ECDL Module 7 Πλοήγηση στον Ιστό και Επικοινωνία Εξεταστέα Ύλη, έκδοση 5.0 (Syllabus Version 5.0) (Module 7 Web Browsing and Communication) Συνολική ιάρκεια: Προτεινόµενο * Χρονοδιάγραµµα Εκπαίδευσης 4-8 (τέσσερις έως οκτώ) ώρες σε 2-4 (δύο έως τέσσερα) 2-διωρα µαθήµατα µε 5 διάλειµµα * Ο προτεινόµενος χρόνος εκπαίδευσης είναι σύµφωνος µε τη διεθνή πρακτική και αφορά στην εκτίµηση του χρόνου που απαιτείται από έναν υποψήφιο ο οποίος δεν έχει προηγούµενες γνώσεις στο συγκεκριµένο επίπεδο για να αποκτήσει τις απαιτούµενες γνώσεις. Ο χρόνος εκπαίδευσης µπορεί να διαµορφώνεται διαφορετικά στην αγορά και διαφοροποιείται τόσο από τα χαρακτηριστικά των υποψηφίων όσο και από τον τρόπο και τη µεθοδολογία εκπαίδευσης που παρέχεται από τα εκπαιδευτικά κέντρα.
1 η Ηµέρα Θέµα Εισαγωγή στο Σεµινάριο Παρουσίαση θεµάτων Γνωριµία µε εκπαιδευόµενους Το ιαδίκτυο Έννοιες/Ορολογία Κατανόηση του τι είναι το ιαδίκτυο (Internet). Κατανόηση του τι είναι ο Παγκόσµιος Ιστός (World Wide Web - WWW) και σε τι διαφέρει από το ιαδίκτυο (Internet). Ορισµός και κατανόηση των όρων: Πάροχος Υπηρεσιών ιαδικτύου (Internet Service Provider - ISP), HTTP, Uniform Resource Locator - URL, υπερ-σύνδεση (ή δεσµός). Κατανόηση της σύνθεσης και της δοµής µιας διεύθυνσης στον Παγκόσµιο Ιστό. Κατανόηση του τι είναι µια εφαρµογή Φυλλοµετρητή Ιστού/Περιήγησης στον Ιστό (Web browser) και ονοµασία διαφορετικών εφαρµογών περιήγησης στον Ιστό. Κατανόηση του τι είναι µια Μηχανή Αναζήτησης (Search Engine). Κατανόηση του όρου τροφοδοσία ενηµέρωσης δηµοσιεύσεων RSS (Really Simple Syndication). Κατανόηση του σκοπού της εγγραφής σε µια τροφοδοσία ενηµέρωσης RSS. Κατανόηση του όρου εκποµπή κατ' αίτηση (podcast). Κατανόηση του σκοπού της εγγραφής σε µια εκποµπή κατ αίτηση. Χρήση του Φυλλοµετρητή Ιστού Βασική Περιήγηση στο ιαδίκτυο Άνοιγµα, κλείσιµο µιας εφαρµογής περιήγησης στον Ιστό (Web browser). Εισαγωγή µιας διεύθυνσης ιστοσελίδας (URL) στη γραµµή διεύθυνσης και µετάβαση στη διεύθυνση ιστοσελίδας. Εµφάνιση/Άνοιγµα µιας ιστοσελίδας σε νέο παράθυρο, νέα καρτέλα ιακοπή της λήψης µιας ιστοσελίδας. Ανανέωση της εµφάνισης µιας ιστοσελίδας, συµπεριλαµβανοµένης της ρύθµισης απόκρυψης, εµφάνισης εικόνων. Χρήση των διαθέσιµων λειτουργιών Βοήθειας. Πλοήγηση Ενεργοποίηση µιας υπερσύνδεσης. Πλοήγηση προς τα πίσω και µπροστά µεταξύ των ιστοσελίδων που επισκεφθήκαµε πρόσφατα. Πλοήγηση στην Αρχική σελίδα (Home page). Εµφάνιση διευθύνσεων (URLs) που επισκεφθήκαµε στο παρελθόν χρησιµοποιώντας τη γραµµή διεύθυνσης της εφαρµογής περιήγησης στον Ιστό ή το Ιστορικό. 7.1 7.1.1 7.2 7.2.1 7.2.3 ιάλειµµα
Θέµα Το ιαδίκτυο (συνέχεια) Θέµατα Ασφαλείας Αναγνωριστικά µιας ασφαλούς δικτυακής τοποθεσίας (https, σύµβολο λουκέτου (lock symbol)). Ψηφιακά πιστοποιητικά για δικτυακές τοποθεσίες. Κρυπτογράφηση (encryption). Απειλές ασφαλείας που προέρχονται από δικτυακές τοποθεσίες και κίνδυνοι µόλυνσης (ιοί υπολογιστών ή και σκουλήκια (worms), δούρειοι ίπποι (trojan horses), λογισµικά παρακολούθησης (spyware)), λογισµικό κακόβουλης χρήσης (malware)). Λογισµικό προστασίας από τους ιούς (anti-virus) (ενηµερώσεις για προστασία του υπολογιστή από απειλές ασφαλείας). Τείχος Προστασίας (firewall) (Προστασία του υπολογιστή από εισβολές). Προστασία των δίκτυων µε χρήση ονοµάτων χρηστών (user names) και κωδικών πρόσβασης (passwords). Ρίσκα που σχετίζονται µε τη δικτυακή δραστηριότητα (γνωστοποίηση προσωπικών δεδοµένων χωρίς συναίνεση, εκφοβισµός ή παρενόχληση, στοχοποίηση χρηστών από δράστες (σεξουαλικής) παρενόχλησης στο ιαδίκτυο (predators)). Επιλογές γονικού ελέγχου (επίβλεψη, περιορισµοί περιήγησης ιστού, περιορισµοί παιχνιδιών υπολογιστή, χρονικά όριο χρήσης υπολογιστή). Χρήση του Φυλλοµετρητή Ιστού (συνέχεια) Ρυθµίσεις Ορισµός της αρχικής ιστοσελίδας/ιστοσελίδας έναρξης του φυλλοµετρητή Ιστού. ιαγραφή µέρους ή όλου του ιστορικού. Αποδοχή/φραγή εµφάνισης αναδυόµενων παραθύρων (pop-ups). Αποδοχή/φραγή λανθανόντων αρχείων καταγραφής δεδοµένων (cookies). ιαγραφή cache/προσωρινών αρχείων ιαδικτύου. Εµφάνιση, απόκρυψη γραµµών εργαλείων. 7.1 7.1.2 7.2 7.2.2 Εισαγωγή στο επόµενο µάθηµα
2 η Ηµέρα Θέµα Επανάληψη προηγούµενου µαθήµατος Χρήση του Φυλλοµετρητή Ιστού (συνέχεια) Σελιδοδείκτες / Αγαπηµένα ηµιουργία ενός Σελιδοδείκτη/Καταχώρηση ιστοσελίδας στα Αγαπηµένα. ιαγραφή µιας καταχώρησης σελιδοδείκτη - αγαπηµένων. Προβολή µιας σελίδας καταχωρηµένης στους σελιδοδείκτες/αγαπηµένες. ηµιουργία και διαγραφή φακέλου σελιδοδεικτών/αγαπηµένων. Προσθήκη διεύθυνσης ιστοσελίδας σε φάκελο σελιδοδεικτών/αγαπηµένων. Αποτελέσµατα Ιστού Αποθήκευση Αρχείων Αποθήκευση µιας ιστοσελίδας σε συγκεκριµένη θέση σε µια µονάδα δίσκου, σε οποιονδήποτε διαθέσιµο τύπο αρχείου πχ. ως απλό κείµενο ή ως αρχείο HTML. Λήψη/Κατέβασµα αρχείων από συγκεκριµένη ιστοσελίδα και αποθήκευση τους σε συγκεκριµένη θέση µονάδας δίσκου. Αντιγραφή κειµένου, εικόνας, διεύθυνσης (URL) από µια ιστοσελίδα σε ένα έγγραφο. Έλεγχος και Εκτύπωση Προετοιµασία ιστοσελίδας για εκτύπωση (αλλαγή προσανατολισµού σελίδας εκτύπωσης, αλλαγή περιθωρίων εκτύπωσης της σελίδας). Προεπισκόπηση εκτύπωσης ιστοσελίδας. Επιλογή παραµέτρων εκτύπωσης ιστοσελίδας (εκτύπωση ολόκληρης ιστοσελίδας ή συγκεκριµένων σελίδων, επιλεγµένου κειµένου, ορισµός του πλήθους των αντιτύπων). ιάλειµµα Χρήση του Ιστού Φόρµες Συµπλήρωση ιστοφόρµας (web-based form) (Με χρήση πλαισίων κειµένου, αναπτυσσόµενων µενού, πλαισίων λίστας, πλαισίων ελέγχου, κουµπιά επιλογής). Υποβολή και καθαρισµός µιας ιστοφόρµας. Αναζήτηση Επιλογή συγκεκριµένης µηχανής αναζήτησης. Εκτέλεση αναζήτησης για κάποια συγκεκριµένη πληροφορία χρησιµοποιώντας µια λέξη-κλειδί. Χρήση προχωρηµένων λειτουργιών αναζήτησης για τη βελτίωση µιας αναζήτησης (ακριβώς τη φράση, εξαιρώντας λέξεις, µε βάση την ηµεροµηνία ή µε βάση τον τύπο αρχείου). Αναζήτηση σε µια εγκυκλοπαίδεια ή λεξικό Ιστού. Εξάσκηση µε τη χρήση ιστού Εξάσκηση µε τις αναζητήσεις 7.2 7.2.4 7.4 7.4.1 7.4.2 7.3 7.3.1 7.3.2 Εισαγωγή στο επόµενο µάθηµα
Θέµα Επανάληψη προηγούµενου µαθήµατος 3 η Ηµέρα Ηλεκτρονική Επικοινωνία Έννοιες/Ορολογία «Ηλεκτρονικό ταχυδροµείο» (e-mail) και κυρίες χρήσεις του. Σύνθεση και δοµή µιας διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. Υπηρεσία σύντοµου γραπτού µηνύµατος (short message service - SMS). Τηλεφωνία µέσω ιαδικτύου (Voice over Internet Protocol - VoIP) και κύρια πλεονεκτήµατα της. Λειτουργία άµεσων µηνυµάτων (instant messaging - IM) (επικοινωνία σε πραγµατικό χρόνο, γνώση αν οι επαφές είναι συνδεδεµένες, χαµηλό κόστος, δυνατότητα µεταφοράς αρχείων). ιαδικτυακή εικονική κοινότητας (online virtual community). (Ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης (social networking websites), ιαδικτυακοί τόποι δηµόσιας συζήτησης (Internet forums), δωµάτια συνοµιλίας (chat rooms), διαδικτυακά παιχνίδια υπολογιστή (online computer games). Θέµατα Ασφαλείας Επίγνωση της πιθανότητας λήψης δόλιων / απρόσµενων και αυτόκλητων µηνυµάτων. Ηλεκτρονική υφαρπαγή προσωπικών δεδοµένων (phishing). Απόπειρες ηλεκτρονικής υφαρπαγής προσωπικών δεδοµένων. Κίνδυνοι µόλυνσης ενός υπολογιστή από κάποιον ιό που προήλθε από άνοιγµα άγνωστης προελεύσεως µηνύµατος ή από επισυναπτόµενο αρχείο που συµπεριλαµβανόταν σε άγνωστης προελεύσεως µήνυµα. Ψηφιακή υπογραφή (digital signature). Θεωρία Ηλεκτρονικού Ταχυδροµείου (e-mail) Πλεονεκτήµατα των συστηµάτων ηλεκτρονικού ταχυδροµείου (ταχύτητα παράδοσης µηνυµάτων, χαµηλό κόστος, ευελιξία από τη χρήση λογαριασµού e-mail βασισµένο στον Ιστό ανεξάρτητα από την τοποθεσία). Η σηµασία των δικτυακών εθιµοτυπικών κανόνων συµπεριφοράς (netiquette) (ακριβής και σύντοµη περιγραφή στα πεδία θέµατος των ηλεκτρονικών µηνυµάτων, συντοµία στην απάντηση µηνυµάτων, ορθογραφικός έλεγχος µηνυµάτων προς αποστολή). Επίγνωση πιθανών προβληµάτων κατά την αποστολή συνηµµένων αρχείων (όρια µεγέθους αρχείων, περιορισµοί τύπων αρχείων (για παράδειγµα εκτελέσιµα αρχεία) ιαφορές µεταξύ των πεδίων Προς (To), Κοινοποίηση (Cc), Κρυφή Κοινοποίηση (Bcc). ιάλλειµα Χρήση Ηλεκτρονικού Ταχυδροµείου Αποστολή ενός µηνύµατος Άνοιγµα, κλείσιµο µιας εφαρµογής ηλεκτρονικού ταχυδροµείου και των βασικών φακέλων αλληλογραφίας Εισερχόµενα, Απεσταλµένα, Εξερχόµενα, Πρόχειρα, ιαγραµµένα. Άνοιγµα, κλείσιµο µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. 7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.6 7.6.1
Θέµα ηµιουργία ενός νέου µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, συµπεριλαµβανοµένης της πληκτρολόγησης του κυρίου σώµατος του µηνύµατος. Εισαγωγή µιας διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδροµείου ή/και λίστας παραληπτών στα πεδία Προς (To), Κοινοποίηση (Cc), Κρυφή κοινοποίηση (Bcc). Εισαγωγή ενός τίτλου στο πεδίο Θέµα (Subject). Αντιγραφή, µετακίνηση κειµένου από µια άλλη πηγή µέσα σε ένα µήνυµα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. Εισαγωγή, διαγραφή επισυναπτόµενου αρχείου. Αποθήκευση ενός πρόχειρου αντιγράφου ενός µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. Χρήση εργαλείου ορθογραφικού ελέγχου και διόρθωση ορθογραφικών λαθών. Αποστολή µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, αποστολή µηνύµατος µε υψηλή, χαµηλή προτεραιότητα. Λήψη Μηνυµάτων Χρήση των λειτουργιών απάντηση στον αποστολέα (reply) και απάντηση σε όλους. Προώθηση (forward) ενός µηνύµατος Αποθήκευση επισυναπτόµενου αρχείου σε µια θέση στον δίσκο και άνοιγµα του αρχείου. Προεπισκόπηση εκτύπωσης, εκτύπωση ενός µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου µε χρήση των διαθέσιµων επιλογών εκτύπωσης. 7.6.2 Εισαγωγή στο επόµενο µάθηµα
4 η Ηµέρα Θέµα Επανάληψη προηγούµενου µαθήµατος Χρήση Ηλεκτρονικού Ταχυδροµείου (συνέχεια) Βελτίωση Παραγωγικότητας Προσθήκη και, απαλοιφή επικεφαλίδων στον φάκελο εισερχοµένων, (αποστολέας, θέµα, ηµεροµηνία παραλαβής). Εφαρµογή της κατάλληλης ρύθµισης για απάντηση µε ή χωρίς την ενσωµάτωση του αρχικού µηνύµατος. Σήµανση (flag) ενός µηνύµατος. Απαλοιφή σήµανσης µηνύµατος. Αναγνώριση ενός µηνύµατος ως αναγνωσµένο ή µη αναγνωσµένο. Επισήµανση ενός µηνύµατος ως αναγνωσµένο ή µη αναγνωσµένο. Εµφάνιση απόκρυψη των διαθέσιµων γραµµών εργαλείων. Επαναφορά και ελαχιστοποίηση της κορδέλας (ribbon). Χρήση των διαθέσιµων λειτουργιών Βοήθειας. ιαχείριση Ηλεκτρονικού Ταχυδροµείου Οργάνωση Αναζήτηση ενός µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου βάσει αποστολέα, θέµατος, περιεχοµένου µηνύµατος. Ταξινόµηση µηνυµάτων ηλεκτρονικού ταχυδροµείου µε βάση το όνοµα (παραλήπτη - αποστολέα), την ηµεροµηνία, το µέγεθος. ηµιουργία, διαγραφή ενός νέου φακέλου µηνυµάτων. ιάλειµµα Οργάνωση (συνέχεια) Μετακίνηση µηνυµάτων ηλεκτρονικού ταχυδροµείου σε έναν φάκελο µηνυµάτων. ιαγραφή ενός µηνύµατος. Επαναφορά ενός µηνύµατος από τον φάκελο διαγραµµένων µηνυµάτων. Άδειασµα του φακέλου διαγραµµένων µηνυµάτων. Βιβλίο ιευθύνσεων Προσθήκη ηλεκτρονικής διεύθυνσης/πληροφοριών επαφής σε ένα βιβλίο διευθύνσεων. ιαγραφή πληροφοριών επαφής από ένα βιβλίο διευθύνσεων. Ενηµέρωση ενός βιβλίου διευθύνσεων από τα εισερχόµενα µηνύµατα. ηµιουργία ή ενηµέρωση ενός βιβλίου διευθύνσεων / λίστας παραληπτών. Εξάσκηση µε το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο Εξάσκηση µε την σύνθεση, αποστολή, λήψη µηνυµάτων ηλεκτρονικού ταχυδροµείου Εξάσκηση µε την οργάνωση 7.6 7.6.3 7.7 7.7.1 7.7.1 7.7.2 Εισαγωγή στην επόµενη ενότητα (αν είναι απαραίτητο)