Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας Ενότητα 9: Χρόνια παραληρητικά σύνδρομα, Συγχυτικές καταστάσεις Μαίρη Γκούβα 1
Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Νοσηλευτικής Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας Ενότητα 9: Χρόνια παραληρητικά σύνδρομα, Συγχυτικές καταστάσεις Μαίρη Γκούβα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιωάννινα, 2015 2
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης CreativeCommons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 3 3
Χρηματοδότηση Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Ηπείρου» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. 4
Σκοποί ενότητας Εμπλουτισμός γνώσεων αναφορικά με τις ανάγκες και τα προβλήματα των ασθενών με χρόνια παραληρητικά σύνδρομα ή συγχυτικές καταστάσεις. Ανάπτυξη ιδεών για τις στρατηγικές διαχείρισης και αντιμετώπισης της ασθένειας και των συμπτωμάτων της. 5 5
Περιεχόμενα ενότητας Βιο-ψυχο-κοινωνικο-περιβαλλοντικοί Παράγοντες. Κλινική Συμπτωματολογία της Ασθένειας. Στρατηγικές Αντιμετώπισης των Συμπτωμάτων της Ασθένειας. Νοσηλευτικές Δεξιότητες και Παρεμβάσεις. 6 6
Χρόνια παραληρητικά σύνδρομα 7 7
Χρόνιες παραληρητικές ψυχώσεις Βασικό χαρακτηριστικό Παραληρητικές ιδέες Πηγάζουν από διαισθήσεις, παρερμηνείες, παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις. 8 8
Παρατηρείται Σχετικά καλή προσαρμογήστις εξωτερικές συνθήκες Δενπαρατηρείται Βαθιά αποδιάρθρωση της προσωπικότητας Διάσχιση ψυχικών λειτουργιών Έκπτωσηπνευματικών λειτουργιών 9 9
Αιτιολογία Ανοϊκά σύνδρομα Εγκεφαλομηνιγγίτιδα Νόσος Parkinson Επιληψία Αλκοολισμός Εκλυτικοί παράγοντες σε προνοσηρή προσωπικότητα Τραυματισμός από ατύχημα Χειρουργική επέμβαση Εμμηνόπαυση Χωρισμός Πένθος Συνταξιοδότηση 10 1
Γενεσιουργοί μηχανισμοί του παραληρήματος Διαστρεβλωμένη λειτουργία της κρίσης (παρερμηνείες) Αιφνίδιες διαισθήσεις Αντιληπτικές διαταραχές (παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις) Αίσθηση παραβίασης του εσωτερικού κόσμου (σύνδρομο ψυχονοητικού αυτοματισμού του de Clerambault) Υπερλειτουργία της φαντασίας (μυθοπλασία) 11 1
Κατηγορίες παραληρητικών ιδεών Ιδέες δίωξης Ιδέες επίδρασης Ιδέες μεγαλείου Μυστικιστικές ιδέες Υποχονδριακές ιδέες Ιδέες μηδενισμού ή άρνησης 12 1
Θεραπευτική αγωγή Φαρμακοθεραπεία με νευροληπτικά Επιτρέπει την εν συνεχεία εγκατάσταση της ψυχοθεραπευτικής σχέσης 13 1
Κλινικές οντότητες των χρόνιων παραληρημάτων Συστηματοποιημένα παρανοϊκά παραληρήματα Χρόνιες ψευδαισθητικές ψυχώσεις Παραφρένειες 14 1
Α) Συστηματοποιημένα παρανοϊκά παραληρήματα Αλαζονεία Σφαλερότητα της κρίσης Παρανοϊκή προσωπικότητα Δυσπιστία Ψυχική ακαμψία 15 1
Εκλυτικοί παράγοντες παραληρήματος Τραυματικού χαρακτήρα Συγκινησιακού χαρακτήρα Σεξουαλικού χαρακτήρα Χαρμόσυνα γεγονότα Δυστύχημα Χειρουργικές επεμβάσεις Πένθος Απομάκρυνση οικείου προσώπου Ομοφυλοφιλική προσέγγιση Γάμος Επαγγελματική προαγωγή Γέννηση παιδιού 16 1
Κατηγορίες παραληρημάτων Παραληρήματα πάθους Ερωτομανιακό Ζηλοτυπικό Διεκδικητικό Παραληρήματα συσχέτισης των υπερευαίσθητων Αισθήματα ματαίωσης, αποτυχίας, ταπείνωσης και εξευτελισμού Συστηματοποιημένα παρερμηνευτικά παραληρήματα Εξωτερικές Ενδογενείς 17 1
Θεραπευτική αγωγή Παραληρήματα πάθους Ιατρική ευθύνη (ακούσια νοσηλεία) Φαρμακοθεραπεία(νευροληπτικά) Ψυχοθεραπεία(καταθλιπτικά επεισόδια και κίνδυνος παρορμητικής αυτοκτονίας) Παραληρήματα συσχέτισης των υπερευαίσθητων Συστηματοποιημένα παρερμηνευτικά παραληρήματα Φαρμακοθεραπεία μεικτού τύπου (νευροληπτικά και αντικαταθλιπτικά) Ψυχοθεραπεία(κίνδυνος βαριάς κατάθλιψης) 18 1
Β) Χρόνιες ψευδαισθητικές ψυχώσεις (Βασικό χαρακτηριστικό) Ψευδαισθήσεις 19 1
Κατηγορίες ψευδαισθήσεων Ακουστικές ψευδαισθήσεις Κιναισθητικές ψευδαισθήσεις Οσφρητικές ψευδαισθήσεις Ψυχονοητικός αυτοματισμός 20 2
Σχιζοφρένεια παρανοειδούς μορφής με όψιμη έναρξη 21 2
Θεραπευτική αγωγή Φαρμακοθεραπεία Νευροληπτικά 22 2
Γ) Παραφρένειες Μυθοπλαστική παραφρένεια Φαντασιακή παραφρένεια 23 2
Βασικό χαρακτηριστικό Φαντασία Παραφρενική μυθοπλασία Ποιητική ή μυθιστορηματική αφήγηση με ψευδή γεγονότα και ψευδείς αναμνήσεις 24 2
Σχιζοφρενική διάσχιση 25 2
Θεραπευτική αγωγή Φαρμακοθεραπεία Νευροληπτικά μόνο σε μέτριες δόσεις (σχετικά καλός βαθμός κοινωνικής ένταξης) 26 2
Συγχυτικές καταστάσεις 27 2
Διανοητική σύγχυση Μη ειδικό σύνδρομο Σύμπτωμα εγκεφαλικής δυσλειτουργίας Παρατηρείται συχνά σε ηλικιωμένους Οφείλεται σε παθήσεις με τοξικά μεταβολικά και μηνιγγοεγκεφαλικά αίτια 28 2
Διανοητική σύγχυση Παροδική Οξεία Αναστρέψιμη Κατάσταση 29 2
Εμφάνιση και συμπεριφορά Μοιάζει απών(αποκομμένος από την πραγματικότητα) Απόμακρο βλέμμα (αποσβολωμένη έκφραση) Αργές, διστακτικές και αδέξιες κινήσεις Ψέλλισμα ή δυσαρθρία ή αλαλία Αδρανής ή προβάλλει αντίσταση ή σχολιάζει τις οπτασίες του ή περιφέρεται άσκοπα στο δωμάτιο Διαταραχή της εγρήγορσης (αφηρημένος, φαινομενικά αδιάφορος ή ελαφρά ασυνάρτητος) Εμβροντησία(ακίνητος,βουβός, δεν αντιδρά σε ερεθίσματα, διατηρεί ορισμένες στάσεις που λαμβάνει το σώμα του) δύσκολη η διαφορική διάγνωση από την οξεία σχιζοφρενική κατατονία 30 3
Ψυχικά συμπτώματα Σύγχυση(από θόλωση της συνείδησης έως εμβροντησία κωματώδους μορφής) Μείωση της εγρήγορσης Διαταραχές της μνήμης Χωροχρονικός αποπροσανατολισμός Ονειρικό παραλήρημα Σωματικά συμπτώματα Αφυδάτωση Διαταραχές του σφυγμού Διαταραχές της θερμοκρασίας Ηπατική Αναπνευστική Καρδιαγγειακή Νευρολογική δυσλειτουργία 31 3
Αιτιολογία 1/2 Λοιμώδης και παρασιτική αιτιολογία Πυώδης μηνιγγίτιδα Φυματιώδης μηνιγγίτιδα Υψηλός πυρετός Ιογενείς λοιμώξεις Παρασιτικές νόσοι Τοξική αιτιολογία Αλκοολισμός Τοξικομανία και τοξική μέθη οφειλόμενες σε ψευδαισθησιογόνες ουσίες Φαρμακευτικές τοξικώσεις Ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές Διαβήτης Ενδοκρινοπάθειες Επιλόχειες ψυχώσεις Υπερασβεστιαιμία Εγκεφαλοπάθεια Wernicke Οξεία διαλείπουσα πορφυρία Ηπατική εγκεφαλοπάθεια Νεφρική ανεπάρκεια Αναπνευστική ανεπάρκεια 32 3
2/2 Εγκεφαλομηνιγγικές προσβολές Μηνιγγικές αιμορραγίες, εγκεφαλικά επεισόδια Κρανιακοί τραυματισμοί Ενδοκρανιακοί όγκοι Επιληψία Ύστερα από ηλεκτροσπασμοθεραπεία Σωματικές παθήσεις Εγκεφαλική ανοξαιμία και ισχαιμία Διαταραχές της υδροηλεκτρολυτικής ισορροπίας Συγκινησιακή προέλευση Πόλεμοι Κατακλυσμοί Ατυχήματα Αιφνίδιο πένθος 33 3
Θεραπευτική αγωγή Ικανοποιητικός φωτισμός την ημέρα Στοιχειώδη μέτρα ασφάλειας (φυγή, εκπαραθύρωση) Φαρμακοθεραπεία (νευροληπτικά, ηρεμιστικά, ηλεκτροσπασμοθεραπεία) Ενυδάτωση, μεταβολική αποκατάσταση 34 3
Βιβλιογραφία Eby L. & Brown N. (2010). Η Νοσηλευτική στην Ψυχική Υγεία. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Λαγός. Gabbard O. Glen (2006). Η Ψυχοδυναμική Ψυχιατρική στην κλινική πράξη, (Επιμ. Υφαντής Ν.Θ.). Αθήνα. Εκδόσεις ΒΗΤΑ. Hogan, M.A. (2011). Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας. Εκδόσεις Broken Hill Publishers LTD. Lemperiere, T. (1995). Εγχειρίδιο Ψυχιατρικής Ενηλίκων. Αθήνα: Παπαζήσης. 3
Σημείωμα Αναφοράς Γκούβα, M.(2015). Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας. ΤΕΙ Ηπείρου. Διαθέσιμο από: http://eclass.teiep.gr/courses/nosh102/ 36
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές [1] ή μεταγενέστερη. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, Διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el 3
Τέλος Ενότητας Επεξεργασία: Ευαγγελία Ι. Κοσμά Ιωάννινα, 2015 3
Σημειώματα 39
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη Δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων(εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 40
Τέλος Ενότητας 4