ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΔΕΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΕΟ 10 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΈΤΟΣ: 2012/13 4 Η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ 1 Περιεχόμενα:
Εισαγωγή----------------------------------------------------------------------------------σελ. 3 Ερώτημα 1 ο Είναι νόμιμη η επωνυμία της εταιρείας; Ποιες είναι οι αρχές που διέπουν την εμπορική επωνυμία; ----------------------------------------------------------------------σελ. 4 Ερώτημα 2 ο Αν υποτεθεί ότι η εταιρεία δεν κατέβαλε το συμφωνημένο τίμημα για την αγορά του τηλεοπτικού χρόνου, μπορεί ο αντισυμβαλλόμενός της (τηλεοπτικό κανάλι) να στραφεί προσωπικά κατά των εταίρων προκειμένου να ικανοποιήσει την απαίτησή του και, αν ναι, για ποιο ποσό ή ποσοστό;------------------------------------------------σελ. 6 Ερώτημα 3 ο Ο Π είναι νόμιμος κομιστής της επιταγής και γιατί; Αν η επιταγή εμφανισθεί από τον Π προς πληρωμή την 20.02.2013, αλλά αυτή δεν πληρωθεί, τί μπορεί να κάνει ο Π, προκειμένου να επιδιώξει την πληρωμή του ποσού της επιταγής;----------------σελ. 7 Ερώτημα 4 ο Μπορεί ο Δ να ζητήσει τη σύγκληση ΓΣ; Αν ναι, τότε: (α) πώς ονομάζεται αυτή η ΓΣ και ποιος ο τρόπος υποβολής του συγκεκριμένου αιτήματος του Δ (σημ: δεν ενδιαφέρει η γενική περιγραφή του τρόπου σύγκλησης μιας ΓΣ), (β) ποια η απαιτούμενη απαρτία και πλειοψηφία στην εν λόγω ΓΣ για να ληφθεί έγκυρη απόφαση επί του τιθέμενου θέματος και (γ) τι θα συμβεί αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη απαρτία στην πρώτη-αρχική ΓΣ;--------------------------------------σελ. 10 Ερώτημα 5 ο Είναι νόμιμη η συμφωνία των εταιρειών για την παραγωγή σκυροδέματος;---------------------------------------------------------------------------σελ. 12 Επίλογος---------------------------------------------------------------------------------σελ. 14 2 Βιβλιογραφία----------------------------------------------------------------------------σελ. 15
Εισαγωγή: Το εμπορικό δίκαιο αποτελεί κλάδο του Ιδιωτικού Δικαίου και θέτει τους κανόνες αναφορικά τόσο με τα πρόσωπα που έχουν την εμπορική ιδιότητα, δηλαδή τους εμπόρους, όσο και με τις εμπορικές πράξεις. Το εμπορικό δίκαιο εκτείνεται σε ζητήματα όπως είναι τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας (σήμα, επωνυμία, διακριτικός τίτλος), ο ανταγωνισμός, ελεύθερος και αθέμιτος, οι εμπορικές εταιρίες, η πτώχευση, τα αξιόγραφα (επιταγές συναλλαγματικές κλπ.), το χρηματιστήριο, οι τράπεζες, οι εμπορικές συμβάσεις κλπ. Η παρούσα εργασία περιλαμβάνει ερωτήματα που αφορούν σε ζητήματα κυρίως δικαίου των εταιρειών και δη της Ανώνυμης Εταιρείας, δικαίου των αξιογράφων και ιδιαιτέρως της επιταγής, καθώς επίσης και δικαίου του ανταγωνισμού. Πιο συγκεκριμένα, θα εξετάσουμε, από το δίκαιο των εταιρειών, το θέμα της επωνυμίας της ΑΕ, των συναλλαγών της με τρίτους και της δυνατότητας επιδίωξης εκ μέρους της οφειλομένων ποσών από πελάτες της, το θέμα της συναλλαγής με επιταγή και τι γίνεται όταν είναι ακάλυπτη, το θέμα της συγκλήσεως Γενικής Συνέλευσης της ΑΕ και τέλος θα ασχοληθούμε και με ζητήματα ελεύθερου ανταγωνισμού. 3
Ερώτημα 1 ο Είναι νόμιμη η επωνυμία της εταιρείας; Ποιες είναι οι αρχές που διέπουν την εμπορική επωνυμία; Απάντηση: Πρώτο σκέλος: Η Ανώνυμη Εταιρεία είναι η κατεξοχήν κεφαλαιουχική εταιρεία και ονομάζεται έτσι γιατί όπως υποδηλώνεται από την λέξη «κεφαλαιουχική», αποτελεί συγκέντρωση κεφαλαίων. Το πρόσωπο των εταίρων είναι αδιάφορο, σε αντίθεση με τις προσωπικές εταιρείες, μπορεί να είναι, δε, πολυμελής, και η εταιρική περιουσία είναι ανεξάρτητη από την περιουσία των μετόχων, εν αντιθέσει με τις προσωπικές εταιρείες, όπως η ομόρρυθμη και η ετερόρρυθμη. «Επωνυμία είναι το όνομα που φέρει και χρησιμοποιεί το νομικό πρόσωπο της ΑΕ κατά την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας ως μέσο εξατομίκευσης και προσδιορισμού της στις συναλλαγές με τρίτα πρόσωπα.» 1 Σύμφωνα με το άρθρο 5 περίπτωση 1 του νόμου 2190/1920, «η ανώνυμος εταιρεία λαμβάνει την επωνυμίαν αυτής εκ του είδους της επιχειρήσεως, ην ασκεί» και στην περίπτωση 2 του ιδίου άρθρου προβλέπεται ότι «εν τη επωνυμία δύναται, πλην των ανωτέρω, να περιέχηται και το ονοματεπώνυμον ιδρυτού τινός ή άλλου φυσικού προσώπου, είτε η επωνυμία εμπορικής τινός άλλης εταιρείας.» Κατά την περίπτωση 3, δε, «εν τη επωνυμία δέον πάντως να περιέχωνται αι λέξεις «Ανώνυμος Εταιρεία» 2. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η επωνυμία πρέπει να αποτελείται από τις λέξεις Ανώνυμη Εταιρεία, το οποίο αποτελεί το τυπικό κομμάτι της επωνυμίας και από την επιχείρηση την οποία ασκεί, το οποίο αποτελεί το ουσιατικό κομμάτι της επωνυμίας. Σε αυτά τα υποχρεωτικά στοιχεία τα οποία 4 1 ΜΠρΠειρ 2106/1999 ΔΕΕ 1999, 1013 2 Βλ. Νικόλαος Κ. Ρόκας, Εμπορικές Εταιρείες, 5 η Έκδοση, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 2006, σελ. 213, κατά τον οποίο «αρκεί και η σύντμηση «Α.Ε.»».
πρέπει να αναγράφονται μπορεί να προστεθεί και το όνομα κάπου από τους ιδρυτές ή άλλου φυσικού προσώπου. Εν προκειμένω, η επωνυμία «Α και Σια ΑΕ» που επιλέχθηκε δεν είναι νόμιμη διότι δεν περιλαμβάνει το είδος της ασκούμενης επιχείρησης, που είναι υποχρεωτικό στοιχείο για τον σχηματισμό της επωνυμίας της ΑΕ. Δεύτερο σκέλος: Οι αρχές που διέπουν την επωνυμία μιας ΑΕ είναι οι εξής: 3 Α) Η αρχή της αλήθειας, που σημαίνει ότι η επωνυμία δεν θα πρέπει να είναι παραπλανητική, Β) Η αρχή της διάρκειας, που σημαίνει ότι η επωνυμία διατηρείται ακόμα και εάν μεταβληθεί ο φορέας της επιχείρησης, Γ) Η αρχή της αποκλειστικότητας ή του ευδιακρίτου κατά τον σχηματισμό αυτής, Δ) Η αρχή του ενιαίου ή της ενότητας, που σημαίνει ότι η επιχείρηση δεν μπορεί να χρησιμοποιεί περισσότερες από μία επωνυμίες και τέλος Ε) Η αρχή της δημοσιότητας. Ειδικότερα, το δικαίωμα της επωνυμίας αποκτάται κατά το ουσιαστικό σύστημα, δηλαδή με την πραγματική χρησιμοποίηση της επωνυμίας στις συναλλαγές. Η καταχώριση της επωνυμίας έχει απλά δηλωτικό χαρακτήρα. 5 3 Το Δίκαιο της Ανώνυμης Εταιρίας, Κατ άρθρο ερμηνεία του ΚΝ 2190/1920, Τόμος 1, Άρθρα 1-35γ, Γ Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη Έκδοση 2010, σελ. 273
Ερώτημα 2 ο Αν υποτεθεί ότι η εταιρεία δεν κατέβαλε το συμφωνημένο τίμημα για την αγορά του τηλεοπτικού χρόνου, μπορεί ο αντισυμβαλλόμενός της (τηλεοπτικό κανάλι) να στραφεί προσωπικά κατά των εταίρων προκειμένου να ικανοποιήσει την απαίτησή του και, αν ναι, για ποιο ποσό ή ποσοστό; Απάντηση: Σύμφωνα με το άρθρο 1 περίπτωση 1 του νόμου 2190/1920 «η ανώνυμη εταιρεία είναι κεφαλαιουχική εταιρεία με νομική προσωπικότητα, για τα χρέη της οποίας ευθύνεται μόνο η ίδια με την περιουσία της.» «Η ΑΕ έχει αυτοτέλεια και αυθυπαρξία έναντι των των μετόχων της και φορέας της εταιρικής περιουσίας είναι το νομικό πρόσωπο.» 4 Επομένως, δεν μπορεί κάποιος να στραφεί προσωπικά κατά των εταίρων αλλά κατά της εταιρείας, προκειμένου να ζητήσει αποζημίωση σε περίπτωση ζημίας του, όταν έχει συμβληθεί με την εταιρεία. Έτσι και στο παράδειγμά μας το τηλεοπτικό κανάλι θα στραφεί κατά της εταιρείας, αφού ο Α, ως διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και ενεργώντας για λογαριασμό της, την δέσμευσε απέναντι στον αντισυμβαλλόμενό της. Συνεπώς, η εταιρεία εφ όσον δεν κατέβαλε το τίμημα για την αγορά τηλεοπτικού χρόνου μπορεί να εναχθεί από το κανάλι, προκειμένου να καταβάλλει το συμφωνηθέν τίμημα. Το ποσό για το οποίο θα εναχθεί 5 είναι το ποσό του τιμήματος που είχε συμφωνηθεί ανάμεσα στον Α και το κανάλι να καταβληθεί συμπεριλαμβανομένων των τόκων από τότε που αυτό έγινε απαιτητό, δηλαδή από τότε που είχε συμφωνηθεί να καταβληθεί και δεν καταβλήθηκε. 6 4 Ibid., σελ. 100 5 Σημειώνουμε ότι μπορεί είτε να ακολουθηθεί η διαδικασία της άσκησης αγωγής η οποία προβλέπεται από τα άρθρα 635-645 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, είτε η διαδικασία της εκδόσεως διαταγής πληρωμής, η οποία προβλέπεται από τα άρθρα 622-634 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
Ερώτημα 3 ο Ο Π είναι νόμιμος κομιστής της επιταγής και γιατί; Αν η επιταγή εμφανισθεί από τον Π προς πληρωμή την 20.02.2013, αλλά αυτή δεν πληρωθεί, τί μπορεί να κάνει ο Π, προκειμένου να επιδιώξει την πληρωμή του ποσού της επιταγής; Απάντηση: «Η επιταγή είναι έγγραφη, κατά ορισμένο τρόπο εκδιδόμενη, εντολή (διαταγή) πληρωμής προς Τράπεζα.» 6 Τρία είναι τα είδη των επιταγών. Η επιταγή εις διαταγήν, η ονομαστική επιταγή και η επιταγή εις κομιστήν. Η ονομαστική επιταγή έχει εκδοθεί υπέρ ενός κατονομαζόμενου προσώπου με την προσθήκη της ρήτρας «ουχί εις διαταγήν», ενώ η επιταγή εις κομιστήν έχει εκδοθεί με την ρήτρα «εις κομιστήν» και σημαίνει ότι ο κομιστής είναι και ο λήπτης της επιταγής. 7 Εν προκειμένω, η επιταγή έχει εκδοθεί εις διαταγήν της διαφημιστικής εταιρείας, πράγμα που σημαίνει ότι η επιταγή έχει εκδοθεί υπέρ ενός κατονομαζόμενου δικαιούχου, ήτοι της διαφημιστικής εταιρείας ως λήπτριας. Η επιταγή εις διαταγήν μεταβιβάζεται με οπισθογράφηση σε αντίθεση με την ονομαστική επιταγή. Η ρήτρα που τέθηκε από την διαφημιστική εταιρεία «άνευ ευθύνης μου» σημαίνει ότι αυτή δεν ευθύνεται απέναντι σε όλους τους μεταγενέστερους δικαιούχους για την μη πληρωμή της επιταγής παρά μόνο για όλους τους προηγούμενους. 8 Η εκδότρια εταιρεία παρέδωσε την επιταγή στην διαφημιστική εταιρεία σε διαταγή της οποίας εκδόθηκε, η οποία με την σειρά της την μεταβίβασε με 7 6 Νικ. Κ. Ρόκα, Αξιόγραφα, Εκδόσεις Αντ. Ν Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1992, σελ. 133 7 Νικ. Κ. Ρόκα, Αξιόγραφα, Εκδόσεις Αντ. Ν Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1992, σελ. 142 8 Άρθρο 18 του Νόμου 5960/1933, βλ. επίσης Νικ. Κ. Ρόκα, Αξιόγραφα, Εκδόσεις Αντ. Ν Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1992, σελ. 88
οπισθογράφηση στον Π. Επομένως, ο Π είναι νόμιμος κομιστής της επιταγής διότι στηρίζει το δικαίωμά του σε αδιάκοπη σειρά οπισθογραφήσεων. 9 Η επιταγή είναι πληρωτέα εν όψει 10, δηλαδή άμα τη εμφανίσει της. Αυτό ισχύει γιατί η επιταγή μπορεί να είναι μεταχρονολογημένη και επομένως να έχει ημερομηνία έκδοσης μεταγενέστερη της ημερομηνίας παράδοσής της στον νόμιμο κομιστή. Ως εκ τούτου, μπορεί να εμφανιστεί νωρίτερα από την ημερομηνία εμφάνισης και τότε θα πρέπει να πληρωθεί. Η προθεσμία εμφάνισης της επιταγής προς πληρωμή είναι 8 ημέρες από την έκδοσή της. 11 Η επιταγή εκδόθηκε στις 14.02.2013 και εμφανίστηκε προς πληρωμή στις 20.02.2013, επομένως εμφανίστηκε εμπρόθεσμα, παρ όλα αυτά δεν πληρώθηκε λόγω έλλειψης διαθέσιμων κεφαλαίων στον λογαριασμό του εκδότη. Κατά τις διατάξεις του νόμου περί επιταγής, αναγωγή είναι η δυνατότητα που έχει ο κομιστής μιας επιταγής, που δεν πληρώθηκε, να στραφεί κατά των προσώπων που έχουν υπογράψει την επιταγή και η αναζήτηση του ποσού των χρημάτων που αναγράφεται σε αυτή. 12 Κανονικά, ο Π θα μπορούσε να στραφεί από την απαίτηση για την επιταγή τόσο κατά του εκδότη όσο και κατά των οπισθογράφων, οι οποίοι ονομάζονται οφειλέτες από αναγωγή, είτε σωρευτικά είτε επιλέγοντας κατά ποίου θα ήθελε να στραφεί. Στο παράδειγμά μας, όμως, ο Π μπορεί να στραφεί μόνο κατά του εκδότη, διότι η διαφημιστική εταιρεία που του μεταβίβασε την επιταγή με οπισθογράφηση πρόσθεσε την ρήτρα «άνευ ευθύνης μου». Η απαίτηση του Π κατά του εκδότη από την επιταγή παραγράφεται 6 μήνες από την λήξη της προθεσμίας προς εμφάνιση της επιταγής. 13 Η απαίτηση περιλαμβάνει το ποσό της επιταγής, τους τόκους και τα έξοδα. 8 9 Άρθρο 19 του Νόμου 5960/1933 10 Άρθρο 28 του Νόμου 5960/1933 11 Άρθρο 29 του Νόμου 5960/1933 12 Άρθρο 40 του Νόμου 5960/1933 13 Άρθρο 52 του Νόμου 5960/1933
Σε περίπτωση που παρέλθει το εξάμηνο και παραγραφεί η απαίτηση εξ αναγωγής, ο κομιστής έχει τις εξής δυνατότητες: 14 Μπορεί είτε να ασκήσει αγωγή από την υποκείμενη αιτία, δηλαδή από την σύμβαση πώλησης π.χ., είτε αγωγή αδικαιολογήτου πλουτισμού που προβλέπεται από το άρθρο 60 του νόμου 5960/1933 και παραγράφεται σε πέντε χρόνια από την χρονολογία εκδόσεως της επιταγής είτε αγωγή από αδικοπραξία, διότι ζημιώθηκε παράνομα και υπαίτια. 15 9 14 Καραμανλή-Μπαρουτάκη Αθηνά, Το δίκαιο της Επιταγής, Θεωρία-Νομολογία-Υποδείγματα, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 1996, σελ.145 15 Αστικός Κώδικας, Άρθρο 914 (οι προϋποθέσεις της αδικοπραξίας είναι η παράνομη και υπαίτια ζημία και ο αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στο ζημιογόνο γεγονός και το αποτέλεσμα)
Ερώτημα 4 ο Μπορεί ο Δ να ζητήσει τη σύγκληση ΓΣ; Αν ναι, τότε: (α) πώς ονομάζεται αυτή η ΓΣ και ποιος ο τρόπος υποβολής του συγκεκριμένου αιτήματος του Δ (σημ: δεν ενδιαφέρει η γενική περιγραφή του τρόπου σύγκλησης μιας ΓΣ), (β) ποια η απαιτούμενη απαρτία και πλειοψηφία στην εν λόγω ΓΣ για να ληφθεί έγκυρη απόφαση επί του τιθέμενου θέματος και (γ) τι θα συμβεί αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη απαρτία στην πρώτη-αρχική ΓΣ; Απάντηση: Α) Τα είδη της Γενικής Συνέλευσης είναι τρία: 1) η τακτική, η οποία συγκαλείται από το ΔΣ της εταιρείας μία φορά κάθε εταιρική χρήση και το αργότερο εντός 6 μηνών από την λήξη της χρήσης αυτής 16, 2) η έκτακτη, η οποία συγκαλείται από το ΔΣ ύστερα από αίτηση της μειοψηφίας 17 (οι μέτοχοι της μειοψηφίας, οι οποίοι μπορούν να ζητήσουν την σύγκληση της ΓΣ πρέπει να εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου 18 ) ή των ελεγκτών 19, σε περίπτωση που το συνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας γίνει κατώτερο από το μισό (1/2) του μετοχικού κεφαλαίου 20 και σε κάθε περίπτωση που το ΔΣ κρίνει ότι απαιτείται η λήψη απόφασης 21, 3) η καταστατική, η οποία λαμβάνει αποφάσεις σε θέματα βασικής σημασίας για τα οποία ο νόμος απαιτεί αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, όπως η τροποποίηση του καταστατικού και 4) 10 16 Νόμος 2291/1920, άρθρο 25 17 Ibid., άρθρο 39 παρ. 1, 2 18 Το Δίκαιο της Ανώνυμης Εταιρίας, Κατ άρθρο ερμηνεία του ΚΝ 2190/1920, Τόμος 1, Άρθρα 1-35γ, Γ Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη Έκδοση 2010, σελ. 1106 19 Νόμος 2291/1920, άρθρο 38 20 Ibid., άρθρο 47 21 Το Δίκαιο της Ανώνυμης Εταιρίας, Κατ άρθρο ερμηνεία του ΚΝ 2190/1920, Τόμος 1, Άρθρα 1-35γ, Γ Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη Έκδοση 2010, σελ. 1106
η συνήθης, η οποία αποφασίζει για θέματα που δεν απαιτούν αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία. Επομένως, εφ όσον ο Δ εκπροσωπεί το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου (συμμετέχει κατά 5% στο μετοχικό κεφάλαιο όπως αναφέρεται στο παράδειγμά μας) μπορεί να ζητήσει από το Διοικητικό Συμβούλιο την σύγκληση της ΓΣ (η οποία ονομάζεται έκτακτη) προκειμένου να συζητηθεί το θέμα του τιμήματος της αγοράς τηλεοπτικού χρόνου από το κανάλι. Β) Επειδή το θέμα το οποίο ο Δ θέλει να συζητηθεί στην ΓΣ δεν είναι θέμα για το οποίο απαιτείται αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, η απόφαση θα ληφθεί με την συνήθη απαρτία και πλειοψηφία. Επομένως, για την απαιτούμενη απαρτία θα πρέπει να εκπροσωπείται τουλάχιστον το 1/5 του μετοχικού κεφαλαίου 22, ενώ για την απαιτούμενη πλειοψηφία θα πρέπει η πρόταση που θα τεθεί σε ψηφοφορία να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των εκπροσωπουμένων μετόχων στην ΓΣ 23. Γ) Αν δεν επιτευχθεί απαρτία κατά την αρχική ΓΣ, η ΓΣ συγκαλείται εκ νέου εντός 20 ημερών χωρίς να απαιτείται συγκεκριμένο ποσοστό απαρτίας 24. 11 22 Νόμος 2291/1920, άρθρο 29 παρ. 1 23 Ibid., άρθρο 31 24 Ibid., άρθρο 29 παρ. 2
Ερώτημα 5 ο Είναι νόμιμη η συμφωνία των εταιρειών για την παραγωγή σκυροδέματος; Απάντηση: Ο νόμος 703/1977 «περί ελέγχου μονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού» έχει ως αντικείμενο την προστασία του ελεύθερου ανταγωνισμού, δηλαδή στοχεύει στην δημιουργία υγιών συνθηκών ανταγωνισμού, στην ελεύθερη και απρόσκοπτη ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας. «Ο ανταγωνισμός αποτελεί κίνητρο για συνεχή προσπάθεια βελτίωσης, πράγμα που συμβάλλει αποφασιστικά στην οικονομική και τεχνολογική πρόοδο και ευημερία.» 25 Η αγορά πρέπει να λειτουργεί χωρίς προσκόμματα, να μην αποκλείονται ανταγωνιστές από την αγορά και η καλύτερη επιχείρηση σε ποιότητα και τιμές να επιβραβευθεί. Ο ελεύθερος ανταγωνισμός προστατεύει και τον ίδιο τον καταναλωτή, ώστε να έχει την δυνατότητα πρόσβασης σε προιόντα που συνδυάζουν την ποιότητα και την τιμή. Ως εκ τούτου ο εν λόγω νόμος απαγορεύει συμπράξεις και συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων, συγκεντρώσεις που έχουν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού καθώς και τη καταχρηστική εκμετάλλευση της δεσπόζουσας θέσης των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, στο άρθρο 1 με τίτλο «απαγορευμέναι συμπράξεις» ο νόμος 703/1977 απαγορεύει κάθε συμφωνία μεταξύ επιχειρήσεων, κάθε απόφαση ενώσεων επιχειρήσεων και οποιαδήποτε εναρμονισμένη πρακτική επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο την παρακώλυση του ανταγωνισμού [...] και ιδίως: α) τον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό των τιμών της αγοράς ή πωλήσεως ή άλλων όρων συναλλαγής, β) τον περιορισμό ή τον έλεγχο της παραγωγής της διαθέσεως της τεχνολογικής αναπτύξεως των επενδύσεων, γ) την κατανομή των αγορών ή των πηγών εφοδιασμού, δ) την 12 25 Νικόλαος Κ. Ρόκας, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2004, σελ. 174
εφαρμογή στο εμπόριο άνισων όρων μέσω ισοδυνάμων παροχών ιδίως, δε, την αδικαιολόγητη άρνηση πώλησης, αγοράς ή άλλης συναλλαγής και ε) την εξάρτηση συνάψεως συμβάσεων από την αποδοχή πρόσθετων παροχών εκ μέρους του αντισυμβαλλόμενου, οι οποίες δεν συνδέονται με το αντικείμενο των συμβάσεων αυτών. 26 Κατά το άρθρο 2 του εν λόγω νόμου, οι συμφωνίες αυτές είναι απόλυτα άκυρες εκτός και αν κριθούν από την Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού ισχυρές εφ όσον, αθροιστικά, συμβάλλουν στην βελτίωση της παραγωγής ή της διανομής των προιόντων ή στην προώθηση της τεχνικής ή οικονομικής προόδου, δεν επιβάλλουν στις οικείες επιχειρήσεις περιορισμούς πέραν των αναγκαίων για την επίτευξη των ανωτέρω σκοπών και δεν παρέχουν στις επιχειρήσεις αυτές την δυνατότητα κατάργησης τπυ ανταγωνισμού σε σημαντικό τμήμα της οικείας αγοράς. 27 Εν προκειμένω, απ ό,τι φαίνεται από το παράδειγμά μας, η συμφωνία των εταιρειών παραγωγής σκυροδέματος εμπίπτει στην περίπτωση α του άρθρου 1 του νόμου 703/1977 καθώς αντικείμενο έχει τον άμεσο καθορισμό της τιμής πώλησης του σκυροδέματος, ενώ δεν φαίνεται να εμπίπτει σε μία από τις εξαιρέσεις. Συνεπεία των ανωτέρω, η συμφωνία δεν είναι νόμιμη. 13 26 Νόμος 703/1997, άρθρο1 27 Ibid., άρθρο 3
Επίλογος: Παραπάνω, εξετάσαμε πρακτικά ζητήματα εμπορικού δικαίου, τα οποία ανακύπτουν καθημερινά στις συναλλαγές των εμπόρων και των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, εξετάσαμε το ζήτημα της επωνυμίας της ΑΕ και διατυπώσαμε τις γενικές αρχές που την διέπουν, ερευνήσαμε πώς μπορεί να επιδιωχθεί η πληρωμή ενός οφειλόμενου ποσού από πελάτη, ο οποίος έχει την μορφή της Ανώνυμης Εταιρείας, διερευνήσαμε την κυκλοφορία της επιταγής, τι σημαίνει νόμιμος κομιστής και πώς μπορεί να επιδιωχθεί η ικανοποίηση από επιταγή που δεν πληρώθηκε. Τέλος, ασχοληθήκαμε με τα είδη της ΓΣ, τον τρόπο σύγκλησής της από τους μετόχους της μειοψηφίας, πότε υπάρχει πλειοψηφία και πότε απαρτία και τι γίνεται εάν δεν σχηματισθεί η απαιτούμενη απαρτία ενώ εισήλθαμε και στον χώρο του ελεύθερου ανταγωνισμού, διερευνώντας ποιες περιπτώσεις επεμβάσεων στον ελεύθερο ανταγωνισμό απαγορεύονται. 14
Βιβλιογραφία: 1. Καραμανλή-Μπαρουτάκη Αθηνά, Το δίκαιο της Επιταγής, Θεωρία- Νομολογία-Υποδείγματα, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 1996 2. Συλλογικό Έργο, Το Δίκαιο της Ανώνυμης Εταιρείας, Κατ άρθρο ερμηνεία του ΚΝ 2190/1920, Νομική Βιβλιοθήκη, Γ Έκδοση, 2010, 2 Τόμοι (Επιμέλεια Ευάγγελος Περράκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών) 3. Νικ. Κ. Ρόκα, Αξιόγραφα, Εκδόσεις Αντ. Ν Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1992 4. Νικόλαος Κ. Ρόκας, Εμπορικές Εταιρείες, 5 η Έκδοση, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 2006 5. Νικόλαος Κ. Ρόκας, Βιομηχανική Ιδιοκτησία, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 15 Αθήνα-Κομοτηνή 2004 6. Νόμος 703/1997 7. ΚΝ 2190/1920 8. Νόμος 5960/1933 9. Αστικός Κώδικας 10. Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας