Φορτίο Νοσηρότητας Κεφάλαιο 16 Γεωργία Σαλαντή Επικ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ευχαριστίες στον Κώστα Τσιλίδη & Ορέστη Ευθυμίου για κάποιες από τις διαφάνειες
Εισαγωγή Ø Η υγεία συνήθως αξιολογείται με δείκτες θνησιμότητας Ø Η χρόνια νόσηση, ο τραυματισμός και η ανικανότητα συνήθως δεν συνυπολογίζονται 1. Ποιότητα ζωής 2. Ανικανότητα Ø Δείκτες ολικού φορτίου νοσηρότητας Επιβίωση σε έτη με συνεκτίμηση της ποιότητας ζωής (quality- adjusted life years, QALYs) Επιβίωση σε έτη με συνεκτίμηση της ανικανότητας (disability- adjusted life years, DALYs)
Ποιότητα ζωής Quality of life queseonnaires hhp://www.uic.edu/orgs/qli/queseonaires/ queseonnairemain.htm
Ανικανότητα - Disability MS Progression: Expanded Disability Status Scale (EDSS) FuncBonal System Score (FSS) On a scale of 0 to 6, FSS measures how well your major central nervous systems are working and assigns a score to your disability. This incorporates informaeon about your gait and use of assiseve devices. It also involves observaeon of funceons like these: Weakness or trouble moving limbs Tremor or loss of coordinaeon Problems with speech, swallowing, or involuntary eye movements Numbness or loss of sensaeon Bowel and bladder funceon Visual funceon Mental funceons The EDSS Scale With the help of the FSS, the examiner rates your disability on the EDSS scale. It ranges from 0 to 10, with half points for greater specificity. Lower numbers indicate less severe disability. Higher numbers reflect a greater degree of disability, mostly in relaeon to mobility: 0 = Normal 1-1.5 = No disability, but some abnormal neurological signs 2 2.5 = Minimal disability 3 4.5 = Moderate disability, affeceng daily aceviees, but you can sell walk 5 8 = More severe disability, impairing your daily aceviees and requiring assistance with walking 8.5 9.5 = Very severe disability, restriceng you to bed 10 = Death
Ανικανότητα - Disability Osteoarthries: WOMAC disability and funceon scale
Επιβίωση σε έτη με συνεκτίμηση της ποιότητας ζωής (QALYs) Ø Το προσδόκιμο ζωής πολλαπλασιάζεται με την ποιότητα ζωής. 1 χρόνος τέλειας υγείας (βαθμολογία ποιότητας ζωής=1) ισούται με 1 QALY Ø Αναπτύχθηκαν στα τέλη 1960 κυρίως για χρήση σε αναλύσεις κόστους- χρησιμότητας Ø Χρησιμοποιούνται κυρίως για καταστάσεις υγείας κι όχι για συγκεκριμένα νοσήματα Ø Δείκτης προσδόκιμου υγείας (όσο μεγαλύτερη τιμή των QALYs τόσο το καλύτερο)
Υπολογισμός των QALYs Gold MR, et al. Annu Rev Public Health 2002:115-34
Επιβίωση σε έτη με συνεκτίμηση της ανικανότητας (DALYs) DALY: τροποποίση του QALY Και τα δύο υπολογίζουν ποιότητα ζωής και επιβίωση μαζί το DALY είναι ένα αρνητικό QALY: όσο μεγαλύτερο το DALY τοσο χειρότερα Ø Αναπτύχθηκαν το 1993 από την Παγκόσμια Τράπεζα και τον Π.Ο.Υ. για την εκτίμηση του ολικού φορτίου νοσηρότητας Ø Δείκτης έλλειψης υγείας: τιμή 1 αντιπροσωπεύει πλήρη ανικανότητα (θάνατο) στην κλίμακα των DALYs
DALYs ανικανότητας 0.3 Βάρος ανικανότητας για απώλεια ακοής: 0.3
DALYs πρόωρου θανάτου
DALYs πρόωρου θανάτου και ανικανότητας
Υπολογισμός των DALYs Gold MR, et al. Annu Rev Public Health 2002:115-34
Υπολογισμός DALYs Ο υπολογισμός των DALYs μιας γυναίκας που έχει κώφωσης από τότε που ήταν 5 και πεθαίνει όταν είναι 50: βάρος της κώφωσης ορίζεται 0,33 Αριθμός των ετών υγιούς ζωής (5) το βάρος της αναπηρίας πλήρους υγείας (0) + χρόνια ζωής με αναπηρία (50) βάρος αναπηρίας για την κώφωση (0,33) + ετη που έχασε (30) τη στάθμιση του θανάτου (1) 5 0+ 45 0,33 + 30 1 = 47.35 DALYs
Βάρη νοσημάτων WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες θνησιμότητας ανά τον κόσμο WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες θνησιμότητας ανά τον κόσμο κατά περιοχή WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες θνησιμότητας, 2004-2030 WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες χαμένων ετών ζωής λόγω ανικανότητας WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες χαμένων DALYs ανά τον κόσμο WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες χαμένων DALYs ανά περιοχή WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Αιτίες χαμένων DALYs, 2004-2030 WHO. The global burden of disease: 2004 update. WHO, 2008
Κατανομή παραγόντων κινδύνου με βάση τη θνησιμότητα WHO. Global health risks: mortality and burden of disease ahributable to selected major risks. WHO, 2009
Κατανομή παραγόντων κινδύνου με βάση τα DALYs WHO. Global health risks: mortality and burden of disease ahributable to selected major risks. WHO, 2009
Λοιμώδη νοσήματα Human WHO World Health Report, 2004 Livestock Daszak et al, Science 2000
Χρηματοδότηση έρευνας για λοιμώδη νοσήματα (Innovaeve Medicines Inieaeve)