Ταυτότητα της έρευνας ΣΚΟΠΟΣ: Η διερεύνηση των απόψεων της κοινής γνώμης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για πολιτικά θέματα. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ - ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: Αντιπροσωπευτικό δείγμα 620 ψηφοφόρων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, ανδρών και γυναικών 17 ετών και άνω. Πολυσταδιακή στρωματοποιημένη δειγματοληψία με στρώματα τις Περιφερειακές Ενότητες, χρήση quota στο φύλο, την ηλικία. ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ: Το δείγμα σταθμίστηκε εκ των υστέρων ως προς τις εθνικές εκλογές 2015. ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: 21-27/02/2019. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Ποσοτική έρευνα με τηλεφωνικές συνεντεύξεις με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου, στα νοικοκυριά των ερωτώμενων, χωρίς την χρήση κάλπης. ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία DATA R.C. [Α.Μ. ΕΠΙΧ. ΔΗΜΟΣΚΠ.-ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ Ε.Σ.Ρ.2, Α.Μ. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Αρχής προστ. Ατομ. Δεδ. Ν 472/1997:817]. H DATA RC είναι μέλος του ο ΣΕΔΕΑ και μέτοχος της Ελεγκτικής Εταιρείας Δημοσκοπήσεων και Ερευνών Κοινής Γνώμης. Τα ευρήματα της έρευνας και ειδικότερα η πρόθεση ψήφου αποτελούν την καταγραφή των απόψεων και τάσεων που επικρατούν τη χρονική περίοδο διεξαγωγής της έρευνας. Δεν αποτελούν πρόβλεψη ψήφου ούτε εκτίμηση εκλογικής επιρροής.
1. Πρόθεση ψήφου για Εθνικές εκλογές 1.1 Πρόθεση ψήφου για Εθνικές εκλογές Από την ερώτηση: «Εάν είχαμε αύριο βουλευτικές εκλογές ποιο κόμμα θα ψηφίζατε;» 35 30 28,3 25 20 20,8 ΑΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΗ ΨΗΦΟΣ: 14,7 15 13,6 10 9 5 6,1 4,2 2,6 1 2 4,9 2,7 1,1 3,6 0 ΣΥΡΙΖΑ Ν.Δ. ΚΙΝΑΛ ΚΚΕ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ ΑΛΛΟ ΚΟΜΜΑ ΛΕΥΚΟ/ ΑΚΥΡΟ ΔΕΝ ΕΧΩ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ Δεν απαντώ Δεν θα πάω να ψηφίσω Γράφημα 1
DATA RC ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 19 ΕΠΊ ΤΩΝ % ΕΓΚΥΡΩΝ ΕΛΛΑΔΑ METRON ANALYSIS 3/2 1 % ΕΠΊ ΤΩΝ ΕΓΚΥΡΩΝ ΣΥΡΙΖΑ 20,8 26,4 19,2 25,1 Ν.Δ. 28,3 35,9 28,4 37,2 ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ 9,0 11,4 5,4 7,0 ΚΚΕ 6,1 7,7 4,7 6,1 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 4,2 5,3 6,9 9,1 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,6 3,3 2,1 2,7 ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 1,0 1,3 - - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 2,0 2,5 2,1 2,8 ΑΛΛΟ ΚΟΜΜΑ 4,9 6,2 7,5 10 ΛΕΥΚΟ/ΑΚΥΡΟ 2,7 5,1 ΔΕΝ ΕΧΩ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ 13,6 8,4 Δεν απαντώ 1,1 3,0 Δεν θα πάω να ψηφίσω 3,6 7,2 Πίνακας 1 Σχόλια: Το ποσοστό πρόθεσης ψήφου στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας αναδεικνύει τη Ν.Δ. ως πρώτο κόμμα με ποσοστό 28,3% ενώ ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό πρόθεσης ψήφου 20,8%. Ακολουθεί το ΚΙΝΑΛ με 9%, το ΚΚΕ με 6,1% και η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ με 4,2%. Ποσοστά μικρότερα του 3% συγκεντρώνουν οι ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ και ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ενώ οι ΑΝΕΛ και το ΠΟΤΑΜΙ συγκεντρώνουν ποσοστά μικρότερα του 1%. Με αναγωγή επί των έγκυρων, η διαφορά ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στις 9,5 μονάδες και τα ποσοστά των κομμάτων διαμορφώνονται ως εξής: ΝΔ 35,9%, ΣΥΡΙΖΑ 26,4%, ΚΙΝΑΛ 11,4%, ΚΚΕ 7,7%, ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 5,3%, Ένωση Κεντρώων 3,3%, Ελληνική Λύση 2,5% και Πλεύση ελευθερίας 1,3%. Τα ποσοστά των κομμάτων σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση εθνικών εκλογών (Σεπτέμβριος 2015) φέρνουν τη ΝΔ σημαντικά ενισχυμένη έχοντας αυξήσει την εκλογική της δύναμη κατά 9,7 ποσοστιαίες μονάδες από τον Σεπτέμβριο 2015 έως σήμερα. Η συσπείρωση των ψηφοφόρων της φθάνει το 86,6% κυμαινόμενη στα ίδια επίπεδα με αυτά της χώρας. 1 Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ 3/2, τηλεφωνική έρευνα 25-30/1/2019 σε πανελλαδικό δείγμα 1.204 ατόμων.
Το ποσοστό πρόθεσης ψήφου επί των εγκύρων του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει σημαντική μείωση συγκριτικά με τις προηγούμενες εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 15 κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες. Η συσπείρωση των ψηφοφόρων του φθάνει το 50,8%, όπως και σε πανελλαδικό επίπεδο (όπως καταγράφεται από τις δημοσκοπήσεις) με διαρροές κυρίως προς τη ΝΔ (10,6 %) και το ΚΙΝΑΛ (4,5%) και ποσοστό 13,6% αναποφάσιστων ψηφοφόρων(σχήμα 1). Το ποσοστό πρόθεσης ψήφου επί των εγκύρων του ΚΙΝΑΛ καταγράφει μικρή αύξηση συγκριτικά με τις προηγούμενες εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 15 κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες ενώ είναι μεγαλύτερο από το ποσοστό που καταγράφεται στις πανελλαδικές δημοσκοπήσεις. Προς το ΚΙΝΑΛ μετακινούνται το 67,4% των ψηφοφόρων που είχαν ψηφίσει Δημοκρατική Συμπαράταξη το 2015, το 10,9% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και το 8,7% των ψηφοφόρων της ΝΔ (σχήμα 3). Ελαφρά αυξημένο καταγράφεται και το ποσοστό εκτίμησης ψήφου του ΚΚΕ συγκριτικά με τις προηγούμενες εθνικές εκλογές κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες και πανελλαδικά. Η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ σημειώνει ποσοστό εκτίμησης ψήφου 5,3%, ποσοστό που όμως θεωρούμε ότι υποεκτιμάται λόγω μειωμένης συμμετοχής στις δημοσκοπήσεις των ψηφοφόρων του κόμματος. Το σύνολο του εκλογικού σώματος που στην πρόθεση ψήφου δηλώνουν «Αναποφάσιστοι», «ΔΑ», «Λευκό/ άκυρο» ή «Αποχή», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται ως «γκρίζα ζώνη» καταγράφεται στο 21%. Προέρχονται κυρίως από το ΣΥΡΙΖΑ (37,4%) και λιγότερο από τα άλλα κόμματα. ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΑΧΑΙΑ ΗΛΕΙΑ ΑΙΤ/ΝΙΑ ΠΔΕ ΑΧΑΙΑ ΗΛΕΙΑ ΑΙΤ/ΝΙΑ ΠΔΕ ΣΥΡΙΖΑ 41,47 37,31 35,12 38,4 43,07 37,89 36,53 39,69 ΝΔ 22,37 26,92 30,71 26,2 20,6 26,9 29,2 24,92 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ/ ΚΙΔΗΣΟ/ΠΑΣΟΚ 7,63 10,72 8,49 8,6 9,77 12,97 10,86 10,87 ΚΚΕ 5,82 4,62 6,05 5,6 5,51 4,17 5,66 5,25 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 5,55 7,59 7 6,5 4,81 6,04 6,43 5,64 ΑΝΕΛ 4,42 3,23 2,63 3,5 5,85 3,75 3,31 4,52 ΛΑΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3,48 2,95 2,51 3,0 - - - - ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 3,37 2,19 2,52 2,8 5,33 3,8 4,13 4,58 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,64 1,97 1,95 2,3 1,25 0,72 0,83 0,99 ΆΛΛΟ 3,25 2,5 3,02 3,0 3,81 3,76 3,05 3,54 ΣΥΡΙΖΑ & ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ/ ΚΙΔΗΣΟ/ΠΑΣΟΚ 49,1 48,0 43,6 47,0 52,8 50,9 47,4 50,6 Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών/ επεξεργασία DATA RC Πίνακας 2
1.2 Συσπειρώσεις μετακινήσεις 1.2.1 Συσπειρώσεις μετακινήσεις ψηφοφόρων ΣΥΡΙΖΑ (Σεπτ.2015) 4,5% 10,6% 50,8% 13,6% Αναποφάσιστοι 6,3% Ακυρο/Λευκό/Αποχή Σχήμα 1
1.2.1 Συσπειρώσεις μετακινήσεις ψηφοφόρων ΝΔ (Σεπτ.2015) 6,7% Μετακινήσεις 6,7% Αναποφάσιστοι 86,6% Σχήμα 2
1.2.1 Μετακινήσεις ψηφοφόρων (Σεπτ.2015) προς ΚΙΝΑΛ 10,9% 8,7% 67,4% Σχήμα 3
1.3 Προέλευση «γκρίζας ζώνης» Ως γκρίζα ζώνη ορίζεται το σύνολο του εκλογικού σώματος που στην πρόθεση ψήφου δηλώνουν «Αναποφάσιστοι», «ΔΑ», «Λευκό/ άκυρο» ή «Αποχή». 0 10 20 30 40 ΣΥΡΙΖΑ 37,4 Ν.Δ. 6,9 ΛΑΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΚΚΕ ΆΛΛΟ 3,8 3,1 2,3 2,3 1,5 1,5 0,8 3,8 ΛΕΥΚΟ/ ΑΚΥΡΟ/ΑΠΟΧΗ/ΔΑ 36,6 Γράφημα 2
1.4 Πρόθεση ψήφου ανά πολιτική αυτοτοποθέτηση ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 19 ΣΥΝΟΛΟ Αριστεροί Κέντρο ΤΙΠΟΤΑ Κεντρώοι Κεντροδεξιοί Δεξιοί αριστεροί (αυθ.) ΣΥΡΙΖΑ 20,8 43,9 41,0 15,1 10,6 4,3 7,1 Ν.Δ. 28,3 0,9 3,6 24,4 59,1 73,0 7,1 ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ 9,0 7,9 13,3 18,0 3,0 0,9 2,4 ΚΚΕ 6,1 21,9 7,2 1,2 1,5-4,8 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 4,2-3,6 2,3 6,1 5,2 23,8 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,6-2,4 4,7 3,0 2,6 4,8 ΑΛΛΟ ΚΟΜΜΑ 7,9 7,1 7,2 9,3 7,7 7 7,2 «ΓΚΡΙΖΑ ΖΩΝΗ» (ΛΕΥΚΟ/ΑΚΥΡΟ, ΔΕΑ,ΔΑ,ΔΘΨ) 21 18,4 21,7 25 9 7 42,8 Πίνακας 3 Σχόλια: Είναι χαρακτηριστικό ότι το 25% των Κεντρώων ψηφοφόρων κινούνται στην «γκρίζα ζώνη» της πρόθεσης ψήφου (αναποφάσιστοι, άκυρο, λευκό κ.λ.π.) και αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό ψηφοφόρων χωρίς εκπροσώπηση. Αξιοσημείωτο είναι και το 23,8% των ψηφοφόρων που δεν τοποθετούν τον εαυτό τους στην κλίμακα των πολιτικών απόψεων.
1.5 Εκλογική επιρροή των κομμάτων Από την ερώτηση: «Θα σας διαβάσω τώρα ορισμένα πολιτικά κόμματα και θα ήθελα να μου πείτε για κάθε ένα από αυτά αν θα μπορούσατε να το ψηφίσετε ή δεν θα το ψηφίζατε σε καμία περίπτωση:» Θα μπορούσα να το ψηφίσω Δεν θα το ψήφιζα ποτέ ΣΥΡΙΖΑ 31.1 65.5 ΝΔ 43.3 53.2 ΚΙΝΑΛ 31.8 64.4 ΚΚΕ 23.5 73.6 ΑΝΕΛ 6.9 89.9 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 11.4 85.6 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 19.3 77.4 Γράφημα 3 *Το ποσοστό που υπολείπεται αφορά το Δεν απαντώ Σχόλια: Το όριο εκλογικής επιρροής των κομμάτων, μετρά ποιο κόμμα θα μπορούσαν να ψηφίσουν οι ψηφοφόροι και κυρίως ποιο κόμμα αποκλείεται να ψηφίσουν. Καταγράφει δηλαδή το βαθμό απόρριψης ενός κόμματος από ένα τμήμα του εκλογικού σώματος. Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας προκύπτει ότι: το 65,5% ότι δεν θα ψήφιζε ποτέ τον ΣΥΡΙΖΑ ενώ το 31,1% δηλώνει ότι θα μπορούσε να τον ψηφίσει. Το 53,2% ότι δεν θα ψήφιζε ποτέ την ΝΔ ενώ το 43,3% δηλώνει ότι θα μπορούσε να την ψηφίσει. Το 64,4% ότι δεν θα ψήφιζε ποτέ το ΚΙΝΑΛ ενώ το 31,8% δηλώνει ότι θα μπορούσε να το ψηφίσει. Ίδια εικόνα με τον ΣΥΡΙΖΑ. Προκύπτει δηλαδή ότι στην Δυτική Ελλάδα το λεγόμενο «αντιδεξιό ρεύμα» κινείται στο 50% και το λεγόμενο «ΑΝΤΙ-ΣΥΡΙΖΑ ρεύμα» κινείται στο 65%.
2. Συμφωνία των Πρεσπών Από την ερώτηση: «Πιστεύετε ότι η ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι θετική ή αρνητική εξέλιξη;» ΔΓ/ΔΑ (αυθόρμητα) 4% Θετική 27% Αρνητική 60% Ουδέτερη (αυθόρμητα) 9% Γράφημα 4 Σχόλια: Όσον αφορά τη Συμφωνία των Πρεσπών η πλειονότητα της κοινής γνώμης (60,3%) στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας θεωρεί αρνητική εξέλιξη της ψήφιση της συμφωνίας. Στην χώρα, σύμφωνα με την έρευνα της Metron Analysis που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» στις 3/2/2019, το ποσοστό της κοινής γνώμης που θεωρεί αρνητική την επικύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών είναι μεγαλύτερο (69%). Το 77,2% του εκλογικού σώματος με πρόθεση να ψηφίσει το ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί τη συμφωνία ως θετική εξέλιξη ενώ το 85,1% του εκλογικού σώματος με πρόθεση να ψηφίσει ΝΔ θεωρεί τη συμφωνία ως αρνητική εξέλιξη. Αρνητική εξέλιξη χαρακτηρίζει τη συμφωνία και το 63,6% των ψηφοφόρων του ΚΙΝΑΛ ενώ το 21,8% θεωρούν ότι είναι θετική. Διίστανται οι απόψεις στους ψηφοφόρους του ΚΚΕ καθώς το 48,6% δηλώνουν ότι είναι αρνητική και το 35,1% ότι είναι θετική εξέλιξη η ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Αρνητική εξέλιξη θεωρείται και από την συντριπτική πλειονότητα του εκλογικού σώματος με πρόθεση να ψηφίσει την Χρυσή Αυγή. Άμεση είναι η σύνδεση της άποψης για τη συμφωνία των Πρεσπών και της πρόθεσης ψήφου για τις επόμενες εθνικές εκλογές. Το 51,9% αυτών που θεωρούν θετική εξέλιξη την ψήφιση της συμφωνίας δηλώνουν πρόθεση να ψηφίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ και 42,3% αυτών που την θεωρούν αρνητική εξέλιξη δηλώνουν πρόθεση να ψηφίσουν την ΝΔ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 19 ΠΡΟΘΕΣΗ ΨΗΦΟΥ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΕΣΠΩΝ ΣΥΝΟΛΟ Θετική εξέλιξη Ουδέτερη Αρνητική εξέλιξη
ΣΥΡΙΖΑ 20,8 51,9 11,8 5,7 Ν.Δ. 28,3 7,9 13,7 42,3 ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ 9,0 6,3 11,8 9,9 ΚΚΕ 6,1 6,9 9,8 5,1 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 4,2 2,1-6,3 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,6 1,6 2,0 3,4 ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 1,0 - - 1,7 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 2,0 - - 3,4 ΑΛΛΟ ΚΟΜΜΑ 4,9 5,2 7,7 4,6 ΛΕΥΚΟ/ΑΚΥΡΟ 2,7 1,1 5,9 3,1 ΔΕΝ ΕΧΩ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ 13,6 13,8 27,5 10,8 Δεν απαντώ 1,1 1,1 2,0 1,1 Δεν θα πάω να ψηφίσω 3,6 2,1 7,8 2,6 Πίνακας 4