ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ Ι Κεκλιµένων. Καλιαµπάκος Επίκουρος Καθηγητής
Κεκλιµένων Η όρυξη πραγµατοποιείται µε τις ίδιες µεθόδους που περιγράφηκαν για τις στοές µε την µόνη διαφορά ότι η στοά δεν έχει κλίση. Εάν η κλίση δεν υπερβαίνει τις 20 περίπου, το προσωπικό µπορεί να µετακινείται χωρίς βοήθεια ειδικού εξοπλισµού. Σε διαφορετική περίπτωση οι εργασίες πραγµατοποιούνται µε µηχανήµατα αναρτηµένα µε συρµατόσχοινα τα οποία µετακινούνται σε σιδηροτροχιές
φόρτωση-αποκοµιδή α) β)φόρτωση-αποκοµιδή εξορυγµένου υλικού σε κεκλιµένο µε µικρή κλίση.
φόρτωση-αποκοµιδή Φόρτωση εξορυγµένου υλικού στην περίπτωση κεκλιµένου µε µεγάλη κλίση
Η ύπαρξη κλίσης δηµιουργεί µια σειρά από προβλήµατα µε τα υπόγεια νερά, τα οποία λόγω βαρύτητας συγκεντρώνονται στον πυθµένα δυσχεραίνοντας τις εργασίες διάτρησης και αποκοµιδής. Έτσι προτιµάται να διαµορφώνεται ο πυθµένας κατάλληλα ώστε τα νερά να συγκεντρώνονται προς την µία πλευρά.
Ηδιατοµή είναι συνήθως τραπεζοειδής Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην υποστήριξη, η οποία διαφέρει στον τρόπο εφαρµογής από την αντίστοιχη στην περίπτωση των στοών λόγω της κλίσης Ο αερισµός πρέπει να είναι εντονότερος ώστε να µην συγκεντρώνονται στον πυθµένα το CO2
Η χρήση του κεκλιµένου ως κύριο προσπελαστικό µέσο είναι σχετικά περιορισµένη. Το κεκλιµένο βρίσκει εφαρµογή στα έργα ανάπτυξης και εκµετάλλευσης του µεταλλείου ως: εσωτερικό κεκλιµένο µεταφοράς µεταλλεύµατος (λούκι) κεκλιµένο µεταφοράς προσωπικού κεκλιµένο αερισµού (καµινέτο).
Επειδή τα έργα έχουν µικρό σχετικά µήκος και αντίστοιχα µικρή διατοµή και η όρυξή τους γίνεται συνήθως µε ανερχόµενη φορά. Οι µέθοδοι που χρησιµοποιούνται διαφέρουν και είναι οι εξής: Η µέθοδος του συµπτυσσοµένου µετώπου Η µέθοδος Alimak Η µέθοδος Jora Lift
Η µέθοδος του συµπτυσσοµένου µετώπου Κατά την µέθοδο του συµπτυσσοµένου µετώπου η διατοµή χωρίζεται σε δύο ή τρία διαµερίσµατα, όπου χρησιµοποιούνται: για την διακίνηση του προσωπικού, των υλικών και τον αερισµό για την κάθοδο του εξορυγµένου υλικού
Η µέθοδος του συµπτυσσοµένου µετώπου Το εξορυγµένο υλικό παραµένει στο διαµέρισµα ενεργώντας ως υποστήριξη καθ όλη την διάρκεια των εργασιών διάνοιξης. Μετά από κάθε ανατίναξη λαµβάνεται µόνο το επίπλησµα που αντιστοιχεί στον εξορυχθέντα όγκο πετρώµατος.
Η µέθοδος Alimak Μια πιο συχνά χρησιµοποιούµενη µέθοδος είναι η µέθοδος Alimak. Η όρυξη πραγµατοποιείται µε την βοήθεια ειδικού κλωβού ο οποίος κινείται σε µονή σιδηροτροχιά που στερεώνεται στην οροφή της στοάς εκκίνησης και επεκτείνεται καθώς προχωρά η όρυξη του κεκλιµένου.
Η µέθοδος Alimak Στην φάση της των διατρηµάτων και της γόµωσης ο κλωβός έρχεται στο µέτωπο του κεκλιµένου Η διάτρηση πραγµατοποιείται από έναν ή δύο το πολύ χειριστές µε αερόσφυρα. Ο κλωβός αποµακρύνεται και πραγµατοποιείται η πυροδότηση Το εξορυγµένο πέτρωµα συγκεντρώνεται στο δάπεδο της στοάς από όπου και φορτώνεται
Η µέθοδος Jora Lift Η µέθοδος Jora Lift µοιάζει µε την µέθοδο Alimak αλλά διαφέρει στο ότι ο κλωβός µετακινείται µε την βοήθεια συρµατόσχοινου. Το συρµατόσχοινο διέρχεται από γεώτρηση µικρής διαµέτρου η οποία έχει ορυχθεί από την ανώτερη στοά πριν ξεκινήσουν οι εργασίες.
Η µέθοδος Jora Lift Οι παραπάνω µέθοδοι έχουν οικονοµικό πεδίο εφαρµογής µεταξύ 30 και 100 m
Το ελικοειδές κεκλιµένο ή ράµπα αποτελεί τον συνδυασµό µιας στοάς και ενός κεκλιµένου. Ουσιαστικά ορύσσεται ως στοά η οποία όµως διαγράφει µια ελικοειδή τροχιά στο κατακόρυφο επίπεδο.
Πλεονεκτήµατα ελικοειδών : Η όρυξη γίνεται σε συνθήκες στοάς Μπορεί να µετακινηθεί αυτοκινούµενος εξοπλισµός και κατά συνέπεια να χρησιµοποιηθεί σε µεταλλεία µε µεγάλη παραγωγή
Μειονεκτήµατα: Μεγαλύτερο µήκος έναντι κεκλιµένου ή φρέατος για την ίδια υψοµετρική διαφορά Απαίτηση για συνεχή έλεγχο της γεωµετρίας.