ΗΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΛΛΑΡΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΗΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΛΛΑΡΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Στερεότυπες μορφές αντιδράσεων που αντιστοιχούν σε ειδικές κατά Μαζική αντίδραση (mass reaction) Αντίδραση συναγερμού (fight or flight) Μυοκινητική αντίδραση (start reaction) Αντιδράσεις σε ειδικές συναισθηματικές καταστάσεις Μεταβολές κατά την αλλαγή θέσεως του σώματος από την κατάκλιση στην ορθοστασία Χειρισμός Valsalva περίπτωση συνθήκες

Μαζική αντίδραση (mass reaction) (νευρικοί μηχανισμοί) (αντιμετώπιση ραγδαίας απώλειας αίματος μέχρι και 30% του συνόλου) (Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Β, Θεσ/νίκη 1995)

Μαζική αντίδραση (χυμικοί μηχανισμοί) (Cardiovasular Physiology Concepts)

Αντίδραση συναγερμού (fight or flight) Stress υποθάλαμος («εργοτρόπες ζώνες») Ενεργοποίηση αγγειοδιασταλτικού συμπαθητικού συστήματος αγγειοδιαστολή στους μυς Αγγειοσυστολή στα υπόλοιπα όργανα-επίταση καρδιακής λειτουργίας Διέγερση μυελού επινεφριδίων αύξηση διεργερσιμότητας και ετοιμότητας ΚΝΣ Παρουσία έντονου συναισθηματικού φορτίου (οργή, φόβος, άγχος)

Μυοκινητική αντίδραση (start reaction) Ώσεις από κινητική και προκινητική περιοχή φλοιού και πεδία Forel Δράση άμεση ή έμμεση στα κέντρα της κυκλοφορίας Επενέργειες τύπου αντίδρασης συναγερμού Απευθείας ώσεις και σε θωροκοσφυϊκό πυρήνα Χαρακτηρίζεται ως αντίδραση προετοιμασίας μυϊκής λειτουργίας

Αντιδράσεις σε ειδικές συναισθηματικές καταστάσεις αγγειοσυσταλτικού τόνου, ΚΣ, ΚΛΟΑ, ΑΠ αγγειοσυσταλτικού τόνου, ΚΣ, ΚΛΟΑ, ΑΠ λιποθυμία (απευθείας έντονη κινητοποίηση του συμπαθητικού αγγειοδιασταλτικού συστήματος και παράλληλη έντονη διέγερση καρδιοανασταλτικού κέντρου και του Χ (vagovagal syncope)

(Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001) Μεταβολές κατά την αλλαγή θέσεως του σώματος από την κατάκλιση στην ορθοστασία

Χειρισμός Valsalva (Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001) Ποικίλου τύπου διαταραχές και παρεκκλίσεις σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις π. χ. σε διαταραχές ΦΝΣ ή στο σύνδρομo Conn: απουσία ταχυκαρδίας στη φάση ΙΙ και ΑΠ στη φάση IV (Sperelakis N, Banks RO. Essentials of Physiology, 2nd edition, London: Little, Brown, 1996)

ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΑΠΟ ΑΠΟΨΗ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΕΩΣ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Μηχανισμοί ρύθμισης-ομοιοστασίας του κυκλοφορικού Άμεση ή ταχεία ρύθμιση (sec) Μεσοπρόθεσμη ρύθμιση (έναρξη σε λίγα min και πλήρης ανάπτυξη σε 30-240 min) Μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις (έναρξη σε ώρες και πλήρης ανάπτυξη έως ημέρες)

Άμεση ή ταχεία ρύθμιση Με τασεοϋποδοχείς μεγάλων αρτηριών και καρδιακών κοιλοτήτων (κόλπων) Με χημειοϋποδοχείς (περιφερικούς και κεντρικούς) + «ισχαιμική αντίδραση ΚΝΣ» Κατεχολαμίνες από μυελό επινεφριδίων

Μεσοπρόθεσμη ρύθμιση Μηχανισμός ρενίνης-αγγειοτενσίνης Μηχανισμός τριχοειδικής διακίνησης υγρών Μηχανισμός διατάσεως-χαλαρώσεως (stress relaxation) (εξελίσσεται μέσα σε 15-50 min)

Μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις ΑDH Αλδοστερόνη Νεφρικός μηχανισμός συντηρήσεως άλατος και ύδατος

Συμβολή των νεφρών στη μακροπρόθεσμη ρύθμιση του όγκου του εξωκυτταρίου υγρού και της ΑΠ Schmidt RF, Thews G: Human Physiology, 2nd ed. Springer, 1989

Επίδραση των περιφερικών αντιστάσεων στη διαμόρφωση του ΚΛΟΑ

Καμπύλες νεφρικής απόδοσης Συσχέτιση μέσης αρτηριακής πίεσης με τις μεταβολές νεφρικής αποβολής ύδατος και NaCl (καμπύλες νεφρικής απόδοσης). Γ= καμπύλη νεφρικής απόδοσης σε παθολογικές καταστάσεις Guyton A. Textbook of Medical Physiology.1995-τροποποιημένο)

Καμπύλη νεφρικής απόδοσης από αλατοφόρτιση Γραφική ανάλυση του αυτόματου παλίνδρομου μηχανισμού ρενίνηςαγγειοτενσίνης για την πρόληψη της υπερβολικής αύξησης της ΑΠ όταν αυξάνει η πρόσληψη NaCl Guyton A. Textbook of Medical Physiology.1995-τροποποιημένο)

Καμπύλες νεφρικής απόδοσης σε διάφορες υπερτασικές καταστάσεις που προκαλούνται από παθολογική νεφρική λειτουργία Guyton A. Textbook of Medical Physiology.1981-τροποποιημένο)

Φυσιολογική σημασία του ΣΡΑΑ Σε φυσιολογική λειτουργία του ΣΡΑΑ, αύξηση της πρόσληψης NaCl κατά 50 φορές προκαλεί αύξηση της μέσης ΑΠ μόνο κατά 4-6 mm Hg, σε πειραματόζωα. Σε αποκλεισμό του συστήματος η ίδια αύξηση της πρόσληψης NaCl προκαλεί 10πλάσια αύξηση της μέσης ΑΠ, έως και κατά 50-60 mm Hg. Στους ανθρώπους, σε φυσιολογική λειτουργία του ΣΡΑΑΑ αποδείχθηκε ότι η αύξηση της πρόσληψης NaCl κατά 150 φορές προκαλεί αύξηση της μέσης ΑΠ μόνο κατά περίπου 17 mm Hg.

Καμπύλες νεφρικής απόδοσης σε ιδιοπαθή υπέρταση

Χρονικά όρια επίδρασης και διαχρονική εξέλιξη των κυριότερων ρυθμιστικών συστημάτων

Οδηγός μελέτης Η κατανόηση των εννοιών που παρουσιάσθηκαν σε αυτά τα κεφάλαια θα επιτρέψει στο φοιτητή: 1. Να περιγράψει τους ρόλους των ακόλουθων περιοχών του εγκεφάλου στην αυτόνομη ρύθμιση της καρδιαγγειακής λειτουργίας: γεφυροπρομηκικά καρδιαγγειακά κέντρα, υποθάλαμος και φλοιός. 2. Να περιγράψει την προέλευση και την κατανομή των συμπαθητικών και παρασυμπαθητικών νευρικών ινών. 3. Να περιγράψει το αξονικό αντανακλαστικό. 4. Να περιγράψει τις κεντρομόλες συνδέσεις από τον καρωτιδικό βολβό και το αορτικό τόξο προς τον προμήκη. 5. Να περιγράψει πώς οι καρωτιδικοί και αορτικοί τασεοϋποδοχείς ανταποκρίνονται στις αλλαγές στην αρτηριακή πίεση (μέση πίεση και εύρος πιέσεως), και να εξηγήσει πώς οι αλλαγές στη δραστηριότητα των τασεοϋποδοχέων επηρεάζουν την επίδραση του ΦΝΣ στην καρδιά και τα αγγεία.

Οδηγός μελέτης 6. Να περιγράψει πώς η διέγερση των χημειοϋποδοχέων και των τασεοϋποδοχέων των κόλπων επιδρούν στο καρδιαγγειακό. 7. Να περιγράψει την κεντρική δράση του CO 2 σε αντίθεση με την τοπική στους ιστούς. 8. Να περιγράψει τους τοπικούς παράγοντες που ρυθμίζουν την ιστική κυκλοφορία και να εξηγήσει τον μηχανισμό αυτορρύθμισης. 9. Να περιγράψει τη δράση των κατεχολαμινών, του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης και του κολπικού νατριουρητικού πεπτιδίου στη ρύθμιση του κυκλοφορικού. 10. Να περιγράψει τις αντιδράσεις του κυκλοφορικού σε ειδικές καταστάσεις (μαζική αντίδραση, μυοκινητική, κλπ) 11. Να περιγράψει τους μηχανισμούς ρύθμισης από άποψη χρονικής εξέλιξης και ρυθμιστικής ισχύος.