Η Ήπειρος διαχρονικώς:

ETAIPEIA HΠEIPΩTIKΩN MEΛETΩN I PYMA MEΛETΩN IONIOY & A PIATIKOY XΩPOY Γ ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ Η Ήπειρος διαχρονικώς: Α Παιδεία Φιλοσοφία Β Ιστορία Αρχαιολογία Τέχνη Γ Ευποιΐα Παρασκευή 1 Mαρτίου - Kυριακή 3 Mαρτίου 2019 ΜΕΓΑΡΟ ETAIPEIAΣ HΠEIPΩTIKΩN MEΛETΩN I ω ά ν ν ι ν α 2 0 1 9

Νικόλαος Κεραμεύς, Περὶ Φιλίας (χφ. Βουκουρεστίου 604), σ. 59. Προμετωπίδα Kώστα Mαλάμου: Hπειρώτικο διακοσμητικό. (Πινακοθήκη Eταιρείας Hπειρωτικών Μελετών)

Eπιστηµονική Eπιτροπή: Kωνσταντίνος Θ. Πέτσιος Kαθηγητής Iστορίας της Φιλοσοφίας, Πανεπιστήµιο Iωαννίνων Nικόλαος Aναστασόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Hλίας Σκουλίδας Επίκουρος Καθηγητής Νεώτερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Kωνσταντίνος Σουέρεφ ρ. Αρχαιολογίας, Προϊστάµενος /νσης Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Bαρβάρα Παπαδοπούλου ρ. Αρχαιολογίας, Προϊσταµένη /νσης Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας Eλένη Mάργαρη ρ. Ιστορίας της Τέχνης Oργανωτική Eπιτροπή: Kωνσταντίνος Π. Bλάχος Φιλόλογος, Πρόεδρος Ε.Η.Μ. Ι.Μ.Ι.Α.Χ. Kωνσταντίνος Θ. Πέτσιος Kαθηγητής Iστορίας της Φιλοσοφίας, Πανεπιστήµιο Iωαννίνων Nικόλαος Aναστασόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Xρήστος Zαµπακόλας ρ. Ιστορίας, Ιόνιο Πανεπιστήµιο Mαρία Παππά Aρχειονόµος, Iστορικό Aρχείο ήµου Iωαννιτών 3

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Παρασκευή 1 Mαρτίου 2019 17.30: Εγγραφές Συνέδρων 18.30: Προσφωνήσεις Χαιρετισµός της Α.Θ..Π. του Οικουµενικού Πατριάρχου κκ. Βαρθολοµαίου Μητροπολίτου Ιωαννίνων κ. Μαξίµου Αλεξάνδρου Καχριµάνη, Περιφερειάρχη Ηπείρου Θωµά Μπέγκα, ηµάρχου Ιωαννίνων Τριαντάφυλλου Αλµπάνη, Πρύτανη Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Κωνσταντίνου Π. Βλάχου, Προέδρου ΕΗΜ και ΙΜΙΑΧ Εναρκτήρια Συνεδρία Προεδρείο: Γεωργία Αποστολοπούλου Γεώργιος Παπαγεωργίου 19.15: Κωνσταντίνος Θ. Πέτσιος, Θεολογία και Φιλοσοφία στο έργο του Νικολάου Κεραµέως (ƚ 1663) και του Βησσαρίωνος Μακρή (ƚ 1699). 19.40: Κωνσταντίνος Ι. Σουέρεφ, Αναθήµατα όπλων στο ιερό της ωδώνης. Εισαγωγικές αναφορές 20.00: Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, Οι τοιχογραφίες της Κόκκινης Εκκλησίας στο Βουργαρέλι Άρτας 4

Σάββατο 2 Mαρτίου 2019 Α Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Προϊστορική και Κλασική Αρχαιολογία Προεδρείο: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου - Θεοδώρα Κοντογιάννη 09.00: Χρήστος Ν. Κλείτσας, Η ιστορία των αρχαιολογικών ερευνών της ύστατης προϊστορίας και της πρωτοϊστορίας στην Ήπειρο. Από τον Καραπάνο στη σύγχρονη εποχή 09.15: Brendan Osswald, Η διαµάχη των X. Gautier de Claubry και Κ. Καραπάνου 09.30: Ελένη Βασιλείου, Ανασκαφικά ηµερολόγια ωδώνης. Μια νέα ανάγνωση 09.45: Luigi Vecchio, «ωδωναίος» 10.00: Beatrice Rizzo, First data on agriculture and animal husbandry in the oracular tables of Dodona 10.15: Συζήτηση 10.40: ιάλειµµα Β Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Μεσαιωνική και Νεώτερη Ιστορία Προεδρείο: Νίκος Αναστασόπουλος - Andrea Babuin 11.00: Ελεονώρα Ναξίδου, Η Ηπειρωτική περίοδος της Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας (αρχές 13 ου αιώνα) 11.15: Κατερίνα Κορρέ, Το Βουθρωτό στην οικονοµική πολιτική του βενετικού Κράτους της Θάλασσας 11.30: Σπύρος Θ. Τακτικός, ιπλωµατικές σχέσεις στη βενετο-οθωµανική µεθόριο στην περιοχή του Βουθρωτού κατά τον 17 ο αιώνα 11.45: Σπύρος Καρύδης, Ο ρόλος των Ηπειρωτών επισκόπων στη στελέχωση της κερκυραϊκής ορθόδοξης Εκκλησίας κατά την περίοδο της βενετικής κυριαρχίας στον χώρο του Ιονίου 12.00: Παναγιώτα Τζιβάρα, Μαθητές στα Γιάννενα του 18 ου αιώνα: σπουδές, φιλίες και δίκτυα επικοινωνίας στον καθρέπτη των Επιστολών τους 5

12.15: Συζήτηση 12.40: ιάλειµµα Γ Συνεδρία/Πρώτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάµου»): Προϊστορική, Κλασική και Ρωµαϊκή Αρχαιολογία Προεδρείο: Κωνσταντίνος Ι. Σουέρεφ - Ελένη Βασιλείου 11.00: Χαρά Καππά ηµήτρης Κοντογιώργος, «Στρώµα µάχης»: αρχαιολογικά κατάλοιπα µιας πολεµικής σύγκρουσης στην ακρόπολη της Καστρίτσας 11.15: Νεφέλη Πιρέ-Ηλιού, Οι Ρωµαϊκές αγροτικές επαύλεις της Ηπείρου κάτω από τον οικονοµικό αστερισµό της Ρώµης 11.30: Θεοδώρα Κοντογιάννη Ιωάννης Παπαλέξης Αθηνά Μπουζάκη, Το µικρό θέατρο της Αµβρακίας Νέα δεδοµένα 11.45: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου Νεκτάριος Πέτρος Γιούτσος, Τα βοτσαλωτά του Μικρού Θεάτρου της Αµβρακίας. Πρόδροµη ανακοίνωση 12.00: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου, Το γεφύρι της Άρτας, µικρές και µεγάλες ιστορίες 12.15: Συζήτηση 12.40: ιάλειµµα Συνεδρία/ («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη και Ιστορία Ι Προεδρείο: Κωνσταντίνος Οικονόµου - Kωνσταντίνος Π. Bλάχος 13.00: Αθηνά Χρόνη, Η πόλη των Ιωαννίνων κατά την Οθωµανική περίοδο Ψηφιακή αναπαράσταση επιλεγµένου τµήµατος του τείχους του Κάστρου 13.15: Σταύρος Καλογιάννης, Ο Ιωάννης Κωλέττης και ο ρόλος του στον σχεδισµό των πόλεων του 19 ου αιώνα 13.30: Γιώργος Σµύρης, Από την παράδοση στον Μοντερνισµό. Η περίπτωση του «Αρχιτέκτονα» Περικλή Μελίρρυτου 13.45: Χαράλαµπος Β. Χαρίσης, Το όνοµα των Ιωαννίνων 14.00: Συζήτηση 6

Ε Συνεδρία / εύτερη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάµου»): Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία Ι Προεδρείο: Παναγιώτα Τζιβάρα Γιώργος Νικολάου 13.00: Χρήστος Ζαµπακόλας, Υποκαθιστώντας τις συλλογικότητες: φιλανθρωπία και ευεργετισµός από τους Ηπειρώτες της Βενετίας (16 ος -18 ος αι.) 13.15: Ελευθέριος Περρωτής, Η σχέση των Μαστόρων της πέτρας µε το συνοικισµό των Μανιατών του Πεταλιδίου Μεσσσηνίας, µέσα από ανέκδοτες Συµβολαιογραφικές Πράξεις 13.30: Στέφανος Τσιόδουλος, Γυναικεία βαπτιστικά ονόµατα στο Ζαγόρι το 2 ο µισό του 19 ου αι. 13.45: Παναγιώτης Τζουµέρκας, Ηπειρώτες αρχιερείς του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας 14.00: Ηλίας Γ. Σκουλίδας, Μεταναστευτικά δίκτυα των Ισραηλιτών της Άρτας: τεκµήρια από το Ellis Island 14.15: Συζήτηση ΣΤ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Φιλοσοφία Φιλολογία Ι Προεδρείο: Παναγιώτης Τσαµάτος - ηµήτριος Γιαννούλης 17.30: Νίκος. Καράµπελας, Η ίδρυση της Πρέβεζας και η χρονολόγηση δύο παραλλαγών του χρονικού του Μορέως 17.45: Αθανάσιος Κούγκουλος, Από τα Γιάννινα στην Ιστάνµπουλ: Μουσουλµάνοι πρόσφυγες στην πεζογραφία του Χρήστου Χρηστοβασίλη και της Emel İnci 18.00: Γεώργιος Παναγόπουλος, Ιωάννινα και Ησυχασµός. Εποπτική κριτική επισκόπηση 18.15: Μιχάλης Παντούλας, «η δηδαχη του αγηου κοςµα». Ένα ανέκδοτο κείµενο από τα Ιωάννινα 18.30: Συζήτηση 18.50: ιάλειµµα 7

Ζ Συνεδρία/Τρίτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάµου») Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ιστορία και Αρχαιολογία Ι Προεδρείο: Σπύρος Kαρύδης Ελένη Μάργαρη 17.30: Ηλίας Καραλής, Τα επτά µυστήρια της Εκκλησίας. Ερµηνεία σπάνιας µεταβυζαντινής παράστασης 17.45: ηµήτριος Αγορίτσας, Μετόχια των Θεσσαλικών µονών στην Ήπειρο. Η περίπτωση της Ωσδίνας 18.00: π. Γρηγόριος Μανόπουλος, Εκκλησιαστικές Επιγραφές Ηπείρου: νέες αναγνώσεις και νέα δεδοµένα 18.15: Βιργινία Μαυρίκα, Κτητορική επιγραφή των ύστερων οθωµανικών χρόνων από την Γκοβριτσά (Κρυόβρυση) Ιωαννίνων 18.30: Συζήτηση 18.50: ιάλειµµα Η Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Φιλοσοφία Φιλολογία ΙΙ Προεδρείο: Κωνσταντίνος Θ. Πέτσιος - Γιώργος Βλαχάκης 19.15: Γεωργία Αποστολοπούλου, Ο σύντροφος του Ρήγα Φεραίου ηµήτριος Νικολίδης. Νέα στοιχεία από την έρευνα 19.30: Χαρίτων Καρανάσιος, Σχόλια ανωνύµου στη Λογική του Αριστοτέλη, διδαχθέντα στα Ιωάννινα κατά τον 17ο αιώνα (κώδικας 51 του Μουσείου του Κάστρου Αγκύρας) 19.45: Γιώργος Βλαχάκης, Οι «Νεκρικοί ιάλογοι» του Πολυζώη Κοντού. Μία (ακόµη) απόπειρα αποδόµησης του νεωτερικού λόγου 20.00: Κωνσταντίνος Οικονόµου, Μύθος και πραγµατικότητα στην ερµηνεία των τοπωνυµίων 20.15: Συζήτηση 8

Θ Συνεδρία/Τέταρτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάµου»): Φιλοσοφία Φιλολογία ΙΙΙ Προεδρείο: Χαράλαµπος Β. Χαρίσης - Στέφανος Τσιόδουλος 19.15: Ελένη Κουρµαντζή, Ο Αθανάσιος Ψαλίδας µέσα από το Αρχείον του (1795-1829) 19.30: Παύλος Μαυρόγιαννης Χριστίνα Πλακούτση, Ο Ηπειρώτης Λέων Μελλάς και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία 19.45: Μαίρη Κωστή, Οι ευεργέτες του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων 20.00: Γιώργος Νικολάου, Παραγωγή, φορολογία και εµπόριο δηµητριακών στην Ήπειρο την περίοδο 1800-1820, µε βάση το δηµοσιευµένο Αρχείο του Αλή πασά 20.15: Συζήτηση εξίωση Συνέδρων Κυριακή 3 Mαρτίου 2019 Ι Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ιστορία και Αρχαιολογία ΙΙ Προεδρείο: Παναγιώτης Βοκοτόπουλος - Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας 09.30: Andrea Babuin, Η εικόνα της ψηλάφησης του Θωµά και η Μαρία Αγγελίνα ούκαινα Παλαιολογίνα 09.45: Αργυρώ Καραµπερίδη, Μεταβυζαντινή εικόνα του Χριστού Παντοκράτορα στο Βυζαντινό Μουσείο Ιωαννίνων 10.00: Ανθή Φιλίδου, Φορητή εικόνα ένθρονης Βρεφοκρατούσας (1677) στο ναό της Μεταµόρφωσης του Σωτήρα Καλουτάς 10.15: Αθηνά Ζωγάκη, Το τέµπλο του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου Πληκατίου 10.30: ηµήτριος Γιαννούλης, Η εικονογραφική απόδοση ενός ιστορικού γεγονότος. Η πολιορκία της Κωνσταντινουπόλεως του 626 10.45: Συζήτηση 11.10: ιάλειµµα 9

ΙΑ Συνεδρία/Πέµπτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάµου»): Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία IΙ Προεδρείο: Γεράσιµος Παγκράτης Άννα Μανδυλαρά 09.30: Σάββας Ιακωβίδης, Ιταλική κατοχή στη ζώνη Αργυροκάστρου κατά τον Α Παγκόσµιο Πόλεµο 09.45: Βαγγέλης Τόλης, Στους δρόµους της υπερατλαντικής µετανάστευσης. Εβραίοι των Ιωαννίνων στις ΗΠΑ µέσα από τα αρχεία του Ellis Island (1892-1924) 10.00: Γιάννης Α. Αναγνώστου, Ήπειρος και Μακεδονικό ζήτηµα 10.15: Ελβίρα Θάνου, Η προσφυγή των κατοίκων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας της Αλβανίας στο ιεθνές ικαστήριο της Χάγης και η αποχή των µαθητών κατά το σχολικό έτος 1934-1935 για «το ζήτηµα των µειονοτικών σχολείων» 10.30: Νίκος Αναστασόπουλος, Επισκεψιµότητα στα Ιωάννινα παραµονές του 1940. Η περίπτωση του ξενοδοχείου «Ακροπόλ» 10.45: Συζήτηση 11.10: ιάλειµµα ΙΒ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία ΙΙΙ Προεδρείο: Χαρίτων Καρανάσιος Ηλίας Γ. Σκουλίδας 11.30: Βασίλης Σαµπατακάκης, Η Ήπειρος του 1784 µέσα από το αδηµοσίευτο ηµερολόγιο του Σουηδού πάστορα Adolf Fredrik Sturdzenbecker 11.45: Lidia Cotovanu, Ένας Ηπειρώτης µέγας τελώνης της Μολδαβίας και οι οικογενειακές του δικτυώσεις: ο Λεοντάρης Γκιόλµας από τα Ιωάννινα ( 1642, Ιάσιο) 12.00: Γεράσιµος Παγκράτης, Ηπειρώτες Έµποροι στην Ιταλία στις αρχές του 19 ου αιώνα: η µαρτυρία του προξενείου της Επτανήσου Πολιτείας (1800-07) στην Μπαρλέττα της Απουλίας 10

12.15: Άννα Μανδυλαρά, Οι κυρίες των Γάλλων πρόξενων. Φύλο και αναπαραστάσεις στα γραπτά γυναικών για τα Ιωάννινα των αρχών του 20ου αιώνα 12.30: Συζήτηση 12.45: ιάλειµµα ΙΓ Συνεδρία/Έκτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάµου»): Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη και Ιστορία ΙΙ Προεδρείο: Γιώργος Σµύρης Ελένη Κουρµαντζή 11.30: Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας, Εικαστικές µαρτυρίες για την παρουσία Ηπειρωτών στη Θράκη, 18 ος 19 ος αιώνας 11.45: Αγγελική Μάρου, Ανάγκη περιθάλψεως: η Εφορεπιτροπεία των Ιωαννίνων κατά το διάστηµα 1887-1892 12.00: Ιλιάνα Ζάρρα, Η καλλιτεχνική παραγωγή στην πόλη των Ιωαννίνων κατά τον 19 ο αιώνα. Η συµβολή της ιστορίας και της πολιτικής επικαιρότητας στη διαµόρφωση µιας τοπικής εικονογραφίας 12.15: Θεόδωρος Σιόντης, Ο Χρ. Χρηστοβασίλης και η άγνωστη συλλεκτική του δραστηριότητα 12.30: Ελένη Μάργαρη, «Από κείνη τη µέρα λευτερώθηκα». Το αστικό τοπίο στη ζωγραφική του Χρίστου αγκλή (1916-1991) 12.45: Χρήστος Σταυράκος, Επιγραφικές µαρτυρίες για δωρητές σε µεταβυζαντινά χριστιανικά µνηµεία του Ζαγορίου 13.00: Συζήτηση 13.20: ιάλειµµα 13.30: «Αίθουσα Κ. Κατσάρη»: ΛΗΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 11

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΕ ΡΩΝ ΑΓΟΡΙΤΣΑΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ρ. Ιστορίας - Φιλόλογος ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ Α., ρ. Ιστορίας - Φιλόλογος ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ, Επίκουρος Καθηγητής Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ, Οµότιµη Καθηγήτρια Φιλοσοφίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΛΕΝΗ, ρ. Αρχαιολογίας, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ΒΛΑΧΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, Επίκουρος Καθηγητής, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο ΒΛΑΧΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π., Φιλόλογος, Πρόεδρος Ε.Η.Μ. Ι.Μ.Ι.Α.Χ. ΒΟΚΟΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, Οµότιµος Καθηγητής, Ακαδηµαϊκός ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ, Eπίκουρος Καθηγητής, Ανώτατη Εκκλησιαστική Aκαδηµία Βελλάς Ιωαννίνων ΓΙΟΥΤΣΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ, ρ. Αρχαιολογίας, ΕΦΑ Άρτας ΖΑΡΡΑ ΙΛΙΑΝΑ, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΖΑΜΠΑΚΟΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ρ. Αρχειονοµίας - ιδάσκων, Iόνιο Πανεπιστήµιο ΖΩΓΑΚΗ ΑΘΗΝΑ, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ΘΑΝΟΥ ΕΛΒΙΡΑ, Βιβλιοθηκονόµος υποψήφια διδάκτορας, Ιόνιο Πανεπιστήµιο ΙΑΚΩΒΙ ΗΣ ΣΑΒΒΑΣ, Υποψήφιος διδάκτορας, Πανεπιστήµιο Μακεδονίας ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, Πολιτικός Μηχανικός, τ. Αναπληρωτής Υπουργός ΚΑΠΠΑ ΧΑΡΑ, ΜΑ. Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ΚΑΡΑΛΗΣ ΗΛΙΑΣ, ρ. Θεολογίας ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ, MSc Oxon, Πρόεδρος Iδρύµατος «Aκτία Nικόπολις» ΚΑΡΑΜΠΕΡΙ Η ΑΡΓΥΡΩ, ρ. Αρχαιολογίας, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ, ιευθυντής Ερευνών, ΚΕΜΝΕ Ακαδηµία Αθηνών ΚΑΡΥ ΗΣ ΣΠΥΡΟΣ, ρ. Θεολογίας ΚΛΕΙΤΣΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Ν., ρ. Αρχαιολογίας, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ ΘΕΟ ΩΡΑ, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ ΗΜΗΤΡΗΣ, ρ. Αρχαιολογίας ΚΟΡΡΕ B. ΚΑΤΕΡΙΝΑ, ρ. Ιστορίας - ιδάσκουσα, Ιόνιο Πανεπιστήµιο ΚΩΣΤΗ ΜΑΙΡΗ, Φιλόλογος - ιστορικός, συγγραφέας ΚΟΥΓΚΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ρ. Φιλολογίας, Ε ΙΠ, ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης 12

ΚΟΥΡΜΑΝΤΖΗ ΕΛΕΝΗ, τ. Λέκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΜΑΝ ΥΛΑΡΑ ΑΝΝΑ, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΜΑΡΓΑΡΗ ΕΛΕΝΗ, ρ. Ιστορίας της Τέχνης ΜΑΡΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ρ. Ιστορίας π. ΜΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ, Αρχαιολόγος, Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων ΜΑΥΡΙΚΑ ΒΙΡΓΙΝΙΑ, ρ. Ιστορίας της Τέχνης, Υπουργείο Πολιτισµού και Αθλητισµού ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΥΛΟΣ, Φιλόλογος, ιευθυντής Αρσακείου Ιωαννίνων ΜΠΟΥΖΑΚΗ ΑΘΗΝΑ, Αρχιτέκτονας µηχανικός - µουσειολόγος ΝΑΞΙ ΟΥ ΕΛΕΟΝΩΡΑ, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας της ΝΑ Ευρώπης, ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ, Αναπληρωτής Καθηγητής Νεώτερης Ελληνικής, Οικονοµικής και Κοινωνικής Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, τ. Aναπληρωτής Καθηγητής Γλωσσολογίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΠΑΓΚΡΑΤΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ, Καθηγητής Ιστορίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ανώτατη Εκκλησιαστική Aκαδηµία Βελλάς Ιωαννίνων ΠΑΝΤΟΥΛΑΣ ΜΙΧΑΗΛ, Φιλόλογος συγγραφέας ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Οµότιµος Καθηγητής Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ Ν., ρ. Αρχαιολογίας, Προϊσταµένη ιεύθυνσης Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας ΠΑΠΑΛΕΞΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Μηχανικός ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Θ., Καθηγητής Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Πανεπιστή- µιο Ιωαννίνων ΠΕΡΡΩΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ, Θεολόγος - Ιστορικός ΠΙΡΕ ΗΛΙΟΥ ΝΕΦΕΛΗ, MA. Κλασικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήµιο Οξφόρδης ΠΛΑΚΟΥΤΣΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ, Φιλόλογος ΣΙΟΝΤΗΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ, Ιστορικός ΣΚΟΥΛΙ ΑΣ ΗΛΙΑΣ Γ., Επίκουρος Καθηγητής Νεώτερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων 13

ΣΜΥΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΣΟΥΕΡΕΦ Ι. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ρ. Αρχαιολογίας, Προϊστάµενος ιεύθυνσης Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, Καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΣΠΥΡΟΣ, Υποψήφιος ρ. Αρχειονοµίας, Ιόνιο Πανεπιστήµιο ΤΖΙΒΑΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ, Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορίας του Νέου Ελληνισµού, η- µοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης ΤΖΟΥΜΕΡΚΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, Επίκουρος Καθηγητής, Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδηµία Θεσσαλονίκης ΤΟΛΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ, ρ. Nεότερης Ιστορίας του Πανεπιστηµίου Iωαννίνων ΤΣΑΜΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, Οµότιµος Καθηγητής Μαθηµατικών, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΤΣΙΓΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡ., Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης, ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης ΤΣΙΟ ΟΥΛΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, Επίκουρος Καθηγητής Λαϊκής Τέχνης και Υλικού Πολιτισµού - Εικαστικός, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΦΙΛΙ ΟΥ ΑΝΘΗ, Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ΧΑΡΙΣΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Β., Καθηγητής Ιατρικής, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων ΧΡΟΝΗ ΑΘΗΝΑ, ρ. Αρχαιολογίας BABUIN ANDREA, Λέκτορας Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων COTOVANU LIDIA, ρ. Ιστορίας, Chargée de recherches á l Institut d Histoire N. Iorga, Académie Roumaine OSSWALD BRENDAN, ρ. Ιστορίας, École Française d Athènes RIZZO BEATRICE, Αρχαιολόγος, Πανεπιστήµιο Σαλέρνου VECCHIO LUIGI, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας και Επιγραφικής, Πανεπιστήµιο Σαλέρνου 14

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ: Γαράφα Φανή Γκούντα Σταυρούλα Κλείτσας Χρήστος Λιολίτσα Σοφία Μανούση ήµητρα Μπίλλης Κώστας Ράδου Αλεξάνδρα * Οι Σύνεδροι κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου µπορούν να επισκέπτονται τις µόνιµες Εκθέσεις Πινάκων και Γλυπτών της ΕΗΜ. Επίσης, µπορούν να επισκεφτούν το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων (Πάρκο Λιθαρίτσια), στο οποίο, εκτός της µόνιµης Έκθεσης, λειτουργούν ακόµη δύο περιοδικές: «Βουκόλοι, Μάγειροι, Ποιµένες. Κτηνοτροφία στην αρχαία Ήπειρο» και «και τα δέντρα στο Μουσείο;», κατά τις ώρες 8.30 16.00. Π λ η ρ ο φ ο ρ ί ε ς : Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, Παρασκευοπούλου 4, Ιωάννινα τηλ. 26510 25233 e-mail: ehm@otenet.gr 15

X ο ρ η γ ο ί : «ΛIΘAPITΣIA» Βιβλιοπωλείο ΚΩΝΗ