ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2013

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2013 Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι, Έρχεται σήμερα στο Περιφερειακό Συμβούλιο ο ετήσιος οικονομικός απολογισμός της Περιφέρειας Αττικής για το 2013. Ο απολογισμός, εισάγεται στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ως αρμόδιο όργανο για την έγκρισή του και στη συνέχεια θα υποβληθεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο μαζί με τα χρηματικά εντάλματα και όλα τα παραστατικά στοιχεία για τον κατασταλτικό έλεγχο, όπως προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. Κατά το οικονομικό έτος 2013, το σύνολο των πάσης φύσεως εισπράξεων, συμπεριλαμβανομένου και του υπολοίπου χρήσεως 2012, ανήλθε στο ποσό των 418.014.164,38 ευρώ, το δε σύνολο των εξόδων διαμορφώθηκε στο ποσό των 104.659.921,54 ευρώ. Επομένως, το ταμειακό υπόλοιπο του οικονομικού έτους 2013, διαμορφώνεται στο ύψος των 313.344.677,78 ευρώ εκ των οποίων τα 311.778.210,51 ευρώ αφορούν διαθέσιμα του Περιφερειακού Προϋπολογισμού και 1.566.467,27 ευρώ διαθέσιμα του προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων. Τα ποσά αυτά συμφωνούν απόλυτα με τα extrait των Τραπεζικών μας λογαριασμών όπως αυτά διαμορφώθηκαν την 31/12/2013. Για τα νούμερα που σας προανέφερα, έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά, και μέσα σε αυτή την αίθουσα, αλλά και αλλού, ιδίως τώρα που μπαίνουμε στην προεκλογική περίοδο, σε συνεντεύξεις και εκπομπές. 1

Επιτρέψτε μου όμως να σταθώ λίγο σε ορισμένα στοιχεία: Το 2011 όταν ξεκινήσαμε, η χρηματοδότηση από το Κράτος στην Περιφέρεια Αττικής, μέσω Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων ήταν 50 εκατ. ευρώ. Το 2013 έπεσε στα 18.133.616 ευρώ, και για το 2014 υπολογίζεται ότι θα κατέβει στα 17.338.440 ευρώ. Ένα δεύτερο νούμερο που θέλω να επισημάνω είναι οι τόκοι από τις καταθέσεις μας που για το 2013 έφτασαν περίπου στα 9 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, έχουμε καταφέρει να κερδίζουμε από μόνοι μας επιπλέον 50% από το ποσό που μας δίνει το Κράτος. Φανταστείτε ένα νοικοκυριό που κερδίζει από τους τόκους 50% περισσότερο εισόδημα το χρόνο. Και αυτό κάποιοι προσπαθούν να το εμφανίσουν ως αποτυχία!!!! Πάνω σε αυτή την τεράστια κοινωνική και οικονομική έκρηξη, με τις δραματικές περικοπές στους ΚΑΠ, η Περιφέρεια Αττικής έχει καταφέρει να είναι ο μοναδικός ίσως δημόσιος φορέας που δεν στήνεται στην ουρά, στο τέλος κάθε μήνα, περιμένοντας τη δόση του Υπουργείου Εσωτερικών για να κάνει τη δουλειά της. Επειδή ο οικονομικός απολογισμός είναι στοιχεία και αριθμοί, ας δούμε ορισμένους από αυτούς, που αποτυπώνουν ανάγλυφα την οικονομική διαδρομή των τελευταίων τριών χρόνων. Στοιχεία πραγματικά, και όχι λογιστικές εγγραφές. Στοιχεία, που ούτε δραματοποιούν εσκεμμένα την οικονομική κατάσταση, ούτε βέβαια και εξωραΐζουν τεχνηέντως την οικονομική μας διαχείριση. Αυτή η λογική, ήταν πάντα ξένη προς εμάς. 2

Άλλοι την χρησιμοποίησαν κατά καιρούς σε αυτόν τον τόπο με συνέπειες πασίγνωστες σε όλους μας. Έχοντας από την αρχή στόχο να σας ενημερώσω ουσιαστικά, θα παραθέσω τα ποσά εκείνα, που αφορούν την πραγματική διαχείρισή μας. Δεν θα αναφερθώ αναλυτικά, σε αυτές που αποκαλούνται μεταβιβαστικές πληρωμές. Σε αυτές δηλαδή που μας τις δίνει το κράτος για να τις δώσουμε σε συγκεκριμένους αποδέκτες, όπως πχ οι νεφροπαθείς. Τα καθαρά έσοδα της Περιφέρειάς μας προέρχονται από 5 πηγές. Από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους ΚΑΠ και τα τέλη μεταβίβασης αυτοκινήτων που αντιπροσωπεύουν το 90% των εσόδων μας, από τα πρόστιμα και παράβολα, από τους τόκους των καταθέσεών μας, και από τα λοιπά έσοδα. Το 2010, και οι 4 πρώην Νομαρχίες, που συγκρότησαν με την συγχώνευσή τους την Περιφέρεια Αττικής, είχαν έσοδα 110 εκ. ευρώ. Το 2013, τα έσοδα αυτά μειώθηκαν στα 54 εκ. ευρώ και το 2014 αναμένεται να μειωθούν και άλλο και να φθάσουν τα 51,5 εκ. ευρώ. Γιατί; Διότι οι ΚΑΠ, από 51 εκ. ευρώ, πέφτουν στα 18, και τα τέλη μεταβίβασης αυτοκινήτων από 52 εκ. ευρώ στα 22 εκ. ευρώ. Η αναφορά αυτής της πτώσης μπορεί να σοκάρει, όμως σοκάρει πιο πολύ, αν δούμε αθροιστικά ότι η Περιφέρεια Αττικής την 3

περίοδο που διανύουμε, σε σχέση με την περίοδο 2006-2009, υπολογίζοντας το σύνολο των εσόδων των 4 Νομαρχιών και της Υπερνομαρχίας, έχασε περίπου 150 εκατ. ευρώ. Ναι αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι. Από την Περιφέρεια Αττικής κόπηκαν μέσα σε μία τριετία 150 εκ. ευρώ. Κληθήκαμε να λειτουργήσουμε έναν νεοϊδρυθέντα θεσμό στο χειρότερο οικονομικό περιβάλλον των τελευταίων 40 χρόνων. Να τον κρατήσουμε αβύθιστο, μέσα σε μια οικονομική θύελλα. Αισθάνομαι όχι απλώς ικανοποίηση, αλλά περηφάνια που το πλοίο της Περιφέρειας άντεξε και έφτασε στο λιμάνι. Προς απογοήτευση πολλών, που προέβλεπαν με μαθηματική ακρίβεια τον καταποντισμό του. Όχι μόνο δεν δανειστήκαμε, όχι μόνο δεν χρεωθήκαμε, αλλά αντίθετα έχουμε και πλεονάσματα. Βλέπετε όλοι γύρω σας σε τι οδυνηρές περιπέτειες έχει πέσει ο Ελληνικός λαός, για να αποκτήσει πλεόνασμα ο Προϋπολογισμός του κράτους. Για να μπορούμε έστω και δειλά, έστω και θαμπά, να ελπίζουμε σε κάτι καλύτερο. Εμείς δεν επιβαρύνουμε ούτε με ένα ευρώ, τους προϋπολογισμούς του κράτους τα τελευταία 11 χρόνια. 4

Δεν προσθέσαμε ούτε ένα ευρώ στο δημόσιο έλλειμμα, που επέβαλε στους Έλληνες, τρομερές και άδικες θυσίες. Κι όμως στην χώρα που κυριαρχεί ο λαϊκισμός και ο παραλογισμός κατηγορούμαστε και γι αυτό. Στην χώρα όπου τα πάντα θυσιάζονται στον βωμό της κομματικής σκοπιμότητας και της επικράτησης με κάθε μέσο έναντι του αντιπάλου, όπου ο καιροσκοπισμός αντικαθιστά την αλήθεια, όπου η σκοπιμότητα διαλύει την αντικειμενικότητα, το ακούσαμε κι αυτό. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρόκειται για την ιλαροτραγωδία του παραλόγου. Να κατηγορούμαστε γιατί δεν συμπεριφερθήκαμε όπως οι πολιτικοί των εκάστοτε κυβερνήσεων, που βύθισαν την Ελλάδα στα χρέη, στην ύφεση, στον εξευτελισμό και την απόγνωση. Αν ήμασταν τέτοιοι, θα μας έλεγαν άραγε εύγε; Θα πει κάποιος της Αντιπολίτευσης: «Μα δεν σας κατηγορούμε για το πλεόνασμα. Σας ρωτάμε που το βρήκατε, και σας επικρίνουμε γιατί δεν το χρησιμοποιείτε, γιατί δεν το ρίχνετε στην αγορά». Αν είναι έτσι, ας βρούνε κατ αρχήν το θάρρος να πούνε έστω ένα δειλό μπράβο για το πλεόνασμα. Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να δώσω ορισμένες απαντήσεις για το πλεόνασμα. Εδώ θέλω να ανοίξω μια παρένθεση και να επισημάνω το εξής: Χρησιμοποιώ πρώτο ενικό, γιατί οι επιθέσεις με στοχεύουν προσωπικά. Ο Σγουρός, λένε και ξαναλένε. 5

Η αλήθεια όμως είναι, ότι η οικονομική διαχείριση της Περιφέρειας Αττικής και της Νομαρχίας Αθηνών, ήταν μια συλλογική προσπάθεια πολλών ανθρώπων. Αιρετών και υπηρεσιακών. Με την ευκαιρία, τους ευχαριστώ όλους θερμά και τους συγχαίρω. Διότι από την 1-1-2003 όταν αναλάβαμε την Νομαρχία Αθηνών, ενστερνίστηκαν τις απόψεις μου, υιοθέτησαν τη φιλοσοφία μου και αποδέχτηκαν τις ιδέες μου για την οικονομική διαχείριση. Αφοσιώθηκαν ολοκληρωτικά και δούλεψαν σκληρά, στην αρχή για την οικονομική εξυγίανση και μετέπειτα για πλεονασματικούς προϋπολογισμούς. Το οικονομικό επίτευγμα της Νομαρχίας Αθηνών, για το οποίο έχουν ακουστεί, όχι λίγα κολακευτικά σχόλια, από καλόπιστους και αντικειμενικούς κριτές, οφείλεται στο τρίπτυχο: 1. Όχι σπατάλες. 2. Μείωση των ελαστικών εξόδων. 3. Αύξηση των εσόδων, χωρίς επιβάρυνση των πολιτών. Νομίζετε ότι ήταν τυχαίο το ότι η Νομαρχία Αθηνών και η Περιφέρεια Αττικής σήμερα, δεν έχουν καμία Αναπτυξιακή Εταιρία; Τότε που κάθε πόλη και χωριό είχε και από μία Αναπτυξιακή, η μεγαλύτερη Νομαρχία της χώρας δεν είχε. Και αυτό ήταν επιλογή μας. Νομίζετε ότι ήταν τυχαίο που η Νομαρχία Αθηνών και η Περιφέρεια Αττικής δεν είχαν ούτε έχουν επικοινωνιακές ομάδες και συμβούλους; Έναν υπηρεσιακό δημοσιογράφο είχαμε, και αυτή η θέση κόπηκε με το δεύτερο Μνημόνιο. 6

Νομίζετε ότι ήταν τυχαίο που η Νομαρχία Αθηνών και η Περιφέρεια Αττικής δεν διοργάνωσε εορταστικά προγράμματα, εκδηλώσεις και φιέστες, την εποχή που αυτά ήταν στη μόδα; Που δεν έκανε έργα βιτρίνας και εντυπώσεων, χωρίς περιεχόμενο; Με λίγα λόγια νοικοκυροσύνη και σεβασμός στο δημόσιο χρήμα. Συνολικά υλοποιούμε περισσότερα από 1.000 έργα. Η συνολική χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Αττικής, το ΠΔΕ και τους πόρους της Περιφέρειας Αττικής υπερβαίνει τα 3,5 δις. Ευρώ. Οι θέσεις εργασίας που δημιουργούνται στα έργα αυτά ξεπερνούν τις 100.000. Ο ΦΠΑ που επιστρέφουμε στο κράτος είναι 800 εκατομμύρια Ευρώ, δηλαδή ξεπερνά το ποσό που θα διατεθεί για κοινωνικές παροχές από το πρωτογενές πλεόνασμα. Αυξήσαμε την απορρόφηση του ΠΕΠ κατά 400%, όταν αναλάβαμε την αρμοδιότητα. Υλοποιούμε ένα μεγάλο πρόγραμμα έργων και στους 66 Δήμους της Αττικής. Και θέλω να ευχαριστήσω όλους τους Δημάρχους της Αττικής που συνεργαστήκαμε σε καθημερινή βάση και ωριμάσαμε τα έργα αυτά. Έργα υποδομών, έργα κοινωνικής φροντίδας, έργα που βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής των πολιτών της Αττικής. 7

Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι, Το 2004, ήταν ένας πολύ σημαντικός σταθμός για τα οικονομικά της δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης. Μας μεταφέρθηκαν ως δικοί μας πόροι, τα τέλη μεταβίβασης των αυτοκινήτων, με απόφαση του τότε Υπουργού Οικονομικών Νίκου Χριστοδουλάκη. Ήταν πραγματικά μια ιστορική απόφαση, που απέφερε στα ταμεία της Νομαρχίας τόσα έσοδα όσα και οι ΚΑΠ. Πως πάρθηκε αυτή η απόφαση; Τυχαία; Χάρη στην μεγαλοκαρδία του Υπουργού και την γενναιοδωρία της Κυβέρνησης; Όχι βέβαια. Οι Νομάρχες, με επικεφαλής εμένα ως τον Νομάρχη της μεγαλύτερης Νομαρχίας της χώρας, δώσαμε σκληρό αγώνα. Διεκδικήσαμε με πίστη, ένταση και πάθος, αυτά τα κονδύλια. Τα καταφέραμε ενωμένοι, αλλάζοντας την οικονομική πορεία των Νομαρχιών. Το λέω αυτό, για εκείνους που μας κάνουν μαθήματα διεκδικήσεων. Που μας κατηγορούν ως υπάκουους και συμβιβασμένους. Που ξέρουν μόνο να εκτοξεύουν ανυπόστατες κατηγορίες και ανέξοδες κορώνες. 8

Μπορεί βέβαια να μην το γνωρίζουν, μπορεί να το γνωρίζουν και να το αποσιωπούν, χάριν παραταξιακών σκοπιμοτήτων. Μήπως το ΕΣΠΑ, ήρθε ως δια μαγείας στις Περιφέρειες; Δεν παλέψαμε πολύ για να το πάρουμε και να αποκτήσουν οι Περιφέρειες έναν αναπτυξιακό χαρακτήρα; Εμείς και διεκδικούμε και κερδίζουμε. Όχι για μένα και την παράταξή μου. Για τους πολίτες της Αττικής. Αλλά επιτρέψτε μου να επανέλθω στη δημιουργία του πλεονάσματος που έχει σήμερα η Περιφέρεια Αττικής. Σας μίλησα προηγουμένως για την Νομαρχία Αθηνών. Γιατί; Διότι η οικονομική πολιτική εκείνης της περιόδου ήταν η βάση δημιουργίας του σημερινού πλεονάσματος της Περιφέρειας Αττικής. Εκείνη η πολιτική συνεχίστηκε και στην Περιφέρεια Αττικής και σε ό,τι αφορά στην μείωση των εξόδων εντάθηκε. Εντάθηκε, διότι είδαμε τους πόρους μας από τους ΚΑΠ να μειώνονται κατά 67%, και από τα τέλη μεταβίβασης αυτοκινήτων κατά 60%. Και τι κάναμε μεταξύ 2011 και 2014; Μειώσαμε τα λειτουργικά μας έξοδα από 26,2 εκ. ευρώ σε 16,8 εκ. ευρώ. 9

Μειώσαμε τα ενοίκια από 24 σε 8 εκατ. ευρώ. Το πλεόνασμα κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν δημιουργήθηκε ξαφνικά. Είναι αποτέλεσμα συνετής διαχείρισης 10 χρόνων. 10 χρόνων, όπου αντί να αδειάζουμε τα ταμεία, αντί να δανειζόμαστε και να χρεωνόμαστε, αντί να σπαταλάμε και να διασκορπίζουμε εμείς μαζεύαμε. Στην εποχή των παχιών αγελάδων, κανείς δεν σκεφτόταν ότι θα ερχόταν και εκείνη των ισχνών. Όλοι ζούσαν σε τεχνητούς παραδείσους. Όλοι έκαναν τους καλούς και γενναιόδωρους και ξόδευαν ασύστολα. Και όταν δεν τους έφταναν αυτά που είχαν, δανείζονταν. Χωρίς φειδώ, χωρίς αιδώ. Και κατηγορούμαστε εμείς, που κόντρα στο ρεύμα, ήμασταν νοικοκύρηδες στα του οίκου μας. Όπως έπρεπε να ήταν όλοι. Που αν ήταν, η Ελλάδα δεν θα γνώριζε ποτέ Τρόικες, μνημόνια, κρίση. Δεν θα ήταν η Ελλάδα του ενάμιση εκατομμυρίου ανέργων, των μισθών των 500 ευρώ, των συντάξεων πείνας, της εξαφάνισης του κοινωνικού κράτους, της διαθεσιμότητας και των απολύσεων, η Ελλάδα της παρακμής και του διασυρμού. 10

Ενός λαού που από τον πιο αισιόδοξο λαό της Ευρώπης, έγινε ο πιο απαισιόδοξος. Ε, λοιπόν, το λέω ξεκάθαρα. Είμαι και είμαστε περήφανοι για τη διαχείρισή μας. Είμαι και είμαστε περήφανοι για την πλήρη διαφάνεια και τη νομιμότητα όλων μας των ενεργειών. Είμαι και είμαστε περήφανοι για τα πλεονάσματά μας. Είμαι και είμαστε περήφανοι για το έργο μας. Για ένα έργο και ένα πλεόνασμα, που έχει αναγνωριστεί και από το σύνολο σχεδόν των ευρωπαίων αξιωματούχων που γνώρισαν την Περιφέρεια Αττικής και τις επιδόσεις της. Και μιλώ για τον Ευρωπαίο Επίτροπο κ. Χαν που μας έδωσε συγχαρητήρια για την εντυπωσιακή πρόοδο στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ, τον Πρόεδρο της Επιτροπής των Περιφερειών κ. Βαλκάρθελ και τόσους άλλους. Φυσικά, εδώ στην Ελλάδα, κάποιοι έχουν βαλθεί με κάθε τρόπο, αυτό το έργο να το απαξιώσουν. Η μέθοδός τους γνωστή: στημένα δημοσιεύματα, υπονοούμενα, αστήρικτες κατηγορίες και φήμες που στοχεύουν στην παλιά γκεμπελίστικη πρακτική «πες πες κάτι θα μείνει». Δυστυχώς για αυτούς, η πραγματικότητα διαψεύδει καθημερινά τις συκοφαντίες, τις ψευδαισθήσεις και τις εμμονές τους. 11

Όσο για το τι τα κάνουμε: Ελπίζω ότι τουλάχιστον εσείς, που είστε σε αυτή την αίθουσα, να μην έχετε τέτοιες απορίες. Διότι είτε το ψηφίσατε είτε όχι, ενημερωθήκατε για το Τεχνικό Πρόγραμμα της Περιφέρειας, για τα έργα και τις δράσεις, που είναι όλα κωδικοποιημένα με τους προϋπολογισμούς τους. Στην προηγούμενη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου παρουσίασα αναλυτικά σε άξονες το σύνολο των έργων που εκτελεί η Περιφέρεια Αττικής και στους 66 Δήμους. Σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα, παιδικοί σταθμοί, οδοποιία, έργα επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων, έργα προστασίας του περιβάλλοντος, αναπλάσεις εκτελούνται σε όλους τους Δήμους της Αττικής. Υλοποιούμε ένα Πρόγραμμα 1.000 περίπου Εκτελεστέων Έργων. Αυτό κάποιοι θέλουν να το παρουσιάσουν ως απραξία.. Εγώ ρωτάω το εξής απλό: Υπάρχει άλλος Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης που να εκτελεί τόσα έργα; Αν υπάρχει να μας τον δείξουν. Αν δεν υπάρχει, να μας εξηγήσουν γιατί χτυπάνε αυτόν που κάνει τα περισσότερα έργα.. 12

Σε όσους μας κατηγορούν ότι «παρκάραμε» τα χρήματα, τους απαντώ: Ναι, παρκάραμε τα χρήματα σε έργα. Παρκάραμε 121 εκατ. ευρώ στην κατασκευή 65 παιδικών σταθμών. Παρκάραμε 450 εκατ. ευρώ σε έργα οδοποιίας. Παρκάραμε 370 εκατ. ευρώ στην κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων. Παρκάραμε 50 εκατ. ευρώ σε έργα Πολιτισμού. Παρκάραμε 175 εκατ. ευρώ για υποδομές Εκπαίδευσης. Παρκάραμε 148 εκατ. ευρώ για αθλητικές υποδομές. Παρκάραμε 130 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Παρκάραμε 217 εκατ. ευρώ για έργα επεξεργασίας λυμάτων. Κάθε έργο έχει κωδικοποιημένο όλο το ποσό του προϋπολογισμού του και εκτελείται κανονικά έχοντας από την αρχή εξασφαλισμένη όλη τη χρηματοδότησή του. Δεν λειτουργούμε με «έναντι» Δεν παρκάραμε τα χρήματα ούτε σε ομόλογα, ούτε σε προβολή, ούτε σε γιορτές. Δεν παρκάραμε τη λογική Συγγνώμη που δεν χρεοκοπήσαμε την Περιφέρεια Αττικής. 13

Όπως γνωρίζετε, το Κράτος σήμερα είναι ο μεγαλύτερος κακοπληρωτής. Χρωστά σε ιδιώτες, χρωστά σε επιχειρήσεις, δεν επιστρέφει το ΦΠΑ κ.λ.π. Όλοι οι φορείς του Δημοσίου και όλα τα Υπουργεία τρέχουν να ενταχθούν στις ρυθμίσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και να απαλλαγούν από τα παλιά τους χρέη. Η Περιφέρεια Αττικής ήταν η μόνη που δεν έτρεξε. Ξέρετε γιατί; Διότι δεν είχε κανένα χρέος. Καμία οφειλή. Δεν χρωστάγαμε σε κανέναν ούτε ένα ευρώ. Αυτή ήταν η μόνη μας «απραξία». Δεν πράξαμε ότι έπραξαν οι άλλοι, που τόσα χρόνια δανείζονταν, και σήμερα κατηγορούν τα δανεικά Που τόσα χρόνια σπαταλούσαν και σήμερα μας κάνουν μαθήματα οικονομικής διαχείρισης Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι, Τις προεκλογικές κορώνες τις καταλαβαίνω. Τις ανάγκες της αντιπολιτευτικής κριτικής επίσης. Αυτό που δεν μπορώ να αποδεχθώ είναι η ισοπεδωτική προσέγγιση και η μικροκομματική σκοπιμότητα. Γιατί δεν μπορεί το πρωί να εμφανίζεσαι στα τηλεοπτικά πάνελ ως αυτοδιοικητική λύση, και το βράδυ να περιμένεις το ραβασάκι με την κομματική γραμμή. Αντιμνημονιακός υποψήφιος με αυτοδιοικητική προβιά δεν γίνεται. Ούτε κομματικός υποψήφιος με αυτοδιοικητική άγνοια. 14

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει προβλήματα, έχει ανάγκες και έχει αυτοτέλεια απέναντι στην Κεντρική Εξουσία. Δεν είναι και δεν πρέπει να καταντήσει θερμοκήπιο εκκόλαψης ή ανάδειξης νέων βουλευτών. Ούτε πρέπει να μετατραπεί σε προθάλαμο της Βουλής. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν θέλει περαστικούς. Θέλει ανθρώπους αφοσιωμένους στο έργο και στη δουλειά τους αυτή. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θέλει πρωτίστως μεράκι. Και το μεράκι δεν επιβάλλεται. Ούτε προσδιορίζεται από τις κομματικές επιλογές και ανάγκες. Κάποιοι έχουν βαλθεί εδώ και καιρό να εκλογολογούν και να αποπροσανατολίζουν τους πολίτες, θέτοντας υπαρκτά ή ανύπαρκτα διλήμματα. Σε αυτή την προσπάθειά τους, χρησιμοποιούν θεμιτά και αθέμιτα μέσα. Διακινούν σενάρια, υποκινούν φήμες, αφήνουν υπόνοιες και σπιλώνουν υπολήψεις. Σε αυτή την ανθρωποφάγο αρένα που κυριαρχεί το δόγμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» δεν θα συμμετάσχω. Θα υπερασπιστώ με κάθε νόμιμο και θεμιτό τρόπο το έργο μου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, την προσωπική μου αξιοπρέπεια και την ηθική μου. Οι υβριστές και οι σκανδαλοθήρες θα με βρουν απέναντι στα υπόγεια σχέδιά τους. 15

Πάντα έπαιζα στο φως και αυτό θα συνεχίσω να κάνω. Όσοι κινούνται στους διαδρόμους, στα σκουπίδια και στα σκοτάδια θα αποκαλυφθούν. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι πεδίο αντιπαράθεσης θέσεων. Δεν είναι πεδίο κανιβαλισμού. Αυτή τη θέση θα την υπερασπιστώ με κάθε κόστος. Και επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να κάνω μια έκκληση προς τους υποψηφίους που προέρχονται από την Κεντρική Πολιτική σκηνή: Δεν πρέπει και δεν επιτρέπεται να μεταφέρουν τις αντιπαραθέσεις, τις οξύτητες και τα προβλήματα του κομματικού συστήματος, στο πεδίο της Αυτοδιοίκησης. Τους καλώ όλους, να μην παρασυρθούν από την ανθρωποφάγο πρακτική ενός κομματικού συστήματος που καταρρέει. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να μείνει μακριά από την τεχνητή προεκλογική πόλωση. Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι, Κάποιοι προσπαθούν να μας πείσουν ότι η συνετή διαχείριση, το νοικοκύρεμα, το αποθεματικό, είναι κακό πράγμα. Κάποιοι μας λένε ότι «το χρήμα πρέπει να κινείται». Κάποιοι εμμένουν στη λογική του «δώστα όλα». Προφανώς, δεν έχουν καταλάβει γιατί φτάσαμε ως χώρα στο χείλος του γκρεμού. Δεν διδάχθηκαν τίποτα από αυτά που περνά ο ελληνικός λαός εδώ και πέντε χρόνια. Δεν έχουν ακούσει ποτέ την παροιμία που λέει ο λαός μας: «Όποιος βγάνει και δεν βάνει, γρήγορα στον πάτο φτάνει». 16

Και όπως έχετε καταλάβει, η Κυβέρνηση πλέον δεν «βάνει» τίποτα Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος έλεγε: «Πρόσεχε τα μικρά έξοδα. Μια μικρή διαρροή μπορεί να βουλιάξει ένα μεγάλο καράβι». Εμείς προσέξαμε και τα μικρά και τα μεγάλα. Και τις μικρές και τις μεγάλες διαρροές. Αναγνωρίζω σε κάθε πρόσωπο το αυτονόητο δικαίωμα της κριτικής και της αντίθετης άποψης. Καταλαβαίνω, μετά από 3 εκλογικές αναμετρήσεις, ότι στην προεκλογική περίοδο γίνεται και μια κατάχρηση του δικαιώματος της κριτικής. Δεν υποτιμώ, ούτε απαξιώνω την κριτική που μου γίνεται. Ακόμη και αν την θεωρώ εντελώς άδικη και αστήριχτη. Εκείνο όμως που για εμάς και εμένα, έχει ξεχωριστή αξία και σημασία είναι, η άποψη που έχουν για την Περιφέρεια οι πολίτες που μας έχουν εμπιστευθεί. Οι άνθρωποι του μόχθου, οι άνθρωποι που αναζητούν με αγωνία ένα στήριγμα στα προβλήματά τους. Αυτοί και μόνο μας στηρίζουν. Σε αυτούς και μόνο απευθυνόμαστε και σε αυτούς λογοδοτούμε. Και τις τοπικές κοινωνίες τις εκφράζουν οι δημοτικές τους αρχές. Οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαστήκαμε τα προηγούμενα χρόνια. Χωρίς χρώματα, χωρίς κομματικές παρωπίδες. Εκείνοι που έχουν πλεόνασμα γνώσης για όσα έγιναν. 17

Και αυτοί είναι οι Δήμαρχοι των 48 Δήμων της Νομαρχίας Αθηνών και των 66 της Περιφέρειας Αττικής. Ευχαριστώ όλους όσους μίλησαν με καλά λόγια. Όμως δεν μένω σ αυτά. Υπογραμμίζω ότι δεν έχω ακούσει ένα Δήμαρχο, να βγαίνει και να λέει ότι ο Σγουρός τον κορόιδεψε. Ότι συμφωνήσαμε κάτι και δεν το έκανα. Ότι εντάξαμε ένα έργο στο τεχνικό μας πρόγραμμα και μετά το ακυρώσαμε, γιατί δεν είχαμε εξασφαλίσει τη χρηματοδότησή του. Ότι του συμπεριφέρθηκα με βάση κομματικά κριτήρια. Για μένα αυτή είναι η καλύτερη αναγνώριση. Ηθική, πολιτική και αυτοδιοικητική. Από εκεί και πέρα, εκλογές έχουμε, όλοι θα ακονίζουν τα ξίφη τους και θα τα στρέψουν εναντίον της Διοίκησης της Περιφέρειας. Ας το κάνουν. Δεν πρόκειται να μας τραυματίσουν. Ασπίδα μας είναι κάθε πτυχή της πολιτικής μας. Η αξιοκρατία, η διαφάνεια, η νοικοκυροσύνη, η αξιοπιστία, η αποτελεσματικότητα, η εντιμότητα. Ασπίδα μας είναι το πολύπλευρο έργο μας. Το είπα και στην πρόσφατη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για τον διοικητικό απολογισμό: 18

Δυστυχώς, κάποιοι βλέπουν την Περιφέρεια Αττικής ως λάφυρο. Κάποιοι μεθοδεύουν εντυπώσεις για να αποπροσανατολίσουν από την ουσία. Κάποιοι σχεδιάζουν ήδη πως θα ξοδέψουν το αποθεματικό που με κόπο τα τελευταία δέκα χρόνια δημιουργήσαμε. Κάποιοι προσπαθούν να εμπλέξουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση με τις πιο σκοτεινές πλευρές του κομματικού συστήματος. Κάποιοι κατασκευάζουν εχθρούς και στοχοποιούν τους «ενοχλητικούς». Κάποιοι είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν ακόμα και την αξιοπρέπεια τους στο βωμό πολιτικών, κομματικών και προσωπικών σκοπιμοτήτων. Τους κατανοώ αλλά δεν τους ακολουθώ. Δεν το έκανα το 2003 όταν ξεκινούσα την ενασχόλησή μου με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν θα το κάνω ούτε σήμερα. Συγγνώμη που δεν χρεοκοπήσαμε!!! Σας ευχαριστώ πολύ. 19