Οριστική Μελέτη. Τεύχος 10. Ειδικές Τεχνικές Προδιαγραφές ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ (ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι) ΔΕΥΑ ΛΑΡΙΣΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ (ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι) ΔΕΥΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΕΡΓΟ: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ (Ε.Ε.Λ.) Τ.Κ. ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ: ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι 810.000,00 (χωρίς ΦΠΑ) Οριστική Μελέτη Τεύχος 10. Ειδικές Τεχνικές Προδιαγραφές ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019

ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 Α. ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ... 3 1. ΓΕΝΙΚΑ...3 2. ΜΟΝΑΔΕΣ...4 Φρεάτιο εισόδου- αντλιοστάσιο αρχικής ανύψωσης...4 Σηπτική δεξαμενή...5 Ηλεκτρομαγνητικό παροχόμετρο εισόδου...5 Κλίνες ξήρανσης ιλύος...6 Κλίνη τεχνητών υγροβιοτόπων οριζόντιας επιφανειακής ροής (FWS) Α επιπέδου..7 Κλίνες τεχνητών υγροβιοτόπων οριζόντιας επιφανειακής ροής (SF ή HSSF) Β επιπέδου...8 Αντλιοστάσιο ανακυκλοφορίας κλινών Α & Β επιπέδου...9 Αντλιοστάσιο τροφοδοσίας τριτοβάθμιας επεξεργασίας... 10 Τριτοβάθμια επεξεργασία... 10 Δεξαμενή απολύμανσης... 11 Ηλεκτρομαγνητικό παροχόμετρο εξόδου... 12 Σύστημα απόσμησης... 12 Δεξαμενή αποθήκευσης... 14 Αντλιοστάσιο επεξεργασμένων... 14 Έργα διάθεσης-άρδευσης... 14 3. ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑ... 23 Κύριος Η/Μ εξοπλισμός... 23 Ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις... 28 Δεδομένα Μελέτης... 42 Δομή συστήματος διανομής ενέργειας... 42 Επιθεώρηση και Δοκιμές... 44 1

Κινητήρες..... 44 Στοιχειώδες ηλεκτρολογικό υλικό... 45 Θεμελιακή γείωση... 61 Γενικός Πίνακας Χαμηλής Τάσης... 64 Σύστημα Αντικεραυνικής Προστασίας... 65 Περιγραφή αυτοματοποιημένης λειτουργίας συστήματος... 68 Προγραμματιζόμενος λογικός ελεγκτής (PLC)... 72 Αυτοματισμός λειτουργίας... 74 Σωληνώσεις-Βοηθητικά Δίκτυα-Έργα περιβάλλοντος χώρου... 76 4. ΛΟΙΠΑ ΕΡΓΑ ΕΡΓΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ... 80 Β. ΘΕΣΗ ΣΕ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΟΚΙΜΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ - ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΑΔΟΧΟ... 84 1. ΓΕΝΙΚΑ... 84 2. ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΣΕ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΟΚΙΜΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ..... 85 2.1 Θέση των μονάδων σε αποδοτική λειτουργία... 85 2.2 Δοκιμές ολοκλήρωσης... 86 3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΝΑΔΟΧΟ... 88 4. ΜΗΤΡΩΟ ΕΡΓΟΥ... 90 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ... Error! Bookmark not defined. Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών όρων... Error! Bookmark not defined. 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αντικείμενο του δημοπρατούμενου έργου αποτελεί η κατασκευή της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) Τ.Κ. Κοιλάδας της Δ.Ε. Κοιλάδας του Δήμου Λαρισαίων, με την μέθοδο των κλινών τεχνητών υγροβιότοπων (constructed wetlands), η οποία θα συνδυάζει μια κλίνη επιφανειακής ροής FWS Α επιπέδου και δύο κλίνες οριζόντιας υποεπιφανειακής ροής SF Β επιπέδου, σε σειρά με αυτήν του Α επιπέδου, έχοντας και στάδιο τριτοβάθμιας επεξεργασίας με φίλτρανση. Θα υπάρχει και μονάδα επεξεργασίας ιλύος σε δύο κλίνες τεχνητών υγροβιότοπων για την ξήρανσης αυτής. Μέρος του έργου αποτελεί και η κατασκευή του συστήματος διάθεσηςάρδευσης, καθώς και η φύτευση των περίπου 4.250 δέντρων (Ευκάλυπτου, του είδους Eucalyptus globulus ή/και Λεύκης, του είδους Populus alba), που θα αρδεύονται, σε έκταση περίπου 20 στρεμμάτων, παρακείμενη της ΕΕΛ, μέσα στο ίδιο οικόπεδο, έκτασης 99.118,00 τ.μ.. Η ΕΕΛ θα καταλαμβάνει έκταση περίπου 4,5 στρεμμάτων. Τα λύματα του οικισμού, μέσω εσωτερικού δικτύου αποχέτευσης, θα συλλέγονται σε κεντρικό φρεάτιο που θα κατασκευαστεί στο νοτιοδυτικό τμήμα του οικισμού για να οδηγηθούν με βαρυτικό αγωγό σε αντλιοστάσιο ανύψωσης, που θα κατασκευαστεί εντός της Εγκατάστασης. Η Δ.Ε. Κοιλάδας εντάχθηκε στο Δήμο Λαρισαίων της Περιφέρειας Θεσσαλίας με βάση το Πρόγραμμα Καλλικράτης. Η θέση κατασκευής της ΕΕΛ βρίσκεται 335μ. νοτιοδυτικά του οικισμού, σε τμήμα οικοπέδου έκτασης 99.118,00 τ.μ. Το μέσο υψόμετρο του οικοπέδου είναι 107 m. Η κατασκευή της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων θα πραγματοποιηθεί σε μία τελική φάση (Β Φάση) και θα καλύπτει τις ανάγκες αποχέτευσης για την επόμενη 40-ετία, 800ισοδύναμων κατοίκων (ι.κ.). Α. ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ Οι ανοχές των δομικών κατασκευών των επιμέρους μονάδων πρέπει να ικανοποιούν τις απαιτήσεις του παραρτήματος Β της ΕΝ 12255-1 και να είναι συμβατές με τον εξοπλισμό που πρόκειται να εγκατασταθεί. Πλησίον των περιοχών, που απαιτούνται εργασίες καθαρισμού, θα πρέπει να προβλεφθούν υδροληψίες από το δίκτυο βιομηχανικού νερού της εγκατάστασης. Θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση πόσιμου νερού για εργασίες πλύσης ή άρδευσης του περιβάλλοντος χώρου, ενώ θα λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή μόλυνσης του δικτύου πόσιμου νερού από το δίκτυο βιομηχανικού νερού. Σε όλες τις υδροληψίες θα πρέπει να υπάρχει σήμανση του βιομηχανικού και πόσιμου νερού, σύμφωνα με τις σχετικές Προδιαγραφές. Θα πρέπει όλες οι δεξαμενές να μπορούν να εκκενωθούν πλήρως, είτε με βαρύτητα ή με φορητή υποβρύχια αντλία, για τον καθαρισμό τους και την συντήρηση του εξοπλισμού. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να προβλεφθούν επαρκείς ρήσεις ή άλλα μέσα για την στράγγιση του πυθμένα των δεξαμενών προς ένα βαθύ φρεάτιο για την εγκατάσταση της φορητής αντλίας ή την σύνδεση με το δίκτυο στραγγιδίων. Σε περίπτωση παράλληλων ομοειδών μονάδων πρέπει να είναι δυνατή από υδραυλική άποψη η διοχέτευση της συνολικής παροχής από τις υπόλοιπες λειτουργούσες μονάδες (θεωρώντας ότι μία μονάδα βρίσκεται εκτός λειτουργίας για συντήρηση). Εάν προβλέπεται μία μόνο ομοειδής μονάδα, θα πρέπει να υπάρχει διάταξη παράκαμψής της. (Αυτό ισχύει και για όλες τις αντλίες και τους φυσητήρες). Ανάντη παράλληλων ομοειδών μονάδων θα πρέπει να κατασκευαστούν μεριστές παροχής για την εξασφάλιση της ισοκατανομής της παροχής στις κατάντη μονάδες. Η ισοκατανομή της παροχής θα 3

γίνεται με υπερχειλιστές λεπτής στέψης ή άλλον δόκιμο τρόπο, ενώ θα πρέπει να εξασφαλίζεται και η απομόνωση των επιμέρους γραμμών. Για τον σκοπό αυτόν θα πρέπει να εγκατασταθούν χειροκίνητα υπερχειλιστικά θυροφράγματα ή επίτοιχα θυροφράγματα (θυροφράγματα πυθμένα). Στη περίπτωση μεγάλων θυροφραγμάτων, ή θυροφραγμάτων που θα ανοίγουν αυτόματα θα πρέπει να εγκατασταθούν μεταδότες κίνησης (actuators). Όπου προδιαγράφεται σχετικά (π.χ. αντλιοστάσια) θα πρέπει να προβλεφθεί επαρκής αριθμός εφεδρικών μονάδων. Εάν δεν ορίζεται διαφορετικά, η διατιθέμενη εφεδρεία θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 25%. Θα πρέπει να αποφεύγεται η είσοδος ατόμων στους υγρούς θαλάμους των αντλιοστασίων. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για την αποφυγή αποθέσεων στους θαλάμους και θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα ανέλκυσης του εξοπλισμού από το δάπεδο εργασίας με κατάλληλες διατάξεις και ανυψωτικό εξοπλισμό. Όλες τις υποβρύχιες αντλίες και οι υποβρύχιοι αναδευτήρες θα πρέπει να διαθέτουν οδηγούς ανέλκυσης από ανοξείδωτο χάλυβα και επαρκές μήκος ανοξείδωτης αλυσίδας ή συρματόσχοινου, που θα είναι μόνιμα συνδεδεμένη με την αντλία ή τον αναδευτήρα για την ανύψωσή τους στο επίπεδο εργασίας. Επίσης στο σκυρόδεμα θα εγκατασταθούν σωλήνες με φλάντζες ως υποδοχείς για την στήριξη του φορητού ανυψωτικού εξοπλισμού. Στις δεξαμενές θα πρέπει να υπάρχει στηθαίο ελάχιστου ύψους 80 cm για την προστασία των εργαζομένων. Στην περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό θα πρέπει να τοποθετηθούν κιγκλιδώματα ελάχιστου ύψους 1,10m. Πλησίον του εξοπλισμού και σε εύκολα προσβάσιμη θέση πρέπει να υπάρχει κομβίον εκτάκτου ανάγκης για την παύση λειτουργίας του εξοπλισμού σε περίπτωση ανάγκης. Η εγκατάσταση όλου του εξοπλισμού θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με τα οριζόμενα στις σχετικές Προδιαγραφές και τις οδηγίες του κατασκευαστή του εξοπλισμού. Για τον σκοπό αυτόν, ο Ανάδοχος θα πρέπει να περιλάβει στην προσφορά του τις υπηρεσίες του κατασκευαστή του εξοπλισμού για την παρακολούθηση κατά την συναρμολόγηση, την θέση του έργου σε λειτουργία και τις δοκιμές του. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξασφαλίζεται ευχερής και ασφαλής πρόσβαση και θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποκομιδή και συντήρηση του. Για τον σκοπό αυτό, ο Ανάδοχος θα πρέπει να περιλάβει στην προσφορά του τις υπηρεσίες του κατασκευαστή του εξοπλισμού για την παρακολούθηση κατά την συναρμολόγηση, την θέση του έργου σε λειτουργία και τις δοκιμές του. 2. ΜΟΝΑΔΕΣ Φρεάτιο εισόδου- αντλιοστάσιο αρχικής ανύψωσης Το αντλιοστάσιο εισόδου θα δέχεται την παροχή αιχμής (22 m3/hr). Θα φέρει αντλίες, ανοξείδωτη εσχάρα με διάκενα 20 mm και πάχους ράβδων 10mm για την απομάκρυνση μεγάλων αντικειμένων, κάλυμμα βαρέως τύπου και αναμικτήρα λυμάτων οριζόντιου άξονα, υποβρύχιου τύπου, κατασκευασμένου εξ ολοκλήρου από INOX 304, με κινητήρα, ισχύος 1,5 kw και 1500 στροφών. Ο κινητήρας του αναμικτήρα λυμάτων θα έχει τριφασικό ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα, 380/660V, 50Ηz, 0,7 kw, 1430 rpm, με βαθμό προστασίας IP 68 και κλάση μόνωσης F και θα είναι αναγνωρισμένου οίκου. Οι αντλίες λυμάτων (1+1εφεδρική) θα είναι φυγοκεντρικές, βαρέως τύπου, με μασητήρα, κλάσης μόνωσης F και πίεσεως λειτουργίας τουλάχιστον 10 bar. Η κάθε μία θα είναι συνδεδεμένη άμεσα σε ενιαίο κέλυφος με τριφασικό (380/660V), ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα, σε πλήρη σύζευξη και τοποθέτηση σε βάση στήριξης, με το καλώδιο τροφοδοσίας, τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό: - παροχή κάθε αντλίας, 22 m3/hr - αντίστοιχο μανομετρικό αντλιών στην παραπάνω παροχή, 5 mυσ - εγκατεστημένη ισχύς 1,5 kw 4

Σηπτική δεξαμενή H σηπτική δεξαμενή θα είναι στεγανή, καλυμμένη δεξαμενή από οπλισμένο σκυρόδεμα και θα αποσμείται από την κεντρική μονάδα απόσμησης. Με γνώμονα χρόνο παραμονής 1,25 ημέρες κατά την παροχή αιχμής, θα κατασκευαστεί σηπτική δεξαμενή από οπλισμένο σκυρόδεμα, ορθογωνικού σχήματος, με διαστάσεις: Ωφέλιμο μήκος δεξαμενής Ωφέλιμο πλάτος δεξαμενής Ωφέλιμο βάθος δεξαμενης Ωφέλιμο βάθος υγρών : 10,00 m : 5,50 m : 4,00 m : 3,70 m Ωφέλιμος όγκος δεξαμενής για την παραμονή λυμάτων : 203,50 m3. Η σηπτική δεξαμενή θα διαθέτει ανθρωποθυρίδες άνωθεν για επιτήρηση και κλίμακα καθόδου. Από την σηπτική θα ξεκινάει αγωγός by-pass που παρακάμπτει την κλίνη FWS και μπαίνει στην είσοδο των SF. Ηλεκτρομαγνητικό παροχόμετρο εισόδου Στον κεντρικό καταθλιπτικό αγωγό του αντλιοστασίου τοποθετείται μετρητής παροχής ηλεκτρομαγνητικός, επαγωγικού τύπου, κατάλληλος για μέτρηση παροχής σε σωλήνα, DN 90, 16 atm. Ο μετρητής, αναγνωρισμένου οίκου κατασκευής, η περιοχή μέτρησης θα είναι τουλάχιστον 25% μεγαλύτερη της παροχής αιχμής σχεδιασμού, θα φέρει τυποποιημένες φλάντζες και θα τοποθετηθεί σε σωλήνωση της ίδιας ονομαστικής διαμέτρου. Θα είναι πλήρης με ένα μετατροπέα - μεταδότη, ένα όργανο ένδειξης 96x96 mm και έναν ολοκληρωτή παροχής. Τα χαρακτηριστικά λειτουργίας του συστήματος μέτρησης παροχής θα είναι, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, ως ακολούθως: α. Ονομαστική διάμετρος μετρητή DN (mm) β. Περιοχή μέτρησης: ελάχιστη παροχή (m3/hr) γ. Ονομαστική πίεση λειτουργίας (Mpa) δ. Απώλειες ροής ε. Μέγιστο σφάλμα μέτρησης σε ποσοστό της παροχής που μετράται κάθε στιγμή για όλη την περιοχή ταχυτήτων 0,30-5,00 (m/sec): ± 2,0% στ. Σήμα εξόδου μετατροπέα: 4-20mA (ανάλογα με την παροχή). Το όργανο ένδειξης του μετρητή θα τοποθετηθεί σε πίνακα ελέγχου του αντλιοστασίου, ο οποίος θα φέρει επίσης μετρητή ποσότητας νερού (m3) εννέα (9) ψηφίων με δυνατότητα μηδενισμού. Ο μετρητής δεν θα παρεμβάλει κανένα εμπόδιο στην ροή του υγρού (μηδενική πτώση πίεσης), δεν θα έχει κινούμενα μέρη και θα είναι κατάλληλος για μετρήσεις σε διαβρωτικά υγρά και υγρά με αιωρήματα. Η μέτρηση πρέπει να είναι ανεξάρτητη από μεταβολές πυκνότητας, ιξώδους, πίεσης και θερμοκρασίας. Θα πρέπει να έχει δυνατότητα μέτρησης και προς τις δυο κατευθύνσεις. Η επένδυση των αισθητηρίων να είνα από σκληρό καουτσούκ ή νεοπρένιο και τα ηλεκτρόδιο από ανοξείδωτο χάλυβα AISI 316 με προστασία IP 67. Το αισθητήριο θα έχει σύνδεση με φλάντζα κατά DIN και στην περίπτωση που η διάμετρος είναι μικρότερη της αντίστοιχης σωλήνωσης, πρέπει να συνοδεύεται από τεμάχια συστολήςδιαστολής με μέγιστη κλίση 8 ο. Στην περίπτωση μη αγώγιμου παρεμβύσματος ή οργάνου, θα συνδέεται αγωγός συνέχειας γείωσης μεταξύ των φλαντζών διατομής 6mm. 5

Ο μετρητής θα αποτελείται από αισθητήριο, φλάντζες σύνδεσης, μετατροπέα σήματος, όργανο στιγμιαίας και αθροιστικής ένδειξης παροχής και data logger για την ηλεκτρονική καταγραφή των παροχών. Ο μετατροπέας θα είναι κατάλληλος για εγκατάσταση σε απομακρυσμένη από το αισθητήριο θέση, θα έχει ακρίβεια μέτρησης +/- 0.5% και προστασία IP 67. Η περιοχή μέτρησης θα είναι κατ ελάχιστο ρυθμιζόμενη από 10 έως 125% της ονομαστικής παροχής. Περιλαμβάνονται οι ελαστικοί δακτύλιοι και οι κοχλίες και περικόχλια που θα φέρουν αντισκωριακή προστασία. Ο μετρητής θα συνοδεύεται από πιστοποιητικό υδραυλικών δοκιμών και έντυπα τεχνικής τεκμηρίωσης (διαγράμματα λειτουργίας, τεχνικά χαρακτηριστικά, οδηγίες ρύθμισης και συντήρησης κλπ), υπόκειται δε στην έγκριση της Υπηρεσίας. Ο μετατροπέας θα διαθέτει: i. πληκτρολόγιο προγραμματισμού και ενσωματωμένη οθόνη, για την στιγμιαία και την αθροιστική ένδειξη (m3/hr), καθώς και των σφαλμάτων κατά την λειτουργία του ii. δυνατότητα ασφαλούς αποθήκευσης των τεχνικών χαρακτηριστικών του μετρητή, σε περίπτωση διακοπής ρεύματος iii. σήμα εξόδου 0/4...20mA, ανάλογο της στιγμιαίας παροχής iv. σήμα σφάλματος οργάνου v. τροφοδοσία 230V/50Hz vi. δυνατότητα λειτουργίας σε περιοχή θερμοκρασιών -20 έως 60οC vii. ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα σύμφωνα με IEC801/VDE0843. Η καταγραφή παροχής θα γίνεται ηλεκτρονικά μέσω data logger. Οι ενδείξεις θα καταγράφονται, θα αθροίζονται και θα εκτυπώνονται μέσω του λογισμικού της εγκατάστασης. Μαζί με τον εξοπλισμό θα παραδοθεί και πλήρες διάγραμμα ηλεκτρολογικής συνδεσμολογίας του κατασκευαστή μαζί με λεπτομερείς οδηγίες για την ρύθμιση και βαθμονόμηση του οργάνου. Κλίνες ξήρανσης ιλύος Η ιλύς από την σηπτική δεξαμενή με αντλίες στέλνεται προς τις δυο κλίνες ξήρανσης. Τα στραγγίσματα από τις δυο κλίνες συγκεντρώνονται στο φρέατιο στραγγιδίων και οδεύουν με αγωγό φυσικής ροής προς το φρεάτιο εισόδου της ΕΕΛ. Η στεγάνωση της κλίνης θα γίνει με πεπιεσμένη αργιλική στρώση ελάχιστου πάχους 20 cm με μεμβράνη από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (HPDE) πάχους 2 mm η οποία θα προστατεύεται και από τις δύο πλευρές της με γεωύφασμα πυκνότητας 400 gr/m 2, το οποίο δεν πρέπει να είναι υφαντό. Οι βασικές ιδιότητες που θα έχει η χρησιμοποιούμενη μεμβράνη πρέπει να είναι οι ακόλουθες: (i) (ii) (iii) (iv) (v) (vi) (vii) αμελητέα υδροπερατότητα αντοχή σε φυσική καταπόνηση αντοχή σε χημική προσβολή αντοχή σε βιολογική προσβολή αντοχή σε χρονική γήρανση (πάνω από 50 έτη) ευκολία μεταφοράς, φορτοεκφόρτωσης, προσκόμισης στον τόπο του έργου ευκολία διάστρωσης (viii) ευκολία στον έλεγχο αξιοπιστίας. 6

Οι συγκολλήσεις των φύλλων θα εκτελεστούν με εγκεκριμένη μέθοδο, σε διεύθυνση παράλληλη με αυτή της γραμμής μέγιστης κλίσης της δεξαμενής και σε θερμοκρασία περιβάλλοντος από +5 C έως +40 C. Η διαδικασία συγκόλλησης θα λαμβάνει χώρα υπό κατάλληλες ατμοσφαιρικές συνθήκες και σε καμία περίπτωση υπό βροχόπτωση. Στο υπόστρωμα τοποθετούνται: 250 mm χαλίκια με διάμετρο 20 mm περίπου 250 mm λεπτά χαλίκια με διάμετρο 4-6 mm περίπου 100-150 mm άμμος με διάμετρο 0.4-0.6 mm περίπου. Πάνω από το υπόστρωμα υπάρχει 1,0-1,5μ ελεύθερο ύψος για τοποθέτηση ιλύος χρονικού διαστήματος 10 ετών τουλάχιστον. Καλάμια τύπου «καλάμουρα» (Fragmites Australis) φυτεύονται στο ενδιάμεσο στρώμα χαλικιού, ακριβώς κάτω από την άμμο. Απαιτούμενες μονάδες Δύο (2) κλίνες ξήρανσης ιλύος παραγόμενης στη σηπτική δεξαμενή, με ελάχιστες διαστάσεις έκαστη μήκος πλάτος επιφάνεια (ανά κλίνη) επιφάνεια (ολική) βάθος (για την απόθεση της ιλύος) : 7,50 m : 7,0 m : 52,5 m2 : 105 m2 : 1,00 m Ένα (1) Α/Σ ξηρού τύπου τροφοδοσίας των κλινών ξήρανσης ιλύος από την σηπτική δεξαμενή. Στοιχεία αντλιών ιλύος Οι αντλίες ιλύος (1+1 εφεδρική) θα είναι φυγοκεντρικές, βαρέως τύπου με μασητήρα, κλάσης μόνωσης F και πίεσεως λειτουργίας τουλάχιστον 10 bar. Η κάθε αντλία θα είναι συνδεδεμένη άμεσα σε ενιαίο κέλυφος με τριφασικό (380/660V), ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα, σε πλήρη σύζευξη και τοποθέτηση σε βάση στήριξης, με το καλώδιο τροφοδοσίας, τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό: - παροχή κάθε αντλίας, 4 m3/hr - αντίστοιχο μανομετρικό αντλιών στην παραπάνω παροχή, 5 mυσ - εγκατεστημένη ισχύς 1,5 kw Κλίνη τεχνητών υγροβιοτόπων οριζόντιας επιφανειακής ροής (FWS) Α επιπέδου Τα λύματα από την σηπτική δεξαμενή θα εισέρχονται στην κλίνη οριζόντιας επιφανειακής ροής (FWS) 1 κλίνη Α επιπέδου, επιφάνειας 800 m2. Η στεγάνωση της κλίνης θα γίνει με πεπιεσμένη αργιλική στρώση ελάχιστου πάχους 20 cm με μεμβράνη από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (HPDE) πάχους 2 mm η οποία θα προστατεύεται και από τις δύο πλευρές της με γεωύφασμα πυκνότητας 400 gr/m2, το οποίο δεν πρέπει να είναι υφαντό. Οι βασικές ιδιότητες που θα έχει η χρησιμοποιούμενη μεμβράνη πρέπει να είναι οι ακόλουθες: (i) αμελητέα υδροπερατότητα 7

(ii) αντοχή σε φυσική καταπόνηση (iii) αντοχή σε χημική προσβολή (iv) αντοχή σε βιολογική προσβολή (v) αντοχή σε χρονική γήρανση (πάνω από 50 έτη) (vi) ευκολία μεταφοράς, φορτοεκφόρτωσης, προσκόμισης στον τόπο του έργου (vii) ευκολία διάστρωσης (viii) ευκολία στον έλεγχο αξιοπιστίας. Οι συγκολλήσεις των φύλλων θα εκτελεστούν με εγκεκριμένη μέθοδο, σε διεύθυνση παράλληλη με αυτή της γραμμής μέγιστης κλίσης της δεξαμενής και σε θερμοκρασία περιβάλλοντος από +5 C έως +40 C. Η διαδικασία συγκόλλησης θα λαμβάνει χώρα υπό κατάλληλες ατμοσφαιρικές συνθήκες και σε καμία περίπτωση υπό βροχόπτωση. Στην κλίνη FWS μετά την εκσκαφή και την στεγάνωση θα τοποθετηθεί: στρώση πάχους 40 cm φυτική γη και στην αρχική και τελική ζώνη των κλινών FWS, καθώς και στα διαχωριστικά μεταξύ των διαμερισμάτων της κλίνης, θα πραγματοποιηθεί πλήρωση με σκύρα διαστάσεων 2,5-5 cm. Το υπερκείμενο υγρό θα έχει κυμαινόμενο βάθος ανάλογα με την εποχή που θα ρυθμίζεται από ειδική διάταξη εξόδου. Θα κατασκευαστεί μία (1) κλίνη τεχνητού υγρότοπου ελεύθερης επιφάνειας FWS, με διαστάσεις μήκος πλάτος βάθος υποστρώματος βάθος υγρών επιφάνεια : 50,00 m : 16,00 m : 0,40 m : 0,40 0,70 m (χειμώνας) : 0,30 0,60 m (καλοκαίρι) : 800 m2 κλίση πυθμένα : 1%. Κλίνες τεχνητών υγροβιοτόπων οριζόντιας επιφανειακής ροής (SF ή HSSF) Β επιπέδου Η έξοδος από την κλίνη FWS εισέρχεται στις δύο (2), παράλληλες μεταξύ τους, κλίνες οριζόντιας υποεπιφανειακής ροής (SF) του Β επιπέδου, έκαστη επιφάνειας 1.235 m2 και συνολικής επιφάνειας 2.470 m2. Μέρος της εκροής των SF ανακυκλοφορείται στις κλίνες FWS & SF, μέσω αντλιοστασίου ανακυκλοφορίας. Θα κατασκευαστούν δύο (2) παράλληλες κλίνες τεχνητού υγρότοπου υποεπιφανειακής ροής επιφάνειας (SF), με διαστάσεις εκάστης μήκος : 19,00 m πλάτος : 65,00 m επιφάνεια : 1.235 m2 ανά κλίνη (συνολικά 2.470 m2) κλίση πυθμένα : 1%. Η στεγάνωση της κλίνης θα γίνει με πεπιεσμένη αργιλική στρώση ελάχιστου πάχους 20 cm με μεμβράνη από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (HPDE) πάχους 2 mm η οποία θα 8

προστατεύεται και από τις δύο πλευρές της με γεωύφασμα πυκνότητας 400 gr/m2, το οποίο δεν πρέπει να είναι υφαντό. Οι βασικές ιδιότητες που θα έχει η χρησιμοποιούμενη μεμβράνη πρέπει να είναι οι ακόλουθες: (i) (ii) (iii) (iv) (v) (vi) (vii) αμελητέα υδροπερατότητα αντοχή σε φυσική καταπόνηση αντοχή σε χημική προσβολή αντοχή σε βιολογική προσβολή αντοχή σε χρονική γήρανση (πάνω από 50 έτη) ευκολία μεταφοράς, φορτοεκφόρτωσης, προσκόμισης στον τόπο του έργου ευκολία διάστρωσης (viii) ευκολία στον έλεγχο αξιοπιστίας. Οι συγκολλήσεις των φύλλων θα εκτελεστούν με εγκεκριμένη μέθοδο, σε διεύθυνση παράλληλη με αυτή της γραμμής μέγιστης κλίσης της δεξαμενής και σε θερμοκρασία περιβάλλοντος από +5 C έως +40 C. Η διαδικασία συγκόλλησης θα λαμβάνει χώρα υπό κατάλληλες ατμοσφαιρικές συνθήκες και σε καμία περίπτωση υπό βροχόπτωση. Σε κάθε κλίνη SF, μετά την εκσκαφή και την στεγάνωση, θα τοποθετηθούν τα ακόλουθα υλικά από τον πυθμένα προς την επιφάνεια: - στρώση πάχους 80 cm πολύ καλά πλυμένο χαλίκι μη ασβεστολιθικής σύστασης διαμέτρου 20-30 mm - αργιλικό επίστρωμα 3-4 mm - στην αρχική και τελική ζώνη των κλινών SF θα πραγματοποιηθεί πλήρωση με σκύρα διαστάσεων 2,5-5 cm. Λειτουργία Τα επεξεργασμένα λύματα από την κλίνη FWS θα τροφοδοτούνται βαρυτικά σε οδοντωτούς ανοξείδωτους υπερχειλιστές από όπου και θα ισοκατανέμονται ομοιόμορφα κατά πλάτος των κλινών SF. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ομοιόμορφη τροφοδοσία των λυμάτων σε όλο το πλάτος τους. H είσοδος των υγρών γίνεται με σωλήνα PVC Σ41 D200, που θα είναι εφοδιασμένος με γωνίες οι οποίες θα επιτρέπουν την ρύθμιση, ακόμη και διακοπή της ροής σε κάθε μια από τις κλίνες, σε περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο. Η ρύθμιση της στάθμης των υδάτων στις κλίνες και η εκκένωσή τους θα γίνεται μέσω απλών μηχανισμών ρύθμισης της στάθμης (γωνιών) από PVC που θα βρίσκονται σε φρεάτια στις εξόδους των κλινών. Για την έξοδο των καθαρών χρησιμοποιείται διάτρητος σωλήνας ΡΕ Φ200. Αντλιοστάσιο ανακυκλοφορίας κλινών Α & Β επιπέδου Θα πραγματοποιείται ανακυκλοφορία από την έξοδο των κλινών SF (ή άλλως HSSF) και προς την είσοδο της κλίνης FWS και την είσοδο των κλινών SF, με αντλίες εγκατεστημένες στο φρεάτιο εξόδου των κλινών SF. Εγκαθίστανται δύο (2) αντλίες ανακυκλοφορίας (1 κύρια και 1 εφεδρική) έκαστη ελάχιστης παροχής 7 m3/h σε 12 mυσ. Το αντλιοστάσιο ανακυκλοφορίας θα είναι επαρκών διαστάσεων, ώστε να δέχεται την παροχή αιχμής (22 m3/hr). 9

Η περίσσεια καθαρή εκροή μέσω βαρυτικού αγωγού PVC Σ41 Φ200, καταλήγει στον υγρό θάλαμο του αντλιοστασίου τροφοδοσίας της τριτοβάθμιας επεξεργασίας (φίλτρο τριτοβάθμιας επεξεργασίας). Οι αντλίες ανακυκλοφορίας (1+1 εφεδρική) θα είναι φυγοκεντρικές, βαρέως τύπου, με πτερωτή vortex, με ελάχιστο πέρασμα στερεών 50 mm, κλάσης μόνωσης F και πίεσης λειτουργίας τουλάχιστον 10 bar. Η κάθε αντλία θα πρέπει να μπορεί να εκκινεί τουλάχιστον 20 φορές ανά ώρα, θα είναι συνδεδεμένη άμεσα σε ενιαίο κέλυφος με τριφασικό (380/660V), ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα,, πλήρως συζευγμένα και τοποθετημένα σε βάση στήριξης, με το καλώδιο τροφοδοσίας, τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό: - παροχή κάθε αντλίας, 7 m3/hr - μανομετρικό αντλιών στην παραπάνω παροχή, 12 mυσ - εγκατεστημένη ισχύς 1,5 kw - ελάχιστο πέρασμα στερεών 50 mm. Αντλιοστάσιο τροφοδοσίας τριτοβάθμιας επεξεργασίας Οι αντλίες τροφοδοσίας της τριτοβάθμιας επεξεργασίας (1+1 εφεδρική) θα είναι υποβρύχια, φυγοκεντρική, βαρέως τύπου (με πτερωτή vortex), κλάσης μόνωσης F και πίεσεως λειτουργίας τουλάχιστον 10 bar. Η κάθε αντλία θα θα πρέπει να μπορεί να εκκινεί τουλάχιστον 20 φορές ανά ώρα είναι συνδεδεμένη άμεσα σε ενιαίο κέλυφος με τριφασικό (380/660V), ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα, πλήρως συζευγμένα και τοποθετημένα σε βάση στήριξης, με το καλώδιο τροφοδοσίας, τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό: - παροχή κάθε αντλίας 7 m3/hr - μανομετρικό αντλιών στην παραπάνω παροχή 8 mυσ - εγκατεστημένη ισχύς 1,1 kw - ελάχιστο πέρασμα στερεών 50 mm. Τριτοβάθμια επεξεργασία Η περίσσεια καθαρή εκροή των κλινών Β επιπέδου καταλήγει μέσω βαρυτικού αγωγού PVC Σ41. Φ200, στον υγρό θάλαμο του αντλιοστασίου τροφοδοσίας της τριτοβάθμιας επεξεργασίας στα κατάντι. Η τριτοβάθμια επεξεργασία των επεξεργασμένων λυμάτων θα γίνεται με αυτόματο αυτοκαθαριζόμενο φίλτρο από ανοξείδωτο ατσάλι, με σίτα πολλαπλών σταδίων και πολύ μικρού περάσματος (μικρότερο από 500 μm) ποιότητας τουλάχιστον AISI 304, μεγάλης επιφάνειας φίλτρανσης, υδραυλικής λειτουργίας, με αυτόματο σύστημα έκπλυσης, και χαρακτηριστικά την εύκολη εγκατάσταση και συντήρηση, ελάχιστης παροχής λειτουργίας 7 m3/hr. Στη συνέχεια το νερό περνάει στην δεύτερη περιοχή φίλτρανσης, η οποία περιλαμβάνει ένα πολλαπλών επιπέδων πλέγμα με μικρότερα διάκενα. Αυτό το πλέγμα προστατεύεται από ένα μεταλλικό δίχτυ το οποίο κάνει και αυτό μία προφίλτρανση. Ενώ το νερό περνάει μέσα από το λεπτό πλέγμα προς την έξοδο, τα σωματίδια που βρίσκονται μέσα στο νερό συγκεντρώνονται στην εσωτερική επιφάνεια του λεπτότερου πλέγματος και σχηματίζουν ένα στρώμα. Το στρώμα αυτό από τις ακαθαρσίες από μόνο του ενεργεί ως φίλτρο και συλλέγει πολύ πιο μικρά σωματίδια σε σχέση με αυτά που συλλέγει το λεπτό πλέγμα. Η διαφορά μεταξύ της πίεσης εισόδου και της πίεσης στην έξοδο ονομάζεται διαφορική πίεση (ΔP). Η αυτόματη έκπλυση του αυτοκαθαριζόμενου φίλτρου θα πραγματοποιείται όταν η διαφορά πίεσης μεταξύ εξόδου και εισόδου ανέλθει στα προκαθορισμένα από τον κατασκευαστή του συστήματος επίπεδα. Η έκπλυση θα πραγματοποιείται μέσω αντλιών νερού. 10

Οι αντλίες έκπλυσης της τριτοβάθμιας επεξεργασίας (1+1 εφεδρική) θα είναι τύπου γεωτρήσεων νερού, υποβρύχιες, φυγοκεντρικές, πολυβάθμιες, ανοξείδωτες, συνδεδεμένες άμεσα σε ενιαίο κέλυφος με τριφασικό (380/660V), ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα, πλήρως συζευγμένα και τοποθετημένα σε βάση στήριξης, με το καλώδιο τροφοδοσίας, τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό: - παροχή κάθε αντλίας, 15 m3/hr - μανομετρικό αντλιών στην παραπάνω παροχή, 25 mυσ - εγκατεστημένη ισχύς 2 kw. Το σύστημα τριτοβάθμιας επεξεργασίας θα παραδοθεί και εγκατασταθεί πλήρες με τον δικό του ηλεκτρικό πίνακα, το σύστημα αυτοματισμού του, έτοιμο για λειτουργία. Εναλλακτικά, γίνονται αποδεκτές και διαφορετικές τεχνολογίες για την τριτοβάθμια επεξεργασία, ήτοι φίλτρα τύπου υπερδιήθησης ή μικρόφιλτρα υφάσματος τύπου δίσκου ή φίλτρα ανθρακίτηάμμου πολυστρωματικά. Οι προσφερόμενες μονάδες θα πρέπει να διαθέτουν εφεδρείες (σε module UF, ή σε αριθμό μονάδων φίλτρων), ώστε σε κάθε περίπτωση συντήρησης ή επισκευής μετά από ζημία να υπάρχει αυτόματη λειτουργία του εφεδρικού φίλτρου ή/και της εφεδρικής αντλίας. Στα πολυστρωματικά φίλτρα και φίλτρα άμμου η ταχύτητα ροής θα είναι μέχρι 7m/h (χωρίς τη λειτουργία του εφεδρικού συστήματος κατά τη διάρκεια πλύσης, service κλπ). Σε όλα τα άλλα ο σχεδιασμός θα γίνεται με ροή 20% μικρότερη από τη μέγιστη που δίνει ο κατασκευαστής). Όλες οι λειτουργίες θα γίνονται αυτόματα από πίνακα με PLC και ρυθμιζόμενες παραμέτρους Δεξαμενή απολύμανσης Μετά την τριτοβάθμια επεξεργασία η ροή εισέρχεται στην δεξαμενή απολύμανσης για χλωρίωση, μέσω αναλογικού χλωριωτή υποχλωριώδους ασβεστίου με ταμπλέτες υποχλωριώδους ασβεστίου(caocl) περιεκτικότητας 70 % κ.ό. σε ενεργό χλώριο, πλήρως συζευγμένου και τοποθετημένου, με τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό, παροχής τουλάχιστον 8m3/hr. Τα υγρά εισέρχονται αρχικά στη μονάδα και μεταφέρονται μέσω καναλιού ρυθμιζόμενης ροής για την προστασία του συστήματος από υδραυλικά πλήγματα. Το προς επεξεργασία υγρό κινείται στην στρωματοποιημένη επιφάνεια του καναλιού και έρχεται σε επαφή με τις ταμπλέτες του υποχλωριώδους ασβεστίου, οι οποίες διαλύονται ανάλογα με το ρυθμό ροής. Όσο αυξάνεται η ροή στο σύστημα, αυξάνεται αναλογικά και η δόση, με αποτέλεσμα η συγκέντρωση των χημικών να παραμένει σταθερή. Όταν μειώνεται η ροή, μειώνεται αναλογικά και η δόση των χημικών. Σε συνθήκες χαμηλής ροής, όλο το υγρό οδηγείται στο κατώτατο στρώμα του δοσομετρητή. Στο στρώμα αυτό σχηματίζεται ένα στενό υδραυλικό κανάλι στο οποίο αυξάνεται η ταχύτητα του υγρού, διαβρώνοντας τις ταμπλέτες ομοιόμορφα και διασφαλίζοντας ακριβή δόση χημικών. Όσο η ροή στο δοσομετρητή αυξάνεται το επίπεδο του υγρού ανυψώνεται στο μέσο στρώμα ροής. Το μέσο στρώμα ροής επιταχύνει το υγρό όταν διέρχεται από τις ταμπλέτες. Στο στρωματοποιημένο κανάλι υπάρχει και ένα θυρόφραγμα που ρυθμίζει το ύψος του υγρού για καλύτερο έλεγχο του συστήματος και της δόσης των χημικών. Όλη η εκροή διέρχεται από το θάλαμο υδροδυναμικής ανάμιξης για τη διασφάλιση πλήρους επαφής με τα χημικά. Σε κάθε στάδιο επεξεργασίας διασφαλίζεται υψηλή απόδοση για κάθε φόρτιση και για κάθε απαίτηση επεξεργασίας. Ο δοσομετρητής έχει πολλαπλές επιλογές εγκατάστασης, όπως τοποθέτηση μέσα στο έδαφος, σύνδεση στη γραμμή επεξεργασίας στην επιφάνεια του εδάφους και τοποθέτηση στο θάλαμο επαφής των χημικών. Περιλαμβάνεται χυτευτό πλαίσιο στήριξης και ενώσεις εισροής και εκροής που επιτρέπουν τη σύνδεση με σωληνώσεις PVC Schedule 40. Ο δοσομετρητής θα είναι ειδικά κατασκευασμένος έτσι ώστε να μπορεί να ταφεί πριν ή μετά από μια δεξαμενή επαφής χημικών ή ένα υπεδάφιο φίλτρο. Για εγκατάσταση μέσα σε θάλαμο επαφής χημικών διατίθεται μη διαβρωτικό περίβλημα για την προστασία του συστήματος. Μετά την τοποθέτηση και ρύθμιση του συστήματος, 11

αυτό λειτουργεί αυτόματα χωρίς την απαίτηση άλλης ρύθμισης και με ελάχιστες απαιτήσεις για συντήρηση. Στοιχεία δεξαμενής χλωρίωσης Αριθμός διαδρόμων : 2 πλάτος διαδρόμων μήκος διαδρόμoυ βάθος υγρών : 0,80 m : 16,00 m : 2,45 m ωφέλιμο όγκο : 62,72 m3. Ηλεκτρομαγνητικό παροχόμετρο εξόδου Ότι ισχύει για το παροχόμετρο εισόδου, μόνο που αυτό αυτό θα είναι DN 75 16atm. Σύστημα απόσμησης Η αντιμετώπιση των οσμαερίων από το φρεάτιο εισόδου-αντλιοστάσιο εισερχομένων λυμάτων και την σηπτική δεξαμενή θα γίνει με δίκτυα συγκέντρωσης-απαγωγής, που θα μεταφέρουν τα οσμαέρια με εξαεριστήρα σε φίλτρο με πληρωτικό υλικό κόμποστ (βιόφιλτρο κόμποστ). Η μονάδα απόσμησης θα απορροφά το δύσοσμο αέρα από τους κλειστούς χώρους (δεξαμενές και μονάδες προσκολλημένης βιομάζας) και θα τον καθαρίζει πριν διοχετευτεί στην ατμόσφαιρα. Η διάταξη απόσμησης θα αποτελείται από τα ακόλουθα τμήματα: α.σύστημα συλλογής και αναρρόφησης του δύσοσμου αέρα μέσω δικτύου σωληνώσεων εκ πλαστικών σωλήνων που εκκινούν από τους δύσοσμους χώρους - το σύστημα αυτό αποτελείται από ένα εξαεριστήρα κατάλληλου μανομετρικού και παροχής, και σύστημα σωληνώσεων που οδηγούν τον δύσοσμο αέρα στο φίλτρο απόσμησης β.εφύγρανση του βιόφιλτρου κόμποστ Το βιόφιλτρο κόμποστ πρέπει να διατηρείται με αρκετή υγρασία για επιβίωση των μικροοργανισμών που προσροφούν & εξουδετερώνουν τα οσμαέρια. Η εφύγρανση θα γίνεται με σύστημα καταιονισμού καθαρού νερού (πόσιμου), πάνω από το φίλτρο (υδρονέφωση), περιοδικά κάθε μια ώρα περίπου. Με το σύστημα αυτό αυξάνεται με καταιονισμό η υγρασία του αέρα για να αποφευχθεί η αφυδάτωση και η καταστροφή του βιολογικού μίγματος και ρυθμίζεται η υγρασία στα επιθυμητά για τα βακτηρίδια επίπεδα. γ.φίλτρο απόσμησης με βιολογικό μίγμα Το χρησιμοποιούμενο μέσο πλήρωσης θα αποτελείται από πριονίδι ή κομμάτια από φλοιούς δένδρων και ώριμο κόμποστ, το οποίο θα εμποτίζεται με ενεργό ιλύ που περιέχει ενεργά βακτηρίδια, τα οποία θα οξειδώνουν τις δύσοσμες ουσίες κατά την διέλευση του δύσοσμου αέρα μέσα στο φίλτρο. Στον πυθμένα του φίλτρου μέσω διάτρητων αγωγών θα υπάρχει στρώση από χαλίκια διαμέτρου 1-2cm και πάχους 30cm. Τα οσμαέρια, μετά την πλήρη εξουδετέρωσή τους, θα διοχετεύονται στην ατμόσφαιρα. Η μονάδα αυτή απαιτεί ελάχιστο χώρο για την εγκατάστασή της 9m2, ενώ τα στραγγίδια θα συγκεντρώνονται σε φρεάτιο και θα καταλήγουν στη σηπτική δεξαμενή Το βιόφιλτρο (τύπου compost) θα τοποθετηθεί στην πλάκα της σηπτικής δεξαμενής, με διαστάσεις μήκος : 3,00 m πλάτος : 3,00 m ύψος πληρωτικού : 0,80 m ύψος ζώνης αποστράγγισης : 0,30 m ύψος ολικό : 1,30 m επιφάνεια : 9 m2. 12

Το βιόφιλτρο, με ελάχιστη ενεργή επιφάνεια 9 m2 και βεντιλατέρ παροχής 150 m3/hr, ισχύος 2 kw και θα είναι θα είναι βιομηχανικό προϊόν κατασκευαστή, που θα διαθέτει ISO για τον σχεδιασμό και την κατασκευή παρόμοιων μονάδων. Το πληρωτικό υλικό θα έχει ακανόνιστη διάταξη, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ικανοποιητική επαφή του αέρα στο υλικό και κατάλληλο, ώστε να συνδυάζει διαφορετικές μηχανικές δομές και βιολογικές ιδιότητες, αποφεύγοντας τη συστολή του στρώματος και διατηρώντας για μεγάλα χρονικά διαστήματα σταθερή την πτώση πίεσης του αέρα που θα διέρχεται. Το κέλυφος της μονάδας θα είναι κατασκευασμένο από GRP, κατάλληλο για υπαίθρια τοποθέτηση και θα διαθέτει όλες τις απαραίτητες φλαντζωτές συνδέσεις για την είσοδο του αέρα, την εγκατάσταση αισθητηρίων των οργάνων μέτρησης και των θέσεων δειγματοληψίας του αέρα κτλ. Ανάντη του φίλτρου θα εγκατασταθεί πλυντηρίδα εφύγρανσης στην οποία θα προστίθενται οξειδωτικά, ώστε η συγκέντρωση H2S και NH3 να είναι μικρότερη από 5ppm πριν την είσοδο στο βιολογικό φίλτρο. Η συνολική παροχή διαβροχής θα είναι μεγαλύτερη από 10 l/m 3 διερχόμενου αέρα, ώστε η σχετική υγρασία του αέρα να είναι >95%. Η ταχύτητα διέλευσης του αέρα διαμέσου της πλυντηρίδας εφύγρανσης θα είναι μικρότερη από 3,0 m/s. Το φίλτρο απόσμησης θα είναι βιολογικό μίγμα με μέσο πλήρωσης από πριονίδι ή κομμάτια από φλοιούς δένδρων και ώριμο κόμποστ, το οποίο εμποτίζεται θα με ενεργό ιλύ. Γενικά Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό των οσμών κατά την διακίνηση, επεξεργασία και αποθήκευση λυμάτων και ιλύος. Ειδικότερα θα πρέπει να προβλεφθεί περιορισμός των οσμών στη πηγή με την κάλυψη, όλων των δεξαμενών και των φρεατίων με στεγανά καλύμματα. Όπου απαιτείται, θα πρέπει να εγκατασταθεί δίκτυο αεραγωγών για την συλλογή του προς επεξεργασία αέρα. Το δίκτυο θα κατασκευαστεί από ανοξείδωτο χάλυβα ή πλαστικό υλικό και θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισης της παροχής αέρα των επιμέρους κλάδων, μέσω ρυθμιστικών διαφραγμάτων αεραγωγών (control dampers). Το δίκτυο των αεραγωγών θα είναι τέτοιο ώστε η μέγιστη ταχύτητα να είναι μικρότερη των 15 m/sec. Ο δύσοσμος αέρας θα συλλέγεται κατά προτίμηση στη πηγή, ενώ ιδιαίτερη μέριμνα θα ληφθεί για την συλλογή και των βαρέων και των ελαφρύτερων αέριων ρύπων, προβλέποντας κατάλληλα στόμια τόσο σε χαμηλή όσο και σε υψηλή στάθμη. Θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για τον περιορισμό της παροχής του προς απόσμηση αέρα, απομονώνοντας κατά το δυνατό τους δύσοσμους χώρους, ώστε να μην διαχέονται οι οσμές σε ευρύτερες περιοχές. Το δίκτυο αεραγωγών θα πρέπει να ικανοποιεί τις παρακάτω απαιτήσεις: σε δεξαμενές και υγρούς θαλάμους η παροχή του αέρα θα υπολογιστεί για 24ωρη λειτουργία του συστήματος εξαερισμού με 5 τουλάχιστον εναλλαγές / ώρα, λαμβάνοντας υπόψη όλο τον όγκο της αντίστοιχης δεξαμενής, θαλάμου, φρεατίου κτλ. σε αίθουσες που διακινείται προσωπικό (πχ. αίθουσα αφυδάτωσης, προεπεξεργασίας κτλ.) η παροχή του αέρα θα υπολογιστεί για 10 εναλλαγές / ώρα κατά την διάρκεια της βάρδιας και για 5 εναλλαγές / ώρα την υπόλοιπη περίοδο της ημέρας σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στη παροχή του δικτύου, ο παρεχόμενος αέρας στις επιμέρους μονάδες επεξεργασίας. Όπου απαιτείται ρύθμιση του προς απόσμηση αέρα, θα πρέπει να προβλεφθεί ικανοποιητικό σύστημα για την ρύθμιση της παροχής αέρα (πχ. ανεμιστήρας δύο ταχυτήτων, έλεγχο από inverter κτλ.). Σε όλες τις αίθουσες που είναι συνδεδεμένες με το δίκτυο των αεραγωγών απόσμησης, καθώς επίσης και όπου αναφέρεται στη παρούσα (π.χ. χώροι διακίνησης χημικών κτλ.) θα πρέπει να εγκατασταθούν αξονικοί ανεμιστήρες, οι οποίοι θα τίθενται σε λειτουργία, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα άμεσου εξαερισμού των χώρων ανεξάρτητα από την λειτουργία των μονάδων απόσμησης Οι αξονικοί ανεμιστήρες θα υπολογιστούν για 5 εναλλαγές / ώρα. Ο ανεμιστήρας θα είναι αξονικής ροής αντιεκρηκτικού τύπου, κατάλληλης παροχής και στατικής πίεσης και θα αποτελεί τμήμα της προμήθειας του κατασκευαστή των μονάδων απόσμησης. Ο ανεμιστήρας πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διαθέτει τον αποσμούμενο αέρα σε καπνοδόχο ύψους 2,0m από το πλησιέστερο κτίριο. Η έδραση του ανεμιστήρα στην βάση του θα γίνεται μέσω κατάλληλων αντικραδασμικών συνδέσμων. Το κέλυφος της μονάδας θα είναι κατασκευασμένο από υλικό ανθεκτικό σε διαβρωτικό περιβάλλον και κατάλληλο για υπαίθρια εγκατάσταση. Για την πρόσβαση στο εσωτερικό της μονάδας, θα πρέπει να προβλεφθούν κατάλληλες θύρες με κλείστρα και μεντεσέδες κατασκευασμένα από 13

ανοξείδωτο χάλυβα AΙSI 316. Η μονάδα απόσμησης θα στηρίζεται σε κατάλληλη ανοξείδωτη βάση βαρέως τύπου. Ειδικότερα: αναμενόμενη συγκέντρωση υδροθείου στο χώρο (πρίν την αραίωση με αέρα) μέχρι 20 mg/lt (συνήθης 5-15 mg/t), αναμενόμενη συγκέντρωση αιχμής υδροθείου μέχρι 50 mg/lt (για μερικά δευτερόλεπτα), Aπόδοση καθαρισμού οσμαερίων > 95 % (επιθυμητή 99%), επιτρεπόμενη φόρτιση επιφάνειας φίλτρανσης μέχρι 30-60 m3/m2/h, πορώδες μέσα στο υλικό φίλτρανσης 35-50%, χρόνος παραμονής οσμαερίων στο φίλτρο >30 sec, υγρασία στο πληρωτικό υλικό 25-50%, υπόστρωμα φίλτρανσης πάχους 20-30 cm από χαλίκι διαμέτρου 1-2 cm, Σύνθεση υλικού φίλτρανσης, μίγμα από α) ξηρές - τεμαχισμένες φλύδες δένδρων ή κληματίδες (ή χονδροκομμένο πριονίδι) μεγέθους 20-60 mm σε ποσοστό 30%, β) ξηρές - τεμαχισμένες φλύδες δένδρων ή κληματίδες (ή χονδροκομμένο πριονίδι) μεγέθους 10-20 mm σε ποσοστό 30%, γ) ώριμο compost από οργανικό υλικό απορριμμάτων ποσοστό σε 40% (ή φυτόχωμα τύπου τύρφης), δ) λεπτόκοκκο ανθρακικό ασβέστιο 75 kg/m3. Δεξαμενή αποθήκευσης Τα λύματα, μετά την χλωρίωση, θα εισέρχονται στην δεξαμενή αποθήκευσης επεξεργασμένων λυμάτων, με μήκος : 16,00 m πλάτος : 6,25 m βάθος ωφέλιμο : 2,35 m όγκος (ωφέλιμος) : 235,00 m 3. Αντλιοστάσιο επεξεργασμένων Από την δεξαμενή επεξεργασμένων θα εισέρχονται στο αντλιοστάσιο διάθεσης προς άρδευση. Θα τοποθετηθούν δύο (1+1 εφεδρική) αντλίες. Θα είναι πολυβάθμιες, ανοξείδωτες, φυγοκεντρικες αντλίες, συνδεδεμένες άμεσα σε ενιαίο κέλυφος με τριφασικό (380/660V), ασύγχρονο ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα, πλήρως συζευγμένα και τοποθετημένα σε βάση στήριξης, με το καλώδιο τροφοδοσίας, τα ανταλλακτικά και κάθε άλλο αναγκαίο εξάρτημα ή μικροϋλικό: - παροχή κάθε αντλίας, 8 m3/h - μανομετρικό αντλιών στην παραπάνω παροχή, 12 myσ. Έργα διάθεσης-άρδευσης Μέσω του αντλιοστασίου επεξεργασμένων η διάθεση θα γίνεται στο παρακείμενο πεδίο διάθεσης της ΕΕΛ, έκτασης περίπου 20 στρεμμάτων, με σκοπό την άρδευση 4.250 περίπου δέντρων (Ευκάλυπτου, του είδους Eucalyptus globulus ή/και Λεύκης, του είδους Populus alba). 14

Αισθητήρας μέτρησης εδαφικής υγρασίας Για την μέτρηση της υγρασίας του εδάφους και τον προσδιορισμό της συχνότητας και της διάρκειας άρδευσης. Περιλαμβάνεται η προμήθεια, η εγκατάσταση, η σύνδεση με τον κεντρικό πίνακα και το σύστημα αυτοματισμού, καθώς και η θέση σε πλήρη λειτουργία. Ενδεικτικά χαρακτηριστικά: 230V AC/0-10V DC. Εύρος μέτρησης : 0-15m. Παράδοση πλήρης με αισθητήριο 30 khz, PP/ POM 12m καλώδιο και μετατροπέα. Εύρος μέτρησης: 0 100 Centibar / kpa υδατικού δυναμικού Άξονας: OD 22 mm, ID 12 mm, Wall 5 mm Κεραμική άκρη: 7 cm Μήκος: 90cm. Το δίκτυο σωληνώσεων θα περιλαμβάνει: - δίκτυο μεταφοράς, - δίκτυο διανομής και εφαρμογής στο έδαφος. Ο κύριος αγωγός διάθεσης θα είναι HDPE III γενιάς D50 6 atm, ο οποίος θα τοποθετηθεί υπογείως. Βάσει της γενική εξίσωση του ισοζυγίου νερού (Crites et al., 2000): Lw = ET Peff + W + La (1) όπου: Lw : O ρυθμός υδραυλικού φορτίου εφαρμογής, mm/mo ET : ρυθμός εξατμισοδιαπνοής, mm/mo ET = kc ETo όπου, kc είναι ο ειδικός φυτικός συντελεστής της δεδομένης φυτικής βλάστησης (kc =1), και ETo (ή F) : δυναμική (ή αναφοράς) ρυθμός εξατμισοδιαπνοής. ΕΤο = (0,46Tm+8,13)p σε mm, όπου Tm = μέση μηνιαία θερμοκρασία αέρα σε C p = o λόγος του μέσου όρου των ωρών της ημέρας του μήνα, προς τον μέσο όρο των ωρών της ημέρας του έτους Peff : αποτελεσματική ατμοσφαιρική κατακρήμνιση, mm/mo ( 125 0,2 Ptot ) Peff = Ptot για Ptot 125 250mm (2) και Peff = 125+0,1 Ptot για Ptot > 250 mm (3) όπου, 15

Ptot = συνολική ατμοσφαιρική κατακρήμνιση, mm/mo. W :Διήθηση εδαφικού νερού, mm/mo όπου, W = 24 K γ D, mm/mo με K = περατότητα του εδάφους, mm/h (7 mm/h για αργιλοαμμώδη εδάφη) γ = ημερήσια τιμή της ταχύτητας ροής, (0,02 0,06, Επιλέγεται τιμή 0,04) D= ημέρες λειτουργίας ανά μήνα (15 μέρες λειτουργίας ανά μήνα, μέγιστο). Συνεπώς W = 101 mm/mo. La :Ταχύτητα απορροής, mm/mo (La = 0 στην παρούσα μελέτη). Η ETo μιας δεδομένης περιοχής υπολογίζεται επίσης, και με διάφορες μεθόδους, που συνήθως βασίζονται σε περισσότερες κλιματικές παραμέτρους, όπως είναι η σχετική υγρασία, η ταχύτητα ανέμου, και η ηλιακή ακτινοβολία (Doorenbos and Pruitt, 1977). Με τη χρήση της εξίσωσης FAO Penmman-Method, υπολογίζεται η ETo μιας δεδομένης περιοχής με τη χρήση πλειόνων κλιματικών παραμέτρων (Allen et al., 1998). Σε υγρές περιοχές και/ή περιόδους όταν Peff > ET τότε και W> 0, ωστόσο θα πρέπει να ελέγχεται η υδατοαπορροφητικότητα του εδάφους ώστε να μην έχουμε επιφανειακή απορροή (La = 0) σε κάθε περίπτωση. Επομένως σύμφωνα και με τα κλιματολογικά δεδομένα της περιοχής, στον παρακάτω πίνακα δίνονται οι παράμετροι της εξίσωσης (1), καθώς και ο μέγιστος επιτρεπόμενος ρυθμός υδραυλικού φορτίου εφαρμογής ανά μήνα. Πίνακας 1. Υπολογισμός μέγιστου επιτρεπόμενου υδραυλικού φορτίου εφαρμογής ΑΡΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΞΑΤΜΙ ΣΟΔΙΑΠΝΟ Η ΜΕΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΒΡΟΧΟΠ ΤΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣ ΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙ ΣΗ ΜΕΓΙΣΤ Η ΔΙΗΘΗΣΗ ΕΔΑΦΙΚΟΥ ΝΕΡΟΥ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ (τύπος 2) ΜΗΝ ΕΣ ΗΜΕΡ ΕΣ Etc=kc* F (mm) Pror (mm) Peff (mm) W=24K γd (mm) Lw (mm) Lw (m3/στρεμ/d ay) ΙΑΝ 31 71,01 32,7 30,99 101,00 141,02 4,55 ΦΕΒ 28 75,62 33,4 31,62 101,00 145,00 5,18 ΜΑΡ 31 103,87 37,5 35,25 101,00 169,62 5,47 ΑΠΡ 30 130,01 33 31,26 101,00 199,75 6,66 ΜΑΪ 31 171,65 39,8 37,27 101,00 235,39 7,59 16

ΙΟΥΝ 30 198,02 24,3 23,36 101,00 275,66 9,19 ΙΟΥΛ 31 210,57 18,7 18,14 101,00 293,43 9,47 ΑΥΓ 31 192,20 15,7 15,31 101,00 277,90 8,96 ΣΕΠ 30 151,98 29,1 27,75 101,00 225,24 7,51 ΟΚΤ 31 120,72 50,2 46,17 101,00 175,55 5,66 ΝΟΕ 30 88,09 57,6 52,29 101,00 136,80 4,56 ΔΕΚ 31 72,36 50,5 46,42 101,00 126,94 4,09 M.O. 132,18 35,21 32,98 101,00 200,19 6,57 Για τον μήνα Ιούλιο και με δεδομένη την έκταση των 20 στρεμμάτων, μπορούν να εφαρμοστούν έως 20 στρ x 9,47 m 3 /στρεμ*day = 189,4 m 3 / day επεξεργασμένης εκροής, η οποία υπερκαλύπτει την μέση ημερήσια παροχή των 120,0 m 3 / day για το θέρος της 40 ετίας. Για τον μήνα Δεκέμβριο, και με δεδομένη την έκταση των 20 στρεμμάτων, μπορούν να εφαρμοστούν έως 20 στρ x 4,09 m 3 /στρεμ*day = 81,8 m 3 / day επεξεργασμένης εκροής, η οποία υπερκαλύπτει την μέση ημερήσια παροχή των 70 m 3 / day για το χειμώνα της 40 ετίας. Η δεξαμενή αποθήκευσης και άντλησης της εκροής στην Ε.Ε.Λ. έχει ικανό όγκο για να εξισορροπεί τις μέγιστες ημερήσιες παροχές και τροφοδοτεί το πεδίο βραδείας διάθεσης ανά διαστήματα (λειτουργία 15 ημέρες ανά μήνα - μέγιστο). Τελικά ελέγχεται η πραγματική υδραυλική φόρτιση του εδάφους με βάση τις παροχές χειμώνα και θέρους, καθώς και η πραγματική υπεδάφεια κατείσδυση. Το παραπάνω πραγματοποιείται υπολογίζοντας το μέγιστο υδραυλικό φορτίο εφαρμογής στην περίπτωση της επιλογής συστήματος βραδείας διάθεσης τύπου 1 (ικανοποίηση των εξατμισοδιαπνευστικών αναγκών της δεδομένης καλλιέργειας και άλλων απωλειών και/ή αναγκών βαθιάς διήθησης, έκπλυσης και άλλων). Η εξίσωση (1) για συστήματα βραδείας εφαρμογής τύπου 1 τροποποιείται ως εξής: L w = (k c ET o P eff ) LR 100 + 100 Es 1 (4) όπου, Es = ο βαθμός απόδοσης του συστήματος διανομής που για τοπική, ελεγχόμενη εφαρμογή εκτιμάται σε 90% περίπου LR= οι απαιτήσεις για απόπλυση οι οποίες είναι το ποσοστό του ρυθμού του υδραυλικού φορτίου εφαρμογής, που απαιτείται για την απόπλυση των συσσωρευμένων αλάτων, εκτός της περιοχής του ριζικού συστήματος της χρησιμοποιούμενης φυτικής βλάστησης, και δίνονται από τον τύπο : EC LR () = EC i d x100 με 17

ECi = μέση ηλεκτρική αγωγιμότητα της εφαρμοζόμενης εκροής (1,17 ds/m) και ECd =η απαιτούμενη ηλεκτρική αγωγιμότητα στη στραγγιζόμενη εκροή για προστασία της φυτικής βλάστησης. (1,5 ds/m) LR = 78 %. 18

Επομένως σύμφωνα και με τα δεδομένα του Πίνακα 1, στον Πίνακα 2 δίνονται οι παράμετροι της εξίσωσης (4), καθώς και ο μέγιστος επιτρεπόμενος ρυθμός υδραυλικού φορτίου εφαρμογής ανά μήνα ώστε να μην έχουμε διήθηση εδαφικού νερού. Πρόσθετα υπολογίζεται η πραγματική διήθηση εδαφικού νερού για κάθε μήνα: 19

Πίνακας 2. Υπολογισμός πραγματικής διήθησης εδαφικού νερού ΑΡΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ (τύπος 2) ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΙΗΘΗΣΗ ΕΔΑΦΙΚΟΥ ΝΕΡΟΥ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ (τύπος 1) ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΕΚΡΟΗΣ ΠΡΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΗΘΗΣΗ ΕΔΑΦΙΚΟΥ ΝΕΡΟΥ ΜΗΝΕΣ ΗΜΕΡΕ Σ Lw (mm) Lw (m3/στρεμ/d ay) W=24KγD (mm) Lw' (mm) Lw' (m3/στρεμ/day) m3/month m3/στρεμ/day m3/στρεμ /day (mm) ΙΑΝ 31 141,02 4,55 101,00 79,15 2,55 2170,00 3,78 1,23 38,15 ΦΕΒ 28 145,00 5,18 101,00 87,02 3,11 1960,00 3,78 0,68 18,92 ΜΑΡ 31 169,62 5,47 101,00 135,72 4,38 2170,00 3,78 0,00 0,00 ΑΠΡ 30 199,75 6,66 101,00 195,31 6,51 3600,00 6,49 0,00 0,00 ΜΑΪ 31 235,39 7,59 101,00 265,79 8,57 3720,00 6,49 0,00 0,00 ΙΟΥΝ 30 275,66 9,19 101,00 345,44 11,51 3600,00 6,49 0,00 0,00 ΙΟΥΛ 31 293,43 9,47 101,00 380,59 12,28 3720,00 6,49 0,00 0,00 ΑΥΓ 31 277,90 8,96 101,00 349,86 11,29 3720,00 6,49 0,00 0,00 ΣΕΠ 30 225,24 7,51 101,00 245,71 8,19 3600,00 6,49 0,00 0,00 ΟΚΤ 31 175,55 5,66 101,00 147,45 4,76 2170,00 3,78 0,00 0,00 ΝΟΕ 30 136,80 4,56 101,00 70,81 2,36 2100,00 3,78 1,42 42,70 ΔΕΚ 31 126,94 4,09 101,00 51,31 1,66 2170,00 3,78 2,13 65,99 M.O. 200,19 6,57 101,00 196,18 6,43 2891,67 5,14 0,45 13,81 ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΟΛΟ 2.402,31 2.354,16 34.700,00 3.066,56 165,76 20

Ισοζύγιο ρυπαντικών φορτίων Κατά την εφαρμογή της επεξεργασμένης εκροής στην επιφάνεια της περιοχής εφαρμογής τα επεξεργασμένα λύματα θα πρέπει να διαθέτουν τα ακόλουθα ποιοτικά χαρακτηριστικά, Πίνακα 2 του Παραρτήματος Ι της ΚΥΑ 145116/2011 ΦΕΚ 354/Β/8-3-2011 (και τα οποία αναφέρονται και στην ΑΕΠΟ αυτού του έργου): Βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο BOD5 10 mg/lt (για το 80% των δειγμάτων) Αιωρούμενα στερεά S.S. 10 mg/lt (για το 80% των δειγμάτων) Ολικό Άζωτο TΝ 15 mg/lt (διάμεση τιμή) Αμμωνιακό Άζωτο ΝΗ4 2 mg/lt (διάμεση τιμή) Ολικός Φώσφορος TP 10 mg/lt (διάμεση τιμή) Escherichia coli EC 5 αποικ./100 ml (για το 80% των δειγμάτων) Escherichia coli EC 50 αποικ./100 ml (για το 95% των δειγμάτων) Θολότητα Ν.Τ.U. 2 mg/lt (διάμεση τιμή). Θα πραγματοποιείται επιφανειακή διάθεση υψηλής ποιότητας επεξεργασμένων λυμάτων με ημισωλήνα σε έδαφος με μικρή σχετικά περατότητα, και φυτεμένο με δενδρώδεις καλλιέργειες, οι οποίες θα αφαιρούν επίπλέον και ακόμα ένα μέρος των ρυπαντικών φορτίων και ως εκ τούτου δεν θα υφίσταται κανένας κίνδυνος υποβάθμισης της ποιότητας των υπόγειων υδάτων. Πίνακας 3. Τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου Χαρακτηριστικό Μονάδα Τιμή Μέγιστη Παραγωγή υγρών αποβλήτων ανά ι.κ. (θέρος 40 ετίας) L/d 200 Δυναμικότητα έργου ι.κ. 800 Έκταση πεδίου διάθεσης M 2 20.000 Χαρακτηριστικά δέντρων Πλάτος διαδρόμων για έλεγχο λειτουργίας και παρακολούθησης του έργου Υδρόφιλα (Ευκάλυπτος, του είδους Eucalyptus globulus ή/και Λεύκα Populus alba) m 3 Απόσταση επί διπλών σειρών δέντρων m 2 Απόσταση δέντρων επί της σειράς m 2 Πυκνότητα δέντρων no/1000 m² 200-225 Υδραυλικό φορτίο εφαρμογής m/yr 1,5 21

Χαρακτηριστικά εδάφους Κλίση % < 3% Υδραυλική αγωγιμότητα cm/h 0,5-1 ph 5,5-8,5 Bάθος υδροφόρου ορίζοντα m >35 Χαρακτηριστικά αγωγών Διάμετρος κεντρικού αγωγού τροφοδοσίας πεδίου βραδείας εφαρμογής Μήκος κεντρικού αγωγού τροφοδοσίας πεδίου βραδείας εφαρμογής Διάμετρος αγωγού τροφοδοσίας έκαστης υποπεριοχής (4 συνολικά υποπεριοχές) Μήκος αγωγού τροφοδοσίας (4 συνολικά υποπεριοχές) Διάμετρος αγωγού διανομής αγωγών εφαρμογής έκαστης υποπεριοχής mm 75 m 160 mm 50 m 4 x 20 mm 50 Μήκος αγωγού διανομής αγωγών εφαρμογής m 4 x 35 Διάμετρος αγωγού εφαρμογής έκαστης υποπεριοχής mm 32 Μήκος αγωγού εφαρμογής m 17 x 248 Διάμετρος σωληνίσκων άρδευσης mm 4 Μήκος σωληνίσκων άρδευσης (τύπου spaghetti D4) m 4.216 Αναλυτικός Σχεδιασμός-Υδραυλικοί Υπολογισμοί Η τροφοδοσία του πεδίου θα πραγματοποιείται με υποβρύχιο αντλητικό ζεύγος νερού, ελάχιστης παροχής 8 m 3 /hr στα 12 mυσ εκαάστης αντλίας. Πίνακας 4. Υδραυλικά φορτία σχεδιασμού έργου 22

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΜΟΝΑΔΑ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 40ετία ΘΕΡΟΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ PE κάτοικος 800 800 ΜΕΣΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΥΜΑΤΩΝ / ΚΑΤΟΙΚΟ MEΓΙΣΤΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΥΜΑΤΩΝ / ΚΑΤΟΙΚΟ MEΣΟ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ MEΣΟ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΜΕΓΙΣΤΟ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΜΕΓΙΣΤΟ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΜΕΣΗ ΩΡΙΑΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ (μέγιστο ημερήσιο υδραυλικό φορτίο ανηγμένο σε ωριαία βάση) ΑΠΟΔΕΚΤΟΣ ΑΔΙΑΣΤΑΤΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΩΡΙΑΙΑΣ ΑΙΧΜΗΣ ΜΕΓΙΣΤΗ ΩΡΙΑΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΕΓΙΣΤΗ ΩΡΙΑΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ q lt/d/pe 120,00 160,00 qmax lt/d/pe 160,00 200,00 Qd m 3 /d 96,00 128,00 Qd lt/sec 1,11 1,48 Qd,max m 3 /d 128,00 160,00 Qd,max lt/sec 1,48 1,85 Qh m 3 /h 5,33 6,67 kδικτ. - 3,30 3,30 Qh,max m 3 /h 17,60 22,00 Qh,max lt/sec 4,89 6,11 3. ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑ Κύριος Η/Μ εξοπλισμός Πίνακας με τον κύριο Η/Μ Εξοπλισμό (και τα χαρακτηριστικά του): α/α Τμήμα Έργου Μονάδα Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις 1 ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ ΑΡΧΙΚΗΣ ΑΝΥΨΩΣΗΣ 23

α/α Τμήμα Έργου Μονάδα Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις 1.1 Χειροκαθαριζόμενη Εσχάρα - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Τύπος ράβδων - Διάκενα εσχαρισμού/πάχος ράβδων mm 20/10 1.2 Αντλίες ανύψωσης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1+1R* - Τύπος Υποβρύχια φυγοκεντρική - Παροχή αντλίας m 3 /h 22,0 - Μανομετρικό ύψος m 5,0 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 1,5 1.3 Υποβρύχιος αναμίκτης INOX 304 - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Τύπος Οριζοντίου άξονα - Αριθμός στροφών rpm 1500 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 1,1 1.4 Όργανα μέτρησης Αισθητήρια Μετρητής παροχής DN 90, 16 atm - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Τύπος Ηλεκτρομαγνητικός, φλαντζωτός Διακόπτες στάθμης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 4 - Τύπος Πλωτήρα - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων 1 24

α/α Τμήμα Έργου Μονάδα Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις - Τύπος Υπερήχων α/α Τμήμα Έργου Μονάδα Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις 2 ΣΗΠΤΙΚΗ ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΚΛΙΝΕΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ ΑΠΟΣΜΗΣΗ 2.1 Αντλίες ιλύος - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1+1R* - Τύπος Υποβρύχια φυγοκεντρική - Παροχή αντλίας 4 m 3 /h - Μανομετρικό ύψος m 5,0 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 1,5 2.2 Όργανα μέτρησης Αισθητήρια Διακόπτες στάθμης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 2 - Τύπος Πλωτήρα 2.3 Μονάδα απόσμησης τύπου compost - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Τύπος compost - Παροχή αέρα m 3 /h 150 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 0,37 3 ΚΛΙΝΕΣ Α ΣΤΑΔΙΟΥ 4 ΚΛΙΝΕΣ Β ΣΤΑΔΙΟΥ 4.1 Αντλίες ανακυκλοφορίας - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1+1R* - Τύπος Υποβρύχια φυγοκεντρική 25

α/α Τμήμα Έργου Μονάδα Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις - Παροχή αντλίας m 3 /h 7 - Μανομετρικό ύψος m 12 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 1,5 4.2 Όργανα μέτρησης Αισθητήρια Διακόπτες στάθμης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 4 - Τύπος Πλωτήρα 5 ΜΟΝΑΔΑ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ - ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ 5.1 Αντλίες τροφοδοσίας τριτοβάθμιας - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1+1R* - Τύπος Υποβρύχιες φυγοκεντρικές - Παροχή αντλίας m 3 /h 7 - Μανομετρικό λειτουργίας m.υ.σ. 8 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 1,1 5.2 Αντλίες έκπλυσης τριτοβάθμιας - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων - Τύπος No 1+1R* - Παροχή αντλίας m 3 /h 15 - Μανομετρικό λειτουργίας m.υ.σ. 25 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 2 5.3 Αυτοκαθαριζόμενο φίλτρο τριτοβάθμιας επεξεργασίας - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Δυναμικότητα m 3 /h 7 - Εγκατεστημένη ισχύς kw - 26

α/α Τμήμα Έργου Μονάδα Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις 5.4 Αναλογικός χλωριωτής - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Δυναμικότητα m 3 /h 8 - Εγκατεστημένη ισχύς kw - 5.5 Όργανα μέτρησης Αισθητήρια Μετρητής παροχής DN 75, 16 atm - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Τύπος Ηλεκτρομαγνητικός, φλαντζωτός Διακόπτες στάθμης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων Τύπος No 4 Πλωτήρα 6 Έργα διάθεσης επεξεργασμένων 6.1 Αντλίες διάθεσης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1+1R* - Τύπος Υποβρύχια φυγοκεντρική - Παροχή αντλίας m 3 /h 8 - Μανομετρικό ύψος m 12 - Εγκατεστημένη ισχύς kw 1,1 6.2 Όργανα μέτρησης Αισθητήρια α) Διακόπτες στάθμης - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 4 - Τύπος Πλωτήρα β) Αισθητήρας μέτρησης εδαφικής υγρασίας - Αριθμός εγκατεστημένων No 1 27

α/α Τμήμα Έργου Μονάδα μονάδων Χαρακτηριστικά Παρατηρήσεις 7 ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΟ ΖΕΥΓΟΣ, ΗΛ. ΠΙΝΑΚΑΣ & PLC - Αριθμός εγκατεστημένων μονάδων No 1 - Τύπος H/Z Πετρελαιοκίνητο - - Ονομ. ισχύς KVA για λειτουργία εφεδρείας 20 R*: εφεδρική Ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις Ηλεκτροδότηση της εγκατάστασης Η ηλεκτροδότηση της εγκατάστασης θα γίνει από το δίκτυο χαμηλής τάσης (Χ.Τ.) της Δ.Ε.Η. Για τον σκοπό αυτό το ακραίο πεδίο του γενικού πίνακα διανομής χαμηλής τάσης της εγκατάστασης θα είναι το πεδίο εισόδου, όπου θα φθάσει το καλώδιο παροχής από τον μετρητή. Στη περίπτωση που η ηλεκτροδότηση της εγκατάστασης απαιτηθεί να γίνει από το δίκτυο μέσης τάσης (Μ.Τ.) της Δ.Ε.Η., θα κατασκευαστεί υποσταθμός υποβιβασμού της τάσης, στον οποίο θα στεγαστούν σε ανεξάρτητα διαμερίσματα: ο γενικός πίνακας μέσης τάσης και Μ/Σ της ΔΕΗ επί στύλου (αφορούν την ΔΕΗ) ο γενικός πίνακας διανομής χαμηλής τάσης (ΓΠΧΤ) και το πεδίο βελτίωσης συνημιτόνου το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος PLC (πλήρης με αυτοματισμούς). Ο υπολογισμός που ακολουθεί δίνει το μέγεθος της ηλεκτρικής παροχής που θα απαιτηθεί για την συνολική κάλυψη των καταναλώσεων. Η αρχή του υπολογισμού βασίζεται στην επάρκεια της παροχής για την εκκίνηση του μεγαλύτερου κινητήρα με το μέγιστο αριθμό καταναλώσεων σε λειτουργία. Συντελεστής ετεροχρονισμού λαμβάνεται το 90% στην αιχμή λειτουργίας. Σύστημα διανομής ενέργειας-πίνακες Πίνακες χαμηλής τάσης Εντός του γραφείου ελέγχου θα τοποθετηθεί Γενικός Πίνακας Χαμηλής Τάσεως (ΓΠΧΤ) στον οποίο θα καταλήξει το παροχικό καλώδιο από τον Μ/Σ. Η ισχύς θα διανέμεται από τον κεντρικό πίνακα χαμηλής τάσης ο οποίος θα τροφοδοτεί όλες τις καταναλώσεις και κάποιους τοπικούς υποπίνακες (χλωρίωσης, φυσητήρων εξάμμωσης). 28

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του πίνακα έχουν ως εξής: Τάση : 380/220V, 50HZ Σύστημα : Τριφασικό, 4 κύρια με γειωμένο σύνδεσμο Ονομαστική ένταση : 35Α (Γενικός αυτόματος διακόπτης με ρύθμιση θερμικού στα 25 Α) Βαθμός προστασίας : ΙΡ 30 Στάθμη βραχυκυκλώσεις : 22ΚΑ Συνθήκες λειτουργίας : Εσωτερικού χώρου με θερμοκρασία περιβάλλοντος μέχρι 45 ο C Kανονισμοί : IEC 439 και VDE 0660. Οι ηλεκτρικοί πίνακες πρέπει να κατασκευασθούν σύμφωνα με τα εξής: ισχύοντες Νόμους και Διατάγματα του Ελληνικού Κράτους ισχύουσες οδηγίες ΔΕΗ Πρότυπο IEC 909 με τα συμπληρωματικά τμήματά του Μέρη 1 και 2, όπου αναφέρεται ο τρόπος υπολογισμού του ρεύματος βραχυκύκλωσης μιας εγκατάστασης Πρότυπο IEC 439-1 που αναφέρεται στις δοκιμές τύπου και σειράς Πρότυπο IEC 529 που αναφέρει το βαθμό προστασίας ενός περιβλήματος, ενάντια σε ξένα σωματίδια και ενάντια στο νερό ισχύοντες Νόμους, Διατάγματα και κανονισμούς για την πρόληψη των ατυχημάτων. Ο εσωτερικός εξοπλισμός των πινάκων χαμηλής τάσης θα είναι προμήθεια ενός και μόνο οίκου κατασκευής αυτού, ώστε να εξασφαλίζεται εναλλαξιμότητα αυτού. Όλοι οι ηλεκτρικοί πίνακες, που θα αποσταλούν στο εργοτάξιο, πρέπει να συνοδεύονται με τα απαραίτητα έγγραφα του κατασκευαστή, που θα αποδεικνύουν ότι έχουν πραγματοποιηθεί επιτυχώς οι έλεγχοι και οι δοκιμές. Ο γενικός πίνακας διανομής χαμηλής τάσης θα τροφοδοτεί τους τοπικούς πίνακες διανομής. Στον πίνακα θα συνδεθεί το σύστημα βελτίωσης συνημιτόνου το οποίο θα διαστασιολογηθεί ώστε όταν όλα τα φορτία είναι σε λειτουργία ο συντελεστής ισχύος να είναι τουλάχιστον ίσος με 0,97. Οι τοπικοί πίνακες διανομής/ελέγχου θα τροφοδοτούνται από τον γενικό πίνακα χαμηλής τάσης και θα έχουν αναχωρήσεις προς τους καταναλωτές. Οι συρματώσεις των πινάκων θα κατασκευαστούν με κατάλληλα καλώδια σύμφωνα με το εφαρμοζόμενο πρότυπο. Θα τοποθετηθούν με συστηματικό τρόπο σε καθαρή διάταξη χωρίς επικαλύψεις, διασταυρώσεις κτλ., που θα εξασφαλίζει την εύκολη επίσκεψη οποιουδήποτε οργάνου ή στοιχείου στο εσωτερικό του πίνακα. Θα είναι καλά στερεωμένες και θα στηρίζονται σε κατάλληλες ράβδους ή κανάλια. Η σύνδεση όλων των εισερχομένων και εξερχόμενων καλωδίων θα γίνεται με ακροδέκτες που θα στερεώνονται επάνω σε ράγα. Οι ακροδέκτες θα είναι ομαδοποιημένοι κατά τάση και θα φέρουν ενδεικτική πινακίδα της τάσεως και της λειτουργίας τους. Κάθε ακροδέκτης θα φέρει ευκρινή αριθμό αναγνώρισης. Κάθε πίνακας θα φέρει επαρκή αριθμό ακροδεκτών για τη σύνδεση όλων των αγωγών περιλαμβανομένων και των εφεδρικών και επιπλέον 20% εφεδρικούς ακροδέκτες και 30% εφεδρικό μήκος της ράγας τοποθέτησής τους. Θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για τον καθαρισμό του αέρα των αιθουσών στις οποίες εγκαθίστανται ηλεκτρικοί πίνακας τύπου πεδίων τόσο από σωματίδια όσο και από διαβρωτικούς 29

ρύπους. Το επίπεδο διαβρωτικότητας στο εσωτερικό του ηλεκτρικού πίνακα θα πρέπει να είναι κλάσης 1 σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 60654.04. Η ποσότητα του αέρα που θα προσάγεται στο εσωτερικό του πίνακα θα πρέπει να μπορεί να απάγει την εκλυόμενη θερμότητα, που παράγετε από τον εξοπλισμό του εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα και υπερπίεση τουλάχιστον 50 Pa. H πιστοποίηση της καλής λειτουργίας θα γίνεται μέσω καταγραφικού οργάνου το οποίο θα τοποθετηθεί στο εσωτερικό του ηλεκτρικού πίνακα. Το καταγραφικό όργανο θα λαμβάνει συνεχείς μετρήσεις της κλάσης διαβρωτικότητας, οι οποίες θα πρέπει να ικανοποιούν το ανωτέρω πρότυπο. Κάθε πίνακας τύπου πεδίων θα φέρει ένα ή περισσότερους θερμαντές οι οποίοι θα προλαμβάνουν τη δημιουργία συμπυκνωμάτων και θα υποβοηθούν τον αερισμό. Οι θερμαντές θα τοποθετηθούν κατά τρόπο που δεν θα παρενοχλεί τη λειτουργία του υπολοίπου εξοπλισμού. Η επιφανειακή θερμοκρασία οποιουδήποτε μέρους του θερμαντή το οποίο είναι ακάλυπτο και αποτελεί κίνδυνο εγκαύματος, δεν θα ξεπερνά τους 65 0 C. Το κύκλωμα του θερμαντή θα τροφοδοτείται μέσω γραμμής που θα φέρει ασφάλεια ή μικροαυτόματο καταλλήλου μεγέθους και μεταγωγικό διακόπτη για την αυτόματη και χειροκίνητη λειτουργία. Κατά τη χειροκίνητη λειτουργία ο θερμαντής θα ελέγχεται από θερμοστάτη ή υγροστάτη. Ηλεκτρικές γραμμές Για την ρευματοδότηση των κινητήρων θα χρησιμοποιηθούν καλώδια ΝΥΥ. Δεν θα χρησιμοποιηθούν καλώδια διατομής μικρότερης των 2,5 τ.χ. Οι υπολογισμοί των διατομών θα γίνουν για το εναλλασσόμενο τριφασικό ρεύμα βάσει του τύπου: 100(3) 1/2 SI δ: ----------------- συνφ KεU όπου δ= διατομή αγωγών γραμμής, τ.χ. S= μήκος γραμμής, μ. Ι= ονομαστική ένταση ρεύματος του φορτίου, Α Κ= ειδική αγωγιμότητα, 53 για χάλκινους αγωγούς υπό φορτίο ε= % επιτρεπόμενη πτώση τάσης, έστω 1% U= τάση τροφοδότησης, V συνφ= 0,78-0,87. Για πλήθος φορτίων ισχύει ο τύπος: 100(3) 1/2 δ: ----------------- (ΣSI)συνφ 53x1x380 και με βάση τη σχέση 30

Ρ. 736 Ονομαστική ένταση Ι= --------------------------- 100(3) 1/2.U.n.συνφ όπου Ρ= ισχύς φορτίου σε KW n= απόδοση, 75-91,5% Οι διατομές των καλωδίων που υπολογίζονται είναι οι ελάχιστες θεωρητικές ένεκα πτώσεως τάσεως και προσαυξάνονται ανάλογα με τις αναμενόμενες συνθήκες λειτουργίας. Όλα τα καλώδια που θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, θα συμφωνούν με τις απαιτήσεις των ακολούθων προτύπων, εκτός εάν προδιαγράφεται διαφορετικά: VDE 0207, Teile 1-24 Προδιαγραφές μονωτικών υλικών και μανδυών για καλώδια. VDE 0250, Teile 1, 102,..., 818 Κανονισμοί για μονωμένους αγωγούς εγκαταστάσεων ισχύος και φωτισμού. VDE 0270 Καλώδια με μόνωση από πλαστικό για εξωτερική εγκατάσταση σε υγρό και εκρηκτικό περιβάλλον. VDE 0271 Καλώδια με μόνωση PVC(Y) VDE 0272 Καλώδια με μόνωση Πολυαιθυλένιο (2Y) VDE 0273 Καλώδια με μόνωση Δικτυωμένο Πολυαιθυλένιο (2Χ) VDE 0278 Εξαρτήματα, μούφες, ακροκεφαλές για καλώδια μέχρι 30 KV VDE 0282 Αγωγοί με μόνωση PVC VDE 0298 Χρήση και επιτρεπόμενες φορτίσεις για καλώδια τάσεως μέχρι 30 KV IEC 60502-2 Καλώδια ισχύος με μόνωση PVC. Η ικανότητα φορτίσεως των καλωδίων θα απομειωθεί βάσει εγκεκριμένων συντελεστών όδευσης, θερμοκρασίας εδάφους, θερμικής αγωγιμότητας εδάφους, ομαδοποίησης κτλ. Τα καλώδια θα τοποθετούνται φροντίζοντας να μην υποβληθούν σε μηχανικές και θερμικές δοκιμασίες διαφορετικές από τις προβλεπόμενες σύμφωνα με τον τύπο του χρησιμοποιημένου καλωδίου. Τα καλώδια για τροφοδότηση μηχανημάτων πρέπει να είναι συνεχή από τον τοπικό πίνακα τροφοδοτήσεως τους μέχρι το προβλεπόμενο μηχάνημα. Η όδευση των καλωδίων διανομής και των καλωδίων του αυτοματισμού μεταξύ των μονάδων του έργου θα γίνεται υπόγεια μέσα σε σωλήνες προστασίας από PVC ή HDPE. Η όδευση κάθε τύπου καλωδίου (ισχύος, αυτοματισμού) θα γίνεται σε ανεξάρτητους σωλήνες προστασίας. Η διέλευση των καλωδίων από δρόμους θα γίνεται κάθετα στον άξονά τους και σε σωλήνες προστασίας οι οποίοι θα εγκιβωτίζονται σε σκυρόδεμα. Θα κατασκευαστούν φρεάτια επίσκεψης / διέλευσης / έλξης των καλωδίων τουλάχιστον ανά 25m και σε κάθε περίπτωση αλλαγής διεύθυνσης, εισόδου / εξόδου σε / από κτίριο και στα άκρα διέλευσης από δρόμο. Τα καλώδια ή οι αγωγοί που θα βρίσκονται στον ίδιο σωλήνα, υπόγειο αλλά και υπέργειο, θα πρέπει να ανήκουν στον ίδιο τύπο χρήσης. Θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ανεξάρτητες σωληνώσεις για: καλώδια ισχύος χαμηλής τάσης 31

καλώδια εντολής και εσωτερικής διανομής καλώδια για σήματα οργάνων καλώδια για εγκαταστάσεις φωτισμού. Κάθε σωλήνας θα πρέπει να έχει ένα μέγιστο αριθμό έξι (6) ενεργών αγωγών συγχρόνου λειτουργίας, ανεξάρτητα εάν δεν έχει ξεπεράσει τον οριζόμενο βαθμό πληρότητας. Για την διέλευση των καλωδίων μέσα στους σωλήνες θα χρησιμοποιούνται λιπαντικά. Δεν θα χρησιμοποιηθεί ορυκτό λίπος, στη περίπτωση γυμνών καλωδίων από νεοπρένιο ή καλωδίων με μη μεταλλικές εξωτερικές επενδύσεις. Ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος Για την αντιμετώπιση πιθανών διακοπών ηλεκτρικού ρεύματος της ΔΕΗ, θα εγκατασταθεί ένα ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος τριφασικού εναλλασσόμενου ρεύματος τάσης 230/400V, 50Hz, συνεχούς ισχύος τουλάχιστον 20 kva, με κινητήρα DIESEL, εναλλακτήρα και δεξαμενή πετρελαίου 20λίτρων, για την αυτόνομη συνεχή λειτουργία του επί οκτώ (8) ώρες με το φορτίο, που αναφέρεται στο παρακάτω Πίνακα. Το Η/Ζ θα είναι πλήρες, με τον πίνακα μεταγωγής και των αυτοματισμών, των βοηθητικών διατάξεων και απαραιτήτων σωληνώσεων και καλωδιώσεων για την σύνδεσή του προς τον πίνακα μεταγωγής και αυτοματισμών καθώς και των σωληνώσεων απαγωγής καυσαερίων και κάθε εργασία με τα υλικά και τα μικροϋλικά βάση από μπετόν για την εγκατάστασης του ζεύγους, του πίνακα μεταγωγής και των αυτοματισμών. Το Η/Ζ θα περιλαμβάνει όλες τις διατάξεις και συσκευές για την αυτόματη και χωρίς επίβλεψη λειτουργία του. Θα προέρχεται από γνωστή εταιρεία πιστοποιημένη κατά ISO 9001 τουλάχιστον και θα φέρει σήμανση CE. Μέσω του συστήματος αυτοματισμού θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα κατανομής της διαθέσιμης ισχύος στους επιμέρους τοπικούς πίνακες με προτεραιότητες, που θα μπορούν να ρυθμίζονται από το ΚΕΛ της Εγκατάστασης. Ο πίνακας μεταγωγής θα βρίσκεται στο διαμέρισμα του ΓΠΧΤ και θα αποτελεί ανεξάρτητο πεδίο του. Το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος θα αποτελείται από τα παρακάτω μέρη: -Κινητήρια μηχανή diesel εφοδιασμένη με εκκινητή (μίζα) 24 V -Πίνακα ελέγχου, αυτοματισμού Η/Ζ και οργάνων, φυγοκεντρικό ρυθμιστή στροφών, μετρητή ωρών λειτουργίας, σύστημα επαναφόρτισης της μπαταρίας, ψυγείο με ανεμιστήρα, σιγαστήρα καυσαερίων κ.λ.π. -Γεννήτρια εναλλασσόμενου ρεύματος 50 Ηz ± 2% με ρυθμιστή τάσης -Κοινή βάση στήριξης -Δεξαμενή καυσίμου για συνεχή λειτουργία του Η/Ζ επί 24 ώρες. Πίνακας Τεχνικών Χαρακτηριστικών Κινητήριας μηχανής diesel Κανονισμοί DIN 6270 Α/Β - BS 649/58 Τρόπος λειτουργίας συνεχής/τετράχρονος Θερμοκρασία περιβάλλοντος 40 C Υγρασία 60% Χώρος εγκατάστασης εσωτερικά του κτιρίου 32

Στάθμη θορύβου έξω από το χώρο εγκατάστασης σε 5 μέτρα : 50dB Ισχύς κινητήρα κατάλληλη για την απαιτούμενη γεννήτρια με υπερφόρτιση 10% και cosφ = 0,80 Υπερφόρτιση 10% επί της ονομαστικής ισχύος της γεννήτριας Στροφές 1.500 στρ./λεπτό (rpm) Ψύξη Υδρόψυκτος Χρόνος ανάληψης φορτίου 15sec Τρόπος τροφοδότησης καυσίμου με υπερτροφοδότηση (turbo) Όργανα ελέγχου στροφόμετρο 0-1.600 rpm, θερμόμετρο νερού ψύξης 0-120 C, πιεσόμετρο λαδιού 0-10 atu, θερμόμετρο λαδιού 0-120 C Εξαρτήματα και παρελκόμενα Η κινητήρια μηχανή diesel θα είναι εφοδιασμένη με τα παρακάτω: ψυγείο νερού με ανεμιστήρα για θερμοκρασία περιβάλλοντος 40 C με προστατευτικό κάλυμμα, οδηγά πτερύγια και σωληνώσεις αντλία κυκλοφορίας νερού αντλία κυκλοφορίας λαδιού φίλτρο αέρα φίλτρο καυσίμου φίλτρο λαδιού ψυγείο λαδιού δεξαμενή καυσίμου ημερήσιας λειτουργίας με ενδείκτη στάθμης αντλία καυσίμου ελαιολεκάνη (κάρτερ) φυγοκεντρικό ρυθμιστή στροφών (governor) μηχανικό ή ηλεκτρονικού τύπου σφόνδυλο κατάλληλης ροπής αδράνειας, ώστε ο βαθμός ανομοιομορφίας του ζεύγους να είναι μικρότερος του 1/250. κέλυφος σφονδύλου ηλεκτρικό εκκινητή (μίζα) 24VDC κατάλληλης ισχύος Οι μίζες θα είναι αξονικού τύπου για λειτουργία σε 24 V, κατάλληλες για χειροκίνητη λειτουργία με πηνίο και θα κινούνται από μπαταρίες Νικελίου, Καδμίου, βαρέως τύπου, ικανές να παράσχουν έξι εκκινήσεις με κρύα μηχανή χωρίς να απαιτείται επαναφόρτιση. Οι μπαταρίες της μίζας θα διατηρούνται πάντοτε σε κατάσταση πλήρους φόρτισης με το σύστημα φόρτισης ενσωματωμένο στον πίνακα ελέγχου του ζεύγους. Το σύστημα φόρτισης θα μπορεί να ρυθμίζει αυτόματα το ρυθμό φόρτισης ανάλογα με την τάση της μπαταρίας. Θα προβλεφθούν δύο ρυθμοί φόρτισης : ταχείας και 33

σιγανής φόρτισης ή "εκτός". Το σύστημα φόρτισης θα τροφοδοτείται από την παροχή της ΔΕΗ και από τη γεννήτρια του ζεύγους και θα περιλαμβάνει αυτόματη ενίσχυση τάσης. γεννήτρια (δυναμό) φόρτισης των συσσωρευτών, με αυτόματο ρυθμιστή τάσης 24V συστοιχία μπαταριών 24VDC κατάλληλη για 7 τουλάχιστον συνεχείς εκκινήσεις του ζεύγους σιγαστήρα καυσαερίων (15 db) με φλάντζες, παρεμβύσματα, κοχλίες συνδέσεως, αντικραδασμικά και σωληνώσεις απαγωγής καυσαερίων σωληνοειδές για το σταμάτημα της μηχανής (επίδραση στο κύκλωμα προσαγωγής καυσίμου) πίνακα οργάνων με μανόμετρο λαδιού και νερού, όργανο στροφών και μετρητή ωρών λειτουργίας σύστημα προθέρμανσης αυτόματο φορτιστή συσσωρευτών 220/24VDC που θα λειτουργεί όταν το Η/Ζ δεν εργάζεται Επίσης η κινητήρια μηχανή diesel θα είναι εφοδιασμένη με όργανα αυτοματισμού για την προστασία και την καλή λειτουργία της, όπως περιγράφεται παρακάτω στον πίνακα αυτοματισμού του Η/Ζ. Ο κινητήρας θα είναι στιβαρής κατασκευής, με αφαιρετά χιτώνια στους κυλίνδρους χωρίς μεγάλες απαιτήσεις συντήρησης. Γεννήτρια Η γεννήτρια θα είναι εναλλασσομένου ρεύματος 50 Ηz 2% ισχύος επαρκούς ώστε να καλύπτει τις ανάγκες της μονάδας για συντήρηση της λειτουργίας σε ικανοποιητικά επίπεδα ώστε να διατηρηθεί η αποδοτική και απρόσκοπτη λειτουργία της μονάδας σε περίπτωση διακοπής της παροχής της ΔΕΗ και για διάρκεια διακοπής τουλάχιστον 12 ωρών και οπωσδήποτε μεγαλύτερο χρόνο από τη μεγαλύτερη σε διάρκεια διακοπή της ΔΕΗ την τελευταία 5ετία. Η ισχύς της γεννήτριας θα δοθεί σε KVA (cosφ = 0,8) για συνεχή λειτουργία, 380-400/220-230V, 4 αγωγών με ακροδέκτη ουδέτερου κόμβου, αυτοδιεγειρόμενη με ομοαξονική διεγέρτια, αυτορυθμιζόμενη, χωρίς ψήκτρες (BRUSHLESS) και δακτυλίους και εφοδιασμένη με συσκευή ρυθμίσεως της τάσεως που θα επιλέγονται από μεταγωγικό διακόπτη δύο θέσεων AUTO - MANUAL. Θα περιλαμβάνει : α) Αυτόματο ηλεκτρονικό ρυθμιστή τάσης που θα διατηρεί την τάση σταθερή εντός περιοχής 3% της ονομαστικής τιμής των 400V σε οποιαδήποτε μεταβολή φορτίου από 0 έως 110% του φορτίου με σύγχρονη μεταβολή της συχνότητας κατά ±2% και του συντελεστή ισχύος από 0,80 έως 1,00 (επαγωγικό). Ο χρόνος αποκατάστασης της τάσης δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος από 2sec. β) Χειροκίνητο ρυθμιστή τάσης για τις περιπτώσεις που δεν λειτουργεί o αυτόματος ρυθμιστής. Ο ρυθμιστής αυτός θα πρέπει να διατηρεί σταθερή τάση 10% της ονομαστικής τιμής για μεταβολή φορτίου 0-100% χωρίς να απαιτείται επέμβαση στο ροοστάτη. Η γεννήτρια θα προστατεύεται μέσω στοιχείων υπερέντασης και βραχυκλώματος (θερμικά και ηλεκτρομαγνητικά στοιχεία) που θα τοποθετούνται στον πίνακα της γεννήτριας. Η γεννήτρια θα έχει μόνωση κλάσης F και προστασία ΙΡ23. Η γεννήτρια θα φέρει αντιπαρασιτική διάταξη κλάσης Ν κατά VDE 0875. 34

Πίνακας Τεχνικών Χαρακτηριστικών Γεννήτριας Κανονισμοί IEC 34-1 - VDE 0530 BS 5000 Part 99 Ισχύς συνεχούς λειτουργίας όπως στον πίνακα στοιχείων Υπερφόρτιση 10% επί 1 ώρα Θερμοκρασία περιβάλλοντος 40 C Προστασία IP 23 Τάση 231/400V Συχνότητα 50Hz Συντελεστής ισχύος 0,8 Αριθμός ζευγών πόλων 4 Βαθμός απόδοσης > 90%. Κοινή βάση στήριξης Ο κινητήρας diesel και η γεννήτρια θα είναι συναρμολογημένες πάνω σε κοινή βάση στήριξης από μορφοσίδηρο, που θα συνοδεύεται από κατάλληλα αντικραδασμικά στηρίγματα. Ο προμηθευτής και ο Ανάδοχος θα έχουν την ευθύνη της αντικραδασμικής εγκατάστασης του ζεύγους. Το συγκρότημα κινητήρας - γεννήτρια θα είναι συνδεδεμένο μα ελαστικό σύνδεσμο, πρέπει δε να είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε το σύνολο να εξασφαλίζει συνεργασία χωρίς ταλαντώσεις. Θα είναι ευθυγραμμισμένο ώστε οι ταλαντώσεις στην ονομαστική ταχύτητα και ισχύ να είναι οι ελάχιστες. Για την έδραση του συγκροτήματος θα κατασκευαστεί βάση από μπετόν σύμφωνα με τις διαστάσεις αυτού και ύστερα από στατικό υπολογισμό, η οποία δεν θα πρέπει να έχει συνέχεια με την πλάκα δαπέδου. Πάνω στην μεταλλική βάση θα είναι τοποθετημένο επίσης και το ψυγείο νερού εφ' όσον δεν δείχνεται διαφορετικά στα σχέδια, ενώ οι μπαταρίες κατά προτίμηση θα τοποθετηθούν στο μπροστινό μέρος της βάσης σε ειδική υποδοχή. Συσσωρευτές εκκίνησης - Φορτιστής Για ψυχρό ξεκίνημα και βαρεία χρήση (βιομηχανικού τύπου), συμπεριλαμβανομένων των συνδέσεων και καλυμμάτων ασφαλείας σύμφωνα με VDE 0108. Η φόρτιση θα είναι σύμφωνα με τη χαρακτηριστική IU με ενσωματωμένο φορτιστή εντός του πίνακα ελέγχου τάσης λειτουργίας 220/24VDC. Γενικά οι συσσωρευτές και ο φορτιστής θα έχουν τα αναγκαία τεχνικά χαρακτηριστικά για την εξυπηρέτηση του ζεύγους που θα τοποθετηθεί. Η χωρητικότητα των συσσσωρευτών θα είναι τέτοια ώστε να δύναται να γίνουν επτά (7) συνεχείς εκκινήσεις του Η/Ζ. Σιγαστήρες Για την απόσβεση του θορύβου εξάτμισης θα εγκατασταθεί σιγαστήρας, σχεδιασμένος σαν σιγαστήρας απορρόφησης με ελεύθερη δίοδο. Θα αποτελείται από συγκολλητό ατσάλινο κέλυφος και σύνδεση με φλάντζα. Η στάθμη θορύβου πρέπει να είναι 50 db (Α) στην έξοδο σε 5m απόσταση. Οι σωληνώσεις για τα αέρια εξάτμισης, για τις συνδέσεις με τον σιγαστήρα, που οδεύουν προς τα έξω πάνω από την οροφή περιλαμβάνουν και τις εύκαμπτες συνδέσεις, το υλικό ανάρτησης, σύνδεσης και στερέωσης και το απαιτούμενο υλικό μόνωσης. Οι σωλήνες θα είναι άνευ 35

ραφής κατάλληλοι για υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες θα βαφούν με χρώμα που να αντέχει σε υψηλή θερμοκρασία (άνω των 200 C). Πίνακας αυτοματισμού και μεταγωγής του φορτίου Ο πίνακας κατά προτίμηση θα αποτελείται από δύο ξεχωριστά πεδία : Το πεδίο των διακοπτών μεταγωγής του φορτίου και το πεδίο αυτοματισμού του Η/Ζ και θα εκπληρώνει τις γενικές προδιαγραφές των μεταλλικών πινάκων όπως περιγράφονται στο κεφάλαιο προδιαγραφών των ηλεκτρικών πινάκων. Πεδίο μεταγωγής του φορτίου που θα περιλαμβάνει : Τον ηλεκτροκίνητο μεταγωγικό διακόπτη που αποτελείται από δύο τετραπολικούς αυτόματους διακόπτες ονομαστικής έντασης και ισχύος διακοπής όπως στα σχέδια, με μηχανική και ηλεκτρική μανδάλωση (interlocking), ώστε να αποκλείεται το ταυτόχρονο κλείσιμο και των δύο. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των αυτόματων διακοπτών θα είναι απόλυτα όμοια με αυτών που προδιαγράφονται στην αντίστοιχη προδιαγραφή. Οι κινητήρες των διακοπτών θα είναι συνεχούς ρεύματος 110V, με τα παρακάτω χαρακτηριστικά : συνολικός χρόνος ζεύξης : < 200 MS διάρκεια ζωής : 20.000 χειρισμοί κατανάλωση ισχύος : 1.500W μέγιστη συχνότητα χειρισμών : 20 χειρισμοί ανά ώρα Τρία αμπερόμετρα AC, διαστάσεων 96 96mm, κλάσης 1,5 Ένα βολτόμετρο AC, κλίμακας 0-500V, διαστάσεων 96 96mm, κλάσης 1,5 Ένα μεταγωγέα βολτόμετρου 6 θέσεων και μηδέν Ένα ενδεικτικό βαττόμετρο διαστάσεων 96 96mm, κλάσης 1,5 Ένα συχνόμετρο με δείκτη διαστάσεων 96 96mm, 47 53Hz Ένα ωρομετρητή χωρίς δυνατότητα μηδενισμού για την ένδειξη των συνολικών ωρών λειτουργίας Ένα βολτόμετρο και ένα αμπερόμετρο DC ενδεικτικό της λειτουργίας του φορτιστή συσσωρευτών Αυτόματο φορτιστή μπαταριών από το δίκτυο Μια κόρνα και το σύστημα λειτουργίας της Ένα ηλεκτρονόμο εκκίνησης με το μπουτόν εκκίνησης Ένα μπουτόν γενικής διακοπής (emergency stop) Ένα μπουτόν ελέγχου λειτουργίας όλων των λυχνιών του πίνακα Ένα ρελαί αντίστροφης ισχύος Επιτηρητές τάσης εγκατεστημένους στα πεδία χαμηλής τάσης συνδεόμενους με το σύστημα αυτόματης εκκίνησης του ζεύγους Ένα αυτόματο διακόπτη τριπολικής προστασίας της γεννήτριας Κατάλληλους μετασχηματιστές έντασης για την τροφοδότηση των οργάνων μέτρησης 36

Ποτενσιόμετρο για την ρύθμιση της ονομαστικής τιμής της τάσης του Η/Ζ Πεδίο αυτοματισμών του Η/Ζ Με έναν επιλογικό διακόπτη 4 θέσεων θα μπορεί να επιλεγεί ο ένας από τους παρακάτω τρόπους λειτουργίας του Η/Ζ : αυτόματη λειτουργία - χειροκίνητη λειτουργία - δοκιμή (test) - αποκλεισμός. Αυτόματη λειτουργία Το Η/Ζ ξεκινά αυτόματα (χωρίς φορτίο) και παραλαμβάνει το φορτίο σε διάστημα μικρότερο από 15 sec, όταν η τάση οποιασδήποτε φάσης της ΔΕΗ διακοπεί ή πέσει κάτω από προκαθορισμένο όριο (π.χ. 70% ή 80% της ονομαστικής τιμής) που μπορεί να ρυθμιστεί κατά βούληση. Η μεταγωγή του φορτίου γίνεται με κατάλληλο ηλεκτροκίνητο διακόπτη 3 θέσεων (ΔΕΗ-ΕΚΤΟΣ-Η/Ζ), όπως περιγράφηκε παραπάνω, με ηλεκτρική και μηχανική μανδάλωση ώστε να αποκλείεται η παράλληλη λειτουργία της ΔΕΗ και του Η/Ζ. Το άνοιγμα του διακόπτη από την θέση ΔΕΗ στη θέση ΕΚΤΟΣ θα γίνεται με ρυθμιζόμενη χρονική καθυστέρηση 0-45sec, ώστε να αποφεύγονται οι άσκοπες αποζεύξεις στις περιπτώσεις στιγμιαίων διακυμάνσεων της τάσης της ΔΕΗ. Σε περίπτωση που η τάση της ΔΕΗ δεν αποκατασταθεί σε χρόνο μικρότερο εκείνου που προκαθορίστηκε (π.χ. 4sec), τότε η εντολή ανοίγματος του διακόπτη μεταγωγής ακυρώνεται όχι όμως και η εντολή εκκίνησης του ζεύγους το οποίο θα ξεκινήσει κανονικά και θα λειτουργήσει για ένα ορισμένο χρόνο που μπορεί να ρυθμιστεί από 0 έως 5min, προτού σταματήσει. Η μεταγωγή του φορτίου στο ζεύγος δεν μπορεί να γίνει προτού αυτό αναπτύξει την ονομαστική τάση. Όταν αποκατασταθεί η τάση του δικτύου της ΔΕΗ σε μια προκαθορισμένη τιμή (π.χ. 90 ή 100% της ονομαστικής τάσης), τότε το φορτίο ξαναμετάγεται στη θέση κανονικής τροφοδότησης (ΔΕΗ). Το άνοιγμα του διακόπτη από τη θέση Η/Ζ στη θέση ΕΚΤΟΣ γίνεται πάλι με ρυθμιζόμενη καθυστέρηση όπως προηγούμενα. Μετά την μεταγωγή του φορτίου στη θέση ΔΕΗ το Η/Ζ θα συνεχίσει να λειτουργεί για ορισμένο ακόμη χρόνο που μπορεί να ρυθμιστεί από 0 έως 5 min, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Η εκκίνηση του Η/Ζ πραγματοποιείται με την βοήθεια κατάλληλης συσκευής που θα δίνει μέχρι 3 το πολύ διαδοχικές εντολές εκκίνησης. Η διάρκεια κάθε εντολής και ο ενδιάμεσος χρόνος ηρεμίας να μπορεί να ρυθμίζεται. Σε περίπτωση που το Η/Ζ αποτύχει να ξεκινήσει και μετά την τρίτη εντολή, θα αποκλείεται οποιαδήποτε καινούργια εντολή, προτού γίνει χειροκίνητη επαναφορά (reset). Χειροκίνητη λειτουργία Με μπουτόν μπορούμε να κάνουμε τα παρακάτω: -εκκίνηση του Η/Ζ -κράτηση (σταμάτημα) του Η/Ζ -άνοιγμα και κλείσιμο του μεταγωγικού διακόπτη από τις θέσεις ΔΕΗ και Η/Ζ στη θέση ΕΚΤΟΣ και μεταγωγή του φορτίου από τη ΔΕΗ στο Η/Ζ και αντίστροφα, πάντοτε όμως περνώντας πρώτα τη θέση ΕΚΤΟΣ. Δοκιμή (test) 37

Στη θέση αυτή γίνεται έλεγχος της ετοιμότητας του Η/Ζ στην αυτόματη λειτουργία χωρίς να διαταράσσεται η λειτουργία του κτιρίου εφαρμογής. Αποκλεισμός Στη θέση αυτή αποκλείεται η εκκίνηση του Η/Ζ. Αυτόματο σταμάτημα (κράτημα) του Η/Ζ θα γίνεται στις εξής περιπτώσεις σφαλμάτων (ανεξάρτητα από τον τρόπο λειτουργίας του Η/Ζ) : αποτυχία εκκίνησης μετά από 3 διαδοχικές προσπάθειες χαμηλή πίεση λαδιού λίπανσης υψηλή θερμοκρασία νερού ψύξης υπερτάχυνση Με το κράτημα της μηχανής στις παραπάνω περιπτώσεις θα αποκλείεται συγχρόνως και η δυνατότητα κάθε νέας εκκίνησης προτού γίνει επαναφορά (reset) χειροκίνητα μετά την εντόπιση της βλάβης. Το σύστημα προστασίας δίνει οπτική και ακουστική σήμανση εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις σφαλμάτων και στις εξής : υψηλή θερμοκρασία λαδιού χαμηλή στάθμη καυσίμου ανεπαρκής φόρτιση μπαταριών φόρτιση γεννήτριας πάνω από 90% του φορτίου (χωρίς το κράτημα της μηχανής) Επίσης θα υπάρχει μπουτόν "επείγουσας ανάγκης" (μανιτάρι) που σε περιπτώσεις ανάγκης κατά την αυτόματη λειτουργία του Η/Ζ το σταματά και συγχρόνως αποκλείει νέα εκκίνησή του προτού γίνει χειροκίνητη επαναφορά (reset). Εκτός από τις ενδείξεις που αναφέρθηκαν (οπτική σήμανση) θα προβλεφθούν ενδεικτικές λυχνίες και για τις παρακάτω περιπτώσεις : χαμηλή τάση μπαταριών θέση διακοπτών μεταγωγής φορτίου (ανοικτός-κλειστός). Η ονομαστική τάση λειτουργίας του αυτοματισμού λειτουργίας - ελέγχου και προστασίας του Η/Ζ θα είναι 24VDC, η δε τροφοδοσία του από τις μπαταρίες του Η/Ζ. Δεξαμενή Αποθήκευσης Καυσίμου Η γεννήτρια θα είναι εφοδιασμένη με ένα δοχείο καυσίμου κατάλληλης χωρητικότητας για συνεχή λειτουργία 24 ωρών. Το δοχείο αυτό θα είναι συγκολλητό από μαλακό χάλυβα και μπορεί να είναι ορθογωνικού ή κυλινδρικού σχήματος. Κάθε δοχείο θα αναρτηθεί στον τοίχο σε αρκετά υψηλή στάθμη για να παρέχεται η απαιτούμενη στατική πίεση. Θα πρέπει να προβλεφθούν το αναγκαίο πατάρι και σκάλα. Το δοχείο θα περιλαμβάνει : Κάλυμμα επίσκεψης Σωλήνα εξαέρωσης Βαλβίδα απομάκρυνσης λάσπης Γυαλί ένδειξης στάθμης Διακόπτης εντός / εκτός παροχής καυσίμου 38

Βαλβίδα πλωτήρα Μαγνητική βαλβίδα στάθμης Λειτουργία ηλεκτροπαραγωγού ζεύγους Σε περίπτωση πτώσης τάσης περίπου κάτω από 90% ή σύμφωνα με VDE107 της ονομαστικής και για χρόνο περίπου 15sec (ρυθμιζόμενος) ή σε περίπτωση τοπικής έλλειψης τάσης από τη ΔΕΗ, ενεργοποιείται το σύστημα αυτόματης εκκίνησης του ζεύγους από τριφασικό επιτηρητή τάσης που βρίσκεται εγκατεστημένος στο πεδίο χαμηλής τάσης. Άν η γεννήτρια δεν ξεκινήσει, τότε γίνονται 3 επιπλέον προσπάθειες ξεκινήματος. Μετά από αυτές τις προσπάθειες αν το ζεύγος δεν ξεκινά δίνεται οπτικός και ακουστικός συναγερμός. Το σύστημα αυτοματισμού, παίρνοντας την πληροφόρηση των επιτηρητών τάσης, δίνει εντολή ανοίγματος στους αυτόματους διακόπτες εισόδου στο πεδίο χαμηλής τάσης από τη ΔΕΗ και στους αντίστοιχους διακόπτες σύζευξης μπάρων κανονικής λειτουργίας και λειτουργίας ανάγκης. Αφού η γεννήτρια ξεκινήσει και αναπτύξει ονομαστικές στροφές, στην συνέχεια δίνει εντολή στον αυτόματο διακόπτη του Η/Ζ να κλείσει. Η τάση στους ζυγούς ανάγκης θα εμφανιστεί σε διάστημα μικρότερο των 15sec. Τα φορτία ανάγκης θα έχουν τροφοδοτηθεί μέσα σε 15sec. Επισημαίνεται ότι το σύστημα αυτοματισμού θα πρέπει να "βλέπει" την κατάσταση ON-OFF των αυτόματων διακοπτών και ανάλογα να ενεργεί ώστε να αποφευχθεί ο παραλληλισμός με τη ΔΕΗ. Δοκιμές Η/Ζ Το Η/Ζ πριν τη μεταφορά του στο έργο θα υποστεί σειρά δοκιμών στο εργοστάσιο κατασκευής του για την επαλήθευση των τεχνικών χαρακτηριστικών του. Οι δοκιμές θα επαναληφθούν και στο εργοτάξιο μετά την πλήρη ενσωμάτωσή του στο έργο και με τις συνθήκες κανονικής λειτουργίας του Η/Ζ. Οι δοκιμές περιγράφονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο δοκιμών. Ανταλλακτικά Η/Ζ Με την παράδοση των Η/Ζ θα πρέπει να παραδοθούν τα παρακάτω ανταλακτικά μέσα σε ειδικό ερμάριο για την κάλυψη τυχόν μελλοντικών βλαβών σε μικρό χρονικό διάστημα. Κινητήρας Diesel Σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή και για κάλυψη 1000 ωρών λειτουργίας, κατ' ελάχιστον αυτά θα είναι τα παρακάτω : 2 ακροφύσια έκχυσης 2 βαλβίδες εισαγωγής 2 βαλβίδες εξαγωγής 1 σειρά εργαλείων για την εργασία στη μηχανή 1 σειρά τραπεζοειδών ιμάντων 5 γομώσεις φίλτρου καυσίμου 5 γομώσεις φίλτρου ελαίου 39

1 σειρά ελατηρίων όλων των εμβόλων του κινητήρα 1 πλήρης σειρά παρεμβυσμάτων 1 πλήρης σειρά χιτωνίων για όλους τους κυλίνδρους 1 αντλία καυσίμου 1 αυτόματο ρυθμιστή στροφών (ηλεκτρονικού τύπου) Γεννήτρια 1 αυτόματο ρυθμιστή τάσης πίνακας αυτοματισμού 1 τριφασικό επιτηρητή φάσης 3 πηνία εργασίας και 3 ανοίγματος των αυτόματων διακοπτών ισχύος (γεννήτριας και μεταγωγικού διακόπτη στον πίνακα ανάγκης). Γειώσεις και αντικεραυνική προστασία Θα κατασκευαστεί γείωση προστασίας του ΓΠΧΤ η οποία θα συνδέεται με την θεμελιακή γείωση του οικίσκου-μηχανοστασίου και θα περιλαμβάνει ταινία από ηλεκτρολυτικό χαλκό 40x4mm ή γαλβανισμένο συρματόσχοινο Φ10 mm το οποίο θα οδεύει περιμετρικά του κτιρίου και θα ενώνεται σε πολλαπλά σημεία με τον οπλισμό της κατασκευής. Η συνολική αντίσταση του συστήματος θα πρέπει να είναι μικρότερη από 2 Ohm. Στα κτίρια και στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό της εγκατάστασης θα γίνουν οι γειώσεις που είναι απαραίτητες για την ασφάλεια και την προστασία ατόμων που έρχονται σε άμεση ή έμμεση επαφή με αυτές. Ειδικότερα: γείωση προστασίας των ηλεκτρολογικής εγκατάστασης γείωση ουδετέρων κόμβων στη χαμηλή τάση των μετασχηματιστών γείωση των μεταλλικών μερών των εγκαταστάσεων. Τα συστήματα γείωσης θα κατασκευαστούν βάσει του προτύπου ΕΛΟΤ HD 384 και των κανονισμών της ΔΕΗ. Κάθε σύστημα θα έχει ένα κεντρικό τερματικό ζυγό για κάθε σύστημα διανομής ή κτιριακή εγκατάσταση, στον οποίο θα συνδέονται όλοι οι αγωγοί γείωσης. Για την προστασία των κτιρίων από τις επιπτώσεις ενός κεραυνού προβλέπεται η εγκατάσταση Συστήματος Αντικεραυνικής Προστασίας (ΣΑΠ) σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο IEC 1024-1/1990 (ή το σχέδιο προτύπου ΕΛΟΤ 1197). Σε κατάλληλα σημεία περιμετρικά του κτιρίου θα κατασκευασθούν αναμονές για την σύνδεση των συλλεκτήριων αγωγών οροφής της αντικεραυνικής προστασίας. Το σύστημα της αντικεραυνικής προστασίας θα είναι τύπου κλωβού Faraday αποτελούμενο από συλλεκτήριο σύστημα βρόχων διαστάσεων 20Χ10Μ ακίδες συλλογής ανά 25 m 2 εμβαδού οροφής, στηρίγματα και αγωγούς συλλογής Φ8 mm χαλκού κατά DIN 48801. Υλικά και εξαρτήματα ενδεικτικού τύπου ΕΛΕΜΚΟ. Αντιεκρηκτική προστασία Στις περιοχές που χαρακτηρίζονται ως Ζώνες 1 και 2, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη παρ.4.7.1, οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις θα πρέπει να έχουν κατάλληλη αντιεκρηκτική προστασία. 40

Εγκατάσταση φωτισμού και ρευματοδοτών Η ηλεκτρική εγκατάσταση φωτισμού και ρευματοδοτών των κτιρίων και των υπαίθριων χώρων, θα τροφοδοτείται από τους αντίστοιχους ηλεκτρικούς πίνακες. Η αφή και η σβέση των φωτιστικών θα γίνεται είτε μέσω διακοπτών τοποθετημένων σε κατάλληλες θέσεις (εσωτερικός φωτισμός) είτε μέσω φωτοκυττάρου (εξωτερικός φωτισμός). Σε όλα τα κτίρια, αίθουσες και τους κλειστούς χώρους πρέπει να εγκατασταθεί πλήρες σύστημα εσωτερικού φωτισμού με λαμπτήρες φθορισμού και μονοφασικών ρευματοδοτών τύπου «schuko». Σε κάθε περίπτωση ο τύπος και η διάταξη των φωτιστικών σωμάτων θα είναι τέτοια ώστε να δίδει ομοιόμορφο φωτισμό (ελάχιστο/μέγιστο, μεγαλύτερο από 0,75). Θα πρέπει να εξασφαλίζεται η στάθμη φωτισμού της επιφάνειας εργασίας σε κάθε επιμέρους χώρο, που αναφέρεται στο παρακάτω Πίνακα: Περιοχή έργου Στάθμη φωτισμού [Lux] Γραφεία, εργαστήρια, αίθουσα ελέγχου 500 Αίθουσες στις οποίες εγκαθίσταται εξοπλισμός 200 Χώροι διέλευσης (διάδρομοι κτλ.) 100 Κλιμακοστάσια 150 Εκτός εάν προδιαγράφεται διαφορετικά, οι ιστοί που θα χρησιμοποιηθούν για τον εξωτερικό φωτισμό θα έχουν ενιαίο ύψος και θα είναι μεταλλικοί. Οι ιστοί, οι βραχίονες και τα φωτιστικά σώματα θα παράγονται από βιομηχανίες που κατέχουν πιστοποιητικό διασφάλισης ποιότητας σύμφωνα με τη σειρά προτύπων ISO 9000. Είναι δυνατή η χρησιμοποίηση ηλιακών φωτιστικών σωμάτων επί ιστών, καθένα από τα οποία θα διαθέτει φωτοβολταϊκό πλαίσιο, ρυθμιστή φόρτισης, συσσωρευτή τεχνολογίας μολύβδου κλειστού τύπου και όλα τα απαραίτητα παρελκόμενα. Σε συγκεκριμένες περιοχές του έργου όπου κρίνεται απαραίτητο θα εγκατασταθεί τοπικός φωτισμός με προβολείς, ισχύος σύμφωνα με τη μελέτη. Στα ηλεκτρολογικά έργα που αφορούν την εν λόγω ΕΕΛ περιλαμβάνονται τα κάτωθι : Γενικός Πίνακας Χαμηλής Τάσης Δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλής τάσης Πίνακας αυτοματισμών Εξωτερικός φωτισμός Εγκατάσταση γείωσης Εσωτερική και εξωτερική αντικεραυνική προστασία Εγκατάσταση αντιστάθμισης άεργης ισχύος Εσωτερικές ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις Αντικεραυνική προστασία Τηλεφωνική εγκατάσταση 41

Εφαρμοστέοι κανονισμοί και Πρότυπα Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 Προδιαγραφές ΕΛΟΤ Ηλεκτρολογικές Προδιαγραφές ΔΕΗ Γερμανικά Πρότυπα VDE Γερμανικά Πρότυπα DIN Διεθνής Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή ICE και Διεθνής Οργάνωση Τυποποίησης ISO. Διεθνής Επιτροπή Πιστοποίησης Συμβατότητας Ηλεκτρολογικού Εξοπλισμού CEE Διεθνής Επιτροπή Φωτισμού CIE. Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ των παραπάνω προτύπων ισχύει η παρακάτω σειρά προτεραιότητας : Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 Ηλεκτρολογικές Προδιαγραφές ΔΕΗ. Δεδομένα Μελέτης Χαμηλή τάση 380 V Διανομή ενέργειας 380 / 220 V Κινητήρες από 1-160KW 380 V (3 φάσεις) Κινητήρες κάτω από 1KW 220 V (1 φάση) Φωτισμός 220 V (1 φάση) Ρευματοδότες κοινοί (απλοί και Schuko) 220 V (1 φάση) Ρευματοδότες ισχύος 380 V (3 φάσεις) Ρευματοδότες υποβιβασμένης τάσης 42 - Δομή συστήματος διανομής ενέργειας Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις των ισχυρών ρευμάτων θα περιλαμβάνουν : α. πλήρη εγκατάσταση παροχής και διανομής ισχυρών ρευμάτων για την κάλυψη των αναγκών της μονάδας (μηχανήματα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την καθαυτό λειτουργία της Μονάδας, ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, εξωτερικός φωτισμός φωτισμός περιβάλλοντος χώρου) 42

β. εφεδρική πηγή ηλεκτρικής ενέργειας, (ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος), αυτόματης μεταγωγής από την κύρια τάση στη εφεδρική, κατάλληλης ισχύος, με βάση τις ανάγκες σε ηλεκτρική ισχύ των εγκαταστάσεων άμεσης προτεραιότητας του έργου γ. σύστημα αντικεραυνικής προστασίας. Εσωτερικά του κτιρίου της ΕΕΛ, καθώς και σε κρίσιμες εξωτερικές διαβάσεις, τα καλώδια διανομής που είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο μηχανικής καταπόνησης, θα προστατεύονται από χαλυβδοσωλήνες ή πλαστικούς σωλήνες καλωδίων, πιστοποιημένης υψηλής αντοχής. Τα καλώδια διανομής θα αποτελούνται από ακέραια τμήματα, δηλαδή δεν θα φέρουν ενδιάμεση σύνδεση. Οι οδεύσεις των καλωδίων προς τις εγκαταστάσεις, θα είναι ως επί το πλείστον υπόγειες. Στην περίπτωση αυτή θα τοποθετηθούν μέσα σε χάνδακες βάθους 0,70 μ και μέσα σε πλαστικούς σωλήνες ΡΕ (πολυαιθυλενίου) κυματοειδούς προφίλ, κατάλληλων διατομών, μαζί με οδηγό γαλβανισμένο σύρμα πάχους 1 mm. Ο τύπος των εξωτερικών και υπόγειων καλωδίων θα είναι Ε1VV R,S,U σύμφωνα με το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 (παλιός τύπος ΝΥΥ). Όπου υπάρχει αλλαγή κατεύθυνσης του υπόγειου δικτύου, προβλέπονται κατάλληλα φρεάτια έλξης των καλωδίων από σκυρόδεμα, το δε καπάκι του φρεατίου θα είναι από ελατό χυτοσίδηρο και θα έχει πλήρη στεγανότητα. 43

Επιθεώρηση και Δοκιμές Η όλη ηλεκτρολογική εγκατάσταση και οι συσκευές θα επιθεωρούνται και θα δοκιμάζονται τακτικά παρουσία του Επιβλέποντα Μηχανικού. Οι δοκιμές στο εργοστάσιο θα περιλαμβάνουν βασικές δοκιμές απόδοσης για κάθε τύπο συσκευής, συνήθεις δοκιμές που θα αποδεικνύουν ότι οι συσκευές έχουν συναρμολογηθεί σωστά και λειτουργούν ικανοποιητικά από άποψη ηλεκτρολογική και μηχανολογική, δοκιμές και μετρήσεις των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων για αντίσταση γειώσεως, για αντίσταση μόνωσης κυκλωμάτων, για αντοχή μόνωσης διακοπτών, αντοχή κύριων γραμμών μεταφοράς, κινητήρων, γεννητριών και μετασχηματιστών καθώς και δοκιμές αποδοχής από αρμόδια επιτροπή που θα έχει το δικαίωμα να συστήσει ο Εργοδότης. Οι δοκιμές επί τόπου του έργου θα περιλαμβάνουν δοκιμές, πριν την θέση της Ε.Ε.Λ σε αποδοτική λειτουργία για όλο το ηλεκτρολογικό υλικό, καλωδιώσεις και βοηθητικές διατάξεις, καθώς και ενεργοποίηση του συστήματος και δοκιμή υπό φορτίο. Όλα τα όργανα θα δοκιμασθούν κατά τρόπο ώστε να ελεγχθεί η σωστή λειτουργία τους όταν ενεργοποιηθούν. Μετά την αποπεράτωση του έργου θα υποβληθούν : πιστοποιητικά ΔΕΗ πιστοποιητικά συνήθων δοκιμών των συσκευών πιστοποιητικά δοκιμών εγκαταστάσεων πιστοποιητικά δοκιμών αγωγιμότητας του εδάφους. Κινητήρες Εφαρμοστέοι κανονισμοί και Πρότυπα DIN 40050 - Βαθμός προστασίας DIN 42673 - Κεφάλαιο 1. Ισχύς κινητήρων βραχυκυκλωμένου δρομέα DIN 42678 - Κεφάλαιο 1. Ισχύς κινητήρων με δακτύλιο DIN 42950 - Τύποι κατασκευής ηλεκτρικών συσκευών DIN 45665 - Στάθμες δόνησης περιστρεφόμενων ηλεκτρικών συσκευών VDE 0171 - Αντιεκρηκτικά υλικά. Κινητήρες που εγκαθίστανται στο ύπαιθρο θα είναι κλειστού τύπου με φυσικό αερισμό ή αυτοαεριζόμενοι και βαθμό προστασίας ΙΡ55. Κινητήρες που εγκαθίστανται σε κλειστούς χώρους θα προστατεύονται κατάλληλα από την υγρασία και θα αερίζονται με φυσικό αερισμό ή θα είναι αυτοαεριζόμενοι, με βαθμό προστασίας ΙΡ 44. Κινητήρες που βρίσκονται σε περιβάλλον αναθυμιάσεων εκρηκτικών αερίων θα είναι αντιεκρηκτικού τύπου. Οι περιελίξεις των κινητήρων θα είναι κατάλληλες ώστε να λειτουργούν και να αντέχουν στις επικρατούσες συνθήκες λειτουργίας. Όλοι οι κινητήρες αντλιών θα είναι εφοδιασμένοι με τερματικά κουτιά για καλώδια ισχύος, θερμική προστασία και γείωση. Τα τερματικά κουτιά των υποβρυχίων κινητήρων θα είναι απολύτως υδατοστεγή. Θα είναι κατάλληλα μονωμένοι και θα φέρουν πινακίδα με τα χαρακτηριστικά λειτουργίας τους. 44

Κάθε κινητήρας βασικού μηχανήματος θα είναι εφοδιασμένος με θερμική προστασία που θα περιλαμβάνει σύστημα THERMISTOR με τρεις ανιχνευτές, ένα για κάθε φάση της περιέλιξης των κινητήρων. Το σύστημα θα είναι εγκατεστημένο στον πίνακα του εκκινητή και θα ελέγχει τις θερμοκρασίες της περιέλιξης, θέτοντας σε λειτουργία βοηθητικά κυκλώματα ή σύστημα κινδύνων όταν γίνει υπέρβαση των προκαθορισμένων θερμοκρασιών. Τα περιστρεφόμενα τμήματα των ηλεκτρικών συσκευών θα είναι δυναμικά και στατικά ζυγοσταθμισμένα. Η ισχύς των κινητήρων θα υπερκαλύπτει (κατ' ελάχιστο) τις απαιτήσεις ισχύος λειτουργίας της κινούμενης μηχανής και των βοηθητικών εξαρτημάτων της, σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα : Κινητήρες μέχρι 25 ΗΡ κατά 25% Κινητήρες 25-75 ΗΡ κατά 15% Κινητήρες 75 ΗΡ κατά 10% Στοιχειώδες ηλεκτρολογικό υλικό Καλώδια χαμηλής τάσης Τα καλώδια μεταφοράς ισχύος (χαμηλής τάσης) μέχρι 1000 V είναι τύπου J1W-U κατά IEC 502 και ΕΛΟΤ 843 (παλαιού τύπου ΝΥΥ κατά VDE 0271), μονόκλωνα ή πολύκλωνα, από συρματίδια ανωπτημένου χαλκού με θερμοπλαστική μόνωση περιεχόμενους μέσα σε περίβλημα θερμοπλαστικής ύλης. Εύκαμπτα καλώδια Για τα καλώδια μεταφοράς.ενέργειας και προστασίας υποβρυχίων βυθιζόμενων συγκροτημάτων θα χρησιμοποιηθούν εύκαμπτα καλώδια με μήκος επαρκές, ώστε να εκτείνονται από το κουτί συνδέσεως του κινητήρα μέχρι το κουτί συνδέσεως που βρίσκεται στο επίπεδο του ανοίγματος επισκέψεως της δεξαμενής. Τα εύκαμπτα καλώδια θα αποτελούνται από εύκαμπτους, χάλκινους αγωγούς 660/1000V μονωμένους και τελείως επενδεδυμένους με εύκαμπτη μόνωση κατάλληλη για υποβρύχια χρήση. Τα εύκαμπτα καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος θα είναι υπολογισμένα ώστε να δέχονται όλο το ρεύμα που χρειάζεται ο κινητήρας για να λειτουργήσει κάτω από τις επικρατούσες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρού περιβάλλοντος Τα καλώδια θα παρέχουν τη δυνατότητα αποσυνδέσεως. Οι συζεύξεις καλωδίων θα είναι κατάλληλα υπολογισμένες και θα είναι πλήρως υδατοστεγείς σε συνθήκες καταιγισμού νερού και τροπικά, κλίματα. Τα παρεμβύσματα εισόδου των καλωδίων θα είναι τελείως στεγανά. Το σώμα των συζευκτήρων θα είναι από αλουμίνιο, ορείχαλκο ή άλλο υλικό ανθεκτικό στην διάβρωση. Θα είναι επίσης εφοδιασμένο με κρίκους για να κλειδώνει με λουκέτο ώστε να αποφεύγονται οι περιπτώσεις από αναρμόδια άτομα, βανδαλισμού κλπ. Τα κουτιά αποσυνδέσεως 45

θα είναι από χυτοσίδηρο, ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες, με χοντρούς ορειχάλκινους ακροδέκτες ώστε να διευκολύνεται η αποσύνδεση των καλωδίων ρεύματος / προστασίας της αντλίας κατά την αφαίρεση της Το κουτί θα είναι πλήρες, με υδατοστεγή παρεμβύσματα για τα καλώδια ρεύματος / προστασίας της αντλίας Βοηθητικά καλώδια Τα καλώδια Τηλεχειρισμού και σηματοδότησης θα είναι πολύκλωνα, σύμφωνα με τις προδιαγραφές κατά VDE 0816 με αριθμημένους κλώνους και ονομαστικής διατομής 1.5 mm 2 Τα τηλεφωνικά καλώδια θα είναι τύπου A-2Y(St)2Y σύμφωνα με τις προδιαγραφές VDE 0816 και διατομής 0.8 mm 2. Οδεύσεις καλωδίων Τα καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικής ισχύος προς τους καταναλωτές τοποθετούνται υπογείως σε χαντάκια εντός σωλήνων PVC σύμφωνα με τις προδιαγραφές κατά VDE 0605, διαμέτρου κατάλληλης για την διατομή και τον αριθμό των καλωδίων που τοποθετούνται. Οι σωλήνες τοποθετούνται σε ευθείες, γραμμές. Σε αποστάσεις περίπου 30 m προβλέπονται φρεάτια επίσκεψης των ηλεκτρολογικών σωλήνουν / καλωδίων, επαρκών διαστάσεων, τα οποία φέρουν μεταλλικά καλύμματα. Κάτω από τους δρόμους οι αγωγοί εγκιβωτίζονται με σκυρόδεμα. Οι σωλήνες των καλωδίων από τους τοπικούς υποπίνακες έως τα μηχανήματα που οδεύουν σε δομικά στοιχεία θα είναι γαλβανισμένοι σιδηροσωλήνες χωρίς μονωτική επένδυση, με πάχος τοιχωμάτων σύμφωνο με τους κανονισμούς εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (ΦΕΚ 270/Α/36, πιν. Π), Η διάμετρος των σωλήνων θα είναι κατάλληλη για τον αριθμό και τη διατομή των καλωδίων που οδεύουν σ αυτούς σύμφωνα με τον κανονισμό Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (1.5 Χ d). Καλώδια που οδεύουν σε τοιχία μπορούν να τοποθετούνται σε γαλβανισμένες σχάρες που στερεώνεται στο τοιχίο με εκτονωτικά βύσματα. Προβλέπονται χωριστοί σωλήνες τοποθετήσεως για τα κάτωθι Καλώδια χαμηλής τάσης Καλώδια ψηφιακής σηματοδότησης Καλώδια αναλογικής σηματοδότησης, Καλώδια ασθενών ρευμάτων (τηλεφώνου, συναγερμού πυρκαγιάς κλπ) Κάθε τύπος αγωγού από τους παραπάνω θα σημανθεί με ιδιαίτερο χρωματικό κώδικα. Οι μέγιστες επιτρεπόμενες πτώσεις τάσης για τα διάφορα μέρη ενός ηλεκτρικού συστήματος φαίνονται στον παρακάτω πίνακα : 46

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΤΩΣΗ ΤΑΣΗΣ Καλώδια τροφοδοσίας κινητήρων ονομαστική ισχύς 3% Ακροδέκτες κινητήρων, εκκίνηση σε βραχυκύκλωμα εκκίνηση κινητήρα 15% Μπάρες πινάκων τροφοδοσίας εκκίνηση του πιο μεγάλου κινητήρα 10% Καλώδια τροφοδοσίας πινάκων μέγιστο προβλεπόμενο φορτίο 1% Καλώδια τροφοδοσίας φωτιστικών 2% (α) Η διαθέσιμη τάση στους ακροδέκτες των κινητήρων κατά τη διάρκεια της εκκίνησης θα είναι τέτοια ώστε που να εγγυάται εκκίνηση των κινητήρων, ακόμη και για μέγιστο φορτίο, χωρίς βλάβη των κινητήρων. (β) Η μέγιστη τιμή των 15% εννοείται σαν άθροισμα των πτώσεων τάσης στα καλώδια και τις μπάρες των πινάκων τροφοδοσίας των κινητήρων από το ΓΠΧΤ μέχρι την κατανάλωση. (γ) Για κινητήρες μέσης τάσης, η αναγκαία τάση στους ακροδέκτες κατά την εκκίνηση θα είναι μεγαλύτερη από 75% της τάσης παροχής και γι αυτό οι συνθήκες εκκίνησης θα είναι αντικείμενο επαλήθευσης κατά περίπτωση. Θα ικανοποιείται όμως παντού η συνθήκη του προηγούμενου σημείου (α) της παρούσας. Η διαθέσιμη τάση στις μπάρες θα είναι τέτοια ώστε να μην εμποδίζει τη λειτουργία των κινητήρων που είναι ήδη σε λειτουργία και να επιτρέπει το κλείσιμο των επαφών των κινητήρων. Η επιλογή των καλωδίων θα είναι ανάλογα με το είδος της εγκατάστασης και το χώρο τοποθέτησης. Η παροχή των καλωδίων θα είναι όπως παρακάτω λαμβάνοντας υπόψη, τον τύπο, τις θερμοκρασίες, το είδος εδάφους, κλπ : τα καλώδια για τροφοδοσία μετασχηματιστών θα έχουν παροχή μεγαλύτερη από το ονομαστικό ρεύμα των μετασχηματιστών τα καλώδια τροφοδοσίας ενός συστήματος από μπάρες μιας διατομής θα έχουν παροχή μεγαλύτερη από το απαιτούμενο ρεύμα του συστήματος τα καλώδια τροφοδοσίας ενός συστήματος από μπάρες πολλών διατομών, συζευγμένες, θα έχουν διατομή τέτοια ώστε να αντέχουν στη μέγιστη απαιτούμενη παροχή τα καλώδια τροφοδοσίας των κινητήρων θα έχουν παροχή μεγαλύτερη από το ονομαστικό ρεύμα των κινητήρων όλα τα υπόλοιπα καλώδια θα έχουν παροχή μεγαλύτερη από τη μέγιστη απαιτούμενη για διάρκεια μεγαλύτερη της μιας ώρας. Ρευματοδότες 47

Όλοι οι ρευματοδότες θα είναι τύπου ΣΟΥΚΟ, δύο πόλων, τριών αγωγών, γειωμένου τύπου (φάση, ουδέτερος, γείωση), 16 Α 2300 V, συνήθως τοποθετημένοι σε ύψος 0,30 μ. από το τελικό δάπεδο. Οι στεγανοί ρευματοδότες των υγρών εσωτερικών και εξωτερικών χώρων θα φέρουν μεταλλικό χυτό κάλυμμα με στεγανή φλάντζα και ελατήριο επαναφοράς. Για την παροχή ισχύος σε ορισμένες θέσεις της εγκατάστασης, προς εξυπηρέτηση φορητών συσκευών, θα προβλεφθούν ρευματόδότες μονοφασικοί και τριφασικοί (230 V ή 400 V) με ουδέτερο. Οι ρευματοδότες αυτοί θα είναι κατάλληλοι για εξωτερική τοποθέτηση (προστασία IP 55) κατασκευασμένοι είτε από μέταλλο, μη υποκείμενο σε διαβρώσεις, είτε από αντίστοιχη συνθετική ύλη. Όλοι θα φέρουν κοχλιωτό κάλυμμα που θα ασφαλίζει τον ρευματοδότη, όταν δεν χρησιμοποιείται. Το κάλυμμα θα συνδέεται με το σώμα του ρευματοδότη με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην είναι δυνατή η απομάκρυνση του. Διακόπτες φωτισμού Οι διακόπτες φωτισμού θα είναι τελείως χωνευτοί με κάλυμμα και πλήκτρο τοποθετημένοι συνήθως σε ύψος 1,20. μ. από το τελικό δάπεδο. Οι ακροδέκτες καλωδίων θα είναι τύπου κοχλία ή βύσματος. Δεν τοποθετούνται περισσότεροι από ένας διακόπτης σε κιβώτια του ενός διακόπτου. Οι διακόπτες θα είναι των παρακάτω τύπων : Μονοπολικοί 10 Α, 230 V, κοινοί ή στεγανοί. Διπολικοί (κομμυατέρ) 10 Α,230 V, κοινοί ή στεγανοί Αλλε - ρετούρ, 10 Α, 230 V, κοινοί ή στεγανοί Κυτία διακλάδωσης Τα κουτιά διακλάδωσης θα είναι από σκληρό PVC για τις συνήθεις τοποθεσίες. Για τις υγρές τοποθεσίες, εξωτερικές επιφάνειες τοίχων, επικίνδυνες περιοχές κλπ, τα κουτιά θα είναι μεταλλικά χυτά. Κάθε κουτί θα έχει επαρκείς διαστάσεις για τα προβλεπόμενα καλώδια. Στις υγρές και εξωτερικές τοποθεσίες τα κουτιά θα έχουν στεγανοποιητική φλάντζα. Τα κουτιά θα στερεώνονται με βίδες και παξιμάδια, με εκτονωτικά βύσματα σε τσιμέντο ή τσιμεντόλιθο, με χιαστί μπουλόνια σε κοίλους κτιστούς τοίχους και με βίδες αγκίστρου σε μεταλλικές επιφάνειες. Τοπικά χειριστήρια Οι καταναλωτές θα ομαδοποιηθούν ανά περιοχή τοποθετήσεως τους και πλησίον κάθε ομάδας; καταναλωτών θα εγκατασταθεί τοπικό χειριστήριο με μπουτόν χειρισμού START-STOP και επιλογικό διακόπτη MANUAL-OFF-AUTO για κάθε καταναλωτή, και μπουτόν ασφαλείας (μανιτάρι). Οι διακόπτες αυτοί θα τοποθετηθούν μέσα σε στεγανά κουτιά προστασίας IP 55, τα οποία ή θα είναι επίτοιχα ή θα στερεωθούν πάνω σε μεταλλικούς στυλϊσκους. 48

Οι εντολές από τα τοπικά χειριστήρια θα υπερισχύουν κάθε άλλης εντολής και σήματος και όπου απαιτείται. Εγκατάσταση αγωγών και καλωδίων Οι εξωτερικοί αγωγοί που διασχίζουν τις εγκαταστάσεις θα τοποθετούνται σε ευθείες γραμμές μεταξύ φρεατίων. Κάθε αγωγός ή ομάδα αγωγών θα περιβάλλεται από σκυρόδεμα πάχους 15 εκ. Η ελάχιστη κάλυψη των αγωγών θα είναι 60 εκ., μετρούμενη από την πάνω στάθμη της επένδυσης. Θα προβλεφθούν χωριστοί αγωγοί τοποθέτησης για : Καλώδια χαμηλής τάσης και καλώδια ψηφιακής σηματοδότησης Καλώδια αναλογικής σηματοδότησης, τηλεφώνου και συναγερμού πυρκαγιάς Κάθε τύπος αγωγού από τους παραπάνω θα σημανθεί με ιδιαίτερο χρωματικό κώδικα. Ένας αγωγός, ή τουλάχιστον το 25% μιας ομάδας αγωγών θα αφεθεί κενός. Κάθε κενός ή ημιπλήρης αγωγός θα φέρει ελεύθερο σύρμα για το μελλοντικό τράβηγμα καλωδίων. Οι ενσωματωμένοι σε στοιχεία σκυροδέματος αγωγοί θα είναι από μη μεταλλικό υλικό. Αγωγοί που τροφοδοτούν ηλεκτρικές συσκευές που υπόκεινται σε κραδασμούς θα είναι εύκαμπτου τύπου, στεγανοί. Όπου χρησιμοποιούνται χαλύβδινοι αγωγοί και τα εξαρτήματα τους θα είναι χαλύβδινα. Όλοι οι εξωτερικοί αγωγοί θα είναι εφοδιασμένοι με κατάλληλα εξαρτήματα ώστε να εξασφαλίζεται υδατοστεγανότητα στο πρώτο μετά το κτίριο φρεάτιο. Ειδικά οι αγωγοί με τα καλώδια συναγερμού πυρκαγιάς θα είναι από χάλυβα μέχρι το πρώτο φρεάτιο μετά το κτίριο. Η όλη εγκατάσταση θα κατασκευασθεί με την άριστη πρακτική. Οι αγωγοί θα τοποθετούνται σε απόσταση μεγαλύτερη από 30 εκ. από σωληνώσεις υγρών, ενώ αγωγοί καλωδίων διαφορετικών χρήσεων θα τοποθετούνται σε ενισχυμένο σκυρόδεμα. Οι αγωγοί θα τοποθετούνται μετά την εγκατάσταση του εξοπλισμού. Τοποθέτηση καλωδίων απ' ευθείας στο φυσικό έδαφος δεν θα επιτραπεί. Θα προβλεφθούν 50% εφεδρικοί κλώνοι για όλα τα καλώδια σηματοδότησης και τηλεχειρισμού. Εσωτερικός, Εξωτερικός Φωτισμός Φωτισμός Ασφαλείας Στάθμες φωτισμού Οι απαιτούμενες μέσες στάθμες φωτισμού των διαφόρων χώρων είναι: Αίθουσα ελέγχου Ηλεκτρικών πινάκων Χώροι εργασίας και ασφάλειας 500 lux 300 lux 49

Γενικοί χώροι συνεργείων, χώροι υγιεινής, αποθήκες Λοιποί βοηθητικοί χώροι και Διάδρομοι Οδικός Φωτισμός 250 lux 200 lux 1,5 cd/m2 - Να-ΥΠ Φωτιστικά σώματα Τα φωτιστικά σώματα θα προέρχονται από την παραγωγή όχι περισσοτέρων των δύο κατασκευαστών. Όλα τα φωτιστικά σώματα κανονικού φωτισμού θα είναι ενεργειακής σήμανσης «Α» εφόσον διατίθενται. Τα εξαρτήματα των φωτιστικών θα παραδοθούν πλήρη μαζί με όλα τα κανονικά παρελκόμενα που υποδεικνύει ο κατασκευαστής και με ότι άλλα προαιρετικά παρελκόμενα θεωρηθούν απαραίτητα. Οι λυχνίες θα προέρχονται από την παραγωγή ενός και μόνο κατασκευαστή. Σε όλους τους χώρους με πιθανή υγρασία θα εγκατασταθούν φωτιστικά σώματα στεγανά, προστασίας ΙΡ44. Στους χώρους με πιθανή παρουσία εκρηκτικών αερίων, θα εγκατασταθούν φωτιστικά σώματα αντιεκρηκτικού τύπου, προστασίας ΙΡ65. Η εγκατάσταση τους θα γίνει σύμφωνα με την προδιαγραφή VDE 0165. Τα μεταλλικά φωτιστικά σώματα θα πρέπει να έχουν δυνατότητα γείωσης. Οι προστατευτικές επικαλύψεις και βαφές θα έχουν γίνει στο εργοστάσιο. Οι λυχνιολαβές των λαμπτήρων πυράκτωσης θα είναι από πορσελάνη, με στεγανοποιητική τσιμούχα. Οι σταθεροποιητές (BALLAST) των λαμπτήρων φθορισμού θα είναι κατάλληλοι για λειτουργία στα 220V/50 ΗΖ σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και θα είναι ταχείας εκκίνησης με υψηλό Σ.Ι. Οι σταθεροποιητές των λαμπτήρων νατρίου θα είναι κατάλληλοι για λειτουργία στα 220 V, 50 ΗΖ σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, αυτοδιεγειρόμενου τύπου και με μέγιστη επιτρεπόμενη αύξηση θερμοκρασίας 115 C πάνω από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Όργανα αφής λαμπτήρων φθορισμού Τα φωτιστικά σώματα με λαμπτήρες φθορισμού, θα έχουν όργανα (εκκινητές - στραγγαλιστικά πηνία) ηλεκτρονικά Εσωτερικός φωτισμός Τα φωτιστικά σώματα που προβλέπεται να εγκατασταθούν θα είναι πλήρη, συρματωμένα και δοκιμασμένα στο εργοστάσιο κατασκευής τους και θα περιλαμβάνουν τρυς λαμπτήρες, τις λυχνιολαβές, τις τυχόν απαιτούμενες διατάξεις αφής και διόρθωση του συντελεστή ισχύος, τους ακροδέκτες σύνδεσης με τις προσερχόμενες και απερχόμενες γραμμές, τις διατάξεις στερέωσης και ανάρτησης και κάθε εξάρτημα απαραίτητο για/την κανονική και ασφαλή λειτουργία τους. 50

Ολα τα μεταλλικά μέρη των φωτιστικών σωμάτων θα έχουν υποστεί κατεργασία έναντι οξείδωσης, δηλαδή απορρύπανση, αποβολή σκουριάς, φωσφάτωση και επίστρωση ειδικού υποστρώματος βαφής ανθεκτικής στην υγρασία, μεγάλης ικανότητας πρόσφυσης και ισχυρών αντισκωριακών ιδιοτήτων. Η τελική επίστρωση βαφής θα γίνει σε κλίβανο υψηλής θερμοκρασίας. Οι επιφάνειες ανάκλασης των φωτιστικών σωμάτων θα είναι λευκές με συντελεστή ανάκλασης 80% τουλάχιστον. Οι υπόλοιπες επιφάνειες θα είναι χρώματος της εκλογής της Επίβλεψης. Οι λαμπτήρες θα είναι χωρίς ραφή από B.P.C. ή από γυαλί ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες. Ολα τα μεταλλικά φωτιστικά σώματα θα γειωθούν. Οι εσωτερικές συρματώσεις θα είναι κατάλληλες για υψηλές θερμοκρασίες. Η συρμάτωση διαδοχικών φωτιστικών σωμάτων θα είναι εσωτερική. Τα φωτιστικά σώματα των λαμπτήρων πυράκτωσης θα φέρουν λυχνιολαβές από πορσελάνη, ενώ οι λυχνιολαβές των λαμπτήρων φθορισμού θα είναι τύπου ασφαλείας, δηλαδή θα απαιτείται περιστροφή του λαμπτήρα για την τοποθέτηση. Τα σώματα, οι ανακλαστήρες, οι οχετοί καλωδίων, τα καλύμματα και χυτά τμήματα των φωτιστικών σωμάτων θα πρέπει να είναι κατά τέτοιο τρόπο κατασκευασμένα, ώστε να αποκλείουν κάμψεις ή παραμορφώσεις και οι ραφές ή ενώσεις να έχουν λεία και συνεχή συγκόλληση. Τα καλύμματα DIFFUSERS θα είναι, μονοκόμματα ακρυλικά κομμάτια ή πολυεστερικά πλαστικά σταθεροποιημένα έναντι των υπεριωδών ακτίνων. Εξωτερικός φωτισμός Προβλέπεται εγκατάσταση εξωτερικού φωτισμού περιμετρικά της ΕΕΛ κυρίως για τον φωτισμό της εσωτερικής οδού και ενδιάμεσα στους χώρους των κλινών. Στην εγκατάσταση εξωτερικού φωτισμού περιλαμβάνονται τα φωτιστικά σώματα, οι βραχίονες, οι ιστοί, ο πίνακας και το υπόγειο δίκτυο τροφοδοσίας των φωτιστικών σωμάτων. Η εγκατάσταση θα γίνεται είτε με φυγοκεντρικούς τσιμεντοϊστούς κυκλικής κωνοειδούς διατομής ή με αντίστοιχους μεταλλικούς στύλους, ύψους 7 μέτρων, που θα φέρουν την κατάλληλη βάση στήριξης με οπή διέλευσης καλωδίου και οπές για τους κοχλίες αγκύρωσης, καθώς και κοίλωμα με θυρίδα για την τοποθέτηση του ακροκιβωτίου. Οι μεταλλικοί στύλοι θα είναι χαλύβδινοι, γαλβανισμένοι εν θερμώ ενώ οι βραχίονες θα είναι από γαλβανισμένο χαλυβδοσωλήνα. Ο φωτισμός θα γίνεται με λαμπτήρες ατμών Νατρίου Υψηλής πίεσης σε ισχύ 250 W. Η τροφοδοσία του δικτύου του εξωτερικού φωτισμού θα γίνει από υπαίθριο πίνακα τύπου pillar που θα αποτελείται από τριφασική διανομή με πλαστικά κιβώτια, ισοδύναμη προς το σύστημα J της SIEMENS, που θα τοποθετηθεί μέσα σε μεταλλικό ερμάριο. Ο χειρισμός όλων των διακοπτών, γενικών ή μερικών, κάθε πίνακα θα επιτυγχάνεται αμέσως μετά το άνοιγμα της πόρτας του ερμαρίου, χωρίς να χρειάζεται να αποκοχλιωθούν τα καλύμματα των πλαστικών κιβωτίων. Ο συνδυασμός μεταλλικού ερμαρίου και πλαστικής διανομής θα εξασφαλίζει στεγανότητα IP55 κατά DIN40050/TEC 144. 51

Φωτιστικά ασφαλείας Προβλέπεται η τοποθέτηση φωτιστικών ασφάλειας, με διάταξη αυτόματης έναυσης σε περίπτωση διακοπής ρεύματος και διάταξη αυτόματης φόρτισης των συσσωρευτών. Η ισχύς των φωτιστικών πρέπει να επαρκεί για ικανοποιητικό φωτισμό τουλάχιστον επί 30 λεπτά της ώρας μετά τη διακοπή του ρεύματος. Φωτοηλεκτρικός διακόπτης Θα τοποθετηθεί καταλλήλως επί του υπαιθρίου πίνακα παροχής του εξωτερικού φωτισμού. Θα είναι ερμητικά σφραγισμένο φωτοκύτταρο θειούχου καδμίου κατάλληλου μεγέθους, με επαφές μονής δράσης των 1000 W. Η μονάδα θα είναι τοποθετημένη σε στεγανό περίβλημα χυτού αλουμινίου. Η μονάδα θα τίθεται σε λειτουργία μόλις η ένταση φωτισμού ημέρας κατέβει κάτω από 55 lux και θα σταματά όταν η ένταση φωτισμού ανέβει πάνω από 55 lux. Ηλεκτρονόμος ετεροχρονισμού θα εμποδίζει την τυχαία διακοπή λόγω επίδρασης παροδικών πηγών φωτός. Στο μπροστινό μέρος του κυττάρου θα υπάρχει κατευθυντήριος φακός που θα εμποδίζει τις σταθερές πηγές φωτός από το να προκαλέσουν διακοπή λειτουργίας. Η σκόπευση της μονάδας θα γίνει σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Καλώδια Σωλήνες Κουτιά διακλάδωσης τροφοδοσίας συσκευών Όλες οι εγκαταστάσεις θα είναι ορατές. Όλα τα καλώδια τροφοδοσίας μηχανημάτων και συσκευών της ΕΕΛ, κυρίων και βοηθητικών κυκλωμάτων θα είναι τύπου V - R,S,U σύμφωνα με το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 (παλιός τύπος ΝΥΥ). Οι σωλήνες προστασίας των καλωδίων σε όλο το μήκος τους, (από τους πίνακες ως τις συσκευές που τροφοδοτούν ή ελέγχουν) θα είναι σύμφωνοι με Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 και η διάμετρος θα είναι κατάλληλη για τον αριθμό και τη διατομή των καλωδίων που οδεύουν σε αυτούς σύμφωνα με το παραπάνω Πρότυπο. Καλώδια που οδεύουν σε τοιχία μπορούν να τοποθετούνται σε σχάρα πλάτους 10 cm που στερεώνεται στο τοιχίο με εκτονωτικά βύσματα. Η διαθέσιμη τάση στους ακροδέκτες των κινητήρων κατά τη διάρκεια της εκκίνησης θα είναι τέτοια που να εγγυάται μία σίγουρη εκκίνηση των κινητήρων, ακόμη και για το μέγιστο φορτίο, χωρίς βλάβη των κινητήρων. Η μέγιστη πτώση τάση των 2,5% εννοείται σαν άθροισμα των πτώσεων τάσης στα καλώδια και τις μπάρες των πινάκων τροφοδοσίας των κινητήρων από τον Γενικό Πίνακα Χαμηλής Τάσης μέχρι την κατανάλωση. Η διαθέσιμη τάση στις μπάρες θα είναι τέτοια ώστε να μην εμποδίζει την λειτουργία των κινητήρων που είναι ήδη αναμμένοι και να επιτρέπει το κλείσιμο των επαφών των κινητήρων. 52

Η εκλογή των καλωδίων για τις εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις (φωτισμός ρευματοδότες, κλπ), γίνεται ανάλογα με το είδος εγκατάστασης και το χώρο τοποθέτησης. Η διατομή των καλωδίων υπολογίζεται σύμφωνα με το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, λαμβάνοντας υπόψη τον τύπο, τις θερμοκρασίες, το είδος της εγκατάστασης κλπ. Οι εντοιχισμένες γραμμές φωτισμού θα γίνουν με αγωγούς τύπου ΝΥΜ 3x1,5 mm2, μέσα σε πλαστικούς σωλήνες τύπου σπιράλ και θα οδεύουν παράλληλα και συγκεντρωτικά με τις υπόλοιπες γραμμές. Οι εντοιχισμένες γραμμές των ρευματοδοτών θα είναι ανεξάρτητες από αυτές των φωτισμών και θα κατασκευασθούν με αγωγούς τύπου ΝΥΜ 3x2,5 mm2 μέσα σε πλαστικούς σωλήνες σπιράλ. Οι γραμμές αυτοματισμού και εντολών λειτουργίας θα ακολουθήσουν πορεία από τους πίνακες μέχρι τις αντίστοιχες διατάξεις αυτοματισμού και θα είναι εντοιχισμένες. Οι γραμμές αυτές θα κατασκευασθούν με καλώδια κατάλληλα για την κάθε περίπτωση. Όργανα πινάκων διανομής Κοχλιωτές ασφαλείας Οι κοχλιωτές ασφαλείας θα χρησιμοποιηθούν για εντάσεις μέχρι 63Α και θα είναι συντηκτικές από πορσελάνη σύμφωνα με τους Γερμανικούς Κανονισμούς DIN 49360 και VDE 0635. Μαχαιρωτές ασφαλείας Οι μαχαιρωτές ασφαλείας θα χρησιμοποιηθούν για εντάσεις πάνω από 63Α και θα είναι σύμφωνες με τους Γερμανικούς Κανονισμούς DIN 43620 και μεγέθους Ι για ονομαστικές εντάσεις από 125Α μέχρι 200Α. Ραγοδιακόπτες Οι ραγοδιακόπτες μονοπολικοί, διπολικοί ή τριπολικοί (380/220V, 50ΗΖ) θα έχουν εξωτερική μορφή όμοια με αυτή των μικροαυτόματων του τύπου «L» της παρακάτω παραγράφου. Η στερέωση τους θα γίνεται πάνω σε ειδικές ράγες με τη βοήθεια κατάλληλου μανδάλου. Οι ραγοδιακόπτες θα χρησιμοποιηθούν σαν διακόπτες χειρισμού φωτιστικών σωμάτων στους πίνακες τύπου ερμαρίου και σαν μερικοί διακόπτες κυκλωμάτων ονομαστικής εντάσεως 16Α και 25Α. Το κέλυφος των ραγοδιακόπτων θα είναι από συνθετική ύλη ανθεκτική σε υψηλές θερμοκρασίες. Περιστροφικοί διακόπτες Οι γενικοί ή οι μερικοί διακόπτες τύπου ερμαρίου ή τύπου πεδίου με ένταση 40Α, 63Α, και 100Α θα είναι περιστροφικοί τύπου «PACCO». Οι διακόπτες αυτοί μονοπολικοί, διπολικοί, ή τριπολικοί θα 53

είναι κατάλληλοι για δίκτυο 380/220V, 50 ΗΖ και θα έχουν διάρκεια ζωής τουλάχιστον 40.000 χειρισμών ζεύξεως ή αποζεύξεως και ισχύ διακοπής ίση ή μεγαλύτερη από την ονομαστική τους ένταση. Μαχαιρωτοί διακόπτες Οι διακόπτες με ονομαστική ένταση μεγαλύτερη από 100Α θα είναι μαχαιρωτοί σύμφωνα με τους Γερμανικούς Κανονισμούς VDE 0660, και θα έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά : ονομαστική τάση: 500 V (εναλλασσόμενη) ονομαστική ένταση: Συμφωνά με τη μελέτη ισχύ ζεύξεως: Τουλάχιστον 5 φορές την ονομαστική τους ένταση δύο θέσεων: Κλειστός ανοικτός διάρκεια ζωής: Τουλάχιστον 30.000 χειρισμών με δυνατότητα ακινητοποιήσεως στη θέση «ανοικτός» με τη βοήθεια κατάλληλου κλειδιού ή λουκέτου. Αυτόματοι ασφαλειοδιακόπτες Οι μικροαυτόματοι θα είναι σύμφωνοι με τους Γερμανικούς Κανονισμούς VDE 061 τύπου «L» για τα κυκλώματα φωτισμού και ρευματοδοτών και τύπου «G» για τα κυκλώματα μικρών κινητήρων. Οι μικροαυτόματοι θα έχουν ονομαστική τάση 380 V (εναλλασσόμενη) ισχύ διακοπής τουλάχιστον 1,5 kα και θα είναι εφοδιασμένοι με θερμικά στοιχεία προστασίας από υπερεντάσεις και ηλεκτρομαγνητικά στοιχεία προστασίας από βραχυκυκλώματα τα οποία θα διεγείρονται από εντάσεις ρεύματος ίσες με 3 5 φορές την ονομαστική, για τους τύπους «L» και 8 12 φορές την ονομαστική για τους τύπους «G». Το πλάτος του καλύμματος τους δεν θα υπερβαίνει τα 17,5 χιλ., ενώ η στερέωση τους στους πίνακες θα γίνεται πάνω σε ειδικές ράγες με τη βοήθεια κατάλληλου μανδάλου. Ενδεικτικές λυχνίες Οι ενδεικτικές λυχνίες των πινάκων δεν θα μαυρίζουν από τη συνεχή λειτουργία τους και θα συνδέονται με την παρεμβολή κατάλληλων ασφαλειών (τύπου ταμπακιέρας) με τις φάσεις που ελέγχουν. Το κάλυμμα των λυχνιών θα έχει κόκκινο χρώμα (εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά στα σχέδια) και θα φέρει κατάλληλο επινικελωμένο πλαίσιο. Η αλλαγή των λαμπτήρων των ενδεικτικών λυχνιών θα πρέπει να μπορεί να γίνεται εύκολα χωρίς να χρειάζεται να αφαιρεθεί η μπροστινή μεταλλική πλάκα των πινάκων. Ηλεκτρονόμοι διαρροής 54

Οι ηλεκτρονόμοι διαρροής θα είναι διπολικοί ή τετραπολικοί ονομαστικής τάσεως 380/220 V. Το επιτρεπόμενο ρεύμα διαρροής θα είναι 30 μιλιαμπέρ για τα μεγέθη μέχρι 63 Α (άμεση προστασία) και 0,3 ή 0,5 Αμπέρ για τα μεγαλύτερα μεγέθη (έμμεση προστασία). Ενδεικτικά όργανα (Αμπερόμετρα Βολτόμετρα) Τα ενδεικτικά όργανα θα είναι κινητού σιδήρου βιομηχανικού τύπου, κατηγορία 1,5 σύμφωνα με τους Γερμανικούς Κανονισμούς VDE 0410, πλευράς 96x96 χιλ. Το πεδίο μετρήσεως των παραπάνω οργάνων θα αναγράφεται στα σχέδια της Οριστικής μελέτης. Κάθε βολτόμετρο θα είναι εφοδιασμένο και με μεταγωγικό διακόπτη 7 θέσεων (εκτός, 3 φασικές τάσεις, 3 πολικές τάσεις). Τα αμπερόμετρα θα συνδεθούν με τη βοήθεια κατάλληλων μετασχηματιστών εντάσεως ξηρού τύπου. Ο λόγος μετασχηματισμού θα αναγράφεται στα σχέδια της Οριστικής μελέτης. Αυτόματοι διακόπτες ισχύος Οι αυτόματοι διακόπτες ισχύος θα έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά και θα πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις : Τύπος διακόπτη: Τριπολικός ή τετραπολικός διακόπτης κατάλληλος για προστασία γραμμών μετασχηματιστών, κινητήρων κλπ) Ονομαστική τάση: 500V η μεγαλύτερη για τριφασικό δίκτυο 380/220 V, 50 ΗΖ Ονομαστική ένταση: Σύμφωνα με τη μελέτη, για θερμοκρασία περιβάλλοντος 35 C Ικανότητα διακοπής: σε ka συμμετρικού και τριφασικού βραχυκυκλώματος (RMS) σε cosφ = 0,25, ανάλογα με την ονομαστική έντασή τους Ικανότητα ζεύξεως: Διπλάσια ή το πολύ ίση με την ικανότητα διακοπής Μηχανική αντοχή: Τουλάχιστον 20.000 χειρισμών ζεύξεως ή διακοπής Τρόπος χειρισμού: Χειροκίνητος με τη βοήθεια εξωτερικού μοχλού με σαφή οπτικό έλεγχο της θέσεως του και δυνατότητα ασφαλίσεως στη θέση «εκτός» Στοιχεία υπερφορτίσεως: Θερμικά, ένα σε κάθε φάση, ρυθμιζόμενη χρονική καθυστέρηση Στοιχεία βραχυκυκλώσεως: Ηλεκτρομαγνητικά, ένα σε κάθε φάση, ρυθμιζόμενη χρονική καθυστέρηση Βοηθητικές επαφές: Σύμφωνα με τις απαιτήσεις της μελέτης Ισχύοντες κανονισμοί: VDE 0660 και IEC 157-1 Διακόπτες φορτίου 55

Οι διακόπτες φορτίου θα είναι αυτόματοι διακόπτες (CIRCUIT BREAKERS) χωρίς θερμικά (κατά συνέπεια ισχύουν και γι' αυτούς όλα όσα αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο) και μαγνητικά στοιχεία προστασίας. Η ικανότητα διακοπής τους σε συμμετρικό βραχυκύκλωμα (RMS) θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίση με τις παρακάτω τιμές: Διακόπτες ονομαστικής εντάσεως 63 Α, 100 Α και 160Α: 10 ΚΑ σε cosφ = 0,3 Διακόπτες ονομαστικής εντάσεως 250Α, 20 ΚΑ σε cosφ 0,3 Διακόπτες ονομαστικής εντάσεως 500Α, 30 ΚΑ σε cosφ 0,25 Διακόπτες ονομαστικής εντάσεως 630Α και πάνω 50ΚΑ σε cosφ 0,25 Τηλεχειριζόμενοι παλμικοί διακόπτες Οι τηλεχειριζόμενοι διακόπτες θα είναι 16Α 250V (με τάση τηλεχειρισμού 24 V) λειτουργούντες σε ρευματοπαθήσεις (IMPULSE SWITCHES). Ηλεκτρονόμοι ισχύος Οι ηλεκτρονόμοι ισχύος (Contactors) θα είναι εναλλασσόμενου ρεύματος 220V/50ΗΖ ονομαστικής εντάσεως σύμφωνα με τη μελέτη. Η ονομαστική ένταση των ηλεκτρονόμων αναφέρεται σε φόρτιση ΑC 3. Για την φόρτιση αυτή οι ηλεκτρονόμοι θα έχουν τις παρακάτω αποδόσεις για ένα εκατομμύριο χειρισμούς: ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΕΝΤΑΣΗ 9Α 12Α 16Α 25Α 40Α 50Α 63Α ΦΟΡΤΙΣΗ ΑC3 (380V- 50ΗΖ) 4,0 kw 5,5 kw 7,5 kw 11,0 kw 18,5 kw 22,0 kw 30,0 kw Όλοι οι ηλεκτρονόμοι θα είναι εφοδιασμένοι με 4 βοηθητικές επαφές (2 ηρεμίας και 2 εργασίας) εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά στα σχέδια. Η τάση έλξεως του ηλεκτρονόμου θα είναι 0,75 1,1 της ονομαστικής τάσεως, ενώ η τάση αποδιεγέρσεως 0,4-0,6 της ονομαστικής. 56

Οι ηλεκτρονόμοι θα είναι σύμφωνοι με τους κανονισμούς DIN 46199, VDE 0660/PART IV IEC 158. Τριπολικά θερμικά στοιχεία υπερεντάσεως Τα τριπολικά θερμικά στοιχεία υπερεντάσεως θα είναι κατάλληλα για τη προστασία των αντίστοιχων κινητήρων. Θα υπάρχει δυνατότητα ακριβούς ρύθμισης της έντασης και θα είναι εφοδιασμένα με διάταξη αντιστάθμισης της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος. Τηλεχειριζόμενοι διακόπτες Αστέρα Τρίγωνου Οι διακόπτες αστέρα τριγώνου χρησιμοποιούνται για την εκκίνηση μεγάλων κινητήρων βραχυκυκλωμένου δρομέα, με μειωμένο ρεύμα εκκινήσεως. Οι διακόπτες αστέρα - τριγώνου θα αποτελούνται από 3 ηλεκτρονόμους ισχύος (CONTACTORS) (Δικτύου - τριγώνου - αστέρα) και χρονοδιακόπτη μεταγωγής από τη θέση «αστέρα» στη θέση «τρίγωνο». 57

Μεταλλικοί Ηλεκτρικοί Πίνακες Ερμαρίου Οι πίνακες θα είναι κατάλληλοι για δίκτυο 400 / 230V 50ΗΖ και θα αποτελούνται από τα παρακάτω μέρη: Μεταλλικά ερμάρια κατάλληλα για ορατή ή χωνευτή τοποθέτηση, σύμφωνα με τα σχέδια Μεταλλικό πλαίσιο και πόρτα Μεταλλική πλάκα Για να εξασφαλισθεί η καλή κατασκευή του πίνακα από τεχνική και αισθητική πλευρά θα υποβληθούν προς έγκριση πριν από την κατασκευή τους σχέδια που να δείχνουν τα παρακάτω : Τις εξωτερικές διαστάσεις του ερμαρίου Την διάταξη των οργάνων του πίνακα Τις αποστάσεις μεταξύ των διαφόρων οργάνων Μεταλλικό ερμάριο Το μεταλλικό ερμάριο θα κατασκευασθεί από λαμαρίνα DΚΡ πάχους 2,0χιλ. Η στερέωση των διαφόρων οργάνων του πίνακα θα γίνει πάνω σε ερμάριο με τη βοήθεια κατάλληλου ικριώματος συναρμολογήσεως. Μεταλλικό πλαίσιο και πόρτα Η πόρτα του πίνακα θα στερεωθεί πάνω σε μεταλλικό πλαίσιο που θα τοποθετηθεί στο μπροστινό μέρος του πίνακα. Η πόρτα θα κατασκευασθεί επίσης από λαμαρίνα DKP πάχους 2,0χιλ. και θα φέρει κλειδαριά ασφαλείας. Στο εσωτερικό μέρος της πόρτας θα στερεωθεί, μέσα σε ζελατίνα, σχέδιο με την λεπτομερή συνδεσμολογία του πίνακα. Μεταλλική πλάκα Η μεταλλική πλάκα θα καλύπτει μέρος του πίνακα και θα κατασκευασθεί και αυτή από λαμαρίνα DKP πάχους 2,0χιλ. Η πλάκα θα προσαρμόζεται στο πλαίσιο της πόρτας με 4 ανοξείδωτες επινικελωμένες βίδες που θα μπορούν να ξεβιδωθούν εύκολα χωρίς να χρησιμοποιηθεί ειδικό εργαλείο. Πάνω στη μεταλλική πλάκα θα ανοιχθούν οι κατάλληλες τρύπες για τα όργανα του πίνακα και θα υπάρχουν πινακίδες με επινικελωμένο πλαίσιο για την αναγραφή των κυκλωμάτων. Η αφαίρεση της πλάκας θα μπορεί να γίνεται χωρίς να χρειάζεται να βγει η πόρτα του πίνακα. Γενικές οδηγίες κατασκευής και διαμόρφωσης πινάκων Η κατασκευή των πινάκων θα είναι τέτοια ώστε τα διάφορα όργανα τους να είναι εύκολα προσιτά μετά την αφαίρεση της μεταλλικής πλάκας και τοποθετημένα σε κανονικές αποστάσεις μεταξύ τους 58

ώστε να εξασφαλίζεται η άνετη αφαίρεση, επισκευή και εναποθέτηση χωρίς να μεταβάλλεται η κατάσταση των γειτονικών οργάνων. Η εσωτερική διανομή θα γίνεται με χάλκινες επικασσιτερωμένες μπάρες που θα έχουν επιτρεπόμενη ένταση τουλάχιστον ίση με την ονομαστική ένταση του γενικού διακόπτη του πίνακα. Η χρησιμοποίηση καλωδίων ή αγωγών για την εσωτερική διανομή του πίνακα επιτρέπεται μόνο στους μικρούς πίνακες (ονομαστική ένταση γενικού διακόπτη 40Α ή μικρότερη) και στα τμήματα εκείνα των μεγάλων πινάκων που προστατεύονται από μερικές ασφάλειες με ονομαστική ένταση μικρότερη ή ίση με 35 Α. Στην περίπτωση αυτή η διατομή των καλωδίων ή αγωγών δεν θα είναι μικρότερη από 10 mm 2. Χρησιμοποίηση αγωγών ή καλωδίων διατομής μικρότερης από 10 mm 2 επιτρέπεται μόνο μετά από έγκριση του επιβλέποντα μηχανικού. Όλοι οι πίνακες ανεξάρτητα από το μέγεθος τους θα έχουν ζυγό (μπάρα) ουδέτερο με πλήρη διατομή και ζυγό γειώσεως. Η συναρμολόγηση και η εσωτερική συνδεσμολογία των πινάκων θα πρέπει απαραίτητα να ολοκληρωθεί στο εργοστάσιο κατασκευής των. Στον τόπο του έργου απαγορεύεται ρητά να γίνει οποιαδήποτε εργασία σχετική με τα παραπάνω. Επειδή δεν είναι δυνατόν να είναι γνωστή από τώρα η σειρά με την οποία θα φθάνουν τα κυκλώματα στην πάνω πλευρά του πίνακα θα πρέπει να αφεθεί χώρος (5 τουλάχιστον) εκατοστών ανάμεσα στις κλέμμες, βλέπε παρακάτω) και στην πλευρά των πινάκων. Για τον ίδιο λόγο δεν θα ανοιχθούν τρύπες, αλλά μόνο θα κτυπηθούν (KNOCK OUTS) ώστε να μπορούν να ανοιχθούν αυτές μετά από ένα απλό κτύπημα. Σημειώνεται ότι θα κτυπηθούν τρύπες τόσο για τις εφεδρικές γραμμές όσο και για την τροφοδοτική γραμμή κάθε πίνακα. Μέσα στους πίνακες, στο πάνω μέρος τους, θα υπάρχουν σε συνεχή σειρά κλέμμες στις οποίες θα έχουν οδηγηθεί εκτός από τους αγωγούς φάσης και ο ουδέτερος και η γείωση κάθε κυκλώματος. Οι αγωγοί κάθε κυκλώματος θα συνδέονται μόνο μέσα σε κλέμες και μάλιστα συνεχόμενες που θα έχουν κατάλληλη πινακίδα για την αναγραφή των κυκλωμάτων. Στην περίπτωση που απαιτούνται περισσότερες από μια σειρά κλέμμες η δεύτερη σειρά θα τοποθετηθεί κάτω από την πρώτη σε απόσταση μεγαλύτερη ή το πολύ ίση με το βάθος του πίνακα. Η εσωτερική διανομή για τη δεύτερη σειρά θα γίνει στην κάτω πλευρά τους, ώστε η πάνω πλευρά αυτών να είναι ελεύθερη για την σύνδεση των αγωγών των κυκλωμάτων. Οι συνδέσεις των διαφόρων καλωδίων ή αγωγών με τα όργανα των πινάκων θα γίνει με την βοήθεια κατάλληλων ακροδεκτών με τρύπα στη μέση (παπουτσάκια) που θα προσαρμοσθούν στα δύο άκρα τους. Η εσωτερική διανομή των πινάκων θα τηρεί ένα προκαθορισμένο σύστημα σημάνσεως των φάσεων ώστε η ίδια η φάση να έχει πάντα την ίδια θέση (π.χ. η R αριστερά η S στη μέση και η Τ δεξιά) και το ίδιο χρώμα. Επίσης τα δύο άκρα των καλωδίων ή αγωγών της εσωτερικής διανομής θα φέρουν χαρακτηριστικούς αριθμούς. 59

Βαφή πινάκων Οι πίνακες θα βαφούν με 2 στρώσεις αντιδιαβρωτικής βαφής και με μια τελική στρώση με βερνίκι, με απόχρωση που θα εγκριθεί από τον επιβλέποντα μηχανικό. Η μπροστινή πλάκα θα βαφεί με χρώμα σφυρήλατο (μαρτελέ). 60

Θεμελιακή γείωση Εφαρμοστέοι κανονισμοί και πρότυπα Για την κατασκευή της γείωσης ισχύουν: ΕΛΟΤ 1424 Θεμελιακή γείωση DIN 18014 DIN VDE 0100 Teil 200/11 ΕΛΟΤ HD 384 ΕΛΟΤ 1197: Προστασία κατασκευών από κεραυνούς -Μέρος 1: Γενικές αρχές Σειρά Προτύπων ΕΛΟΤ EN 50164 Σειρά Προτύπων ΕΛΟΤ ΕΝ 62305 Εσωτερικό δίκτυο γειώσεων Οι αγωγοί γείωσης των ηλεκτρικών καλωδίων θα είναι μονωμένοι αγωγοί της αυτής μόνωσης και κατασκευής με τους λοιπούς αγωγούς του κυκλώματος ή ακόμη μπορεί να είναι γυμνοί πολύκλωνοι αγωγοί εντός σωλήνων ή ορατοί επί στηριγμάτων. Γενικά η διατομή των αγωγών γείωσης, εφόσον οι αγωγοί του κυκλώματος έχουν διατομή μικρότερη από 16 mm2, ο αγωγός γείωσης θα είναι της αυτής διατομής. Εάν οι αγωγοί του κυκλώματος έχουν διατομή 16 έως 35 mm ο αγωγός γείωσης θα είναι 16 mm2, ενώ για διατομές αγωγών κυκλωμάτων 50 mm2 και άνω, ο αγωγός γείωσης θα έχει διατομή τουλάχιστον ίση προς το μισό της διατομής των αγωγών του κυκλώματος. Γεφυρώσεις στα δίκτυα σωληνώσεων θα εξασφαλίζουν συνέχεια γαλβανικής σύνδεσης. Θα υπάρχουν αναμονές εξωτερικά των κτιρίων μέσα σε κατάλληλα φρεάτια και σε σημεία που θα καθορισθούν από την μελέτη, για την μέτρηση της αντίστασης γείωσης. Προβλέπεται επίσης και η τοποθέτηση ισοδυναμικών ζυγών. Γειώσεις μηχανημάτων και εγκαταστάσεων Όλα τα μεταλλικά μέρη των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων που κανονικά δεν βρίσκονται υπό τάση, θα γειωθούν. Επίσης τα κυκλώματα φωτισμού και κίνησης, (ρευματοδότες, τροφοδοτήσεις μηχανημάτων και συσκευών), θα φέρουν και ανεξάρτητο αγωγό γειώσεως, ακόμα και στην περίπτωση που οι καταναλώσεις που τροφοδοτούν δεν έχουν μεταλλικά μέρη. Ο αγωγός γειώσεως θα είναι της αυτής διατομής και μονώσεως με τον αγωγό του ουδετέρου και θα τοποθετηθεί στον ίδιο σωλήνα ή θα περιλαμβάνεται στο ίδιο καλώδιο μαζί με τους αγωγούς φάσεων και τον ουδέτερο. 61

Για την γείωση του ουδετέρου κόμβου του ΗΖ θα κατασκευαστεί τρίγωνο γείωσης σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρα από την θεμελιακή γείωση του κτιρίου. Με την θεμελιακή γείωση συνδέονται σταθερά και αγώγιμα, όλα τα μεταλλικά στοιχεία της εσωτερικής εγκατάστασης. Σε περίπτωση που το έδαφος έχει μικρή αγωγιμότητα, για επαύξηση της αποτελεσματικότητας της γείωσης, θα τοποθετηθούν ηλεκτρόδια γείωσης. Η θεμελιακή γείωση αποτελείται από ταινία από ηλεκτρολυτικό χαλκό 3X30 mm. Η ταινία τοποθετείται μέσα σε στρώμα ύψους 100 mm από σκυρόδεμα περιεκτικότητας 300 kg/m 3. Ηλεκτρόδια γείωσης Τα ηλεκτρόδια γείωσης θα είναι από ράβδους τύπου χάλυβα με χάλκινο μανδύα με διάμετρο τουλάχιστον 19 χλστ. και μέγιστο αποδεκτό μήκος 2,70 μ. Οι ράβδοι θα αποτελούνται από χαλύβδινο πυρήνα μεγάλης μηχανικής αντοχής που θα περιβάλλεται από χάλκινο μανδύα. Η σύνδεση του χαλκού με το χάλυβα θα πρέπει να έχει γίνει ή με ειδική χύτευση ή με ηλεκτρολυτική μέθοδο. Περαστοί χιτώνες από χαλκό δεν θα γίνουν δεκτοί. Το πάχος του χαλκού θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσο με το 1/10 της διαμέτρου της ράβδου. Οι ράβδοι θα πρέπει να μπορούν να συνδεθούν μεταξύ τους για το σχηματισμό ηλεκτροδίων γείωσης με διπλάσιο ή τριπλάσιο μήκος. Η απόσταση των ηλεκτροδίων μεταξύ τους δεν θα είναι μικρότερη των 3 μέτρων. Αγωγοί Γείωσης Οι γυμνοί αγωγοί γείωσης θα είναι κατασκευασμένοι από ειδικό χαλκό γειώσεων με αγωγιμότητα 98% σε σχέση με τον καθαρό χαλκό και θα είναι πολύκλωνοι. Οι συνδέσεις μεταξύ των αγωγών θα είναι τύπου ασφαλείας και θα γίνονται ή με θερμή συγκόλληση ή με ειδικούς χάλκινους συνδετήρες. Συνδετήρες Οι συνδετήρες των αγωγών γείωσης με τις ράβδους γείωσης, θα είναι ορειχάλκινοι, τύπου ασφαλείας, κατασκευασμένοι από το ίδιο εργοστάσιο που κατασκεύασε και τις ράβδους γείωσης. Τρίγωνο Γείωσης α. Το τρίγωνο γείωσης θα αποτελείται από 3 ράβδους τύπου χάλυβα με χάλκινο μανδύα που θα τοποθετούνται κατακόρυφα στις κορυφές ισόπλευρου τριγώνου με πλευρά τουλάχιστον 3,00 μ. Το πάνω μέρος των ράβδων γείωσης θα είναι επισκέψιμο μέσα από ειδικά φρεάτια. β. Οι αγωγοί σύνδεσης των ράβδων του τριγώνου θα είναι από γυμνό χαλκό και θα τοποθετηθούν σε βάθος 0,60 μ. από την επιφάνεια του. γ. Εάν η διάταξη του τριγώνου γείωσης δεν δίνει την απαιτούμενη αντίσταση, τότε θα επεκταθεί αυτή σε μεγαλύτερο βάθος με την προσθήκη και άλλων 3 ράβδων που θα συνδεθούν με τις προηγούμενες ώστε το τελικό μήκος των ηλεκτροδίων γείωσης να γίνει τώρα 5,40μ. 62

δ. Η όλη διαμόρφωση του συστήματος γείωσης θα έχει σαν αποτέλεσμα αντίσταση κάτω των 2 Ω σε ξηρό περιβάλλον. 63

Εγκατάσταση ηλεκτροδίου Η έμπηξη των ηλεκτροδίων στο έδαφος προβλέπεται χωρίς εκσκαφή, δηλαδή με χρήση χειροκίνητης ή μηχανοκίνητης σφύρας. Η κορυφή των ηλεκτροδίων θα είναι επισκέψιμη με φρεάτιο κτιστό ή από σκυρόδεμα διαστάσεων 300 χ 300 mm με χυτοσίδηρο κάλυμμα. Σε περίπτωση εδάφους με υψηλή ειδική αντίσταση και εφόσον θα κριθεί αναγκαίο από την Επίβλεψη, η αγωγιμότητα του εδάφους θα βελτιωθεί με εκσκαφή δακτυλιοειδούς τάφρου διαμέτρου 8" και βάθους 400 mm γύρω από κάθε ηλεκτρόδιο και με πλήρωση της τάφρου με καρβουνόσκονη. Εάν απαιτηθούν περισσότερα ηλεκτρόδια γείωσης για την επίτευξη της απαιτούμενης αντίστασης γείωσης, θα επιζητηθεί μια ελάχιστη μεταξύ των ηλεκτροδίων απόσταση, ίση προς το διπλάσιο του ενεργού μήκους ενός μεμονωμένου ηλεκτροδίου. Εξάλλου, η τιμή της αντιστάσεως θα μπορεί να βελτιωθεί με την επαύξηση του μήκους των ηλεκτροδίων. Γενικός Πίνακας Χαμηλής Τάσης Ο Γενικός Πίνακας Χαμηλής Τάσης (Γ.Π.Χ.Τ.) θα είναι τύπου αυτοστήρικτων πεδίων και θα αποτελείται από τυποποιημένα και προκατασκευασμένα ερμάρια (κυψέλες) κατάλληλα για ελεύθερη έδραση πάνω σε δοκούς από σίδηρο μορφής, τοποθετημένους στην στέψη του καναλιού καλωδιώσεων. Ο πίνακας τύπου πεδίου θα είναι σταθερού τύπου και θα έχει προστασία IP 23 κατά DIN 40050 και IEC144. Μεταλλικά ερμάρια (κυψέλες) Τα μεταλλικά ερμάρια θα είναι κατασκευασμένα από λαμαρίνα DKP πάχους 2mm και πλαίσια από χαλύβδινα ελάσματα διατομής C ή L και θα είναι κλειστά από όλες τις μεριές δηλαδή θα προβλέπονται και πλήρη διαχωριστικά τοιχώματα μεταξύ των διαδοχικών ερμαρίων από λαμαρίνα ή μονωτικό υλικό. Οι ενδεικτικές διαστάσεις των τυποποιημένων ερμαρίων είναι: α) Πλάτος: 800 mm β) Βάθος: 500-600 mm ανάλογα με το ονομαστικό ρεύμα γ) Ύψος: 2000-2200 mm ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Οι πίνακες χαμηλής τάσης τύπου πεδίου θα έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά και θα πληρούν τις παρακάτω απαιτήσεις: 64

α) Ονομαστική τάση: 500 V για σύστημα 3 φάσεων, 4 αγωγών με γειωμένο ουδέτερο, β) Ονομαστική ένταση: Σύμφωνα με την μελέτη γ) Είδος και αριθμός ζυγών: 5 χάλκινοι ζυγοί ορθογωνικής διατομής (3 φάσεις, ουδέτερου και ζυγός γειώσεως). Οι ζυγοί ουδετέρου και γειώσεως θα έχουν πλήρη διατομή όπως οι ζυγοί των φάσεων. δ) Αντοχή σε βραχυκύκλωμα: Σύμφωνα με την μελέτη ε) Συνθήκες λειτουργίας: Σε εσωτερικούς χώρους με θερμοκρασία περιβάλλοντος 35 C στ) Ισχύοντες κανονισμοί: VDE 0660 και IEC 439 ζ) Όργανα: Πλήρης σειρά με Αμπερόμετρα, Βολτόμετρα, Συνημιτόμετρο, Μετρητή Ισχύος κλπ. Ο πίνακας τύπου πεδίου θα είναι κατασκευασμένος κατά τέτοιο τρόπο ώστε σε κάθε ερμάριο οι αυτόματοι διακόπτες ισχύος, οι ζυγοί, τα όργανα και οι θέσεις των απερχομένων καλωδίων να βρίσκονται σε τελείως απομονωμένους χώρους που θα χωρίζονται μεταξύ τους από χαλυβδοελάσματα ή διαχωριστικό μονωτικό υλικό. Κάθε ένας από τους παραπάνω χώρους θα πρέπει να είναι επισκέψιμος χωρίς να διαταράσσονται οι υπόλοιποι. Ο πίνακας τύπου πεδίου θα συνοδεύεται και από τα παρακάτω βοηθητικά εξαρτήματα, ανταλλακτικά κλπ: α) μία συλλογή εργαλείων για τη συντήρηση του πίνακα και των οργάνων του β) ένα εφεδρικό Μ/Τ τάσεως και 2 εφεδρικούς μετασχηματιστές εντάσεως από κάθε είδος γ) μία πλήρη σειρά διαγραμμάτων και λειτουργικών και κατασκευαστικών των διαφόρων του πίνακα δ) κατάλογο ανταλλακτικών και καταλόγους των κατασκευαστών των διαφόρων οργάνων του πίνακα ε) οδηγίες λειτουργίας ρυθμίσεως και συντηρήσεως. Ο Γενικός Πίνακας χαμηλής τάσης θα περιλαμβάνει επίσης και όλες τις προβλέψεις για την ευχερή σύνδεση κεντρικού συστήματος πυκνωτών διορθώσεως του συντελεστού ισχύος cosφ. Σύστημα Αντικεραυνικής Προστασίας Για την προστασία κτιρίων από τις επιπτώσεις ενός κεραυνού προβλέπεται η εγκατάσταση Συστήματος Αντικεραυνικής Προστασίας (ΣΑΠ), σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο IEC 1024-1/1990 (του οποίου τεχνικά ισοδύναμη μετάφραση είναι το πρότυπο ΕΛΟΤ 1197). Σε κατάλληλα σημεία περιμετρικά του κτιρίου θα κατασκευασθούν αναμονές για την σύνδεση των συλλεκτήριων αγωγών οροφής της αντικεραυνικής προστασίας. Το σύστημα της αντικεραυνικής προστασίας θα είναι τύπου κλωβού Faraday αποτελούμενο από συλλεκτήριο σύστημα βρόχων διαστάσεων 20Χ10Μ ακίδες συλλογής ανά 25 m2 εμβαδού οροφής, στηρίγματα και αγωγούς συλλογής Φ8 mm χαλκού κατά DIN 48801. Γενικά όλα τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν θα είναι ειδικά για τις εγκαταστάσεις αλεξικέραυνων, αρίστης ποιότητας και σύμφωνα με τις εφαρμοστέες προδιαγραφές, Όλα τα σιδηρά εξαρτήματα θα είναι γαλβανισμένα Η προμήθεια όλων των υλικών και εξαρτημάτων θα γίνει από ειδικευμένους κατασκευαστές στα θέματα της προστασίας από κεραυνούς. Τέλος εντός των 65

ηλεκτρικών πινάκων θα προβλέπονται οι κατάλληλες συσκευές διατάξεις προστασίας από υπερτάσεις (arresters). Σύστημα συλλογής κεραυνών Αυτό αποτελείται βασικά από ακίδες σύλληψης και συλλεκτήριο χάλκινο αγωγό συλλογής διαμέτρου 8 mm (δηλαδή διατομής 50 mm2) τοποθετημένο κατά μήκος των πλευρών της οροφής των κτιρίων ή όπως απαιτείται από τους κανονισμούς βάσει των διαστάσεων των κτιρίων. Ο αγωγός θα στερεώνεται σε ορειχάλκινα στηρίγματα, τοποθετημένα σε απόσταση 0,50 μ το ένα από το άλλο. Αγωγοί καθόδου Οι αγωγοί καθόδου θα είναι κατ' ελάχιστο τέσσερις και θα αποτελούνται από χάλκινο αγωγό διαμέτρου 5 mm, θα συνδέονται αγώγιμα προς το σύστημα συλλογής και θα στερεώνονται με ειδικά ορειχάλκινα στηρίγματα. Κατά το τελευταίο τμήμα τους πριν από την είσοδο τους στο έδαφος, οι αγωγοί καθόδου θα προστατεύονται σε ύψος 1,0m από πλαστικό σωλήνα PVC διαμέτρου 40mm 6 ατμ. Στο σημείο εισόδου των τριών από τους τέσσερις αγωγούς καθόδου μέσα στο σωλήνα θα υπάρχει λυόμενη επαφή από ορείχαλκο, για διακοπή της συνέχειας του αγωγού και μέτρηση της αντίστασης γειώσεως του συστήματος. Οι αγωγοί καθόδου θα οδεύουν μέσα στο έδαφος και σε βάθος 1 μ. μέχρι την γείωση των αλεξικέραυνων. Γείωση Ως σύστημα γείωσης θα χρησιμοποιηθεί η θεμελιακή γείωση του κτιρίου όπως περιγράφεται στην αντίστοιχη ενότητα. Αλεξικέραυνο πρώιμου οχετού E.S.E (Early Streamer Emission) Για την προστασία των λοιπών εγκαταστάσεων της ΕΕΛ, πλην του κτιρίου που θα διαθέτει σύστημα κλωβού, θα χρησιμοποιηθεί αλεξικέραυνο με κεφαλή μη ραδιενεργό επί ιστού στην θέση που φαίνεται στο σχέδιο γενικής διάταξης. Κεφαλή αλεξικεραύνου PULSAR Για τη σύλληψη τυχών κεραυνών εντός του προστατευόμενου χώρου, εγκαθίσταται επί ιστού, κεφαλή αλεξικεραύνου PULSAR. Με βάση την απαιτούμενη στάθμη προστασίας η επιλογή του ύψους του ιστού επι του οποίου θα τοποθετηθεί η κεφαλή, επιλέγεται σύμφωνα με τον Πίνακα 1. Ιστός Προκειμένου να επιτύχει το αλεξικέραυνο την απαιτούμενη ακτίνα προστασίας, η ακίδα της κεφαλής θα τοποθετηθεί στο ύψος που αναφέρεται στο μέρος Ι από το σημείο έδρασης του ιστού. Το ύψος του ιστού καθορίζεται από τα ύψη των υπό προστασία κτισμάτων και κατασκευών και του ύψους του στελέχους της κεφαλής PULSAR, έτσι ώστε η υψομετρική διαφορά κάθε προστατευόμενου κτίσματος ως προς την ακίδα του PULSAR να ικανοποιεί τις ελάχιστες αποστάσεις Rp του παρακάτω Πίνακα της απαιτούμενης Στάθμης Προστασίας: Διαμόρφωση χώρου Βοηθητικά δίκτυα 66