ΣτΕ 1352/2016 [Σταθμός βάσης για κεραία κινητής τηλεφωνίας]

ΣτΕ 1352/2016 [Σταθμός βάσης για κεραία κινητής τηλεφωνίας] Περίληψη -Από μόνη τη διατύπωση από τον αιτούντα Δήμο αρνητικής γνώμης αναφορικώς με την έγκριση της σχετικής μελέτης για την επίμαχη κεραία και την ανάρτηση της προσβαλλόμενης πράξης στο διαδίκτυο, δεν μπορεί να συναχθεί τεκμήριο πλήρους γνώσης της απόφασης εκ μέρους του αιτούντος Δήμου σε χρόνο που να καθιστά την κρινόμενη αίτηση εκπρόθεσμη, ενόψει και του χρόνου που μεσολάβησε ως την κατάθεση της κρινόμενης αίτησης καθώς και του γεγονότος ότι δεν έλαβαν χώρα εργασίες για την τοποθέτηση της επίμαχης κεραίας μέχρι την άσκηση της αιτήσεως. -Η εξέταση, εναλλακτικών λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής, για την επιλογή της θέσης ορισμένης εγκατάστασης κατά το στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης οφείλει να διενεργείται και κατά συνεκτίμηση της φύσης και του αντικειμένου της συγκεκριμένης εγκατάστασης, καθώς και του κατά πόσον αυτή εντάσσεται σε ήδη υφιστάμενο δίκτυο όμοιων ή παρεμφερών εγκαταστάσεων ή δραστηριοτήτων, οι οποίες έχουν χωροθετηθεί και κατασκευασθεί για την εξυπηρέτηση του ίδιου σκοπού, η δε μεταξύ τους χωρική σχέση οφείλει να τελεί σε συνάρτηση και να υπαγορεύεται από τα δεδομένα της επιστήμης. -Αν και στην ΜΠΕ του επίδικου Σ/Β δεν γίνεται συγκεκριμένη αναφορά σε άλλες θέσεις στις οποίες θα μπορούσε να εγκατασταθεί ο επίδικος σταθμός εκτίθεται για ποιο λόγο επιβάλλεται η εγκατάσταση της κεραίας στη συγκεκριμένη θέση. Συνεπώς, όσα περί του αντιθέτου προβάλλει ο αιτών Δήμος σχετικά με την μη εξέταση εναλλακτικών λύσεων ως προς τη θέση της επίδικης εγκατάστασης είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. -Το ζήτημα της απόστασης των σταθμών κινητής τηλεφωνίας από κτίρια ευπαθών ομάδων πληθυσμού εξετάζεται κατά την έγκριση των σχετικών περιβαλλοντικών όρων, όχι όμως μεμονωμένως, δηλαδή ως αποκλειστικός γνώμονας για το επιτρεπτό ή μη της λειτουργίας του σταθμού στη θέση για την οποία πρόκειται, αλλά συνεκτιμώμενο με τα λοιπά στοιχεία της περιβαλλοντικής μελέτης, αφού δεν απαγορεύεται άνευ ετέρου η εγκατάσταση κεραιών πλησίον χώρων συνάθροισης ευπαθών ομάδων πληθυσμού, ούτε ορίζεται ελάχιστη επιτρεπτή απόσταση των σταθμών κινητής τηλεφωνίας από τέτοιους χώρους αλλά προβλέπεται η τήρηση μειωμένων ορίων έκθεσης στην ακτινοβολία σε σχέση με τα γενικώς οριζόμενα. Για τον επίμαχο σταθμό εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι ύστερα από συνεκτίμηση των επιπτώσεων σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, κατά την οικεία διαδικασία που θεσπίζεται από τη νομοθεσία σε εφαρμογή της συνταγματικής αρχής της προφύλαξης, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου είναι απορριπτέοι ως 1 / 13

αβάσιμοι. Πρόεδρος: Χρ. Ράμμος Εισηγητής: Μ. Μπαμπίλη Δικηγόροι: Νικ. Γεωργακόπουλος, Λ. Πάσχος, Δημ. Συκαρά Βασικές Σκέψεις 1. Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση, η οποία ασκείται κατά νόμο χωρίς την καταβολή παραβόλου, ζητείται η ακύρωση της 26204/12/ 25.1.2013 απόφασης του Περιφερειάρχη Αττικής, με την οποία εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση νέου σταθμού βάσης κεραίας κινητής τηλεφωνίας της εταιρίας COSMOTE με κωδικό θέσης «1402323 VEDOUR MD» επί κτιρίου στη συμβολή της Λεωφόρου Περικλέους, αριθμός 37, με την οδό Κλειούς του Δήμου Παπάγου - Χολαργού. 2. Επειδή, με προφανές έννομο συμφέρον παρεμβαίνει υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης άδειας η δικαιούχος αυτής εταιρία με την επωνυμία «COSMOTE ΚΙΝΗΤΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε.», για λογαριασμό της οποίας εκδόθηκε η προσβαλλόμενη πράξη. 3. Επειδή, από μόνη την διατύπωση από τον αιτούντα Δήμο αρνητικής γνώμης αναφορικώς με την έγκριση της σχετικής μελέτης για την επίμαχη κεραία (βλ. 191/20.9.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου) και την ανάρτηση της προσβαλλόμενης πράξης στο διαδίκτυο στις 30.1.2013 δεν μπορεί να συναχθεί τεκμήριο πλήρους γνώσης της απόφασης εκ μέρους του αιτούντος Δήμου σε χρόνο που να καθιστά την κρινόμενη αίτηση εκπρόθεσμη, ενόψει και του χρόνου που μεσολάβησε ως την κατάθεση (12.6.2013) της κρινόμενης αίτησης καθώς και του γεγονότος ότι δεν έλαβαν χώρα εργασίες για την τοποθέτηση της επίμαχης κεραίας μέχρι την άσκηση της αιτήσεως, τα δε περί του αντιθέτου προσβαλλόμενα από την παρεμβαίνουσα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα (πρβλ. ΣτΕ 1782/2015, 2716/2014, 2464/2009, 1125/2008, 1153/2007, 3951/2006). Εξ άλλου, όπως προβάλλεται με το δικόγραφο της υπό κρίση αιτήσεως και δεν αμφισβητείται από την παρεμβαίνουσα εταιρία, η προσβαλλόμενη πράξη κοινοποιήθηκε στον αιτούντα Δήμο στις 22.4.2013. Κατά τα λοιπά, η κρινόμενη αίτηση ασκείται με έννομο συμφέρον από το Δήμο Παπάγου - Χολαργού, ο οποίος ισχυρίζεται ότι από την εγκατάσταση και τη λειτουργία της κεραίας στην επίμαχη θέση εντός της εδαφικής του περιφέρειας θα προκύψουν σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία των κατοίκων της περιοχής και εν γένει παραδεκτώς, είναι δε περαιτέρω εξεταστέα ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των με αυτήν προβαλλόμενων λόγων. 4. Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης προκύπτουν τα εξής: Σε απάντηση σχετικού αιτήματος με το υπ αριθμ. πρωτ. Δ3/Δ/4397/1548/22.2.2012 έγγραφό της η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας 2 / 13

ενημέρωσε την ήδη παρεμβαίνουσα εταιρία COSMOTE Α.Ε. ότι δεν απαιτείται γνωμάτευσή της για την εγκατάσταση κεραίας με κωδικό θέσης «1402323 VEDOUR MD» επί κτιρίου στη συμβολή της Λεωφόρου Περικλέους, αριθμός 37, με την οδό Κλειούς στο Δήμο Παπάγου - Χολαργού, καθώς και ότι από αεροναυτικής πλευράς δεν έχει αντίρρηση για την τοποθέτησή της, εφόσον αυτή γίνει σύμφωνα με τα αναφερόμενα στα υποβληθέντα σχέδια και τους σχετικούς χάρτες. Με το υπ αριθμ. πρωτ. οικ. 109534/23.7.2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Αττικής η σχετική περιβαλλοντική έκθεση διαβιβάσθηκε στην Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Παπάγου Χολαργού, στην Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων Αττικής, στην 1η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και στην Β Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ), προκειμένου να εκφράσουν τη γνώμη τους στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την επίμαχη κεραία. Το Δημοτικό Συμβούλιο του αιτούντος Δήμου, κατ αποδοχή σχετικής από 21.8.2012 εισηγήσεως, με την 191/20.9.2012 ομόφωνη απόφασή του γνωμοδότησε αρνητικά επί των περιβαλλοντικών όρων για την εγκατάσταση του εν λόγω σταθμού βάσης κινητής τηλεφωνίας στην επίμαχη θέση, με την αιτιολογία ότι από την τοποθέτηση και λειτουργία της επίμαχης κεραίας στη συγκεκριμένη θέση ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος για τη υγεία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής, δεδομένου ότι απέναντι ακριβώς από το κτίριο εγκατάστασης του σταθμού βάσης υπάρχει κέντρο νεότητας - άθλησης του Δήμου, στην δε εγγύς περιοχή λειτουργούν δύο δημοτικά σχολεία, αρκετές καφετέριες και ένα εστιατόριο, στα οποία συναθροίζονται καθημερινώς αρκετές εκατοντάδες πολιτών, ενώ δεν έχουν γίνει αξιόπιστες μετρήσεις της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας από τη λειτουργία της συγκεκριμένης κεραίας. Ωστόσο, με το υπ αριθμ. πρωτ. Μ.ι./411/2075/10.10.2012 έγγραφό της η ΕΕΑΕ γνωμοδότησε θετικά για την επίμαχη εγκατάσταση, δεδομένου ότι, όπως αναφέρεται στο υπ αριθμ. πρωτ. Μ.ι./411/1953/ 28.9.2012 έγγραφό της, από τη λειτουργία του επίμαχου σταθμού δεν υφίσταται κίνδυνος έκθεσης του γενικού πληθυσμού σε επίπεδα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας άνω των ορίων ασφαλούς έκθεσης, όπως αυτά καθορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι δεν υφίσταται άλλος σταθμός σε απόσταση μικρότερη των 50 μέτρων. Εξ άλλου, θετικές ως προς την έγκριση περιβαλλοντικών όρων για την επίμαχη κεραία ήταν και οι σχετικές γνώμες των υπηρεσιών του Υπ. Πολιτισμού. Στη συνέχεια, κατόπιν σχετικής από 11.12.2012 υπεύθυνης δήλωσης/βεβαίωσης από τον εκπρόσωπο της παρεμβαίνουσας εταιρίας, ότι ο εν λόγω σταθμός βάσης κινητής τηλεφωνίας δεν έχει κατασκευασθεί, εκδόθηκε από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αγίας Παρασκευής η από 7.3.2013 σχετική έγκριση εγκατάστασης δομικών κατασκευών, ενώ με την εκδοθείσα μετά την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως υπ αριθμ. 10347/Φ610/24.12.2013 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής 3 / 13

Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) χορηγήθηκε στην παρεμβαίνουσα εταιρία άδεια για την κατασκευή/εγκατάσταση της επίμαχης κεραίας. 5. Επειδή, με το ν. 3431/2006 (Α 13/3.2.2006) ρυθμίσθηκαν εξ υπαρχής τα ζητήματα χορήγησης αδειών εγκατάστασης κεραιών κινητής τηλεφωνίας, για το οποίο αρχικώς προέβλεπαν οι διατάξεις του άρθρου 24Α παρ. 1 του ν. 2075/1992 (Α 129) - όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 41 παρ. 2 του ν. 2145/1993 (Α 88), το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε με τα άρθρα 34 του ν. 2166/1993 (Α 137) και 5 του ν. 2181/1994 (Α 10) και διατηρήθηκε σε ισχύ με τα άρθρα πέμπτο παρ. 3 περίπτ. Β και έκτο του ν. 2246/1994 (Α 172) - ακολούθως δε ο ν. 2801/2000 (Α 41). Ειδικότερα, στο άρθρο 1 παρ. 1 του ως άνω ν. 3431/2006 ορίζεται ότι: «Οι διατάξεις του παρόντος νόμου καθορίζουν το πλαίσιο παροχής δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, συναφών ευκολιών και συναφών υπηρεσιών εντός της Ελληνικής Επικράτειας, ενσωματώνοντας συγχρόνως και τις οδηγίες 2002/19/ΕΚ, 2002/20/ΕΚ, 2002/21/ΕΚ, 2202/22/ΕΚ και 2002/77/ ΕΚ» και στο άρθρο 6 ότι «1. ο έλεγχος, η ρύθμιση και η εποπτεία της αγοράς των ηλεκτρονικών επικοινωνιών ασκούνται από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.)...». Στο άρθρο 12 προβλέπονται οι αρμοδιότητες της Ε.Ε.Τ.Τ., στις οποίες περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η χορήγηση των αδειών κατασκευής κεραιών σταθμών στην ξηρά σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Περαιτέρω, στο άρθρο 31 του νόμου αυτού ορίστηκαν τα ακόλουθα: «1. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται στις κατασκευές κεραιών για τις οποίες απαιτείται άδεια σύμφωνα με το στοιχείο Α της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2801/2000 (ΦΕΚ 46 Α ). 2. 2. Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.), είτε διά των οργάνων της ή με συνεργεία που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτήν, υποχρεούται να ελέγχει την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από κάθε κεραία: α) αυτεπαγγέλτως και κατά τρόπο δειγματοληπτικό, ετησίως σε ποσοστό 20% τουλάχιστον των αδειοδοτημένων από την Ε.Ε.Τ.Τ. κεραιών, που λειτουργούν εντός σχεδίου πόλεως, β) κατόπιν αίτησης εκ μέρους της Ε.Ε.Τ.Τ. ή οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου, που έχει έννομο συμφέρον, εντός είκοσι εργάσιμων ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Στην περίπτωση αυτή η Ε.Ε.Α.Ε. υποχρεούται να γνωστοποιεί αμέσως τα αποτελέσματα του ελέγχου στον αιτούντα και στον κάτοχο της κατασκευής κεραίας 3. Τα αποτελέσματα των ελέγχων ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας δημοσιεύονται άμεσα στην ιστοσελίδα της Ε.Ε.Α.Ε. και συγκεντρωτικά ανά έτος. 4. Σε περίπτωση διαπίστωσης υπέρβασης των επιτρεπόμενων ορίων εκπεμπόμενης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, εφαρμόζονται οι κυρώσεις, που προβλέπει η υπ αριθμ. 53571/3839/ 6.9.2000 (ΦΕΚ 1105 Β ) κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών. Με κοινή απόφαση 4 / 13

των Υπουργών αυτών μπορεί να τροποποιείται η άνω απόφαση. 5. 9. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου απαγορεύεται η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας, για την οποία δεν έχει υποβληθεί και εγκριθεί από την Ε.Ε.Α.Ε. μελέτη, που αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν χώροι γύρω από την κεραία ελεύθερα προσπελάσιμοι από το γενικό πληθυσμό, στους οποίους τα όρια έκθεσης υπερβαίνουν το 70% των τιμών, που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της υπ αριθμ. 53571/3839/6.9.2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών. 10. Σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια έκθεσης του κοινού απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών, που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της υπ αριθμ. 53571/3839/6.9.2000 κοινής υπουργικής απόφασης ή στην εκάστοτε ισχύουσα αντίστοιχη κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Μεταφορών και Επικοινωνιών. 12. Πολεοδομικές παραβάσεις σε ακίνητα, επί των οποίων ήδη υφίσταται κατασκευή κεραίας, δεν θίγουν τη νομιμότητα της άδειας της κατασκευής κεραίας, εφόσον οι παραβάσεις δεν αφορούν την κεραία ή τον οικίσκο αυτής ή την ασφάλεια του κτιρίου, και υπό την προϋπόθεση, ότι το κτίριο ή το δώμα, επί του οποίου τοποθετείται η κεραία, δεν στερείται πολεοδομικής άδειας. 13. Για την τοποθέτηση εγκαταστάσεων κεραιών και συναφών κατασκευών δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας, αλλά έγκριση, που χορηγείται από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία, ύστερα από έλεγχο των δικαιολογητικών, που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, σύμφωνα με την παρ. 2Η του άρθρου 1 του ν. 2801/2000 και κοινοποιείται στην Ε.Ε.Τ.Τ.. Μέχρι την έκδοση της απόφασης αυτής εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 24Α του ν. 2075/1992 (ΦΕΚ 129 Α ). 15. Στις δημιουργούμενες ως άνω εγκαταστάσεις λαμβάνονται μέτρα προφύλαξης του κοινού, που καθορίζονται εκάστοτε με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Μεταφορών και Επικοινωνιών. Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος, και μέχρι της καθ οιονδήποτε τρόπο τροποποιήσεως ή ανακλήσεώς της, εφαρμόζεται η υπ αριθ. 53571/3839/6.9.2000 κοινή απόφαση «Μέτρα προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά», η οποία ισχύει ως έχει με την επιφύλαξη των διατάξεων, όπως τροποποιείται με το άρθρο αυτό. 16. Οι Πολεοδομικές Υπηρεσίες, στις οποίες κατατίθεται τα δικαιολογητικά για την έγκριση της τοποθέτησης των εγκατεστημένων κεραιών, υποχρεούνται, εντός δύο μηνών από της υποβολής τους, να αποφανθούν αιτιολογημένα επί της νομιμότητας και καταλληλότητας 5 / 13

αυτών. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου του ανωτέρω διαστήματος θεωρείται ότι έχει χορηγηθεί η πολεοδομική έγκριση. Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ανάκλησης της απάντησης ή άρνησης αποδοχής των δικαιολογητικών, ο κύριος της εγκατάστασης δικαιούται να προσφύγει στον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας, ο οποίος κρίνει επί της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας των πράξεων της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας και εκδίδει ή απορρίπτει οριστικά την αιτούμενη έγκριση εντός τριάντα ημερών από την κατάθεση πλήρους φακέλου. 17. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση προηγείται της χορήγησης άδειας εγκατάστασης κατασκευών κεραιών από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Η Περιβαλλοντική Μελέτη κατατίθεται από τον Κάτοχο του Σταθμού ή τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του, που μπορεί να είναι και νομικό πρόσωπο, στην οικεία Γενική Γραμματεία Περιφέρειας, σύμφωνα με το ν. 1650/1986 (ΦΕΚ 160 Α ), η οποία, εντός προθεσμίας δέκα ημερών από της καταθέσεώς της, την αποστέλλει για γνωμοδότηση στην Ε.Ε.Α.Ε. Η οικεία Γενική Γραμματεία Περιφέρειας αποφαίνεται περί της υποβληθείσης Μελέτης, μετά τη σύμφωνη γνώμη της Ε.Ε.Α.Ε. και η σχετική απόφαση κοινοποιείται και στον αιτούντα. 18. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, η οποία πρέπει να εκδοθεί εντός έξι μηνών από της δημοσίευσης του παρόντος, καθορίζεται το περιεχόμενο και εξειδικεύεται η ως άνω διαδικασία των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για τις εγκαταστάσεις κεραιών σταθμών στην ξηρά. Μέχρι την έκδοση της απόφασης αυτής, οι αρμόδιες αρχές υποχρεούνται να εκδίδουν τις σχετικές εγκρίσεις σύμφωνα με τις διατάξεις για το περιεχόμενο των Μ.Π.Ε., ακολουθώντας τη διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου. 19.». Τέλος, στο άρθρο 67 του ανωτέρω νόμου ορίζεται ότι: «1 Οι αποφάσεις της Ε.Ε.Τ.Τ. υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα ημερών από τη δημοσίευσή τους, προκειμένου περί κανονιστικών αποφάσεων ή την κοινοποίησή τους σε κάθε άλλη περίπτωση. 4. Κατά των αποφάσεων του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, που εκδίδονται σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, μπορεί να ασκηθεί αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.». Εξ άλλου, κατ επίκληση της ως άνω παρ. 18 του άρθρου 31 του ν. 3431/2006 εκδόθηκε, μετά την παρέλευση του τασσόμενου εκ του νόμου αυτού εξαμήνου, η υπ αριθμ. Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε./ΕΥΠΕ/οικ. 126884/5.3.2007 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Β 435), με την οποία ρυθμίστηκε η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και το περιεχόμενο των περιβαλλοντικών μελετών για τις εγκαταστάσεις κεραιών σταθμών στην ξηρά. 6. Επειδή, εξ άλλου, στο άρθρο 1 του ν. 4014/2011 (Α 209), με τον οποίο θεσπίσθηκε νέα διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων, με παράλληλη αντικατάσταση των διατάξεων των άρθρων 3 και 4 του ν. 1650/1986, όπως αυτά είχαν τροποποιηθεί και ίσχυαν (άρθρο 31 παρ.1 και 2 6 / 13

του ν. 4014/2011), ορίζεται ότι «1. Τα έργα και οι δραστηριότητες του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, των οποίων η κατασκευή ή λειτουργία δύναται να έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον, κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες (Α και Β) ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον. Η πρώτη κατηγορία (Α) περιλαμβάνει τα έργα και τις δραστηριότητες τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και για τα οποία απαιτείται η διεξαγωγή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) προκειμένου να επιβάλλονται ειδικοί όροι και περιορισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος σχετικά με το συγκεκριμένο έργο ή δραστηριότητα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 2, 3 και 4 του παρόντος. Τα έργα και οι δραστηριότητες της κατηγορίας Α κατατάσσονται: α) σε αυτά που ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και αποτελούν την υποκατηγορία Α1 και β) σε αυτά που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και αποτελούν την υποκατηγορία Α2. Η δεύτερη κατηγορία (Β) περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες τα οποία χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές μόνο επιπτώσεις στο περιβάλλον και υπόκεινται σε γενικές προδιαγραφές, όρους και περιορισμούς που τίθενται για την προστασία του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 8. Η κατάταξη των έργων και δραστηριοτήτων γίνεται βάσει των σχετικών κριτηρίων του Παραρτήματος Ι». Στο δε άρθρο 8 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι «1. Τα έργα ή δραστηριότητες κατηγορίας Β δεν ακολουθούν τη διαδικασία εκπόνησης ΜΠΕ αλλά υπόκεινται σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ). 2. Τα ανωτέρω έργα ή δραστηριότητες, αναλόγως του είδους τους, υπάγονται αυτοδικαίως σε ΠΠΔ, με ευθύνη της αρμόδιας υπηρεσίας που χορηγεί την άδεια λειτουργίας και κατόπιν σχετικής δήλωσης του μελετητή ή του φορέα του έργου ή της δραστηριότητας. Αν το έργο ή η δραστηριότητα δεν λαμβάνει άδεια λειτουργίας, τότε υπάγεται σε ΠΠΔ με ευθύνη της αρμόδιας υπηρεσίας περιβάλλοντος της Περιφέρειας. 3. Με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, που εκδίδονται εντός εννέα μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, καθορίζονται οι προβλεπόμενες ΠΠΔ, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού. 4. Οι ΠΠΔ αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των απαιτούμενων, κατά περίπτωση, αδειών που προβλέπονται για την κατασκευή, εγκατάσταση ή λειτουργία του εν λόγω έργου ή δραστηριότητας». Περαιτέρω, δυνάμει της ανωτέρω διάταξης της παρ.1 του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 εκδόθηκε η 1958/2012 (Β 21) «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το Άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/21.09.2011 (Α 209/2011)» απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, στο άρθρο 1 της οποίας ορίζεται ότι «Η παρούσα απόφαση αποσκοπεί στην εφαρμογή της παραγράφου 4 του άρθρου 1 του Ν. 4014/2011 (Α 209) για την κατάταξη σε 7 / 13

κατηγορίες, ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον, των έργων και δραστηριοτήτων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, των οποίων η κατασκευή ή λειτουργία δύναται να έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον. Τα ανωτέρω έργα και δραστηριότητες κατατάσσονται στις κατηγορίες (Α) και (Β) αναλόγως των επιπτώσεων αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 1 του Ν. 4014/2011», όπως δε προκύπτει από την εν λόγω απόφαση το έργο Σταθμοί Βάσης Κινητής Τηλεφωνίας εμπίπτει στα έργα και δραστηριότητες με α/α 6 της Κατηγορίας Β, της 12ης Ομάδας του Παραρτήματος ΧΙΙ της εν λόγω υ.α., για τα οποία προβλέπεται η υπαγωγή σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις. Περαιτέρω, με την κ.υ.α. 198015/ΕΥΠΕ-ΥΠΕΚΑ/4.5.2012 (Β 1510) καθορίσθηκαν, δυνάμει της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 8 του ν. 4014/2011, οι πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις για τους Σταθμούς Βάσης Κινητής Τηλεφωνίας. Στο άρθρο 1 της εν λόγω κ.υ.α. αναφέρεται ότι σκοπός αυτής είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η διασφάλιση της ανθρώπινης υγείας μέσω λήψης όλων των αναγκαίων προληπτικών μέτρων από την εγκατάσταση έργων και δραστηριοτήτων του πεδίου εφαρμογής της, στο άρθρο 2 καθορίζεται ως αρμόδια υπηρεσία η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), η οποία, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο άρθρο 31 παρ. 17 του Ν. 3431/2006 είναι και ο υπεύθυνος φορέας χορήγησης άδειας εγκατάστασης των Σταθμών Βάσης Κινητής Τηλεφωνίας, ενώ στο άρθρο 3 περιγράφεται η διαδικασία υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις. Ειδικότερα στο άρθρο 3 ορίζεται ότι «1. Ο αρμόδιος φορέας του έργου ή της δραστηριότητας υποβάλλει δήλωση υπαγωγής σε ΠΠΔ, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 του Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α 209), η οποία αποτελεί μέρος του ολοκληρωμένου φακέλου που υποβάλλεται στην ΕΕΤΤ για την έκδοση άδειας εγκατάστασης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 29 παρ. 13 και στο άρθρο 31 παρ.4 του ν. 4053/2012 (Α 44), όπως εκάστοτε ισχύει. 2. Ο φορέας του έργου ή της δραστηριότητας με τη δήλωση της παραγράφου 1 ως ανωτέρω, δεσμεύεται για την εφαρμογή κατά τη διάρκεια κατασκευής και τήρηση κατά τη διάρκεια λειτουργίας όλων των προβλεπόμενων στην παρούσα που αφορούν στα χαρακτηριστικά της εγκατάστασής του, όπως περιγράφονται στον ολοκληρωμένο φάκελο για την έκδοση άδειας εγκατάστασης που υποβάλλεται στην ΕΕΤΤ. Η δήλωση υπαγωγής σε ΠΠΔ συνοδεύεται από τα απαιτούμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά του άρθρου 7 της παρούσας. 3. Η ΕΕΤΤ, μετά την εξέταση των υποβληθέντων στοιχείων, προβαίνει στην έκδοση της άδειας εγκατάστασης όπως προβλέπεται στο Ν.4053/2012 (ΦΕΚ 44 Α), αναπόσπαστο μέρος της οποίας αποτελούν οι ΠΠΔ». Εξ άλλου, πριν από τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο δημοσιεύθηκε ο ν. 4053/2012 (Α 44/7.3.2012), με την παρ. 13 του άρθρου 29 του οποίου αντικαταστάθηκε η παρ. 17 του άρθρου 31 του ν. 3431/2006 - ο οποίος, σημειωτέον, καταργήθηκε τελικώς με το άρθρο 80 παρ. 2α του ν. 4070/2012 (Α 82) - και θεσπίσθηκε νέα διαδικασία 8 / 13

αδειοδότησης των κατασκευών κεραιών. Η διαδικασία αυτή εκκινεί με την υποβολή φακέλου από τον ενδιαφερόμενο μέσω Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων (ΣΗΛΥΑ), στον οποίο περιλαμβάνεται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή, κατά περίπτωση, αίτηση υπαγωγής στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης και απολήγει, με την πάροδο τεσσάρων μηνών, είτε με την έκδοση άδειας κατασκευής κεραίας από την Ε.Ε.Τ.Τ., εφόσον έχουν εκδοθεί όλες οι απαιτούμενες εγκρίσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες, είτε με την έκδοση πιστοποιητικού πληρότητας του υποβληθέντος φακέλου, είτε με την έκδοση απορριπτικής της αίτησης πράξης σε περίπτωση που υπάρχει τουλάχιστον μία οριστική αιτιολογημένη απόρριψη από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 31 του ίδιου νόμου θεσπίσθηκε μεταβατική ρύθμιση για τις προϋφιστάμενες του ανωτέρω νόμου εγκαταστάσεις κεραιών, οι οποίες στερούνται των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία αδειών και εγκρίσεων, μεταξύ δε αυτών και έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Ορίστηκε, ειδικότερα, ότι οι κάτοχοι των κατασκευών κεραιών για τις οποίες: α) υπάρχει μελέτη ραδιοεκπομπών κεραίας για την οποία έχει χορηγηθεί σύμφωνη γνώμη της Ε.Ε.Α.Ε. ένα (1) μήνα τουλάχιστον πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου και β) έχει υποβληθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην αρμόδια υπηρεσία πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου ή έχουν υπαχθεί στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, σύμφωνα με την περιβαλλοντική νομοθεσία και γ) έχει υποβληθεί αίτηση για κατασκευή κεραίας στην Ε.Ε.Τ.Τ. πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου, οφείλουν να εξασφαλίσουν τις προβλεπόμενες άδειες εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από τη θέση σε ισχύ του νόμου (παρ. 2). Στην παράγραφο 5 του ίδιου άρθρου ορίστηκε, εξ άλλου, ότι μέχρι να παρέλθει η παραπάνω προθεσμία των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών, οι ως άνω κατασκευές κεραιών θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούσες. Τέλος, στο άρθρο 39 του ίδιου νόμου ορίστηκε ότι η ισχύς του αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις του. 7. Επειδή, με το δικόγραφο της υπό κρίση αιτήσεως προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων είναι ακυρωτέα για τους ακόλουθους λόγους: α) Στη σχετική περιβαλλοντική μελέτη δεν προτείνεται εναλλακτική λύση, β) οι μετρήσεις εκπομπών ακτινοβολίας στη σχετική περιβαλλοντική μελέτη δεν είναι αξιόπιστες, διότι δεν έγιναν μετρήσεις επί εικοσιτετραώρου βάσεως από την αρμόδια Ε.Ε.Α.Ε., γ) από την τοποθέτηση και λειτουργία της επίμαχης κεραίας στη συγκεκριμένη θέση ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος για τη υγεία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής, δεδομένου ότι απέναντι ακριβώς από το κτίριο εγκατάστασης του σταθμού βάσης υπάρχει κέντρο νεότητας - άθλησης του Δήμου, στην δε εγγύς περιοχή λειτουργούν δύο δημοτικά σχολεία, αρκετές 9 / 13

καφετέριες και ένα εστιατόριο, στα οποία συναθροίζονται καθημερινώς αρκετές εκατοντάδες πολιτών, ενώ δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα επαρκώς τεκμηριωμένα επιστημονικά στατιστικά στοιχεία για την επίδραση της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας στον άνθρωπο και δ) οι ρυθμίσεις του ν. 3431/2006, καθ ο μέρος προβλέπουν την εκ των υστέρων (μετά την άδεια εγκατάστασης και κατασκευής) έγκριση περιβαλλοντικών όρων, αντίκεινται στις σχετικές προβλέψεις τόσο του εθνικού (ν. 3010/2002, κυα ΗΠ 15393/2332/5.8.2002 και ΗΠ 11014/703/Γ104/2003) όσο και του κοινοτικού δικαίου (οδηγίες 97/11/ΕΚ και 96/61/ΕΚ), καθώς και στην πάγια νομολογία του Δικαστηρίου. 8. Επειδή, όπως έχει κριθεί, η εξέταση, εναλλακτικών λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής, για την επιλογή της θέσης ορισμένης εγκατάστασης κατά το στάδιο της περιβαλλοντικής της αδειοδότησης οφείλει να διενεργείται και κατά συνεκτίμηση της φύσης και του αντικειμένου της συγκεκριμένης εγκατάστασης, καθώς και του κατά πόσον αυτή εντάσσεται σε ήδη υφιστάμενο δίκτυο όμοιων ή παρεμφερών εγκαταστάσεων ή δραστηριοτήτων, οι οποίες έχουν χωροθετηθεί και κατασκευασθεί για την εξυπηρέτηση του ίδιου σκοπού, η δε μεταξύ τους χωρική σχέση οφείλει να τελεί σε συνάρτηση και να υπαγορεύεται από τα δεδομένα της επιστήμης (βλ. ΣτΕ 1782/2015 σκ. 13). Εν προκειμένω, στην προηγηθείσα της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αναφέρονται, ως αιτιολόγηση επιλογής της συγκεκριμένης θέσης, τα εξής (σελ. 6 και 7): «ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Η θέση που επιλέχθηκε είναι η πλέον κατάλληλη αφού καλύπτει αθροιστικά όλες τις παραμέτρους που εξετάζονται όσον αφορά τόσο την κάλυψη των αναγκαίων προϋποθέσεων που θέτει η εταιρία, όσο και την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Στόχος του σχεδιασμού είναι η πλήρης οπτική επαφή με την περιοχή στην οποία θέλουμε να βελτιώσουμε την ραδιοκάλυψη της Cosmote. Από τη συγκεκριμένη θέση εξασφαλίζουμε την άριστη παροχή υπηρεσιών και φωνής τόσο στο δίκτυο 2G όσο και στο δίκτυο 3G, στην συγκεκριμένη περιοχή. ΓΕΝΙΚΑ Όσον αφορά την εκλογή της θέσης εγκατάστασης του σταθμού ο υπό μελέτη Σ/Β είναι εξαιρετικά σημαντικός από άποψη ραδιοκάλυψης για τη συγκεκριμένη περιοχή στην οποία έχουμε κατά καιρούς λάβει παράπονα κάλυψης, καθώς στην περιοχή παρατηρείται έντονη εμπορική και επαγγελματική δραστηριότητα. Η θέση είναι μοναδική από άποψη οπτικής επαφής με την παραπάνω περιοχή ενδιαφέροντος λόγω της θέσης της. Η θέση εγκατάστασης του τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού έχει επιλεχθεί σε σημείο του κτιρίου το οποίο περιορίζει την οπτική επαφή από τα γύρω κτίρια. Σκοπός είναι η μελετημένη εγκατάσταση με την ελάχιστη δυνατή παρέμβαση ώστε να μην γίνει πρόσθετη επιβάρυνση στο περιβάλλον - τοπίο της περιοχής. Τέλος θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η πύκνωση και η ορθή σχεδίαση του δικτύου κεραιών είναι απαραίτητη προϋπόθεση τόσο για να εκπέμπεται χαμηλότερη 10 / 13

ηλεκτρομαγνητική ενέργεια όσο και για την καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών προς το κοινό. Η θέση επιλέχθηκε λαμβάνοντας υπόψη την μορφολογία του εδάφους, την κτιριακή δόμηση της περιοχής (ύψος κτιρίων) και την σχετική απόσταση της θέσης από άλλους γειτονικούς Σ/Β της COSMOTE. Η μηδενική λύση απορρίπτεται λόγω της αναγκαιότητας του έργου». Από τα παραπάνω συνάγεται ότι, αν και δεν γίνεται συγκεκριμένη αναφορά σε άλλες θέσεις στις οποίες θα μπορούσε να εγκατασταθεί ο επίδικος σταθμός, εκτίθεται για ποιο λόγο επιβάλλεται η εγκατάσταση της κεραίας στην συγκεκριμένη θέση. Συνεπώς, όσα περί του αντιθέτου προβάλλει ο αιτών Δήμος σχετικά με την μη εξέταση εναλλακτικών λύσεων ως προς τη θέση της επίδικης εγκατάστασης είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. 9. Επειδή, το Παράρτημα ΙΙΙ της αναφερθείσης σε προηγούμενη σκέψη υπ' αριθ. ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ. 126884/2007 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, όπου περιγράφεται το περιεχόμενο του φακέλου περιβαλλοντικής έκθεσης για έργα εγκατάστασης κεραιών σταθμών στην ξηρά, απαιτεί μεν την απόδοση ιδιαίτερης βαρύτητας στην εκτίμηση και αξιολόγηση της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος από τις εκπομπές της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με ποσοτικά στοιχεία και τεκμηριώσεις και σύγκριση αυτών με τα εθνικά και διεθνή πρότυπα, χωρίς, ωστόσο, να προβλέπει ως αναγκαίο στοιχείο του περιεχομένου της ως άνω έκθεσης, την διενέργεια μετρήσεων της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας από την αρμόδια Ε.Ε.Α.Ε. επί εικοσιτετραώρου βάσεως, σχετικά με την επίδραση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στον ανθρώπινο οργανισμό. Εξ άλλου, στην προκειμένη περίπτωση, στο σχετικό κεφάλαιο της περιβαλλοντική έκθεσης αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι από τη μελέτη ραδιοεκπομπών, η οποία κατατέθηκε στην Ε.Ε.Α.Ε., φαίνεται ότι σε όλα τα σημεία ελεύθερης πρόσβασης του κοινού εντός 50 μέτρων από το κεραιοσύστημα της COSMOTE οι τιμές του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου είναι χαμηλότερες των ορίων της ICHIRP, ενώ από τα αναφερόμενα στους σχετικούς πίνακες αποτελέσματα προκύπτει ότι οι τιμές του Η/Μ πεδίου από όλες τις πηγές στην περιοχή μελέτης κυμαίνονται από 8,56 φορές έως 49,17 φορές κάτω από το 60% των ορίων ασφαλούς έκθεσης που προβλέπονται από το ν. 3431/2006 και αφορούν κεραίες κινητής τηλεφωνίας εγκατεστημένες σε απόσταση 300 μέτρων από σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία κ.ά. Επίσης, σύμφωνα πάντοτε με τα αναφερόμενα στην περιβαλλοντική μελέτη, «από τις μετρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή, φαίνεται ότι οι τιμές του Η/Μ πεδίου κυμαίνονται περί τις 45,02 φορές κάτω από το 60% των ορίων ασφαλούς έκθεσης, το οποίο αποδεικνύει ότι οι σχετικοί θεωρητικοί υπολογισμοί υπερεκτιμούν την πραγματική κατάσταση του Η/Μ πεδίου στην περιοχή μελέτης», συμπερασματικά δε η μελέτη καταλήγει, ότι, «βάσει των μετρήσεων και των θεωρητικών υπολογισμών σύμφωνα με τα ποσοτικά στοιχεία που υπολογίστηκαν, ο δείκτης έκθεσης πολλαπλών πηγών συχνοτήτων ΔΕΠΠΣ που 11 / 13

εκφράζει πόσες φορές είναι χαμηλότερες οι τιμές του συνολικού Η/Μ πεδίου από το 60% των ορίων ασφαλούς έκθεσης, φαίνεται ότι δεν υπάρχει υπέρβαση του 60% των ορίων, ενώ σε όλα τα σημεία των ευαίσθητων περιοχών της μελέτης οι τιμές του Η/Μ πεδίου κυμαίνονται από 8,56 έως 49,17 φορές χαμηλότερα, παρά τη χρήση αυστηρών παραδοχών, οι οποίες οδηγούν σε υπερεκτίμηση των τιμών». Τέλος, στις σελίδες 56 έως και 59 της περιβαλλοντικής μελέτης γίνεται περιληπτική αναφορά στις θέσεις της Διεθνούς Επιτροπής Προστασίας από μη Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP), του Αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Προτύπων (ANSI) και του Εθνικού Συμβουλίου Προστασίας από Ακτινοβολίες της Μ. Βρετανίας, ενώ στο παράρτημα Α (σελ. 1 έως και 11) όπου περιλαμβάνεται η σχετική μελέτη ραδιοεκπομπών, γίνεται αναφορά σε μετρήσεις από διάφορα σημεία. Ενόψει αυτών, η προσβαλλόμενη πράξη, καθ ο μέρος με αυτήν διαπιστώνεται ότι από τη λειτουργία του επίμαχου σταθμού δεν υφίσταται ενδεχόμενο έκθεσης του γενικού πληθυσμού σε επίπεδα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας άνω των ορίων ασφαλούς έκθεσης, είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, οι δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενοι από τον Δήμο ισχυρισμοί είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. 10. Επειδή, περαιτέρω, από τον συνδυασμό των προεκτεθεισών και εφαρμοστέων εν προκειμένω διατάξεων του άρθρου 31 παρ. 9 και 10 του ν. 3431/2006 συνάγεται ότι το ζήτημα της απόστασης των σταθμών κινητής τηλεφωνίας από κτίρια ευπαθών ομάδων πληθυσμού εξετάζεται κατά την έγκριση των σχετικών περιβαλλοντικών όρων, όχι όμως μεμονωμένως, δηλαδή ως αποκλειστικός γνώμονας για το επιτρεπτό ή μη της λειτουργίας του σταθμού στη θέση για την οποία πρόκειται, αλλά συνεκτιμώμενο με τα λοιπά στοιχεία της περιβαλλοντικής μελέτης, αφού δεν απαγορεύεται άνευ ετέρου η εγκατάσταση κεραιών πλησίον χώρων συνάθροισης ευπαθών ομάδων πληθυσμού, ούτε ορίζεται ελάχιστη επιτρεπτή απόσταση των σταθμών κινητής τηλεφωνίας από τέτοιους χώρους αλλά προβλέπεται η τήρηση μειωμένων ορίων έκθεσης στην ακτινοβολία σε σχέση με τα γενικώς οριζόμενα (βλ. ΣτΕ 2716/2014, 1056-7/2012 7μ., 4423-5/2010). Εν προκειμένω, στη σελίδα 4 της σχετικής μελέτης Ραδιοεκπομπών αναφέρονται τα εξής: «Με την παρούσα μελέτη ραδιοεκπομπών αποδεικνύεται πως δεν υπάρχουν χώροι γύρω από την κεραία, ελεύθερα προσπελάσιμοι από τον γενικό πληθυσμό στους οποίους τα επίπεδα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας υπερβαίνουν τα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού, όπως αυτά ορίζονται στις παραγράφους 9 και 10 (κατά περίπτωση) του άρθρου 31 του ν. 3431/2006 και στα άρθρα 2-4 της κ.υ.α. υπ αριθμ. 53571/3839/2000 (ΦΕΚ Β 1105). Τονίζεται πως ως όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού στην Ελλάδα θεωρούνται το 70% των τιμών της Ε.Ε., εισάγοντας έτσι ένα πρόσθετο συντελεστή ασφαλείας. Επίσης, ειδικά σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο 12 / 13

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, προβλέπεται περαιτέρω μείωση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού (ν. 3431/2006 άρθρο 31 παρ. 10), καθώς αυτά απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών της Ε.Ε. Για λόγους υπερεκτίμησης, στην παρούσα μελέτη ως όρια ασφαλούς έκθεσης θεωρούνται αυτά που προβλέπονται από την παρ. 10 του άρθρου 31 του ν. 3431/2006, δηλαδή το 60% των τιμών της Ε.Ε. Θεωρούμε δηλαδή, χωρίς να υπάρχει βλάβη της γενικότητας, ότι υπάρχουν σε περίμετρο 300 μέτρων από τον ιστό της COSMOTE εγκαταστάσεις βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων.». Στα δε συμπεράσματα της σχετικής μελέτης (σελ. 11) αναφέρεται ότι «σε χώρους που είναι προσιτοί από τον γενικό πληθυσμό η ένταση ακτινοβολίας του σταθμού είναι χαμηλότερη από το 60% των τιμών που καθορίζονται στα άρθρα 2-4 της κ.υ.α. υπ αριθμ. 53571/3839/2000». Περαιτέρω, επισήμανση αντίστοιχου περιεχομένου γίνεται και στις Μ.ι./411/1953/28.9.2012 και Μ.ι./411/2075 σχετικές γνωματεύσεις της Ε.Ε.Α.Ε. Συνεπώς, για τον επίμαχο σταθμό εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι ύστερα από συνεκτίμηση των επιπτώσεων σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, κατά την οικεία διαδικασία που θεσπίζεται από τη νομοθεσία σε εφαρμογή της συνταγματικής αρχής της προφύλαξης, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. 11. Επειδή, τέλος, οι ισχυρισμοί του Δήμου που αφορούν τη νομιμότητα της εκ των υστέρων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων κατά τις διατάξεις του ν. 3431/2006 είναι απορριπτέοι προεχόντως ως ερειδόμενοι επί εσφαλμένης προϋποθέσεως, δεδομένου ότι, σύμφωνα με το προεκτεθέν στη σκέψη 4 πραγματικό της υποθέσεως, εν προκειμένω οι σχετικές άδειες εγκατάστασης και κατασκευής της επίμαχης κεραίας εκδόθηκαν μετά την προσβαλλόμενη απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. 12. Επειδή, μη προβαλλομένου άλλου λόγου ακυρώσεως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της ως αβάσιμη και να γίνει δεκτή η παρέμβαση. 13 / 13