Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 20 Ιουλίου 2015 (OR. fr) 11076/15 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Συμβούλιο με ημερομηνία: 20 Ιουλίου 2015 MAMA 114 CFSP/PESC 433 REX 626 TU 15 αριθ. προηγ. εγγρ.: 11048/15 MAMA 111 CFSP/PESC 422 REX 619 TU 14 Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Τυνησία Διαβιβάζονται για τις αντιπροσωπείες στο Προσάρτημα τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Τυνησία όπως εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 20 Ιουλίου 2015. 11076/15 ΚΣ/γομ 1
ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ 1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΝΗΣΙΑ 1. Η ΕΕ καταδικάζει απερίφραστα τη βάναυση επίθεση που προκάλεσε τον θάνατο 38 τουριστών και τον τραυματισμό πολλών άλλων στις 26 Ιουνίου πλησίον της Σούσα τρεις μήνες μετά τη φονική επίθεση που έγινε στο Μπαρντό. Επαναλαμβάνει την αλληλεγγύη της προς τον λαό της Τυνησίας και τις οικογένειες των θυμάτων. 2. Την ώρα που η Τυνησία ενσαρκώνει την επιτυχία μιας πραγματικής δημοκρατικής επανάστασης και τη μετάβαση προς ένα μοντέλο κοινωνίας προστατευτικό των θεμελιωδών ελευθεριών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου, μπαίνει στο στόχαστρο της τρομοκρατίας. Οι επιθέσεις αυτές ενισχύουν την αποφασιστικότητα της ΕΕ που εκφράστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 20ής Μαρτίου να στηρίξει τη μετάβαση της Τυνησίας προκειμένου να διατηρήσει τη φιλόδοξη πορεία προς την εδραίωση της δημοκρατίας και να εμβαθύνει την προνομιακή εταιρική σχέση ΕΕ-Τυνησίας η οποία δίνει συγκεκριμένη μορφή, σε πολλούς τομείς, στην κοινή φιλοδοξία προσέγγισης Ευρωπαίων και Τυνησίων. 3. Η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι στηρίζει τις προσπάθειες των αρχών της Τυνησίας να εφαρμόσουν στο ακέραιο το Σύνταγμα, να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων στο εθνικό έδαφος και να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων που θίγουν πρωτίστως τους νέους. Επαναλαμβάνει δε τη δέσμευσή της να εντείνει τη συνεργασία της με την Τυνησία, μέσω ουσιαστικής τεχνικής και χρηματοδοτικής βοήθειας στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης ικανής να ανταποκριθεί στις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα. 11076/15 ΚΣ/γομ 2
4. Η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία των προτάσεων που υπέβαλε η Ύπατη Εκπρόσωπος στις αρχές της Τυνησίας για συγκεκριμένες δράσεις ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Χαιρετίζει δε τις θετικές και εποικοδομητικές συζητήσεις σχετικά με την ταχεία εφαρμογή των δράσεων αυτών μεταξύ των αρχών της Τυνησίας και του συντονιστή της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας καθώς και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) κατά την επίσκεψή τους στην Τυνησία στις 14 Ιουλίου. Εκφράζει επίσης ικανοποίηση για τη διεξαγωγή του διεθνούς σεμιναρίου στις 15 Ιουλίου που επέτρεψε την έναρξη των συζητήσεων όσον αφορά την ασφάλεια των ευαίσθητων εγκαταστάσεων, την αντιμετώπιση των κρίσεων, την εναέρια ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων. Η ΕΕ χαιρετίζει την προοπτική να διεξαχθεί το Σεπτέμβριο 2015 ένας ειδικός πολιτικός διάλογος, να βελτιωθεί η ανταλλαγή πληροφοριών και να αναληφθούν δράσεις ικανές να ενισχύσουν την ικανότητα των θεσμών ασφαλείας της Τυνησίας. 5. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι έτοιμα να κινητοποιήσουν όλα τα ενδεδειγμένα μέσα στη διάθεσή τους για να υποστηρίξουν την Τυνησία όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη (IcSP) και της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ), σε περίπτωση που οι αρχές θα προέβαιναν σε σχετικό αίτημα και θα αναλάμβαναν με συνέπεια τη συμμετοχή των οικείων θεσμών της Τυνησίας. Το Συμβούλιο καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να εξετάσουν όλες τις δυνατές επιλογές και να του υποβάλουν το συντομότερο δυνατόν προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, μεταξύ άλλων και για την υποστήριξη της διαχείρισης και της προστασίας των συνόρων, τη συμβολή στις προσπάθειες για την προστασία του τουριστικού τομέα και την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης. Το Συμβούλιο σημειώνει την εντατικοποίηση των επαφών μεταξύ της Τυνησίας, των κρατών μελών και της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπόλ, και την ανάγκη συνέχισης των προσπαθειών αυτών. 6. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους να εντείνουν την υποστήριξή τους στη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας στην Τυνησία, ώστε να συμβάλουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών ασφαλείας, διασφαλίζοντας παράλληλα τον σεβασμό - στη νομοθεσία όσο και στην πράξη - των δημοκρατικών αρχών του Συντάγματος και των διεθνών προτύπων, ιδίως ως προς το κράτος δικαίου και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η προετοιμασία του προγράμματος της ΕΕ για τη στήριξη της μεταρρύθμισης του τομέα της ασφάλειας θα επιταχυνθεί έτσι ώστε οι σχετικές δραστηριότητες να μπορούν να δρομολογηθούν εντός των προσεχών μηνών, με την υποστήριξη και σύμφωνα με τη διμερή δέσμευση των κρατών μελών. 11076/15 ΚΣ/γομ 3
7. Η ΕΕ είναι πεπεισμένη ότι η απάντηση στην κοινή απειλή που συνιστά η τρομοκρατία απαιτεί ενισχυμένη συνεργασία με τους εταίρους της στη νότια Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Τυνησίας. Προωθεί μάλιστα μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση των συνθηκών που ευνοούν την εξάπλωση της τρομοκρατίας και τον πολύπλευρο χαρακτήρα του φαινομένου αυτού. Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την ενίσχυση των μηχανισμών ασφαλείας και δικαιοσύνης, την εμπέδωση της ασφάλειας των συνόρων, την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του λαθρεμπορίου πυροβόλων όπλων, την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης και το πρόβλημα των ξένων μαχητών. 8. Η ΕΕ παραμένει ιδιαίτερα ανήσυχη λόγω των σοβαρών επιπτώσεων που έχει στην κατάσταση στην Τυνησία η πολιτική κρίση και η κρίση στον τομέα της ασφάλειας στη Λιβύη. Η ΕΕ επιβεβαιώνει την υποστήριξή της στην υπό εξέλιξη διαδικασία πολιτικού διαλόγου υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, με στόχο το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας στη Λιβύη. Η ΕΕ χαιρετίζει την ειρηνευτική συμφωνία της Λιβύης, η οποία μονογραφήθηκε στη Σχιράτ του Mαρόκου στις 11 Ιουλίου. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα στην πολιτική διαδικασία εντός της Λιβύης, την αμέριστη προσχώρηση στην οποία ενθαρρύνει η ΕΕ. Η ΕΕ χαιρετίζει την υποδοχή που επιφύλαξαν οι αρχές και ο λαός της Τυνησίας στους πολυάριθμους Λίβυους που βρίσκονται στην Τυνησία. 9. Η ΕΕ επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να υποστηρίξει τις προσπάθειες της Τυνησίας για την αντιμετώπιση των κυριότερων κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων, ειδικότερα δε της ανεργίας και των ανισοτήτων στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η ΕΕ ενθαρρύνει τις αρχές να δρομολογήσουν τις αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για μια βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, και επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να υποστηρίξει τη σταδιακή ένταξη της τυνησιακής οικονομίας στην ευρωπαϊκή αγορά. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να υποστηρίξει, εφόσον οι τυνήσιες αρχές αναλάβουν την πρωτοβουλία, διεθνή διάσκεψη για τις επενδύσεις, με σκοπό την αναθέρμανση της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα και την ενίσχυση ενός διαφοροποιημένου οικονομικού συστήματος. 11076/15 ΚΣ/γομ 4
10. Η ΕΕ χαιρετίζει την ανακοίνωση της κυβέρνησης της Τυνησίας ότι προτίθεται να αρχίσει τον Οκτώβριο τις διαπραγματεύσεις για μια σφαιρική και εις βάθος συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών (ALECA) με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών δεσμών μεταξύ της ΕΕ και της Τυνησίας. Η έναρξη των διαπραγματεύσεων θα αποτελέσει σημαντικό θετικό μήνυμα προς τους επενδυτές και μια ευκαιρία για την αναθέρμανση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Η ΕΕ θα διασφαλίσει ότι η συμφωνία αυτή ανταποκρίνεται στις προτεραιότητες της Τυνησίας στον τομέα των μεταρρυθμίσεων, καθώς και στα τρωτά σημεία και τις ιδιαιτερότητες ορισμένων οικονομικών κλάδων. Σημαντικά συνοδευτικά μέτρα θα στηρίξουν την Τυνησία τόσο κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης όσο και για την υλοποίηση της συμφωνίας. Εξάλλου, χωρίς να προδικάζεται η έκβαση των μελλοντικών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών, η ΕΕ θα διερευνήσει, κατόπιν διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη της, τη δυνατότητα να ληφθούν έκτακτα μέτρα στήριξης της οικονομίας της Τυνησίας. 11. Η ΕΕ τονίζει επίσης το κοινό συμφέρον εμβάθυνσης της εταιρικής σχέσης κινητικότητας μέσω της σύναψης συμφωνίας διευκόλυνσης των θεωρήσεων και συμφωνίας επανεισδοχής και καλεί την Τυνησία να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις αυτές το συντομότερο δυνατόν. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεσμεύονται, λόγω της κατάστασης της Τυνησίας, να ενεργούν κατά τρόπο συμβατό με τη φιλοδοξία της οικονομικής ολοκλήρωσης μέσω της σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών (ALECA), και λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές, κοινωνικές και δημογραφικές προκλήσεις και στις δύο πλευρές της Μεσογείου, με ιδιαίτερη προσοχή στους νέους. Υπενθυμίζουν επίσης ότι η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο της συνεργασίας με τις χώρες της Μεσογείου. 11076/15 ΚΣ/γομ 5
12. Μπροστά στην τρομοκρατία που επιδιώκει τη διαίρεση εκμεταλλευόμενη φόβους και προκαταλήψεις, η ΕΕ θεωρεί ότι η κατάλληλη απάντηση συνίσταται στην προσέγγιση των λαών μας με την αύξηση των συναλλαγών σε όλους τους τομείς. Με την προοπτική αυτή, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι πρόθυμα να εντείνουν τη στήριξή τους προς την Τυνησία με δέσμευση που ανταποκρίνεται στην εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία που διέρχεται η χώρα. Το Συμβούλιο καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να διερευνήσουν πιθανά μέτρα σε ζωτικούς τομείς όπως η κινητικότητα, η εκπαίδευση και οι ανταλλαγές μεταξύ πανεπιστημίων, η νεολαία, καθώς και η καινοτομία και η έρευνα, ώστε να αξιοποιηθεί στο έπακρο το δυναμικό που προσφέρει η προνομιακή εταιρική σχέση. Το Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση της Επιτροπής να αρχίσει σύντομα διαπραγματεύσεις με την Τυνησία, ώστε να επιτραπεί η συμμετοχή της στο πρόγραμμα «Ορίζων 2020» από την 1η Ιανουαρίου 2016, και υπογραμμίζει ότι η χρηματοδοτική συνεισφορά της Τυνησίας πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικοοικονομικές δυσκολίες της χώρας. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υλοποιήσει ταχέως τη δέσμευσή της ενόψει της έγκρισης της πρότασης PRIMA δυνάμει του άρθρου 185 ΣΛΕΕ. 13. Η Τυνησία έχει ήδη λάβει σημαντική διμερή βοήθεια από την ΕΕ μέσω των ταμείων συνεργασίας του ετήσιου σχεδίου δράσης 2015 τα οποία αυξήθηκαν το 2015 με τα κονδύλια του «γενικού» προγράμματος αντανακλώντας την πρόοδο σε θέματα δημοκρατίας, και με τη μακροοικονομική χρηματοδοτική βοήθεια. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την προκαταβολή των προβλεπόμενων ενισχύσεων και να διερευνήσει τη δυνατότητα κινητοποίησης πρόσθετων πόρων λόγω των έκτακτων περιστάσεων τις οποίες οφείλει να αντιμετωπίσει η Τυνησία. 11076/15 ΚΣ/γομ 6