Οριακή βελτίωση του οικονομικού κλίματος, πτώση του δείκτη PMI και ενίσχυση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα

Ιουλ-85 Ιουλ-87 Ιουλ-89 Ιουλ-91 Ιουλ-93 Ιουλ-95 Ιουλ-97 Ιουλ-99 Ιουλ-01 Ιουλ-03 Ιουλ-05 Ιουλ-07 Ιουλ-09 Ιουλ-11 Ιουλ-13 Ιουλ-15 Ιουλ-17 Ιουλ-19 Οκτ-11 Φεβ-12 Οκτ-12 Φεβ-13 Οκτ-13 Φεβ-14 Οκτ-14 Φεβ-15 Οκτ-15 Φεβ-16 Οκτ-16 Φεβ-17 Οκτ-17 Φεβ-18 Οκτ-18 Φεβ-19 ISSN:2241-4878 Τεύχος 297 5 Ιουλίου 2019 Δρ. Στυλιανός Γ. Γώγος Οικονομικός Αναλυτής sgogos@eurobank.gr Οριακή βελτίωση του οικονομικού κλίματος, πτώση του δείκτη PMI και ενίσχυση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα (στοιχεία ΙΟΒΕ) παρουσίασε οριακή μηνιαία βελτίωση τον Ιούνιο 2019, ωστόσο παρέμεινε σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Αναλυτικά, αυξήθηκε στις 101,0 μονάδες από 100,8 μονάδες τον Μάιο 2019. Από τους 5 επί μέρους δείκτες εμπιστοσύνης που συνθέτουν τον δείκτη οικονομικού κλίματος, 3 κινήθηκαν ανοδικά και 2 πτωτικά. Συγκεκριμένα, ο δείκτης εμπιστοσύνης στο λιανικό εμπόριο, έπειτα από 4 διαδοχικούς μήνες καθοδικής πορείας (από 23,0 μονάδες τον Ιανουάριο 2019 στις -0,7 μονάδες τον Μάιο 2019, αποτέλεσμα το οποίο αποτυπώνεται στα στοιχεία του δείκτη όγκου λιανικού εμπορίου) σημείωσε την υψηλότερη μηνιαία βελτίωση και διαμορφώθηκε στις 9,2 μονάδες. Ακολούθησαν με μικρότερη αύξηση οι δείκτες εμπιστοσύνης υπηρεσιών (+0,6 MoM) και καταναλωτή (+1,7 MoM), με τον τελευταίο να ανέρχεται σε υψηλό 9,6 ετών. Η ενίσχυση του δείκτη εμπιστοσύνης καταναλωτή συνδέεται σε έναν βαθμό με τα μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης του Μαΐου 2019 και με τον εκλογικό κύκλο. Τέλος, οι δείκτες επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στους κλάδους της βιομηχανίας και των κατασκευών κατέγραψαν μείωση τον Ιούνιο 2019 (-0,4 MoM για τον πρώτο και - 1,9 MoM για τον δεύτερο). A. Σχήμα 1: (Α) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΔΟΚ), Ελλάδα και Ευρωζώνη (μονάδες δείκτη) και (Β) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή και Εθνικές Εκλογές (μονάδες δείκτη) 117 ΔΟΚ, Ελλάδα ΔΟΚ, Ευρωζώνη 112 107 Κινητός ΜΟ 3 Μηνών Κινητός ΜΟ 3 Μηνών ΡΗΤΡΑ ΜΗ ΕΥΘΥΝΗΣ Το παρόν εκδόθηκε από την Τράπεζα Eurobank Ergasias A.E ("Εurobank") και δεν επιτρέπεται να αναπαραχθεί, κατά οποιονδήποτε τρόπο, από τα πρόσωπα στα οποία αποστέλλεται. Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν συνιστούν επενδυτική ή άλλη συμβουλή, δεν αποτελούν προσφορά αγοράς ή πώλησης ούτε πρόσκληση για υποβολή προσφορών αγοράς ή πώλησης ή εν γένει προσφορά ή πρόσκληση για κατάρτιση συναλλαγών επί των χρηματοπιστωτικών μέσων που αναφέρονται. Οι επενδύσεις που αναλύονται μπορεί να είναι ακατάλληλες για επενδυτές με κριτήρια του συγκεκριμένους επενδυτικούς στόχους τους, τις ανάγκες τους, την επενδυτική εμπειρία τους και την οικονομική κατάστασή τους. Οι πληροφορίες που περιέχονται προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευθεί από την Eurobank. Οι απόψεις που διατυπώνονται ενδέχεται να μη συμπίπτουν με αυτές οποιουδήποτε μέλους της Eurobank. Καμία δήλωση ή διαβεβαίωση (ρητή ή σιωπηρή) δεν δίδεται όσον αφορά την ακρίβεια, πληρότητα, ορθότητα ή καταλληλότητα των πληροφοριών ή απόψεων, οι οποίες μπορεί να αλλάξουν χωρίς προειδοποίηση. Καμία απολύτως ευθύνη, με οποιονδήποτε τρόπο και αν δημιουργείται, δεν αναλαμβάνεται από την ούτε βαρύνει τη Eurobank ή τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ή τα στελέχη της ή τους υπαλλήλους της όσον αφορά το περιεχόμενο του παρόντος. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν δεν καταρτίζονται ή εγκρίνονται από την Εurobank και εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις του συντάκτη τους και δε δεσμεύουν ούτε αντιπροσωπεύουν τις απόψεις και τη θέση της Eurobank. 102 97 92 87 82 77 72 B. 15 0-15 -30-45 -60-75 -90 Εθνικές Εκλογές Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή Πηγή: (α) Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (IOBE), (β) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission), (γ) Eurobank Research. 1

Μαϊ-08 Μαϊ-09 Μαϊ-10 Μαϊ-11 Μαϊ-12 Μαϊ-13 Μαϊ-14 Μαϊ-15 Μαϊ-16 Μαϊ-17 Μαϊ-18 Μαϊ-19 Δεκ-11 Δεκ-12 Δεκ-13 Δεκ-14 Δεκ-15 Δεκ-16 Δεκ-17 Δεκ-18 Μολονότι ο δείκτης οικονομικού κλίματος σημείωσε βελτίωση για 2 ο συνεχή μήνα τον Ιούνιο 2019, η γενική εικόνα των προσδοκιών για την πορεία της ελληνικής οικονομίας παραμένει κατά μέσο όρο αμετάβλητη τους τελευταίους 10 μήνες (οι μηνιαίες παρατηρήσεις κυμαίνονται γύρω από έναν μέσο όρο της τάξης των 100,7 μονάδων). Το εν λόγω αποτέλεσμα, 1 ον αντικατοπτρίζει τη χειροτέρευση των επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο, τις υπηρεσίες και τις κατασκευές που αντισταθμίζει τη βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και του δείκτη εμπιστοσύνης στη βιομηχανία, 2 ον αποτυπώθηκε στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 4 ου τριμήνου 2018 και του 1 ου τριμήνου 2019 (επιβράδυνση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης) και 3 ον ερμηνεύεται από παράγοντες που αφορούν το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον της ελληνικής οικονομίας. Στο εσωτερικό περιβάλλον, η ομαλή ολοκλήρωση του 3 ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής τον Αύγουστο 2018 είχε καταλυτική επίδραση στην αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος σε υψηλό 42 τριμήνων το 3 ο τρίμηνο 2018. Ωστόσο, οι μετέπειτα καθυστερήσεις ως προς την εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας είχαν αρνητικό αντίκτυπο στον δείκτη οικονομικού κλίματος. Στο εξωτερικό περιβάλλον, η επιδείνωση του αντίστοιχου δείκτη στην Ευρωζώνη (από τις 114,5 μονάδες τον Δεκέμβριο 2017 στις 103,3 μονάδες τον Ιούνιο 2019) και η παράλληλη επιβράδυνση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης από 2, το 4 ο τρίμηνο 2017 (σε ετήσια βάση) στο 1, το 1 ο τρίμηνο 2019 είχαν αρνητική επίδραση έστω και με καθυστέρηση στον δείκτη οικονομικού κλίματος της Ελλάδας. Η ελάττωση του ρυθμού αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση των 28 κρατών μελών δημιουργεί κινδύνους για τον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης της Ελλάδας το 2019. Σύμφωνα με τα στοιχεία των ετήσιων εθνικών λογαριασμών, οι εξαγωγές αγαθών υπηρεσιών ήταν στο 34, του πραγματικού ΑΕΠ το 2018 από 22, το 2007. Συνεπώς η λογιστική επίδραση στον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης της Ελλάδας από μια πιθανή επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών είναι σήμερα υψηλότερη σε σύγκριση με το παρελθόν. Επιβραδύνθηκε ο ρυθμός βελτίωσης των λειτουργικών συνθηκών στον τομέα της μεταποίησης τον Ιούνιο 2019. Σύμφωνα με τα στοιχεία της IHS Markit, οι λειτουργικές συνθήκες στον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα παρέμειναν σε τροχιά βελτίωσης για 25 ο συνεχή μήνα τον Ιούνιο 2019. Ωστόσο, ο ρυθμός βελτίωσης επιβραδύνθηκε για 2 ο συνεχή μήνα και διαμορφώθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Νοέμβριο 2017. Συγκεκριμένα, ο δείκτης PMI μεταποίησης της IHS Markit μειώθηκε στις 52,4 μονάδες από 54,2 μονάδες τον Μάιο 2019. Σύμφωνα με το δελτίο τύπου της IHS Markit, η προαναφερθείσα πτώση προήλθε από την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των νέων παραγγελιών, της παραγωγής και της απασχόλησης. Επιπρόσθετα, τα αποθέματα έτοιμων προϊόντων μειώθηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 28 μηνών ενώ οι τιμές εκροών συνέχισαν να κινούνται καθοδικά (σύμφωνα με τα μέλη των εταιριών που συμμετείχαν στην έρευνα, η μείωση των τιμών εκροών οφείλεται στην ενίσχυση του ανταγωνισμού). Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ένας παράγοντας ανησυχίας που απορρέει από τα στοιχεία της έρευνας του Ιουνίου 2019 είναι ο υποτονικός ρυθμός αύξησης των εξαγωγών, με την επιβράδυνση της ζήτησης από το εξωτερικό να επιδρά σταδιακά στην οικονομική δραστηριότητα του μεταποιητικού τομέα στην Ελλάδα. Σχήμα 2: Δείκτης PMI Μεταποίησης (μονάδες δείκτη) Δείκτης PMI Μεταποίησης 63 58 53 48 43 38 33 28 Πηγή: (α) IHS Markit, (β) Eurobank Research. Το υπόλοιπο των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στα εγχώρια Νομισματικά και Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα (ΝΧΙ) ανήλθε στα 135,3 δις τον Μάιο 2019. Σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2019 και τον Μάιο 2018 καταγράφηκε ενίσχυση της τάξης των 585,2 (ή 0,4%) και 7.214,5 εκατ. (ή 5,6%) αντίστοιχα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), το υπόλοιπο των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στα εγχώρια ΝΧΙ συνέχισε να κινείται ανοδικά τον Μάιο 2019. Συγκριμένα διαμορφώθηκε στα 135,3 δις ενισχυμένο σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2019 και τον Μάιο 2018 κατά 585,2 (ή 0,4%) και 7.214,5 εκατ. (ή 5,6%) αντίστοιχα. Σχήμα 3: Υπόλοιπα Καταθέσεων και Χρηματοδότησης του Ιδιωτικού Τομέα (δις ευρώ) 270 250 230 210 150 130 110 Πηγή: (α) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (β) Eurobank Research. Σημείωση: (α) ως ΑΑ ορίζουμε τον αριστερό κάθετο άξονα και ως ΔΑ τον αντίστοιχο δεξιό. Κινητός ΜΟ 3 Μηνών Σημείο Μηδενικής Μεταβολής 50 Μονάδων 260.0 Ιουν-10 237.8 Σεπ-09 190 Καταθέσεις (ΑΑ) 170 150.6 Σεπ-14 164.7 Απρ-17 119.0 52.4 PMI > 50 μονάδες: βελτίωση λειτουργικών συνθηκών PMI < 50 μονάδες: χειροτέρευση λειτουργικών συνθηκών Καταθέσεις Μείον Χρηματοδότηση (ΔΑ) Χρηματοδότηση (ΑΑ) 0-10 -20-30 -40-50 -60 160.8-70 135.3-80 -90-100 2

Σε σύγκριση με το ιστορικό χαμηλό του Απριλίου 2017, η συνολική αύξηση του υπολοίπου των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα ανέρχεται στα 16,3 δις ή 13,7%. Η εν λόγω ενίσχυση προήλθε κατά 76, από τον θεσμικό τομέα των νοικοκυριών ( 12,4 δις ή 12,) και κατά 24, ( 3,9 δις ή 19,7%) από τον θεσμικό τομέα των επιχειρήσεων. Τέλος, σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2018 ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων παρουσίασε επιβράδυνση, ήτοι 0,8 δις ή 0,6% από 1,7 δις ή 1,4% το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Σχήμα 4: Φυσικό Χρήμα σε Κυκλοφορία ως Ποσοστό του ΑΕΠ (%) 3 2 28.3% Ελλάδα Ευρωζώνη 2 1 1 14.4% 10. 10.9% Ιούνιος 2015 Μάιος 2019 Πηγή: (α) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (β) Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ECB), (γ) Eurobank Research. Η περαιτέρω ενίσχυση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον ρυθμό ενίσχυσης της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας (αύξηση ΑΕΠ, αύξηση συναλλαγών, αύξηση καταθέσεων) και την ανάκαμψη της πιστωτικής επέκτασης. Μέχρι σήμερα, η μείωση του αποθησαυρισμού, λόγω της βελτίωσης του οικονομικού κλίματος και της αβεβαιότητας, αποτέλεσε τον βασικό ερμηνευτικό παράγοντα για την σωρευτική αύξηση των καταθέσεων. Αυτό αποδεικνύεται από τη μείωση του φυσικού χρήματος σε κυκλοφορία από το 28,3% του ΑΕΠ τον Ιούνιο 2015 (10, στην Ευρωζώνη) στο 14,4% του ΑΕΠ τον Μάιο 2019 (10,9% στην Ευρωζώνη). 3

Μαϊ-99 Μαϊ-00 Μαϊ-01 Μαϊ-02 Μαϊ-03 Μαϊ-04 Μαϊ-05 Μαϊ-06 Μαϊ-07 Μαϊ-08 Μαϊ-09 Μαϊ-10 Μαϊ-11 Μαϊ-12 Μαϊ-13 Μαϊ-14 Μαϊ-15 Μαϊ-16 Μαϊ-17 Μαϊ-18 Μαϊ-19 Μαρ-05 Μαρ-06 Μαρ-07 Μαρ-08 Μαρ-09 Μαρ-10 Μαρ-11 Μαρ-12 Μαρ-13 Μαρ-14 Μαρ-15 Μαρ-16 Μαρ-17 Μαρ-18 Μαρ-19 1999 Q1 2000 Q1 2001 Q1 2002 Q1 2003 Q1 2004 Q1 2005 Q1 2006 Q1 2007 Q1 2008 Q1 2009 Q1 2010 Q1 2011 Q1 2012 Q1 2013 Q1 2014 Q1 2015 Q1 2016 Q1 2017 Q1 2018 Q1 2019 Q1 Πίνακας Α1: Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (εποχικά διορθωμένα στοιχεία) Το 1 ο τρίμηνο 2019 η ετήσια % μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ ήταν +1,3% (+1, (2018Q4) και +2,6% (2018Q1)). Η αντίστοιχη τριμηνιαία % μεταβολή ήταν +0,2% (-0,1% (2018Q4) και +0, (2018Q1)). Βασικά Στατιστικά Στοιχεία Πραγματικό ΑΕΠ (YoY%) 6% 3% -3% -6% -9% -12% Προβλέψεις για το σύνολο του έτους - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μαι-2019: 2019 2,2% και 2020 2,2% Πραγματικό ΑΕΠ, QoQ% (ΔΑ) Πραγματικό ΑΕΠ, YoY% (ΑΑ) 4% 2% -4% -6% Περίοδος: 1999Q1 2019Q1 Στοιχεία: τριμηνιαία Μέσος Όρος: +0, Διάμεσος: +1,3% Μέγιστο: +6,8% (2003Q4) Ελάχιστο: -10,2% (2011Q1) ΑΑ = αριστερός άξονας ΔΑ = δεξιός άξονας Δημοσίευση: 4/6/2019 (προσωρινά στοιχεία) Επομ. δημ.: 4/9/2019 (προσωρινά στοιχεία) Ποσοστό Ανεργίας (εποχικά διορθωμένα στοιχεία) Τον Μάρτιο 2019 το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 18,1% (18,4% (2/2019) και 20,2% (3/2018)) και η αντίστοιχη ετήσια μεταβολή ήταν -2,1 ΠΜ (-2,2 ΠΜ (2/2019) και -2,0 ΠΜ (3/2018)). Ο αριθμός των απασχολούμενων ανήλθε στα 3.848,3 χιλ άτομα (3.839,3 χιλ (2/2019) και 3.770,3 χιλ (3/2018)) και των ανέργων στα 849,8 χιλ άτομα (864,6 χιλ (2/2019) και 953,4 χιλ (3/2018)). 27% 22% 17% 12% 7% Προβλέψεις για το σύνολο του έτους - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μαι-2019: 2019 18,2% και 2020 16,8% Ποσοστό Ανεργίας, % (ΑΑ) Ποσοστό Ανεργίας, YoY ΠΜ (ΔΑ) 8% 6% 4% 2% -4% Βασικά Στατιστικά Στοιχεία Ποσοστό Ανεργίας (%) Περίοδος: 3/2005-3/2019 Στοιχεία: μηνιαία Μέσος Όρος: 17, Διάμεσος: 18,8% Μέγιστο: 27,8% (9/2013) Ελάχιστο: 7,3% (5/2008) ΑΑ = αριστερός άξονας ΔΑ = δεξιός άξονας ΠΜ = ποσοστ. μοναδ. Δημοσίευση: 6/6/2019 Επομ. δημ.: 11/7/2019 Εναρμονισμένος ΔΤΚ και Εθνικός ΔΤΚ Τον Μάιο 2019 η ετήσια % μεταβολή του ΕνΔΤΚ ήταν +0,6% (+1,1% (4/2019) και +0,8% (5/2018)) και η αντίστοιχη μέση ετήσια μεταβολή (12 μηνών) ήταν +0,9% (+1, (4/2019) και +0,7% (5/2018)). Για τον ίδιο μήνα η ετήσια % μεταβολή του Εθνικού ΔΤΚ ήταν +0,2% (+1, (4/2019) και 0,6% (5/2018)) και η αντίστοιχη μέση ετήσια μεταβολή (12 μηνών) ήταν +0,9% (+0,9% (4/2019) και +0,6% (5/2018)). 7% 3% 1% Προβλέψεις για το σύνολο του έτους - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μαι-2019: 2019 0,8% και 2020 0,8% Βασικά Στατιστικά Στοιχεία ΕνΔΤΚ (YoY%) Περίοδος: 5/1999-5/2019 Στοιχεία: μηνιαία Μέσος Όρος: +2,1% Διάμεσος: +2,6% Μέγιστο: +5,7% (9/2010) Ελάχιστο: -2,9% (11/2013) Δημοσίευση: 10/6/2019 Επομ. δημ.: 10/7/2019-4% ΕνΔΤΚ (YoY%) ΕνΔΤΚ (YoY% μέσος όρος 12 μηνών) Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission), (γ) Eurobank Research. 4

Απρ-08 Απρ-09 Απρ-10 Απρ-11 Απρ-12 Απρ-13 Απρ-14 Απρ-15 Απρ-16 Απρ-17 Απρ-18 Απρ-19 Μαϊ-08 Μαϊ-09 Μαϊ-10 Μαϊ-11 Μαϊ-12 Μαϊ-13 Μαϊ-14 Μαϊ-15 Μαϊ-16 Μαϊ-17 Μαϊ-18 Μαϊ-19 Απρ-08 Απρ-09 Απρ-10 Απρ-11 Απρ-12 Απρ-13 Απρ-14 Απρ-15 Απρ-16 Απρ-17 Απρ-18 Απρ-19 Ιουν-08 Ιουν-09 Ιουν-10 Μαρ-08 Μαρ-09 Μαρ-10 Μαρ-11 Μαρ-12 Μαρ-13 Μαρ-14 Μαρ-15 Μαρ-16 Μαρ-17 Μαρ-18 Μαρ-19 Ιουν-08 Ιουν-09 Ιουν-10 Πίνακας Α2: Δείκτες Οικονομικής Δραστηριότητας (υψηλής συχνότητας) της Ελληνικής Οικονομίας Απασχόληση (σύνολο οικονομίας): +2,1 YoY% τον Μαρ-19 από +2,7 YoY% τον Φεβ-19, +2,1 YoY% την περίοδο Απρ-18 Μαρ-19 από +2,2 YoY% την περίοδο Απρ-17 Μαρ-18 (επομένη δημοσίευση: 11/7/2019) Απασχόληση, YoY%, ΑΑ 7% 4600 Απασχόληση, Χιλ Άτομα, ΔΑ Δείκτης Οικονομικού Κλίματος: 101,0 ΜΔ τον, +0,2 ΜοΜ ΜΔ και -1,1 YoY ΜΔ τον από +0,5 ΜοΜ ΜΔ και -2,8 YoY ΜΔ τον Μαι-19 (επόμενη δημοσίευση: 30/7/2019) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος, Ελλάδα, ΜΔ 116 Ευρωζώνη, ΜΔ 4% 4400 106 1% 4200 96-4000 3800 86-8% 3600 76-11% 3400 66 Δείκτης Όγκου Λιανικού Εμπορίου: -3,8 MoM% και -2,5 YoY% τον Απρ-19 από +4,1 MoM% και +4,1 YoY% τον Μαρ-19, +0,7 YoY% την περίοδο Μαι-18 Απρ-19 από +0,7 YoY% την περίοδο Μαι-17 Απρ-18 (επόμενη δημοσίευση: 31/7/2019) Δείκτης Όγκου Λιανικού Εμπορίου, YoY% 1 ΜΟ 3 Μηνών, YoY% ΜΟ 12 Μηνών, YoY% - -1-1 Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή: -27,8 ΜΔ τον, +1,7 ΜοΜ ΜΔ και +21,1 YoY ΜΔ τον από +1,4 ΜοΜ ΜΔ και +19,1 YoY ΜΔ τον Μαι-19 (επόμενη δημοσίευση: 30/7/2019) 5 Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή, Ελλάδα, ΜΔ Ευρωζώνη, ΜΔ -5-15 -25-35 -45-55 -65-75 -2-85 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής: -0,6 ΜοΜ% και -1,1 YoY% τον Απρ-19 από -2,6 MoM% και -2,9 YoY% τον Μαρ-19, +1,3 YoY% την περίοδο Μαι- 18 Απρ-19 από +2,3 YoY% την περίοδο Μαι-17 Απρ-18 (επόμενη δημοσίευση: 10/7/2019) Δείκτης PMI Μεταποίησης: 54,2 ΜΔ τον Μαι-19, -2,4 ΜοΜ ΜΔ και 0,0 YoY ΜΔ τον Μαι-19 από +1,9 ΜοΜ ΜΔ και +3,7 YoY ΜΔ τον Απρ-19 (επόμενη δημοσίευση: 1/8/2019) 1 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής, YoY% ΜΟ 3 Μηνών, YoY% 63 58 Δείκτης PMI Μεταποίησης, ΜΔ Όριο Μηδενικής Μεταβολής 50 ΜΔ ΜΟ 12 Μηνών, YoY% 53 48-43 38-1 33-1 28 Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (IOBE), (γ) IHS Markit, (δ) Eurobank Research. Σημείωση: (α) ως ΜΔ ορίζουμε τις μονάδες δείκτη, ως ΜΟ τον μέσο όρο και ως MoM και YoY τη μηνιαία και την ετήσια μεταβολή αντίστοιχα. 5

Ενημέρωση: 5/7/2019 Μεταβλητές Πίνακας Α3: Βασικά Μακροοικονομικά - Μικροοικονομικά Μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας Παρατήρηση Εποχ. Τελευταία Προηγούμενης Στοιx. Πηγή Παράθεση Διόρθ. Παρατήρηση Περιόδου Παρατηρήσεις Παρελθόντων Ετών Βασική Επισκόπηση Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν y (1), (8) ΥοΥ% - 1.9% 2018 1. 2017-0.2% 2016-0.4% 2015 0.7% 2014-3.2% 2013 Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν δις 190.8 187.2 184.4 184.8 185.6 184.2 Ονομαστικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν 184.7 180.2 176.5 177.3 178.7 180.7 Ποσοστό Ανεργίας % 19.3% 21. 23. 24.9% 26. 27. Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή ΥοΥ% 0.6% 1.1% -0.8% -1.7% -1.3% -0.9% Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 0.8% 1.1% 0. -1.1% -1.4% -0.9% Αποπληθωριστής Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος 0. 0.6% -0.2% -0.3% -1.8% -2.4% Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν q Ναι 1.3% 2019 Q1 1. 2018 Q4 2.6% 2018 Q1 0. 2017 Q1-0.6% 2016 Q1 0.4% 2015 Q1 Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν QoQ% 0.2% -0.1% 0. 0.1% 0. 0.4% Ποσοστό Ανεργίας m % 18.1% Μαρ-19 18.4% Φεβ-19 20.2% Μαρ-18 22.1% Μαρ-17 23.8% Μαρ-16 26. Μαρ-15 Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή ΥοΥ% Όχι 0.2% Μαϊ-19 1. Απρ-19 0.6% Μαϊ-18 1.2% Μαϊ-17-0.9% Μαϊ-16-2.1% Μαϊ-15 Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 0.6% 1.1% 0.8% 1. -0.2% -1.4% Αποπληθωριστής Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος q Ναι 0.9% 2019 Q1 0.7% 2018 Q4 0.2% 2018 Q1 1.2% 2017 Q1-0.4% 2016 Q1-0.6% 2015 Q1 Συνιστ. Πραγμ. Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος Πραγμ. Ιδιωτική Καταναλ. (Νοικοκυριά και ΜΚΙΕΝ) q (1), (8) ΥοΥ% Ναι 0.8% 2019 Q1 1.1% 2018 Q4 0. 2018 Q1 1.1% 2017 Q1-1.3% 2016 Q1 1.1% 2015 Q1 Πραγμ. Δημόσια Κατανάλωση -4.1% -1.4% -0.3% -3. -0.7% 1.3% Πραγμ. Επενδύσεις Παγίων (Ιδιωτικές και Δημόσιες) 7.9% -26. -9. 7.7% -8.7% 10.4% Πραγμ. Εξαγωγές (Αγαθά και Υπηρεσίες) 4. 10.1% 8.6% 6. -9.2% 12.9% Πραγμ. Εισαγωγές (Αγαθά και Υπηρεσίες) 9. 2.1% -7. 16.1% -9.4% 15.8% Αποτελεσματικότητα Πραγμ. Παραγωγικ. της Εργασίας (ανά άτομο) q (4), (8) ΥοΥ% Ναι -0.8% 2019 Q1-0.3% 2018 Q4 1. 2018 Q1-0.6% 2017 Q1-2.3% 2016 Q1-0.6% 2015 Q1 Πραγμ. Παραγωγικ. της Εργασίας (ανά ώρα εργασίας) -0.3% 0.2% 1.1% 0.4% -4.4% 0. Ονομ. Μοναδ. Κόστος Εργασίας (ανά άτομο) Όχι 1. 0. 0.9% 2. 1.8% -0.9% Ονομ. Μοναδ. Κόστος Εργασίας (ανά ώρα εργασίας) 1.7% 0.9% 0.7% 2.3% 1.4% 0.1% Αγορά Εργασίας Απασχολούμενοι m (1), (8) χιλ. άτομα Ναι 3848.3 Μαρ-19 3839.3 Φεβ-19 3770.3 Μαρ-18 3714.1 Μαρ-17 3654.9 Μαρ-16 3499.7 Μαρ-15 Άνεργοι 849.8 864.6 953.4 1056.7 1144.1 1228.3 Εργατικό Δυναμικό 4698.1 4703.9 4723.7 4770.8 4799.0 4728.0 Μη Ενεργός Πληθυσμός 3246.7 3244.9 3263.0 3251.2 3259.3 3371.3 Αγορά Ακινήτων Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων q (2), (8) ΥοΥ% Όχι 3.9% 2019 Q1 2. 2018 Q4 0. 2018 Q1-2. 2017 Q1-4.3% 2016 Q1-4.1% 2015 Q1 Βιομηχανία και Εμπόριο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) m (6), (8) ΜΔ Ναι 52.4 54.2 Μαϊ-19 53.5 50.5 50.4 46.9 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής (1), (8) YoY% -1.1% Απρ-19-2.9% Μαρ-19 1.9% Απρ-18 1.2% Απρ-17 3. Απρ-16 0.6% Απρ-15 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία 13.4% -6. 6. 9. -13.9% -0.7% Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο -1.8% 4.9% 1.2% 3.8% -4.4% -3.2% Δείκτης Όγκου στο Λιανικό Εμπόριο -2. 4.1% 1.7% 2.2% -2. -2. Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο q (1), (8) -0.6% 2019 Q1 5. 2018 Q4 6.8% 2018 Q2 6.7% 2017 Q1-5.4% 2016 Q1-1.7% 2015 Q1 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα των Αυτοκιν. 2.8% 6.8% 18.2% 24. -9.9% 12.9% Εξωτερικός Τομέας Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (Α+Β+Γ+Δ) m (2), (8) Σ12m δις Όχι -5.7 Απρ-19-5.8 Μαρ-19-4.2 Απρ-18-3.1 Απρ-17-0.1 Απρ-16-4.6 Απρ-15 A. Ισοζύγιο Αγαθών (Α1+Α2+Α3) -23.1-23.2-20.2-19.0-16.8-21.5 Α1. Καυσίμων -5.4-5.5-4.0-3.5-3.2-6.2 Α2. Πλοίων -0.1-0.1-0.1 0.0 0.0-1.2 Α3. Χωρίς Καύσιμα και Πλοία -17.6-17.6-16.1-15.5-13.6-14.1 Β. Ισοζύγιο Υπηρεσιών (Β1+Β2+Β3) 19.8 19.8 17.6 16.8 16.8 17.3 Β1. Ταξιδιωτικό 14.0 14.0 12.7 11.2 12.0 11.4 Β2. Μεταφορών 6.0 5.9 4.7 4.9 4.4 5.9 Β3. Λοιπών Υπηρεσιών -0.2-0.1 0.2 0.6 0.3 0.0 Γ. Ισοζύγιο Πρωτογενών Εισοδημάτων (Γ1+Γ2+Γ3) -1.7-1.6-1.0-0.5 0.3 0.2 Γ1.Αμοιβών και Μισθών -1.1-1.1-1.1-1.1-1.0-0.5 Γ2.Τόκων, Μερισμάτων και Κερδών -2.9-2.9-2.5-2.3-1.6-2.0 Γ3. Λοιπών Πρωτογενών Εισοδημάτων 2.4 2.4 2.6 2.8 2.9 2.7 Δ. Ισοζύγιο Δευτερογενών Εισοδημάτων (Δ1+Δ2) -0.7-0.7-0.6-0.4-0.3-0.6 Δ1. Γενικής Κυβέρνησης -1.0-1.0-0.8-0.7-0.4-0.7 Δ2. Λοιπών Τομέων 0.3 0.3 0.2 0.3 0.2 0.1 Δημοσιονομικά Στοιχεία (Γενική Κυβέρνηση) Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης % του ΑΕΠ y (1), (8) % - 1.1% 2018 0.7% 2017 0. 2016-5.6% 2015-3.6% 2014-13.2% 2013 Πρωτογενές Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης % του ΑΕΠ 4.4% 3.8% 3.7% -2.1% 0.3% -9.2% Χρέος Γενικής Κυβέρνησης % του ΑΕΠ 181.1% 176.2% 178. 175.9% 178.9% 177.4% Κυβέρνηση (Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού) A. Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) - (5), (8) δις - 20.19 Μαϊ-19 15.96 Απρ-19 11.99 Μαρ-19 7.83 Φεβ-19 4.11 Ιαν-19 53.68 Δεκ-18 B. Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) 17.64 14.65 10.65 7.49 4.13 55.16 Απόκλιση - Έσοδα (A-B) 2.55 1.31 1.33 0.35-0.02-1.48 Γ. Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) 21.95 17.00 12.75 8.97 4.55 56.00 Δ. Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) 21.69 17.77 13.76 9.53 5.32 57.08 Απόκλιση -Δαπάνες (Γ-Δ) 0.25-0.77-1.01-0.57-0.77-1.08 Πρωτογενές Αποτελ. Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) 0.92 1.46-0.77 0.82 0.73 3.24 Πρωτογενές Αποτέλ. Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) -1.45-0.67-3.11-0.20-0.10 3.60 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (Π) -1.76 0.12 1.44-1.14-0.44-2.32 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (Σ) -4.05-1.04-0.96-2.05-1.18-1.91 Επιτόκια Αναφοράς Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Διευκόλυνση Αποδοχής Καταθέσεων - (2), (8) % - -0.4% 16/3/16-0.3% 9/12/14-0.2% 10/9/14-0.1% 11/6/14 0. 13/11/13 0. 8/5/13 Δημοπρασίες Σταθερού Επιτοκίου 0. 0.1% 0.1% 0.2% 0.3% 0. Διευκόλυνση Οριακής Χρηματοδότησης 0.3% 0.3% 0.3% 0.4% 0.8% 1. Τίτλοι Ελληνικού Δημοσίου και Τραπεζικά Επιτόκια Απόδοση Τίτλων Ελληνικού Δημοσίου (10 έτη), Τέλος Περιόδου m (7), (8) % - 2.9 Μαϊ-19 3.37% Απρ-19 4.6 Μαϊ-18 6.08% Μαϊ-17 7.27% Μαϊ-16 11.17% Μαϊ-15 Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Καταθέσεων (νέων) (2), (7) 0.28% Απρ-19 0.28% Μαρ-19 0.29% Απρ-18 0.31% Απρ-17 0.4 Απρ-16 1.12% Απρ-15 Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Δανείων (νέων) 4.93% 4.56% 4.57% 4.74% 4.8 4.91% Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Καταθέσεων (υφιστάμενων) 0.28% 0.28% 0.32% 0.31% 0.4 1.09% Τραπεζικό Μέσο Επιτόκιο Δανείων (υφιστάμενων) 4.17% 4.18% 4.39% 4.7 4.9 5.1 Χρηματοδότηση Γενικό Σύνολο Χρηματοδότησης (Α+Β+Γ+Δ) m (2), (8) δις Όχι 177.5 Μαϊ-19 177.7 Απρ-19 195.1 Μαϊ-18 210.0 Μαϊ-17 224.7 Μαϊ-16 231.1 Μαϊ-15 A. Γενική Κυβέρνηση 16.8 16.7 16.1 18.1 23.3 23.0 B. Ιδιωτικές Επιχειρήσεις 75.1 75.3 86.7 93.1 95.8 98.6 Γ. Ιδιώτες και ΙΜΚΙ 74.5 74.7 79.9 85.6 92.4 95.9 Δ. Αγρότες, Ελευθ. Επαγγελματίες και Ατομικές Επιχ. 11.1 11.1 12.3 13.1 13.3 13.6 Καταθέσεις και Ρέπος Σύνολο Καταθέσεων και Ρέπος (Α+Β+Γ+Δ) m (2), (8) δις Όχι 166.3 Μαϊ-19 165.4 Απρ-19 157.4 Μαϊ-18 155.2 Μαϊ-17 154.0 Μαϊ-16 170.5 Μαϊ-15 Α. Κάτοικοι Εσωτερικού (Α1+Α2+Α3) 150.3 149.4 142.9 129.9 130.7 138.6 Α1. Γενική Κυβέρνηση 15.0 14.7 14.9 10.5 9.0 8.7 Α2. Ιδιωτικές Επιχειρήσεις (Α2.1+Α2.2+Α2.3) 23.7 23.5 23.2 20.6 20.3 18.5 Α2.1. Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις 1.3 1.3 1.5 1.5 1.4 1.6 Α2.2. Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα 1.9 1.8 1.7 1.6 3.6 3.7 Α2.3. Μη Χρηματοπιστωτικές Επιχειρήσεις 20.6 20.4 20.0 17.4 15.4 13.1 Α3. Νοικοκυριά και ΙΜΚΙ 111.5 111.2 104.8 98.8 101.4 111.5 Β. Κάτοικοι Λοιπών Χωρών Ευρωζώνης 2.0 1.9 1.5 2.0 1.6 1.5 Γ. Μη Κάτοικοι Ευρωζώνης 5.9 5.8 5.0 6.8 4.8 10.9 Δ. Υποχρεώσεις Σχετιζ. με Μεταβιβαζ. Περιουσ. Στοιχεία 8.6 8.3 7.9 16.3 16.9 19.5 Δείκτες Εμπιστοσύνης Δείκτης Οικονομικού Κλίματος m (3), (8) ΜΔ Ναι 101.0 100.8 Μαϊ-19 102.1 93.8 90.2 90.6 Βιομηχανία (στάθμιση 4) -0.6-0.2-1.6-7.3-9.1-14.1 Υπηρεσίες (στάθμιση 3) 7.9 7.3 21.0 9.0-17.5-9.4 Καταναλωτής (στάθμιση 2) -27.8-29.5-48.9-65.9-61.4-46.7 Λιανικό Εμπόριο (στάθμιση ) 9.2-0.7 2.6-3.4 4.7-3.5 Κατασκευές (στάθμιση ) -55.5-53.6-47.8-55.6-39.8-48.0 Πηγή: (1) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (2) Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), (3) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission), (4) Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), (5) Υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ), (6) IHS Markit, (7) Thomson Reuters και (8) Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών Eurobank (Eurobank Research). Σημείωση: (1) ως y, q και m ορίζουμε τα ετήσια, τριμηνιαία και μηνιαία στοιχεία αντίστοιχα, (2) ως ΥοΥ% ορίζουμε την ετήσια ποσοστιαία μεταβολή, ως QoQ% ορίζουμε την τριμηνιαία ποσοστιαία μεταβολή, ως Σ12m ορίζουμε το άθροισμα 12 μηνών και ως ΜΔ ορίζουμε τις μονάδες δείκτη, (3) ως Π ορίζουμε το πραγματοποιηθέν και ως Σ το στόχο, (4) στα πεδία κυβέρνηση (εκτέλεση κρατικού προϋπολογισμού) και επιτόκια αναφοράς Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα στοιχεία παρελθόντων ετών αναφέρονται στη μεν πρώτη περίπτωση στην εκτέλεση του πρoϋπολογισμού κατά τους προηγούμενους μήνες, στη δε δεύτερη στις παρελθούσες ημερομηνίες κατά τις οποίες υπήρξε μεταβολή στα εν λόγω επιτόκια. 6

Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών Δρ. Τάσος Αναστασάτος: Επικεφαλής Οικονομολόγος Ομίλου Eurobank tanastasatos@eurobank.gr, + 30 214 4059706 Ομάδα Ανάλυσης & Έρευνας Μαρία Γιαννίση: Administrator magiannisi@eurobank.gr, + 30 214 4059711 Ιωάννης Γκιώνης: Ανώτερος Οικονομολόγος igkionis@eurobank.gr, + 30 214 4059707 Δρ. Στυλιανός Γώγος: Οικονομικός Αναλυτής sgogos@eurobank.gr, + 30 210 3371226 Άννα Δημητριάδου: Οικονομική Αναλύτρια andimitriadou@eurobank.gr, + 30 210 3718793 Μαρία Κασόλα: Οικονομική Αναλύτρια mkasola@eurobank.gr, + 30 210 3371224 Όλγα Κοσμά: Ερευνήτρια Οικονομολόγος okosma@eurobank.gr, + 30 210 3371227 Παρασκευή Πετροπούλου: Ανώτερη Οικονομολόγος ppetropoulou@eurobank.gr, + 30 210 3718991 Δρ. Θεόδωρος Σταματίου: Ανώτερος Οικονομολόγος tstamatiou@eurobank.gr, + 30 214 4059708 Ευαγγελία Τσιαμπάου: Οικονομική Αναλύτρια etsiampaou@eurobank.gr, +30 214 4059712 Eurobank Ergasias S.A, 8 Othonos Str, 105 57 Athens, tel: +30 210 33 37 000, fax: +30 210 33 37 190, email: Research@eurobank.gr Eurobank Οικονομικές Μελέτες Περισσότερες εκδόσεις μας διαθέσιμες στην ηλεκτρονική διεύθυνση που ακολουθεί: https://www.eurobank.gr/en/group/economic-research 7 Ημέρες Οικονομία: Εβδομαδιαία επισκόπηση οικονομικών εξελίξεων της Ελλάδας Greece Macro Monitor - Focus Notes: Περιοδική έκδοση για τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις της αγοράς της Ελλάδας Economy & Markets: Ερευνά θέματα της ελληνικής και τη διεθνούς οικονομίας Regional Economics & Market Strategy Monthly: Μηνιαία έκδοση για την οικονομία και τις εξελίξεις της αγοράς ανά περιοχή Emerging Markets Special Focus Reports: Περιοδική έκδοση για τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις στις αναδυόμενες αγορές Daily Overview of Global markets & the SEE Region: Ημερήσια επισκόπηση με τις βασικές μακροοικονομικές εξελίξεις στην αγορά της Ελλάδας και τις παγκόσμιες αγορές Global Macro Themes & Market Implications for the EA Periphery and the CESEE: Μηνιαία ανασκόπηση της διεθνούς οικονομίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών Global Markets Special Focus Reports: Αναλύει ειδικά θέματα επικαιρότητας στην παγκόσμια οικονομία και τις αγορές Subscribe electronically at https://www.eurobank.gr/el/omilos/oikonomikes-analuseis Follow us on twitter: https://twitter.com/eurobank_group 7