ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ

Τ.Ε.Ι ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ: ΑΝΤΩΝΙΟΣ X. ΚΩΝΣΤΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 2011

Τ.Ε.Ι ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ: ΑΝΤΩΝΙΟΣ X. ΚΩΝΣΤΑΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΛΙΝΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ 2.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ 2.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ ΣΠΟΡΑΣ 2.3 ΣΠΟΡΑ 2.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 2.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ 3. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 3.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ 3.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ ΣΠΟΡΑΣ 3.3 ΣΠΟΡΑ 3.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 3.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ 4. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ 4.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ 4.1.1 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.1.2 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

4.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ ΣΠΟΡΑΣ 4.2.1 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.2.2 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.3 ΣΠΟΡΑ 4.3.1 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.3.2 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 4.4.1 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.4.2 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ 4.5.1 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 4.5.2 ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΗ ΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝ ΕΚΤΗ Μ ΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 5.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ

5.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ 5.3 ΣΠΟΡΑ 5.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 5.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ 5.6 ΠΛΗΡΗΣ ΓΡΑΜΜΗ ΣΠΟΡΑΣ 5.7 ΠΛΗΡΗΣ ΓΡΑΜΜΗ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 7. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ 8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η καλλιέργεια των λαχανικών αποτελεί έναν από τους βασικότερους τομείς της γεωργίας διεθνώς. Ειδικότερα τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μια πολύ μεγάλη αύξηση στον μέγεθος των καλλιεργούμενων εκτάσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ο παραδοσιακός τρόπος σποράς των κηπευτικών προϋποθέτει την απευθείας σπορά στο χωράφι με όλα τα μειονεκτήματα που αυτός συνεπάγεται. Τη τελευταία δεκαετία παρατηρείται μεγάλη αύξηση του ποσοστού χρησιμοποίησης έτοιμων σποροφύτων λαχανικών. Οι λόγοι της αλλαγής αυτής είναι διάφοροι όπως το υψηλό κόστος του σπόρου των υβριδίων, οι μεγάλες απώλειες που προκύπτουν από την απευθείας σπορά και η ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας της παραγωγής με ταυτόχρονη μείωση του κόστους του παραγόμενου προϊόντος. Ειδικά σε θερμοκηπιακές εκτός εποχής καλλιέργειες η μεταφύτευση μεγαλωμένων φυταρίων προσφέρει μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας και πρωίμιση της παραγωγής. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παραγωγής σποροφύτων έχουν περιορισμένες δυνατότητες όσον αφορά την ποσότητα και την ποιότητα των παραγόμενων φυτών ενώ παράλληλα απαιτούν εξειδικευμένο προσωπικό με μεγάλο εργατικό κόστος. Η μεγάλη ζήτηση των σποροφύτων τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει στην δημιουργία νέου μηχανολογικού εξοπλισμού για την ταχύτερη και ποιοτικότερη παραγωγή των σποροφύτων.

Παρόλο που υπάρχουν πολλές φυτωριακές μονάδες που δεν χρησιμοποιούν εξειδικευμένο εξοπλισμό, τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες προχωρούν στην χρησιμοποίηση των νέων αυτών μηχανημάτων για να βελτιώσουν τη παραγωγικότητα τους αλλά και το τελικό παραγόμενο προϊόν. Αυτά τα μηχανήματα θα αναλύσουμε στα κεφάλαια που ακολουθούν και θα τα συγκρίνουμε με την παραδοσιακή μέθοδο που τα τελευταία χρόνια τείνει να εξαφανιστεί.

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ 2.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ Κατά την χειροκίνητη ανάμειξη του υποστρώματος τα υλικά του μίγματος τοποθετούνται το ένα πάνω στο άλλο σε μια επιφάνια και αναδεύονται με την βοήθεια ενός φτυαριού από τον εργάτη. (Φωτογραφία 1) Με την μέθοδο αυτή μπορούμε να φτιάξουμε μικρή ποσότητα υποστρώματος (έως 0,2ιη2). Κατά την ανάμειξη των υλικών προσθέτουμε τα απαραίτητα λιπάσματα προϊόντα φυτοπροστασίας καθώς και το απαραίτητο νερό. Μόλις το προϊόν ομογενοποιηθεί προχωράμε στην διαδικασία γεμίσματος των δίσκων σποράς που είναι από πλαστικό ή διογκωμένη πολυστερίνη. (Φωτογραφία 2,3) 2.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ ΣΠΟΡΑΣ Οι δίσκοι ετοιμάζονται και αν είναι μεταχειρισμένοι πλένονται και απολυμαίνονται και στην συνεχεία γεμίζονται ένας ένας. (Φωτογραφία 4,5) Οι εργάτες πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στο ομοιόμορφο γέμισμα για να αποφύγουμε ανομοιομορφίες και κακό φύτρωμα των σπόρων. Η επιφάνεια των δίσκων καθαρίζεται και τοποθετούνται ο ένας πάνω στον άλλο για να είναι έτοιμοι για σπορά.

2.3 ΣΠΟΡΑ Οι δίσκοι τοποθετούνται σε ένα τραπέζι σποράς και οι σπόροι τοποθετούνται σε ένα δοχείο με μεγάλο άνοιγμα για εύκολη πρόσβαση από τους εργάτες. (Φωτογραφία 6) Σε κάθε θέση σποράς πιέζουμε το χώμα για την δημιουργία εσοχής και στην συνέχεια με μια λαβίδα τοποθετούμε εκεί τον σπόρο. (Φωτογραφία 7,8) Αφού ολοκληρωθεί η σπορά του δίσκου αυτός σκεπάζεται με ένα λεπτό στρώμα βερμικουλίτη για την διατήρηση της υγρασίας και την ομοιομορφία του φυτρώματος. (Φωτογραφία 9) 2.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Αμέσως μετά την προσθήκη βερμικουλίτη ποτίζουμε το δίσκο με την βοήθεια ενός πιεστικού στο όποιο έχουμε προσαρμόσει κατάλληλη έξοδο. (Φωτογραφία 10) Το διάλυμα που χρησιμοποιούμε περιέχει τα κατάλληλα μυκητοκτόνα για αντιμετώπιση ασθενειών και αλλά προϊόντα φυτοπροστασίες ανάλογα με τον κάθε σπόρο και τις ιδιαιτερότητες του. 2.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ Κατά την διαδικασία της μεταφύτευσης η διαδικασία της ετοιμασίας του υποστρώματος και του γεμίσματος των δίσκων περιγράφαμε στα προηγούμενα κεφάλαια. είναι ίδια με αυτήν που

Παίρνουμε μικρά φυτά κατάλληλου μεγέθους (Φωτογραφία 11) τα οποία τοποθετούνται σε δίσκους μεγαλύτερης διαμέτρου. Οι δίσκοι τοποθετούνται διπλά δίπλα και αφού ανοίξουμε τρύπα στον δίσκο προορισμού παίρνουμε το φυτό και το τοποθετούμε σε αυτόν. (Φωτογραφία 12,13) Μόλις γεμίσει ο δίσκος ποτίζουμε όπως περιγράψαμε σε προηγούμενα κεφάλαια. Αμέσως μετά τοποθετείται στην τελική του θέση.

3. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ 3.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ Κατά την μηχανοποιημένη ανάμειξη και ετοιμασία υποστρώματος χρησιμοποιούμε ειδικό μεικτή - αναδευτήρα μεγάλου όγκου. (Φωτογραφία 14) Έχει την ικανότητα προετοιμασίας 1-1,5 ιη2 υποστρώματος με μέγιστο απαιτούμενο χρόνο 3 λεπτά. Αναμικτήρας είναι ένα μεγάλο μεταλλικό δοχείο στο όποιο τοποθετούμε τα υλικά που χρειαζόμαστε για να δημιουργήσουμε το επιθυμητό υπόστρωμα (τύρφη, περλίτης, βερμικουλίτης κ.α.). (Φωτογραφία 15,16) Και με ειδικούς αναδευτήρες που είναι τοποθετημένοι κατά μήκος του μηχανήματος αναμειγνύονται τα υλικά. Κατά μήκος των αναδευτήρων είναι τοποθετημένα μπέκ, τα οποία κατά την διάρκεια τις ανάδευσης ψεκάζουν το μίγμα με νερό ή διάλυμα φυτοφαρμάκων που θέλουμε να ενσωματώσουμε στο υπόστρωμα. Όταν το υπόστρωμα είναι έτοιμο με την βοήθεια ενός αυτόματου συστήματος τροφοδοσίας μεταφέρεται στο γεμιστικό δίσκων. Το σύστημα αυτό διασφαλίζει την ομαλή και συνεχή τροφοδοσία του γεμιστικού μέχρι την εξάντληση του υποστρώματος. Ο αναμικτήρας λειτουργεί με την βοήθεια ενός μοτέρ που δίνει κίνηση στους αναδευτήρες και τροφοδοτείται με τριφασικό ρεύμα.

3.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ ΣΠΟΡΑΣ Κατά την μηχανοποιημένη διαδικασία γεμίσματος των δίσκων χρησιμοποιούμε ειδικό γεμιστικό μικρού όγκου το όποιο τροφοδοτείται συνεχώς από τον αναμεικτήρα. (Φωτογραφία 17) Το δοχείο του έχει όγκο 0,3 m2 και η δυνατότητα παραγωγής - γεμίσματος είναι 300 δίσκοι την ώρα. Στην μια άκρη του μηχανήματος γίνεται η τροφοδοσία με τους δίσκους σποράς οι όποιοι τοποθετούνται ο ένας πάνω στον άλλο. (Φωτογραφία 18) Ανάλογα με το ύψος των δίσκων η χωρητικότητα του μηχανήματος φτάνει μέχρι τους 40 δίσκους. Οι δίσκοι μετακινούνται πάνω σε έναν διάδρομο μεταφοράς ενώ μια ειδική διάταξη τροφοδοτεί υπόστρωμα από το δοχείο στους δίσκους. Αφού ο δίσκος γεμίσει περνά από μια βούρτσα η οποία αφαιρεί όλο το πλεόνασμα υποστρώματος από την επιφάνεια του. Το γεμιστικό δουλεύει αυτόματα τροφοδοτώντας το σύστημα σποράς όταν αυτό χρειάζεται δίσκους. 3.3 ΣΠΟΡΑ Η μηχανή σποράς είναι ένα μεγάλης ακρίβειας μηχάνημα το οποίο έχει την δυνατότητα να τοποθετεί τους σπόρους σε συγκεκριμένες θέσεις πάνω στο δίσκο. (Φωτογραφία 19) Η απόδοση του μηχανήματος ανάλογα με τον τύπο του σπόρου μπορεί να φτάσει τους τριακόσιους δίσκους την ώρα. Ο δίσκος σποράς κινείται πάνω σε έναν διάδρομο κατά μήκος τις μηχανής σποράς.

Ο δίσκος σποράς καταρχήν σταματάει κάτω από ένα πλαίσιο το οποίο έχει προεξοχές και το οποίο κατεβαίνοντας πιέζει το χώμα σε όλες τις θήκες και δημιουργεί εσοχές για την υποδοχή του σπόρου. (Φωτογραφία 20,21) Στην συνεχεία κινείται προς τον κύλινδρο σποράς ο οποίος είναι ειδικά σχεδιασμένος για κάθε τύπο δίσκου. Χρησιμοποιώντας αρνητική πίεση παίρνει από την ειδική υποδοχή τον σπόρο και τον τοποθετεί με ακρίβεια πάνω στον δίσκο. (Φωτογραφία 22) Αφού όλοι οι σπόροι τοποθετηθούν στον δίσκο συνεχίζει και ακολουθεί η κάλυψη με βερμικουλίτη. (Φωτογραφία 23) 3.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Το μηχάνημα αυτό έχει έναν διάδρομο μεταφοράς κατά μήκος του οποίου κινείται ο δίσκος που έχει σπαρθεί προηγουμένως. Εκεί υπάρχει ένας κάδος όπου τοποθετούμε το χώμα η οποιοδήποτε άλλο υλικό που θέλουμε να σκεπάσει τον σπόρο και με την βοήθεια ενός φωτοκύτταρου μόλις ο δίσκος περάσει από κάτω ανοίγει το κάτω μέρος τόσο ώστε να πέσει η κατάλληλη ποσότητα και να καλυφθεί ο σπόρος. Αμέσως μετά προχωρεί ο δίσκος στο αυτόματο πότισμα όπου ειδικό μπεκ με την βοήθεια φωτοκύτταρου και πάλι ψεκάζει τον δίσκο με ειδικό διάλυμα που έχουμε παρασκευάσει στο δοχείο που υπάρχει στο κάτω μέρος τις μηχανής. Συνήθως είναι διάλυμα μυκητοκτόνων ώστε να αποφύγουμε μυκητολογικές ασθένειες κατά το φύτρωμα του σπόρου. Στο τέλος του διαδρόμου (ιμάντα) με την βοήθεια δυο μεταλλικών λαβίδων οι όποιοι κινούνται με αέρα τοποθετούν τον ένα δίσκο πάνω στον άλλο ώστε

να τους παραλάβει ένας εργάτης και να τους μεταφέρει creo θάλαμο τιροβλάστησης. Αυτό είναι και το τελευταίο στάδιο τις μηχανικής σποράς. (Φωτογραφία 24) 3.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ Το μηχάνημα αυτόματης μεταφύτευσης έχει την δυνατότητα να πάρει φυτά από δίσκους όλων των τύπων και να τα μεταφέρει σε δίσκους η μικρές γλάστρες όλων των μεγεθών. (Φωτογραφία 25) Η δυναμικότητα του ανάλογα με το μέγεθος του δίσκου μπορεί να φτάσει μέχρι 10000 φυτά την ώρα. Ο δίσκος τροφοδοσίας τοποθετείται σε κυλιόμενο διάδρομο και ο δίσκος προορισμού σε δεύτερο διάδρομο με αντίθετη κατεύθυνση. Μόλις η πρώτη σειρά φυτών του δίσκου τροφοδοσίας ευθυγραμμιστεί με την πρώτη σειρά του δίσκου προορισμού αρχίζει η διαδικασία τις μεταφύτευσης. Ο ηλεκτρονικά ελεγχόμενος βραχίονας κατεβαίνει και με ειδικές πνευματικές δαγκάνες σηκώνει τα φυτά από τον κύβο χώματος διατηρώντας το ριζικό σύστημα ανέπαφο, στην συνεχεία μετακινείται προς τον δίσκο προορισμού και τοποθετεί τα φυτά στις νέες θέσεις σε συγκεκριμένο βάθος.ο δίσκος προορισμού προχωρεί μια θέση εμπρός και η διαδικασία επαναλαμβάνεται αυτόματα. Κάθε νέος δίσκος που γεμίζει ελέγχεται από εργάτη ο όποιος συμπληρώνει κενά που προκύπτουν από τυχόν κενά που υπάρχουν στον δίσκο τροφοδοσίας. Η τροφοδοσία των δίσκων προορισμού γίνεται αυτόματα μέσω της μηχανής γεμίσματος. (Φωτογραφία 26,27) Αμέσως μετά το τέλος της διαδικασίας παραλαμβάνονται οι δίσκοι και μεταφέρονται στην τελική τους θέση.

Όλα τα μηχανήματα που αναφέραμε παραπάνω λειτουργούν με τριφασικό ρεύμα και συμπιεσμένο αέρα. Τα πρώτα δυο χρησιμοποιούνται και στην γραμμή σποράς αλλά και στην γραμμή μεταφύτευσης αλλά μπορούν να λειτουργήσουν και αυτόνομα ώστε να εξασφαλίσουμε γρηγορότερο γέμισμα των δίσκων και να μειωθεί ο χρόνος κατά την συμβατική σπορά και μεταφύτευση. (Φωτογραφία 28,29)

4 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ 4.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ 4.1.1 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η χειροκίνητη ανάμειξη χώματος με την βοήθεια φτυαριού είναι μέθοδος ξεπερασμένη και είναι χρονοβόρα και κουραστική για τους εργάτες. Μοναδικό πλεονέκτημα τις μεθόδου αυτής είναι ότι δεν χρειάζεται μηχανολογικός εξοπλισμός και μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε μέρος χωρίς ανάγκη ύπαρξης εξειδικευμένου προσωπικού. Μειονεκτήματα της μεθόδου είναι ο πολύ μικρός όγκος παραγόμενου προϊόντος ανά παρτίδα υποστρώματος ο οποίος δεν ξεπερνά τα 0,2 ιτι2 και ο μεγάλος χρόνος που χρειάζεται για την ανάμειξη κάθε παρτίδας υποστρώματος ο όποιος μπορεί να φτάσει τα 20 λεπτά. Τέλος σε περίπτωση που έχουμε πολύ ανομοιογενή υλικά υπάρχει η πιθανότητα κακής ομογενοποίησης που συνεπάγεται προβλήματα στην ομοιομορφία του υποστρώματος όπως επίσης είναι δύσκολη η σωστή εφαρμογή προϊόντων φυτοπροστασίας και υπάρχει κίνδυνος μη ομοιόμορφης κατανομής στο υπόστρωμα.

4.1.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ - ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η μηχανοποιημένη μέθοδος ανάμειξης υποστρώματος τείνει να αντικαταστήσει την συμβατική λόγω της πολύ μεγαλύτερης παραγωγικής δυνατότητας καθώς και της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Μεγάλο πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ο μεγάλος όγκος παραγόμενου προϊόντος ανά παρτίδα. Η συνήθης δυναμικότητα των μηχανημάτων αυτών είναι 1 έως 1,5 ιη2χώματος. Ο χρόνος ο οποίος χρειάζεται η μηχανή για να ομογενοποιήσει πλήρως μια παρτίδα υποστρώματος είναι 3 λεπτά. Κατά την διάρκεια αυτής της διαδικασίας προστίθενται μέσω των μπέκ ψεκασμού τα προϊόντα φυτοπροστασίας και διανέμονται ομοιόμορφα μέσα στο υπόστρωμα. Η ιδιότητα του παραγομένου προϊόντος είναι άριστη καθώς το ανακάτεμα και η ομογενοποιήσει των υλικών είναι πολύ καλή έτσι ώστε ακόμα και πολύ δύσκολα στην ανάμειξη προϊόντα όπως π.χ. κοκοφοίνικας,πηλός κ.α. αναμειγνύονται πολύ καλά. Τα μειονεκτήματα είναι το μεγάλο κόστος αγοράς του μηχανήματος καθώς και η διαρκής ανάγκη συντήρησης λόγω των αντίξοων συνθηκών στις οποίες λειτούργει το μηχάνημα (σκόνη, υπολείμματα υποστρώματος και υγρασία) όπως επίσης δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μικρές ποσότητες υποστρώματος που ενδεχομένως απαιτούνται για μικρές ποσότητες δίσκων που χρειάζονται ειδική σύσταση υποστρώματος.

4.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ ΣΠΟΡΑΣ 4.1.1 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η συμβατική μέθοδος γεμίσματος των δίσκων παρουσιάζει ως βασικό πλεονέκτημα την δυνατότητα χρησιμοποίησης μικρών ποσοτήτων υποστρώματος ειδικά προσαρμοσμένων στον σπόρο που θα χρησιμοποιηθεί. Ένα άλλο πλεονέκτημα τις μεθόδου είναι ότι δεν χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί οπουδήποτε χωρίς κόστος εγκατάστασης. Μειονεκτήματα της μεθόδου είναι ο μεγάλος χρόνος που χρειάζεται για το γέμισμα των δίσκων καθώς οι δίσκοι πρέπει να μεταφέρονται δίπλα στο υπόστρωμα, να γεμίζονται ένας ένας και να επανατοποθετούνται στην άκρη για να είναι έτοιμοι για σπορά. Επίσης οι εργάτες γεμίζουν τους δίσκους με τα χέρια γεγονός που κάνει επικίνδυνη την εφαρμογή προϊόντων φυτοπροστασίας στο υπόστρωμα πριν το γέμισμα. Τέλος όταν έχουμε υπόστρωμα μεγάλης κοκομετρίας είναι πιο εύκολο κατά το γέμισμα με το χέρι να μείνουν κενά μέσα στους δίσκους. 4.1.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η μηχανή γεμίσματος των δίσκων μπορεί να ενσωματωθεί στην γραμμή σποράς και να επιταχύνει την όλη διαδικασία.

Ο χρόνος που απαιτείται για το γέμισμα των δίσκων είναι πολύ μικρός και μπορεί να αυξομειωθεί ανάλογα με τον χρόνο που χρειάζονται τα αλλά μηχανήματα της σειράς. Η μηχανή τροφοδοτείται συνεχώς με υπόστρωμα από τον μεικτή και μπορεί να λειτουργήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς την ανάγκη προσωπικού ενώ χρειάζεται τροφοδοσία κάθε 30 περίπου δίσκους. Επίσης λόγω τις ανάδευσης και ομογενοποίησης του υποστρώματος για δεύτερη φορά κατά την διαδικασία του γεμίσματος διασφαλίζεται το ομοιόμορφο και χωρίς κενά γέμισμα των δίσκων. Μειονεκτήματα είναι το αρχικό κόστος αγοράς του μηχανήματος, το κόστος συντήρησης και η μικρή ευελιξία όσον αφορά τον τύπο δίσκου που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Η διάταξη η οποία τροφοδοτεί αυτόματα με δίσκους το μηχάνημα μπορεί να δεχτεί μόνο συμπαγείς δίσκους διογκωμένου πολυστυρενίου ενώ δίσκοι από άλλο υλικό θα πρέπει να τοποθετούνται ένας ένας από τους εργάτες. Το μηχάνημα λόγω της εξελιγμένης λειτουργιάς και ακρίβειας του δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει υποστρώματα με ξένες ύλες όπως π.χ. πέτρες, ξύλα κ.α. και χρειάζεται υποστρώματα υψηλής ποιότητας.

4.3 ΣΠΟΡΑ 4.3.1 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η σπορά με την συμβατική μέθοδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μικρές ποσότητες σπόρου που δεν είναι αρκετές για να δουλέψει η μηχανή. Κατά την μέθοδο αυτή είναι πιο εύκολο να μπουν σπόροι μεγάλου μεγέθους οι όποιοι πρέπει να έχουν συγκεκριμένη κατεύθυνση μέσα στο χώμα και τους οποίους δεν μπορεί να χειριστεί εύκολα μια μηχανή σποράς. Μειονεκτήματα είναι ο μεγάλος χρόνος που απαιτείται για την σπορά καθώς η διαδικασία είναι εξαιρετικά δύσκολη και κουραστική. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για σπόρους πολύ μικρού μεγέθους είναι σχεδόν αδύνατον για τον εργάτη να τοποθετήσει ένα σπόρο σε κάθε θέση. 4.3.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η μηχανή σποράς επιτυγχάνει γρήγορη και ακριβή σπορά. Λόγω της υψηλής τεχνολογίας έχει μεγάλη ακρίβεια στην ποσότητα του σπόρου όπως επίσης το βάθος σποράς που είναι συγκεκριμένο και ρυθμίζεται ανά δίσκο και ανά σπόρο που θα χρησιμοποιηθεί. Πριν την σπορά ένα ειδικό πλαίσιο με προεξοχές προσαρμοσμένες στον δίσκο δημιουργεί ταυτόχρονα εσοχές σε όλες τις θέσεις σποράς για την υποδοχή του σπόρου και άρα μειώνει κατά πολύ το χρόνο της όλης διαδικασίας.

Η σπορά μέσω του τυμπάνου είναι εξαιρετικά γρήγορη και έχοντας συνεχή τροφοδοσία από το γεμιστικό μπορεί να φτάσει σε ταχύτητα έως και 300 δίσκους την ώρα. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα με ελάχιστη απώλεια χρόνου να τοποθετηθούν δυο ή περισσότεροι σπόροι όπου αυτό είναι απαραίτητο. Μειονεκτήματα της μηχανής σποράς είναι το μεγάλο κόστος αγοράς και συντήρησης του μηχανήματος καθώς και η ανάγκη εξειδικευμένου προσωπικού που να μπορεί να ρυθμίζει το ηλεκτρονικό σύστημα που ελέγχει την διαδικασία της σποράς ανάλογα με το μέγεθος και τον τύπο του σπόρου. Επιπλέον χρειάζεται μεγάλη ποσότητα σπόρου ενώ λόγω τις ευαίσθητης λειτουργιάς της αρνητικής πίεσης ο σπόρος πρέπει να είναι υψηλής καθαρότητας και απαλλαγμένος από ξένα σώματα για να έχουμε ομοιόμορφη σπορά και να μην έχουμε μπλοκάρισμα των οπών σποράς.

4.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 4.3.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Το πλεονέκτημα της συμβατικής μεθόδου είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μικρές παρτίδες δίσκων έτσι ώστε να προσαρμόσουμε την φυτοπροστασία ανάλογα με τον σπόρο που χρησιμοποιούμε. Δεν έχουμε αρχικό κόστος εγκατάστασης και ούτε υπάρχει ανάγκη εκπαιδευμένου προσωπικού. Ένα μειονέκτημα τις συμβατικής μεθόδου είναι η ανομοιομορφία στο σκέπασμα του σπόρου και η μεγάλη κατανάλωση βερμικουλίτη και διαλύματος που έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους. Επίσης ο μεγάλος χρόνος που χρειάζεται για την διαδικασία και τέλος η έκθεση των εργατών σε προϊόντα φυτοπροστασίας αυξάνει την επικινδυνότητα της μεθόδου. 4.3.3 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Τα πλεονεκτήματα της μηχανικής μεθόδου είναι η ομοιομορφία στο πότισμα και στην ποσότητα του νερού. Η κάλυψη του σπόρου από λεπτό στρώμα βερμικουλίτη είναι όση ακριβώς χρειάζεται με αποτέλεσμα να έχουμε οικονομία. Το διάλυμα ποτίσματος πέφτει με ειδικό μπεκ έτσι ώστε να επιτυγχάνουμε ομοιόμορφο πότισμα χωρίς να έχουμε απώλειες. Το πότισμα γίνεται μέσα σε

ένα μικρό θάλαμο έτσι ώστε οι εργάτες να μην έρχονται σε άμεση επαφή με τα προϊόντα φυτοπροστασίας που χρησιμοποιούνται. Η διαδικασία είναι πολύ γρήγορη και αυξομειώνεται ανάλογα με τον ρυθμό λειτουργίας των άλλων μηχανημάτων που είναι στη γραμμή παραγωγής. Το μεγάλο κόστος αγοράς και συντήρησης είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημα καθώς και ότι χρειάζεται μεγάλη ποσότητα σε δίσκους για να δουλέψει σωστά.

4.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ 4.5.1 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Η συμβατική μέθοδος μεταφύτευσης έχει αρκετά πλεονεκτήματα. Ένα πλεονέκτημα της μεθόδου είναι η δυνατότητα μεταφύτευσης ανομοιόμορφων φυτών, μπορούμε δηλαδή να μεταφυτεύσουμε στον ίδιο δίσκο φυτά με διαφορετικό μέγεθος ή ακόμα και διαφορετικό κύβο χώματος. Η διαλογή των φυτών είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό πλεονέκτημα. Σε δίσκους με κακό φύτρωμα επιλέγουμε τα φυτά που είναι εύρωστα και τα μεταφυτεύουμε και αφήνουμε τα μικρότερα για επόμενη φορά. Επίσης μπορούμε να μεταφυτεύσουμε εύκολα μικρές ποσότητες φυτών πράγμα αδύνατον για την μηχανή. Στα πλεονεκτήματα υπολογίζουμε επίσης το μηδενικό κόστος εξοπλισμού αλλά και ότι δεν χρειάζεται ειδικευμένο προσωπικό. Μειονεκτήματα της μεθόδου είναι ο μεγάλος χρόνος που χρειάζεται αλλά και η ανομοιομορφία που προκύπτει από την μεταφύτευση γιατί με το χέρι δεν μπορούν να τοποθετηθούν τα φυτά στο ίδιο βάθος και να έχουν το ίδιο ύψος. 4.5.2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ - ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ Τα πλεονεκτήματα είναι πολλά διότι οι μηχανές μεταφύτευσης έχουν πολύ μεγάλη παραγωγική δυναμικότητα και μπορούν να αντικαταστήσουν εντελώς τη συμβατική μεταφύτευση. Η ταχύτητα της μεταφύτευσης σε μία τέτοια μηχανή μπορεί να ξεπεράσει τα 10.000 φυτά την ώρα κάτι που μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ στην μείωση του απαραίτητου προσωπικού για μεταφύτευση.

Η τοποθέτηση των φυτών στους δίσκους προορισμού γίνεται με ακρίβεια και σε συγκεκριμένο ύφος εξασφαλίζοντας έτσι την ομοιομορφία των τελικών φυτών. Ο τελικός έλεγχος του δίσκου από τον εργάτη διασφαλίζει το γέμισμα όλων των θέσεων αν και τα τελευταία χρόνια τα συστήματα μεταφύτευσης είναι τόσο εξελιγμένα που έχουν τη δυνατότητα αυτόματης αναγνώρισης και συμπληρώματος των κενών θέσεων. Χρησιμοποιώντας τη αυτόματη γεμιστική μηχανή έχουμε συνεχή τροφοδοσία με δίσκους έτσι ώστε να μπορεί ένας εργάτης μόνος του να χειρίζεται και να τροφοδοτείτο μηχάνημα. Βασικό μειονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι το μεγάλο κόστος κτήσης και συντήρησης του εξοπλισμού.

5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Για τον προσδιορισμό του κόστους κάθε μεθόδου θα χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα μια θερμοκηπιακή μονάδα σποροφύτων με συνολική έκταση 5 στρεμμάτων ενώ για τον υπολογισμό του κόστους παραγωγής θα λάβουμε υπόψη τα εξής δεδομένα: Κόστος μεικτή χώματος 8000 Κόστος γεμιστικού δίσκων 6000 Κόστος μηχανής σποράς 12000 Κόστος μηχανής σκεπάσματος και ποτίσματος 5000 Κόστος μηχανής αυτόματης μεταφύτευσης 30000 Κόστος κιλοβατώρας 1<ν\/ (αγροτικό τιμολόγιο): 0,055 /Ι<\/\/Ιι Κόστος εργατοώρας 3 Θεωρούμε ότι η απόσβεση των μηχανημάτων θα γίνει εντός 10 ετών. Η σύγκριση του κόστους θα γίνει ανά κατηγορία εργασίας.

5.1 ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ Το συνολικό υπόστρωμα προς επεξεργασία ανά έτος είναι περίπου 450m2. Κατά την συμβατική μέθοδο μοναδικό κόστος έχουμε το κόστος των εργατών. Όπως προαναφέραμε ένας εργάτης μπορεί να επιτύχει ανάμειξη υποστρώματος 0,2 m2 ανά παρτίδα και ο χρόνος που χρειάζεται είναι 20 λεπτά. Άρα για την ανάμειξη ενός m2 χρειάζονται 1,6 εργατοώρες. Κατά την μηχανική ανάμειξη η διαδικασία ανάμειξης ενός m2 χρειάζονται 5 λεπτά και την παρουσία - επίβλεψη ενός εργάτη. Άρα για την ανάμειξη ενός m2 υποστρώματος χρειάζονται 0,085 εργατοώρες. Η μηχανή έχει ισχύ 5 kw άρα για μίξη ενός κυβικού χώματος το κόστος είναι 0,45 kwh. Το ετήσιο κόστος συντήρησης της μηχανής ανέρχεται στα 200, ενώ το κόστος απόσβεσης ανά έτος είναι 800. Η οικονομική ανάλυση τις διαδικασίας φαίνετε στον παρακάτω πινάκα: Το συνολικό ετήσιο κόστος έχει ως εξής : ΑΝΑΜΕΙΞΗ 4 5 0 γπ 2 ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΑ (εργατοώρες X κόστος εργατοώρας) 2160 114,75 ΚΟΣΤΟΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 0 11,14 ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 0 200 ΚΟΣΤΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 0 800 ΣΥΝΟΛΟ 2160 1125,89

5.2 ΓΕΜΙΣΜΑ ΔΙΣΚΩΝ Ο συνολικός αριθμός χρησιμοποιούμενων δίσκων σποράς ανά έτος είναι περίπου 40.000 τεμάχια. Ένας εργάτης μπορεί να γεμίσει 150 δίσκους την ώρα. Το αυτόματο μηχάνημα γεμίσματος γεμίζει 720 δίσκους την ώρα και χρειάζεται έναν εργάτη να τροφοδοτεί με δίσκους. Η μηχανή έχει κατανάλωση 2 Kw άρα η κατανάλωση ανά δίσκο είναι 0,0028 kwh. Η ανάγκη συντήρησης είναι 100 ανά έτος και η απόσβεση είναι 600 ΓΕΜΙΣΜΑ 40000 ΔΙΣΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΑ (εργατοώρες X κόστος εργατοώρας) 800 166,68 ΚΟΣΤΟΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 0 6,16 ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 0 150 ΚΟΣΤΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 0 600 ΣΥΝΟΛΟ 800 922,84

5.3 ΣΠΟΡΑ 0 συνολικός αριθμός δίσκων που χρησιμοποιούμε για σπορά είναι 25000 τεμάχια ανά έτος. Ένας εργάτης μπορεί να σπείρει περίπου 10 δίσκους ανά ώρα. Η μηχανή σποράς μπορεί να σπέρνει κατά μέσο όρο 200 δίσκους ανά ώρα. Είναι απαραίτητη η παρουσία ενός εργάτη για να επιβλέπει την διαδικασία και να τροφοδοτεί με σπόρο την μηχανή. Η ισχύς της μηχανής είναι 1,5 kw δηλαδή 0,0075 kwh ανά δίσκο. Το κόστος συντήρησης είναι 150 ετήσιως και το κόστος απόσβεσης είναι 1200C ΣΠΟΡΑ 25000 ΔΙΣΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΑ (εργατοώρες X κόστος εργατοώρας) 7500 375 ΚΟΣΤΟΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 0 10,31 ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 0 150 ΑΠΟΣΒΕΣΗ 0 1200C ΣΥΝΟΛΟ 7500 1735,31

5.4 ΠΟΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Ο συνολικός αριθμός δίσκων που χρησιμοποιούμε είναι 25000 τεμάχια ανά έτος. Ένας εργάτης μπορεί να καλύψει και να ποτίσει περίπου 40 δίσκους ανά ώρα. Η μηχανή μπορεί να ετοιμάσει κατά μέσο όρο 200 δίσκους ανά ώρα. Είναι απαραίτητη η παρουσία ενός εργάτη για να επιβλέπει την διαδικασία, να συμπληρώνει με υλικά το μηχάνημα και να μεταφέρει τους δίσκους στον θάλαμο προβλάστησης. Η ισχύς της μηχανής είναι 1,5 kw δηλαδή 0,0075 kwh ανά δίσκο. Το κόστος συντήρησης είναι 150 ετήσιως και το κόστος απόσβεσης είναι 500C ΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΠΟΤΙΣΜΑ 25000 ΔΙΣΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΑ (ερνατοώρες X κόστος εργατοώρας) 1875 375 ΚΟΣΤΟΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 0 10,31 ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 0 150 ΑΠΟΣΒΕΣΗ 0 500C ΣΥΝΟΛΟ 1875 1735,31

5.5 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ Ο συνολικός αριθμός των δίσκων που μεταφυτεύουμε κάθε χρόνο είναι περίπου 15000 τεμάχια. Ένας εργάτης μπορεί να μεταφυτεύσει 15 δίσκους ανά ώρα. Η μηχανή μεταφύτευσης μπορεί να μεταφυτεύσει κατά μέσο όρο 120 δίσκους ανά ώρα. Χρειάζεται η παρουσία ενός εργάτη για να επιβλέπει και να τροφοδοτεί με δίσκους το μηχάνημα. Η ισχύς της μηχανής είναι 2 Ι<\Λ/ άρα 0,017 ανά δίσκο. Το κόστος συντήρησης είναι 200 ανά χρόνο και το κόστος απόσβεσης είναι 3000 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ 15000 ΔΙΣΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΑ (εργατοώρες X κόστος εργατοώρας) 3000 375 ΚΟΣΤΟΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 0 14,02 ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 0 200 ΑΠΟΣΒΕΣΗ 0 3000 ΣΥΝΟΛΟ 3000 3589,02

Οι παραπάνω πινάκες αφορούν μεμονωμένη χρήση των μηχανημάτων και δεν μπορούν να μας δώσουν πληροφορίες που αφορούν την χρήση τους σε γραμμή παράγωγης. στην συνεχεία θα εξετάσουμε την διαδικασία της σποράς και τις μεταφύτευσης σε μια πλήρως μηχανοποιημένη γραμμή παράγωγης. 5.6 ΣΠΟΡΑ ΣΕ ΠΛΗΡΩΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΓΡΑΜΜΗ Για να υπολογίσουμε καταρχήν το κόστος των εργατικών στην συμβατική μέθοδο υπολογίζουμε το κόστος των εργατοωρών συνολικά για όλες τις διαδικασίες από την ανάμειξη έως την κάλυψη του σπόρου. Για το σύνολο των 25000 δίσκων ανά έτος το συνολικό κόστος είναι 11225 Στην μηχανοποιημένη σπορά χρειάζονται δυο εργάτες για τον έλεγχο της όλης διαδικασίας. Λρα το εργατικό κόστος θα είναι μικρότερο καθώς μεμονωμένα θα χρειαζόντουσαν τέσσερεις εργάτες ένας για κάθε διαδικασία. Τα συνολικά κόστη χωρίς εργατικά για τους 25000 δίσκους έχουν ως εξής: Ανάμειξη 632, γέμισμα 473, σπορά 1360, κάλυψη και πότισμα 1360 Το κόστος των δυο εργατών για όλη την διαδικασία είναι 750. Η σύγκριση των δυο μεθόδων έχει ως εξής: ΠΛΗΡΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΠΟΡΑΣ 25000 ΔΙΣΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΣΥΝΟΛΟ 11225 4575

5.7 ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗ ΣΕ ΠΛΗΡΩΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΓΡΑΜΜΗ Για να υπολογίσουμε καταρχήν το κόστος των εργατικών στην συμβατική μέθοδο υπολογίζομαι το κόστος των εργατοωρών συνολικά για όλες τις διαδικασίες από την ανάμιξη έως την μεταφύτευση. Για το σύνολο των 15000 δίσκων ανά έτος το συνολικό κόστος είναι 4110 Στην μηχανοποιημένη μεταφύτευση χρειάζονται δυο εργάτες για τον έλεγχο τις όλης διαδικασίας. Άρα το εργατικό κόστος θα είναι μικρότερο καθώς μεμονωμένα θα χρειαζόντουσαν τέσσερεις εργάτες ένας για κάθε διαδικασία. Τα συνολικά κόστη χωρίς εργατικά για τους 15000 δίσκους έχουν ως εξής: Ανάμιξη 380, γέμισμα 284, μεταφύτευση 3217 Το κόστος των δυο εργατών για όλη την διαδικασία είναι 750. Η σύγκριση των δυο μεθόδων έχει ως εξής: ΠΛΗΡΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕΤΑΦΥΤΕΥΣΗΣ 15000 ΔΙΣΚΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΣΥΝΟΛΟ 4110 4631

6 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βασικό συμπέρασμα της παραπάνω σύγκρισης είναι ότι η επιλογή και χρήση του μηχανολογικού εξοπλισμού σε φυτωριακές εγκαταστάσεις είναι οικονομικά βιώσιμη κυρίως σε μονάδες μεσαίου και μεγάλου μεγέθους. Την μεγαλύτερη εξοικονόμηση σε επίπεδα εργατικού προσωπικού αλλά και χρόνου προσφέρει η μηχανή αυτόματης σποράς. Για αυτό το λόγο ενδείκνυται η χρήση της ακόμα και σε μικρές φυτωριακές μονάδες έστω και αν δεν υπάρχει ο υπόλοιπος μηχανολογικός εξοπλισμός. Η επιλογή της πλήρως μηχανοποιημένης γραμμής σποράς είναι απαραίτητη για κάθε μονάδα μεσαίου η μεγάλου μεγέθους καθώς η παραγωγική τις ικανότητα χρειάζεται για την κάλυψη των αναγκών σποράς. Λόγω του εποχιακού αντικείμενου του φυτώριου οι σπορές μεγιστοποιούνται κατά την περίοδο Δεκεμβρίου ως Μάρτιου και μπορούν να φτάσουν έως και το 70% των συνολικών ετήσιων σπόρων. Η κάλυψη αυτών των αναγκών δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού. Η χρήση μηχανής μεταφύτευσης ενδείκνυται για μονάδες κυρίως μεγάλου μεγέθους αλλά και σε περιπτώσεις που είναι δύσκολη η εύρεση εργατικού δυναμικού. Και πάλι λόγω του εποχιακού αντικείμενου του φυτώριου το μεγαλύτερο μέρος των ετήσιων μεταφυτεύσεων γίνεται τους πρώτους μήνες του χρόνου με αποτέλεσμα την δύσκολη κάλυψη των αναγκών από το εργατικό δυναμικό. Σε κάθε περίπτωση η χρήση μηχανοποιημένων γραμμών σποράς και μεταφύτευσης από ένα φυτώριο μπορεί να προσφέρει μεγάλη ταχύτητα και ποιότητα στις δυο βασικότερες παραγωγικές διαδικασίες και να καταστήσει

την λειτουργία του σε περιόδους μεγάλου φόρτου εργασίας ομαλή και απροβλημάτιστη. Η χρήση του εξοπλισμού αυτού μειώνει στο ελάχιστο τις ανάγκες για αναζήτηση και εύρεση εποχιακού προσωπικού τους μήνες με τις μεγάλες ανάγκες παράγωγης και βοηθάει την επιχείρηση να αποφύγει προβλήματα που έχουν να κάνουν με την εκπαίδευση και τον έλεγχο του εργατικού δυναμικού. Επειδή όπως αναλύσαμε παραπάνω το βασικότερο ετήσιο κόστος του εξοπλισμού αποτελούν οι αποσβέσεις της αρχικής άξιας θα πρέπει τουλάχιστον για μονάδες μικρού μεγέθους να γίνει προσπάθεια ένταξης σε κάποιο επιδοτούμενο πρόγραμμα έτσι ώστε η απόκτηση και χρήση του να είναι οικονομικά βιώσιμη για την επιχείρηση.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 1 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 2 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 3

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 4 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 5

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 6 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 7 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 8

OI VKDVdJOlüCD 6 VKDVdJOlüCD

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 11 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 13 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 12

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 14 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 15

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 18

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 19 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 20 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 21

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 22 Μ Μ Μ Μ Η Η Η Μ Η Η Ιη βββη η ββμ η μ βββη ββιβη βη βββη η η μ η η βμ μ μ η η ββη η η βμ η μ βη η βη βμ η μ μ βη η βμ βμ η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 23

X ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 24 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 25

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 26 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 27

II. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 28 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 29

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1998 ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ 2. ΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1987 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ 3. ΟΛΥΜΠΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 2001 Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑ 4. ΟΛΥΜΠΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1994 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑΣ 5. ΚΟΜΜΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2000 Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΤΟΜΑΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟ 6. ΚΟΥΤΣΟΣ ΘΕΟΔΟΡΟΣ 2010 Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΝ 7. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΣΤΑΣ 1995 ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ 8. ΣΠΑΡΤΣΗΣ I. ΝΙΚΟΛΑΟΣ 1992 ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ 9. BEYTES CHRIS 2003 BALL REDBOOK GREENHOUSES AND EQUIPMENT 10. CIRO CIUFOLINI 1985 ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ ΚΗΠΕΥΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ 11. HAMRICK DEBBIE 2003 ALL REDBOOK CROP PRODUCTION 12. NELSON V. PAUL 2003 GREENHOUSE OPERATION & MANAGEMENT 13. VANDER VELDE 2000 GROWER TALKS ON PLUGS 3 14. STYER ROGER 1997 PLUG & TRANSPLANT PRODUCTION 15. ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 16. ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ