ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (2007-2013) ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ Το Έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) της Ε.Ε και από την ΑνΑΔ ως εθνική συμμετοχή Απρίλιος 2012
2
ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (ΑνΑΔ) είναι οργανισμός δημοσίου δικαίου που έχει ως αποστολή τη δημιουργία των προϋποθέσεων για προγραμματισμένη και συστηματική κατάρτιση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς, για την ικανοποίηση των αναγκών της οικονομίας μέσα στα πλαίσια της κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής του κράτους. Ένα από τα συστήματα ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού το οποίο προωθείται από την ΑνΑΔ είναι το Σύστημα Επαγγελματικών Προσόντων. Σύμφωνα με τους περί Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Νόμους του 1999 έως 2007 [Ν.125(Ι)/1999, Ν.52(Ι)/2006 και Ν.21(Ι)/2007], η ΑνΑΔ έχει αρμοδιότητα και εξουσία να: ορίζει πρότυπα επαγγελματικά προσόντα για οποιαδήποτε κατηγορία ή κατηγορίες εργοδοτουμένων μεριμνά για τη διεξαγωγή εξετάσεων και εκδίδει τα σχετικά πιστοποιητικά επαγγελματικών προσόντων. Η ΑνΑΔ έχει οριστεί ως τελικός Δικαιούχος για το Έργο Εγκαθίδρυση και Λειτουργία Συστήματος Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΕΠ) στην Κύπρο, για την περίοδο 2007-2013, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) της ΕΕ και από την ΑνΑΔ ως εθνική συμμετοχή. Η ΑνΑΔ αναμένεται να ολοκληρώσει τον ορισμό 85 Πρότυπων Επαγγελματικών Προσόντων. Με βάση αυτά τα πρότυπα η ΑνΑΔ θα προχωρήσει σταδιακά στην Εξέταση και Πιστοποίηση ατόμων που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν στο Σύστημα. 3
4
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ (ΣΕΠ) 8 2.1. Σκοπός του ΣΕΠ 8 2.2. Βασικές Λειτουργίες του ΣΕΠ 8 2.3. Δομή Πρότυπων Επαγγελματικών Προσόντων (ΠΕΠ) 10 2.4. Επαγγελματικό Προσόν 12 2.5. Επίπεδα Επαγγελματικών Προσόντων 12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΠΟΝΟΜΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ 13 3.1. Στάδια Απονομής 13 3.2. Ένταξη Υποψηφίων 14 3.3. Εξεταστές 16 3.4. Χώρος Εξέτασης 17 3.5. Εξέταση Υποψηφίων από Εξεταστική Επιτροπή 17 3.6. Μέθοδοι Εξέτασης 19 3.7. Διάρκεια Εξέτασης 20 3.8. Έλεγχος και Αξιολόγηση Εξέτασης από Λειτουργό της ΑνΑΔ 21 3.9. Αποτελέσματα Εξέτασης και Επανεξέταση 21 3.10. Πιστοποίηση Υποψηφίων 21 3.11. Επίλυση Διαφορών 21 3.12. Διοικητική Εργασία 22 3.13. Διασφάλιση Ποιότητας 22 3.14. Συγκατάθεση Ενδιαφερομένων/ Υποψηφίων 24 3.15. Νόμος για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων 24 5
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 25 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Περιγραφή Επιπέδων Επαγγελματικών Προσόντων 27 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Απεικόνιση Ηλεκτρονικών Εντύπων 31 Οθόνη 1: Αίτηση για Εγγραφή Φυσικού Προσώπου Οθόνη 2: Αίτηση για Πιστοποίηση Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης Οθόνη 3: Έκθεση Αξιολόγησης Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης Οθόνη 4: Αίτηση για Έγκριση Αξιολογητή Παράρτημα ΙΙΙ: Έντυπα 41 Έντυπο 1 (ΑΠΣ): Υπεύθυνη Δήλωση για Εγγραφή Φυσικού Προσώπου Έντυπο 10 (ΑΠΣ): Υπεύθυνη Δήλωση για Έγκριση Εξεταστή ΕΕΚ Έντυπο 11 (ΑΠΣ): Υπεύθυνη Δήλωση για Πιστοποίηση ΕΕΚ Έντυπο 12 (ΑΠΣ): Αίτηση Εξεταστή για Επανεξέταση Έντυπο 13 (ΑΠΣ): Αίτηση ΕΕΚ για Επανεξέταση Έντυπο 14 (ΑΠΣ): Εξέταση Γνώσεων και Δεξιοτήτων Υποψηφίου Έντυπο 15 (ΑΠΣ): Έκθεση Επίσκεψης Εξεταστή για Εξέταση Υποψηφίου/ων ΕΕΚ Οδηγίες για την Ετοιμασία Τιμολογίου Προσφοράς Υπηρεσιών για την Εξέταση ΕΕΚ 6
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Οδηγός αυτός παρέχει βασικές πληροφορίες σε όλους τους ενδιαφερόμενους σε σχέση με τη συμμετοχή τους στο Σύστημα Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΕΠ) και ειδικότερα στη λειτουργία της Απονομής του Επαγγελματικού Προσόντος του Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης. Συγκεκριμένα, ο Οδηγός περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με : το σκοπό και τις βασικές λειτουργίες του ΣΕΠ, τον ορισμό και τη δομή του Πρότυπου Επαγγελματικού προσόντος (ΠΕΠ), τα Επαγγελματικά Προσόντα και τα επίπεδα, την ένταξη των Υποψηφίων, την προετοιμασία της Εξέτασης, τους συντελεστές της Εξέτασης και τα καθήκοντά τους, τη Διάγνωση των γνώσεων και δεξιοτήτων Υποψηφίων, τις μεθόδους και το χρόνο Εξέτασης, την Πιστοποίηση των Υποψηφίων και τον Έλεγχο και Διασφάλιση Ποιότητας της Απονομής. Η λειτουργία της Απονομής, στην οποία αναφέρεται βασικά ο Οδηγός, αφορά στην Εξέταση των δεξιοτήτων και γνώσεων των Υποψηφίων στους τομείς εργασίας που περιέχονται στο ΠΕΠ, το οποίο αναπτύχθηκε στα πλαίσια τομεακής Τεχνικής Επιτροπής Επαγγελματικών Προσόντων (ΤΕΕΠ). Η έκδοση του ΠΕΠ έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο της ΑνΑΔ και είναι διαθέσιμη για αξιοποίηση από τα ενδιαφερόμενα άτομα. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι απαραίτητο όπως τόσο οι Εξεταστές όσο και οι Υποψήφιοι μελετήσουν με προσοχή το περιεχόμενο του ΠΕΠ. 7
2. ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ 2.1. Σκοπός του ΣΕΠ Το ΣΕΠ αποσκοπεί στην εξέταση και πιστοποίηση της ικανότητας του ατόμου να φέρει σε πέρας συγκεκριμένη εργασία, στη βάση ενός Πρότυπου Επαγγελματικού Προσόντος (ΠΕΠ), σε πραγματικές συνθήκες εργασίας ή και σε αποδεκτές συνθήκες προσομοίωσης, ενώ παρέχει και ένα πλαίσιο για κατάρτιση/ανάπτυξη και προετοιμασία του ατόμου, δίνοντας του έτσι τη δυνατότητα να φθάσει σε ικανοποιητικό επίπεδο και να επιτύχει αυτήν την ικανότητα. Το ΣΕΠ παρέχει την ευκαιρία σε ενδιαφερόμενα άτομα να αποκτήσουν ένα ή περισσότερα Επαγγελματικά Προσόντα, ανεξάρτητα από το είδος και το επίπεδο μάθησης ή εκπαίδευσης τους καθώς και την εμπειρία τους, κατόπιν Εξέτασης στις γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται από το συγκεκριμένο Επαγγελματικό Προσόν. 2.2. Βασικές Λειτουργίες του ΣΕΠ Το ΣΕΠ αποτελείται από τις ακόλουθες δύο βασικές λειτουργίες: Ορισμός Πρότυπου Επαγγελματικού Προσόντος Απονομή Επαγγελματικού Προσόντος (ΕΠ) η οποία περιλαμβάνει τη Διάγνωση, την Εξέταση και την Πιστοποίηση των Υποψηφίων. Ο Ορισμός ενός ΠΕΠ είναι η συγγραφή επίσημα αναγνωρισμένου εγγράφου το οποίο περιλαμβάνει όλες τις εργασίες τις οποίες θα πρέπει να εκτελεί ένας εργαζόμενος σε συγκεκριμένο επίπεδο δεξιοτήτων και γνώσεων. Ο Ορισμός των ΠΕΠ γίνεται στο πλαίσιο εργασίας τομεακών ΤΕΕΠ οι οποίες αποτελούνται από εκπροσώπους αρμοδίων υπηρεσιών του δημόσιου τομέα, των εργοδοτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων και άλλους επαγγελματίες/ειδικούς. Έτσι, η εργασία σε σχέση με το Πρότυπο που γίνεται από το συγγραφέα, εξετάζεται, συζητείται και οριστικοποιείται στο πλαίσιο της αρμόδιας ΤΕΕΠ. Το Πρότυπο, όταν ολοκληρωθεί υποβάλλεται για έγκριση στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΑνΑΔ ως το αρμόδιο Σώμα. Τα ΠΕΠ είναι το αποτέλεσμα της εμπλοκής και της συνεργασίας του κόσμου της εργασίας (κοινωνικοί εταίροι, επαγγελματικοί σύνδεσμοι, υπηρεσίες απασχόλησης κλπ) και της εκπαίδευσης (ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης). Η αλληλοεπίδραση αυτή λειτουργεί ως ένας κύκλος ανατροφοδότησης μεταξύ της αγοράς εργασίας και του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος κατάρτισης. Στο πλαίσιο του Έργου Εγκαθίδρυση και Λειτουργία Συστήματος Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΕΠ) στην Κύπρο για την περίοδο 2007-2013, η ΑνΑΔ αναμένεται να 8
ολοκληρώσει τον ορισμό 85 Πρότυπων Επαγγελματικών Προσόντων. Τα ΠΕΠ είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο της ΑνΑΔ στη διεύθυνση http://www.anad.org.cy/ για οποιονδήποτε ήθελε μελετήσει και αξιοποιήσει το περιεχόμενό τους. Η δεύτερη λειτουργία του ΣΕΠ, είναι η λειτουργία της Απονομής. Με τον όρο Απονομή νοείται η Διάγνωση, η Εξέταση και η Πιστοποίηση των δεξιοτήτων και γνώσεων των Υποψηφίων. Κατά τη λειτουργία της Απονομής γίνεται πρώτα η διάγνωση των δεξιοτήτων/γνώσεων που κατέχει ο Υποψήφιος, στη συνέχεια εξετάζεται με βάση τους τομείς εργασίας/τις εργασίες, τα κριτήρια απόδοσης, τα πεδία εφαρμογής και τις απαραίτητες γνώσεις που περιλαμβάνονται στο ΠΕΠ και εφόσον κριθεί ότι ικανοποιεί τις απαιτήσεις αυτές πιστοποιείται με το σχετικό επαγγελματικό προσόν. Στο Σχεδιάγραμμα 1 που ακολουθεί φαίνονται οι βασικές λειτουργίες του ΣΕΠ. Σχεδιάγραμμα 1: Βασικές Λειτουργίες Συστήματος Επαγγελματικών Προσόντων ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ (ΠΕΠ) ΑΠΟΝΟΜΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΓΝΩΣΕΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ 9
2.3. Δομή Πρότυπων Επαγγελματικών Προσόντων Για το σκοπό του ΣΕΠ, το σύνολο των ΠΕΠ που αφορούν το ίδιο επάγγελμα αλλά ανήκουν σε διαφορετικό επίπεδο αναφοράς (π.χ. επίπεδα 1, 2, 3, 4 και 5) ορίζεται ως Επαγγελματικό Πεδίο. Το άτομο που ενδιαφέρεται να ανελιχθεί σε συγκεκριμένο Επαγγελματικό Πεδίο, θα πρέπει να εξεταστεί και να πιστοποιηθεί διαδοχικά στα διάφορα επίπεδα. Στο Σχεδιάγραμμα 2 παρουσιάζεται η σχέση που υπάρχει μεταξύ του Επαγγελματικού Πεδίου και των ΠΕΠ. Έτσι, τα ΠΕΠ στα διάφορα επίπεδα δεξιότητας είναι υποσύνολα συγκεκριμένου Επαγγελματικού Πεδίου. Σχεδιάγραμμα 2: Επαγγελματικό Πεδίο και ΠΕΠ ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ (ΠΕΠ) -ΕΠΙΠΕΔΟ 1 επίπεδο 1 ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ (ΠΕΠ) -ΕΠΙΠΕΔΟ 2 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ (ΠΕΠ) -ΕΠΙΠΕΔΟ 3 ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ (ΠΕΠ) -ΕΠΙΠΕΔΟ 4 ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ (ΠΕΠ) -ΕΠΙΠΕΔΟ 5 Αναφορικά με τη δομή των ΠΕΠ, κάθε ΠΕΠ αποτελείται από αριθμό τομέων εργασίας. Ο κάθε τομέας εργασίας αναλύεται περαιτέρω σε επιμέρους εργασίες. Για κάθε εργασία διατυπώνονται σαφή, μετρήσιμα και ποιοτικά κριτήρια απόδοσης, ενώ ταυτόχρονα καθορίζονται τα πεδία εφαρμογής (πχ υλικά, εξοπλισμός, μέθοδοι και διαδικασίες) καθώς και οι απαραίτητες γνώσεις. Οι τομείς εργασίας κάθε ΠΕΠ εμπίπτουν σε συγκεκριμένο επίπεδο αναφοράς. Το επίπεδο δυνατό να διαφέρει ανάλογα με τον βαθμό αντίληψης, γνώσης, δυσκολίας, ευθύνης και αυτονομίας ή/και εποπτείας που απαιτείται. Στο Σχεδιάγραμμα 3 που ακολουθεί, παρουσιάζεται η δομή του ΠΕΠ, δηλαδή η ανάλυση σε τομείς εργασίας και εργασίες, ενώ η κάθε εργασία αναλύεται περαιτέρω σε κριτήρια απόδοσης, πεδία εφαρμογής και απαραίτητες γνώσεις. Στη δομή του 10
ΠΕΠ περιλαμβάνονται και συνοπτική περιγραφή του περιεχομένου του ΠΕΠ καθώς και οι απαιτούμενες μέθοδοι Εξέτασης. Σχεδιάγραμμα 3: Δομή του ΠΕΠ Ο τομέας εργασίας είναι το μικρότερο τμήμα ενός ΠΕΠ στο οποίο ο Υποψήφιος μπορεί να εξεταστεί και να πιστοποιηθεί. Κάθε τομέας εργασίας περιγράφει εκείνο που πρέπει το άτομο να κάνει για να δείξει ότι μπορεί να εκτελεί με δεξιότητα ένα μέρος της εργασίας του. Δεξιότητα είναι η ικανότητα του ατόμου να κάνει κάτι επιδέξια στο ελάχιστο αποδεκτό επίπεδο και προϋποθέτει σχετικές απαραίτητες γνώσεις. Για να αποκτήσει ο Υποψήφιος το Επαγγελματικό Προσόν πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να εκτελεί ένα αριθμό τομέων εργασίας με δεξιότητα σε διάφορες συνθήκες/ περιπτώσεις που εμπίπτουν σε συγκεκριμένο πεδίο εφαρμογής. Η ανεξαρτησία του κάθε τομέα εργασίας από τους άλλους παρέχει ευελιξία στην Εξέταση των τομέων του ΠΕΠ. Ο τομείς εργασίας, όπου κρίνεται σκόπιμο, ομαδοποιούνται σε υποχρεωτικούς, επιλεγόμενους και πρόσθετους: Υποχρεωτικοί τομείς εργασίας είναι οι τομείς στους οποίους ο Υποψήφιος απαιτείται να εξεταστεί για να αποκτήσει το Επαγγελματικό Προσόν. Επιλεγόμενοι τομείς εργασίας είναι οι τομείς που ο Υποψήφιος μπορεί να επιλέξει για να εξεταστεί. Βασικά είναι εκείνοι που έχουν σχέση με την εργασία του ή τα ενδιαφέροντά του. Πρόσθετοι τομείς εργασίας είναι οι τομείς για τους οποίους ο Υποψήφιος δεν είναι απαραίτητο να εξεταστεί, αλλά στην περίπτωση που ο ίδιος επιθυμεί 11
να εξεταστεί και επιτύχει, αυτοί θα αναγράφονται στο συμπλήρωμα του Πιστοποιητικού ως πρόσθετοι τομείς εργασίας. Οι μέθοδοι εξέτασης (παρακολούθηση της εκτέλεσης εργασίας σε πραγματικές συνθήκες εργασίας, σε συνθήκες προσομοίωσης, προφορική ή και γραπτή Εξέταση κλπ) αφορούν όλες τις εργασίες κάθε ΠΕΠ και μπορεί να διαφέρουν από επίπεδο σε επίπεδο. 2.4. Επαγγελματικό Προσόν Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Ως Επαγγελματικό Προσόν νοείται το επίσημο αποτέλεσμα μιας διαδικασίας αξιολόγησης και επικύρωσης, το οποίο επιτυγχάνεται όταν ο αρμόδιος φορέας διαπιστώνει ότι ένα άτομο έχει επιτύχει μαθησιακά αποτελέσματα που ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες προδιαγραφές». 1 Τα Επαγγελματικά Προσόντα βασίζονται στα ΠΕΠ που έχουν καθοριστεί σύμφωνα με τις ανάγκες και απαιτήσεις της αγοράς εργασίας της Κύπρου και αναμένεται να ενσωματωθούν στο Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων το οποίο θα είναι συνδεδεμένο με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων. Επομένως, οποιοσδήποτε κατέχει το Επαγγελματικό Προσόν για ένα συγκεκριμένο επάγγελμα θα είναι σε θέση να αποδείξει τις ικανότητες και γνώσεις που κατέχει είτε για εξεύρεση εργασίας ή για επαγγελματική ανάπτυξη και ανέλιξη. 2.5. Επίπεδα Επαγγελματικών Προσόντων Τα Επαγγελματικά Προσόντα του ΣΕΠ, όπως εφαρμόζονται σήμερα, διαβαθμίζονται σε πέντε επίπεδα. Κάθε επίπεδο αναφοράς περιγράφεται σε σχέση με τα μαθησιακά αποτελέσματα, δηλαδή σε σχέση με τις γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που απέκτησε ο Υποψήφιος μέσω της εκπαίδευσης, της κατάρτισης ή/και της εργασίας του. Στο Παράρτημα Ι φαίνονται η Περιγραφή Επιπέδων Επαγγελματικών Προσόντων, η πρόοδος από το ένα Επίπεδο στο άλλο, αλλά και η σχέση που υπάρχει μεταξύ τους. 1 Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων για τη δια βίου μάθηση (ΕΠΕΠ), Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Υπηρεσία Επίσημων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο, 2009. 12
3. ΑΠΟΝΟΜΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ 3.1. Στάδια Απονομής Η λειτουργία της Απονομής Επαγγελματικών Προσόντων ειδικά για τον Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης διαλαμβάνει τα πιο κάτω βασικά στάδια: Εξέταση των δεξιοτήτων και γνώσεων Υποψηφίων από διμελή Εξεταστική Επιτροπή και Πιστοποίηση Υποψηφίων Στο Σχεδιάγραμμα 4 που ακολουθεί παρουσιάζεται η λειτουργία της Απονομής Επαγγελματικών Προσόντων στο πλαίσιο του ΣΕΠ για τον Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης. Σχεδιάγραμμα 4: Απονομή Επαγγελματικών Προσόντων ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ (ΑνΑΔ) ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (ΑνΑΔ) ΕΞΕΤΑΣΗ (Εξεταστική Επιτροπή) ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ (ΑνΑΔ) ΔΙΑΔΡΟΜΗ 1 (Εξέταση κατά την παρακολούθηση προγράμματος Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών) ΔΙΑΔΡΟΜΗ 2 (Εξέταση κατά την εφαρμογή προγράμματος κατάρτισης με τον Υποψήφιο ως εκπαιδευτή) 13
Με την υποβολή της Αίτησης και την ολοκλήρωση της Ένταξης των Υποψηφίων, η λειτουργία της Απονομής διαλαμβάνει βασικά τα ακόλουθα: Εξέταση των Υποψηφίων από διμελή Εξεταστική Επιτροπή στη βάση του περιεχόμενου του ΠΕΠ. Επιτόπια επίσκεψη για έλεγχο της διαδικασίας και των μεθόδων εξέτασης, από αρμόδιο Λειτουργό της την ΑνΑΔ. Έλεγχος των υποβληθέντων στοιχείων της εξέτασης από την ΑνΑΔ Έκδοση και επίδοση Πιστοποιητικού Επαγγελματικού Προσόντος. Στο πλαίσιο της λειτουργίας αυτής εμπλέκονται και συνεργάζονται: Η ΑνΑΔ, οι Εξεταστές και οι Υποψήφιοι. 3.2. Ένταξη Υποψηφίων Στο πλαίσιο εφαρμογής του ΣΕΠ παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης σε Επαγγελματικά Προσόντα τόσο σε εργαζόμενους όσο και σε άνεργα και αδρανή άτομα. Στο ΣΕΠ μπορούν να συμμετάσχουν πολίτες που διαμένουν νόμιμα ή/και εργάζονται νόμιμα στις περιοχές που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία ή/και κύπριοι πολίτες που εργάζονται σε κυπριακές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο και δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό. Η αποδοχή ενός ατόμου και ένταξή του στο Σύστημα είναι ανεξάρτητη από τη συμμετοχή σε οποιοδήποτε εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή πρόγραμμα κατάρτισης, το φύλο, την ηλικία και την εθνικότητα του. Εκείνο που είναι απαραίτητο να έχει ο Υποψήφιος είναι τα καθορισμένα ελάχιστα προσόντα, την απαιτούμενη εμπειρία και να κατέχει τις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις του συγκεκριμένου Επαγγελματικού Προσόντος στο οποίο θα εξεταστεί. Τα κριτήρια Ένταξης Υποψηφίων είναι: Απόφοιτος τουλάχιστον δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και πέντε (5) χρόνια επαγγελματική πείρα ως Εκπαιδευτής/ Εκπαιδευτικός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. ή Κάτοχος Πανεπιστημιακού διπλώματος ή τίτλου ή ισότιμου προσόντος 2 και τρία (3) χρόνια επαγγελματική πείρα ως Εκπαιδευτής/Εκπαιδευτικός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. ή 2 Ο όρος Πανεπιστημιακό δίπλωμα καλύπτει και δίπλωμα ή τίτλο, επιπέδου Μεταπτυχιακού 14
Κάτοχος Μεταπτυχιακού στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση ή/και Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση ή/και Δια Βίου Μάθηση ή/και Εκπαίδευση Ενηλίκων ή/και Εκπαίδευση Εκπαιδευτών Επαγγελματικής Κατάρτισης και δύο (2) χρόνια επαγγελματική πείρα ως Εκπαιδευτής/ Εκπαιδευτικός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Η ένταξη των Υποψηφίων γίνεται στη βάση της διαδικασίας και των μεθόδων που περιγράφονται πιο κάτω: Οι ενδιαφερόμενοι Υποψήφιοι απευθύνονται στην ΑνΑΔ για ενημέρωση. Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά Αίτηση για Εγγραφή Φυσικού Προσώπου και Αίτηση για Πιστοποίηση Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Οθόνες 1 και 2) και σε έντυπη μορφή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 1 (ΑΠΣ) και Έντυπο 11 (ΑΠΣ). Στην αίτηση επιλέγουν διαδρομή εξέτασης. Οι Αιτήσεις ελέγχονται για πληρότητα αυτόματα από το Σύστημα, το οποίο ελέγχει αν όλα τα υποχρεωτικά πεδία της Αίτησης είναι συμπληρωμένα. Μόνο Αιτήσεις οι οποίες θα είναι πλήρως συμπληρωμένες θα γίνονται δεκτές για υποβολή. Στη συνέχεια ελέγχεται η εγκυρότητα των Αιτήσεων από Βοηθό Γραμματειακό Λειτουργό της ΑνΑΔ, ο οποίος ελέγχει αν τα πιστοποιητικά που έχει επισυνάψει ο ενδιαφερόμενος για πιστοποίηση στην Ηλεκτρονική Αίτηση που υπέβαλε στο Σύστημα είναι έγκυρα. Ο έλεγχος συμβατότητας της Αίτησης διενεργείται από Αρμόδιο Λειτουργό της ΑνΑΔ, ο οποίος ελέγχει αν τα πιστοποιητικά που έχει επισυνάψει ο ενδιαφερόμενος για πιστοποίηση στην Ηλεκτρονική Αίτηση που υπέβαλε στο Σύστημα είναι συμβατά. Η Αίτηση ανατίθεται σε 2 Εξεταστές οι οποίοι επιλέγονται τυχαία από το λογισμικό σύστημα και ενημερώνονται αυτόματα με ηλεκτρονικό μήνυμα. Στη συνέχεια, οι Εξεταστές έχουν υποχρέωση να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και με τους Υποψηφίους για τις απαραίτητες συνεννοήσεις. Σημειώνεται ότι δεν θα καταβάλλεται από τους Υποψηφίους οποιοδήποτε δικαίωμα για συμμετοχή στη διαδικασία Εξέτασης και Πιστοποίησης. Επίσης, οι Υποψήφιοι κατά την Εξέταση είναι απαραίτητο: Να έχουν μελετήσει και κατανοήσει τους τομείς εργασίας στους οποίους θα εξεταστούν. Να συνεργαστούν με την Εξεταστική Επιτροπή. Να επιδεικνύουν/εξωτερικεύουν τις δεξιότητες/γνώσεις που κατέχουν ώστε οι Εξεταστές να ικανοποιηθούν για το απαιτούμενο επίπεδο. 15
3.3. Εξεταστές Εξεταστές για Εξέταση Υποψηφίων για το Επαγγελματικό Προσόν του Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης θεωρούνται εγκεκριμένοι από την ΑνΑΔ ειδικοί, που πληρούν τα πιο κάτω κριτήρια έγκρισης Εξεταστών: (α) Πανεπιστημιακός τίτλος σε οποιοδήποτε κλάδο, (β) Μεταπτυχιακός τίτλος τουλάχιστον σε επίπεδο Master στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση ή/ και Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση ή/και Δια Βίου Μάθηση ή/ και Εκπαίδευση Ενηλίκων ή/ και Εκπαίδευση Εκπαιδευτών και (γ) Οκτώ (8) χρόνια επαγγελματική πείρα σε συναφές αντικείμενο, εκ των οποίων τουλάχιστον πέντε (5) ως Εκπαιδευτής/ Εκπαιδευτικός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Διαδικασία Έγκρισης Εξεταστών Οι ενδιαφερόμενοι ειδικοί υποβάλλουν ηλεκτρονικά Αίτηση για Εγγραφή Φυσικού Προσώπου και Αίτηση για Έγκριση Εξεταστή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Οθόνες 1 και 4) και σε έντυπη μορφή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 1 (ΑΠΣ) και Έντυπο 10 (ΑΠΣ)). Οι αιτήσεις ελέγχονται για πληρότητα αυτόματα από το Σύστημα, το οποίο ελέγχει αν όλα τα υποχρεωτικά πεδία της Αίτησης είναι συμπληρωμένα. Μόνο αιτήσεις οι οποίες θα είναι πλήρως συμπληρωμένες θα γίνονται δεχτές για υποβολή. Στη συνέχεια, ελέγχεται η εγκυρότητα των αιτήσεων από Βοηθό Γραμματειακό Λειτουργό της ΑνΑΔ, ο οποίος ελέγχει αν τα πιστοποιητικά που έχει επισυνάψει ο ενδιαφερόμενος για πιστοποίηση στην Ηλεκτρονική Αίτηση που υπέβαλε στο Σύστημα είναι έγκυρα. Ο έλεγχος συμβατότητας της αίτησης διενεργείται από Αρμόδιο Λειτουργό της ΑνΑΔ, ο οποίος ελέγχει αν τα πιστοποιητικά που έχει επισυνάψει ο ενδιαφερόμενος για πιστοποίηση στην Ηλεκτρονική Αίτηση που υπέβαλε στο Σύστημα είναι συμβατά. Λαμβάνεται απόφαση από τον Υπεύθυνο Έργου για έγκριση/ απόρριψη. Εξεταστές που έχουν απορριφθεί έχουν δικαίωμα υποβολής ένστασης για επανεξέταση (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 12 (ΑΠΣ). Καταρτίζεται ηλεκτρονικός κατάλογος εγκεκριμένων Εξεταστών ανά Επαρχία. Η σειρά προτεραιότητας ανάθεσης εργασιών καθορίζεται τυχαία από το λογισμικό πρόγραμμα. Σε κάθε Εξεταστική Επιτροπή ανατίθεται ομάδα 12 Υποψηφίων. Οι Εξεταστές, πριν αναλάβουν καθήκοντα υποχρεούνται να παρακολουθήσουν ειδικό πρόγραμμα κατάρτισης Εξεταστών που θα διοργανωθεί από την ΑνΑΔ. 16
Καθήκοντα Εξεταστών Επικοινωνία με τον Υποψήφιο. Καθοδήγηση και υποστήριξη του Υποψηφίου με στόχο τη βελτίωση των γνώσεων και δεξιοτήτων του. Καθορισμός θεμάτων ειδικής εργασίας και ανάθεση στους Υποψηφίους. Εξέταση με τις καθορισμένες στο ΠΕΠ μεθόδους Εξέτασης. Παροχή ανατροφοδότησης στον Υποψήφιο που εξετάζεται. Ηλεκτρονική υποβολή Έκθεσης Αξιολόγησης Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Οθόνη 3) και σε έντυπη μορφή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 14 (ΑΠΣ)) ενώ επισυνάπτεται η ειδική εργασία και η γραπτή Εξέταση του Υποψηφίου. Πρόσθετα, οι Εξεταστές θα πρέπει να υποβάλλουν σχετική έκθεση μετά από κάθε εξεταστική συνάντηση (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 15). Ύψος και Διαδικασία Καταβολής Αμοιβής σε εγκεκριμένο Εξεταστή Tο ύψος της ωριαίας αμοιβής των Εξεταστών καθορίζεται στα 40, μη περιλαμβανομένου του ΦΠΑ. Στους Εξεταστές θα καταβάλλεται η αμοιβή για την Εξέταση των Υποψηφίων που θα διενεργήσουν, αφού υποβάλουν ηλεκτρονικά στην ΑνΑΔ την Έκθεση Αξιολόγησης Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Οθόνη 3) και σε έντυπη μορφή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 14 (ΑΠΣ)), ενώ επισυνάπτεται η ειδική εργασία και η γραπτή Εξέταση του Υποψηφίου. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να υποβάλλονται στην ΑνΑΔ τα σχετικά τιμολόγια. Οδηγίες για την ετοιμασία του τιμολογίου επισυνάπτονται στο Παράρτημα ΙΙΙ Έντυπα. 3.4. Χώρος Εξέτασης Η εξέταση θα διεξάγεται: (α) στην περίπτωση Εξέτασης κατά την παρακολούθηση προγράμματος κατάρτισης, σε χώρο επιλεγμένο/ εγκριμένο από την ΑνΑΔ και (β) στην περίπτωση που ο Υποψήφιος ενεργεί ο ίδιος ως Εκπαιδευτής, στο χώρο διεξαγωγής του προγράμματος κατάρτισης που εφαρμόζει ο Υποψήφιος. 3.5. Εξέταση Υποψηφίων από Εξεταστική Επιτροπή Η Εξέταση του Υποψηφίων δυνατό να ακολουθήσει μια εκ των δυο πιο κάτω διαδρομών: 17
3.5.1 Εξέταση κατά τη διάρκεια συμμετοχής των Υποψηφίων σε εγκεκριμένο από την ΑνΑΔ πρόγραμμα κατάρτισης Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών Η Εξέταση κατά τη διάρκεια συμμετοχής σε πρόγραμμα κατάρτισης Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών διαλαμβάνει τα ακόλουθα: Δειγματικό πρόγραμμα κατάρτισης (μικροδιδασκαλία) Παρακολούθηση δειγματικού προγράμματος κατάρτισης (μικροδιδασκαλίας) που εκτελούν οι Υποψήφιοι στο πλαίσιο του προγράμματος. Καθορισμός ειδικής εργασίας Η ειδική εργασία καθορίζεται και ανατίθεται στους Υποψηφίους από τη διμελή Εξεταστική Επιτροπή Κατ ιδίαν συνάντηση της Εξεταστικής Επιτροπής με τον κάθε Υποψήφιο Παρουσίαση της ειδικής εργασίας από τους Υποψηφίους και διενέργεια της προφορικής Εξέτασης και της προσωπικής συνέντευξης. Γραπτή Εξέταση Διενέργεια της γραπτής Εξέτασης από τη διμελή Εξεταστική Επιτροπή σε ομάδες 12 περίπου ατόμων. 3.5.2 Εξέταση κατά την εφαρμογή προγράμματος κατάρτισης σε πραγματικές συνθήκες εργασίας από τον ίδιο τον Υποψήφιο ως εκπαιδευτή Η Εξέταση κατά την εφαρμογή προγράμματος κατάρτισης σε πραγματικές συνθήκες εργασίας από τον ίδιο τον Υποψήφιο ως εκπαιδευτή διαλαμβάνει τα ακόλουθα: Παρακολούθηση δειγματικού προγράμματος κατάρτισης Παρακολούθηση μέρους του προγράμματος που εκτελούν οι Υποψήφιοι σε πραγματικές συνθήκες εργασίας κατά τη διάρκεια εφαρμογής προγράμματος κατάρτισης. Καθορισμός ειδικής εργασίας Η ειδική εργασία καθορίζεται και ανατίθεται στους Υποψηφίους από τη διμελή Εξεταστική Επιτροπή. Κατ ιδίαν συνάντηση της Εξεταστικής Επιτροπής με τον κάθε Υποψήφιο Παρουσίαση της ειδικής εργασίας από τους Υποψηφίους και διενέργεια της προφορικής Εξέτασης και της προσωπικής συνέντευξης. Γραπτή Εξέταση Διενέργεια της γραπτής Εξέτασης από τη διμελή Εξεταστική Επιτροπή 18
3.6. Μέθοδοι Εξέτασης Η εξέταση διενεργείται σε πραγματικές συνθήκες εργασίας ή σε αποδεκτές συνθήκες προσομοίωσης, δηλαδή κατά τη συμμετοχή σε πρόγραμμα κατάρτισης Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών. Οι μέθοδοι Εξέτασης που αξιοποιούνται έχουν καθοριστεί από την αρμόδια τομεακή ΤΕΕΠ και είναι ενσωματωμένες στο ΠΕΠ. Αυτές περιλαμβάνουν, εκτός από την παρακολούθηση δειγματικού προγράμματος κατάρτισης (μικροδιδασκαλία), προσωπική συνέντευξη και προφορική Εξέταση, ετοιμασία ειδικής εργασίας και γραπτή Εξέταση. Συγκεκριμένα, οι διάφορες μέθοδοι που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν στην Εξέταση Υποψηφίων για το Επαγγελματικό Προσόν του Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης είναι οι πιο κάτω: (i) Παρακολούθηση της εκτέλεσης εργασίας (α) Παρακολούθηση της εκτέλεσης εργασίας σε Πραγματικές Συνθήκες εργασίας. Η παρακολούθηση της εκτέλεσης εργασίας σε πραγματικές συνθήκες εργασίας είναι η παρακολούθηση από τη διμελή Εξεταστική Επιτροπή μέρους προγράμματος κατάρτισης στο οποίο ο Υποψήφιος ενεργεί ως εκπαιδευτής. Η παρακολούθηση είναι διάρκειας 20-30 λεπτών. (β) Παρακολούθηση της εκτέλεσης εργασίας σε Συνθήκες Προσομοίωσης Η παρακολούθηση της εκτέλεσης εργασίας σε συνθήκες προσομοίωσης αφορά στην παρακολούθηση των Υποψηφίων κατά την εκτέλεση δειγματικού προγράμματος κατάρτισης (μικροδιδασκαλίας), που θα αποτελεί μέρος προγράμματος κατάρτισης Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών στο οποίο θα συμμετέχουν. Ο κάθε Υποψήφιος θα παρουσιάζει δειγματικό πρόγραμμα κατάρτισης διάρκειας 15-20 λεπτών. Η παρουσίαση θα γίνεται στην παρουσία της Εξεταστικής Επιτροπής, του εκπαιδευτή του προγράμματος και όλων των άλλων Υποψηφίων. (ii) Προσωπική Συνέντευξη Η προσωπική συνέντευξη είναι ο παλαιότερος και ο πιο γνωστός τρόπος Εξέτασης. Είναι ευέλικτος τρόπος και παρέχει την ευκαιρία για διερεύνηση ιδιαίτερων προβλημάτων/θεμάτων. Πρέπει να ετοιμάζεται ένας κατάλογος ελέγχου που να προσδιορίζει τα αποτελέσματα και τους τομείς που θα διερευνηθούν και οι αντίστοιχες ερωτήσεις που θα υποβληθούν στον Υποψήφιο. Η προσωπική συνέντευξη διενεργείται από τη διμελή Εξεταστική Επιτροπή ξεχωριστά για τον κάθε Υποψήφιο σε συνδυασμό με την Προφορική Εξέταση. 19
(iii) Προφορική Εξέταση Επειδή για κάθε εργασία υπάρχουν απαραίτητες γνώσεις που πρέπει να κατέχουν οι Υποψήφιοι, η Εξέταση των απαραιτήτων γνώσεων θα γίνει με την υποβολή προφορικών ερωτήσεων σχετικών με την εξεταζόμενη εργασία. Οι προφορικές ερωτήσεις δίνουν την ευκαιρία στους Εξεταστές να πάρουν πρόσθετες πληροφορίες σε σχέση με τις γνώσεις και την ικανότητα απόδοσης των Υποψηφίων λαμβάνοντας έτσι μια πιο ακριβή και ολοκληρωμένη εικόνα για το επίπεδο απόδοσης τους για το συγκεκριμένο τομέα/εργασία για το οποίο εξετάζονται. Η Προφορική Εξέταση διενεργείται σε συνδυασμό με την Προσωπική Συνέντευξη. (iv) Ειδική Εργασία (project) Η Εξεταστική Επιτροπή θα αναθέσει στους Υποψηφίους να ετοιμάσουν και να παρουσιάσουν μια ειδική εργασία για να αποδείξουν τις ικανότητές τους σε ευρύ φάσμα δεξιοτήτων σε ένα τομέα εργασίας ή μεταξύ διαφορετικών τομέων εργασίας. Η εξέταση αυτή είναι κατάλληλη στην αξιολόγηση αποτελεσμάτων που απαιτούν από τους Υποψηφίους προγραμματισμό, σχεδιασμό, ανάλυση, σύνθεση, παρουσίαση ή και αξιολόγηση. Τα θέματα της ειδικής εργασίας καθορίζονται από την Εξεταστική Επιτροπή. Δεν θα προσφέρεται επιλογή θέματος, ενώ η εργασία θα πρέπει να έχει έκταση 1000-1500 λέξεις. (v) Γραπτή Εξέταση Η Γραπτή Εξέταση για τον Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης γίνεται με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σωστό/λάθος, ασκήσεις αντιστοίχισης και με ερωτήσεις που απαιτούν απάντηση περιγραφικού τύπου. Το δοκίμιο της γραπτής Εξέτασης ετοιμάζεται στη βάση του περιεχόμενου του ΠΕΠ και ειδικότερα του μέρους που αφορά τις απαραίτητες γνώσεις Το γραπτό δοκίμιο της γραπτής Εξέτασης για τον Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης αποτελείται από 25 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σωστό/λάθος και ασκήσεις αντιστοίχησης 2 μονάδων η καθεμία και από 10 ερωτήσεις που απαιτούν απάντηση περιγραφικού τύπου περιορισμένης έκτασης, 5 μονάδων η καθεμία. Οι ερωτήσεις του εξεταστικού δοκιμίου επιλέγονται τυχαία από ειδικό λογισμικό πρόγραμμα και παραδίδονται από την ΑνΑΔ στην Εξεταστική Επιτροπή την ημέρα της διενέργειας της γραπτής Εξέτασης. 3.7. Διάρκεια Εξέτασης Η διάρκεια της Εξέτασης ανά Υποψήφιο και στις δύο διαδρομές Εξέτασης που περιγράφονται πιο πάνω έχει καθοριστεί στις 4 ώρες. 20
3.8. Έλεγχος και Αξιολόγηση Εξέτασης από Λειτουργό της ΑνΑΔ Και στις δυο διαδρομές Εξέτασης διενεργούνται δειγματοληπτικά επισκέψεις από αρμόδιο Λειτουργό της ΑνΑΔ για έλεγχο της διαδικασίας Εξέτασης, ποιοτικό έλεγχο της Εξέτασης και επιβεβαίωση του αποτελέσματος. 3.9. Αποτελέσματα Εξέτασης και Επανεξέταση Για να θεωρηθεί επιτυχής η Εξέταση, οι Υποψήφιοι θα πρέπει να λάβουν τουλάχιστον το 70% σε κάθε μέρος της Εξέτασης. Αν σε οποιοδήποτε μέρος της Εξέτασης η βαθμολογία είναι κάτω του 70%, ο Υποψήφιος έχει το δικαίωμα, αφού προετοιμαστεί κατάλληλα και συνεννοηθεί με την Εξεταστική Επιτροπή, να επανεξεταστεί (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Έντυπο 13 (ΑΠΣ). Η επανεξέταση δεν μπορεί να γίνει περισσότερες από μια φορά. Δεν είναι δυνατό ένας Υποψήφιος ο οποίος παρακολούθησε το εγκριμένο από την ΑνΑΔ πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών, να ενταχθεί ξανά σε αυτό για σκοπούς Εξέτασης. Σε αυτή την περίπτωση ο Υποψήφιος θα πρέπει να κάνει δικές του διευθετήσεις και να ενημερώσει σχετικά την Εξεταστική Επιτροπή για Εξέτασή του μέσα από την άλλη διαδρομή Εξέτασης. 3.10. Πιστοποίηση Υποψηφίων Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας Εξέτασης, υποβάλλεται ηλεκτρονικά από την Εξεταστική Επιτροπή στην ΑνΑΔ Έκθεση Αξιολόγησης Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης για επικύρωση και αποδοχή στο πλαίσιο της διαδικασίας Πιστοποίησης και Απόκτησης ΕΠ. Πιστοποιητικό ΕΠ θα απονέμεται με απόφαση του Υπεύθυνου Έργου σε άτομα που θα έχουν αξιολογηθεί με επιτυχία σε όλους τους απαιτούμενους τομείς εργασίας και τις επιμέρους εργασίες του Επαγγελματικού Προσόντος του Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης. 3.11. Επίλυση Διαφορών Ενστάσεις ή διαφωνίες μεταξύ των εμπλεκομένων μερών επιλύονται από την ΑνΑΔ κατά περίπτωση ως ακολούθως: Ένσταση από Υποψήφιο Εξεταστή Σε περίπτωση που υπάρχει ένσταση, ο Υποψήφιος Εξεταστής έχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτημα για επανεξέταση. Ο Υπεύθυνος Έργου ετοιμάζει έκθεση γεγονότων και την υποβάλει στην Αναθεωρητική Επιτροπή που αποτελείται από το Γενικό Διευθυντή της ΑνΑΔ, το Διευθυντή Έρευνας και Προγραμματισμού και το Διευθυντή Υπηρεσιών Κατάρτισης. 21
Ένσταση Υποψηφίου για απόκτηση ΕΠ Σε περίπτωση που υπάρχει ένσταση σχετικά με το αποτέλεσμα της Εξέτασης, ο Υποψήφιος για απόκτηση ΕΠ έχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτημα για επανεξέταση. Ο Υπεύθυνος Έργου ετοιμάζει έκθεση γεγονότων και την υποβάλει στην Αναθεωρητική Επιτροπή που αποτελείται από το Γενικό Διευθυντή της ΑνΑΔ, το Διευθυντή Έρευνας και Προγραμματισμού και το Διευθυντή Υπηρεσιών Κατάρτισης. 3.12. Διοικητική Εργασία Αναφορικά με τη διοικητική εργασία που είναι απαραίτητη για τη διεξαγωγή της Εξέτασης, η Εξεταστική Επιτροπή είναι υπεύθυνη για τις ακόλουθες ενέργειες: Τον προγραμματισμό των συναντήσεων για Εξέταση. Το συντονισμό των ατόμων που θα παρευρίσκονται στην Εξέταση. Τη συμπλήρωση και ηλεκτρονική υποβολή της Έκθεσης Αξιολόγησης Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Κατάρτισης. Την τήρηση αρχείου σε σχέση με τα άτομα που εξετάζονται. 3.13. Διασφάλιση Ποιότητας Η Διασφάλιση Ποιότητας για τα Επαγγελματικά προσόντα αφορά στην Αξιοπιστία, Αντικειμενικότητα, Συνέπεια και Ανεξαρτησία των αποτελεσμάτων. Για το σκοπό αυτό έχουν καθοριστεί και εφαρμόζονται ποιοτικά κριτήρια/στοιχεία ελέγχου, τόσο για τον ορισμό των ΠΕΠ όσο και για την Απονομή των Επαγγελματικών Προσόντων έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι, η Εξέταση είναι σύμφωνα με τα Πρότυπα, είναι Αξιόπιστη και Αντικειμενική και εφαρμόζεται με Συνέπεια, ανεξάρτητα από τους Εξεταστές που εμπλέκονται στη διαδικασία Εξέτασης και τη Διαδρομή που επιλέγηκε για την Εξέταση. Τα βασικά κριτήρια/στοιχεία ελέγχου που πρέπει να ικανοποιούνται είναι: 1. Ο Ορισμός των Πρότυπων Επαγγελματικών Προσόντων θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από ακρίβεια και σαφήνεια και να περιλαμβάνει όλες τις εργασίες που καθορίζονται από τις ΤΕΕΠ και εγκρίνονται από το Δ.Σ. της ΑνΑΔ έτσι ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες της οικονομίας. 2. Η αξιολόγηση/έγκριση των Εξεταστών να γίνεται με βάση τα καθορισμένα κριτήρια. 3. Όλοι οι εμπλεκόμενοι στην Εξέταση θα πρέπει να παρακολουθήσουν ειδικό πρόγραμμα κατάρτισης. 4. Έλεγχος/έγκριση Αίτησης Υποψηφίων έτσι που να ικανοποιούνται οι ελάχιστες προϋποθέσεις που απαιτούνται. 5. Η διμελής Εξεταστική Επιτροπή θα πρέπει να εξετάζει με βάση το περιεχόμενο του ΠΕΠ (κριτήρια απόδοσης, πεδία εφαρμογής και απαραίτητες γνώσεις). Οι Εξεταστές θα πρέπει να ακολουθούν με συνέπεια 22
τις καθορισμένες διαδικασίες Εξέτασης και να συμφωνήσουν στο τελικό αποτέλεσμα της Εξέτασης. 6. Οι Εξεταστές θα πρέπει να χρησιμοποιούν τις καθορισμένες μεθόδους Εξέτασης και βαθμολόγησης και να χαρακτηρίζονται από υπευθυνότητα, αντικειμενικότητα, διαφάνεια και συνέπεια. 7. Έλεγχος των συμπληρωμένων εντύπων της Εξέτασης με βάση τα κοινά ελάχιστα κριτήρια για πιστοποίηση τομέων εργασίας και στη συνέχεια Πιστοποίηση Επαγγελματικού Προσόντος. Στο Σχεδιάγραμμα 5 παρουσιάζονται τα Στοιχεία Ελέγχου Ποιότητας σε όλο το φάσμα των ενεργειών του ΣΕΠ. Σχεδιάγραμμα 5 : Στοιχεία Ελέγχου για Διασφάλιση Ποιότητας 1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΠ 2 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ /ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΞΕΤΑΣΤΩΝ 99 3 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΕΞΕΤΑΣΤΩΝ 9 ΕΛΕΓΧΟΣ ΥΠΟΒΛΗΘΕΝΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 4 ΕΛΕΓΧΟΣ /ΕΓΚΡΙΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ 8 ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ 5 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ 7 ΕΛΕΓΧΟΣ/ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ 6 ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΞΕΤΑΣΗΣ 23
3.14 Συγκατάθεση Ενδιαφερομένων/ Υποψηφίων Η ΑνΑΔ, για να εγκρίνει τις Αιτήσεις Φυσικών Προσώπων, ζητά τη γραπτή συγκατάθεση των ενδιαφερομένων προσώπων, με βάση το άρθρο 5(1) του Νόμου περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) (βλ. Παράγραφος 4). Για την ολοκλήρωση των εγγραφών Φυσικών Προσώπων στο Σύστημα, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσκομίσουν στην ΑνΑΔ πιστοποιητικό γνησιότητας της ταυτότητάς τους (Ταυτότητα ή Διαβατήριο ή ARC). Μόνο πρωτότυπα ή επικυρωμένα αντίγραφα πιστοποιητικών θα γίνονται δεκτά. 3.15 Νόμος για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων Η ΑνΑΔ γνωστοποιεί, σύμφωνα με το άρθρο 11 του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου {Αριθμός 138(1)/2001}, ότι στον Οργανισμό τηρούνται αρχεία στα οποία φυλάσσονται στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα (ονοματεπώνυμο, αριθμός ταυτότητας, διεύθυνση, βιογραφικό σημείωμα, κλπ.), που αφορούν άτομα που εμπλέκονται στο Έργο. Τα στοιχεία αυτά τηρούνται για εφαρμογή των προνοιών των περί Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Νόμων, κυρίως για έγκριση και παροχή κατάρτισης, καταβολή χορηγημάτων σε εργοδότες για δαπάνες κατάρτισης εργοδοτουμένων τους, λειτουργία σχεδίων κλπ. Για αυτό, η ΑνΑΔ ζητά τη γραπτή συγκατάθεση των ενδιαφερομένων προσώπων, με βάση το άρθρο 5(1) του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου. Πρόσθετες Πληροφορίες Για διευκρινίσεις και πρόσθετες πληροφορίες σε σχέση με τον Οδηγό, οι ενδιαφερόμενοι παρακαλούνται να απευθύνονται στους κ.κ. Χρίστο Τζάμα στο τηλέφωνο 22390219 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση c.djamas@hrdauth.org.cy και Κυριάκο Μουσκουντή στο τηλέφωνο 22390296 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση k.mouskountis@hrdauth.org.cy, καθώς επίσης και στην ιστοσελίδα http://www.anad.org.cy της ΑνΑΔ και στο τηλέφωνο 22515000. 24
Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Τ Α 25
26
Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ι Περιγραφή Επιπέδων Επαγγελματικών Προσόντων 27
28
Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Ε Π Ι Π Ε Δ Ω Ν Ε Π Α Γ Γ Ε Λ Μ Α Τ Ι Κ Ω Ν Π Ρ Ο Σ Ο Ν Τ Ω Ν Τα Επαγγελματικά Προσόντα, τα οποία λαμβάνουν υπόψη το επίπεδο των απαιτούμενων γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων και τον απαιτούμενο βαθμό ευθύνης, διαβαθμίζονται σε πέντε επίπεδα. Οι περιγραφές που ακολουθούν αποτελούν ένα πλαίσιο για το κάθε επίπεδο ξεχωριστά καθώς και την πρόοδο από το ένα επίπεδο στο άλλο αλλά και τη σχέση που υπάρχει μεταξύ τους: Επίπεδα Περιγραφή Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Επίπεδο 5 Ικανότητα που αφορά στην εφαρμογή γνώσεων βασικού επιπέδου στην εκτέλεση διαφόρων εργασιών, οι περισσότερες των οποίων είναι τυπικές, στοιχειώδεις και επαναλαμβανόμενες. Ικανότητα που αφορά στην εφαρμογή εξειδικευμένων γνώσεων στην διεκπεραίωση σημαντικού φάσματος διαφόρων εργασιών, σε διάφορα πεδία εφαρμογής. Ορισμένες από τις εργασίες είναι περίπλοκες ή μη επαναλαμβανόμενες και απαιτείται κάποιος βαθμός υπευθυνότητας και αυτονομίας. Συχνά απαιτείται συνεργασία με άλλους, ίσως μέσω της συμμετοχής σε ομάδες εργασίας. Ικανότητα που αφορά στην εφαρμογή εξειδικευμένων γνώσεων στην διεκπεραίωση μεγάλου φάσματος διαφόρων εργασιών σε διάφορα πεδία εφαρμογής, περισσότερες των οποίων είναι περίπλοκες και μη επαναλαμβανόμενες. Απαιτείται μεγάλος βαθμός υπευθυνότητας και αυτονομίας και συχνά επίβλεψη ή καθοδήγηση άλλων. Ικανότητα που αφορά στην εφαρμογή γνώσεων σε ένα μεγάλο φάσμα διαφόρων περίπλοκων τεχνικών ή επαγγελματικών εργασιών που εκτελούνται σε διαφορά πεδία εφαρμογής και με σημαντικό βαθμό προσωπικής ευθύνης και αυτονομίας. Αναλαμβάνει την ευθύνη για την εργασία άλλων και συχνά την κατανομή των πόρων. Ικανότητα που αφορά στην εφαρμογή ενός φάσματος βασικών αρχών μέσα σε διαφορετικά και συχνά απρόβλεπτα πλαίσια. Απαιτείται πολύ σημαντική προσωπική αυτονομία και συχνά πολύ μεγάλος βαθμός ευθύνης για την εργασία άλλων και για την κατανομή ουσιαστικού μέρους των πόρων καθώς επίσης υπευθυνότητα για ανάλυση, διάγνωση, σχεδιασμό, προγραμματισμό, εφαρμογή και αξιολόγηση. 29
30
Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α ΙΙ Απεικόνιση Ηλεκτρονικών Εντύπων 31
32
ΟΘΟΝΗ 1: ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ Βήμα 1: Καταχώρηση Στοιχείων Βήμα 2: Τεκμηρίωση Στοιχείων
34
ΟΘΟΝΗ 2: ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΕΚ Βήμα 1: Καταχώρηση Στοιχείων Βήμα 2: Τεκμηρίωση 35
36
ΟΘΟΝΗ 3: ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΕΚ 37
38
ΟΘΟΝΗ 4: ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΓΚΡΙΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ 39