SURECON Compact Tailored Knowledge for the Construction Sector/Advisers to Building Owners Plasters Σοβάδες στο πλαίσιο της " NaSaBau " έργο Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση: LEONARDO DA VINCI Transfer of Innovation Duration: 01/10/2013 30/09/2015 National ID: DE/13/LLP-LdV/TOI/147681 EU-Disclaimer: This documents has been developed with the financial assistance of the European Union. The contents of this documents are the responsibility of the project consortium and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.
Περιεχόμενα 1. Τέσσερα είδη εσωτερικού Σοβά 2. Τρία είδη εξωτερικού Σοβά 3. Ειδικές περιπτώσεις επιβάρυνσης: I. Νερό II. Άλατα III. Άλγη 4. 10 κανόνες σοβατίσματος 17.12.2015 SURECON.EU 2
Εσωτερικά επιχρίσματα Υπάρχουν 4 είδη εσωτερικών σοβάδων, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το επίπεδο της αεροστεγανότητας: 1. Τσιμέντο Άμμος Νερό 2. Ασβέστης Άμμος Νερό 3. Γύψος Άμμος Νερό 4. Πηλός Άμμος Νερό Όπως και διάφοροι συνδυασμοί : π.χ. Ασβέστης- Τσιμέντο, Γύψος-Ασβέστης, Γύψος-Πηλός, κτλ.
Εσωτερικά επιχρίσματα Ο εσωτερικός Σοβάς επιβαρύνεται ελάχιστα από τις επιθυμητές εσωτερικές συνθήκες του χρήστη: Εσωτερικά σταθερές θερμοκρασίες: Ούτε Παγετός ούτε καύσωνας Καμία επιβάρυνση από καταιγίδα Καμία επιβάρυνση από χαλαζόπτωση Ευνοϊκές συνθήκες εφαρμογής => ελάχιστη πιθανότητα ρηγματώσεων
Εξωτερικό επίχρισμα Πρέπει να αντέχει υψηλές καταπονήσεις Κατά την εφαρμογή και Σε βάθος χρόνου. Παράλληλα με τις καιρικές συνθήκες το εξωτερικό επίχρισμα καταπονείται και από : Άλατα Άλγη Μηχανικές κρούσεις Μαλακά υποστρώματα (μονωτικά υλικά)
Τα επιχρίσματα αποτελούνται από Συγκολλητικά υλικά, αδρανή, υγρά 3 είδη επιχρισμάτων 1. Επιχρίσματα με ορυκτά υλικά συγκόλλησης 2. Επιχρίσματα με υαλοΐνες ως κόλλα 3. Επιχρίσματα με ρητίνες ως υλικά συγκόλλησης
Τα προσδιορισμένα στο DIN EN 998-1 διάφορα επιχρίσματα: GP LW CR Κανονικό κονίαμα Σοβά General Purpose Mortar Ελαφρό κονίαμα σοβα Leightwight Mortar Έγχρωμο κονίαμα σοβά Coloured Rendering Mortar επιχρίσματα Χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Μπορεί να παραχθεί κατά συνταγή ή μετά από δοκιμή επάρκειας Μετά από δοκιμή επάρκειας, με πυκνότητα μικρότερη από έναν προκαθορισμένο δείκτη Έγχρωμο κονίαμα σοβά OC R T Μονής επίστρωσης (εξωτερικα) One-Coat Mortar Κονίαμα σοβά ανακαίνισης Renovation Mortar Θερμομονωτικό κονίαμα σοβά Thermal conductivity Mortar Μετά από δοκιμή επάρκειας. Έγχρωμο, πληροί όλες τις λειτουργίες ενός συστήματος σοβά πολλαπλών επιστρώσεων Μετά από δοκιμή επάρκειας, για τοιχοποιία με υγρασία με υδατοδιαλυτά άλατα. Πολλούς πόρους, υλικά διάχυσης υδρατμών, μειωμένη τριχοειδή αγωγιμότητα. Μετά από δοκιμή επάρκειας, με θερμομονωτικές ιδιότητες Δύναμη πρόσδεσης του Σοβά: 0,08 N / mm²
Επιχρίσματα με ορυκτές κόλλες Ανόργανα συνδετικά υλικά: Wasserglas 1. Επίχρισμα με πυριτικό άλας 2. Επίχρισμα διασποράς με πυριτικό άλας Οργανικά συνδετικά υλικά: τεχνιτή ρητίνη 1. Επιχρίσματα τεχνιτής ρητίνης (DIN 18558) 2. Επιχρίσματα σιλικονούχας ρητίνης
Βαφές: οργανικές Φυσικά: βιολετί, μωβ χημικά (περιέχουν άνθρακα) Ανόργανες : πχ. οξείδιο σιδήρου, λευκό τιτανίου ορυκτές: Berge kleingemahlen
Επιχρίσματα πυριτικού άλατος βασίζονται σε υαλοΐνες: Στερεές Υαλοΐνες: άμμος πυριτίου SiO 2 + Ποτάσα K 2 CO 3 λιώνουν στους 1200 C και αποδεσμεύεται CO 2 Υγρές Υαλοΐνες: Στερεές υαλοΐνες πολτοποιούνται και διαλύονται στο νερό σε θερμοκρασία 150 C και πίεση 5 bar. => Συνδετικό υλικό σε χρώματα και σοβάδες
Οι υαλοΐνες ενώνονται αδιαχώριστα με το υπόβαθρο : Σχηματισμός πετρώματος Μόνο με ανόργανες και ορυκτές βαφές σε σκόνη Μόνο σε ορυκτά υπόβαθρα Όχι σε ξύλο και μέταλλο Οι υαλοΐνες δεν είναι αποθηκεύσιμες για μήνες για αυτό : Σοβάς πυρυτικού άλατος διάχυσης Max. 5% διάχυση πολυμερούς στις υαλοΐνες
Τεχνητές ρητίνες: τεχνητά παραγόμενες ρητίνες: Φαινόλη Φορμαλδεΰδη(PF-ρητίνες) Ουρία- Φορμαλδεΰδη (UF- ρητίνες) Μελαμίνη- Φορμαλδεΰδη (MF- ρητίνες) Εποξειδικές ρητίνες Πολυεστερικές ρητίνες (UP- ρητίνες) Επίχρισμα τεχνητής ρητίνης: τεχνητή ρητίνη + Επιπλέον υλικά
Επίχρισμα σιλικονούχας ρητίνης Στην ρητίνη προστίθεται ένα γαλάκτωμα σιλικόνηςρητίνης => Περισσότερο διαπερατό από τους υδρατμούς. Για όλα τα ορυκτά και οργανικά υπόβαθρα. Μπορούν να μετατραπούν σε υδρόφοβα με ππροσθήκη λαδιού σιλικόνης.
Τα επιχρίσματα έχουν 3 εχθρούς: 1. Νερό 2. Άλατα 3. Άλγη
Νερό: Καταιγίδες- βαθμίδες απαιτήσεων κατά DIN 4108-3: Βαθμίδα Βροχόπτωση Ποιότητα Σοβά I < 600 mm Καμία απαίτηση II III 600 800 mm > 800 mm επιχρίσματα Υδρο-επιβραδυντικό εξωτερικό επίχρισμα Υδρο-απωθητικό εξωτερικό επίχρισμα
Συντελεστής απορρόφησης νερού w in [kg/(m²h 0,5 )] Συμπεριφορά απέναντι στο νερό > 2,0 Ισχυρά απορροφητικό 2,0 0,5 επιβραδυντικό απωθητικό 0,001 στεγανό παρατήρηση: Υδατοστεγανό δεν σημαίνει ταυτόχρονα και στεγανό στους υδρατμούς!
h 0,5 = h = τετραγωνική ρίζα του χρόνου : μαθηματικό τρικ για να ελλατωθεί το μέγεθος μιας αριθμοσειράς 17.12.2015 SURECON.EU 17
Απαιτήσεις για την προστασία από βροχή κατά DIN V 18550: Υδατο-επιβραδυντικό Εξωτερικό επίχρισμα w 2,0 kg/m²h 0,5 ; Δείκτης S d 2,0 m => Επίχρισμα της κατηγορίας κονιαμάτων MG P II Υδατο-απωθητικό εξωτερικό επίχρισμα w 0,5 kg/m²h 0,5 ; Δείκτης S d 2,0 m ; w x S d 0,1 kg/mh 0,5 => Αποδεικνύεται με πιστοποιητικό
Υλικό πυκνότητα [kg/m³] Συντελεστής απορρόφησης νερού w [kg/(m²h 0,5 )] Τούβλο 1800 20 30 Ασβεστόλιθος 1800 4 8 Τσιμεντόλιθος 600 1,5 2,5 Ελαφροβαρύς Τσιμεντόλιθος 400 4 8 Γυψοσανίδες 900 35 70 Λευκό ασβεστοκονίαμα 1200 7 Κονίαμα Ασβέστη - Τσιμέντου 1800 2 4 Κονίαμα τσιμέντου 2100 2 3 Διάχυση πλαστικών 1400 0,05 0,2
Άλατα: Δημιουργούνται όταν συναντώνται οξέα με βάσεις Στην οικοδομή εμφανίζονται τα παρακάτω άλατα σε σειρά επικινδυνότητας : Νιτρικά άλατα νιτρικού οξέος NO 3 Χλωριούχα άλατα υδροχλωρικού οξέος Cl θειικά άλατα θειικού οξέος SO 4 Τα νιτρικά άλατα είναι επικινδυνότερα από τα θειικά. Αυτό δείχνει και ο ακόλουθος πίνακας :
WTA : Wissenschaftlich-Technischen Arbeitsgemeinschaft für Bauwerkserhaltung und Denkmalpflege Αξιολόγηση της καταπόνησης από άλατα κατά WTA Nitrate < 0,1 Χαμηλή καταπόνηση Μέση καταπόνηση Υψηλή καταπόνηση Chloride < 0,2 Sulfate < 0,5 Nitrate 0,1 0,3 Chloride 0,2 0,5 Sulfate 0,5 1,5 Nitrate > 0,3 Chloride > 0,5 Sulfate > 1,5
Ποσοστό μάζας: ποσοστό της πυκνότητας Επίχρισμα τσιμέντου: ζυγίζει 2.100 kg/m³ 1,5% M.-Vol. = 1,5% x 2100 kg/m³ = 31,5 kg/m³ Ποσοστό όγκου: ποσοστό αναφερόμενο σε κυβικά μέτρα = 1.000 λίτρα EPS-πλάκες αφρού = Styropor ζυγίζει περ. 13 kg/m³ Επιτρέπεται να απορροφήσει 15 Vol.% υδρατμούς = 15% στα 1.000 l = 150 l 17.12.2015 SURECON.EU 22
Σε ένα δωμάτιο με υψηλή υγρασία μπορεί κανείς να τοποθετήσει ένα δοχείο με αλάτι Το αλάτι είναι τόσο υδρόφιλο που θα συλλέξει τα μόρια του νερού Μετά από μερικές ημέρες Το δοχείο είναι γεμάτο αλατόνερο Η υγρασία του αέρα έχει μειωθεί
Αντίστροφα: Διαδικασία Αφαλάτωσης Θαλασσινό νερό οδηγείται σε έναν λάκκο Έντονη ηλιοφάνεια Το νερό εξατμίζεται Αλάτι εμφανίζεται
Τα άλατα προκαλούνται από τους Ανθρώπους : Με ένα οξύ καθαρίζεται ένα αλκαλικό επίχρισμα. Όξινα καυσαέρια αγγίζουν τον ασβεστόλιθο του Kölner Dom. Αμμωνία (κοπριά) πέφτει σε ασβέστη. Λαμβάνονται από το περιβάλλον μέσω του νερού: Βροχή Spritzwasser Υγρασία του εδάφους Στον αιγιαλό επίσης μέσω του αέρα
Τα άλατα καταστρέφουν κατά τους ακόλουθους 4 τρόπους : 1. Πίεση κρυστάλλωσης: Σχηματισμός κρυστάλλων όταν εξατμίζεται το νερό. 2. Αυξάνουν το σημείο ισορροπίας της υγρασίας: Τα άλατα στον τοίχο δεσμεύουν υδρατμούς από τον αέρα Περισσότερη υγρασία στο δομικό υλικό Νερό και άλατα μπορούν μέσω τριχοειδών φαινομένων να ανέλθουν στο υλικό
3. Πίεση ενυδάτωσης: Άτομα αλάτων έλκουν μόρια νερού = ενυδάτωση. παράδειγμα: μαγειρικό αλάτι NaCl. Στο άτομο Νατρίου χωράνε 6 μόρια νερού. => Αυξάνεται ο όγκος => αυξάνεται η πίεση. Τα μόρια του νερού έλκονται ηλεκτρικά => Δημιουργία πίεσης = πίεση ενυδάτωσης.
4. Παγετός Οδικό αλάτι Ζημιές: Όταν κάνει παγωνιά ρίχνουμε αλάτι στους δρόμους. Ο πάγος λιώνει και το νερό μαζί με το αλάτι πηγαίνει στο έδαφος και συναντά το κτήριο. Οι αρχαίοι Έλληνες διέλυαν βουνά με θαλασσινό νερό. Αν τα άλατα διαλύουν βουνά, τότε μπορούν να διαλύσουν και ένα επίχρισμα
Επίχρισμα ανακαίνισης Η πίεση κατά τον σχηματισμό των αλάτων ανέρχεται σε 50 100 N / mm², ανάλογα με την συγκέντρωση των αλάτων. Τα επιχρίσματα αντέχουν μέχρι περίπου 6 N / mm². Τα άλατα χρησιμοποιούν το νερό ως μέσο μεταφοράς.
Επίχρισμα ανακαίνισης 1. Διαθέτει περίπου 40 % όγκο πόρων, συνδεμένων μεταξύ τους μέσω τριχωειδών αγγείων: Το κονίαμα είναι Υδροσκοπικό = έλκει τους υδρατμούς Το κονίαμα είναι Υδρόφιλο, δεδομένης της μεγάλης εσωτερικής επιφάνειας. 2. Το επίχρισμα περιέχει ένα αλκαλικό διάλυμα. Έτσι ελαχιστοποιείται η επιφανειακή τάση του νερού: Ζώνη εξάτμισης νερού τοίχος επίχρισμα, Κρύσταλλοι αλάτων σχηματίζονται στους πόρους χωρίς να προκαλέσουν καταστροφή. Συνεχίζεται η επικάθηση αλάτων τότε γεμίζουν όλοι οι πόροι και το επίχρισμα θα πρέπει να αντικατασταθεί με νέο.
Επίχρισμα ανακαίνισης 1. Απομάκρυνση όλων των σαθρών τμημάτων 2. Σκούπισμα των αλάτων, 3. Απομάκρυνση επιχρίσματος σε απόσταση περ. 80 cm πάνω από τα ορατά σημεία υγρασίας 4. Ξύσιμο των αρθρώσεων μέχρι 30 mm όχι βαθύτερα, στατικό πρόβλημα 5. Επίχρισμα ανακαίνισης τοποθετείται στους αρμούς και στεγνώνει για 30 ημέρες. 6. Επίστρωση με ένα βασικό επίχρισμα ανακαίνισης περίπου 20 mm, 20 ημέρες στέγνωμα, 7. Επιφανειακό επίχρισμα τουλάχιστον 15 mm και/ ή βάψιμο
Επίχρισμα ανακαίνισης Απαιτήσεις επιχρίσματος ανακαίνισης κατά WTA: Αντίσταση διαπερατότητας σε υδρατμούς µ 12 Αντοχή σε θλίψη β d 5 N / mm² πυκνότητα ρ 1.400 kg/ m³ Όγκος πόρων Βάθος διείσδυσης νερού (24 h) > 40%; Με 25% αέρα 5 mm πάχος πόρων 20 mm
Επίχρισμα ανακαίνισης Μετά την ανακαίνιση: Η υγρασία μπορεί να συνεχίσει να ανεβαίνει στους τοίχους, τα τριχοειδή φαινόμενα δεν ρυθμίζονται με την προσθήκη επιχρίσματος. Το επίχρισμα ανακαίνισης δίνει την δυνατότητα διάχυσης (στέγνωμα) το οποίο εξελίσσεται πιο αργά από τα τριχοειδή φαινόμενα και την εξάτμιση.
Επίχρισμα ανακαίνισης Εάν περαστεί εσωτερικά ένα επίχρισμα ανακαίνισης θα πρέπει να εμποδιστεί η διείσδυση νερού από έξω : Εξωτερικά : Τελικό επίχρισμα, υδατο-αποθητικό : w 0,5 kg/m²h 0,5 S d -Wert 2,0 m w x S d 0,1 kg/mh 0,5 Βαφή: w 0,2 kg/m²h 0,5 S d -Wert 0,2 m εσωτερικά; Βαφή: w καμία απαίτηση S d -Wert 0,2 m
Επίχρισμα ανακαίνισης Ένα επίχρισμα ανακαίνισης ξεπερνά τα όρια της αντοχής του όταν Υπάρχει διαρκώς υψιλή υγρασία στον αέρα (μεγαλύτερη από 85%), Εξαερισμός της υγρασίας. Χρησιμοποιείται ως εξωτερικό επίχρισμα σε σημεία επαφής με το έδαφος : που θα πάει ο υδρατμός? Όταν μπορεί να διεισδύσει ανεμπόδιστα νερό.
Γιατί έχει η μεταλλική πόρτα υγρές κηλίδες? Μεταλλική επιφάνεια χωρίς θερμομόνωση. Ψυχρό σημείο, συμπύκνωση υδρατμών Στις ψυχρές επιφάνειες κυλλά συμπυκνωμένο νερό. Ακόμα και στα εξωτερικά δομικά στοιχεία.
Εμφάνιση Άλγεων σε συστήματα Εξωτερικής θερμομόνωσης Πάχος επιχρίσματος σε Σ.Ε.Θ. μόνο περιπ. 7-8 mm Το βράδυ κρυώνει ο αέρας και το επίχρισμα επιχρίσματα το εξωτερικό επίχρισμα δεν ζεσταίνεται λόγω θερμομόνωσης. Η απόλυτη υγρασία του αέρα παραμένη σταθερή Η υγρασία συμπυκνώνεται στο κρύο επίχρισμα.
Άλγη Ο δείκτης a W ανεβαίνει πάνω από 70% Το νερό συγκεντώνεται στις ανωμαλίες του επιχρίσματος και οι μικροοργανισμοί βρίσκουν εκεί καταφύγιο Τα συστατικά που βρίσκονται στην σκόνη δίνουν την τροφή Ο δείκτης ph είναι περίπου. 7, Υπάρχουν διαθέσιμα φως και οξυγόνο
Άλγη Προστασία από εμφάνιση άλγεων σε Σ.Ε.Θ : Μεγαλύτερο πάχος επιχρίσματος κατ ελάχιστον 12 mm => μεγαλύτερη θερμοχωρητικότητα Χρήση αλκαλικού επιχρίσματος (ph> 12) Χρήση υλικών αποθήκευσης λανθάνουσας θερμότητας: Υλικά αλλαγής φάσης (z.b. Παραφίνη) Χρήση βιοκτόνων προσθέτων (ξεπλένονται με την βροχή και μολύνουν τα έδαφος και τα νερά)
Άλγη Επεξεργασία της πρόσοψης: Καθαρισμός με ζεστό νερό 60 C και μέγιστη πίεση 5 bar παραπάνω δεν αντέχει ένα επίχρισμα. Προεργασία με φυτοκτόνα υλικά εμποτισμού όπου είναι απαραίτητο. Αστάρωμα Βαφή με χρώμα που περιέχει υαλοΐνες S d - < 0,01 m w- < 0,1 kg/m²h 0,5
Βασικοί κανόνες για την προστασία και την ανακαίνιση προσόψεων 1. Πάντα έχουν προτεραιότητα οι τεχνικές λύσεις για την απορροή των υδάτων 2. Προσπάθεια για όσο μικρότερη δυνατή τριχοειδή εισροή νερού από τις προσόψεις. (w 0). 3. Η τριχοειδή εισροή νερού από τα διάφορα υλικά των προσόψεων (αρμοί, πέτρες, σημεία μετάβασης από το ένα υλικό στο άλλο) θα πρέπει να είναι όσο δυνατόν μικρότερη και να εξαλείφεται μέσω τεχνολογικών μέτρων.
4. Ο δείκτης w ελαττώνεται προς τα έξω(πχ. w βαφής < w επιχρ ). 5. Η πρόσοψη θα πρέπει να έχει την δυνατότητα να «στεγνώνει» (S d 0). 6. Σε διαδοχικές στρώσεις υλικών, ο δείκτης S d θα πρέπει να ελαττώνεται προς τα έξω: πχ.: S d βαφής < S d επιχρ. 7. Μέτρα προστασίας της πρόσοψης. Πρακτικά: w 0,5 kg/m²h 0,5 S d 2,0 m w S d 0,1 kg/m h 0,5 Εξασφαλίζει το μικρότερο δυνατό επίπεδο εισροής νερού
9. Ελαστικότητα (E-Module) ανάλογη της αντοχής 10.Τήρηση βασικών κανόνων, πχ.: επιχρίσματα Χρησιμοποίηση υλικών που αντέχουν στον παγετό. Προσοχή στον δείκτη βροχής (αύξηση της βροχόπτωσης από το ισόγειο στον 5ο όροφο 12-20 φορές). Ο γύψος δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε σημεία που επιβαρύνονται από υγρασία Αποφυγή χρήσης υλικών τα οποία μπορούν να σχηματίσουν άλατα (πχ. Όξινα ή αλκαλικά καθαριστικά, αλκαλικές επιστρώσεις).
KONTAKTE Bau-Medien-Zentrum GmbH & Co. KG, Düren Tel. + 49 (0)2421 407 785 Ansprechpartner: Axel Leroy kamm Consult Dammer & Partner, Bergheim Tel.: +49 (0)2271 948 07 Ansprechpartner: Dr. Ingo Dammer Verband Privater Bauherren e.v., Köln Tel. +49 (0)221-413 219 Ansprechpartner: Reimund Stewen 17.12.2015 SURECON.EU 44