είκτης Κόστους Αποκατάστασης και Βαθµός Βλάβης σε Κτίρια Οπλισµένου Σκυροδέµατος

είκτης Κόστους Αποκατάστασης και Βαθµός Βλάβης σε Κτίρια Οπλισµένου Σκυροδέµατος Σ.Η. ρίτσος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τµήµα Πολιτικών Μηχανικών, Πανεπιστήµιο Πατρών Ν.Π.Καρέλα Πολιτικός Μηχανικός, Πανεπιστήµιο Πατρών Μ.Λ.Παύλου, Φοιτήτρια Τµήµατος Πολιτικών Μηχανικών, Πανεπιστήµιο Πατρών Λέξεις κλειδιά: είκτης κόστους αποκατάστασης, επέµβαση, σεισµός, βαθµός βλάβης, επισκευή, αποκατάσταση. ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα από µία συστηµατική επεξεργασία που αφορά το κόστος των επεµβάσεων αποκατάστασης των οικοδοµών της Πάτρας, µετά τον ισχυρό σεισµό του Ιουλίου 1993. Ελέχθησαν 423 κτίρια µε φέροντα οργανισµό το οπλισµένο σκυρόδεµα. Στοιχεία τα οποία εξετάζονται είναι ο αριθµός των ορόφων, η ύπαρξη υπογείου, το ποσοστό τοιχοπληρώσεων του ισογείου, το έτος κατασκευής και ο βαθµός βλάβης της κατασκευής. Από την διερεύνηση των παραπάνω παραµέτρων προέκυψε ότι: α) το κόστος αποκατάστασης είναι εντυπωσιακά µικρό για υψηλούς βαθµούς βλάβης και δεν εξαρτάται από το ποσοστό τοιχοπληρώσεων του ισογείου ή την ύπαρξη υπογείου, αλλά µειώνεται όσο αυξάνει το πλήθος των ορόφων. β) στα παλαιά κτίρια το κόστος αποκατάστασης είναι εν γένει µεγαλύτερο από το αντίστοιχο των καινούριων όχι όµως για µικρούς βαθµούς βλάβης. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα µιας εκτεταµένης διερεύνησης που αφορά τη σχέση του κόστους αποκατάστασης των κτιρίων µε το βαθµό βλάβης τους. Εξετάστηκαν οι οικοδοµές της πόλης της Πάτρας, που επλήγησαν στο σεισµό του 1993 και στη συνέχεια επισκευάστηκαν ή ενισχύθηκαν. Ο σεισµός είχε µέγεθος 5,4 βαθµούς της κλίµακας Ρίχτερ και επίκεντρο 7 χιλιόµετρα νότια της πόλης. Τα στοιχεία προέκυψαν από µια συστηµατική επεξεργασία των σχετικών φακέλων µελέτης, που υποβλήθηκαν στο Τ.Α.Σ. της Πάτρας και αφορούν σχεδόν το σύνολο των κατασκευών εντός των διοικητικών ορίων του ήµου Πατρέων, για τις οποίες εγκρίθηκε η µελέτη και χρηµατοδοτήθηκε η αποκατάσταση µέχρι το τέλος του 1999. Στην παρούσα εργασία αξιολογούνται τα στοιχεία που αφορούν κτίρια µε φέροντα οργανισµό από οπλισµένο σκυρόδεµα, που ήσαν 423. Το πλήθος των ορόφων, η ύπαρξη µαλακού ορόφου, η ύπαρξη υπογείου και το έτος κατασκευής των κτιρίων είναι οι παράµετροι των οποίων εξετάζεται η επιρροή τους στο δείκτη κόστους αποκατάστασης και στην σχέση του µε το βαθµό βλάβης.

2. ΚΟΣΤΟΣ ΜΕΤΑΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ Ο συνολικός εγκεκριµένος από το Τ.Α.Σ. προϋπολογισµός των επεµβάσεων αποκατάστασης στα κτίρια από οπλισµένο σκυρόδεµα προέκυψε να είναι της τάξης των 900 εκ. δρχ ενώ η αρχική πρόταση των µελετών ανέρχεται στο 1,3 δις δρχ. Στον Πίνακα 1 παρουσιάζεται ο συνολικός προταθείς (µε βάση τις µελέτες των µηχανικών) προϋπολογισµός καθώς και ο τελικός εγκριθείς (από το Τ.Α.Σ.). Πίνακας 1. Συνολικό κόστος επεµβάσεων στα κτίρια από οπλισµένο σκυρόδεµα Προταθείς προϋπολογισµός (δρχ) Εγκριθείς προϋπολογισµός (δρχ) οµηµένη επιφάνεια κτιρίων (m 2 ) 1.295.492.024 904.517.935 90.623 Το κόστος αποκατάστασης κρίθηκε σκόπιµο να διαχωριστεί σε κόστος φερουσών και µη φερουσών επεµβάσεων ώστε τα αποτελέσµατα να δείξουν πιο τµήµα της κατασκευής έχει πληγεί περισσότερο. Στα κτίρια που εξετάστηκαν, το κόστος των µη φερουσών επεµβάσεων απορρόφησε το 78% του συνολικού προϋπολογισµού ενώ των φερουσών µόλις το 22%. Στη συνέχεια της παρούσας εργασίας, χρησιµοποιούνται µόνο τα στοιχεία του εγκριθέντος προϋπολογισµού. Αξίζει πάντως να σηµειωθεί ότι το πραγµατικό κόστος αποκατάστασης των κτιρίων, ήταν εν γένει αυξηµένο κατά 40-50% σε σχέση µε τον εγκεκριµένο προϋπολογισµό τους. Εποµένως, για µια εκτίµηση της τάξης µεγέθους των πραγµατικών δεικτών κόστους αποκατάστασης θα πρέπει οι τιµές που προκύπτουν στην συνέχεια να πολλαπλασιαστούν µε 1,5. 3. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΙΚΤΩΝ ΚΟΣΤΟΥΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΒΑΘΜΩΝ ΒΛΑΒΗΣ Για την εξαγωγή των συµπερασµάτων κρίνεται σκόπιµο να ορισθεί ένας αδιάστατος οικονοµικός δείκτης αποκατάστασης που να εκφράζει το κόστος επέµβασης σε σύγκριση µε την αξία κατασκευής νέων ιδίων κτιρίων. Έτσι ως δείκτης κόστους αποκατάστασης ενός κτιρίου i ορίζεται: Kόστος επέµβασης στο κτίριο i Cδ i = (1) Αξία κτιρίου i και σε µία οµάδα Ν κτιρίων, ο µέσος δείκτης ορίζεται είτε ως: Ν κόστους επέµβασης κτιρίου i Κόστος επέµβασης σε Ν κτίρια i= 1 Cδ = = (2) Αξία Ν κτιρίων N αξία κτιρίου i i= 1 είτε ως: Cm Ν Cδi i= 1 = (3) N

Για µεγάλο πλήθος δεδοµένων δείγµατος οι τιµές των C δ και C m είναι περίπου ίδιες. Για µικρό πλήθος δεδοµένων συνήθως προκύπτει C δ C m. Ο δείκτης C m θα µπορούσε εν γένει να θεωρηθεί αντιπροσωπευτικότερος (Dowrick et al 2003), ιδίως όταν το κόστος εξετάζεται σε επίπεδο ανεξάρτητων ιδιοκτησιών. Εξάλλου, προκειµένου να ληφθεί υπόψη ο επιµερισµός του κόστους σε φέρουσες και µη φέρουσες επεµβάσεις, ο συµβολισµός των δεικτών C δi, C δ και C m συµπληρώνεται µε την προσθήκη των δεικτών 1 και 2 αντίστοιχα, στην βάση των παραπάνω συµβόλων. Έτσι για παράδειγµα συµβολίζεται: C δi1 ο δείκτης κόστους αποκατάστασης των φερουσών επεµβάσεων στο κτίριο i, C δi2 ο δείκτης κόστους αποκατάστασης των µη φερουσών επεµβάσεων στο κτίριο i. Σηµειώνεται ότι για το σύνολο των κτιρίων που εξετάζονται οι δείκτες C δ και C m προέκυψαν της τάξης του 0,05. Οι παραπάνω τιµές δηλώνουν ότι οι βλάβες στα εκ σκυροδέµατος κτίρια ήταν σχετικά µικρές. Αξίζει να επισηµανθεί ότι οι αντίστοιχες τιµές για τα εκ φέρουσας τοιχοποιίας βλαβέντα κτίρια της πόλης έχουν προκύψει αρκετά µεγαλύτερες C δ 0,11 και για τα διατηρητέα C δ 0,24, ( ρίτσος κ.α. 2001). Στην συνέχεια της παρούσας εργασίας και προκειµένου να αξιολογηθεί ο βαθµός αξιοπιστίας των µέσων τιµών, σε κάθε περίπτωση, υπολογίζεται και παρατίθεται στους σχετικούς πίνακες η τυπική απόκλιση (σ ) των δεδοµένων. Ο χαρακτηρισµός του επιπέδου βλαβών (βαθµού βλάβης) των κτιρίων που εξετάστηκαν ακολουθεί την κατάταξη που χρησιµοποιήθηκε κατά τον Πρωτοβάθµιο και ευτεροβάθµιο Μετασεισµικό έλεγχο των κτιρίων (ΥΠΕΧΩ Ε - ΟΑΣΠ 1997) και παρουσιάζεται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2. Χαρακτηρισµός επιπέδου βλαβών κτιρίων Χαρακτηρισµός βαθµού βλάβης Καταλληλότητα για χρήση Συµβολισµός στην παρούσα εργασία Χωρίς βλάβες 1.1 Κατάλληλο (πράσινο) Β1 Ελαφρές βλάβες 1.2 Κατάλληλο (πράσινο) Β2 Σηµαντικές βλάβες 2.1 Προσωρινά ακατάλληλο (κίτρινο) Β3 Σοβαρές βλάβες 2.2 Προσωρινά ακατάλληλο (κίτρινο) Β4 Βαριές βλάβες 3.1 Ακατάλληλο (κόκκινο) Β5 Κατάρρευση 3.2 Ακατάλληλο (κόκκινο) Β6 4. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΑΡΙΘΜΟΥ ΟΡΟΦΩΝ Στο Σχήµα 1 απεικονίζονται τα διαγράµµατα συσχέτισης των δεικτών κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης ανάλογα µε το πλήθος των ορόφων. Σε αγκύλη [ ] σηµειώνεται το πλήθος N των κτιρίων του δείγµατος που αντιστοιχούν σε κάθε περίπτωση. Στον Πίνακα 3 παρουσιάζονται οι µέσοι δείκτες C δ και C m µαζί µε την τυπική απόκλιση σ, ανάλογα µε το πλήθος των ορόφων και ανεξάρτητα από βαθµό βλάβης. Όπως µπορεί να παρατηρηθεί από τις τιµές των διαγραµµάτων του Σχήµατος 1 και τα αποτελέσµατα του Πίνακα 3 (ιδίως αυτά που προέρχονται από αντιπροσωπευτικό πλήθος κτιρίων) ο δείκτης κόστους αποκατάστασης δείχνει να µειώνεται, όσο αυξάνει το πλήθος των ορόφων. Είναι επίσης φανερό ότι, για επίπεδα βλαβών µέχρι Β4 το κόστος των µη φερουσών επεµβάσεων ξεπερνά σηµαντικά το αντίστοιχο των φερουσών, και µόνο σε κτίρια µε βαριές βλάβες αντιστρέφεται η παραπάνω εικόνα. Μάλιστα για επίπεδα βλαβών Β2 και Β3, το κόστος των φερουσών επεµβάσεων, σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, είναι ασήµαντο και θα µπορούσε να αγνοηθεί.

0,12 είκτης κόστους αποκατάστασης 0,0585 1όροφα 0,0538 55 0,0954 0,0759 36 47 96 0,0118 Β2 [39] Β3 [21] Β4 [9] Β5 [0] cm1 cm2 cm 2όροφα 52 22 0,0795 81 0,0550 67 13 43 09 57 38 83 Β2 [83] Β3 [56] Β4 [33] Β5 [3] Β. Βλάβης 0,14 0,12 3όροφα 4όροφα 0,1294 0,0730 29 0,0574 0,0510 31 0,0527 20 91 09 19 0,0143 03 Β2 [40] Β3 [14] Β4 [14] Β5 [3] 08 0,0311 0,0368 86 00 00 Β2 [15] Β3 [8] Β4 [2] Β5 [0] 00 75 5όροφα 0,0558 20 0,0396 76 0,0564 6όροφα 01 00 00 Β2 [16] Β3 [2] Β4 [2] Β5 [0] 0,0112 24 Β2 [22] Β3 [2] Β4 [0] Β5 [0] Σχήµα 1. Συσχέτιση δείκτη κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης και ανάλογα µε το πλήθος των ορόφων

Πίνακας 3. Πίνακας δεικτών C δ, C m, ανάλογα µε το πλήθος των ορόφων Αριθµός ορόφων 1 2 3 4 5 Ν 69 175 71 25 64 C δ 7 0,054 0,051 0,031 0,031 C m 0,072 0,058 9 1 3 σ 3 0,038 5 0,034 4 Εξάλλου µε έκπληξη παρατηρείται ότι ο δείκτης κόστους αποκατάστασης είναι εντυπωσιακά µικρός για υψηλούς βαθµούς βλάβης. Αν και στο συγκεκριµένο δείγµα το πλήθος των κτιρίων µε υψηλό βαθµό βλάβης ήταν µικρό και εποµένως τα συµπεράσµατα διατυπώνονται µε επιφύλαξη, δεν µπορεί κανείς να µην παρατηρήσει την γενικότερη τάση για µικρές τιµές των δεικτών C δ και C m. Αξίζει να σηµειωθεί ότι οι µέσες τιµές των παραπάνω δεικτών κυµαίνονται από έως για επίπεδα βλαβών Β2 έως Β5 αντίστοιχα, και σε καµία ειδικότερη κατηγορία, που εξετάστηκε, οι µέσοι δείκτες κόστους αποκατάστασης, για τον υψηλότερο βαθµό βλάβης, δεν ξεπέρασαν την τιµή 0,13. Βέβαια, οι αντικειµενικοί δείκτες θα προέλθουν µε πολλαπλασιασµό των παραπάνω τιµών µε 1,5. Όµως ακόµα και τότε οι τιµές εξακολουθούν να είναι µικρές για τους εκτιµηθέντες υψηλούς βαθµούς βλάβης. Οι πραγµατικά χαµηλές αυτές τιµές θα πρέπει να αποδοθούν, πιθανότατα, στην τάση των µηχανικών που διενέργησαν την αυτοψία, να υπερεκτιµήσουν τον αντικειµενικό βαθµό βλάβης. 5. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΙΣΟΓΕΙΟΥ Για τον έλεγχο της επιρροής της µορφής του ισογείου στο κόστος αποκατάστασης, έγινε διαχωρισµός σε κτίρια µε πλήρως κτισµένο, µερικώς κτισµένο και άκτιστο ισόγειο. Στο Σχήµα 2 απεικονίζονται τα διαγράµµατα συσχέτισης των δεικτών κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης ανάλογα µε το µορφή ισογείου. είκτης κόστους ΚΤΙΣΜΕΝΟ 96 72 50 24 39 16 11 0,0589 27 0,0768 93 Β2 [144] Β3 [71] Β4 [27] Β5 [2] 75 ΜΕΡΙΚΩΣ ΚΤΙΣΜΕΝΟ 0,0768 0,0550 25 90 75 0,0393 0,0393 16 32 93 97 0,0134 Β2 [60] Β3 [31] Β4 [27] Β5 [2] είκτης κόστους ΑΚΤΙΣΤΟ 0,0303 76 27 0,0518 87 0,0754 0,0583 31 0,0171 79 0,0792 Β2 [9] Β3 [6] Β4 [6] Β5 [2] 87 cm1 cm2 cm Β. Βλάβης Σχήµα 2. Συσχέτιση δείκτη κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης και τη µορφή του ισογείου.

Στον Πίνακα 4 παρουσιάζονται οι µέσοι δείκτες C δ και C m µαζί µε την τυπική απόκλιση σ, ανάλογα µε τη µορφή του ισογείου και ανεξάρτητα από τον βαθµό βλάβης. Πίνακας 4. Πίνακας δεικτών C δ, C m, ανάλογα µε το τη µορφή του ισογείου Μορφή ισογείου Πλήρως κτισµένο µερικώς κτισµένο άκτιστο Ν 243 120 23 C δ 0,052 0,050 0,057 C m 0,058 0,052 0,054 σ 0,038 0,032 0,036 Όπως µπορεί να παρατηρηθεί από τις τιµές των διαγραµµάτων του Σχήµατος 2, σε κτίρια µε άκτιστο ισόγειο το κόστος των φερουσών επεµβάσεων είναι σχεδόν πάντοτε µεγαλύτερο από το αντίστοιχο των µη φερουσών και η επιρροή του από τον βαθµό βλάβης είναι έντονη. Το παραπάνω συµπέρασµα είναι εύλογο δεδοµένου ότι σ αυτές τις περιπτώσεις οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως στα φέροντα στοιχεία του ισογείου. Πάντως το τελικό κόστος αποκατάστασης δεν εξαρτάται από τη µορφή του ισογείου (Σχήµα 2 και Πίνακας 4). ηλαδή στα κτίρια µε κτισµένο το ισόγειο µπορεί µεν οι βλάβες να είναι ελαφρότερες βλάβες αλλά τελικά το κόστος αποκατάστασης τους δεν διαφέρει από το αντίστοιχο για κτίρια µε άχτιστο ισόγειο επειδή προστίθεται και το κόστος αποκατάστασης των τοιχοπληρώσεων. 6. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΥΠΟΓΕΙΟΥ Στο Σχήµα 3 απεικονίζονται τα διαγράµµατα συσχέτισης των δεικτών κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης ανάλογα µε την ύπαρξη υπογείου. 0,12 είκτης κόστους αποκατάστασης ΜΕ ΥΠΟΓΕΙΟ 0,0503 0,0595 82 72 21 0,0123 0,0719 17 0,0302 0,0992 0,0754 38 Β2 [35] Β3 [15] Β4 [13] Β5 [2] cm1 cm2 cm ΧΩΡΙΣ ΥΠΟΓΕΙΟ 55 28 27 0,0594 40 10 14 0,0537 0,0536 73 26 58 Β2 [180] Β3 [88] Β4 [47] Β5 [4] Σχήµα 3. Συσχέτιση δείκτη κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης και την ύπαρξη υπογείου. Στον Πίνακα 5 παρουσιάζονται οι µέσοι δείκτες C δ και C m µαζί µε την τυπική απόκλιση σ, ανάλογα µε την ύπαρξη υπογείου και ανεξάρτητα από τον βαθµό βλάβης.

Πίνακας 5. Πίνακας δεικτών C δ, C m ανάλογα µε την ύπαρξη υπογείου Ύπαρξη υπογείου ΝΑΙ ΟΧΙ Ν 65 319 C δ 0,050 0,050 C m 0,058 0,055 σ 0,034 0,037 Όπως µπορεί να παρατηρηθεί από τις τιµές των διαγραµµάτων του Σχήµατος 3, και τα αποτελέσµατα του Πίνακα 5 µε εξαίρεση την περίπτωση ελαφρών βλαβών (Β2), σε κτίρια χωρίς υπόγειο ο δείκτης κόστους για µη φέρουσες επεµβάσεις είναι µεγαλύτερος σε σχέση µε τον αντίστοιχο για κτίρια µε υπόγειο. Όµως το τελικό άθροισµα του κόστους των φερουσών και µη φερουσών επεµβάσεων δε φαίνεται να επηρεάζεται από την ύπαρξη του υπογείου (Σχήµα 3 και Πίνακας 5). 7. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΕΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ Για τον έλεγχο της επιρροής του έτους κατασκευής στο κόστος αποκατάστασης, διακρίνονται τρεις βασικές κατηγορίες. Η πρώτη αφορά τις παλαιές κατασκευές που µελετήθηκαν ή κατασκευάστηκαν χωρίς µελέτη πριν το 1960. Η δεύτερη αφορά τις κατασκευές που µελετήθηκαν στην περίοδο 1961 1984. Η τρίτη περιλαµβάνει κατασκευές που µελετήθηκαν µετά την εφαρµογή των πρόσθετων άρθρων του αντισεισµικού κανονισµού που έγινε το 1984. Στο Σχήµα 4 απεικονίζονται τα διαγράµµατα συσχέτισης των δεικτών κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης ανάλογα µε το έτος κατασκευής των κτιρίων. 0,14 0,12 είκτης κόστους ΠΡΟ 1960 0,1196 1961-1984 0,0565 0,0501 0,0524 93 41 08 0,0903 93 Β2[18] Β3[11] Β4[4] Β5[0] 48 0,0584 20 0,0536 28 48 20 90 0,0330 Β2[116] Β3[64] Β4[37] Β5[5] 86 59 27 είκτης κόστους 0,0519 0,0514 0,0515 12 0,0102 47 0,0315 0,0132 1985-1993 cm1 cm2 cm 04 Β2[18] Β3[2] Β4[4] Β5[0] Σχήµα 4. Συσχέτιση δείκτη κόστους αποκατάστασης C m, C m1 και C m2 µε τον βαθµό βλάβης και το έτος κατασκευής

Στον Πίνακα 6 παρουσιάζονται συγκεντρωτικά οι µέσοι δείκτες C δ και C m µαζί µε την τυπική απόκλιση σ, ανάλογα µε το έτος κατασκευής και ανεξάρτητα από τον βαθµό βλάβης. Πίνακας 6. Πίνακας δεικτών C δ, C m, ανάλογα µε το έτος κατασκευής Έτος κατασκευής προ 1960 1961-1984 1985-1993 Ν 33 222 24 C δ 0,075 9 0,051 C m 2 0,056 0051 σ 0,034 0,039 0,019 Όπως µπορεί να παρατηρηθεί από τις τιµές των διαγραµµάτων του Σχήµατος 4 και τα αποτελέσµατα του Πίνακα 6, στα παλαιά κτίρια: α) το κόστος είναι εν γένει µεγαλύτερο από το αντίστοιχο των καινούριων, όµως η διαφορά αυτή εκµηδενίζεται για µικρούς βαθµούς βλάβης. β) η εξάρτηση των δεικτών κόστους αποκατάστασης µε το βαθµό βλάβης είναι ιδιαίτερα έντονη και µειώνεται στα νέα κτίρια. γ) το κόστος των µη φερουσών επεµβάσεων είναι µεγαλύτερο από το αντίστοιχο των φερουσών και η διαφορά αυξάνει µε την αύξηση του βαθµού βλάβης. Στα νέα κτίρια η διαφορά µειώνεται µε την αύξηση του βαθµού βλάβης και γίνεται αρνητική στην περίπτωση που το επίπεδο βλαβών φθάνει στο Β4. 8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από το σύνολο των παραµέτρων που εξετάστηκαν στα κτίρια µε φέροντα οργανισµό από οπλισµένο σκυρόδεµα, που έπαθαν βλάβες στο σεισµό του 1993 στη Πάτρα, µπορούν να συνοψιστούν τα παρακάτω συµπεράσµατα. α) Το κόστος των µη φερουσών επεµβάσεων ξεπερνά σηµαντικά το αντίστοιχο των φερουσών, και µόνο σε κτίρια µε βαριές βλάβες αντιστρέφεται η παραπάνω εικόνα. β) Απροσδόκητα παρατηρείται ότι ο δείκτης κόστους αποκατάστασης είναι εντυπωσιακά µικρός για υψηλούς βαθµούς βλάβης. Το γεγονός αυτό θα πρέπει ίσως να αποδοθεί στην πιθανή τάση των µηχανικών να υπερεκτιµούν τον αντικειµενικό βαθµό βλάβης. γ) ο δείκτης κόστους αποκατάστασης δείχνει να µειώνεται, όσο αυξάνει το πλήθος των ορόφων. δ) Σε κτίρια µε άκτιστο ισόγειο το κόστος των φερουσών επεµβάσεων είναι σχεδόν πάντοτε µεγαλύτερο από το αντίστοιχο των µη φερουσών και η επιρροή του από τον βαθµό βλάβης είναι έντονη. Πάντως το τελικό κόστος αποκατάστασης δεν εξαρτάται από τη µορφή του ισογείου. ε) Σε κτίρια χωρίς υπόγειο ο δείκτης κόστους για µη φέρουσες επεµβάσεις είναι µεγαλύτερος σε σχέση µε τον αντίστοιχο για κτίρια µε υπόγειο. Όµως το τελικό άθροισµα του κόστος των φερουσών και µη φερουσών επεµβάσεων δε φαίνεται να επηρεάζεται από την ύπαρξη του υπογείου. στ) Στα παλαιά κτίρια το κόστος αποκατάστασης είναι εν γένει µεγαλύτερο από το αντίστοιχο των καινούριων. Όµως η διαφορά αυτή εκµηδενίζεται για µικρούς βαθµούς βλάβης.

9. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ρίτσος Σ., Καρέλα Ν. 2001. Κόστος αποκατάστασης κτιρίων στη πόλη της Πάτρας µετά το σεισµό του 1993. 2 Ο Πανελλήνιο συνέδριο αντισεισµικής µηχανικής & τεχνικής σεισµολογίας. Τόµος Β, 437-444, Θεσσαλονίκη. Dowrick D., Rhoades D. and Davenport P..2001 Damage ratios for domestic property in the magnitude 7.2 1968 Inangahua, New Zealand, earthquake. Bull. NZ Nat Soc Earthq Eng, 34(3), 191-213. ΥΠΕΧΩ Ε ΟΑΣΠ. 1997. Οδηγίες για την διενέργεια άµεσου πρωτοβάθµιου µετασεισµικού ελέγχου καταλληλότητας των κτιρίων για χρήση, Αθήνα. 10. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Οι συγγραφείς εκφράζουν ευχαριστίες προς τον ΟΑΣΠ για την εν µέρει χρηµατοδότηση της παρούσας έρευνας.