Αποτελέσματα από την μερική έκλειψη Ηλίου στις 3 Οκτωβρίου 2005 Στις 3 Οκτωβρίου του 2005, έλαβε χώρα, η δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου η οποία από την πατρίδα μας φαινόταν ως μερική με διακύμανση από 65,9% (Ηράκλειο) έως 60,1% (Θεσσαλονίκη).
Εικ. 1:Ο γενικός χάρτης ο οποίος αφορά την δακτυλιοειδή έκλειψη Ηλίου στις 3/ 10/ 05 και τα στοιχεία που την αφορούν. (F. Espenak) Η παρούσα παρουσίαση αφορά τα φωτογραφικά αποτελέσματα των μελών του συλλόγου μας, τουλάχιστον αυτών που προσκόμισαν την εργασία τους βάσει του τυπικού που είχε οριστεί εξ αρχής. Εικ. 2: Λεπτομέρεια του χάρτη της Εικόνας 1, όπου φαίνεται η χώρα μας και η απόσταση από την ολικότητα, όπως επίσης το σημείο εισόδου της Σελήνης και ο προσανατολισμός του φαινομένου στα τρία κυριότερα στάδιά του. Όλα τα αποτελέσματα αφορούν την ευρύτερη περιοχή Αθηνών οπότε, για την συγκεκριμένη περιοχή έχουμε: Πόλη Αρχή Μέγιστο Μέγεθος Τέλος Αθήνα 08h 09m 21sec 09h 34m 38sec 63,6% 11h 03m 32sec 1) Ευριπιώτης Παναγιώτης: Δάφνη Αθήνα. Στις 3 Οκτωβρίου 2005 έγινε μερική έκλειψη Ηλίου και φυσικά αποθανάτισα το φαινόμενο φωτογραφίζοντάς το. Ο εξοπλισμός που χρησιμοποίησα για την φωτογράφηση ήταν μία φωτογραφική μηχανή FUJI S3 PRO 12MP με έναν τηλεφακό εστιακής απόστασης 1200mm και για την απλή παρατήρηση το LX 200 GPS 12.
Οι φωτογραφίες έγιναν με διαφορά 10 λεπτών μεταξύ τους με την πρώτη φωτογραφία στις 11:14 ώρα Ελλάδας (08h 14m U.T.) και για το τελικό αποτέλεσμα έγινε η επεξεργασία τους με τα εξής προγράμματα: Hyper- Utility 2.3.023, Adobe Photoshop, Photo Studio. Εικ. 3: Φωτογραφική έκλειψης. σύνθεση των φάσεων της 2) Frederick N. Ley και Ιάκωβος Ν. Στέλλας: Νέος Κόσμος Αθήνα. Μία έκλειψη Ηλίου, ακόμη και μερική είναι ένα συναρπαστικό φαινόμενο πάντοτε. Η ανατροπή της καθημερινής κανονικότητας ενός πλήρους Ηλιακού δίσκου η σκοτεινή σιλουέτα της Σελήνης η οποία έρπει μειώνοντας όλο και περισσότερο την επιφάνειά του, τελικά το παράλογο ενός Ηλιακού δίσκου σχεδόν μηνίσκου,
προστίθενται για να δημιουργήσουν εκείνη την περίεργη έξαψη που καταλαμβάνει κάθε ανθρώπινο πλάσμα υπό την επήρεια ενός τέτοιου φαινομένου. Τα συναισθήματα που δημιουργούνται από τέτοιες περιστάσεις δεν είναι δυνατόν να περιγραφούν καθώς απηχούν στις πιο αφηρημένες και αρχέγονες αισθήσεις για τον κόσμο και για τον ίδιο μας τον εαυτό. Η 3η Οκτωβρίου, ξημέρωσε ανέφελη και με θερμοκρασία υψηλότερη από την μέση για την εποχή. Στις 9 το πρωί, ο γράφων με τον Frederick Ley, έστησαν τον εξοπλισμό του δεύτερου, στον προσωπικό χώρο του πρώτου. Ο εξοπλισμός αποτελούνταν από τα εξής τηλεσκόπια: [βλ. Eικ. 4(4)] α ) Το διοπτρικό τηλεσκόπιο 6 F/15 Cave, Jeagers με ηλιακό φίλτρο (mylar). β ) To 10 F/6,3 LX200 SCT με ηλιακό φίλτρο (mylar) & 60mm Max scope Coronado για την θέαση του φαινομένου στην γραμμή του Υδρογόνου. γ ) Για την φωτογράφηση του φαινομένου μέσα από το διοπτρικό και το Max scope χρησιμοποιήθηκε η Sony cybershot FD 717 single shot digital camera, προσαρμοσμένη σε κάθε οπτικό μέσο με την βοήθεια ενός προσοφθαλμίου 40mm της William Optics (Afocal). Ο γράφων ακολούθησε το φαινόμενο κυρίως μέσα από το διοπτρικό τηλεσκόπιο κάνοντας κάποιες εικόνες με τον εξοπλισμό που προαναφέρθηκε [βλ. Εικ. 4(5)] Επίσης, το πρώτο σημάδι του Σεληνιακού δίσκου που ήδη είχε αγγίξει τον Ηλιακό φάνηκε μέσα από το διοπτρικό. Η κατάσταση της ατμόσφαιρας ήταν μέτρια, ωστόσο η κοκκίαση της Ηλιακής Φωτόσφαιρας ήταν άμεσα εμφανής σε μικρή μεγέθυνση (Χ55). Ο δίσκος (πλησιάζοντας στο ελάχιστο της Ηλιακής δραστηριότητας) σχεδόν κενός χαρακτηριστικών εκτός από μία μικρή ομάδα κηλίδων. Η εντύπωση που έκανε το χείλος του Σεληνιακού δίσκου κόντρα στον λαμπρό δίσκο ήταν πολύ μεγάλη καθώς μπορούσαν να γίνουν ορατά βουνά και κοιλάδες δίνοντας μία εικόνα ανώμαλης καμπύλης [βλ. Εικ. 4(1)].
Εικ. 4: Γενικά στιγμιότυπα κατά την διάρκεια του φαινομένου. 1.Το ανώμαλο χείλος της Σελήνης όπως προβάλλονταν στον Ηλιακό δίσκο, μέσα από το 6 διοπτρικό Cave του Frederick N. Ley. 2. O Frederick N. Ley με φίλους παρευρισκομένους για την θέαση του φαινομένου. 3. Ο Frederick N. Ley επί το έργον φωτογραφίζοντας μέσα από το Max scope. 4. Ο γράφων και ο Frederick N. Ley, αμφότεροι κατάκοποι και ηλιοκαμένοι μόλις μετά το πέρας του φαινομένου, με τον εξοπλισμό. 5. Ο γράφων φωτογραφίζοντας μέσα από το διοπτρικό. Οι παρευρισκόμενοι φίλοι εντυπωσιάστηκαν από το φαινόμενο και μάλιστα από την σπάνια ευκαιρία της θέασης του υπό έκλειψη Ηλιακού δίσκου στην γραμμή του Υδρογόνου. Η αλήθεια είναι ότι σχεδόν η μισή διάρκεια του φαινομένου και σταδιακά όλο και περισσότερο εμποδίστηκε από την παρουσία νεφών. Μια σύνθεση εικόνων του φαινομένου όπως αυτό φωτογραφήθηκε από τον Frederick N. Ley φαίνεται στην Εικ. 5.
Εικ. 5: Η έκλειψη του Ηλίου, στην γραμμή του Υδρογόνου μέσα από το Coronado Max scope 60mm με την cybershot από τον Frederick N. Ley. Είναι σίγουρο ότι κανείς από εμάς δεν θα ξεχάσει την συναρπαστική αυτή εμπειρία, όχι τουλάχιστον μέχρι την επόμενη έκλειψη! 3) Ιάκωβος Στρίκης: Χαϊδάρι Αττική.
Εικ. 6: Στιγμιότυπα της παρατήρησης της έκλειψης από το Χαϊδάρι. Ξημερώματα 3ης Οκτωβρίου 2005, Χαϊδάρι Αθηνών, ένας καυτός καφές ήταν ό,τι χρειαζόταν για να απαλύνει τον πονοκέφαλο που δημιούργησε το ξενύχτι της προηγουμένης βραδιάς για τις τελευταίες ετοιμασίες ώστε όλα να πάνε καλά. Η κατάσταση ήταν αρκετά σοβαρή καθώς για πρώτη φορά θα διοργανώναμε μία τόσο μεγάλη εκδήλωση για ένα αστρονομικό φαινόμενο. Όλα έδειχναν πως θα ήταν μία τέλεια ημέρα με ένα εξ ίσου τέλειο αποτέλεσμα (φωτογραφικό αλλά και εκπαιδευτικό). Λίγο μετά, ήρθε και ο καθηγητής της Φυσικής που με βοηθούσε στην διοργάνωση της όλης ιστορίας ο οποίος κατέφθασε στις 08.35 (ώρα Ελλάδος) με δανεικό αυτοκίνητο από μία φιλόλογο φίλη μας για να φορτώσουμε τον εξοπλισμό παρατήρησης φωτογράφησης και το αντίσκηνο που θα γινόταν το δωμάτιο χειρισμού της όλης κατάστασης καθώς θα στέγαζε τους Ηλεκτρονικούς υπολογιστές και εμάς. Τα πράγματα μεταφέρθηκαν με επιτυχία στον λόφο του Προφήτη Ηλία δίπλα από το καφέ «Lofos» και το μικρό εκκλησάκι του Πρ. Ηλία. Εκεί στήθηκαν τα εξής όργανα παρατήρησης και καταγραφής:
α. 102mm Eq. Achr. Refr. F/1000mm για οπτική παρατήρηση με μειωτικό φίλτρο & Canon EOS 350D (piggyback 400mm F/64 telephoto lens) για την φωτογράφηση του φαινομένου σε μεγάλο οπτικό πεδίο. β. 127mm F/2000mm Εq. Mac. Cass. Εφοδιασμένο με φίλτρο για οπτική παρατήρηση. γ. 152,4 mm F/1200mm Eq. Achr. Refr. χωρίς φίλτρο, για την προβολή του φαινομένου σε λευκό χαρτί. δ. 254mm F/1200mm Eq. Newt. Refl. με Ηλιακό φίλτρο για την παρατήρηση του φαινομένου μέσω Ηλ. Υπολογιστή. ε. 135mm telephoto lens & ToU cam Pro II για την φωτογράφηση και βιντεοσκόπηση του φαινομένου μέσω Ηλ. Υπολογιστή. Παράλληλα στήθηκαν και δύο θερμόμετρα για την παρατήρηση της μεταβολής της θερμοκρασίας κατά την διάρκεια της έκλειψης (ένα στον Ήλιο και ένα υπό σκιάν). Γράφημα 1: Το αποτέλεσμα των μετρήσεων που έκαναν μαθητές φαίνεται στο γράφημα όπου με θετικούς αριθμούς παριστάνονται οι τιμές που ελήφθησαν υπό τον καυτό Ήλιο και με αρνητικούς αυτές που ελήφθησαν υπό σκιάν. Από τις εγκαταστάσεις μας πέρασαν τα παιδιά του 4ου Εν. Λυκείου Χαϊδαρίου, περί τα 350 παιδιά, 30 καθηγητές και αρκετοί θαμώνες της καφετέριας όπως επίσης και περαστικοί. Κατά την διάρκεια της έκλειψης μοιράστηκαν επίσης και τεύχη του περιοδικού του συλλόγου μας «Παρατηρησιακή Αστρονομία»
καθώς και αρκετές φόρμες εγγραφής μελών στον σύλλογο. Το συνολικό μέγεθος των φωτογραφιών καθώς και των βίντεο που τραβήχτηκαν κατά την διάρκεια της έκλειψης ήταν πάνω από 35GB. 4) Δημήτρης Κολοβός: Ίλιον Αττική. Εικ. 7: Ο Δημήτρης Κολοβός στο αστεροσκοπείο του, την ημέρα της έκλειψης.
Εικ. 8: Σύνθεση εικόνων της έκλειψης από τον Δημήτρη Κολοβό.