Παρουσια ζει η ε κδοση για ibooks της Σχολη ς Σαββα του

Παρουσια ζει η ε κδοση για ibooks της Σχολη ς Σαββα του Επι σης και σε PDF εντελω ς δωρεα ν! www.believechannel.org

16 Αυγούστου 22 Αυγούστου Σάββατο απόγευμα Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΔΆΦΙΟ ΜΝΉΜΗΣ: «Και δεν παρακαλώ µόνον περί τούτων, αλλά και περί των πιστευσόντων εις εµέ διά του λόγου αυτών. Διά να ήναι πάντες έν, καθώς συ, Πάτερ, είσαι εν εµοί και εγώ εν σοί, να ήναι και αυτοί εν ηµίν έν, διά να πιστεύση ο κόσµος ότι συ µε απέστειλας.» Ιωάννη 17/ιζ 20,21. Για τη µελέτη αυτής της εβδοµάδας, διαβάστε: Δευτ. 32/λβ 4, Ψαλµ. 28/κη 1, Ιωάν. 17/ιζ, 15/ιε 1-5, Ματθ. 7/ζ 1-5, Ματθ. 5/ε 23,24, 18/ιη 15-18. Η Χριστιανική εκκλησία έχει τις ρίζες της στον Αδάµ, στον Αβραάµ και στους υιούς του Ισραήλ. Ο Κύριος κάλεσε τον Αβραάµ, και αργότερα τους Ισραηλίτες, να κάνουν µία σχέση διαθήκης µαζί Του για να ευλογηθεί ο κόσµος µέσω αυτών. Αυτή η σχέση διαθήκης συνεχίζεται από την εκκλησία. Η εκκλησία δεν είναι επινόηση των αποστόλων ή κάποιου ανθρώπου. Κατά τη διάρκεια της διακονίας Του, ο Ίδιος ο Χριστός ανακοίνωσε την πρόθεσή Του να ιδρύσει την εκκλησία Του: «Θέλω οικοδοµήσει την εκκλησία µου» (Ματθ. 16/ις 18). Η εκκλησία οφείλει την ύπαρξή της στον Ιησού Χριστό. Αυτός είναι ο Θεµελιωτής της. Σύµφωνα µε τα Ευαγγέλια, ο όρος «εκκλησία» χρησιµοποιείται από τον Ιησού µόνο τρεις φορές (Ματθ. 16/ις 18, 18/ιη 17). Αυτό δεν σηµαίνει ότι δεν ασχολήθηκε µε αυτήν. Στην πραγµατικότητα, δίδαξε σηµαντικές έννοιες σχετικές µε την εκκλησία. Αυτήν την εβδοµάδα θα επικεντρωθούµε σε δύο βασικές ιδέες, στο θεµέλιο και στην ενότητα της εκκλησίας. 6

Κυριακή 17 Αυγούστου ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Ο Ιησούς είπε, «επί ταύτης της πέτρας θέλω οικοδοµήσει την εκκλησίαν µου» (Ματθ. 16/ις 18). Ποιος είναι η πέτρα στην οποία θα οικοδοµηθεί η εκκλησία; Ορισµένοι πιστεύουν ότι ο Πέτρος είναι η πέτρα, υποστηρίζοντας ότι ο Κύριος έκανε ένα λογοπαίγνιο µε τους όρους «Πέτρος» και «πέτρα». Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους πιστεύουµε ότι η πέτρα είναι ο Χριστός. Η δήλωση του Ιησού (Ματθ. 16/ις 13-20) επικεντρώνεται στην ταυτότητα και στην αποστολή του Χριστού και όχι στου Πέτρου. Εξάλλου, ο Χριστός έχει ήδη χρησιµοποιήσει την εικόνα του οικοδοµήµατος αναφέροντας ξεκάθαρα ότι η πέτρα είναι ο Ίδιος και οι διδασκαλίες Του (Ματθ. 7/ζ 24,25). Ποιον συµβολίζει η «πέτρα» στην Παλαιά Διαθήκη; Δευτ. 32/λβ 4, Ψαλµ. 28/κη 1, 31/λα 2,3, 42/µβ 9, 62/ξβ 2, Ησ. 17/ιζ 10... Όταν ο Πέτρος και οι υπόλοιποι απόστολοι άκουσαν τον Ιησού να λέει πως θα οικοδοµήσει την εκκλησία Του στην πέτρα, θεώρησαν πως αναφερόταν στον Θεό, καθώς στην Παλαιά Διαθήκη ήταν ένα από τα σύµβολά Του. Ο ίδιος ο Πέτρος είπε ότι ο Χριστός, «Ούτος είναι ο λίθος ο εξουθενηθείς υφ υµών των οικοδοµούντων, όστις έγεινε κεφαλή γωνίας» (Πράξ. 4/δ 11) και εφάρµοσε τον όρο στον Χριστό, ως το θεµέλιο της εκκλησίας (Α Πέτρ. 2/β 4-8). Παρότι αναφέρθηκε γενικά στους Χριστιανούς ως «λίθοι ζώντες», τον όρο «πέτρα» τον απέδωσε µόνο στον Χριστό. Στην Αγία Γραφή καµία ανθρώπινη ύπαρξη δεν αποκαλείται «πέτρα», εκτός από τον Ιησού. Και ο απόστολος Παύλος επίσης χρησιµοποίησε τον όρο «πέτρα» αναφερόµενος στον Χριστό (Ρωµ. 9/θ 33, Α Κορ. 10/ι 4), και δήλωσε ότι «θεµέλιον άλλο ουδείς δύναται να θέση παρά το τεθέν, το οποίον είναι ο Ιησούς Χριστός» (Α Κορ. 3/γ 11). Συµπεραίνουµε λοιπόν, πως οι πιστοί της πρώτης εκκλησίας ήξεραν ότι ο Ιησούς Χριστός είναι η πέτρα στην οποία η εκκλησία οικοδοµήθηκε, και ότι όλοι οι απόστολοι και οι προφήτες, συµπεριλαµβανοµένου και του Πέτρου, είναι το πρώτο επίπεδο των ζωντανών λίθων του πνευµατικού οικοδοµήµατος της εκκλησίας (Εφεσ. 2/β 20). ΣΚΕΨΗ: Γιατί είναι σηµαντικό να ξέρουµε ότι η εκκλησία, όσο αδύναµη κι αν δείχνει µερικές φορές, έχει ως θεµέλιο τον Ίδιο τον Χριστό; 7

Δευτέρα 18 Αυγούστου Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Μετά το Μυστικό Δείπνο, ο Ιησούς και οι µαθητές κατευθύνθηκαν στο Όρος των Ελαιών. Στο δρόµο τους για τη Γεθσηµανή, ο Ιησούς προσευχήθηκε για τον Ίδιο, για τους µαθητές Του, και για όλους όσους αργότερα θα πίστευαν σ Αυτόν µέσα από τα κηρύγµατά των αποστόλων. Παρότι σε λίγο επρόκειτο να θυσιαστεί, η µεγαλύτερή Του αγωνία δεν ήταν για τον Ίδιο, αλλά για τους ακολούθους Του. Στο Ιωάν. 17/ιζ βρίσκουµε την µεγαλύτερη, καταγεγραµµένη στην Αγία Γραφή, διαµεσολαβητική προσευχή του Ιησού. Είναι πραγµατικά πολύ ενθαρρυντικό να ξέρουµε ότι προσευχήθηκε για όλους όσους πιστεύουν σ Αυτόν, συµπεριλαµβανοµένου και του καθένα από µας. Διαβάστε Ιωάν. 17/ιζ. Ποια ήταν η κύρια αίτηση του Ιησού στον Πατέρα για τους πιστούς; Δείτε ιδιαίτερα τα εδάφια 21-23... Η ενότητα είναι σηµαντική για τη ζωή της εκκλησίας. Και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ο Χριστός επανέλαβε τέσσερις φορές την επιθυµία Του να είναι ενωµένοι οι ακόλουθοί Του (Ιωάν. 17/ιζ 11, 21-23). Την τελευταία εκείνη κρίσιµη ώρα, ο Κύριος θα µπορούσε να προσευχηθεί για πολλά άλλα σηµαντικά θέµατα. Παρόλα αυτά, εστίασε την προσευχή Του στην ενότητα των πιστών. Ήξερε πως ο µεγαλύτερος κίνδυνος για την εκκλησία είναι ο ανταγωνισµός και η διχόνοια. Η παράκληση του Ιησού δεν είναι για οµοιοµορφία, αλλά για προσωπική ενότητα όµοια µε εκείνη που ο ίδιος έχει µε τον Πατέρα Του. Εκείνος και ο Πατέρας είναι δύο ξεχωριστά πρόσωπα µε διαφορετικές λειτουργίες. Ωστόσο, είναι ένα στη φύση και στις αποφάσεις. Έτσι και εµείς, έχουµε διαφορετικούς χαρακτήρες, ικανότητες, προέλευση, και ρόλους, αλλά όλοι πρέπει να είµαστε ενωµένοι στον Ιησού Χριστό. Και αυτή η ενότητα δεν έρχεται ξαφνικά. Για να την αποκτήσουµε πρέπει να αποδεχτούµε την κυριαρχία του Χριστού στη ζωή µας. Πρέπει να Τον αφήσουµε να µορφώσει το χαρακτήρα µας και να αφήσουµε επίσης το θέληµά µας να υποταχθεί στο δικό Του. Αυτή η ενότητα δεν αποτελεί από µόνη της την έκβαση. Είναι µία µαρτυρία που θα εµπνεύσει τον κόσµο να πιστέψει στον Χριστό ως τον Σωτήρα που έστειλε ο Πατέρας. Η αρµονία και η ενότητα µεταξύ διαφορετικών ανθρώπων είναι η ισχυρότερη µαρτυρία ότι ο Θεός έστειλε τον Υιό Του για να σώσει τους αµαρτωλούς. Είναι η αδιαµφισβήτητη ένδειξη της σώζουσας και µεταµορφωτικής δύναµης του Χριστού. Και εµείς, έχουµε το προνόµιο να φέρουµε αυτήν τη µαρτυρία. ΣΚΕΨΗ: Πολλές φορές η ενότητα απειλείται από τον εγωισµό. Πώς µπορούµε να είµαστε βέβαιοι ότι δεν εκθέτουµε για κανένα λόγο την ενότητα σε κίνδυνο; 8

Τρίτη 19 Αυγούστου Η ΠΡΟΝΟΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Ποια είναι η βάση για ενότητα, στην προσευχή του Ιησού για την εκκλησία Του; Δείτε Ιωάν. 17/ιζ 23 και Ιωάν. 15/ιε 1-5. Το «σεις εν εµοί, και εγώ εν υµίν» (Ιωάν. 14/ιδ 20) δείχνει στη στενή σχέση που πρέπει να έχουµε µε τον Ιησού. Η παρουσία του Ιησού στην καρδιά µας γεννά ενότητα. Φέρνει δύο πράγµατα στη ζωή µας που είναι απαραίτητα για την ενότητα, τον θεϊκό Λόγο και την θεϊκή αγάπη. Εάν έχουµε τον Ιησού, θα έχουµε και τα λόγια Του, τα οποία στην ουσία είναι λόγια του Πατέρα (Ιωάν. 14/ιδ 24, 17/ιζ 8,14). Ο Ιησούς είναι «η αλήθεια» (Ιωάν. 14/ιδ 6), και ο Λόγος του Πατέρα «είναι αλήθεια» (Ιωάν. 17/ιζ 17). Ενωµένοι στον Χριστό σηµαίνει ενωµένοι στον Λόγο του Θεού. Για να έχουµε ενότητα, πρέπει να συµφωνούµε µε το περιεχόµενο της αλήθειας όπως παρουσιάζεται στο Λόγο του Θεού. Κάθε προσπάθεια να έχουµε ενότητα χωρίς να είµαστε προσκολληµένοι στις Βιβλικές αλήθειες, θα αποτύχει. Ο Κύριος θέλει επίσης οι ακόλουθοί Του να είναι ενωµένοι µε την αληθινή αγάπη. Εάν έχουµε τον Ιησού, θα έχουµε την τέλεια αγάπη που ο Πατέρας έχει για τον Υιό (Ιωάν. 17/ιζ 26). Αυτή η αγάπη δεν είναι ένα προσωρινό συναίσθηµα, αλλά µία µόνιµα ζωντανή επίδραση. Για να έχουµε αληθινή αγάπη, θα πρέπει να πεθάνει το εγώ, και να ζήσει ο Ιησούς µέσα µας. Μόνο τότε θα αγαπήσουµε αληθινά και ειλικρινά ο ένας τον άλλον έχοντας την τέλεια ενότητα για την οποία προσευχήθηκε ο Ιησούς. «Όταν εκείνοι που ισχυρίζονται ότι πιστεύουν στην αλήθεια, αγιάζονται µέσα από την αλήθεια και µαθαίνουν από τον Χριστό την πραότητα και την ταπεινοφροσύνη Του, τότε η ενότητα στην εκκλησία θα είναι τέλεια και ολοκληρωµένη.» Ε. Χουάιτ, The Signs of the Times, 19 Σεπτεµβρίου 1900. Δεν είναι πάντοτε εύκολο να έχουµε υψηλή αντίληψη της αλήθειας και συγχρόνως βαθιά αγάπη ο ένας προς τον άλλον. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να δώσουµε έµφαση στο ένα εις βάρος του άλλου. Για ένα διάστηµα το δόγµα θεωρούταν ο πιο σηµαντικός παράγοντας της ενότητας. Ευτυχώς, αυτή η ανισορροπία διορθώθηκε. Σήµερα, ωστόσο, κινδυνεύουµε από το άλλο άκρο: Να θεωρήσουµε ότι η αγάπη είναι πιο σηµαντική από την αλήθεια, για την ενότητα. Πρέπει να θυµόµαστε ότι η αγάπη χωρίς την αλήθεια είναι τυφλή, και ότι η αλήθεια χωρίς την αγάπη είναι άκαρπη. Ο νους και η καρδιά πρέπει να συνεργάζονται. Η αποστολική εκκλησία κατόρθωσε την ενότητα για την οποία προσευχήθηκε ο Χριστός. «Και ενέµενον εν τη διδαχή των αποστόλων [αλήθεια], και εν τη κοινωνία [αγάπη]» (Πράξ. 2/β 42). 9

Τετάρτη 20 Αυγούστου ΈΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΜΠΟΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Πώς τα λόγια του Ιησού στο Ματθ. 7/ζ 1-5 µας βοηθάνε να αποφύγουµε τη διχόνοια και τις διαµάχες στην εκκλησία;.. Είναι ευκολότερο να βλέπουµε τα σφάλµατα των άλλων παρά τα δικά µας. Η κριτική δίνει µία ψεύτικη αίσθηση ανωτερότητας, επειδή στην ουσία αυτός που κρίνει συγκρίνει τον εαυτό του µε κάποιον που φαίνεται χειρότερος από τον ίδιο. Στόχος µας, ωστόσο, δεν πρέπει να είναι το να συγκρίνουµε τον εαυτό µας µε τους άλλους, αλλά µε τον Ιησού. Πόσα προβλήµατα θα αποφεύγαµε εάν υπακούαµε στην θεϊκή εντολή, «δεν θέλεις περιφέρεσθαι συκοφαντών µεταξύ του λαού σου» (Λευιτ. 19/ ιθ 16). Είναι αλήθεια ότι «ο ψιθυριστής διαχωρίζει τους στενότερους φίλους» (Παρ. 16/ις 28). Από την άλλη, υπάρχουν περιπτώσεις που πρέπει να µιλήσουµε για κάποιον. Πριν όµως, θα πρέπει να αναρωτηθούµε τα εξής: 1. Αυτό που θα πω, είναι η αλήθεια; «Μη ψευδοµαρτυρήσης κατά του πλησίον σου µαρτυρίαν ψευδή» (Έξ. 20/κ 16). Ορισµένες φορές παρουσιάζουµε κάτι ως γεγονός, ενώ στην πραγµατικότητα είναι εικασία. Επιπλέον, µπορεί ασυναίσθητα να προσθέσουµε τη δική µας υποκειµενική εκτίµηση, διατρέχοντας έτσι τον κίνδυνο να κρίνουµε λανθασµένα τις προθέσεις των άλλων. 2. Τα λόγια µου, είναι εποικοδοµητικά; Θα ωφελήσουν αυτούς που θα τα ακούσουν; Ο Παύλος προτρέπει τα λόγια µας να είναι «προς οικοδοµήν της χρείας» (Εφεσ. 4/δ 29). Αν κάτι είναι αλήθεια αλλά δεν οικοδοµεί, µήπως θα ήταν καλύτερα να µην το πούµε; 3. Μπορούµε να το πούµε µε αγάπη; Ο τρόπος µε τον οποίο λέµε κάτι, είναι το ίδιο σηµαντικός µε το τι λέµε (δείτε Παρ. 25/κε 11). Εάν κάτι είναι αληθινό και εποικοδοµητικό, πρέπει να προσέξουµε να το πούµε µε τρόπο που δεν θα προσβάλλουµε τον άλλον. Ο Ιάκωβος παροµοιάζει τη γλώσσα µε µία µικρή φωτιά που κατακαίει τα πάντα (Ιακ. 3/γ 5,6). Εάν ακούσουµε κάποιο κουτσοµπολιό, δεν πρέπει να προσθέσουµε και άλλο ξύλο στη φωτιά επειδή, «όπου δεν είναι ξύλα, το πυρ σβύνεται» (Παρ. 26/κς 20). Το κουτσοµπολιό για να αντέξει, χρειάζεται αναµεταδότες. Μπορούµε να το σταµατήσουµε αν αρνηθούµε να το ακούσουµε ή αν δεν το αναµεταδώσουµε. «Αντί να κουτσοµπολεύουµε, προκαλώντας σκάνδαλα, ας µιλήσουµε για την δύναµη και την δόξα του Χριστού.» Ε. Χουάιτ, The Upward Look, σ. 306. ΣΚΕΨΗ: Αναµφίβολα, όταν κρίνουµε τους άλλους αισθανόµαστε καλύτεροι. Τι γίνεται όµως όταν συγκρίνουµε τον εαυτό µας µε τον Ιησού; 10

Πέµπτη 21 Αυγούστου Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Γιατί είναι απαραίτητο να συµφιλιωθούµε µε τον αδερφό µας για να γίνει αποδεκτή η προσφορά µας; Δείτε Ματθ. 5/ε 23,24..... Υπήρχαν διαφόρων ειδών προσφορές, αλλά πιθανόν ο Ιησούς να αναφερόταν στην προσφορά περί αµαρτίας. Πριν ζητήσουµε συγχώρεση από τον Θεό, πρέπει να σιγουρευτούµε ότι έχουµε τακτοποιήσει τις σχέσεις µας µε τους άλλους. Η συµφιλίωση προϋποθέτει την ταπεινή αναγνώριση των σφαλµάτων µας. Διαφορετικά, πώς θα µπορούσαµε να ζητήσουµε συγχώρεση από τον Θεό; Ποια τρία βήµατα πρέπει να ακολουθήσουµε αν κάποιος µας έχει πληγώσει; Δείτε Ματθ. 18/ιη 15-18... Ο Ιησούς µας προτρέπει να µην πούµε στους άλλους το πρόβληµά µας, αλλά να µιλήσουµε σε εκείνον που έσφαλλε, δείχνοντας τα λάθη του, όχι για να τον κατακρίνουµε, αλλά για να τον βοηθήσουµε να µετανοήσει (Λευιτ. 19/ιθ 17). Με πραότητα και αγάπη, πρέπει να κάνουµε ό,τι µπορούµε για να αναγνωρίσει το λάθος του, δίνοντάς του έτσι την ευκαιρία να απολογηθεί και να µετανοήσει. Είναι πολύ σηµαντικό, κατά τη διαδικασία αυτή να µην τον ντροπιάσουµε. Αυτό θα δυσχέραινε ακόµη περισσότερο την αποκατάσταση. Το ιδανικό είναι να έρθει η µετάνοια και η συµφιλίωση µέσα από την προσωπική συζήτηση. Ωστόσο, εάν ο φταίχτης δεν παραδεχτεί το λάθος του και δεν προτίθεται να επανορθώσει, τότε το επόµενο βήµα είναι να έχουµε έναν µε δύο µάρτυρες (Δευτ. 19/ιθ 15) που θα προσπαθήσουν να τον πείσουν. Δεν πρέπει να εµπλέκονται προσωπικά στην υπόθεση, για να µπορέσουν να τον πείσουν να µετανοήσει. Εάν ο φταίχτης αρνηθεί να δεχτεί τη συµβουλή τους, θα είναι µάρτυρες των προσπαθειών που έγιναν για εκείνον. Τέλος, µόνο εάν οι δύο πρώτες προσπάθειες αποτύχουν, πρέπει να το πούµε στην εκκλησία, όχι ως πειθαρχική πράξη αλλά ως µία έσχατη έκκληση για µετάνοια. Εξαρχής η όλη διαδικασία έχει λυτρωτικό σκοπό (Γαλ. 6/ς 1). ΣΚΕΨΗ: Πρέπει να θυµόµαστε πως η λύτρωση είναι ο καλύτερος τρόπος για να θεραπευθούν όλοι όσοι συµµετείχαν σε µία διαφωνία. Γιατί όταν κάποιος µας πληγώνει, συνήθως δεν ακολουθούµε τη διαδικασία του Ιησού; Τι µπορούµε να κάνουµε για να µην αφήσουµε το πνεύµα της εκδίκησης να σκιάσει το νου µας; 11

Παρασκευή 22 Αυγούστου Δύση ηλίου: 20:09 ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΜΕΛΈΤΗ: «Η ενότητα είναι δύναµη, ενώ η διχόνοια αδυναµία. Όταν εκείνοι που πιστεύουν στην παρούσα αλήθεια είναι ενωµένοι, ασκούν αποτελεσµατική επιρροή. Ο Σατανάς το ξέρει αυτό. Περισσότερο από ποτέ είναι αποφασισµένος να εµποδίσει την επιρροή της αλήθειας σπέρνοντας πικρίες και διχόνοιες στο λαό του Κυρίου.» Ε. Χουάιτ, Testimonies for the Church, τοµ. 5, σ. 236. «Πρέπει να προσπαθούµε να σκεφτόµαστε καλά για όλους τους ανθρώπους, ιδιαίτερα για τους αδελφού µας, ώσπου να µην µπορούµε να σκεφτούµε διαφορετικά. Δεν πρέπει να σπεύδουµε να πιστεύουµε στις κακές αναφορές. Πολλές φορές είναι αποτέλεσµα παρεξηγήσεων και κακίας ή υπερβολές µε µερική αναφορά των γεγονότων.» Ε. Χουάιτ, Testimonies for the Church, τοµ. 5, σ. 58. ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΉΤΗΣΗ: 1. Ποια είναι η σχέση σας µε τους ανθρώπους που παρά το δογµατικό τους πιστεύω είναι καλοσυνάτοι και έχουν αγάπη; Πώς πρέπει να σχετιστείτε µαζί τους; Ποια πρέπει να είναι η σχέση σας µε εκείνους που αν και έχουν το ίδιο δόγµα είναι σκληροί, επικριτές και δεν έχουν αγάπη; 2. Πώς διατηρείται η ενότητα στην εκκλησία; Πώς βλέπουν, πιστεύετε, οι µη Χριστιανοί την ιδέα της «Χριστιανικής ενότητας»; 3. Ο Ιησούς µας λέει να συγχωρούµε εκείνους που µας πληγώνουν. Τι γίνεται όµως όταν δεν µετανοούν και δεν ζητάνε τη συγχώρησή µας; Πώς πρέπει να είναι η σχέση µας µαζί τους; 4. Το οικουµενικό κίνηµα γίνεται µε σκοπό να δηµιουργηθεί η ενότητα για την οποία προσευχήθηκε ο Χριστός. Όσο καλά κι αν είναι τα κίνητρα αυτής της κίνησης, τι προβλήµατα µπορεί να υπάρχουν πέρα από τα εµφανή θέµατα που θα απασχολήσουν τα τελευταία γεγονότα; 5. «Πρέπει να προσπαθούµε να σκεφτόµαστε καλά για όλους τους ανθρώπους, ιδιαίτερα για τους αδελφούς µας, ώσπου να µην µπορούµε να σκεφτούµε διαφορετικά.» Πώς κατανοούµε αυτήν την πρόταση, σε συνάρτηση µε την έκπτωτη ανθρώπινη φύση µας; 12