ΓΙΟΡΤΗ 25 ης ΜΑΡΤΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (Σε όλη τη διάρκεια της γιορτής ακούγεται μουσική υπόκρουση. Η ένταση του ήχου αυξάνεται όταν μπαίνει και όταν βγαίνει από τη σκηνή ο μαθητής που απαγγέλλει. Κατά τη διάρκεια της απαγγελίας η ένταση του ήχου είναι τέτοια που μόλις ακούγεται από τους θεατές. Τα μουσικά κομμάτια που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είναι: Για το Α & Β μέρος ένα μουσικό κομμάτι απαλό και λυπητερό. Για τα υπόλοιπα μέρη της γιορτής το δημοτικό «ο σκάρος». Τα μουσικά κομμάτια κατά τη διάρκεια της γιορτής μπορούν να εναλλάσσονται.) ΜΕΡΟΣ Α Αφηγητής : Πριν πολλά χρόνια, πάνε σχεδόν έξι αιώνες από τότε εικοσιεννιά Μαΐου το 1453 ήταν ένας λαός άγριος, βάρβαρος και αλόθρησκος, οι Τούρκοι, ήρθε απ τα βάθη της Ασίας και κυριάρχησε σ όλα τα Βαλκάνια. Η Κωνσταντινούπολη, η κοσμοξακουσμένη πόλη, πέφτει στα χέρια των Τούρκων. Ο φάρος της οικουμένης σβιέται, η βασιλεύουσα του κόσμου χάνεται, πεθαίνει. Ποίημα : Κων/νος Παλαιολόγος Ν. Καζατζάκη Χορός αγοριών : Πήραν την πόλη πήραν τη, πήραν τη Σαλονίκη! Πήραν και την Αγια-Σοφιά το μέγα μοναστήρι. Χορός κοριτσιών : Πούχε τετρακόσια σήμαντρα και ξηνταδυό καμπάνες, κάθε καμπάνα και παπάς κάθε παπάς και διάκος Χορός αγοριών : Κι η Δέσποινα ταράχτηκε και δάκρυσαν οι εικόνες! Χορός κοριτσιών : Σώπασε κυρα Δέσποινα και μην πολυδακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ναι! Τραγούδι : Το δισκοπότηρο παραδοσιακό ΜΕΡΟΣ Β Αφηγητής : Γη των θεών, Ελλάς, των ηρώων μητέρα. Φίλη γλυκιά πατρίδα μου, νύχτα δουλείας σ εσκέπασεν, νύχτα αιώνων. 1
Βαρύς ο πόνος της σκλαβιάς κι ο θρήνος μας μεγάλος. Νύχτα παντού, μαυρίλα, απελπισιά! Γιατί τα σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά Τραγούδι : Εδώ σωπαίνουν τα πουλιά ακούγεται από κασσετόφωνο (Το τραγούδι είανι από το δίσκο «18 λιανοτράγουδα» του Μ. Θεοδωράκη) Αφηγητής : Πέρασαν 400 χρόνια, χρόνια της σκλαβιάς, χρόνια της πέτρας. Κι ήρθεν η ώρα του λυτρωμού. Ο Σκουφάς, ο Τσακάλωφ και ο Ξάνθος, ο Παπαφλέσσας και οι άλλοι της Φιλικής Εταιρείας κάμαν καλά τη δουλειά τους. (Βγαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά και δίνουν τον όρκο των φιλικών) Φιλικοί : Ορκιζόμαστε να συντρέξουμε τη λευτεριά της πατρίδας. Ορκιζόμαστε σε σένα ιερή πατρίδα ότι αφιερώνουμε τη ζωή μας σε σένα. Λόγος : Ω παιδιά μου (ακούγεται από κασετόφωνο) (το κομμάτι είναι από το δίσκο «ο δείπνος ο μυστικός» των Σ. Ξαρχάκου Ν. Ξυλούρη) Τραγούδι : Ω παιδιά μου ορφανά (το κομμάτι είναι από το δίσκο «Ο δείπνος ο μυστικός» των Σ. Ξαρχάκου Ν. Ξυλούρη) Ποίημα : Η Σύναξη Α. Σικελιανού Αφηγητής : Φωνή μεγάλη ακούγεται τότε σ όλον τον κόσμο: «Βούλγαροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί για την ελευθερία να ζώσουμεν σπαθί». Είναι ο Ρήγας ο Βελεστινλής που βροντοφωνάζει. Πολύτιμο το μελάνι του και το αίμα του άγιο. Τραγούδι : Ως πότε παλικάρια ΜΕΡΟΣ Γ Αφηγητής : Κρυφά το λένε τα πουλιά κρυφά το λεν τ αηδόνια. Κρυφά το λέει κι ο γούμενος από την Άγια Λαύρα: «Παιδιά για μεταλάβετε, για ξεμολογηθείτε. Δεν είναι ο περσινός καιρός κι ο φετινός χειμώνας. Μας ηρθ η άνοιξη πικρή, το καλοκαίρι μαύρο, γιατί σηκώθη πόλεμος και πολεμάν τους Τούρκους. Να διώξουμ όλη την Τουρκία ή να χαθούμε ούλοι». Τραγούδι : Εμπρός να ξεχερσώσουμε (από το δίσκο των Σ. Ξαρχάκου Ν. Ξυλούρη «Ο δείπνος ο μυστικός») Ποίημα : Κι απάνω στα ψηλά βουνά κι απάνω στις κορφές τους φωτάει με μιας Ανάσταση ξεσπάει αχός μεγάλος. Τούτο δεν είναι πόλεμος 2
τούτο δεν είν αμάχη εδώ τα δέντρα μάχονται μαζί με τους ανέμους. Εδώ βρυχούνται τα βουνά και τα χοντρά κοτρόνια τ αστέρια βόλια σφεντονάν και το φεγγάρι μπάλες. Κι ολημερίς κι ολονυχτίς στου ήλιου το καζάνι μαύρο κατράμι χοχλοκά για των ε- χτρών τ ασκέρια. Από το «Κυρά των αμπελιών» του Γ. Ρίτσου Μονόπρακτο : Το Κλεφτόπουλο Τραγούδι : Τούτο δεν είναι σύννεφο (ακούγεται από το κασετόφωνο η πρώτη στροφή του τραγουδιού από το δίσκο «Ο δείπνος ο μυστικός». Καθώς ακούγεται το τραγούδι το κλεφτόπουλο στέκεται στο κέντρο της σκηνής.) Ποίημα : Το ελληνόπουλο Β. Ουγκώ Μονόπρακτο : (σκετς) Οι κλέφτες Τραγούδι : Πόσα χρόνια δίσεχτα γιε μου σε μιαν ώρα (από το δίσκο του Γ. Μαρκόπουλου) Μονόπρακτο : (σκετς) Η Σουλιωτοπούλα ΜΕΡΟΣ Δ Αφηγητής : Να και το Μεσολόγγι! Εκεί πυργώθηκε η λεβεντιά ως τους εφτά ουρανούς. Τούρκοι και Αιγύπτιοι το πολιορκούν από παντού. Η πείνα θερίζει τους πολιορκημένους. Κι όμως αντιστέκονται μέχρι θανάτου. (Ακούγεται απ το κασετόφωνο το μουσικό κομμάτι: «Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει λαλεί πουλί παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει» από το δίσκο «Ελεύθεροι πολιορκημένοι» του Γ. Μαρκόπουλου. Την ίδια στροφή επαναλαμβάνει η χορωδία και ταυτόχρονα μπαίνουν στη σκηνή οι μαθήτριες που παίρνουν μέρος στο παρακάτω μονόπρακτο). Μονόπρακτο : (σκετς) Οι Μεσολογγίτες Ποίημα : Πολιορκημένο Μεσολόγγι Κ. Κρυστάλη Τραγούδι : Μικρός λαός (από το δίσκο «18 λιανοτράγουδα» του Μ. Θεοδωράκη) ΜΕΡΟΣ Ε Αφηγητής : Το μέγα, το ανεπανάληπτο εικοσιένα: με το καρυοφύλλι και το γιαταγάνι με τους κλέφτες και τους αρματωλούς με το ράσο του φλεγόμενου Παπαφλέσσα 3
με τις μπουμπουλίνες και τις Τζαβέλαινες με τους Νικηταράδες και τους μπουρλοτιέρηδες με τους Κολοκοτρωναίους και τους Μακρυγιάννηδες. Το μέγα, το ανεπανάληπτο Εικοσιένα! Ποίημα : Το Εικοσιένα Γ. Κουτσοχέρα (Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά) Παίδι Α : Όμορφη, πλούσια κι άπαρτη και σεβαστή κι αγία. Ω! Θεϊκιά κι όλ αίματα πατρίδα. Νοιώθω για σε πατρίδα μου στα σπλάχνα χαλασμό! Παιδί Β : Ακούγεται από το κασετόφωνο το τραγούδι «Της λευτεριάς ο λόγος» από τα «18 λιανοτράγουδα» του Μ. Θεοδωράκη και το παιδί επαναλαμβάνει ταυτόχρονα τα λόγια του τραγουδιού με φωνή αργή και βροντερή. «Λόγια φτωχά βαφτίζονται στην πίκρα και στο κλάιμα». Παιδί Γ : Παντού σε πέλαα και στη στεριά λαλάτε την λευτεριά! Παιδί Δ : Ακούγεται από το κασετόφωνο το τραγούδι «Εσείς στεριές και θάλασσες» του Δ. Λάγιου Γ. Νταλάρα. Το τραγούδι είναι μελοποίηση του ποιήματος «Ο τόπος μου» από τον «Ήλιο τον η- λιάτορα» του Ο. Ελύτη. Ακούγεται το τραγούδι και ταυτόχρονα το παιδί επαναλαμβάνει με αρχή και βροντερή φωνή τα λόγια. Τραγούδι : Τσάμικος Σε μουσική Σ. Ξαρχάκου Στιχ.: Ν. Γκάτσου Ποίημα : Επιτύμβιο Γ. Ρίτσου Ποίημα : Ύμνος της ειρήνης Η. Σιμόπουλου Ποίημα : Το θαλασσί μαντίλι Ν. Βρεττάκου Τραγούδι : Ήρθ ο καιρός Μουσ. Σ. Ξαρχάκου Στιχ. Ν. Γκάτσου Αφηγητής : Σ όλους τους νεκρούς του αγώνα του 21, όλων των αγώνων του έθνους, τούτη την υπόσχεση δίνουμε: Πάντα θα αγωνιζόμαστε για το δίκιο και τη λευτεριά, για την ειρήνη! Αδέρφια μου, μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει όλος ο κόσμος μ όλα τα όνειρά του. Δώστε τα χέρια αδέρφια μου, αυτό ναι η ειρήνη! Ζήτω η επανάσταση του 1821 Τιμή και δόξα στον αδούλωτο λαό μας Ζήτω η Ελλάδα 4
5