ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΑΘ. ΧΑΡΧΑΛΑΚΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΟΥ Δ.Σ. ΚΥΘΗΡΩΝ ΤΗΣ 22/4/2019 ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2014 2019 ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΡΑΤΣΙΩΝ κ. Πρόεδρε του Δ.Σ. με τα μέλη του Δ.Σ., κύριοι Πρόεδροι, Εκπρόσωποι και Μέλη των Τοπικών Κοινοτήτων, Υπάλληλοι, συνεργάτες και στελέχη του Δήμου και των Νομικών του Προσώπων, Εκπρόσωποι των τοπικών Μέσων Ενημέρωσης, Κυθήριες και Κυθήριοι Φίλες και Φίλοι, Σας ευχαριστώ όλες και όλους για την σημερινή σας παρουσία στην ειδική δημόσια συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κυθήρων, με μοναδικό θέμα την έκθεση πεπραγμένων της Δημοτικής Αρχής για την περίοδο 2014-2019. Το πλήρες κείμενο του απολογισμού των πεπραγμένων καθώς και τα συνημμένα του, έχουν αποσταλεί ηλεκτρονικά σε όλους τους αιρετούς του Δήμου μας, ενώ είναι αναρτημένα στην επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου και συνεπώς προσβάσιμα στο σύνολο των δημοτών. Εξ αυτού του λόγου δεν θα υπεισέλθω σε λεπτομέρειες, οι οποίες υπάρχουν στο κείμενο που έχει δημοσιοποιηθεί, αλλά θα σταθώ σε ορισμένα κεντρικά σημεία αυτής της πεντάχρονης πορείας μας στη διοίκηση του Δήμου, που ξεκίνησε την 1 η Σεπτεμβρίου του 2014. Σημείο πρώτο: Κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο, όλες οι Δημοτικές Αρχές της Χώρας, άρα και αυτή των Κυθήρων, αντιμετώπισαν σειρά σημαντικών προβλημάτων και προκλήσεων, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό είναι ότι από το καλοκαίρι του 2014 μέχρι και σήμερα, έχουν αλλάξει συνολικά 8 Υπουργοί Εσωτερικών: οι κύριοι Μιχελάκης, Ντινόπουλος, Θεοχαρίδης, Βούτσης, Μανιτάκης, Κουρουμπλής, Σκουρλέτης και ο σημερινός κ. Χαρίτσης. Η Δημοτική Αρχή όφειλε να συνεργαστεί με όλους, όμως, οι συχνές αλλαγές στην πολιτική ηγεσία του πιο κρίσιμου υπουργείου για τη λειτουργία των Δήμων, οδηγούσαν σε 1
μεγάλη στασιμότητα των διαδικασιών και σε νομοθετικές τροποποιήσεις που επηρέασαν την καθημερινότητα των Δήμων. Το 2016 άλλαξε ριζικά η νομοθεσία των δημοσίων έργων με τον περιβόητο Νόμο 4412. Οι αλλαγές που επήλθαν ήταν συντριπτικές, αν και πολλές από αυτές απαραίτητες. Οι μικροί Δήμοι, όμως, με το ελάχιστο προσωπικό, βρέθηκαν προ αδιεξόδου. Οι δημοπρασίες σταμάτησαν για σχεδόν 1 χρόνο, πολλά έργα που είχαμε ήδη έτοιμα προς δημοπράτηση αναγκαστήκαμε να τα ακυρώσουμε και οι υπάλληλοι του Δήμου έπρεπε να παρακολουθήσουν σειρά σεμιναρίων για την σωστή εφαρμογή του νέου Νόμου. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την αύξηση της γραφειοκρατίας, τη συνταξιοδότηση 8 άξιων υπαλλήλων στα τελευταία 5 χρόνια, την μεγάλη εξειδίκευση των διαδικασιών και τους ασφυκτικούς και διαρκείς ομοειδείς ελέγχους, είναι οι κύριοι παράγοντες που φρέναραν πολλές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες στο Δήμο μας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: η ανάρτηση των δασικών χαρτών εδώ και 2 χρόνια διαδικασία ασφαλώς απαραίτητη που ωστόσο καθυστέρησε επί δεκαετίες, είχε ως αποτέλεσμα να διακοπούν οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης για 2 πολύ σημαντικά έργα που έχουμε χρηματοδοτήσει: τις μονάδες αφαλάτωσης στην Αγία Πελαγία και το Διακόφτι και το δρόμο του Μόρμορη. Όλα τα παραπάνω αποτελούν τους αντικειμενικούς λόγους για τους οποίους πολλά από τα ζητήματα που είχαμε στόχο να προχωρήσουμε, τελικά καθυστέρησαν, όπως για παράδειγμα η ολοκλήρωση των μελετών του αεροδρομίου. Η δημοπράτηση της προμελέτης ακυρώθηκε 2 φορές: την μία λόγω του Νόμου 4412 και την δεύτερη λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από μελετητές. Η υλοποίηση των υποδομών της κρουαζιέρας στο Καψάλι, για την οποία έχουμε ολοκληρώσει όλες τις μελέτες και έχουμε λάβει και τη σχετική χρηματοδότηση, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί καθώς τα λιμάνια του νησιού παραμένουν μη νομιμοποιημένα, παρά τις τεράστιες προσπάθειες του Λιμενικού Ταμείου και της Τεχνικής Υπηρεσίας εδώ και 5 σχεδόν χρόνια. Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, άκρως δισεπίλυτο λόγω των πολλαπλών νομικών ζητημάτων που άπτονται του αιγιαλού και της παραλίας. Ο προσφάτως ψηφισθείς Νόμος ωστόσο, σχετικά με αυτό ακριβώς το ζήτημα, αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας ότι τα λιμάνια θα νομιμοποιηθούν σύντομα και έτσι θα αποδεσμευτούν τα σημαντικά έργα που έχουμε προγραμματίσει. 2
Σημείο δεύτερο: Δώσαμε και δίνουμε μεγάλη σημασία στις απαραίτητες υποδομές που πρέπει να έχει το νησί μας, αν πράγματι θέλουμε σταθερή αύξηση του τουρισμού στα επόμενα χρόνια. Προσωπικά και το λέω για ακόμη μία φορά δημοσίως θεωρώ ότι τουρισμός χωρίς υποδομές ΔΕΝ γίνεται. Δείτε για παράδειγμα τί συμβαίνει εδώ και 3 χρόνια στη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα με τα σκουπίδια. Σε δύο από τα διασημότερα και τουριστικότερα νησιά της Μεσογείου, η διαχείριση των απορριμμάτων παραμένει άπιαστο όνειρο. Και όμως, αυτό το πρόβλημα, στα Κύθηρα το λύνουμε με το μεγάλο έργο του Λαχνού, το οποίο είναι ένα έργο πρότυπο και ακολουθεί πλήρως τόσο την εθνική όσο και την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία. Μάλιστα σε λίγους μήνες θα παραλάβουμε και τα 2 καινούργια απορριμματοφόρα που σήμερα ήδη κατασκευάζονται από την ανάδοχο εταιρεία, ενώ είναι σε διαδικασία συμβασιοποίησης η μονάδα κομποστοποίησης και η διαχείριση των αδρανών υλικών, που ακόμα αποτελούν ένα σημαντικό πρόβλημα στο νησί μας. Το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι κορυφαίο και θέλω δημόσια να ευχαριστήσω και να συγχαρώ την Τεχνική Υπηρεσία και όλο το προσωπικό καθαριότητας για τον μεγάλο καθημερινό αγώνα που δίνουν. Δυστυχώς πρόσφατα απολύθηκαν με δικαστική απόφαση 2 άξιοι συμβασιούχοι υπάλληλοι καθαριότητας, παρά τις προσπάθειές μας να παραμείνουν και ευελπιστώ να δοθεί άμεση λύση από το Υπουργείο Εσωτερικών στην στελέχωση του τομέα καθαριότητας των Δήμων, ένα ζήτημα που έχει χρονίσει πέραν του δέοντος. Στις μεγάλες υποδομές είναι και τα έργα ύδρευσης που υλοποιούμε: νέα δίκτυα, νέες γεωτρήσεις, παραλλαγές δικτύων, νέες δεξαμενές αλλά και το μεγάλο έργο των τηλεχειρισμών που εκσυγχρονίζει το δίκτυό μας. Σε λίγους μήνες δημοπρατούμε τα νέα ψηφιακά υδρόμετρα που θα λύσουν οριστικά το πολυετές πρόβλημα της καθυστέρησης στην έκδοση των λογαριασμών, ενώ σήμερα είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πληροφορήσω ότι σε λίγες ημέρες υποβάλλουμε προς χρηματοδότηση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος το μεγάλης σημασίας έργο του Φράγματος στις Όχελλες, χωρητικότητας 5.000 κυβικών, για το οποίο ολοκληρώσαμε το σύνολο των απαιτούμενων μελετών. Με το έργο αυτό και σε συνδυασμό με τις 3 μονάδες αφαλάτωσης που θα δημοπρατηθούν εντός του έτους, λύνουμε οριστικά το πρόβλημα επάρκειας νερού σχεδόν στα 2/3 του νησιού. Σοβαρές υποδομές που 3
αφορούν άμεσα τον τουρισμό είναι και τα μεγάλα έργα οδοποιίας που έχουμε ξεκινήσει. Οι δρόμοι προς τις παραλίες, η νέα Γέφυρα στο Μάκρωνα και η ολοκλήρωση των μελετών του κεντρικού δρόμου με προτεραιότητα στις παρακάμψεις των οικισμών. Σημείο τρίτο: Δημιουργήσαμε μια νέα σχέση εμπιστοσύνης με την Περιφέρεια, οι πόρτες της οποίας ήταν δυστυχώς κλειστές για το Δήμο μας επί πολλά χρόνια. Διεκδικήσαμε από την πρώτη στιγμή, όχι μόνο το μερίδιο που μας αναλογούσε από τους πόρους της Περιφέρειας, αλλά και όσο το δυνατόν περισσότερα έργα από εκείνα που είχαν παραμείνει στις καλένδες. Μερικά παραδείγματα: νέο δίκτυο ύδρευσης Αγ. Πελαγίας, ανάπλαση Φρατσίων και Τοιχίου Αγ. Πελαγίας, Δρόμοι προς Κακή Λαγκάδα, Μελιδόνι, Διακοπουλιάνικα και Αγ. Αναστασία, Μελέτες Βιολογικού Αγ. Πελαγίας, νέα Γέφυρα Μάκρωνα, Ολοκλήρωση μελετών αεροδρομίου, έργα ύδρευσης, οδοποιία στα Αντικύθηρα, νέος παιδικός σταθμός στα Λογοθετιάνικα, σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις στο Μανιτοχώρι κ.λπ. Στη σελίδα του Δήμου έχει δημοσιευθεί αναλυτική λίστα με όλα τα έργα της Περιφέρειας για το Δήμο Κυθήρων, που συνολικά έχουν δεσμευμένο υπαρκτό προϋπολογισμό περίπου 25 εκατομμυρίων Ευρώ, ποσό που δεν έχουν αγγίξει πολύ μεγαλύτεροι Δήμοι από τον δικό μας. Από αυτά τα έργα άλλα έχουν ήδη ολοκληρωθεί, αλλά κατασκευάζονται και άλλα βρίσκονται σε φάση δημοπράτησης, για το σύνολο σχεδόν όλων αυτών των έργων έχουν υπογραφεί οι προγραμματικές συμβάσεις, συνεπώς οι πόροι είναι δεσμευμένοι και έχουν πάρει τον δρόμο τους. Μέσα στο καλοκαίρι θα πραγματοποιήσουμε δημόσια διαβούλευση, σχετικά με τις προτεραιότητες των έργων που θα τεθούν στη νέα διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής, όπως αυτή θα προκύψει μετά τις εκλογές, κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά στο νησί μας. Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία, είναι ότι για τα έργα αυτά, δεν περιμέναμε τις μελέτες να έρθουν εξ ουρανού. Αξιοποιήσαμε και επικαιροποιήσαμε κάθε μελέτη που προϋπήρχε, ήδη από το 2002 όπως για την ύδρευση της Αγ. Πελαγίας, συνεργαστήκαμε με τις Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας και με εξωτερικούς συνεργάτες και συμβούλους και χάρη στη συνεργασία αυτή, παρουσιάσαμε ώριμες μελέτες έργων, που έχουν χρηματοδοτηθεί στο σύνολό τους. 4
Σημείο τέταρτο: η οργάνωση των υπηρεσιών του Δήμου και τα θεσμικά ζητήματα. Ο Δήμος μας, μέσα στα 5 τελευταία χρόνια έχει απωλέσει σχεδόν το μισό διοικητικό του προσωπικό με τις συνταξιοδοτήσεις άξιων υπαλλήλων. Η δουλειά όμως όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά τριπλασιάστηκε. Νέες διαδικασίες, νέοι νόμοι, περισσότερη γραφειοκρατία ακόμα και για τα πιο απλά ζητήματα. Για όποιον νομίζει ότι η καθημερινότητα στο Δήμο είναι μια εύκολη υπόθεση, δεν αρκεί παρά μία και μόνο επίσκεψη για μερικές ώρες, προκειμένου να αντιληφθεί την πραγματικότητα. Από την πρώτη στιγμή ενεργούμε προκειμένου να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες. Προσλάβαμε έναν εξαίρετο νομικό σύμβουλο και συνεργαζόμαστε με αξιόπιστους τεχνικούς συμβούλους που έχουν συμβάλει στο να έχουμε τόσες χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ, το ΠΕΠ, την Περιφέρεια και από άλλες πηγές. Νομιμοποιήσαμε τη λειτουργία της Επιτροπής Φορολογικών Διαφορών, ξεκινήσαμε το σοβαρό έργο της τακτοποίησης των κληροδοτημάτων, ανακαινίσαμε και επαναλειτουργούμε σε λίγες ημέρες το Δημοτικό Κατάστημα Ποταμού, εφαρμόζουμε ηλεκτρονικές διαδικασίες πληρωμής των οφειλών, λύσαμε πολλά διοικητικά θέματα που εκκρεμούσαν επί χρόνια όπως τις σοβαρές λογιστικές εκκρεμότητες του Δήμου και των Νομικών του Προσώπων. Το πιο σοβαρό βήμα, όμως, είναι ότι για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια που υπάρχει ο Δήμος, έγινε διαγωνισμός ΑΣΕΠ για την πρόσληψη νέου διοικητικού επιστημονικού προσωπικού: 3 νέοι υπάλληλοι για το Δήμο και 2 για την Εγχώριο Περιουσία, η οποία θα μπορεί πλέον να ενεργεί αυτόνομα και να επιτελεί καλύτερα το θεσμικό της ρόλο. Το 2017 έγινε και η έκδοση του νέου Π.Δ. της Εγχωρίου Περιουσίας, που εκκρεμούσε από το 2010 και έτσι εκλέχθηκε νέα διοίκηση μετά από σχεδόν 7 χρόνια. Ο Δήμος μας, μπορεί να έχει απωλέσει σχεδόν το 50% των ΚΑΠ του από το 2011 μέχρι σήμερα, όμως, χάρη στη σωστή οικονομική πολιτική που εφαρμόζουμε και φυσικά χάρη στην διεκδικητικότητά μας, σήμερα έχουμε έναν ετήσιο προϋπολογισμό σχεδόν 14 εκατομμυρίων, ενώ το 2014 τον παραλάβαμε μόλις στα 6,5. 5
Σημείο πέμπτο: η αγωνία των πολιτών για όσο το δυνατόν περισσότερα έργα είναι απολύτως θεμιτή. Όμως, η δική μας Δημοτική Αρχή, μέσα σε αυτά τα 5 χρόνια, προσπάθησε να κρατήσει τις συνηθισμένες υποσχέσεις στο πιο ελάχιστο σημείο. Προφανώς υποσχεθήκαμε και πράγματα που δεν μπορέσαμε να υλοποιήσουμε είτε λόγω έλλειψης πόρων και ώριμων μελετών, είτε λόγω νομικών ή γραφειοκρατικών κωλυμάτων, είτε και από συνήθη αμέλεια, απόλυτα δικαιολογημένη όμως από τα τεράστια προβλήματα της καθημερινότητας και των αναγκών διοίκησης του Δήμου, τα οποία γιγαντώθηκαν με την πρωτοφανή έλλειψη μόνιμου προσωπικού. Εκείνο που θεωρούμε ότι μας διαφοροποιεί είναι ότι μέσα στα 5 αυτά χρόνια είπαμε πολλές φορές μία λέξη που δύσκολα λέγεται από πολιτικούς ή αιρετούς. Τη λέξη «όχι». Γιατί δική μας και προσωπικά δική μου άποψη ήταν, είναι και θα παραμένει ότι ο εκλεγμένος πρέπει να ξεφύγει από την παλαιά λογική του «ναι σε όλα». Είτε μας αρέσει, είτε όχι, οι δυνατότητες ενός μικρού νησιωτικού Δήμου όπως ο δικός μας θα είναι πάντα περιορισμένες. Προσωπικά θεωρώ ότι σήμερα ο Δήμος μας έχει όχι απλά εξαντλήσει, αλλά ουσιαστικά υπερβεί, τις πραγματικές του δυνατότητες και αυτό είναι κάτι που μπορούν να επιβεβαιώσουν και οι υπάλληλοι του Δήμου. Τα τελευταία χρόνια δημοπρατούμε περίπου 20 έργα ετησίως. Είναι αποδεδειγμένο με στοιχεία ότι τόσες δημοπρασίες δεν κάνουν Δήμοι με πολλαπλάσιο προσωπικό και πόρους. Η προσωπική μου αγωνία καθημερινά είναι να δημοπρατήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα έργα. Πλέον, όμως, οι δημοπρασίες γίνονται ηλεκτρονικά, με νέες δύσκολες διαδικασίες, κάτι που σημαίνει ότι ακόμα και να θέλουμε να δημοπρατήσουμε περισσότερα έργα, ουσιαστικά δεν μπορούμε λόγω έλλειψης προσωπικού. Αναγνωρίζω ότι πολλοί από εσάς, που εύλογα και δίκαια μας υποβάλλετε τα αιτήματά σας είτε για μία ασφαλτόστρωση, είτε για οποιοδήποτε άλλο έργο, δεν έχετε την πλήρη εικόνα του τρόπου με τον οποίο γίνονται τα έργα αυτά. Είναι δικό μας χρέος να σας ενημερώσουμε και όχι να σας δώσουμε υποσχέσεις που ξέρουμε από πριν ότι δεν θα τηρηθούν. Και στο σημείο αυτό, το χρέος να πούμε την αλήθεια γιγαντώνεται για εμάς, γιατί ασκούμε ήδη τη διοίκηση και γνωρίζουμε εκ των έσω τα αληθινά προβλήματα. Και συνεπώς δεν έχουμε το δικαίωμα να υποσχεθούμε ανέφικτες λύσεις. Ένα λοιπόν από τα σημαντικότερα πεπραγμένα της θητείας αυτής, είναι ότι η Δημοτική μας Αρχή, δεν πέταξε 6
τη μπάλα στην εξέδρα υποσχόμενη δήθεν οραματικά έργα, γιατί για αυτά τα έργα τον καίριο και αποφασιστικό ρόλο τον έχει πάντα η ίδια η Κυβέρνηση και οι Δήμοι μπορούν να συνδράμουν μόνο μελετητικά. Εκείνο στο οποίο εξαρχής στοχεύσαμε ήταν να ωριμάσουμε και να χρηματοδοτήσουμε έργα, μικρά, μεσαία ή μεγάλα, που πράγματι είχαν και έχουν πιθανότητες να χρηματοδοτηθούν και να μην παραμείνουν στα χαρτιά. Ένα τέτοιο είναι το Φράγμα στις Όχελλες: χρειαστήκαμε 3 χρόνια για την ωρίμανση και ολοκλήρωση των μελετών και σήμερα είμαστε έτοιμοι να το χρηματοδοτήσουμε και είμαι σχεδόν βέβαιος ότι σε 1 χρόνο από σήμερα θα κατασκευάζεται. Η ολοκλήρωση των μελετών για τόσο μεγάλα έργα, για έργα που αφορούν ουσιαστικά όλο το νησί, δεν είναι ούτε εύκολη ούτε γρήγορη υπόθεση. Απαιτείται χρόνος για σχέδια, μελέτες, μετρήσεις, αδειοδοτήσεις και εγκρίσεις υπηρεσιών. Ο χρόνος αυτός είναι ασαφής και ανά περίπτωση, αφού δυστυχώς δεν υπάρχει καμία νομική δέσμευση των δημοσίων υπηρεσιών στο να απαντούν σε συγκεκριμένο χρόνο, όχι μόνο προς τον πολίτη αλλά και προς τις άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Έτσι, μια έγκριση επέμβασης από το δασαρχείο για την ασφαλτόστρωση ενός δρόμου μπορεί να χρειαστεί από λίγες ημέρες, μέχρι και μερικά χρόνια! Το ίδιο ισχύει για όλες τις υπηρεσίες. Σήμερα, πάντως, μεγάλα έργα έχουν μπει στις σωστές ράγες, όπως τα έργα ανάπτυξης του αεροδρομίου, για τα οποία ολοκληρώθηκαν οι προκαταρκτικές μελέτες και μέχρι το Φθινόπωρο δημοπρατούνται όλες οι υπόλοιπες μελέτες, ώστε τα έργα να είναι ώριμα προς χρηματοδότηση το 2022. Αυτοί είναι οι χρόνοι των υπηρεσιών, για ένα τόσο μεγάλο έργο. Και το δικό μας χρέος είναι να σας πούμε αυτές τις αλήθειες, ώστε να γνωρίζετε ότι παρά τη θέλησή μας, άμεσες και θαυματουργικές λύσεις δεν υπάρχουν. Θα βάλω μια άνω τελεία στο σημείο αυτό γιατί θα επακολουθήσει συζήτηση και φυσικά θα απαντήσω σε όλα τα ερωτήματα και τις παρατηρήσεις που θα τεθούν. Δεν υπεισέρχομαι σε ένα έκαστο εκ των έργων και δράσεών μας επί 5 χρόνια, γιατί αυτά παρουσιάζονται αναλυτικά στο πλήρες κείμενο του απολογισμού που είναι διαθέσιμο ηλεκτρονικά. 7
Κλείνοντας την πρωτολογία μου, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μου στο Δήμο, τους αιρετούς, τους εργαζόμενους όλων των υπηρεσιών, το νομικό και τεχνικό μας σύμβουλο, γιατί όλοι συνέβαλαν για να προχωρήσουμε όλα τα έργα και τις υποδομές που υλοποιούμε και ωριμάζουμε. Γνωρίζω ότι πολλές φορές υπήρξα απέναντί τους απαιτητικός, ίσως και απότομος και σίγουρα αρκετά φωνακλάς όταν ζητούσα να γίνουν συγκεκριμένα πράγματα σε συγκεκριμένο χρόνο. Αν κάποια στιγμή η συμπεριφορά μου υπήρξε άσχημη, τους ζητώ συγνώμη και τους ευχαριστώ όλους για τον κόπο που καταβάλουν καθημερινά για το καλό και την πρόοδο του Δήμου και των νησιών μας. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω και τους συναδέλφους της αντιπολίτευσης, όλων των παρατάξεων, για τη μέχρι σήμερα συνεργασία, που παρά τις εντάσεις και τις διαφωνίες, κρίνω ότι υπήρξε εποικοδομητική. Και τέλος να μνημονεύσω τους αείμνηστους Μανόλη Στάθη και Δημήτρη Λουράντο, με τους οποίους συνεργάστηκα εξαιρετικά και η φωνή των οποίων λείπει σήμερα από τα κοινά του τόπου μας. Σας ευχαριστώ! 8