Σχέδιο Αποκατάστασης Προπολεμικής Φερεγγυότητας 1. Το Σχέδιο Ο Κεντρικός Φορέας Ισότιμης Κατανομής Βαρών εφαρμόζει το Σχέδιο Αποκατάστασης Προπολεμικής Φερεγγυότητας Ιδιοκτητών Κατεχομένης ή Απροσπέλαστης Ακίνητης Ιδιοκτησίας, μέσω του οποίου παραχωρεί δάνεια ή εγγυήσεις δανείων σε δικαιούχα πρόσωπα για καθορισμένους σκοπούς. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πρόνοια που περιλαμβάνεται στο Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας, από την 1/1/2013 τερματίστηκε η πολιτική παραχώρησης εγγυήσεων στεγαστικών και επαγγελματικών δανείων μέσω του Κεντρικού Φορέα. Ως εκ τούτου, οι αιτητές μπορούν να αποτείνονται σε οποιοδήποτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της επιλογής τους και ακολούθως η αίτησή τους να εντάσσεται στο σχέδιο επιδότησης επιτοκίου δανείου. Οι απόδημοι Κύπριοι δεν καλύπτονται από το Σχέδιο, εκτός αν έχουν επαναπατριστεί και καταστεί μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου. Επαναπατρισθέντες που υποβάλλουν αίτηση για το Σχέδιο, πρέπει να παρουσιάσουν αποδείξεις/τεκμήρια ότι διαμένουν μόνιμα στην Κύπρο. 2. Σκοποί του Σχεδίου
(1) Παροχή δανείων για τους ακόλουθους σκοπούς: (α) Σπουδαστικά δάνεια με κανονική φοίτηση σε αναγνωρισμένα ή εγγεγραμμένα (ί) ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου ή του εξωτερικού και, (ii) μεταλυκειακά εκπαιδευτικά ιδρύματα τεχνικής ή και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης της Κύπρου ή του εξωτερικού. (β) Επαγγελματικά δάνεια για φυσικά ή νομικά πρόσωπα με σκοπό την επέκταση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και για την απόκτηση ή επέκταση ή/και επιδιόρθωση οικήματος (επαγγελματικής στέγης) στην Κύπρο, αγορά γραφειακού ή και μηχανικού εξοπλισμού, για κεφάλαιο κίνησης και μετοχικού κεφαλαίου σε εταιρεία ή/και μηχανικού εξοπλισμού. (γ) Δάνεια ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για σοβαρές ή μόνιμες παθήσεις, των οποίων η θεραπεία είναι δαπανηρή. (δ) Δάνεια σε νέα ζευγάρια που υποβάλλουν αίτηση στον Κεντρικό Φορέα εντός 30 μηνών από τον γάμο τους. (ε) Δάνεια σε σωματεία οργανώσεις και ενώσεις προσώπων με σκοπό την αγορά, ανέγερση ή επέκταση οικήματος, την κατασκευή έργων υποδομής και την αγορά εξοπλισμού. (2) Οι εγγυήσεις του Σχεδίου για δάνεια παρέχονται για τους ακόλουθους σκοπούς: (α) Επαγγελματικά δάνεια για τους ίδιους σκοπούς που αναφέρονται στην παράγραφο (2) πιο πάνω. (β) Στεγαστικά δάνεια για την απόκτηση (αγορά ή ανέγερση) στην Κύπρο, πρώτης κατάλληλης ιδιόκτητης κατοικίας για ιδιοκατοίκηση και μόνιμη διαμονή, ή για τη βελτίωση και
επέκταση τέτοιας κατοικίας. Στην απόφαση για την παροχή στεγαστικού δανείου θα λαμβάνεται υπόψη κατά πόσο ο/η σύζυγος κατέχει στην ιδιοκτησία του/της οικιστική μονάδα. Αιτητές που εγκρίνονται για στεγαστικά και επαγγελματικά δάνεια εγγυημένα από τον Κεντρικό Φορέα, παραπέμπονται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που καθορίζονται από τον Φορέα, για την εξασφάλιση του δανείου. (3) Επιδότηση επιτοκίου: (α) Για στεγαστικά δάνεια. (β) Για δάνεια για επαγγελματική δραστηριοποίηση. 3. Δικαιούχοι Δικαιούχα πρόσωπα εlναι (α) πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου και (β) κυπριακά νομικά πρόσωπα ως ακολούθως: (1) Πολίτης ο οποίος αμέσως πριν από την τουρκική εισβολή ήταν και συνεχίζει να είναι ιδιοκτήτης κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης περιουσίας. (2) Πολίτης ο οποίος μετά την τουρκική εισβολή έγινε και συνεχίζει να εfναι ιδιοκτήτης κατεχόμενης ή απροσπέλαστης περιουσίας κατόπιν κληρονομιάς ή δωρεάς. Ο σημερινός ιδιοκτήτης και όλοι οι τυχόν προηγούμενοι μετά την εισβολή
ιδιοκτήτες πρέπει να έχουν μεταξύ τους, καθώς και με τον αμέσως προ της εισβολής ιδιοκτήτη, εξ αίματος ή εξ υιοθεσίας κατευθείαν γραμμή συγγένεια ή εκ πλαγίου, μέχρι τρίτου βαθμού συγγένεια. Παραδείγματα: (α) Ο γιος κληρονομεί περιουσία από τον πατέρα του, ο οποίος ήταν ο προ της εισβολής ιδιοκτήτης. (β) Ο γιος κληρονομεί περιουσία από τον πατέρα του, ο οποίος ήταν ο μετά την εισβολή ιδιοκτήτης, αλλά που είχε επίσης κληρονομήσει την περιουσία από τον δικό του πατέρα, ο οποίος ήταν ο προ της εισβολής ιδιοκτήτης. (γ) Ο ανιψιός κληρονομεί περιουσία από τον θείο του, ο οποίος ήταν ο προ της εισβολής ιδιοκτήτης. Δικαιούχο πρόσωπο είναι επίσης ο/η σύζυγος του ιδιοκτήτη της κατεχόμενης περιουσίας (σύμφωνα με τις παραγράφους (1) και (2), καθώς και οι απευθείας συγγενείς αίματος ή οι συγγενείς εξ υιοθεσίας και οι συγγενείς τους μέχρι τρίτου πλαγίου βαθμού. Σε τέτοια περίπτωση, τα πρόσωπα αυτά μπορούν να υποβάλουν αίτηση για το Σχέδιο, νοουμένου ότι έχουν τη συγκατάθεση του παρόντος ιδιοκτήτη της κατεχόμενης/απροσπέλαστης ακίνητης περιουσίας. Επεξηγήσεις: Κατευθείαν γραμμή συγγένεια σημαίνει πατέραςγιος-εγγονόςδισέγγονος κλπ. Δευτέρου βαθμού εκ πλαγίου συγγένεια σημαίνει αδελφός προς αδελφό, τρίτου βαθμού σημαίνει θείος προς ανιψιό (παιδί του αδελφού του θείου). (3) Πολίτης ο οποίος μετά την τουρκική εισβολή έγινε και συνεχίζει να είναι ιδιοκτήτης κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης περιουσίας κατόπιν διαλύσεως νομικού προσώπου, το οποίο ήταν ο ιδιοκτήτης της περιουσίας αυτής αμέσως προ της εισβολής. Ο πολίτης είναι δικαιούχος εφόσον (α) ήταν μέτοχος του νομικού προσώπου αμέσως πριν από την εισβολή και μέχρι τη διάλυσή του μετά την εισβολή ή (β) έγινε μέτοχος μετά την εισβολή κατά τον ίδιο τρόπο που αναφέρεται στην πιο πάνω
παράγραφο (2). (4) Πολίτης ο οποίος είναι μέτοχος κυπριακού νομικού προσώπου, το οποίο αμέσως προ της εισβολής ήταν και συνεχίζει να είναι ιδιοκτήτης κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης ιδιοκτησίας. Ο πολίτης είναι δικαιούχος εφόσον (α) ήταν αμέσως προ της εισβολής και συνεχίζει να είναι μέτοχος ή (β) έγινε μέτοχος μετά την εισβολή κατά τον ίδιο τρόπο που αναφέρεται στην πιο πάνω παράγραφο (2), και (γ) το νομικό πρόσωπο δικαιούται και αποφασίζει να υποθηκεύσει την κατεχόμενη ή απροσπέλαστη περιουσία του προς όφελος του πολίτη-μετόχου του. Η αξία της περιουσίας που προσφέρεται για υποθήκευση δεν θα υπερβαίνει κατ αναλογία το ποσοστό συμμετοχής του μετόχου σε μετοχικό κεφάλαιο του νομικού προσώπου. (5) Κυπριακό νομικό πρόσωπο, το οποίο αμέσως πριν από την εισβολή ήταν και συνεχίζει να είναι ιδιοκτήτης κατεχόμενης ή απροσπέλαστης περιουσίας. (6) Σωματεία, Οργανώσεις και Ενώσεις προσώπων που αμέσως πριν από την εισβολή ήταν και συνεχίζουν να είναι ιδιοκτήτες κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης περιουσίας. 4. Βασικές προϋποθέσεις για αποδοχή και εξέταση των αιτήσεων (1) Αιτήσεις γίνονται αποδεκτές μόνο σε έντυπα αιτήσεων του Κεντρικού Φορέα, που είναι διαθέσιμα στα Γραφεία του Κεντρικού Φορέα, στα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη και στην ιστοσελίδα του Κεντρικού Φορέα.
Υπάρχει ξεχωριστό έντυπο αίτησης για κάθε σκοπό δανείου. (2) Ο αιτητής πρέπει να είναι το δικαιούχο πρόσωπο που θα αξιοποιήσει το δάνειο (π.χ. ο φοιτητής, ο στεγαζόμενος κλπ). Όταν συμπληρωθεί το έντυπο αίτησης, πρέπει απαραίτητα να φέρει την υπογραφή του αιτητή στη σχετική σελίδα του εντύπου. (3) Να συμπληρώνονται όλες οι σχετικές πληροφορίες και στοιχεία και να επισυνάπτονται τα καθοριζόμενα πιστοποιητικά ή αποδεικτικά στοιχεία που ζητούνται στο έντυπο αίτησης. Ο Κεντρικός Φορέας μπορεί, αν το κρίνει σκόπιμο, να ζητήσει από τον αιτητή να δώσει οποιαδήποτε άλλα πρόσθετα στοιχεία, τεκμήρια ή πληροφορίες για να διευκολυνθεί στην εξέταση της αίτησης. 5. Βασικές προϋποθέσεις έγκρισης αιτήσεων (1) Να προβάλλεται και πράγματι να συντρέχει εύλογη ανάγκη εξυπηρέτησης του αιτητή για το σκοπό που ζητά το δάνειο, ώστε ο Κεντρικός Φορέας να ικανοποιείται επαρκώς για την ύπαρξη του λόγου ή την επιδίωξη του σκοπού για τον οποίο ζητείται η εξυπηρέτηση με δανειοδότηση. (2) Θα εξετάζεται η δυνατότητα του αιτητή για αποπληρωμή του δανείου και κατά πόσο οι εξασφαλίσεις που προσφέρει έναντι του δανείου συνάδουν με τους Κανονισμούς και κρίνονται ικανοποιητικές. 6. Ύψος δανειοδότησης ή εγγύησης ή επιδότησης επιτοκίου δανείων
(1) Το ύψος της παρεχόμενης δανειοδότησης ή εγγύησης για δανειοδότηση ή επιδότησης επιτοκίου στεγαστικών και επαγγελματικών δανείων μπορεί να ανέλθει συνολικά είτε μέχρι το ποσό που αντιστοιχεί με το 80% της αξίας της κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης περιουσίας του ιδιοκτήτη σε τρέχουσες τιμές είτε μέχρι το ποσό των 85.000, οποιοδήποτε από τα δύο αυτά ποσά θα είναι το μικρότερο. Στην περίπτωση κατά την οποία ο αιτητής είναι πρόσφυγας, το ποσό το οποίο δύναται να εγκριθεί για εξασφάλιση στέγης μπορεί να ανέρχεται μέχρι και τις 130.000 και, στην περίπτωση αιτήσεων για επαγγελματική στέγη ή επαγγελματική δραστηριοποίηση ή επέκταση και σπουδαστικά δάνεια μέχρι και τις 105.000. Πρόσφυγες αιτητές, οι οποίοι δεν είναι ιδιοκτήτες κατεχόμενης περιουσίας αλλά ο/η μη πρόσφυγας σύζυγός τους είναι ιδιοκτήτης κατεχόμενης περιουσίας, αντιμετωπίζονται ως μη πρόσφυγες, ως προς το ύψος του δανείου που δικαιούνται. Οι εκ μητρογονίας πρόσφυγες αντιμετωπίζονται όπως και οι πρόσφυγες αιτητές ως προς το ύψος του δανείου που δικαιούνται. Στην περίπτωση κατά την οποία ο αιτητής δεν είναι πρόσφυγας, το ποσό το οποίο δύναται να εγκριθεί μπορεί να ανέρχεται μέχρι το 80% της αξίας της κατεχόμενης ή απροσπέλαστης περιουσίας του ή μέχρι τις 85.000, οποιοδήποτε από τα πιο πάνω ποσά είναι το μικρότερο, μείον 20% μέχρι και 40% του ποσού αυτού, ανάλογα με το ύψος των εισοδημάτων και της περιουσίας του αιτητή και της οικογένειάς του στις ελεύθερες περιοχές σε συνδυασμό με την αξία της κατεχόμενης ή/και απροσπέλαστης
περιουσίας αυτού. Όταν ένας από τους δύο γονείς εlναι πρόσφυγας το ποσοστό αποκοπής δεν θα υπερβαίνει το 20% του πιο πάνω ποσού. Τηρούμενων των πιο πάνω αναλογιών, στις περιπτώσεις αιτήσεων για επιδιορθώσεις, βελτιώσεις ή/και προσθήκες σε υφιστάμενη κατοικία με σκοπό να καταστεί κατάλληλη, το εγκρινόμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 50.000. Τηρουμένων επίσης των πιο πάνω αναλογιών, στην περίπτωση προσώπου που είναι δικαιούχος αιτητής ως μέτοχος κυπριακού νομικού προσώπου, το ύψος της παρεχόμενης δανειοδότησης ή εγγύησης στο δικαιούχο, δεν θα υπερβαίνει το ποσοστό συμμετοχής του στο μετοχικό. κεφάλαιο του νομικού προσώπου σε σχέση με την εκτιμημένη αξία του συνόλου της κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης ιδιοκτησίας του νομικού αυτού προσώπου. Μέσα στο πιο πάνω γενικό πλαίσιο δανειοδότησης, το ανώτατο όριο δανείου ή εγγύησης δανείου ή επιδότησης επιτοκίου χωρίς εγγυήσεις του Κεντρικού Φορέα που μπορεί να παραχωρηθεί κατά σκοπό έχει ως εξής: Δάνεια με κεφάλαια του Κεντρικού Φορέα Σπουδαστικά δάνεια: μέχρι 105.000. Ιατροφαρμακευτικά δάνεια: μέχρι 85.000. Το δάνειο για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δεν θα συνυπολογίζεται με οποιοδήποτε άλλο δάνειο από τον Κεντρικό Φορέα. Δάνεια σε Νεοδημιουργούμενα Ζευγάρια: μέχρι 17.000. Το δάνειο για νεοδημιουργούμενα ζευγάρια δεν θα συνυπολογίζεται
με το μέγιστο ποσό δανείου που παραχωρείται για στεγαστικούς σκοπούς. Επαγγελματικά δάνεια: μέχρι 70.000. Δάνεια σε Σωματεία, Οργανώσεις και Ενώσεις: μέχρι 100.000 για αγορά, ανέγερση, επέκταση οικήματος και έργα υποδομής (π.χ. γήπεδο) και εξοπλισμό. Δάνεια με εγγύηση του Κεντρικού Φορέα Στεγαστικά δάνεια: μέχρι 130.000. Σημειώνεται ότι στα στεγαστικά δάνεια θα λαμβάνεται υπόψη το συνολικό εμβαδό της κατοικίας ως ακολούθως: κατοικίες με συνολικό εμβαδό από 276τ.μ. και άνω θα παρέχεται το 50% του δικαιούμενου δανείου. Από το συνολικό εμβαδό εξαιρούνται: το εμβαδό του μηχανοστασίου μέχρι 5τ.μ., το εμβαδό των αποθηκευτικών χώρων μέχρι 7τ.μ., το εμβαδό των καλυμμένων χώρων στάθμευσης οχημάτων μέχρι 36τ.μ. το εμβαδό των καλυμμένων βεραντών μέχρι 40τ.μ. και το εμβαδό των καλυμμένων υπόστεγων που ανεγέρθηκαν λόγω υψομετρικής διαφοράς. Στεγαστικά δάνεια για ουσιαστικές βελτιώσεις ή και προσθήκες: μέχρι 50.000. Το δάνειο για επιδιορθώσεις δεν θα συνυπολογίζεται με το μέγιστο ποσό δανείου που παραχωρείται για στεγαστικούς σκοπούς. Επαγγελματικά δάνεια: μέχρι 105.000. Επιδότηση Επιτοκίου χωρίς Εγγυήσεις του Κεντρικού Φορέα Στεγαστικά δάνεια: μέχρι 130.000. Επαγγελματικά δάνεια: μέχρι 105.000
Στον καθορισμό του ύψους του παρεχόμενου δανείου ή εγγύησης ή και του ποσού του δανείου για το οποίο θα γίνεται επιδότηση επιτοκίου, λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά κριτήρια ως ακολούθως: (α) Από καθαρό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα ύψους 80.000 μέχρι 100.000 θα γίνεται αποκοπή 10% από το δικαιούμενο ποσό και (β) από καθαρό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα ύψους 100.001 θα γίνεται αποκοπή 20% από το δικαιούμενο ποσό. Επιπλέον, μεταξύ άλλων, θα λαμβάνονται επίσης υπόψη και τα ακόλουθα: (α) Η σημερινή γενική οικονομική/περιουσιακή κατάσταση του αιτητή. (β) Η δυνατότητα του αιτητή για αποπληρωμή του δανείου. (γ) Η ανάγκη, αιτιολογία και τεκμηρίωση του σκοπού και ύψους των δαπανών για τις οποίες ζητείται το δάνειο. Εκτιμήσεις της αξίας των κατεχομένων ή απροσπέλαστων περιουσιών σε τρέχουσες τιμές: Οι Τίτλοι ή Βεβαιώσεις της ακίνητης ιδιοκτησίας που περιέχονται στην κάθε αίτηση, αποστέλλονται από τον Κεντρικό Φορέα στο Κτηματολόγιο για εκτίμηση της αξίας τους σε τρέχουσες τιμές. Οι εκτιμήσεις αυτές γίνονται από το Κτηματολόγιο αποκλειστικά και μόνο για σκοπούς δανειοδότησης από τον Κεντρικό Φορέα μέσω του Σχεδίου Φερεγγυότητας. 7. Όροι δανειοδότησης
Οι όροι παραχώρησης δανείου είτε απευθείας από τον Κεντρικό Φορέα είτε από τα καθορισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με εγγύηση του Κεντρικού Φορέα ή επιδότηση επιτοκίου δανείου για στεγαστικούς και επαγγελματικούς σκοπούς περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: (1) Το επιτόκιο των δανείων, με βάση το αγοραίο επιτόκιο, θα επιχορηγείται από τον Κεντρικό Φορέα κατά 3.5 εκατοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, το επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων με κεφάλαια του Κεντρικού Φορέα, θα επιχορηγείται κατά μέγιστο 3.5% αλλά σε κάθε περίπτωση, ο αιτητής θα επιβαρύνεται με ελάχιστο επιτόκιο ύψους 3%. (2) Η περίοδος αποπληρωμής των δανείων για επαγγελματική δραστηριοποίηση, με την εγγύηση του Κεντρικού Φορέα και η επιδότηση επιτοκίου επαγγελματικών δανείων, μπορεί να ανέλθει μέχρι τα 15 χρόνια. (3) Η περίοδος αποπληρωμής των δανείων, της εγγύησης δανείου και επιδότησης επιτοκίου για στέγαση μπορεί να ανέλθει μέχρι 20 χρόνια. (4) Η αποπληρωμή θα γίνεται με ίσες μηνιαίες τοκοχρεωλυτικές δόσεις. (5) Μπορεί να παρέχεται περίοδος χάριτος μέχρι 2 χρόνια, κατά την οποία θα καταβάλλονται μόνο οι τόκοι του δανείου. Στην περίπτωση των σπουδών, η περίοδος χάριτος επεκτείνεται μέχρι τη συνολική κανονική διάρκεια των χρόνων, που απαιτούνται για συμπλήρωση της σπουδής συν ένα χρόνο και εφόσον η συνολική περίοδος χάριτος και αποπληρωμής του δανείου δεν θα υπερβαίνει τα 20 χρόνια: Νοείται ότι σε περιπτώσεις σπουδών που απαιτούν μεγάλη χρονική διάρκεια, ο Κεντρικός Φορέας θα μπορεί να παρατείνει τη συνολική περίοδο και πέραν των 20 χρόνων. Κατά την περίοδο χάριτος, η καταβολή των τόκων θα γίνεται με ίσες μηνιαίες δόσεις.
(6) Η επιδότηση επιτοκίου κατά μέγιστο ποσοστό 3.5% και νοουμένου ότι ο αιτητής θα επιβαρύνεται με ποσοστό 2% του επιτοκίου. (7) Η παροχή δανείου ή εγγύησης δανείου, ανάλογα με την περίπτωση, θα συνδυάζεται με: (α) Την υποθήκευση της κατεχόμενης ή απροσπέλαστης ακίνητης περιουσίας από τον ιδιοκτήτη στον Κεντρικό Φορέα. (β) Την παροχή προσωπικών εγγυήσεων. (γ) Την υποθήκευση ακίνητης περιουσίας στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου, αν ο αιτητής το επιθυμεί. Η υποχρέωση υποθήκευσης κατεχόμενης ή απροσπέλαστης περιουσίας αίρεται ή μειώνεται ανάλογα με την έκταση στην οποία το δάνειο ή η εγγύηση δανείου καλύπτεται από υποθήκη στις ελεύθερες περιοχές. (δ) Την παροχή εξασφάλισης υπό τη μορφή δέσμευσης ακίνητης περιουσίας, η οποία θα αποκτηθεί με το δάνειο για επαγγελματικούς σκοπούς.