Βιολογία Γενικής Παιδείας ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Το πρώτο είδος ανθρώπων είναι ο: Α. Αυστραλοπίθηκος Homo sapiens Homo habilis Άνθρωπος του Κρο-Μανιόν Α2. Η στερεοσκοπική όραση των πρωτευόντων οφείλεται: Α. Στον ανεπτυγμένο εγκέφαλό τους Στην εξέλιξη της έγχρωμης όρασης Στην προσαρμογή τους στην εδαφόβια και δενδρόβια διαβίωση Στη θέση των ματιών τους στο κέντρο του κρανίου
Α3. Η όξινη βροχή προκαλείται από: Α. Το όζον Τα οξείδια του αζώτου και του θείου Τους υδρογονάνθρακες Το μονοξείδιο του άνθρακα Α4. Με αντιβιοτικό δεν αντιμετωπίζεται η: Α. Χολέρα Σύφιλη Πνευμονική καντιντίαση Πολιομυελίτιδα Α5. Οι τοξίνες που παράγουν οι μικροοργανισμοί: Α. Αποτελούν αντιγόνα ιστοσυμβατότητας Αποτελούν αλλεργιογόνα Προκαλούν πόνο Ανήκουν στις ενδορφίνες ΜΟΝΑΔΕΣ 25
ΘΕΜΑ Β Β1. Το σχήμα αφορά τη δομή του ανοσοβιολογικού συστήματος. Να συμπληρώσετε τις έννοιες που λείπουν στα τετράγωνα με τα γράμματα Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι. ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΡΓΑΝΑ Α. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ Β ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ Τ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ ΜΥΕΛΟΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ Η. Θ. Β ΜΝΗΜΗΣ Τ ΜΝΗΜΗΣ Ε. Ι. Ζ. Τ ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΜΟΝΑΔΕΣ 9 Β2. Να γράψετε τους ορισμούς για τις έννοιες: Ομοιόσταση, Φλεγμονή, Εξελικτική θεωρία. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 (2Χ3)
Β3. Να αντιστοιχίσετε κάθε όρο της στήλης Ι με έναν όρο της στήλης ΙΙ. Στήλη Ι 1. Αζωτοδεσμευτικά βακτήρια 2. Νιτροποιητικά βακτήρια 3. Απονιτροποιητικά βακτήρια 4. Αποικοδομητές Στήλη ΙΙ Α. μετατροπή αμμωνίας σε νιτρικά ιόντα παραγωγή αμμωνίας μετατροπή μοριακού αζώτου σε νιτρικά ιόντα μετατροπή νιτρικών ιόντων σε μοριακό άζωτο ΜΟΝΑΔΕΣ 4 Β4. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 Οι σκύλοι, οι αλεπούδες, τα τσακάλια, οι λύκοι και οι ύαινες ελέγχθηκαν ως προς την παρουσία (+) ή την απουσία (-) 7 χαρακτηριστικών και τα αποτελέσματα καταγράφονται στον παραπάνω πίνακα. Αξιολογώντας τις πληροφορίες του πίνακα να κατασκευάσετε το φυλογενετικό δένδρο των ζώων αυτών.
ΘΕΜΑ Γ Γ1. Στο ακόλουθο διάγραμμα απεικονίζεται η αντίδραση του ανοσοβιολογικού συστήματος στην είσοδο τριών αντιγόνων: σε ένα μικρόβιο (αντιγόνο α), σε συστατικό τροφίμου (αντιγόνο β) και στην γύρη των λουλουδιών (αντιγόνο γ). Δ1. Σε ποια περίπτωση η αντίδραση του ανοσοβιολογικού συστήματος είναι: α. πρωτογενής και β. Σε ποιες δευτερογενής; Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. (μονάδες 5 ) Δ2. Ποιο από τα παραπάνω τρία αντιγόνα προκαλεί αλλεργία; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 5) ΜΟΝΑΔΕΣ 10 Γ2. Να εξηγήσετε τον ρόλο της γεωγραφικής απομόνωσης στην εξέλιξη των ειδών. ΜΟΝΑΔΕΣ 5
Γ3. Η πνευμονία αποτελεί φλεγμονή των πνευμόνων που προκαλείται από ποικίλους μικροοργανισμούς. Α. Να αναφέρετε (ονομαστικά) τους παθογόνους μικροοργανισμούς που γνωρίζετε ότι μολύνουν κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος. ΜΟΝΑΔΕΣ 3 Για ποιον από τους μικροοργανισμούς που αναφέρατε στο προηγούμενο ερώτημα είναι δυνατό να παραχθούν ιντερφερόνες (μονάδες 2) και με ποιον τρόπο θα συμβάλλουν στην αντιμετώπισή του (μονάδες 3); ΜΟΝΑΔΕΣ 6 (2+3) ΘΕΜΑ Δ Σε ένα οικοσύστημα ζουν 10.000 έντομα που τρέφονται από το νέκταρ και τους καρπούς 1.000 φυτών. Τα έντομα αποτελούν τροφή για 200 σπίνους που επίσης ζουν στο οικοσύστημα και οι σπίνοι αποτελούν τροφή για τις 5 κουκουβάγιες του οικοσυστήματος. Δ1. Να γράψετε την τροφική αλυσίδα για τους οργανισμούς (μονάδες 2) που αναφέρονται και να σχεδιάσετε την πυραμίδα πληθυσμού του οικοσυστήματος (μονάδες 4). Να αιτιολογήσετε τη μορφή της πυραμίδας (μονάδες 3). ΜΟΝΑΔΕΣ 9 (2+4+3) Δ2. Εάν είναι γνωστό ότι μία κουκουβάγια έχει βιομάζα περίπου 1 κιλό, να υπολογίσετε τη βιομάζα του ενός σπίνου (μονάδες 2) και τη βιομάζα όλου του τροφικού επιπέδου των φυτών στο οικοσύστημα (μονάδες 2). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 4). ΜΟΝΑΔΕΣ 8 (2+2+4) Δ3. Κάποια χρονική στιγμή εντοπίστηκε μη βιοδιασπώμενο εντομοκτόνο στις κουκουβάγιες και οι μετρήσεις έδειξαν ότι σε κάθε κουκουβάγια υπήρχαν 4mg εντομοκτόνου. Να υπολογίσετε τη συνολική ποσότητα εντομοκτόνου που υπήρχε στο οικοσύστημα (μονάδες 2) και τη συγκέντρωση του εντομοκτόνου στους σπίνους (μονάδες 3). ΜΟΝΑΔΕΣ 5 (2+3)
Δ4. Να εξηγήσετε για ποιο από τα είδη του οικοσυστήματος είναι περισσότερο επικίνδυνο το εντομοκτόνο. ΜΟΝΑΔΕΣ 3