ΟΜΙΛΙΑ ΗΜΑΡΧΟΥ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ ΜΕΛΟΥΣ.Σ. ΚΕ Ε ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - ΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΛΑΖΑΡΟΥ ΚΥΡΙΖΟΓΛΟΥ Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Πέρασε ένας ολόκληρος χρόνος από τότε που εφαρµόσθηκε (1.1.2011), εν µέσω οικονοµικής κρίσης, ο Νόµος 3852/2010 ο γνωστός ως Καλλικράτης. Είναι ώρα, είναι καιρός να κάνουµε ταµείο, να δούµε τι και γιατί έγινε και ποια είναι τα αποτελέσµατα της εφαρµογής του ώστε να γνωρίζουµε που βαδίζουµε. Στις 3.5.2010 υπογράφηκε το γνωστό Μνηµόνιο Συνεννόησης µεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ενεργούσε για λογαριασµό των Κρατών Μελών της Ευρωζώνης και της Ελλάδος την οποία εκπροσωπούσε ο τότε υπουργός Οικονοµικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Φυσικά οι συζητήσεις είχαν ξεκινήσει αρκετά πριν. Ακολούθησε η γνωστή σε όλους µας σκληρή λιτότητα. Σ ότι αφορά την αυτοδιοίκηση, µε βάση το Μνηµόνιο, η Ελλάδα ρητά αναλάµβανε την ευθύνη για τα εξής: «Το Κοινοβούλιο θα εγκρίνει νοµοθεσία για τη µεταρρύθµιση της δηµόσιας διοίκησης σε τοπικό επίπεδο, κυρίως µέσω της συγχώνευσης δήµων, νοµαρχιών και περιφερειών µε στόχο τη µείωση λειτουργικών δαπανών και µισθών». Σε άλλο σηµείο µάλιστα χαρακτηριστικά αναφέρει: «Η κυβέρνηση ξεκινά την εφαρµογή της νοµοθεσίας για τη µεταρρύθµιση της δηµόσιας διοίκησης και την αναδιοργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης µε στόχο τη µείωση του κόστους κατά τουλάχιστον 1,5 δις. ευρώ από το 2011 ως το 2013, από τα οποία τουλάχιστον 500 εκατοµµύρια ευρώ µέσα στο 2011». Γι αυτό κυρίες και κύριοι συνάδελφοι έγινε ο περιβόητος Καλλικράτης, που ακολούθησε του µνηµονίου, αφού ο νόµος 3852 ψηφίσθηκε και δηµοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 7.6.2010, δηλαδή µετά το µνηµόνιο. Έγινε για να συγχωνευθούν οι δήµοι και οι κοινότητες, όπως συγχωνεύονται εταιρείες, για να µειωθούν οι πόροι µας λόγω µνηµονίου και όχι για τη δήθεν λειτουργική µας αναβάθµιση, για την δήθεν παροχή καλύτερων υπηρεσιών, για τη δήθεν µεταρρύθµιση και τις δήθεν πολλές άλλες ψευδολογίες του τότε µοιραίου για την αυτοδιοίκηση Υπ. Εσωτ. Γ.Ραγκούση, ο οποίος, συνεργούντων και Μ.Μ.Ε., ασύστολα προπαγάνδιζε. Έλεγε εν συνειδήσει, εν γνώσει του ψέµατα. Χωρίς να ερωτηθούν οι δήµαρχοι, χωρίς να ερωτηθούν τα ηµοτικά Συµβούλια, χωρίς να ερωτηθούν οι τοπικές κοινωνίες, χωρίς να γίνει δεκτή η συνολική οµόφωνη και ολοκληρωµένη πρόταση της ΚΕ ΚΕ, άρον άρον, µε σπουδή, χωρίς να εξασφαλίζεται η επιτυχία 1
του εγχειρήµατος, εν µέσω οικονοµικής κρίσης, µε χάραξη των ορίων από τον κύριο Ραγκούση και τον ανά την Ελλάδα προεδρικό κοµµατικό µηχανισµό του ΠΑΣΟΚ. Προς επίρρωση και απόδειξη των ανωτέρω ακολούθησε το περιβόητο Μεσοπρόθεσµο Πλαίσιο ηµοσιονοµικής Στρατηγικής 2012-2015 που εγκρίθηκε από τη Βουλή και την τότε Κυβερνητική πλειοψηφία στις 29.6.2011 και ο εφαρµοστικός νόµος της 30.6.2011 µε τίτλο «Επείγοντα Μέτρα Εφαρµογής Μεσοπροθέσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής 2012-2015». Και στο µεσοπρόθεσµο ρητά αναφέρονται οι δυσµενείς για την αυτοδιοίκηση προβλέψεις. Ήδη µε στοιχεία της ΚΕ Ε, µε πρόσφατη ανακοίνωσή της οι µειώσεις των πόρων της αυτοδιοίκησης στα έτη 2010, 2011 και 2012 φθάνουν το 53% σε σχέση µε το 2009. Όπερ έδει δείξαι. Αγαπητοί συνάδελφοι Επειδή έχουµε ασθενή µνήµη θα ήθελα να θυµίσω στην πρώην µείζονα µειοψηφία και νυν πλειοψηφία του.σ. της ΚΕ Ε αλλά και σε όλους τους συναδέλφους την 19 η Μαϊου 2010 και την υπ αρίθµ. 60 απόφαση του Σ της ΚΕ ΚΕ µε θέµα: Συζήτηση και λήψη απόφασης για το νοµοσχέδιο «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωµένης ιοίκησης Πρόγραµµα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ που κατατέθηκε στη Βουλή». Το.Σ. της ΚΕ ΚΕ, επί εισηγήσεως του προέδρου κ.ν.κακλαµάνη, αποφασίζει κατά πλειοψηφία: «Εκφράζει τη διαφωνία του επί της αρχής για το Νοµοσχέδιο «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωµένης ιοίκησης Πρόγραµµα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», που κατατέθηκε στη Βουλή και ειδικότερα: εν υπήρξε εύλογο χρονικό διάστηµα για την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, ιδιαίτερα για τα οικονοµικά και τη χωροταξία. Από τις είκοσι πέντε προτάσεις που κατέθεσε η ΚΕ ΚΕ για τα θεσµικά ζητήµατα κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης, αγνοήθηκαν τελικά από την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών οι δέκα έξι, εκ των οποίων οι περισσότερες αφορούν σηµαντικά ζητήµατα. Από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους διαπιστώνεται τουλάχιστον προχειρότητα σε ότι αφορά τον οικονοµικό σχεδιασµό του προγράµµατος, αφού η φηµολογούµενη οικονοµία κλίµακος, δηλαδή η εξοικονόµηση ποσών αντί του 1,8 δις ευρώ, µειούται κατά περίπου 600 εκ. ευρώ, χωρίς παράλληλα να διασφαλίζεται οικονοµικά η άσκηση σειράς µεταφερόµενων αρµοδιοτήτων (µετατάξεις υπαλλήλων, κτιριακή και υλικοτεχνική υποδοµή κ.τ.λ.). 2
Έτσι από 1/1/2011 θα είναι αδύνατη η διεκπεραίωση πολλών λειτουργιών, τις οποίες αναλαµβάνουν οι δήµοι, ελλείψει πόρων και υποδοµών, µε αποτέλεσµα να υποβαθµιστούν και να χειροτερέψουν οι παρεχόµενες προς τους πολίτες υπηρεσίες, όπως για παράδειγµα στον τοµέα της καθαριότητας. Αν µάλιστα ληφθεί υπόψη η δεδοµένη µείωση προσωπικού λόγω της µεγάλης µείωσης των πάσης φύσεως συµβασιούχων, της απαγόρευσης πρόσληψης µόνιµου προσωπικού που έχει επιβληθεί και της µεγάλης περικοπής των τρεχόντων θεσµοθετηµένων πόρων των υπαρχουσών αυτοδιοικητικών δοµών (υπολογίζεται στα 480 εκ. ευρώ η µείωση για το 2010) είναι βέβαιο ότι οι πάσης φύσεως παρεχόµενες υπηρεσίες προς τους πολίτες και ιδιαίτερα οι πρόνοιας και κοινωνικού χαρακτήρα, θα υποβαθµιστούν, αν δεν κινδυνεύσουν να καταργηθούν. Ως προς το χωροταξικό σχεδιασµό των νέων δήµων δεν υπήρξε διαβούλευση. Ποτέ δε δόθηκε η δυνατότητα στην διαπαραταξιακή Επιτροπή Παρακολούθησης της ΚΕ ΚΕ να διατυπώσει την άποψή της για το θέµα και άρα την ευθύνη φέρει αποκλειστικά ο Υπουργός Εσωτερικών. Τελικά η πρόταση του νοµοσχεδίου απέχει, µακράν, από τις γενικές αρχές για τήρηση ενιαίων, αντικειµενικών και µη επιλήψιµων κριτηρίων. Το ιοικητικό Συµβούλιο εξακολουθεί να συµµετέχει µε τους εκπροσώπους του στη συζήτηση του Νοµοσχεδίου στη ιαρκή Επιτροπή και την Ολοµέλεια της Βουλής, µε την ελπίδα ότι θα γίνουν αποδεκτές και άλλες από τις µείζονος σηµασίας θέσεις της Αυτοδιοίκησης. Η ανωτέρω απόφαση ελήφθη µετά την αποχώρηση των µελών της παράταξης «ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ» Ναι κύριοι συνάδελφοι, την ώρα του µεγάλου ΟΧΙ την κρίσιµη στιγµή, δηλώσατε ναι σ αυτό που ήθελε να κάνει ο κ. Ραγκούσης, αποχωρήσατε από την ψηφοφορία και από το Σ και βάλατε πρόθυµη πλάτη, στα πλαίσια άσκησης όχι αυτοδιοικητικής αλλά κοµµατικής τακτικής, για να περάσει ο, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, «Κακοκράτης». Τότε ήσασταν «εθνικά υπερήφανοι» και µεθυσµένοι από την επιχειρούµενη «µεταρρύθµιση», σήµερα αλήθεια είσθε; Το γονατογράφηµα που λέγεται Καλλικράτης (Ν.3852/2010) τροποποιήθηκε ήδη πολλές φορές µέσα σε ένα χρόνο, µε διάφορα κατά καιρούς νοµοσχέδια τύπου super market, που κατατέθηκαν στη Βουλή κι έγιναν νόµοι. Ήδη η σηµερινή πολιτική ηγεσία του Υπ. Εσωτερικών άρχισε να µιλάει και να προπαγανδίζει, θεός φυλάξοι, τον Καλλικράτη νούµερο δύο. 3
Αξίζει να θυµηθεί κανείς, τι έλεγε ο κ. Γ.Παπανδρέου στο συνέδριο της Κυλλήνης ως αρχηγός τότε της Αξιωµατικής Αντιπολίτευσης: «Θέλω να προειδοποιήσω την Κυβέρνηση να µην επιχειρήσει µια νέα εξαπάτηση της Τ.Α. και των πολιτών, µε ένα νόµο που θα επιχειρεί αποσπασµατικά τη διοικητική συνένωση των ΟΤΑ, χωρίς ένα συνολικό σχέδιο διοικητικής µεταρρύθµισης, χωρίς τις οικονοµικές και άλλες προϋποθέσεις και τα προγράµµατα που θα συνοδεύουν αυτή τη µεγάλη µεταρρύθµιση, όπως είναι η χωροθέτηση µετά από διάλογο (αυτό το τονίζω ιδιαίτερα, συγκρατήστε το) η χρηµατοδότηση υποδοµών και λειτουργικών δαπανών, η στελέχωση και η οργάνωση των υπηρεσιών» και παρακάτω έλεγε «όπως είπα, είναι ανούσια η συγχώνευση ήµων, µέσα από έναν νέο Καποδίστρια, αν δεν αποκτήσουµε πραγµατικούς ρόλους και πόρους». Τα ίδια έλεγε και ο τότε υπεύθυνος του αυτοδιοικητικού τοµέα του ΠΑΣΟΚ Χ. Καστανίδης, στο ίδιο µήκος κύµατος και η τότε µειοψηφία και νυν πλειοψηφία του Σ της ΚΕ ΚΕ. Αγαπητοί συνάδελφοι Η αυτοδιοίκηση σήµερα βρίσκεται σε δραµατικά δύσκολη θέση. Ο «Καλλικράτης», εν µέσω µνηµονίου, µεσοπρόθεσµου και εφαρµοστικού νόµου, παρά τις µεγαλόστοµες διακηρύξεις της τότε κυβέρνησης και των σε διατεταγµένη υπηρεσία αυτοδιοικητικών της στελεχών, βρίσκεται στο σηµείο µηδέν. Το Π του πολυδιαφηµισµένου προγράµµατος ΕΛΛΑ Α αγνοείται Για την ολοκλήρωση του θεσµικού πλαισίου ώστε να εφαρµοστεί και να λειτουργήσει ο Καλλικράτης ακόµη αναµένονται να εκδοθούν 17 Π και 41 υπουργικές αποφάσεις. Οι λεγόµενοι µικροί δήµοι έχουν κυριολεκτικά γονατίσει, ελλείψει πόρων και προσωπικού. Η προηγούµενη Κυβέρνηση δια των τότε ηγεσιών του Υπ. Εσωτερικών επέδειξε πρωτόγνωρη αλαζονεία. εν συζητούσε επί 14άµηνο µε την ΚΕ ΚΕ και δεν ελάµβανε υπόψη ούτε καν τις οµόφωνες αποφάσεις προτάσεις της. Απαιτείται αγώνας και διεκδίκηση για νοµοθετική ρύθµιση πολλών αιτηµάτων µας, όπως αυτά που έχουν σχέση µε την καταστατική θέση των αιρετών, τα ζητήµατα προληπτικών ελέγχων των Επιτροπών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της άρσης του ασυµβίβαστου άσκησης επαγγέλµατος, ζητήµατα που δηµιουργούνται από τη µεταφορά αρµοδιοτήτων χωρίς τη µεταφορά προσωπικού και πόρων, όπως από το Σύνταγµα προβλέπεται κλπ. Η κυβέρνηση να τηρήσει τη δέσµευση για εξασφάλιση του λειτουργικού κόστους της Τ.Α., κάτι το οποίο δεν γίνεται. Κάθε ευρώ που κόβεται από την αυτοδιοίκηση, κόβεται από τους δήµους και τις αυτοδιοικητικές δοµές, κόβεται από τους πολίτες των τοπικών µας κοινωνιών. 4
Αγαπητοί συνάδελφοι Μέσα σ ένα κλίµα ηθικής, κοινωνικής, πολιτικής και οικονοµικής κρίσης, µε τους πολίτες να είναι δύσπιστοι έναντι των θεσµών, µε αγωνία και φόβο για το αύριο, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για αδράνεια και αναµονή. Πρέπει να µπούµε µπροστά στον αγώνα για την σχεδίαση και εκτέλεση ενός Εθνικού Προγράµµατος Έργων και Επενδύσεων µε διοχέτευση των πόρων κυρίως προς την περιφέρεια µε σηµαντική συµµετοχή των δήµων, για την στήριξη των υπαρχουσών κοινωνικοπρονοιακών δοµών (ΚΑΠΗ, Κ ΑΠ, ΚΗΦΗ, Βοήθεια στο Σπίτι, ΑΜΕΑ κλπ) και τη διεύρυνσή τους. Πρέπει να µπούµε µπροστά στον αγώνα, µε µοναδικό γνώµονα το καλό και το συµφέρον της αυτοδιοίκησης. Να αγωνιστούµε για την προάσπιση της αξιοπρέπειας της αυτοδιοίκησης και των αυτοδιοικητικών. Η προηγούµενη κυβέρνηση που σήµερα είναι σχεδόν ίδια φέρει τεράστια ευθύνη για την µεγάλη, σκόπιµη αλλά µη δυνάµενη να δικαιολογηθεί, πρωτόγνωρη στα αυτοδιοικητικά χρονικά, καθυστέρηση ανάδειξης των συλλογικών οργάνων της αυτοδιοίκησης, που είχε ως συνέπεια την αδυναµία στην πράξη διατύπωσης ενός διεκδικητικού πλαισίου. Μετά τις ηµοτικές Εκλογές, αφού έκανε ανάγνωση της πολιτικής γεωγραφίας ψήφισε σύστηµα ιδιοτελές και απαράδεκτο, που καµία κυβέρνηση δεν είχε σκεφθεί και εφαρµόσει µέχρι σήµερα. Ένα σύστηµα που καταργεί την βασική αρχή της αντιπροσωπευτικότητας των δηµοτικών συµβουλίων, που στην πράξη οδηγεί στον αποκλεισµό των λεγοµένων µικρών παρατάξεων. Σε όλη την Ελλάδα 39 πλειοψηφίες και 90 µειοψηφίες ηµοτικών Συµβουλίων δεν εκλέγει κανέναν αντιπρόσωπο. Ο ήµος Αθηναίων µε 49 δηµοτικούς συµβούλους εκλέγει 37 αντιπροσώπους στην ΠΕ, ο ήµος Θεσσαλονίκης 32 από 49, ο ήµος Καλλιθέας Αττικής 5 από τους 45. ηλαδή δηµοτικά συµβούλια και δηµοτικοί σύµβουλοι διαφορετικής διαλογής και διαφορετικών ταχυτήτων. Ένα σύστηµα πραγµατικά καλπονοθευτικό. Είµαστε υπέρ ενός σταθερού εκλογικού συστήµατος, που δεν θα αλλάζει κάθε φορά όπως βολεύει το κάθε κόµµα που βρίσκεται στην κυβέρνηση, που δεν θα οδηγεί σε προσχεδιασµένους, σκόπιµους και καλπονοθευτικούς αποκλεισµούς καµιάς υποψηφιότητας. Η ελληνική αυτοδιοίκηση βιώνει µε τον πιο δραµατικό τρόπο την οικονοµική κρίση. Εκπέµπουµε SOS και τονίζουµε προς κάθε κατεύθυνση ότι για την αντιµετώπιση της κρίσης είµαστε διατεθειµένοι να συµβάλλουµε. Την κρίση όµως δεν θα την πληρώσουν µόνον οι δήµοι, δηλαδή οι τοπικές µας κοινωνίες. Από την πλειοψηφία του Σ της ΚΕ Ε δεν ακούµε τίποτε ουσιαστικό για την «ταµπακιέρα». Για τα σοβαρά ζητήµατα, τα 5
αδιέξοδα, τις τεράστιες δυσκολίες που αντιµετωπίζει σήµερα η αυτοδιοίκηση και για τους αγώνες που πρέπει να γίνουν. Αυτό µας ανησυχεί βαθύτατα. Είναι εκτός πολιτικής, κοινωνικής και αυτοδιοικητικής πραγµατικότητας. Όλοι αντιλαµβανόµαστε τι τακτική ακολουθούνε έναντι της Κεντρικής Εξουσίας. Οι πολίτες όµως, οι τοπικές κοινωνίες µας έχουν άλλη άποψη, τελείως διαφορετική και θα µας ξεπεράσουν, γιατί βιώνουν µια άλλη σκληρή και βάρβαρη πραγµατικότητα. εν είναι αυτός ο ρόλος και η στάση που πρέπουν στην αυτοδιοίκηση και τους αυτοδιοικητικούς. Στην αυτοδιοίκηση αρµόζει και πρέπει: ο αγώνας, η διεκδίκηση, η ανεξαρτησία, η οικονοµική και διοικητική της αυτοτέλεια. Κοµοτηνή 26,27/1/2012 Συνέδριο ΚΕ Ε 6