ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ «1 η ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2011» Σελίδα 1 από 18

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 1. Συνοπτική Περιγραφή Επαγγέλματος (Job Profile) 2. Ανάλυση Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων (task analysis) 3. Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης 3.1 Θεωρητικό μέρος εξετάσεων 3.1.1 Διαδικασία 3.1.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης 3.2 Πρακτικό μέρος εξετάσεων 3.2.1 Διαδικασία 3.2.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης 4. Κατάλογος ερωτήσεων Σελίδα 2 από 18

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Συνοπτική Περιγραφή Επαγγέλματος (job profile) Οι κάτοχοι Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης στην ειδικότητα «Μουσική και Φωνητική Κατάρτιση» έχουν εκπαιδευτεί στις σύγχρονες τάσεις της φωνητικής και μουσικής τέχνης. Έχουν γνώσεις φωνητικής τοποθέτησης, μουσικής πρακτικής, κίνησης και υποκριτικής για τραγουδιστές, και έχουν ενδυναμώσει τις δεξιότητες τους στην ερμηνεία του σύγχρονου τραγουδιού (είτε πρόκειται για ζωντανή εμφάνιση είτε για ηχογράφηση). Είναι εξοικειωμένοι με τα σύγχρονα είδη τραγουδιού και το σύγχρονο ύφος ερμηνείας με γνώμονα πάντα την τέχνη της φωνητικής τοποθέτησης και την τέχνη της μουσικής εκφραστικής. Οι κάτοχοι Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης στην ειδικότητα «Μουσική και Φωνητική Κατάρτιση» γνωρίζουν τις σύγχρονες τάσεις της φωνητικής τέχνης και της μουσικής ερμηνείας και τις αξιοποιούν ως ερμηνευτές. Η αξιοποίηση των γνώσεων φωνητικής, μουσικής και κινητικής-υποκριτικής, οι οποίες σχετίζονται με την ερμηνεία του τραγουδιού, προσφέρει πολλές ευκαιρίες αποκατάστασης των καταρτιζόμενων σε τομείς που αφορούν στην αγορά εργασίας και οι οποίοι μπορούν να χωριστούν στις ακόλουθες κατηγορίες: Ζωντανές Εμφανίσεις: σε χώρους συναυλιών, σε κέντρα διασκέδασης, σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Ηχογραφήσεις: σε συνεργασία με δισκογραφικές εταιρείες, οι απόφοιτοι θα συμμετέχουν ως τραγουδιστές στην παραγωγή δίσκων ή στην παραγωγή οποιασδήποτε άλλης ηχογραφημένης μουσικής σε οποιοδήποτε μέσο. Έτσι οι κάτοχοι Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης στην ειδικότητα «Μουσική και Φωνητική Κατάρτιση» μπορούν να απασχοληθούν σε τομείς όπως οι παρακάτω: στην έρευνα και την εξέλιξη των τεχνικών της φωνητικής, στην έρευνα και την εξέλιξη των τεχνικών μουσικής έκφρασης και ερμηνείας τραγουδιού, στην ανταλλαγή πληροφοριών και τη συμμετοχή σε κοινά προγράμματα που αφορούν την ειδικότητα μέσω των δυνατοτήτων επικοινωνίας με αντίστοιχα ιδρύματα του εξωτερικού, στην προσπάθεια απόδοσης, καταγραφής και διάσωσης της ελληνικής μουσικής παράδοσης. 2. Ανάλυση Επαγγελματικών Δραστηριοτήτων (task analysis) Oι κάτοχοι Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης στην ειδικότητα «Μουσική και Φωνητική Κατάρτιση» γνωρίζουν: τη βασική τεχνική της φωνητικής τοποθέτησης και τις πρακτικές εφαρμογές της, τους τρόπους διαμόρφωσης σύγχρονου ρεπερτορίου, τη βασική μουσική θεωρία και τις πρακτικές εφαρμογές της, την πρακτική της ηχογράφησης φωνής σε στούντιο, τη θεωρία και πρακτική της χορευτικής κίνησης για τραγουδιστές, Σελίδα 3 από 18

τη θεωρία και πρακτική της υποκριτικής για τραγουδιστές, τους τρόπους δόμησης και ενίσχυσης της προσωπικότητας, τις τεχνικές δημοσίων σχέσεων στο χώρο της μουσικής βιομηχανίας, την ιστορική εξέλιξη του ελληνικού και του ξένου τραγουδιού, την ειδική βιβλιογραφία, τον ειδικό περιοδικό τύπο και τις πληροφορίες του διαδικτύου στους τομείς της ειδικότητας. Οι απόφοιτοι της ειδικότητας έχουν πλέον τη δυνατότητα να παραμείνουν ενεργοί στο νέο πολιτισμό, όπως φαίνεται να διαμορφώνεται και ο οποίος δεν γνωρίζει σύνορα, αξιοποιώντας τις μεθόδους και τις τεχνικές της φωνητικής και μουσικής τέχνης καθώς και τις τεχνικές χορευτικής κίνησης και υ- ποκριτικής τέχνης. 3. Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης Για την απόκτηση του Διπλώματος Ι.Ε.Κ. στην ειδικότητα «Μουσική και Φωνητική Κατάρτιση» πρέπει να ικανοποιηθούν οι παρακάτω προϋποθέσεις: α) Επιτυχής ολοκλήρωση της φοίτησης στο Ι.Ε.Κ. και απόκτηση της βεβαίωσης επαγγελματικής κατάρτισης β) Επιτυχία στο θεωρητικό μέρος των εξετάσεων πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης. γ) Επιτυχία στο πρακτικό μέρος των εξετάσεων πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης. Για το σκοπό αυτό, στον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., συγκροτείται Κεντρική Εξεταστική Επιτροπή Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ.) που έχει ως έργο την ευθύνη για την ομαλή και αδιάβλητη διεξαγωγή των εξετάσεων, την εποπτεία, κατεύθυνση και συντονισμό του έργου των Περιφερειακών Εξεταστικών Επιτροπών Πιστοποίησης (Π.Ε.Ε.Π.). Οι Π.Ε.Ε.Π. έχουν ως έργο την οργάνωση και εφαρμογή των διαδικασιών των σχετικών με τις εξετάσεις στην περιφέρειά τους με βάση τις εκάστοτε ισχύουσες αποφάσεις του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και τις ο- δηγίες της Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. Η Πιστοποίηση Επαγγελματικής Κατάρτισης βασίζεται σε τελικές εξετάσεις θεωρητικού και πρακτικού μέρους, που διεξάγονται σε εθνικό επίπεδο με βάση τον ισχύοντα, κατά την διεξαγωγή των εξετάσεων, Κανονισμό Κατάρτισης κάθε ειδικότητας. Οι ενδιαφερόμενοι που απέτυχαν, μπορούν να συμμετέχουν εκ νέου στις εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης χωρίς περιορισμό, οποτεδήποτε αυτές διεξάγονται. Εξετασθείς, ο οποίος πέτυχε στο Πρακτικό ή Θεωρητικό Μέρος των εξετάσεων κατοχυρώνει την επιτυχία του στο μέρος αυτό για τις έξι (6) επόμενες διαδοχικές εξεταστικές περιόδους, κατά τη διάρκεια των οποίων συμμετέχει μόνο στις εξετάσεις του μέρους στο οποίο απέτυχε. Αν μέσα στο χρονικό διάστημα των έξι (6) επόμενων διαδοχικών εξεταστικών περιόδων δεν πετύχει και στη δεύτερη δοκιμασία, υποχρεούται, εφ' όσον επιθυμεί να καταστεί κάτοχος Διπλώματος ή Πιστοποιητικού, να επαναλάβει εκ νέου και τα δύο (2) μέρη των Εξετάσεων Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Θεωρητικό και Πρακτικό) με νέα αίτηση και νέα δικαιολογητικά, με βάση τις προϋποθέσεις που ισχύουν κατά το χρόνο υποβολής της νέας αυτής αίτησης. Σελίδα 4 από 18

3.1 Το θεωρητικό μέρος των εξετάσεων 3.1.1. Διαδικασία α) Σκοπός Με τη δοκιμασία του Θεωρητικού Μέρους επιδιώκεται η διαπίστωση αν ο απόφοιτος του Ι.Ε.Κ. κατέχει και είναι ικανός να χρησιμοποιεί, σε συγκεκριμένες επαγγελματικές εφαρμογές, τις θεωρητικές γνώσεις που απαιτούνται για την άσκηση του επαγγέλματος. β) Περιεχόμενο εξέτασης Η γραπτή δοκιμασία γίνεται με ερωτήσεις που προκύπτουν από το περιεχόμενο της προβλεπόμενης στοχοθεσίας του Θεωρητικού Μέρους και μπορεί να περιέχει θέματα από όλα τα γνωστικά αντικείμενα (μαθήματα) που περιέχονται στην εξεταζόμενη θεματική ενότητα ή μέρος αυτών. Τα γραπτά είναι ανώνυμα κατά τη συλλογή και βαθμολόγηση μετά από επικάλυψη των ονομάτων των υποψηφίων. γ) Διαδικασία εξέτασης Το πρόγραμμα εξέτασης για το Θεωρητικό Μέρος ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και αναρτάται στην έδρα της αρμόδιας Π.Ε.Ε.Π. μετά από έγκριση της Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. και του ΔΣ του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. Η Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. διαβιβάζει τα θέματα που κληρώθηκαν στις Επιτροπές Εξεταστικών Κέντρων με τον προσφορότερο και ασφαλέστερο, κατά την κρίση της, τρόπο. Οι υποψήφιοι καλούνται να απαντήσουν σε όλα τα θέματα που τους έχουν τεθεί. Μετά την εξάντληση του χρονικού ορίου αποχώρησης οι υποψήφιοι παραδίδουν τα γραπτά τους στους επιτηρητές οι οποίοι παρουσία του υποψηφίου καλύπτουν το μέρος του γραπτού που φέρει τα στοιχεία του υποψηφίου, με αδιαφανές κάλυμμα (αυτοκόλλητο). Κάθε γραπτό δοκίμιο αξιολογείται από δυο (2) βαθμολογητές. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση την βαθμολογική κλίμακα από 1 20. Ως «Επιτυχών» στο Θεωρητικό Μέρος θεωρείται αυτός που βαθμολογήθηκε με βαθμό δέκα (10) έως είκοσι (20). Ο τελικός βαθμός προκύπτει από το άθροισμα των βαθμών των δυο (2) βαθμολογητών διαιρούμενος δια του δυο (2). Η βαθμολόγηση γίνεται με ακέραιο βαθμό. Αν μετά τη διαίρεση του αθροίσματος των βαθμών των δυο (2) βαθμολογητών προκύπτει δεκαδικός αριθμός, ο βαθμός αυτός στρογγυλοποιείται στον αμέσως επόμενο (εάν το δεκαδικό στοιχείο είναι > 0.5) ή προηγούμενο (εάν το δεκαδικό στοιχείο είναι < 0.5) ακέραιο βαθμό. Γραπτό δοκίμιο των Εξετάσεων Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης, αναβαθμολογείται μόνο στην περίπτωση που η διαφορά βαθμολογίας μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου βαθμολογητή είναι μεγαλύτερη των τριών (3) μονάδων, από μέλος της οικείας ομάδας αναβαθμολογητών το ο- ποίο ορίζει η Επιτροπή του Βαθμολογικού Κέντρου. Ο τελικός βαθμός στην περίπτωση αναβαθμολόγησης, προκύπτει από το άθροισμα των τριών βαθμών διαιρούμενο δια του τρία (3). Επανεξέταση ή αναβαθμολόγηση πέραν της ανωτέρω προβλεπόμενης δεν επιτρέπεται. Η αξιολόγηση των γραπτών δοκιμίων γίνεται με αντικειμενική και δίκαιη κρίση και δεν επιτρέπεται αιτιολόγηση από τον βαθμολογητή ή τον αναβαθμολογητή. δ) Διάρκεια εξετάσεων Η εξέταση του θεωρητικού μέρους διαρκεί τρεις (3) ώρες. 3.1.2. Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Μέσω της θεωρητικής κατάρτισης ο καταρτιζόμενος έχει αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις και έχει καταστεί ικανός να κατανοεί και να ανταποκρίνεται με επιτυχία στα αντικείμενα της ειδικότητας του με τα οποία θα ασχοληθεί στη μετέπειτα επαγγελματική του σταδιοδρομία. Ακόμη, η ίδια κατάρτιση στοχεύει στο να δώσει στον καταρτιζόμενο τις κατάλληλες θεωρητικές βάσεις και υποδομή για να μπορεί να απορροφά τις νέες γνώσεις που θα προστίθενται κατά καιρούς στην ειδικότητά του σαν αναπόφευκτη συνέπεια της συνεχιζόμενης τεχνολογικής εξέλιξης και προόδου. Σελίδα 5 από 18

Τέλος ένα σημαντικό μέρος της θεωρίας δίνει το αναγκαίο υπόβαθρο στο σπουδαστή ώστε να μπορεί να παρακολουθήσει κάποια άλλη παρεμφερή ειδικότητα με την έννοια της περαιτέρω κατάρτισης. Για την πιστοποίηση της επαγγελματικής ικανότητας, κατά το θεωρητικό μέρος, των υποψηφίων στην ειδικότητα «Μουσική και Φωνητική Κατάρτιση», εξετάζονται σε γενικά θέματα επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων και επίσης σε ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες, που περιλαμβάνονται αποκλειστικά στη στοχοθεσία του θεωρητικού μέρους της ειδικότητας. Α. Γενικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες 1. Βασική Μουσική Θεωρία Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV 2. Επικοινωνία Β. Ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες 1. Σύγχρονη Φωνητική Τέχνη Ι,ΙΙ,ΙΙΙ,ΙV 2. Αγγλικά I,II,III,IV 3.2 Το πρακτικό μέρος εξετάσεων 3.2.1 Διαδικασία α) Σκοπός Κατά τη δοκιμασία του Πρακτικού Μέρους ελέγχονται οι επαγγελματικές ικανότητες και δεξιότητες του εξεταζομένου, όπως αυτές περιγράφονται στη Συνοπτική Περιγραφή Επαγγέλματος (Job Profile), η στοχοθεσία εξεταστέας ύλης του επαγγέλματος και τα επιμέρους επαγγελματικά καθήκοντα του Κανονισμού Κατάρτισης της ειδικότητας. β) Περιεχόμενο εξέτασης Η πιστοποίηση επαγγελματικής ικανότητας κατά το πρακτικό μέρος περιλαμβάνει την εξέταση των υποψηφίων στα εργαστήρια των Ι.Ε.Κ. ή και σε επαγγελματικούς χώρους, όπου οι υποψήφιοι πραγματοποίησαν την πρακτική τους άσκηση κατά την περίοδο της κατάρτισής τους ή σε εργαστήρια άλλων μονάδων (εκπαιδευτικών ή επαγγελματικών) που κατά την κρίση της Π.Ε.Ε.Π. καλύπτουν τις απαιτήσεις αξιολόγησης. Οι υποψήφιοι εξετάζονται σε θέματα που περιλαμβάνονται στη στοχοθεσία των δεξιοτήτων και ικανοτήτων της ειδικότητας και μπορούν να πραγματοποιηθούν στους επιλεγμένους χώρους αξιολόγησης. Στο εργαστήριο μπορούν να εξετάζονται ταυτόχρονα περισσότεροι του ενός υποψήφιοι, με διαφορετικά θέματα και ανάλογα με τις δυνατότητες του εργαστηριακού εξοπλισμού. Οι εξεταστές βρίσκονται στον ίδιο χώρο και μετά την πάροδο εύλογου χρόνου ελέγχουν τις πραγματοποιηθείσες ασκήσεις και τα αποτελέσματα των έργων και εφόσον κρίνουν ότι αυτό χρειάζεται ή απαιτείται από το είδος εξέτασης, προχωρούν και σε προφορικές ερωτήσεις διευκρινίσεις επί του εκτελεσθέντος έργου. Κάθε υποψήφιος εξετάζεται και βαθμολογείται από τρεις εξεταστές οι οποίοι ορίζονται από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., ύστερα από πρόταση της οικείας Π.Ε.Ε.Π. και εκπροσωπούν τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και τους κοινωνικούς εταίρους σε περιφερειακό επίπεδο. Ο υποψήφιος θεωρείται επιτυχών εφόσον οι δύο (2) από τους τρεις (3) εξεταστές τον χαρακτηρίσουν επιτυχόντα. γ) Διαδικασία εξέτασης Το πρόγραμμα εξέτασης του πρακτικού μέρους για κάθε ειδικότητα ανακοινώνεται από την Π.Ε.Ε.Π. Η διάρκεια του εξεταστικού προγράμματος της πρακτικής δοκιμασίας εξαρτάται από τον αριθμό των υποψηφίων σε κάθε περιφέρεια και το διαθέσιμο εργαστηριακό εξοπλισμό. Οι υποψήφιοι προσέρχονται στο συγκεκριμένο εργαστήριο ή εργασιακό χώρο την ημέρα και ώρα που έχει οριστεί για την εξέτασή τους. Σελίδα 6 από 18

Οι υποψήφιοι μπορεί να εξετάζονται σε περισσότερα του ενός εργαστήρια ή επαγγελματικούς ή εργασιακούς χώρους, αν η ειδικότητα ή η δέσμη των εξεταζομένων θεμάτων το επιβάλλουν. δ) Διάρκεια εξετάσεων Το πρακτικό μέρος εξετάζεται για 3 ώρες. 3.2.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Το πρόγραμμα κατάρτισης στο πρακτικό μέρος έχει δώσει στο σπουδαστή τη δυνατότητα να εμπεδώσει και να εφαρμόσει στην πράξη τις γνώσεις που απέκτησε μέσω της κατάρτισης στο θεωρητικό μέρος. Συμπληρωματικοί αλλά εξίσου σημαντικοί στόχοι είναι η ανάπτυξη πρωτοβουλιών από τον καταρτιζόμενο, η ανάπτυξη ικανοτήτων επίλυσης προβλημάτων και η ομαδική εργασία. Για την πιστοποίηση της επαγγελματικής ικανότητας κατά το πρακτικό μέρος, οι υποψήφιοι στην ειδικότητα «Mουσική και Φωνητική Κατάρτιση» εξετάζονται σε γενικά θέματα επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων και επίσης σε ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες, που περιλαμβάνονται αποκλειστικά στη στοχοθεσία του πρακτικού μέρους της ειδικότητας. Α. Γενικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες 1. Εργαστήριο Ηχογράφισης I,II,III,IV 2. Χορός & Κίνηση Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV 3. Υποκριτική & Ορθοφωνία Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV 4. Ανάγνωση Μουσικού Κειμένου Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV Β. Ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες 1. Εργαστήριο Ηχογράφισης I,II,III,IV 2. Χορός & Κίνηση Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV 3. Υποκριτική & Ορθοφωνία Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV 4. Τεχνικές Φωνητικής Τοποθέτησης Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV 5. Ρεπερτόριο με Συνοδεία Πιάνου Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV Σελίδα 7 από 18

4. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α 1.Βρείτε τις νότες: 2.Ονομάστε τα κλειδιά: 3.Μεταγράψτε τη νότα στα αντίστοιχα κλειδιά: 4.Σχηματίστε τη μείζονα κλίμακα του ΝΤΟ (C): 5.Συμπληρώστε τις διέσεις στη σωστή τους θέση: 6.Φτιάξτε τέσσερα (4) μέτρα των 4/4 με τις ακόλουθες διάρκειες: 7.Βάλτε τις διαστολές: 8.Σχηματήστε μια μείζονα και μια ελάσσονα συγχορδία ξεκινώντας από όποια νότα θέλετε: Σελίδα 8 από 18

9.Αριθμήστε τις βαθμίδες της μείζονος κλίμακας: 10. Ονομάστε τις βαθμίδες μιας μείζονος κλίμακας. 11. Ποια είναι η ρυθμική αγωγή του κάθε μέτρου παρακάτω; 12. Χαρακτηρίστε τα μέτρα (Απλό, Σύνθετο, Μεικτό): 13. Τι κάνει η δίεση σε μία νότα; 14. Τι κάνει η ύφεση σε μία νότα; 15. Τι συμβολίζει το σημάδι αυτό στην αρχή του πενταγράμμου; Αναλύστε το. 16. Τι συμβολίζουν τα σημάδια κάτω από το πεντάγραμμο; Περιγράψτε αναλυτικά. 17. Τι σημαίνoυν οι όροι «Adagio», «Allegro», «Presto» που τοποθετούνται σε μια παρτιτούρα; Σελίδα 9 από 18

18. Ποιο από τα παρακάτω σύμβολα είναι το «στακάτο» πάνω από τις νότες; 19. Πόσα είδη μέτρων υπάρχουν; 20. Βάλτε τις αλλοιώσεις που λείπουν στη ΛΑ (Α) μείζονα κλίμακα: 21. Σε ποιες μείζονες κλίμακες ανήκουν οι ακόλουθοι οπλισμοί; 22. Συμπληρώστε τις υφέσεις που λείπουν από την παρακάτω μείζονα κλίμακα: 23. Βάλτε τον οπλισμό της ΛΑ (Α) ύφεση μείζονος κλίμακας: 24. Συμπληρώστε τις αλλοιώσεις της ΝΤΟ (C) φυσικής ελάσσονος: 25. Γράψτε τη ΜΙ (Ε) αρμονική ελάσσονα: 26. Γράψτε τη ΦΑ (F) μελωδική ελάσσονα: 27. Μεταγράψτε την παρακάτω μελωδία ένα (1) τόνο πάνω: Σελίδα 10 από 18

28. Μεταγράψτε την παρακάτω μελωδία ένα (1) τόνο κάτω: 29. Τι είναι οι «ομώνυμες κλίμακες» και τι η «μετατροπία»; Δώστε πλήρη ανάλυση. 30. Βρείτε τα παρακάτω μελωδικά διαστήματα: 31. Δημιουργήστε τα ακόλουθα μελωδικά διαστήματα πάνω από την κάθε νότα: 32. Τι ονομάζουμε αρμονικό διάστημα; 33. Βρείτε τα παρακάτω αρμονικά διαστήματα: 34. Βρείτε την κλίμακα στην οποία είναι γραμμένη η ακόλουθη μελωδία: 35. Βρείτε την κλίμακα στην οποία είναι γραμμένη η ακόλουθη μελωδία: 36. Ποιο από τα παρακάτω διαστήματα είναι εναρμόνιο; Σελίδα 11 από 18

37. Βρείτε τις σχετικές ελάσσονες κλίμακες των: Μι Μείζονα, Σι ύφεση Μείζονα, Λα ύφεση Μείζονα. 38. Πόσες μείζονες και ελάσσονες συγχορδίες έχει μια μείζονα κλίμακα; 39. Γράψτε τη σχετική αρμονική ελάσσονα της ΣΟΛ (G) μείζονος κλίμακας. 40. Γράψτε τη φυσική, αρμονική, μελωδική (ανιούσα και κατιούσα) της ΦΑ (F) ελάσσονος: 41. Γράψτε τον οπλισμό της ΝΤΟ δίεση αρμονικής ελάσσονος: 42. Χωρίστε τη μελωδία βάζοντας τις διαστολές στη σωστή θέση: 43. Γράψτε τις συγχορδίες της ΛΑ (Α) μείζονος κλίμακας: 44. Βρείτε τις παρακάτω συχγορδίες: 45. Σχηματίστε τις παρακάτω συχγορδίες: Σελίδα 12 από 18

46. Ονομάστε τις παρακάτω συγχορδίες και σχηματίστε την πρώτη τους αναστροφή: 47. Ονομάστε τις παρακάτω συγχορδίες και σχηματίστε τη δεύτερη τους αναστροφή: 48. Βάλτε σε ευθεία κατάσταση τις παρακάτω συγχορδίες: 49. Ποια σχέση υπάρχει μεταξύ «πομπού» και «αποδιδόμενης επικοινωνίας»; 50. Δώστε τον ορισμό της επικοινωνίας; 51. Δώστε τον ορισμό και τα βασικά χαρακτηριστικά της οικογένειας. 52. Ποιες είναι οι κοινωνικές λειτουργίες της οικογένειας; Να τις αναφέρετε ονομαστικά. 53. Τι είναι η μαζική επικοινωνία και τι τα Μ.Μ.Ε. για αυτή; 54. Τι περιλαμβάνει η διαδικασία της μαζικής επικοινωνίας; 55. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ πληροφορίας και επικοινωνίας; 56. Τι περιλαμβάνει ένα απλό σχήμα επικοινωνίας; 57. Εντοπίστε τη συμβολή της σωστής επικοινωνίας στην οικογένεια. 58. Ποιες είναι οι βασικές προϋποθέσεις της καλής επικοινωνίας; 59. Τι καλείται μήνυμα και ποια τα είδη του; Να τα αναφέρετε ονομαστικά. 60. Τι είναι οι «διαμορφωτές της κοινής γνώμης»; Σελίδα 13 από 18

ΟΜΑΔΑ Β 1. Σε ποια επαγγέλματα είναι απαραίτητη η σωστή χρήση της φωνής; Αναφέρατε μερικά παραδείγματα. 2. Τραγουδάμε με την εισπνοή ή την εκπνοή; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 3. Εκτός από μελωδική φωνή το ανθρώπινο φωνητικό όργανο παράγει και άλλους ήχους. Ποιοι θα μπορούσαν να είναι αυτοί; Αναφέρατε μερικά παραδείγματα. 4. Ποιοι τύποι φωνών καταναλώνουν μεγαλύτερη ποσότητα αέρος και ποιοι λιγότερο; 5. Τι σημαίνει η «αφωνία» για τον τραγουδιστή; 6. Πόσο σημαντικό είναι το «ζέσταμα» της φωνής; 7. Τι είναι το «φαλτσέτο»; Εξηγήστε τον τρόπο παραγωγής του. 8. Τι είναι η «ορθοφωνία» και ποιο το αντικείμενό της; 9. Από ποια μέρη αποτελείται ο μηχανισμός παραγωγής λέξεων; 10. Η τοποθέτηση της φωνής και ο μηχανισμός της αναπνοής είναι διαφορετικά για το λόγο και για το τραγούδι; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 11. Ο λάρυγγας είναι ένα ευκίνητο όργανο; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 12. Ποια είναι η σωστή θέση του λάρυγγα χαμηλά ή ψηλά; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. 13. Ποιος είναι ο σκοπός της φωνητικής εξάσκησης; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 14. Περιγράψτε τις ρινικές κοιλότητες. 15. Που βρίσκεται το διάφραγμα; Δώστε την περιγραφή της σωστής θέσης του διαφράγματος. 16. Ποια είναι η σωστή θέση της γλώσσας; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 17. Το «στήριγμα» της φωνής αφορά μόνο τις ψηλές νότες; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 18. Το στήριγμα της φωνής έχει σχέση με το λαιμό; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. 19. Ποια είναι η βασική διαφορά ανάμεσα στην αναπνοή που παίρνουμε σε ήρεμη κατάσταση του σώματος και στην αναπνοή που παίρνουμε την ώρα του τραγουδιού; 20. Αναφέρατε ποια όργανα προστατεύονται από τον θώρακα. 21. Γιατί, μιλώντας για τη σωστή τοποθέτηση της φωνής, πρέπει να προσπαθήσουμε να τη «φέρουμε» κοντά στα πρόσθια πάνω δόντια; Σε ποιο φαινόμενο βασίζεται αυτή η οδηγία; 22. Εκτός από το «σκληρό» ουρανίσκο υπάρχει κάποιος άλλος ουρανίσκος; Δώστε την περιγραφή καθώς και τη θέση του. 23. Γιατί η φωνή των παιδιών είναι λεπτή και τσιριχτή; Εξηγήστε το φαινόμενο. 24. Τι είναι το «φάλτσο» (αμουσία); Για ποιο λόγο παρουσιάζεται και πόσο σημαντικό είναι σε ό,τι α- φορά τη ζωή του τραγουδιστή; 25. Με ποια ομάδα μουσικών οργάνων παρομοιάζεται το φωνητικό όργανο του ανθρώπου; 26. Ποιες είναι οι ουσιαστικές διαφορές του ανθρώπινου φωνητικού οργάνου με ένα πνευστό μουσικό όργανο; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 27. Ποια είναι η πρώτη ύλη για τη λειτουργία του φωνητικού οργάνου; Εξηγήστε γιατί χωρίς αυτήν δεν είναι δυνατή η παραγωγή του ήχου. 28. Από τι αποτελείται το φωνητικό όργανο του ανθρώπου; 29. Το «χασμουρητό» είναι φυσικό αντανακλαστικό ή όχι; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. 30. Τι είναι η «φωνή» ως φαινόμενο; 31. Ποια σύμφωνα διευκολύνουν τη φωνή να τοποθετηθεί στη μάσκα ώστε να επιτευχθεί καλύτερη αντήχηση; 32. Ο άνθρωπος που είναι ανίκανος να τραγουδά απόλυτα σωστά τονικά μπορεί να ονομαστεί τραγουδιστής; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 33. Πώς θα περιγράφατε την εικόνα του καλού τραγουδιού; 34. Εξηγήστε για ποιο λόγο ο τραγουδιστής δεν πρέπει να προσπαθεί να αποθηκεύει όσο το δυνατόν περισσότερο αέρα. 35. Τι ονομάζουμε «μήλο του Αδάμ»; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 36. Τι σημαίνει «αύξηση» του όγκου της φωνής; Δώστε τον ορισμό του όγκου της φωνής. 37. Ο ήχος και η φωνή είναι ταυτόσημες έννοιες ή όχι; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 38. Πόσο σημαντικό είναι για έναν αρχάριο τραγουδιστή να ξεκινήσει τη φωνητική εκπαίδευση, έχοντας αποκτήσει πρώτα θεωρητικές γνώσεις όπως και τα πολύτιμα στοιχεία της ανατομίας και του Σελίδα 14 από 18

τρόπου λειτουργίας του φωνητικού οργάνου; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 39. Η φωνητική εκπαίδευση είναι μία επιστήμη. Με ποιες άλλες επιστήμες συσχετίζεται; Αναφέρατε τέσσερα (4) έως πέντε (5) παραδείγματα. 40. Αναφέρατε μερικές από τις φράσεις που χρησιμοποιούνται ως ψυχολογικά τεχνάσματα για να βοηθήσουν το σκοπό της σωστής τεχνικής. 41. Αναφέρατε μερικές από τις φράσεις που χρησιμοποιούνται ως ψυχολογικά τεχνάσματα για να περιγράψουν την εικόνα της κακής τεχνικής. 42. Όταν φωνάξει κανείς δυνατά hey μπορεί να αισθανθεί μία ισχυρή «τάση» του μηχανισμού υπο στήριξης του ήχου. Τι είναι αυτή η τάση; Περιγράψτε το φαινόμενο αυτό. 43. Εκτός από την αναπνευστική και φωνητική εξάσκηση, σε ποιους άλλους τομείς πρέπει να εξασκηθεί ο υποψήφιος τραγουδιστής; Δώστε κάποια παραδείγματα. 44. Εξηγήστε γιατί η μεταφορά της φωνής σε έναν χώρο εξαρτάται (επηρεάζεται) από την ακουστική ικανότητα του ίδιου του χώρου. 45. Όταν παράγεται ένας απαλός ή σιγανός ήχος, πρέπει να είναι στηριγμένος στο διάφραγμα ή όχι; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 46. Ποια είναι η σωστή θέση του κάτω σαγονιού σε σχέση με το σημείο της άρθρωσης; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 47. Οι κάλοι στις φωνητικές χορδές είναι αποτέλεσμα καλής συμπεριφοράς του τραγουδιστή προς το φωνητικό όργανο; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 48. Σε περίπτωση κρυολογημάτων, όπως π.χ. τραχειίτιδας, λαρυγγίτιδας, συναχιού, είναι απαραίτητη η χρήση των φαρμάκων; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 49. Με τι ασχολείται η λογοπαιδική; 50. Κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας, ο τραγουδιστής πρέπει να σκέφτεται την τεχνική του ή την ερμηνεία του τραγουδιού; 51. Εξηγήστε πόσο βλαβερός μπορεί να είναι ο βήχας για τη φωνή ενός τραγουδιστή. 52. Σε περίπτωση που ο τραγουδιστής παρουσιάσει θορυβώδη αναπνοή, αυτή θεωρείται σωστή; 53. Η διαδικασία αναπνοής προγραμματίζεται από τον τραγουδιστή ή γίνεται αυτόματα; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 54. Με την εισπνοή πρέπει να «σηκώνονται» οι ώμοι ή να «ανοίγει» η κοιλιά; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 55. Όταν γίνεται αντιληπτό ένα «Χ» την ώρα ενός τραγουδιού, αυτό θεωρείται σωστό; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 56. Η ελαφριά ευκίνητη φωνή διευκολύνει τα «περάσματα» σε σχέση με τη βαριά και τη δυσκίνητη φωνή; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 57. Αναφέρατε ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της φωνής. 58. Ποια είναι η σωστή στάση του σώματος κατά τη διάρκεια του τραγουδιού; 59. Τι είναι η «ατάκα»; Περιγράψτε τη λειτουργία του μηχανισμού. 60. Πως γίνεται ο έλεγχος της αντήχησης; 61. Τι είναι η «μάσκα»; 62. Τι είναι οι «ψευτοχορδές»; Να δοθεί περιγραφή. 63. Τι είναι η επιγλωττίδα και ποιος είναι ο ρόλος και η θέση της στο φωνητικό όργανο; 64. Πώς είναι προτιμότερο να παίρνει κανείς εισπνοή; Από τη μύτη ή από το στόμα; 65. Τι είναι η «αντήχηση»; Περιγράψτε το φαινόμενο. 66. Ποιο είναι το σύστημα της αντήχησης; 67. Περιγράψτε αναλυτικά τις βασικές ενέργειες (φάσεις) που περιλαμβάνει ο κύκλος της αναπνοής. 68. Τι είναι το διάφραγμα; Ποιος είναι ο ρόλος και η θέση του στον μηχανισμό παραγωγής του ήχου; 69. Τραγουδάμε με ανοιχτό λαιμό; Δώστε τον ορισμό της έννοιας του «ανοιχτού λαιμού». 70. Οι βρόγχοι και οι πνεύμονες είναι απαραίτητοι μόνο για τη λειτουργία της αναπνοής; 71. Ποιες μυϊκές κινήσεις του προσώπου ευνοούν την αντήχηση; 72. Το φωνητικό όργανο του άνδρα είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο σε σύγκριση με της γυναίκας; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 73. Ποιος είναι ο ρόλος των συμφώνων και των φωνηέντων στην άρθρωση; 74. Τι είναι το «μέταλλο» της φωνής; 75. Πόσο σημαντική είναι η φωνή ως μέσο επικοινωνίας; Σελίδα 15 από 18

76. Γιατί οι φωνές διαφέρουν μεταξύ τους; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 77. Τι είναι το «vibrato»; 78. Ποια η διαφορά μεταξύ του «tremolo» και του «vibrato»; 79. Πώς αλλάζει το σχήμα της γλωττίδας ανάλογα με τις λειτουργίες του λάρυγγα (ανάπαυση, κατάπαυση, φώνηση); 80. Πόσο απαραίτητη είναι η αφωνία στη ζωή του τραγουδιστή; 81. Για ποιο λόγο η φωνή είναι το μόνο όργανο του οποίου η κατασκευή πρέπει να γίνει από τον ιδιοκτήτη του; 82. Η φωνή είναι το μόνο όργανο μέσα στο οποίο συνυπάρχουν και συνεργάζονται τρεις (3) χωριστοί μηχανισμοί. Ποιοι είναι αυτοί; 83. Ποια είναι τα κινητά και ποια τα σταθερά μέρη του φωνητικού οργάνου; Ονομάστε τα. 84. Τα φωνητικά όργανα του ανθρώπου εκτός από φωνητικές εκτελούν και άλλες λειτουργίες; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 85. Μπορείτε να αναφέρετε τουλάχιστον τρία (3) φυσικά αντανακλαστικά; 86. Για ποιο λόγο γίνονται οι ασκήσεις αναπνοής; 87. Ποιο είναι το αντικείμενο της φωνιατρικής; 88. Ποιος είναι ο ρόλος του κάτω σαγονιού; 89. Τι είναι τα «αντηχεία»; Δώστε λεπτομερή περιγραφή. 90. Τι είναι η «απόλυτη ακοή» ή το «απόλυτο αυτί»; 91. Ποια είναι τα απαραίτητα προσόντα για να θεωρηθεί κάποιος που τα διαθέτει τραγουδιστής; 92. Η φωνή για το τραγούδι είναι ένα φυσικό χάρισμα. Ποια άλλα προσόντα χρειάζεται κάποιος για να ακολουθήσει το επάγγελμα του τραγουδιστή; 93. Με ποιο τρόπο πραγματοποιείται ο έλεγχος της αναπνοής; 94. Από τι εξαρτάται το χρώμα της φωνής - το «timbrο» ; 95. Είναι η φωνή του ανθρώπου μιμητικό όργανο; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. 96. Σε περίπτωση ποιων παθήσεων του φωνητικού οργάνου αντενδείκνυται απόλυτα να εμφανιστεί για να τραγουδήσει ο καλλιτέχνης; 97. Ποια είναι η εξέλιξη της φωνής και ποιες διαταραχές μπορεί να παρουσιαστούν με την πάροδο του χρόνου; 98. Το μικρόφωνο στα χέρια ενός αρχάριου τραγουδιστή έχει ρόλο επικουρικό ή μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα; 99. Στη διαδικασία της αναπνοής πραγματοποιείται αδιάκοπη ανανέωση του αναγκαίου για τη ζωή αέρα, καθώς και η αποβολή του αέρα που ήδη χρησιμοποιήθηκε. Περιγράψτε τη διαδικασία. Σε ποιον αέρα αναφερόμαστε; 100. Οι κοιλιακοί μύες, συμμετέχοντας στη διαδικασία του στηρίγματος, αλλά και προστατεύοντας την κοιλιά αποτελούν μια ζώνη ή τη λεγόμενη «ζώνη του αρσιβαρίστα». Αναφέρατε τους βασικούς μύες. 101. Ποιες κατηγορίες των φωνών θεωρούνται κύριες και ποιες ενδιάμεσες βάσει της φωνητικής κατάταξης; 102. Τι είναι η «έκταση» της φωνής; 103. Αναφέρατε ποια είναι η έκταση που αντιστοιχεί σε κάθε κατηγορία των ειδών της φωνής: μπάσου, βαρύτονου, τενόρου, σοπράνο, μέτζο σοπράνο; 104. Περιγράψτε με παραδείγματα τη σχέση μεταξύ σωματικής διάπλασης ενός τραγουδιστή με τον τύπο της φωνής που διαθέτει. 105. Τι προσφέρει στη φωνή ένα τέχνασμα το οποίο λέγεται «γκριμάτσα» ή το «στόμα με χαμόγελο»; 106. Η προτροπή «τραγούδα όπως χασμουριέσαι» σε ποιο φυσικό αντανακλαστικό βασίζεται; 107. Προσδιορίστε τη «φωνητική θέση». Πού βρίσκεται αυτή; 108. Ο όρος «ρινικότητα» και ο όρος «φωνή στη μάσκα» είναι ταυτόσημοι; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 109. Τι είναι το «registro»; 110. Αναφέρατε τρία (3) βασικά «registri» στη φωνή. 111. Όταν η φωνή αλλάζει το «registro» αλλάζει και η θέση του λάρυγγα; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Σελίδα 16 από 18

112. Αναφέρατε τρεις (3) τουλάχιστον από τις πιο χαρακτηριστικές ασκήσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται για την εξάσκηση της αναπνοής των τραγουδιστών. 113. Περιγράψτε το μηχανισμό κατά τον οποίο παράγεται η φωνή. 114. Το φαινόμενο της φωνής είναι μόνο φυσικό; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 115. Ποια είναι τα φωνητικά όργανα; 116. Αναφέρατε τις πιο συχνές παθήσεις της φωνής. Περιγράψτε τουλάχιστον τρεις (3) παθήσεις και τον τρόπο αντιμετώπισής τους. 117. Ποιοι είναι οι γενικοί κανόνες διατήρησης της σωματικής υγείας του τραγουδιστή; 118. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της «μεταφώνησης»; Σε ποιες ηλικίες πραγματοποιείται το φαινόμενο αυτό; 119. Σε ποιο μέρος του φωνητικού συστήματος παράγεται η φωνή; Ποιο είναι το κύριο μέρος; Να δοθεί αναλυτική περιγραφή. 120. Πού βρίσκονται οι φωνητικές χορδές και πώς λειτουργούν; 121. Ποια είναι η συμπεριφορά των φωνητικών χορδών ανάλογα με το τονικό ύψος; 122. Σε ποια από τις πέντε (5) αισθήσεις βασίζεται η αντίληψη της φωνής; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. 123. Να δοθεί αναλυτική περιγραφή των ιδιοτήτων του ήχου. 124. Ποια είναι η διαδικασία της φωνητικής εξάσκησης; 125. Τι είναι η «σωστή τοποθέτηση» της φωνής; 126. Δώστε αναλυτική περιγραφή της στοματικής κοιλότητας. 127. Περιγράψτε αναλυτικά τη θωρακική κοιλότητα. 128. Αναφέρατε κάποια από τα είδη της αναπνοής που υπάρχουν. Ποια από τα είδη αυτά είναι κατάλληλα και ποια ακατάλληλα για το τραγούδι; 129. Τι είναι το «στήριγμα» της φωνής; Να γίνει περιγραφή της διαδικασίας αυτής. 130. Τι είναι τα «περάσματα» στη φωνή; Να αναλυθεί στο φαινόμενο. 131. Ποιος είναι ο ρόλος του εγκεφάλου στη λειτουργία του φωνητικού οργάνου; 132. Πώς θα περιγράφατε την εικόνα του κακού τραγουδιού; 133. Ποιους μύες ονομάζουμε «αντισυσπαστικούς» και για ποιο λόγο; 134. Η φωνή είναι ο μόνος μηχανισμός ο οποίος διαθέτει δύο σάλπιγγες. Δώστε την περιγραφή αυτού του μηχανισμού. 135. Τι εννοούμε όταν μιλάμε για την «τεχνική» στη φωνητική; 136. Πώς πραγματοποιείται η εισπνοή και πώς η εκπνοή; 137. Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των κοιλιακών μυών στο μηχανισμό στήριξης της φωνής; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. 138. Μια από τις βασικότερες αρχές του τραγουδιού είναι η οικονομία του αέρα και γενικώς η ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. 139. Σε σχέση με τη σωστή τοποθέτηση της φωνής ποια είναι τα μέρη του σώματος τα οποία αποτελούν χαρακτηριστικά σημεία αναφοράς; 140. Όταν μιλάμε για τη «φωνή του στήθους» ή για τη «φωνή του κεφαλιού» εννοούμε ότι βρισκόμενος στους χαμηλούς τόνους της φωνής, αυτή θα βασίζεται μόνο στις αντηχήσεις του στήθους και στις υψηλές περιοχές μόνο στις αντηχήσεις του κεφαλιού; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΓΓΛΙΚΩΝ: 1) Να αποδοθεί στα ελληνικά το παρακάτω κείμενο: For over 50 years, Leon Russell has been one of rock s true renaissance men. Born in Lawton, Oklahoma, on April 2, 1942, he began taking piano lessons at age four. In spite of a birth injury that rendered his right hand weaker than his left, he began a remarkable career at a very young age, playing in bars at age 14 with friend J. J. Cale before going on the road with Jerry Lee Lewis two years later. At 19, Russell was already a top- call studio musician whose work would encompass Σελίδα 17 από 18

sessions for Phil Spector, the Beach Boys, the Byrds, Herb Alpert s Tijuana Brass, Frank Sinatra, Dean Martin, Waylon Jennings, and Aretha Franklin. (15 ) 2) Να αποδoθούν στα ελληνικά οι παρακάτω όροι: Scale, chord, range, bar, time signature, clef, bassoon, conductor, snare, kick. (8 ) Σελίδα 18 από 18