5 «Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης» και ειδικότερα όσον αφορά στις περιπτώσεις εκσυγχρονισμού, θα πρέπει στη σχετική προκήρυξη να αναφέρεται ρητά ότι οι σχετικές παρεμβάσεις θα πρέπει να συνοδεύονται υποχρεωτικά με αύξηση της δυναμικότητας τους στο όριο των 40 κλινών, με προσθήκη καθ ύψος ή/και κατ επέκταση. 5. Η πιστοποίηση της ιδιότητας του γεωργού, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην αριθ. 1577/22.7.2010 ΥΑ, γίνεται από τη σύγκριση των γεωργικών εισοδημάτων με τα συνολικά ατομικά όπως δηλώνονται κατά πηγή στο εκκαθαριστικό σημείωμα (μέσος όρος των διαθέσιμων στοιχείων της τελευταίας τριετίας). Στο ατομικό εισόδημα του υποψήφιου περιλαμβάνεται κάθε ποσό ανεξάρτητα από το αν αυτό προέρχεται από επαγγελματική δραστηριότητα ή άλλη πηγή (π.χ. εισόδημα από λογαριασμό νεότητας ΟΤΕ). 6. Στο υπομέτρο L311 αφορά στην ενίσχυση γεωργών για την απόκτηση συμπληρωματικού εισοδήματος μέσω της υλοποίησης επενδύσεων εντός των περιοχών παρέμβασης του Άξονα 4. Κατά συνέπεια, η χωροθέτηση της επένδυση δεν είναι απαραίτητο να συμπίπτει με της έδρα της εκμετάλλευσης ή τον τόπο μόνιμης κατοικίας του υποψήφιου δικαιούχου. 7. Ως προς την ημερομηνία έναρξης εργασιών και αντίστοιχων δαπανών των έργων του τοπικού προγράμματος ισχύουν τα αναφερόμενα στο άρθρο 19, παρ. 6 της αριθ. 401/10.3.2010 ΚΥΑ. Σήμα λειτουργίας μιας επιχείρησης θα μπορούσε να έχει εκδοθεί πριν την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης μεταξύ ΟΤΔ και δικαιούχου, εφόσον ισχύουν τα ανωτέρω και τεκμηριώνεται η ρεαλιστικότητα ολοκλήρωσης του έργου στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. 8. Ως προς τυχόν προτάσεις που έχουν επιχορηγηθεί κατά το παρελθόν ισχύει το κριτήριο επιλεξιμότητας 2.9.β σύμφωνα με το οποίο: «στην περίπτωση προηγούμενης ενίσχυσης για το ίδιο φυσικό 2

αντικείμενο έχει παρέλθει κατά τη στιγμή υποβολής της αίτησης πενταετία από την απόφαση αποπληρωμής του.». 9. Η δημιουργία μονάδας τυποποίησης φραγκόσυκων μπορεί να θεωρηθεί επιλέξιμη στο πλαίσιο της δράσης L123α, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Παράρτημα ΙΙΙ ΤΟΜΕΑΣ: οπωροκηπευτικά της αριθ. 401/10.3.2010 ΚΥΑ. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην τεκμηρίωση της βιωσιμότητας της εν λόγω επένδυσης (κριτήριο επιλεξιμότητας 2.3). 10. Καταθέσεις που βρίσκονται σε τράπεζα του εξωτερικού θεωρούνται στοιχείο που αποδεικνύει την ιδιωτική συμμετοχή στο πλαίσιο του κριτηρίου επιλεξιμότητας 3.13. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται σχετική βεβαίωση της αντίστοιχης τράπεζας. 11. Στην περίπτωση πρότασης που αφορά σε μετατροπή παραδοσιακών ή διατηρητέων κτισμάτων σε τουριστικά καταλύματα θα πρέπει κατά την υποβολή της και προκειμένου να πληρείται το κριτήριο επιλεξιμότητας 2.11 να αποδεικνύεται, με την προσκόμιση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, ο χαρακτηρισμός του κτίσματος. 12. Η αμοιβή λογιστή για την παρακολούθηση της υλοποίησης του έργου δε δικαιολογείται στο πλαίσιο των γενικών δαπανών αυτού, δεδομένου ότι δε συνδέεται με τις λοιπές επιλέξιμες δαπάνες της ΚΥΑ 401/10-3-2010. 13. Η δημιουργία καταλυμάτων της ίδιας λειτουργικής μορφής και τάξης σε όμορα οικόπεδα του ίδιου δικαιούχου μπορεί να γίνει αποδεκτή. Στην περίπτωση αυτή, οι προϋποθέσεις της αριθ. 710/8.4.2009 ΚΥΑ, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει ως προς τη δυναμικότητα της μονάδας εξετάζονται αθροιστικά. Επιπλέον, είναι δυνατή η δημιουργία στο ίδιο οικόπεδο διαφορετικών λειτουργικών μορφών με την προϋπόθεση ότι καθεμία από αυτές εξασφαλίζει την απαιτούμενη δυναμικότητα με βάση την αριθ. 710/8.4.2009 ΚΥΑ. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξασφαλίζονται οι απαραίτητες άδειες ανέγερσης και λειτουργίας. 3

14. Πρόταση για ενίσχυση επενδυτικού σχεδίου που αφορά τη διοργάνωση σεμιναρίων και εκδηλώσεων με σκοπό την καλλιέργεια φιλοπεριβαλλοντικής συνείδησης μπορεί να γίνει αποδεκτή στο πλαίσιο της δράσης L312-2: «Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών», εφόσον στο τοπικό πρόγραμμα δεν προβλέπονται ειδικοί όροι και περιορισμοί που να την αποκλείουν. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να πληρούνται τα προβλεπόμενα ως προς τη δυνατότητα ενίσχυσης πολύ μικρής επιχείρησης. 15. Σύμφωνα με το ΠΑΑ για τον Άξονα 4 οι κωδικοί ΚΑΔ είναι ενδεικτικοί. Κατά συνέπεια τυχόν βιοτεχνικές μονάδες και επιχειρήσεις που δεν περιλαμβάνονται σε αυτούς θα μπορούσαν να ενισχυθούν στο πλαίσιο του υπομέτρου L312, εφόσον στο τοπικό πρόγραμμα δεν προβλέπονται ειδικοί όροι και περιορισμοί που να αποκλείουν την ενίσχυσή τους. 16. Ως προς τη δυνατότητα υποβολής πρότασης (στη δράση με το μεγαλύτερο κόστος) που περιλαμβάνει ενέργειες διαφορετικών δράσεων σημειώνεται ότι προκειμένου να μην καταστρατηγείται το κριτήριο επιλεξιμότητας 3.11 θα πρέπει οι προτεινόμενες ενέργειες να έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα και να τεκμηριώνεται η συμβολή τους στη λειτουργικότητα, βιωσιμότητα ή/και στην ενίσχυση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του έργου. Ως παράδειγμα, μπορούν να αναφερθούν υποδομές διανυκτέρευσης και εστίασης ή οινοποιείο σε συνδυασμό με χώρο γευσιγνωσίας. 17. Οι επενδύσεις που εντάσσονται στα τοπικά προγράμματα κατά κανόνα υλοποιούνται στο ίδιο ή σε όμορα οικόπεδα προκειμένου να μην καταστρατηγείται το κριτήριο επιλεξιμότητας 3.11. Επιπλέον, μπορεί να δικαιολογηθεί η υλοποίηση σε γειτνιάζοντα οικόπεδα, τα οποία βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους (π.χ. χωρίζονται από δρόμο), ώστε να τεκμηριώνεται η λειτουργικότητα του έργου ως ενιαία επένδυση. Εξαιρέσεις μπορούν να δικαιολογηθούν κατά περίπτωση και ανάλογα με τη φύση του έργου, όπως για παράδειγμα 4

στην περίπτωση επενδύσεων εναλλακτικών μορφών τουρισμού ή στην περίπτωση αποθηκευτικών χώρων σε οικόπεδο ανεξάρτητο από αυτό της επιχείρησης. 18. Στη δράση L123α δικαιούχοι μπορούν να είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα που δύνανται να υλοποιήσουν επενδύσεις σε πολύ μικρές επιχειρήσεις κατά την έννοια της Σύστασης 2003/361/ΕΚ. Οι ΑΣΟ είναι νομικά πρόσωπα και μπορούν να είναι δικαιούχοι της δράσης εφόσον είναι και πολύ μικρές επιχειρήσεις. 19. Ως προς τη δυνατότητα υλοποίησης επένδυσης σε γήπεδο με προσημείωση ισχύουν τα αναφερόμενα στο άρθρο 2, σημείο 7 της αριθ. 1577/22-7-2010 Υ.Α. 20. Σύμφωνα με το άρθρο 1 της ΚΥΑ 401/10-3-2010 η ΟΤΔ ταυτίζεται με την αναπτυξιακή εταιρεία, κατά συνέπεια το κριτήριο επιλεξιμότητας 3.12 ισχύει για όλα τα στελέχη της εταιρείας. 21. Για την υλοποίηση παρέμβασης στο πλαίσιο του υπομέτρου L322 απαραίτητη προϋπόθεση, σύμφωνα με το κριτήριο επιλεξιμότητας 2.14, είναι η ύπαρξη εγκεκριμένης μελέτης συνολικής θεώρησης αισθητικής και λειτουργικής αναβάθμισης και ανάδειξης του οικισμού. Η εν λόγω μελέτη θα πρέπει να πληροί τις προδιαγραφές που ορίζονται στο Παράρτημα IV της αριθ. 1577/22.7.2010 ΥΑ. Η περίπτωση ύπαρξης επιμέρους μελετών που καλύπτουν σωρευτικά όλες τις σχετικές προδιαγραφές, θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή. Για τη διευκόλυνση τόσο των ενδιαφερομένων όσο και της ΟΤΔ θα μπορούσε να δημιουργηθεί σχετικό αρχείο στα γραφεία της και να μην απαιτείται η επισύναψή τους σε κάθε μεμονωμένο φάκελο υποψηφιότητας. 22. Στο υπομέτρο L312 εντάσσονται επενδύσεις πολύ μικρών επιχειρήσεων που αφορούν βιοτεχνικές μονάδες, επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και επιχειρήσεις παροχής ειδών διατροφής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Καν (ΕΚ) 800/2008, στο πλαίσιο του οποίου δεν ενισχύονται επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της αλιείας και της ιχθυοκαλλιέργειας Κατά συνέπεια, η 5

περίπτωση ίδρυσης εργαστηρίου καπνισμού ψαριών (πέστροφας) αφορά μεταποίηση αλιευτικού προϊόντων και δεν μπορεί να ενισχυθεί στο πλαίσιο του Άξονα 4 του ΠΑΑ. 23. Σε ό,τι αφορά στη δράση L123α, στον τομέα των οπωροκηπευτικών μπορεί να ενισχυθεί τόσο ίδρυση όσο και εκσυγχρονισμός μονάδων συσκευασίας, τυποποίησης, διαλογής, συντήρησης, ψύξης, αποθήκευσης νωπών οπωροκηπευτικών. Στην κατηγορία των νωπών οπωροκηπευτικών συμπεριλαμβάνονται τόσο τα ακτινίδια όσο και τα μανιτάρια. 24. Η προτεραιότητα στην επεξεργασία βιολογικών πρώτων υλών στις προτάσεις που υποβάλλονται στη δράση L123α αξιολογείται με το κριτήριο Γ2.3. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση προτάσεων εκσυγχρονισμού ελαιοτριβείων, όσες από αυτές αφορούν σε επεξεργασία βιολογικής πρώτης ύλης θα βαθμολογηθούν υψηλότερα στο συγκεκριμένο κριτήριο σε σχέση με αυτές που αφορούν σε επεξεργασία συμβατικά παραγόμενης πρώτης ύλης. 25. Διευκρινίσεις σχετικά με την τυποποίηση ελαιόλαδου για την παραγωγή επώνυμων ποιοτικών, εμπορεύσιμων συσκευασιών παρέχονται στους Καν (ΕΚ) 1019/2002 και Καν (ΕΚ) 1183/2008, καθώς και στην αριθ. 323902/18-9-2009 ΚΥΑ των Υπουργών Οικονομίας & Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. 26. Σε ό,τι αφορά στις επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στη δράση L312-2 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών", αυτές θα πρέπει να συνάδουν με την τοπική στρατηγική καθώς και με τους όρους και περιορισμούς του κάθε τοπικού προγράμματος. 27. Σε ό,τι αφορά σε προτάσεις εκσυγχρονισμού υφιστάμενων επιχειρήσεων στο πλαίσιο της δράσης L123α, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα: Η δραστηριοποίηση της επιχείρησης στον αντίστοιχο τομέα για τον οποίο ζητείται η ενίσχυση όπως αυτή διαπιστώνεται από την περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης (υφιστάμενος εξοπλισμός), 6

καθώς και από τα στοιχεία της μελέτης βιωσιμότητας (πρώτες ύλες κ.λπ.) που περιλαμβάνονται στο σχετικό φάκελο υποψηφιότητας. Η ύπαρξη άδειας λειτουργίας σε ισχύ για το σχετικό επιχειρηματικό αντικείμενο. Επιπλέον, στις περιπτώσεις απαίτησης για μη αύξηση της δυναμικότητας, αυτή θα πρέπει να τεκμηριώνεται σχετικά. Η ΟΤΔ κατά την κρίση της θα μπορούσε να προβεί σε αυτοψία για να διαπιστώσει την υφιστάμενη κατάσταση της επιχείρησης. 28. Ως προς την αγορά μηχανήματος έκθλιψης ελαιών για παραγωγή ελαιολάδου στο πλαίσιο επισκέψιμου αγροκτήματος σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις επιλέξιμες δαπάνες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ της ΚΥΑ 401/10-3-2010, δικαιολογούνται μόνο "εγκαταστάσεις που σχετίζονται με την καθετοποίηση της παραγωγής του αγροκτήματος. Στην περίπτωση που η καθετοποίηση αφορά μεταποίηση προϊόντων του παραρτήματος Ι της Συνθήκης, ισχύουν τα αναφερόμενα στο υπομέτρο 123 και σε ποσοστό μέχρι 30% του συνολικού κόστους." 29. Ως προς την ίδρυση οινοποιείου που επεξεργάζεται προϊόντα βιολογικής αμπελουργίας και σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παρατήρηση 10 των κριτηρίων επιλογής (Παράρτημα ΙΙ ΥΑ 1577/22-7-2010), θα πρέπει να προσκομίζονται: - ιδιωτικά συμφωνητικά με παραγωγούς από τα οποία θα προκύπτει η ποσότητα του προς διάθεση προϊόντος στην επιχείρηση, - βεβαιώσεις από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων από τις οποίες να προκύπτει ότι οι ανωτέρω παραγωγοί βρίσκονται σε ζώνη ΠΟΠ, ΠΓΕ κ.λπ., πιστοποιητικά διαπιστευμένου οργανισμού ότι ο παραγωγός ακολουθεί πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης ή ειδικής εκτροφής. 30. Ως προς τη δυνατότητα συμμετοχής Κοινωνίας κληρονόμων ως υποψήφιο δικαιούχο στα τοπικά προγράμματα σημειώνονται τα ακόλουθα: Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην με αρ. 401/2010 Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΦΕΚ 355/Β/30.3.2010), 7

δικαιούχοι για πράξεις επιχειρηματικού χαρακτήρα μπορούν να είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Περαιτέρω σύμφωνα με τις διευκρινίσεις (σημείο 5) επί των κριτηρίων επιλεξιμότητας του Παραρτήματος II της με αρ. 1577/2010 Απόφασης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΦΕΚ 1133/Β/23.7.2010) υποψήφιοι δικαιούχοι μπορούν να είναι και υπό σύσταση εταιρείες. Στην περίπτωση αυτή ο υποψήφιος υποβάλει υποχρεωτικά και σχέδιο καταστατικού με βάση το οποίο θα πρέπει να εξεταστούν από την ΟΤΔ τα κριτήρια επιλεξιμότητας και επιλογής. Παράλληλα επισημαίνουμε ότι τα εν λόγω κριτήρια θα πρέπει να εξεταστούν και να πληρούνται και κατά την υπογραφή της σύμβασης με το συσταθέν στο χρονικό εκείνο σημείο νομικό πρόσωπο, σε περίπτωση που αυτό ενταχθεί.εν προκειμένω η Κοινωνία κληρονόμων ως μη έχουσα νομική προσωπικότητα δεν μπορεί φυσικά η ίδια να αποτελέσει υποψήφιο στην προκήρυξη του τοπικού σας προγράμματος. Θα μπορούσε είτε κάποιο από τα φυσικά πρόσωπα που την αποτελούν είτε αν περισσότερα από αυτά τα πρόσωπα υποβάλουν πρόταση ως υπό σύσταση εταιρεία, σύμφωνα με τα ανωτέρω αναφερθέντα. 31. Επένδυση που αφορά στη δημιουργία πάρκου άγριων ζώων και αρπακτικών πτηνών (ζωολογικός κήπος) θεωρούμε ότι υπερβαίνει τα χρηματοδοτικά όρια που τίθενται στο ΠΑΑ, προκειμένου να είναι λειτουργική και βιώσιμη. Εξάλλου, στις επιλέξιμες δαπάνες της ΚΥΑ 401/10-3-2010 δεν προβλέπεται προμήθεια ζώων, η οποία αποτελεί και το βασικό τμήμα της επένδυση τόσο από την άποψη του κόστους όσο και από την άποψη της λειτουργικότητας. Επιπλέον, σημειώνεται ότι στο ΚΑΔ 2008:93.21 δεν περιλαμβάνεται η δραστηριότητα αυτή. 32. Το ανώτατο συνολικό κόστος ανά δράση αφορά στις δαπάνες που θεωρούνται επιλέξιμες προς συγχρηματοδότηση. Εφόσον, ο ΦΠΑ δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη δεν περιλαμβάνεται στο ανώτατο συνολικό κόστος μιας πρότασης. 33. Στα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στο Παράρτημα ΙΙ της αριθ. 1577/22-7-2010 Υ.Α., δεν περιλαμβάνεται κριτήριο σχετικά με 8

οποιοδήποτε κατηγορία συνταξιούχων, κατά συνέπεια εφόσον αυτοί δεν υπερβαίνουν το 65 ο έτος ηλικίας μπορούν να είναι δυνητικοί δικαιούχοι των τοπικών προγραμμάτων. 34. Η ίδρυση κρεοπωλείου περιλαμβάνεται στην πρώτη μεταποίηση του κρέατος και έτσι δεν μπορεί να είναι επιλέξιμη στο πλαίσιο του υπομέτρου L311. Επιπλέον, τέτοιου είδους επένδυση δεν μπορεί να υλοποιηθεί στο υπομέτρο L123α, δεδομένου ότι αφορά λιανική πώληση. 35. Το κριτήριο επιλεξιμότητας 2.5 "Αποδεικνύεται η κατοχή ή η χρήση του ακινήτου στο οποίο προβλέπεται η υλοποίηση της πρότασης" που ορίζεται στο Παράρτημα ΙΙ της αριθ. 1577/22-7-2010 Υ.Α., εφαρμόζεται σε όλες τις δράσεις πλην της L314-4 "Προβολή και προώθηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών". Για την απόδειξη του κριτηρίου ισχύουν τα αναφερόμενα στην Παρατήρηση 1 των κριτηρίων επιλεξιμότητας του ανωτέρω παραρτήματος. 36. Σε ό,τι αφορά στις επενδύσεις που εντάσσονται στη δράση 4.2 του υποτομέα "Μέλι" του υπομέτρου L123α και μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τη Δ/νση Προγραμματισμού και Γ.Δ. του ΥΠΑΑΤ, σημειώνεται ότι αυτές μπορούν να υλοποιηθούν σε περιοχές που είναι και ορεινές και νησιωτικέ. 37. Στην περίπτωση των δράσεων που αφορούν στην εγκατάσταση ΑΠΕ σε επιχειρήσεις για ίδια κατανάλωση, ο μοναδικός περιορισμός ως προς την παραγόμενη ενέργεια είναι αυτή να μην υπερβαίνει τις ενεργειακές ανάγκες τις επιχείρησης. 38. Στην περίπτωση επιχειρήσεων που έχουν ενισχυθεί στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, αυτές δεν μπορούν να ενισχυθούν για το φυσικό αντικείμενο (κτιριακά, εξοπλισμός, περιβάλλον χώρος κ.λπ.) που είχε εγκριθεί και όφειλε να είναι ολοκληρωμένο και λειτουργικό. 39. Η παραγωγή και τυποποίηση τσικουδιάς θα μπορούσε να ενισχυθεί στο πλαίσιο των δράσεων L311-7 και L312-3 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παραγωγής ειδών διατροφής μετά την πρώτη μεταποίηση". 9

40. Στην περίπτωση μισθωμένου γηπέδου για την υλοποίηση επένδυσης γίνεται αποδεκτή η ύπαρξη αδειών (εγκρίσεις ΕΟΤ, άδεια δόμησης) στο όνομα του ιδιοκτήτη. 41. Στο πλαίσιο της δράσης L321-2 δύνανται να ενισχυθεί τόσο η ανέγερση νέων όσο και η βελτίωση υφιστάμενων κτιρίων. 42. Στο πλαίσιο της δράσης L123β δύναται να ενισχυθεί επιχείρηση παραγωγής και εμπορίας καυσόξυλων. 43. Σε ότι αφορά στην επιλεξιμότητα του ΥΠΑ, σημειώνονται τα ακόλουθα : Στο άρθρο 71 του Καν. (ΕΚ)1698/2005 προβλέπεται ότι ο ΦΠΑ είναι μη επιλέξιμη δαπάνη εξαιρούμενου του μη ανακτήσιμου ΦΠΑ, όταν επιβαρύνει πράγματι και οριστικά άλλους δικαιούχους, εκτός των μη υποκείμενων στο φόρο που ορίζονται στο άρθρο 4, παράγραφος 5, πρώτο εδάφιο της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17 Μαΐου 1977. Ειδικότερα, προκειμένου να θεωρηθεί επιλέξιμος ο ΦΠΑ πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: Ο δικαιούχος να μην είναι κράτος ή περιφέρεια ή δήμος ή κοινότητα ή άλλος οργανισμός δημοσίου δικαίου, διότι αυτοί είναι μη υποκείμενοι στο φόρο σύμφωνα με το άρθρο 13(1) της οδηγίας 2006/112/EC, η οποία αντικατέστησε την οδηγία 77/388/ECC. Ο Φόρος να μην μπορεί να ανακτηθεί από το δικαιούχο. Με βάση τα παραπάνω, ο ΦΠΑ για τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης δεν είναι επιλέξιμος, ωστόσο θα καταβληθεί προσπάθεια κάλυψής του από εθνικούς πόρους. Η επιλεξιμότητα του ΦΠΑ για λοιπούς φορείς εξετάζεται κατά περίπτωση με βάση τα ανωτέρω. 44. Μονάδες παραγωγής προϊόντων catering εντάσσονται στο πλαίσιο της δράσης L313-6. Στη δράση αυτή δε θεωρείται επιλέξιμη αγορά αυτοκινήτων ψυγείων για τη μεταφορά προϊόντων. 45. Επιχείρηση με αντικείμενο τη φιλοξενία μικρών ζώων θα μπορούσε να ενταχθεί στο πλαίσιο της δράσης L312-2 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών". 10

46. Σε ό,τι αφορά στην ίδρυση ξυλουργικής, βιοτεχνικής μονάδας που θα παράγει ξύλινα μπρικέτα και κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας με την αρμόδια Δ/νση, σημειώνεται ότι αυτή μπορεί να ενισχυθεί α) στο πλαίσιο της δράσης L123β εφόσον επεξεργάζεται βιομηχανικά υπολείμματα ξυλείας, β) στο πλαίσιο της δράσης L312-1 εφόσον επεξεργάζεται γεωργικά υπολείμματα (κλαδιά κ.λπ.). Στην περίπτωση πρότασης το φυσικό αντικείμενο της οποίας περιλαμβάνει ενέργειες διαφορετικών δράσεων, ισχύουν τα αναφερόμενα στο άρθρο 18, σημείο 3 της ΚΥΑ 401/10-3-2010. 47. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην αριθ. 1577/22-7-2010 Υ.Α. και λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις του Αστικού Κώδικα μισθωτήρια συμβόλαια διάρκειας μεγαλύτερης των 9 ετών θα πρέπει, προκειμένου να είναι έγκυρα και να εξασφαλίζουν την πληρότητα του κριτηρίου επιλεξιμότητας 2.5, να έχουν συνταχθεί συμβολαιογραφικά και να έχουν μεταγραφεί στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο. 48. Στη δράση L321-3 "Ενίσχυση πολιτιστικών εκδηλώσεων και εκδηλώσεων ανάδειξης και διατήρησης της τοπικής κληρονομιάς στήριξη πολιτιστικών φορέων για μικρής κλίμακας υποδομή, προμήθεια εξοπλισμού, μουσικών οργάνων, στολών" μπορεί να δικαιολογηθεί η ενίσχυση ενεργειών όπως βιβλίο, λεύκωμα, CD, DVD, εφόσον αυτά υλοποιηθούν στο ευρύτερο πλαίσιο ενίσχυσης μιας πολιτιστικής εκδήλωσης και αποτελούν το τελικό παραδοτέο έρευνας καταγραφής πολιτιστικών, λαογραφικών και ιστορικών στοιχείων κληρονομιάς με στόχο τη διατήρηση και ανάδειξή τους. Επιπλέον, ενέργειες όπως φωτογράφιση ή παραγωγή βίντεο μπορούν να υλοποιηθούν στο πλαίσιο παραγωγής εκθεσιακού υλικού, χωρίς να ενισχύεται η αναπαραγωγή τους με σκοπό τη διανομή. Εκτός των ανωτέρω, ενέργειες που αποσκοπούν στην ανάδειξη των πολιτιστικών, λαογραφικών και ιστορικών στοιχείων κληρονομιάς της περιοχής εφαρμογής του τοπικού προγράμματος εντάσσονται στη δράση L313-11

4 "Προβολή και προώθηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών". 49. Σε ό,τι αφορά επενδύσεις μεταποίησης συντήρησης αμπελόφυλλου, αυτές μπορούν να ενταχθούν στη δράση L123α, στον τομέα των οπωροκηπευτικών. 50. Σε ό,τι αφορά επενδύσεις που χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη τυρί, το οποίο στη συνέχεια κόβουν και συσκευάζουν σε διάφορες μορφές (τριμμένο, φέτες κ.λπ.), αυτές μπορούν να ενταχθούν στη δράση L312-3 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παραγωγής ειδών διατροφής μετά την πρώτη μεταποίηση". 51. Στο πλαίσιο της δράσης L313-8 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τουρισμού της υπαίθρου (εναλλακτικές μορφές τουρισμού ειδικές μορφές τουρισμού, χώροι αθλοπαιδιών, χώροι γευσιγνωσίας)" και σε ό,τι αφορά σε σκάφη μπορούν να χρηματοδοτηθεί μόνο η αγορά ξύλινων παραδοσιακών σκαφών καθώς και σκαφών που απαιτούνται για τη λειτουργία των επιχειρήσεων καταδυτικού τουρισμού. 52. Η ίδρυση μονάδας παρασκευής pellets εφόσον αυτά προέρχονται από την επεξεργασία μηδικής και χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφή, δεν μπορεί να ενισχυθεί στο πλαίσιο της δράσης L123α και του τοπικού προγράμματος εν γένει, δεδομένης της μη επιλεξιμότητας μονάδων παραγωγής ζωοτροφών στο πλαίσιο του Άξονα 4 του ΠΑΑ. Στην περίπτωση που η μονάδα επεξεργάζεται αγριοαγκινάρα και το προϊόν χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη, μπορεί να θεωρηθεί επιλέξιμη στο πλαίσιο της δράσης L312-1 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυχρονισμοί βιοτεχνικών μονάδων". 53. Στο πλαίσιο της δράσης L123α θα μπορούσε να ενταχθεί μονάδα παραγωγής χυμού από ρόδι στον τομέα των οπωροκηπευτικών, στη δράση 9.8 (γ). 54. Η παραγωγή ζωοτροφών εντάσσεται στους τομείς του υπομέτρου 123α του Άξονα 1 του ΠΑΑ, ενώ δεν εντάσσεται στους αντίστοιχους τομείς της δράσης L123α του Άξονα 4. Κατά συνέπεια, επιχειρήσεις 12

που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ζωοτροφών δεν είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο του Άξονα 4. 55. Οι επιχειρήσεις παραγωγής ζύθου μπορούν να ενταχθούν στη δράση L312-3 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παραγωγής ειδών διατροφής μετά την α' μεταποίηση". Αντίθετα, επιχειρήσεις παραγωγής πλιγουριού δε θεωρούνται επιλέξιμες στο πλαίσιο της δράσης L123α, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται μεταποίηση δημητριακών. 56. Σύμφωνα με το κριτήριο επιλεξιμότητας 311, στην περίπτωση που ο υποψήφιος δικαιούχος είναι φυσικό πρόσωπο, δεν μπορεί να αποτελεί εταίρο/μέτοχο νομικού προσώπου που είναι δικαιούχος του τοπικού προγράμματος ή έχει υποβάλλει αίτηση στο πλαίσιο της συγκεκριμένης προκήρυξης. Αντίθετα, περιορισμός ως προς τη συμμετοχή του ίδιου εταίρου / μετόχου (φυσικού ή νομικού προσώπου) σε δύο διαφορετικά νομικά πρόσωπα για την υποβολή δύο ανεξάρτητων προτάσεων δεν προβλέπεται. 57. Η δράση L312-5 "Δικτύωση ομοειδών ή συμπληρωματικών επιχειρήσεων" αφορά στη δικτύωση επιχειρήσεων που δύνανται να ενισχυθούν στο πλαίσιο του τοπικού προγράμματος, δηλαδή δραστηριοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης του τοπικού προγράμματος σε αντικείμενο που σχετίζεται με τομείς και δραστηριότητες που εμπίπτουν στον Άξονα 4 του ΠΑΑ. Επιπλέον, τα δίκτυα που θα ενισχυθούν θα πρέπει είναι ή να συστήσουν πολύ μικρή επιχείρηση κατά την έννοια του Καν (ΕΚ) 800/2008. 58. Το αντίγραφο ποινικού μητρώου αποτελεί το απαραίτητα δικαιολογητικό για την εξέταση της πλήρωσης του κριτηρίου επιλεξιμότητας 3.8 σύμφωνα με τα αναφερόμενα το Παράρτημα ΙΙ της αριθ. 1577/22-7-2010 Υ.Α. Κατά συνέπεια, η προσκόμισή του κατά την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης του υποψήφιου δικαιούχου είναι υποχρεωτική και δεν μπορεί να αντικατασταθεί από σχετική υπεύθυνη δήλωση ή αίτηση για έκδοσή του προς την αρμόδια υπηρεσία. 13

59. Στο πλαίσιο της δράσης L312-1 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί βιοτεχνικών μονάδων" θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή πρόταση μετεγκατάστασης υφιστάμενης βιοτεχνικής μονάδας, εφόσον αυτή συνοδεύεται από επέκταση ή εκσυγχρονισμό. 60. Σε ό,τι αφορά στους κωδικούς ΚΑΔ ισχύουν τα αναφερόμενα στο αριθ. 2044/28-9-2010, σημείο 15. (σημείο 15 : Σύμφωνα με το ΠΑΑ για τον Άξονα 4 οι κωδικοί ΚΑΔ είναι ενδεικτικοί. Κατά συνέπεια τυχόν βιοτεχνικές μονάδες και επιχειρήσεις που δεν περιλαμβάνονται σε αυτούς θα μπορούσαν να ενισχυθούν στο πλαίσιο του υπομέτρου L312, εφόσον στο τοπικό πρόγραμμα δεν προβλέπονται ειδικοί όροι και περιορισμοί που να αποκλείουν την ενίσχυσή τους.) 61. Κάβα παλαίωσης κρασιών σε υφιστάμενο οινοποιείο, δύναται να δικαιολογηθεί στο πλαίσιο της δράσης 8.1 "Εκσυγχρονισμός οινοποιείων με ή χωρίς μετεγκατάσταση χωρίς αύξηση της δυναμικότητας, για παραγωγή οίνων ποιότητας", του τομέα του οίνου στο υπομέτρο L123, ενώ χώροι γευσιγνωσίας εντάσσονται στη δράση L313-8. Σε περίπτωση υποβολής πρότασης που περιλαμβάνει τις ανωτέρω δραστηριότητες εφαρμόζεται το άρθρο 18, παράγραφος 3 της ΚΥΑ 401/10-3-2010. 62. Για την απόδειξη του ιδιοκτησιακού καθεστώτος μιας πλατείας που προτείνεται για ανάπλαση στο πλαίσιο της δράσης L322-1, δύναται να γίνει αποδεκτή σχετική βεβαίωση του Δημάρχου. Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται ότι, η πρόταση θα πρέπει να συνοδεύεται από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την υποβολή της. 63. Οίνος χαρακτηρισμένος ως γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ) δε θεωρείται οίνος ποιότητας, έτσι ώστε να ενταχθεί στη δράση 8.1 του τομέα οίνου του υπομέτρου L123. 64. Το κριτήριο επιλεξιμότητας 3.11 δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση έργων που υποβάλλονται στις δράσεις L313-1 έως 4 και L312-5 καθώς και στα υπομέτρα L321, L322 και L323. 65. Στο πλαίσιο της δράσης L313-4 "Προβολή και προώθηςη των ςυγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών" μπορεί να θεωρηθεί επιλέξιμη η έκδοση 14

βιβλίου στο πλαίσιο σχεδιασμού και παραγωγής πληροφοριακού και διαφημιστικού υλικού. Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο περιορισμός σχετικά με τη μη επιλεξιμότητα δαπανών προβολής και προώθησης γεωργικών προϊόντων. 66. Στο πλαίσιο της δράσης L313-5 και σε ό,τι αφορά σε εκσυγχρονισμούς υποδομών διανυκτέρευσης, η προσθήκη υπνοδωματίου σε πατάρι μέσα στον υφιστάμενο όγκο της οικοδομής δεν μπορεί να θεωρηθεί προσθήκη καθ' ύψος ή κατ' επέκταση. 67. Στο πλαίσιο της δράσης L313-8 μπορεί να ενισχυθεί η αγορά παραδοσιακού ξύλινου σκάφους για την εξυπηρέτηση δραστηριοτήτων περιηγητικού τουρισμού. Ωστόσο σε ό,τι αφορά στην αγορά μεταχειρισμένου εξοπλισμού ισχύουν τα αναφερόμενα στις μη επιλέξιμες δαπάνες της ΚΥΑ 401/10-3-2010. Σε ό,τι αφορά σε επενδύσεις καταδυτικού τουρισμού, θα μπορούσε να θεωρηθεί επιλέξιμη η αντικατάσταση της μηχανής υφιστάμενου σκάφους, όχι όμως η αγορά οχήματος για τη μεταφορά επιβατών. 68. Στο πλαίσιο των δράσεων L311-9, L312-4 και L313-9 η παραγόμενη από ΑΠΕ ενέργεια θα πρέπει να καλύπτει μόνο τις ενεργειακές ανάγκες της επιχείρησης. 69. Σε ό,τι αφορά στη δράση L312-5 "Δικτφωςη ομοειδών ή ςυμπληρωματικών επιχειρήςεων" ισχύουν τα αναφερόμενα στο σημείο 7 του αριθ. 31/12-1- 2011 εγγράφου μας. (σημείο 7 : Η δράση L312-5 "Δικτύωση ομοειδών ή συμπληρωματικών επιχειρήσεων" αφορά στη δικτύωση επιχειρήσεων που δύνανται να ενισχυθούν στο πλαίσιο του τοπικού προγράμματος, δηλαδή δραστηριοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης του τοπικού προγράμματος σε αντικείμενο που σχετίζεται με τομείς και δραστηριότητες που εμπίπτουν στον Άξονα 4 του ΠΑΑ. Επιπλέον, τα δίκτυα που θα ενισχυθούν θα πρέπει είναι ή να συστήσουν πολύ μικρή επιχείρηση κατά την έννοια του Καν (ΕΚ) 800/2008.) 70. Σε ό,τι αφορά στις κάβες παλαίωσης και τους χώρους γευσιγνωσίας ισχύουν τα αναφερόμενα στο σημείο 11 του αριθ. 31/12-1-2011 εγγράφου μας. Σε κάθε περίπτωση η ενισχυόμενη 15

επιχείρηση θα πρέπει να είναι πολύ μικρή κατά την έννοια του Καν (ΕΚ) 800/2008 και σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο Παράρτημα II "Κριτήρια επιλεξιμότητας και επιλογής" της ΥΑ 1577/22-7-2010. 71. Η δημιουργία ιατρείου δεν εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής της δράσης L313-8. 72. Στο υπομέτρο L123α δράση 9.14 που αφορά σε «ίδρυση επέκταση μονάδων μόνο για γραμμές συσκευασίας καταναλωτή και γραμμές παραγωγής νέων προϊόντων», είναι δυνατή η ένταξη επενδυτικών σχεδίων που θα προβλέπουν παραγόμενα προϊόντα σε συσκευασία καταναλωτή ή και νέα προϊόντα. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι δυνατό να θεωρηθούν ως νέα προϊόντα και οι προτεινόμενες γραμμές συσκευασίας καταναλωτή, αν δεν υπήρχε επεξεργασία αντίστοιχων προϊόντων στην υφιστάμενη μονάδα. 73. Στο υπομέτρο L123α δράση 9.9β που αφορά σε «ίδρυση νέων μονάδων ή εκσυγχρονισμό επέκταση με ή χωρίς μετεγκατάσταση υφιστάμενων μονάδων για την παραγωγή χυμών λαχανικών κύβων ή μιγμάτων αυτών σε ασηπτική συσκευασία», δεν προβλέπεται η ένταξη επενδυτικών προτάσεων για μονάδες με τελικό προϊόν τις ωμές σαλάτες. Επενδυτικά σχέδια με την ανωτέρω δραστηριότητα θα μπορούσαν να ενταχθούν στα πλαίσια του ίδιου τομέα αλλά στο επίπεδο της εμπορίας στη δράση 9.1 «Ίδρυση μονάδων συσκευασίας, τυποποίησης, διαλογής, συντήρησης, ψύξης, αποθήκευσης νωπών οπωροκηπευτικών, πατάτας, σύκων, οσπρίων και ξηρών καρπών» ή στη δράση 9.3 «εκσυγχρονισμοί ή/και επέκταση με ή χωρίς μετεγκατάσταση υφιστάμενων μονάδων συσκευασίας, τυποποίησης, διαλογής, συντήρησης, ψύξης, αποθήκευσης νωπών οπωροκηπευτικών, πατάτας, σύκων, οσπρίων και ξηρών καρπών». 74. Στο πλαίσιο της δράσης L312-1 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί βιοτεχνικών μονάδων", η απόδειξη της επάρκειας γάλακτος προκύπτει από τη συσχέτιση της παραγόμενης ποσότητας πρώτης ύλης (γάλα) σε μια περιοχή διοικητικό όριο περιφερειακής 16

ενότητας- σε σχέση με την εγκατεστημένη μεταποιητική δυναμικότητα της ίδιας περιοχής. Συγκεκριμένα θεωρείται ότι προκύπτει επάρκεια σε μια περιοχή όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα μεταποίησης της συνολικής παραγόμενης ποσότητας γάλακτος.για την εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν στοιχεία και από το διοικητικό όριο της οικείας Περιφέρειας. Η αναζήτηση των στοιχείων αυτών θα μπορούσε να γίνει από τη Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, τη Γενική Δ/νση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας καθώς και από την Δ/νση Ζωικής Παραγωγής & ΑΠΑ του ΥΠΑΑΤ. Επίσης, διευκρινίζουμε ότι: 1. Σε επενδυτική πρόταση που αφορά σε εργαστήριο αρτοζαχαροπλαστικής μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες οι εργασίες και ο εξοπλισμός του πρατηρίου πώλησης. 2. Στο πλαίσιο της δράσης L312-1 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί βιοτεχνικών μονάδων", όπως αναφέρεται και στο σημείο 9 του με αρ. πρωτ. 31/12-1-2011 εγγράφου μας, θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή πρόταση μετεγκατάστασης υφιστάμενης βιοτεχνικής μονάδας, εφόσον αυτή συνοδεύεται από επέκταση ή εκσυγχρονισμό. (σημείο 9 : Στο πλαίσιο της δράσης L312-1 "Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί βιοτεχνικών μονάδων" θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή πρόταση μετεγκατάστασης υφιστάμενης βιοτεχνικής μονάδας, εφόσον αυτή συνοδεύεται από επέκταση ή εκσυγχρονισμό.) 3. Υλοποίηση παρεμβάσεων σε ΒΙ.ΠΕ. η οποία βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλης, μπορεί να γίνει αποδεκτή με τους όρους και περιορισμούς που ισχύουν σε αυτή. 17