ΣΤΕ 2693/2018 [ΝΟΜΙΜΗ ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΙΣΧΥΟΣ Α.Ε.Π.Ο. ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΙΠΠΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΠΠΟΔΡΟΜΟ ΑΘΗΝΩΝ] Περίληψη -Νομίμως ακολουθήθηκε η διαδικασία της ανανεώσεως της αρχικής Α.Ε.Π.Ο. με την υποβολή αιτήσεως μετά την πάροδο ευλόγου χρόνου από τη λήξη ισχύος της, η δε προσβαλλόμενη πράξη είναι επαρκώς αιτιολογημένη ως προς την κρίση της ότι δεν έχει επέλθει ουσιώδης μεταβολή των συνθηκών, με αποτέλεσμα να μην είναι αναγκαία η υποβολή νέας μ.π.ε., και γενικότερα η εξ υπαρχής τήρηση της προβλεπόμενης από τον ν. 1650/1986, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 3010/2002, διαδικασίας εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων. Είναι, συνεπώς, απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι ανωτέρω περί του αντιθέτου προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως. Εξάλλου, στο μέτρο που αμφισβητέιται η νομιμότητα των περιβαλλοντικών όρων καθ αυτών, οι ίδιοι λόγοι παρίστανται απορριπτέοι ως απαράδεκτοι, δεδομένου ότι, με τον τρόπο αυτόν, ο αιτών Δήμος στρέφεται ουσιαστικά κατά της αρχικής αποφάσεως εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, η οποία, ως ατομική, έχει διαφύγει του ευθέος ακυρωτικού ελέγχου. Πρόεδρος: Αθ. Ράντος Εισηγητής: Ε. Μουργιά Βασικές σκέψεις 2. Επειδή, ο αιτών Δήμος, στην εδαφική περιφέρεια του οποίου λειτουργεί το επίμαχο έργο, με έννομο συμφέρον ασκεί την υπό κρίση αίτηση προβάλλοντας λόγους ακυρώσεως, με τους οποίους αμφισβητεί τη νομιμότητα της προσβαλλομένης αποφάσεως ως εκδοθείσας κατά παράβαση των διατάξεων του Συντάγματος και της λοιπής νομοθεσίας περί προστασίας του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος και εν γένει παραδεκτώς. 3. Επειδή, στη δίκη, με έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς παρεμβαίνουν με κοινό δικόγραφο υπέρ του κύρους της προσβαλλομένης πράξεως (α) η ανώνυμη 1 / 5
εταιρεία με την επωνυμία «Τ. Α. Ι. Π. Δ. Α.Ε.», στην οποία έχει μεταβιβασθεί, με την 247/4.3.2014 απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (Β 571/7.3.2014), η κυριότητα τμήματος του χώρου που αφορά η προσβαλλόμενη και συγκεκριμένα του ακινήτου «Ο. Ι. Κ. Μ.» και (β) η υπό εκκαθάριση ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ο. Δ. Ι. Ε. Α.Ε.», το μετοχικό κεφάλαιο της οποίας ανήκει κατά 100% στο ως άνω Ταμείο δυνάμει της 206/25.4.2012 αποφάσεως της ΔΕΑΑ (Β' 1363/26.4.2012), που φέρεται ως ιδιοκτήτρια του λοιπού ακινήτου που αφορά η προσβαλλόμενη πράξη, δηλαδή του «Νέου Ιπποδρόμου Αθηνών». 4. Επειδή, στο άρθρο 4 παρ. 7 του ν. 1650/1986 (Α 160), όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3010/2002 (Α 91) και ίσχυε κατά τον χρόνο εκδόσεως της προσβαλλομένης, ορίζονται τα εξής: «7. Η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων μπορεί να εκδίδεται για ορισμένο χρονικό διάστημα που καθορίζεται στην ίδια απόφαση, μετά την πάροδο του οποίου υπόκειται σε αναθεώρηση ή ανανέωση. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον παρόντα νόμο, μόνον εφόσον επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον». Όπως παγίως γίνεται δεκτό, από τις ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι για την ανανέωση της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων δεν απαιτείται, κατ αρχήν, να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο για την αρχική έγκριση των όρων αυτών, με τη σύνταξη και υποβολή νέας μ.π.ε. της οικείας κατηγορίας, εκτός εάν, κατά την αιτιολογημένη κρίση του αρμόδιου για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων οργάνου, επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον ή ουσιώδεις μεταβολές των δεδομένων, επί των οποίων στηρίχθηκε η αρχική έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Η σχετική κρίση της Διοικήσεως, η οποία μπορεί να προκύπτει από την αιτιολογία της αποφάσεως περί ανανεώσεως των περιβαλλοντικών όρων χωρίς να απαιτείται η έκδοση ιδιαίτερης πράξεως, πρέπει να στηρίζεται σε πρόσφορα στοιχεία και κριτήρια αναγόμενα (α) στον σχεδιασμό, την εξέλιξη και λειτουργία του έργου, (β) στην υλοποίηση των περιβαλλοντικών όρων και περιορισμών που έχουν επιβληθεί και στην αποτελεσματικότητά τους, (γ) σε ενδεχόμενες μεταβολές που έχουν επέλθει στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, (δ) σε ενδεχόμενες μεταβολές του νομοθετικού καθεστώτος που ισχύει στην περιοχή του έργου ή της δραστηριότητας και ιδίως του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και των κανόνων προστασίας του περιβάλλοντος που ισχύουν καθώς και (ε) σε ενδεχόμενη ουσιαστική μεταβολή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών στο διάστημα που έχει παρέλθει από την έκδοση της αποφάσεως εγκρίσεως των αρχικών περιβαλλοντικών όρων. Εξάλλου, κατά την έννοια των αυτών διατάξεων, η απλή ανανέωση της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων είναι επιτρεπτή πριν από τη λήξη ισχύος αυτών ή εντός ευλόγου χρόνου από τη λήξη τους, άλλως απαιτείται να τηρηθεί εξ αρχής η διαδικασία εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων (ΣτΕ 4357/2011, 4358/2011 7μ., 1114/2015, 4298/2015, 1637/2016, 2719/2017 κ.ά.). 2 / 5
5. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με την 109173/11.11.1999 απόφαση των Υπουργών ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Πολιτισμού, Υγείας και Πρόνοιας εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου «Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο και Ιππόδρομος Αθηνών» στον Δήμο Μαρκοπούλου Μεσογαίας νομού Αττικής με διάρκεια ισχύος έως 31.12.2009 και με την προϋπόθεση ότι αυτοί θα τηρούνται με ακρίβεια. Κατόπιν της 28159/13.12.2010 αιτήσεως της εταιρείας «Ο. Α. Α.Ε.», που αποτελούσε κατά τον χρόνο εκείνο τον φορέα διαχειρίσεως και αξιοποιήσεως του έργου, υποβλήθηκε στην Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Π.Ε.) του Υπουργείου Περιβάλοντος φάκελος δικαιολογητικών για την ανανέωση της προαναφερθείσας κ.υ.α. Μετά την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων εκδόθηκε η προσβαλλόμενη 203633/21.9.2011 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με θέμα ανανέωση (παράταση της χρονικής διάρκειας ισχύος) της υπ. αρ. 109173/11.11.1999 ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου: «Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο και Ιππόδρομος Αθηνών», με την οποία τροποποιήθηκε η παράγραφος στ της προαναφερθείσας 109173/11.11.1999 κ.υ.α. και ορίσθηκε ότι οι περιβαλλοντικοί όροι για το εν λόγω έργο ισχύουν έως 31.12.2021. 6. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατά παράβαση του νόμου, κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας και της αρχής της νομιμότητας και με πλημμελή αιτιολογία διότι έπρεπε να τηρηθεί εξ υπαρχής η διαδικασία εκδόσεως αποφάσεως εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, δεδομένου ότι η ισχύς της αρχικής 109173/11.11.1999 ΑΕΠΟ είχε λήξει στις 31.12.2009, η δε αίτηση για την παράταση της χρονικής της διάρκειας υποβλήθηκε στις 13.12.2010, δηλαδή 12 μήνες μετά την λήξη ισχύος της και η 203633/21.9.2011 απόφαση περί παρατάσεως της ισχύος της εκδόθηκε παρανόμως 21 μήνες μετά την λήξη ισχύος αυτής, χωρίς να αναφέρει ότι είχαν τηρηθεί οι εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι. Επίσης, προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη πράξη εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος και της κείμενης νομοθεσίας, διότι δεν τηρήθηκαν οι αρχικώς εγκριθέντες περιβαλλοντικοί όροι. 7. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση η εταιρεία Ο. Α. Α.Ε. υπέβαλε την αίτηση ανανεώσεως της αποφάσεως περί εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων στις 13.12.2010, 12 μήνες μετά τη λήξη ισχύος της αρχικής αποφάσεως, και η προσβαλλόμενη ανανέωση εκδόθηκε στις 21.9.2011, 21 μήνες περίπου από τη λήξη της ισχύος των αρχικών περιβαλλοντικών όρων, δηλαδή χρονικά διαστήματα που δεν υπερβαίνουν, εν όψει των χαρακτηριστικών της συγκεκριμένης δραστηριότητας, το εύλογο χρονικό όριο, εντός του οποίου ήταν επιτρεπτή η υποβολή αιτήσεως και η έκδοση αποφάσεως περί ανανεώσεως της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων μετά τη λήξη ισχύος τους, δεδομένου ότι (α) δεν πρόκειται για νέο έργο ή δραστηριότητα, αλλά για τη συνέχιση, χωρίς ουσιώδεις διαφοροποιήσες, λειτουργίας μίας εγκαταστάσεως που υφίσταται, όπως έχει εκτεθεί ανωτέρω, ήδη από το έτος 1999 (πρβλ. ΣτΕ 4298/2015 σκ. 9, 1114/2015 σκ. 10), (β) με την προσβαλλόμενη ανανέωση 3 / 5
δεν επιφέρονται τροποποιήσεις στο επίδικο έργο παρά μόνο παράταση του χρόνου ισχύος των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας μέχρι 31.12.2021, (γ) όπως διαπιστώνεται με την υποβληθείσα με τον φάκελο παρατάσεως από Δεκεμβρίου 2010 περιβαλλοντική μελέτη, δεν έχουν επέλθει ουσιώδεις μεταβολές στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της περιοχής που να σχετίζονται με την κατασκευή και λειτουργία του επίδικου έργου, ούτε αλλαγές ή τροποποιήσεις μέσω κανονιστικών διατάξεων στις θεσμοθετημένες χρήσεις γης της περιοχής της εν λόγω δραστηριότητας ούτε πιθανολογούνται περιβαλλοντικές επιπτώσεις που διαφέρουν ουσιωδώς από αυτές που προέβλεπε η αρχική μ.π.ε., ο δε αιτών Δήμος δεν επικαλείται, με προβολή ειδικών ισχυρισμών, τη μη συνεκτίμηση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών παραμέτρων, από τις οποίες να προκύπτει ουσιώδης και επί το δυσμενέστερο μεταβολή των δεδομένων σε σχέση με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία της επίδικης δραστηριότητας. Εξάλλου, οι αναφορές του δικογράφου της αιτήσεως ακυρώσεως και του από 14.10.2014 εγγράφου απόψεων του αιτούντος Δήμου προς το Δικαστήριο σε παραβιάσεις της επίμαχης εγκρίσεως περιβαλλοντικών επιπτώσεων εκ μέρους της δικαιούχου εταιρείας κατά τη λειτουργία του επίδικου ιπποδρόμου, μέρος των οποίων, κατά τους ισχυρισμούς του αιτούντος Δήμου, διαπιστώθηκαν και κατόπιν αυτοψίας των οργάνων της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής και της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, ανεξαρτήτως εάν, και αληθείς υποτιθέμενες ως προς την πραγματική τους βάση, θα αποτελούσαν πλημμέλειες της πράξεως αυτής ή μόνον, ενδεχομένως λόγο ανακλήσεώς της (ΣτΕ 2196/2016 σκ. 11, 3135/2015 7μ. σκ. 15, 1735/2015 σκ. 10, 4995/2013 σκ. 12, 904/2011 7μ. σκ. 6, 901/2011 7μ. σκ. 7 κ.ά.), πάντως δεν κλονίζουν την ανωτέρω κρίση. Τούτο, διότι άλλες μεν στηρίζονται σε έγγραφα παρωχημένα ή σε ενέργειες του ίδιου του αιτούντος, άλλες αφορούν αποδιδόμενες επιπτώσεις από την ύπαρξη του έργου και όχι από τη λειτουργία του, η οποία, μάλιστα λαμβάνει χώρα με δυναμικότητα ίππων πολύ μικρότερη της αρχικώς προβλεφθείσας, ενώ οι λοιπές, όπως περιγράφονται, δεν ανάγονται σε ουσιώδη ζητήματα. Νομίμως, συνεπώς, ακολουθήθηκε η διαδικασία της ανανεώσεως της αρχικής Α.Ε.Π.Ο. με την υποβολή αιτήσεως μετά την πάροδο ευλόγου χρόνου από τη λήξη ισχύος της, η δε προσβαλλόμενη πράξη είναι επαρκώς αιτιολογημένη ως προς την κρίση της ότι δεν έχει επέλθει ουσιώδης μεταβολή των συνθηκών, με αποτέλεσμα να μην είναι αναγκαία η υποβολή νέας μ.π.ε., και γενικότερα η εξ υπαρχής τήρηση της προβλεπόμενης από τον ν. 1650/1986, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 3010/2002, διαδικασίας εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων. Είναι, συνεπώς, απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι ανωτέρω περί του αντιθέτου προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως. Εξάλλου, στο μέτρο που αμφισβητείται η νομιμότητα των περιβαλλοντικών όρων καθ αυτών, οι ίδιοι λόγοι παρίστανται απορριπτέοι ως απαράδεκτοι, δεδομένου ότι, με τον τρόπο αυτό, ο αιτών Δήμος στρέφεται ουσιαστικά κατά της αρχικής αποφάσεως εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, η οποία, ως ατομική έχει διαφύγει του ευθέως ακυρωτικού ελέγχου (ΣτΕ 4298/2015 σκ. 10, 4263/2015 σκ. 16, 1114/2015 σκ. 12 κ.ά.), ενώ, πάντως, με την προσβαλλόμενη πράξη αντικαταστάθηκε απλώς ο περιβαλλοντικός 4 / 5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) όρος που αφορά τη διάρκεια ισχύος των ήδη εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων. 8. Επειδή, κατόπιν τούτων, η κρινομένη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, ενώ πρέπει να γίνει δεκτή η παρέμβαση. 5 / 5