Διαβθτικό πόδι. Το τοπίο αλλάηει? κοφτασ Δ, Παπαντωνίου, Φλουδάρασ Ι, Ρθγάδθ Ε, Κατςάνοσ Ι, Γιανδικίδθσ, Μικοφδθ Κ, Νικολαϊδθσ Α, Μοφςλεχ Σ, Μανζσ Χ. Διαβθτολογικό Κζντρο Π.Γ. Νοςοκομείο Παπαγεωργίου Θεςςαλονίκθσ
ΔΙΑΒΗΣΙΚΟ ΠΟΔΙ Κλινικι κατάςταςθ που χαρακτθρίηεται από φλεγμονή, εξζλκωςη ή καταςτροφή των εν τω βάθει ιςτών του ποδιοφ και ςυνδυάηεται με νευροπάθεια και/ ή περιφερική αγγειακή νόςο των κάτω άκρων ςτα άτομα με.δ. International Consensus on the Diabetic foot 2007. Noordwijkerhout, the Netherlands.
Σο μζγεκοσ του προβλιματοσ. 1 ςτουσ 4 αςκενείσ με Δ εκτιμάται ότι κα αναπτφξει διαβθτικό ζλκοσ διαβθτικό πόδι κατά τθ διάρκεια τθσ ηωισ. ² του¹ Σα 2/3 των ελκϊν κα επουλωκοφν με μζςο χρόνο εποφλωςθσ 4 μινεσ³ τουσ 6 Πάνω από το 28% κα οδθγθκεί ςτον ακρωτθριαςμό 5 1. Singh N, Armstrong DG,et al. JAMA 2005 2. Boulton AJM. Diabetologia 2004 3. Oyibo et al. Diabetic Medicine 2001 4. Jeffcoate et al. Diabetes Care 2006 5. Armstrong et al. J Foot Ankle Surgery 1998
Σο μζγεκοσ του προβλιματοσ Ο επιπολαςμόσ των διαβθτικϊν ελκϊν ςε όλεσ τισ πλθκυςμιακζσ μελζτεσ κυμαίνεται από 4-10%.Η εντόπιςθ των βλαβϊν και θ βαρφτθτά τουσ κακορίηει ςε μεγάλο βακμό τθν μετζπειτα πορεία του διαβθτικοφ ποδιοφ. Ο επιπολαςμόσ τθσ εξζλκωςθσ ςτο ελλαδικό χϊρο είναι ςτο 4,75%. Manes CH,Papazoglou N, Sossidou et al Wounds 2002
κοπόσ τθσ μελζτθσ Καταγραφι και διερεφνθςθ αν θ αιτιοπακογζνεια, θ εντόπιςθ τθσ βλάβθσ και θ βαρφτθτά τθσ ςτον ελλαδικό χϊρο, είναι παρόμοια με τισ μελζτεσ και τα κζντρα αναφοράσ ςτθν αντιμετϊπιςθ του Διαβθτικοφ ποδιοφ και αφορά αςκενείσ που προςζρχονται ι παραπζμπονται ςτα ιατρεία Διαβθτικοφ Ποδιοφ και τισ ςυνεργαηόμενεσ κλινικζσ.
Αςκενείσ-Μζκοδοι 479 βλάβεσ ςε 256 αςκενείσ Ανδρεσ 67%Γυναίκεσ 33% Μζςθ θλικία 65,31±10,25 ζτθ Μζςθ τιμι HbA1c: 8,65±1,7% Μζςθ διάρκεια Δ 15,84±9,2 ζτθ. Κάπνιςμα 32% Δ τφπου 1 (7,1%) Δ τφπου 2 (92,5%)
Αςκενείσ- Μζκοδοι Καταγραφι τθσ βλάβθσ, και τοπογραφικι κατάταξθ και ταξινόμθςθ κατά Wagner- Meggit Χριςθ ι όχι καπνοφ Λιψθ ιςτορικοφ για το αίτιο πρόκλθςθσ τθσ βλάβθσ Εξζταςθ των αςκενϊν για νευροπάκεια, και περιφερικι αγγειακι νόςο (με τθ μζτρθςθ NDS, VPT, ABI αντίςτοιχα).
Δείκτθσ νευρικισ δυςλειτουργίασ (NDS) Κινθτικζσ δοκιμαςίεσ Αντανακλαςτικά (επιγονάτια αχίλλεια) Αιςκθτικζσ δοκιμαςίεσ Νυγμόσ βελόνασ Ελαφρά πίεςθ Αντίλθψθ δονιςεων Αίςκθςθ κερμοφ ψυχροφ
Σκορ νευρικισ δυςλειτουργίασ (NDS) Κινθτικζσ δοκιμαςίεσ 0=αντανακλαςτικά παράγονται πλιρωσ 1=μείωςθ αντανακλάςεων με ι χωρίσ υποβοικθςθ. 2=κατάργθςθ αντανακλάςεων. Ακροιςμα βακμολόγθςθσ δοκιμαςιϊν και ςτα δφο άκρα.
Σκορ νεσρικής δσζλειηοσργίας (NDS) Αιζθηηικές δοκιμαζίες. 0 = άκρη μεγάλοσ δακηύλοσ 1 = ύυος 1 ης ΜΤΤ θαλαγγικής άρθρφζης 2 = μέζο ρατιαίας επιθάνειας άκροσ ποδός 3 = επίπεδο ΠΔΚ 4 = μέζο κνήμης 5 = άνφθεν ηοσ γόναηος. Μέζος όρος δοκιμαζιών και ζηα δύο άκρα.
Διαβθτικι Περιφερικι Νευροπάκεια NDS 6 (αιςκθτικζσ και κινθτικζσ δοκιμαςίεσ). Σροποποιθμζνο Neuropathy Disability Score Manes Ch, Papazoglou N, Sossidou E,Soulis K et al.prevalence of diabetic neuropathy and foot ulceration:identification of potential risk factors-a population-based Study.WOUNDS 2002 ;14(1) :11-15. Veves A,Manes Ch,Murray HJ et al.painful neuropathy and foot ulceration in diabetic patients.diabetes Care 1993;16:1187-9.
Διαβθτικι Περιφερικι Νευροπάκεια Η παλλαιςκθςία υπολογίςκθκε με τθ βοικεια των βιοκεςιόμετρου ςτο μεγάλο δάκτυλο τθσ πάςχουςασ πλευράσ (Biomedical Instrument,Newbury,Ohio,USA) με τθ μζςθ τιμι τριϊν μετριςεων να καταγράφεται και πακολογικι κεωρείται τιμι VPT >25mV. Bloom S,Till S,Sonken P,Smith S.Use of Biothesiometer to measure individual vibration perception thresholds and their variation in 519 nondiabetic subjects.brmed J 1984:288:1793-5.
Περιφερικι Αγγειακι Νόςοσ Ψθλάφθςθ περιφερικϊν αγγείων Τπολογιςμόσ ςφυροβραχιόνιου δείκτθ με τθ διενζργεια Doppler(M-mode) 8 MHz ABI<0,9 Ιςτορικό διαλείπουςασ χωλότθτασ.
Αποτελζςματα Από τουσ αςκενείσ μασ 87(34 %) είναι νευροπακθτικοί (A:63,2%-Γ:36,8%) 34(13,3%) ιςχαιμικοί (A:79,4%- Γ:20,6%) 120(46,9%)νευροϊςχαι μικοί(a:67,5%-γ:32,5%) 9(3,5%) άγνωςτθσ αιτιολογίασ?
Αποτελζςματα
Αποτελζςματα Σο 52,3% (124/237) των αςκενϊν μασ ζχει ιςτορικό προθγοφμενθσ εξζλκωςθσ και από αυτοφσ ςτο 26,3%(67/255) ζχουμε ιςτορικό προθγοφμενου ακρωτθριαςμοφ. 40 αςκενείσ (16%) ζχουν προθγθκείςα αγγειοχειρουργικι παρζμβαςθ και από τουσ οποίουσ οι 28 αςκενείσ (11,1%) ζκαναν by pass αγγείων και οι 12 (4,9%) αγγειοπλαςτικι. Επίςθσ 22 άτομα (8,5%) είχαν υποςτεί και 2ο προθγοφμενο ακρωτθριαςμό.
Αποτελζςματα Σο 44,1% των βλαβϊν ςτο Δεξί άκρο πόδα το 46,1% ςτο Αριςτερό άκρο πόδα και το 9,4% των αςκενϊν ζχουν βλάβεσ και ςτα δφο πόδια. Ζχουμε ςυνολικά 479 διαβθτικζσ βλάβεσ ςτουσ 256 αςκενείσ μασ (1,8 ζλκθ ανά αςκενι )κατά τθ ςτιγμι τθσ εξζταςθσ. Οι βλάβεσ ςτα δάκτυλα κυριαρχοφν καταλαμβάνοντασ το 57% (ραχιαία-πελματιαία) με τισ βλάβεσ ςτισ κεφαλζσ των μεταταρςίων να ζπονται14,4%.
Αποτελζςματα Οι βλάβεσ ςτισ κεφαλζσ των μεταταρςίων μαηί με τα ζλκθ ςτο μζςο πόδα και τθ πτζρνα καταλαμβάνουν το 27,7% οι βλάβεσ ςτθ ράχθ του ποδιοφ το 5,6% και οι μεςοδακτφλιεσ το 9,6%. Οι βλάβεσ ςτθ ράχθ του ποδιοφ υπερζχουν ζναντι των πελματιαίων (206 ζναντι 181) οι περιςςότερεσ βλάβεσ δθμιουργοφνται ςτο μπροςτινό μζροσ του άκρου πόδα 81%(forefoot). Σο 67% των νευροπακθτικϊν βλαβϊν εντοπίηονται ςτθ πελματιαία επιφάνεια ενϊ το 58% των νευροϊςχαιμικϊν βλαβϊν ςτθ ραχιαία επιφάνεια
Αποτελζςματα Η ιςχαιμία ςχετίηεται με βαρφτερεσ βλάβεσ όπωσ και οι βαρφτερεσ βλάβεσ ςχετίηονται με αςκενείσ που ζχουν ιςτορικό προθγοφμενθσ εξζλκωςθσ.
υμπεράςματα Σο τοπίο ςτον Ελλαδικό χϊρο ςτο Διαβθτικό πόδι ςε ςχζςθ με τθν αιτιοπακογζνεια και τθν εντόπιςθ τθσ βλάβθσ είναι παρόμοιο με τισ μελζτεσ αναφοράσ, διαφορά παρατθροφμε ςτθν βαρφτθτα τθσ βλάβθσ με πολλοφσ παράγοντεσ να ευκφνονται για αυτό. Η ιςχαιμία ωσ παράγοντασ κινδφνου για το Δ.Π. αυξάνει τα ποςοςτά τθσ (60%) ςτθ μελζτθ μασ κάτι το οποίο ζχει επιςθμανκεί και από άλλουσ ερευνθτζσ και μεγάλεσ μελζτεσ που κάνουν λόγο ότι θ ιςχαιμία είναι υπαρκτι ςτο 50% των βλαβϊν.
Η ιςχαιμία αλλάηει το τοπίο
High prevalence of ischaemia, infection and serious comorbidity in patients with diabetic foot disease in Europe. Baseline results from the Eurodiale study. Prompers L, Huijberts M, Apelqvist J, Jude E, Piaggesi A, Bakker K et al. Diabetologia 2007; 50:18-25.