ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ Σ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑΣ

29 ο ΕΚΛΟΓΟΑΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΠΟΠΟΚΠ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ Σ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑΣ Σας καλωσορίζουµε στο 29 ο Συνέδριο της Οµοσπονδίας µας, όπου η σηµερινή µέρα είναι αφιερωµένη στα Ασφαλιστικά Ταµεία και τα προβλήµατά τους. Το Συνέδριό µας πραγµατοποιείται σε µια ιδιαίτερα κρίσιµη περίοδο από κάθε άποψη. Η παγκόσµια καπιταλιστική κρίση καθορίζει τις εξελίξεις στο οικονοµικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Ζούµε µια κρίση χωρίς προηγούµενο. Κρίση οικονοµική, κρίση πολιτική, κρίση κοινωνική, αλλά κυρίως κρίση αρχών και αξιών. Οι εργαζόµενοι, οι µισθωτοί, οι συνταξιούχοι, στο όνοµα της «δηµοσιονοµικής εξυγίανσης» και της αντιµετώπισης των οξυµµένων κοινωνικών προβληµάτων της χώρας µας, έχουν υποστεί την πιο άγρια και σκληρή µεταπολιτευτικά πολιτική λιτότητας, περικοπής µισθών και επιδοµάτων, κατάργηση των Χ, Π, και ΕΑ, από την κυβέρνηση. Η ελληνική κοινωνία, τα τελευταία χρόνια ζει ένα δηµοσιονοµικό πανικό και ένα κλίµα ιδιότυπης πρωτόγνωρης τροµοκρατίας. Εδώ και µήνες, η κυβέρνηση προβαίνει σε διαδοχικές ανακοινώσεις µέτρων περιορισµού εισοδηµάτων, που όµοιό της δεν έχει ζήσει η ελληνική κοινωνία. Τα µεγάλα θύµατα της οικονοµικής κρίσης και της στοιχειώδους έλλειψης πολιτικής από την κυβέρνηση είναι οι µισθωτοί του ηµοσίου και του Ιδιωτικού Τοµέα, οι συνταξιούχοι, οι νέοι, οι άνεργοι, όλη η ελληνική κοινωνία, που οδηγείται στην φτώχεια, στην εξαθλίωση, στο κοινωνικό περιθώριο. Πρωταγωνιστές στη διαµόρφωση αυτού του κλίµατος και την επιβολή αυτής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, η ΕΕ, το ΝΤ, η Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα, οι αγορές. Μπροστά στο δίλληµα της χρεοκοπίας η κυβέρνηση χωρίς ίχνος κοινωνικής ευαισθησίας και κοινωνικής δικαιοσύνης προχωράει στην µεγαλύτερη αναδιανοµή πλούτου σε βάρος των µη προνοµιούχων σε βάρος των κοινωνικά αδύναµων και ανίσχυρων. Οι τεχνοκράτες των Αθηνών, των Βρυξελλών και του ΝΤ, συναποφασίζουν περικοπές µισθών, συντάξεων, διεύρυνση έµµεσων φόρων, ελαστικοποίηση εργασιακών σχέσεων, ισοπέδωση κοινωνικών δικαιωµάτων και κατακτήσεων. Την ίδια ώρα που ρίχνουν τη χώρα στην ύφεση και αυξάνουν την ανεργία, αφήνουν στο περιθώριο την εισφοροδιαφυγή και την φοροδιαφυγή. 1

Η νεοφιλελεύθερη πολιτική που ασκήθηκε και µε τις σηµερινές πολιτικές ισορροπίες, θα συνεχίσει να ασκείται και να οδηγεί µε µαθηµατική ακρίβεια σε διεύρυνση των ανισοτήτων µε την φτωχοποίηση του Ελληνικού λαού. Η αντιµετώπιση της κρίσης απαιτεί να εφαρµοστεί ένα ολοκληρωµένο σχέδιο µεσοπρόθεσµων αλλαγών και παραγωγικής ανασυγκρότησης µε βασικές κατευθύνσεις: -τον έλεγχο των αγορών και του χρηµατοπιστωτικού κεφαλαίου, -την ανάπτυξη της πραγµατικής οικονοµίας -και την προστασία της κοινωνικής συνοχής γιατί τα µέτρα που έχουν παρθεί τα τελευταία χρόνια έχουν σαν αποτέλεσµα, την άγρια λιτότητα, τη διάλυση του κοινωνικού κράτους, τη φτηνή εργασία, τους µεσαιωνικούς όρους δουλειάς, την πλήρη αποδόµηση της κοινωνικής ασφάλισης και τις βλαπτικές για τον εργαζόµενο µεταβολές της εργατικής νοµοθεσίας. Τα δικαιώµατα των εργαζοµένων που κατακτήθηκαν µε αγώνες του ΣΚ τον προηγούµενο αιώνα θυσιάζονται στο βωµό των δυνάµεων της αγοράς των δανειστών και των κερδοσκόπων. Τα µέτρα που υλοποιήθηκαν και αυτά που όπως δυστυχώς φαίνεται θα υλοποιηθούν το επόµενο διάστηµα από την Τρόικα και την Κυβέρνηση, είναι µέτρα µονοµερή, άδικα και αναποτελεσµατικά. Οι µνηµονιακές επιλογές δεν κατάφεραν να πιάσουν τους στόχους και να τηρήσουν τα χρονοδιαγράµµατα. Ανανεώνονται και αναπροσαρµόζονται συνεχώς µέσω νέων και πιο δυσβάσταχτων οριζόντιων µέτρων, οδηγώντας στην υποβάθµιση του βιοτικού επιπέδου, στην εξαθλίωση όλο και µεγαλύτερου µέρους του λαού. Θεωρούµε απαραίτητο, να αναδείξουµε για µια ακόµα φορά το αδιέξοδο αυτής της πολιτικής που βρίσκεται σε πλήρη ταύτιση µε το µνηµόνιο, µε το µεσοπρόθεσµο πρόγραµµα να βρίσκεται σε εξέλιξη και να µεταφέρει όλα τα βάρη στις πλάτες των αδύνατων στρωµάτων του λαού. Ταυτόχρονα ανοίγει τον δρόµο, για εκποίηση της δηµόσιας περιουσίας, για απολύσεις εργαζοµένων, για την διάλυση ηµόσιων Οργανισµών, για µειώσεις µισθών και συντάξεων. Οι επιλογές µε τα συνεχή εισπρακτικά µέτρα και τα πακέτα δραστικών περικοπών τόσο στο ηµόσιο όσο και στον Ιδιωτικό Τοµέα, µειώνουν τα έσοδα και δεν δηµιουργούν προϋποθέσεις ανάπτυξης στην ελληνική οικονοµία. 2

Τα µέτρα που έχουν ληφθεί και πάντα παρουσιάζονται σαν µονόδροµος για την έξοδο από την κρίση έχουν και τα αποτελέσµατά τους. Παιδιά να λιποθυµούν από την πείνα στα σχολεία Συνταξιούχους να ψάχνουν στους κάδους σκουπιδιών Ουρές στον ΟΑΕ για το επίδοµα ανεργίας Ουρές στα Ταµεία για τα βιβλιάρια υγείας για εξετάσεις για φάρµακα Ράντζα στα νοσοκοµεία και ουρές στα εξωτερικά ιατρεία Ουρές στη ΕΗ για ρυθµίσεις ηλεκτρικού και χαρατσιών. Σπίτια χωρίς ηλεκτρικό Ένας λαός σε απόγνωση σε µια χώρα που δεν ευηµερούν πια ούτε αριθµοί ούτε άνθρωποι. Ειδικότερα το δηµοσιονοµικό έλλειµµα ανήλθε στα 15,9 δις το 2012 στο 8,2 του ΑΕΠ. To δε εξωτερικό χρέος της χώρας που από 183% του ΑΕΠ το 2010, αυξήθηκε στο 226% το 2012 και 261% φέτος παρά τις παρεµβάσεις. Με την καταγεγραµµένη ανεργία τον Ιανουάριο να εκτινάσσεται στο 27,2% από 21,5% τον Ιανουάριο του 2012, η χώρα µας καταγράφει αρνητικό ρεκόρ στην ευρωζώνη, ενώ η πραγµατική στο 32% (µακροχρόνια άνεργοι), µε τους ανέργους να ανέρχονται στο 1.348.742 άτοµα. Το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί στη χώρα τα τελευταία 40 χρόνια. Από το 2010 την υπογραφή του πρώτου µνηµονίου, χάθηκαν 506.803 θέσεις εργασίας. Ιδιαίτερης σηµασίας είναι επίσης η αλµατώδης αύξηση των µακροχρόνια ανέργων, που το 2012 αντιστοιχούσαν στο 39% του συνόλου των ανέργων. Ενδεικτικό µάλιστα, της δυσχερούς οικονοµικής κατάστασης των ανέργων είναι το γεγονός ότι µόλις το 25% του συνόλου των ανέργων παίρνουν επίδοµα ανεργίας. Αλλά και σε αυτούς που καταγράφονται ως εργαζόµενοι πρέπει να πούµε ότι απασχολούνται µε διάφορες ελαστικές µορφές απασχόλησης (3ωρα-4ωρα-3ηµερα- 2ηµερα). Η πολιτική των ελαστικών µορφών απασχόλησης, η εφαρµογή επιχειρησιακών και ατοµικών συµβάσεων και η συµπίεση του εργατικού κόστους έχουν δηµιουργήσει ένα εφιαλτικό εργασιακό τοπίο. Καθώς πρέπει να αναλογιστούµε και τις απώλειες των Ασφαλιστικών Ταµείων απ όλη την επικρατούσα κατάσταση. Στο σηµείο αυτό πρέπει να δούµε τις: 3

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΑΣΚΟΥΜΕΝΗ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 1. Το ¼ του πληθυσµού βρίσκεται πλέον κάτω από το όριο της φτώχειας λόγω της ανεργίας, της περικοπής µισθών και συντάξεων, της αύξησης των έµµεσων φόρων, των εκτάκτων εισφορών, των χαρατσιών και της µεταβολής της φορολογικής κλίµακας. 2. Την αδυναµία των εργαζοµένων που έχουν συνάψει δανειακές συµβάσεις σε συνάρτηση µε τη ραγδαία µείωση των αποδοχών τους έχει σαν αποτέλεσµα να µην µπορούν να ανταποκριθούν στις προγραµµατισµένες δόσεις στεγαστικών δανείων και χωρίς µάλιστα υπαιτιότητά τους. 3. Οι εργαζόµενοι στο ηµόσιο µε την εφαρµογή του µισθολογίου την κατάργηση δώρων και επιδοµάτων συνυπολογιζόµενων των επιπτώσεων του πληθωρισµού µετρούν απώλειες του 40% της αγοραστικής τους δύναµης. 4. Αντίστοιχα κινήθηκαν και οι µισθοί του Ιδιωτικού τοµέα µε την εφαρµογή µέτρων ελαστικών µορφών εργασίας και την κατάργηση της Εθνικής Συλλογικής Σύµβασης Εργασίας. 5. Υποβάθµιση των κοινωνικών παροχών µε την κατάργηση Οργανισµών, όπως ΟΕΕ και ΟΕΚ καθώς και παροχών υγείας µε συγχωνεύσεις νοσοκοµειακών κέντρων υγείας. 6. Οι συνταξιούχοι µε την εφαρµογή του µνηµονίου του µεσοπρόθεσµου και των εφαρµοστικών νόµων είδαν τις συντάξεις τους κύριες και επικουρικές να µειώνονται σε επίπεδα επιδοµάτων. 7. Οι δικαιούχοι εφάπαξ είδαν την χορηγία που δικαιούνταν να µειώνεται έως και 83% 8. Τα Ασφαλιστικά Ταµεία κύριας-επικουρικής-πρόνοιας παρουσιάζουν εικόνα διάλυσης και κατάρρευσης από έλλειψη πόρων-υποδοµών και έλλειψης προσωπικού. Πρέπει να σταθούµε αναλυτικότερα στις ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Μια συνοπτική καταγραφή της κατάστασης που επικρατεί στα Ασφαλιστικά Ταµεία έχει ως εξής: 4

Η ύφεση, η ανεργία, οι ελαστικές µορφές εργασίας η αδήλωτη εργασία έχουν οδηγήσει τα Ταµεία σε εφιαλτική κατάσταση. Το πρώτο 2µηνο του έτους τα έσοδα υποχώρησαν κατά 696 εκατ. Η εκτίµηση του ελλείµµατος στα ασφαλιστικά ταµεία αγγίζει τα 2,5 δις και για τον ΕΟΠΥΥ το 1,5 δις χωρίς να αποκλείονται και µεγαλύτερη αύξηση του ελλείµµατος από αστοχίες υπολογισµών. ΙΚΑ Στον µεγαλύτερο Ασφαλιστικό φορέα η κατάσταση είναι δραµατική. Κάθε µήνα ο Οργανισµός κάνει έναν αγώνα δρόµου να εξασφαλίσει τις συντάξεις του µήνα. Το πρώτο 2µηνο του έτους υπήρξε υστέρηση εσόδων κατά 14% σε σχέση µε το 2012 και ενώ η εκτίµηση του προϋπολογισµού ήταν της τάξης του 7%. Οι απώλειες του Ιδρύµατος από την ανασφάλιστη εργασία αγγίζουν το 36% µε τις απώλειες για το σύστηµα να ξεπερνούν τα 6,5 δις. Με τις µειώσεις µισθών και θέσεων εργασίας το ΙΚΑ έχει απώλειες άλλα 1,5 δις το 2013 (ποσοστιαία, κάθε µονάδα ανεργίας προκαλεί απώλεια εσόδων 250 εκατ). Οι ληξιπρόθεσµες οφειλές από ενεργές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 8 δις και από ανενεργές επιχειρήσεις στα 4,5 δις. Το ΙΚΑ για τις συντάξεις κάθε µήνα χρειάζεται περί τα 800 εκατ. µε τον αριθµό των συνταξιούχων να αυξάνεται συνεχώς. Κάθε χρόνο υποβάλλονται περίπου 145.000 αιτήσεις για συνταξιοδότηση. ΟΑΕΕ Σε σύνολο 774.000 ασφαλισµένους το 2012 οι 380.000 ενεργοί ασφαλισµένοι δεν πληρώνουν εισφορές µε οφειλές κοντά στα 5,9 δις από 3 δις το 2011. Από τις επιχειρήσεις που διέκοψαν τις εργασίες τους 196.000 ασφαλισµένοι διέκοψαν την ασφάλισή τους στο Ταµείο αφήνοντας οφειλές 1,5 δις. Να σηµειώσουµε ότι τον τελευταίο χρόνο διέκοψαν τις εργασίες τους περίπου 35.000 στο Ταµείο. Ένας στους δύο ελεύθερους επαγγελµατίες δεν καταβάλει τις εισφορές του 5

στον ΟΑΕΕ µε αποτέλεσµα οι απλήρωτες εισφορές στο Ταµείο να φτάνουν στα 7,4 δις από 3,5 δις που ήταν το 2009. Στον ΟΑΕΕ το έλλειµµα αναµένεται να φτάσει τα 830 εκατ µε δεδοµένη τη µείωση των εσόδων από τις εισφορές που έχει υπερβεί το 30%. Με δεδοµένη την οικονοµική δυσπραγία των ασφαλισµένων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, πρόβληµα στον προϋπολογισµό του Ταµείου δηµιουργεί και η πρόταση για ακύρωση της εισφοράς επί του τζίρου των επιχειρήσεων η οποία είχε ενταχθεί στον προϋπολογισµό του 2013 ποσού 150 εκατ ή 600 συνολικά 2013-2014. Αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόµενο νέας µείωσης των συντάξεων που χορηγεί ο Οργανισµός σε 350.000 συνταξιούχους. ΟΓΑ Με 624.970 ασφαλισµένους και 1.149 ενεργές επιχειρήσεις µε 624.934 συνταξιούχους γήρατος Έλληνες και 60 αλλοδαπούς 112.218 συνταξιούχους αναπηρίας Έλληνες και 98 αλλοδαπούς 5.249 ανασφάλιστους Έλληνες και 1.834 αλλοδαπούς και 16.366 επιδοµατούχους (τρίτεκνοι - πολύτεκνοι) Ασφαλισµένοι χωρίς καθυστερούµενες εισφορές 313.578 (50,17%) Έναντι 58% το 2012 Ασφαλισµένοι µε ρύθµιση 18.638 (2,98%) Έναντι 6% το 2012 Ασφαλισµένοι µε καθυστερούµενες εισφορές 288.587 (46,18%) Έναντι 36% το 2012 Ασφαλισµένοι για ένταξη σε ρύθµιση 4.167 (0,67%) ΣΥΝΟΛΟ 624.970 Με Μέσο Όρο οφειλή τα 2.500,00 6

Οι συνολικές οφειλές 729.242.244 µέχρι 31/12/2012 οι καθυστερούµενες εισφορές του 2012 ανέρχονται σε 508.572.519 ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΕΤΕΑ Ένα Ταµείο µεγάλο που καλύπτει ηµόσιο και Ιδιωτικό Τοµέα µε 2,5 εκατ ενεργούς ασφαλισµένους και 1.025.000 συνταξιούχους. Με µηνιαία δαπάνη για συντάξεις 200 εκατ Με προϋπολογισµένα έσοδα 4.133 δις Με προϋπολογισµένα έξοδα 4.296 δις Έλλειµµα -163 εκ. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ανά ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΦΟΡΕΑ και ΜΕΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ανά ΦΟΡΕΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΜΕΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΤΕΑΜ 680.000 212 ΤΕΑ Υ 236 ΤΕΑ Υ ΤΑ ΚΥ 218.220 300 ΤΕΑΠΟΚΑ 331 ΤΑΥΤΕΚΩ ΕΛΤΑ 73.000 182 7

ΕΗ 439 ΟΤΕ 330 ΕΡΤ-ΕΟΤ 479 ΕΤΒΑ ΤΕΑΙΓΕ ΤΕΑΠΟΖΟ 242 ΤΕΑΙΤ ΤΕΑΥΕΚ 287 41.500 ΤΕΑΥΝΤΠ 549 ΤΕΑΧ 237 ΕΤΑΤ 641 1.025.000 Χρέος της Πολιτείας είναι να στηρίξει το ΕΤΕΑ και δι αυτού τη δηµόσια καθολική επικουρική ασφάλιση στη χώρα µας. Εξάλλου χρωστούµενα καλείται να αποπληρώσει. εν πρέπει να ξεχνάµε ότι το µεγαλύτερο κοµµάτι του ΕΤΕΑ είναι το ΕΤΕΑΜ (2003-2013) ή ΙΚΑ-ΤΕΑΜ (1983-2003) ή ΤΕΑΜ (1980-1983) τα αποθεµατικά του οποίου στήριξαν τις παροχές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ όλα τα προηγούµενα χρόνια και την επιβίωσή του τα τελευταία δυο. Ο ν.3655/2008 προσδιόρισε την οφειλή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προς το ΕΤΕΑΜ την 31-12- 2007 στα 2,5 δις, αθροίζοντας απλώς τα ετήσια πλεονάσµατα, χωρίς ουσιαστικά κανένα ανατοκισµό. Οφειλή που µε τα στοιχεία του 2012 προσεγγίζει τα 500 εκ.. Εφόσον όµως το ΕΤΕΑΜ λειτουργούσε από την σύστασή του αυτοτελώς, µε συντηρητικούς υπολογισµούς, βάσει των αποδόσεων της Τράπεζας Ελλάδος, τα αποθεµατικά του την 31-12-2007 ξεπερνούν τα 6 δις, µε ταµειακή υστέρηση 25% σε σχέση µε τον λογιστικό υπολογισµό τους. Κεφάλαια δηλ του ΕΤΕΑΜ τουλάχιστον 3,5 δις δαπανήθηκαν µέχρι 31-12-2007 για την στήριξη της κύριας σύνταξης και των παροχών υγείας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Η στόχευση του Ν. 4052/2012 δεν είναι µόνο τα αποθεµατικά των εντασσοµένων πλεονασµατικών ταµείων αλλά φέρνει και µια σειρά αλλαγών. 8

1. Καταργεί το διανεµητικό σύστηµα και δηµιουργεί ένα καθαρά κεφαλαιοποιητικό σύστηµα µε την δηµιουργία ατοµικών µερίδων ασφαλισµένων 2. Καθορίζει το ποσό σύνταξης µε (α) δηµογραφικά δεδοµένα από επίσηµους πίνακες θνησιµότητας (β) εισάγει το πλασµατικό ποσοστό επιστροφής που θα εφαρµόζεται στις συνολικά καταβληθείσες εισφορές (γ) πρωτοπορεί εισάγοντας την επιλογή ή όχι της µεταβίβασης της σύνταξης στα δικαιόδοχα µέλη κατά τη στιγµή της συνταξιοδότησης του ασφαλισµένου. (δ) προβλέπει συντελεστή βιωσιµότητας ο οποίος θα αναπροσαρµόζεται σε ετήσια βάση στις νέες και στις ήδη καταβαλλόµενες συντάξεις, µέσω ενός µηχανισµού µειωµένης τιµαριθµικής αναπροσαρµογής, ανάλογα µε τις καταβαλλόµενες εισφορές. Αν προκύψει έλλειµµα τότε δεν αποκλείεται η αναπροσαρµογή της σύνταξης κάθε τρίµηνο µε πρόταση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής. Αποκλειόµενης κάθε µεταφοράς πόρων από τον κρατικό προϋπολογισµό. Για το τεράστιο θέµα των ενοποιήσεων των Επικουρικών Ταµείων θα πρέπει να τονίσουµε ότι: ότι οι ασφαλισµένοι δεν έχουν καµιά ευθύνη για τις πολιτικές που εφαρµόστηκαν µέχρι σήµερα στα Επικουρικά Ταµεία. Η λύση στο πρόβληµα δεν είναι ούτε η εσωτερική ανακατανοµή των πόρων εντός του συστήµατος, ούτε οι οριζόντιες περικοπές, αλλά η στήριξη της επικουρικής ασφάλισης µε πολιτικές, γιατί διαχρονικά υποστηρίξαµε την άποψη ότι η επικουρική ασφάλιση αποτελεί τον 2 ο πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης. ( ΗΜΟΣΙΑ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ) Εκτός του ΕΤΕΑ παρέµειναν τέσσερα ταµεία και µετασχηµατίστηκαν σε Επαγγελµατικά Ταµεία ΝΠΙ. - ΤΕΑΥΕΤ - ΤΕΑΑΠΑΕ - ΤΕΑΥΦΕ - ΤΕΑΠΕΠ Σε κάθε περίπτωση πάντως ούτε οι συνταξιούχοι αυτών των ΝΠΙ θα γλυτώσουν τις περικοπές. 9

Στις αναλογιστικές τους µελέτες γίνεται ιδιαίτερη µνεία για αναγκαστικές µειώσεις από 15 έως 44 %, ώστε τα ΝΠΙ να καταστούν βιώσιµα µελλοντικά. Πάντως στο Επαγγελµατικό Ταµείο Ασφαλισµένων στην εµπορία τροφίµων η µείωση των επικουρικών συντάξεων έγινε µε την καταβολή της σύνταξης Απριλίου και µεταφράζεται σε 30% για το ποσό πλέον των 100,00. ΤΠ Υ Με το Ν.4093/2012 προβλέπονται οι µειώσεις του εφάπαξ βοηθήµατος ποσοστιαία κατά φορέα τοµέα πρόνοιας. Οι µειώσεις εφάπαξ που προβλέφτηκαν µε τον ανωτέρω νόµο είναι υπέρογκες από 1,94% έως και 83% και στηρίχτηκαν σε οικονοµοτεχνικές µελέτες αµφιβόλου ποιότητας και όχι σε αναλογιστικές µελέτες των φορέων-τοµέων κοινωνικής ασφάλισης. Το εφάπαξ των Υ όπως διαµορφώνεται µετά τις συνολικές µειώσεις του 38,13%. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ /ΕΤΗ ΧΩΡΙΣ ΜΕΙΩΣΗ ΜΕΙΩΣΗ 15% Ν.3986/2011 ΤΕΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΜΕΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΥΟ ΜΕΙΩΣΕΙΣ 35 έτη ΠΕ 63.277,65 53.786,00 41.592,71 39.926,38 35 έτη ΤΕ 60.584,36 51.496,71 39.822,41 38.214,00 35 έτη Ε 54.324,96 46.176,22 35.708,07 34.220,62 35 έτη ΥΕ 46.986,12 39.938,20 30.884,21 29.603,42 25 έτη ΠΕ 39.897,28 33.912,69 26.224,68 25.184,73 25 έτη ΤΕ 38.216,24 32.483,80 25.119,72 24.118,93 25 έτη Ε 34.284,24 29.141,60 22.535,20 21.603,49 25 έτη ΥΕ 29.691,11 25.239,99 19.518,08 18.715,83 Αποχωρήσαντες από το ηµόσιο έως 31/12/2009 Αποχωρήσαντες 1/1/2010 µέχρι και 31/7/2010 Αποχωρήσαντες 1/8/2010 µέχρι και 31/12/2010 Αποχωρήσαντες 1/1/2011 και εφεξής Πάντως οι κακές οικονοµοτεχνικές µελέτες της ΓΓΚΑ φαίνονται και στον τοµέα πρόνοιας υπαλλήλων ΝΠ µε την µείωση στο 42,29 % παρότι τα στοιχεία του τοµέα δεν δικαιολογούν µείωση. Μετά τις διαµορφωµένες µειώσεις : Το ΤΠ Υ έχει υπογράψει µνηµόνιο συνεργασίας µε το Υπ. Εργασίας για την έκδοση 30.000 εφάπαξ για το 2013 για την απορρόφηση της επιχορήγησης 1.139.000.000 όπως διαµορφώθηκε την 31/12 /2011. 10

Από τα 1.139.000.000 που έχουν εγκριθεί από την κρατική επιχορήγηση για την πληρωµή των ληξιπρόθεσµων οφειλών του Ταµείου έχουν απορροφηθεί έως σήµερα 260.000.000,00 Όλο το 2012 δόθηκαν 11.227 εφάπαξ κόστους 466.317.652 µε µέσο όρο εφάπαξ 41.535,00 Από αυτά: 10.231 εφάπαξ κόστους 426.317.652 από εισφορές και 996 εφάπαξ κόστους 40.000.000 από επιχορήγηση Από 1/1/2013 έως 31/3/2013 έχουν δοθεί 8.866 εφάπαξ κόστους 326.171.222 µε µέσο όρο εφάπαξ 40.259 Από αυτά: 3.125 εφάπαξ κόστους 110.716.110 από εισφορές και 5.741 εφάπαξ κόστους 215.455.112 από την επιχορήγηση Στις 31/3/2013 εκκρεµούν 38.140 εφάπαξ µε Μ.Ο. εφάπαξ 30.551,00 κόστους 1.165.233.924 Πάντως η λογική των µειώσεων στα εφάπαξ δεν σταµατά εδώ. Έχει και συνέχεια µε την εφαρµογή του ανασχεδιασµού της τεχνικής βάσης εφάπαξ παροχών. Το βέβαιον και σε αυτό το νοµοθέτηµα του ΥΠ. Εργασίας είναι ότι θα υπάρξουν και νέες µειώσεις 20% κατά Μ.Ο. από το 2014. Σίγουρα πάντως η νέα βάση υπολογισµού του εφάπαξ πρακτικά είναι ανεφάρµοστη παρότι και εδώ υπήρξε η σύµφωνη γνώµη της Αναλογιστικής Αρχής. πχ εργαζόµενος µε τα ίδια χρόνια ασφάλισης και τις ίδιες εισφορές θα έχουν διαφορετικό ποσό εφάπαξ ανάλογα µε το έτος εξόδου, δηλ ο δικαιούχος θα ποντάρει και στον παράγοντα τύχη. Είναι πασιφανές ότι η επιλογή είναι µία -και για το ΤΠ Υ και για τα Ταµεία Πρόνοιας Ιδιωτικού Τοµέα- µειώσεις στο εφάπαξ ώστε να µην δηµιουργούνται ελλείµµατα χωρίς να απασχολεί το γεγονός ότι ο εργαζόµενος σε όλο τον εργασιακό του βίο πληρώνει προσδοκώντας το όνειρο που λέγεται εφάπαξ για να βελτιώσει την υπόλοιπη ζωή του και να βοηθήσει την οικογένειά του. ΕΟΠΥΥ Με το Ν. 3918 / 2011 συστάθηκε ο Εθνικός Οργανισµός Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ). 11

Επειδή τα θέµατα της υγείας έχουν καθοριστική διάσταση για την ζωή και το µέλλον των εργαζοµένων αλλά και των 9,5 εκατ και πλέον ασφαλισµένων, έγκαιρα είχαµε επισηµάνει ότι θα έπρεπε, της έναρξης λειτουργίας του να έχει προηγηθεί η κατάλληλη προετοιµασία, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα προβλήµατα αλλά και να µην υπονοµευτεί η αξιοπιστία και η βιωσιµότητα του ΕΟΠΥΥ, προτείνοντας να δοθεί µεγάλη προσοχή - Στο ανθρώπινο δυναµικό, στην στελέχωση ( ιοικητικό-υγειονοµικό-ιατρικό) προσωπικού του Οργανισµού - Στις παροχές του Οργανισµού προς τους ασφαλισµένους - Στην µηχανογράφηση (συνταγογράφηση) - Στη φαρµακευτική δαπάνη Αντ αυτού, και ενώ ο ιδρυτικός Νόµος 3918/2011 προέβλεπε κρατική επιχορήγηση του ΕΟΠΥΥ στο 0,6 % του ΑΕΠ δηλαδή 1.295.000.000 µέσα σε λίγους µήνες µε το Ν.4051/2012 το ποσοστό µειώθηκε στο 0,4 του ΑΕΠ δηλ 795.000.000 µια µείωση της τάξης των 500.000.000. Μείωση που πέρασε στην φαρµακευτική δαπάνη και από 2.750.000.000-500.000.000 έγινε 2.250.000.000. Να σηµειώσουµε ότι και οι εισφορές ασφαλισµένων και συνταξιούχων βγαίνουν µειωµένες λόγω της αύξησης των ανέργων, της µείωσης µισθών και συντάξεων, το κλείσιµο επιχειρήσεων. Οι οφειλές των φορέων που κληρονόµησε έχουν ενταχτεί στον ΕΟΠΥΥ και πρέπει να αποδίδονται σε µηνιαία βάση αγγίζουν 1,4 δις (ΙΚΑ-ΟΑΕΕ-ΟΓΑ-ΟΠΑ -ΤΥ ΚΥ). Ο Οργανισµός αυτό το διάστηµα κινείται στη λογική του όσα εισπράττω τόσα πληρώνω. Όµως µε συσσωρευµένο έλλειµµα 4 δις θα οδηγηθεί σε κατάρρευση η οποία θα συµπαρασύρει και τα νοσοκοµεία του ΕΣΥ, εξαιτίας των νοσηλίων που µένουν ανεξόφλητα ήδη από τους ασφαλιστικούς φορείς στον ΕΟΠΥΥ. Ο ΕΟΠΥΥ κινδυνεύει τους επόµενους µήνες να βρεθεί σε καθολική αδυναµία αποπληρωµής των άµεσων υποχρεώσεών του, αν δεν πάρει έκτακτη επιχορήγηση. Την ίδια στιγµή η σοβαρή έλλειψη σε υλικά και κυρίως αντιδραστήρια απαραίτητα για τη λειτουργία των µικροβιολογικών και βιοµηχανικών εργαστηρίων του Οργανισµού έχει δηµιουργήσει τεράστια προβλήµατα λειτουργίας µε τα περισσότερα να 12

υπολειτουργούν, µε αποτέλεσµα οι ασφαλισµένοι να κατευθύνονται σε ιδιωτικά εργαστήρια καταβάλλοντας συµµετοχή 15% - 30% στις διενεργούµενες εξετάσεις. Πρέπει άµεσα: Να αυξηθεί η κρατική επιχορήγηση του ΕΟΠΥΥ τουλάχιστον στο επίπεδο που προέβλεπε ο ιδρυτικός νόµος στο 0,6 % του ΑΕΠ. Οι καταβολές των εισφορών του κλάδου υγείας να πηγαίνουν απευθείας στον ΕΟΠΥΥ (και όχι στα επιµέρους ταµεία αι µετά αν αποδίδονται στον ΕΟΠΥΥ) Συµψηφισµός οφειλών του ΕΟΠΥΥ ή των κλάδων υγείας των Ταµείων που διαδέχτηκε προς παρόχους υγείας µε τις δικές τους φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Επιβολή αυστηρών κυρώσεων για παραβάτες µε αυστηρά οικονοµικά πρόστιµα (γιατρούς φαρµακοποιούς - ασφαλισµένους). ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΦΚΑ Την τραγική οικονοµική κατάσταση των ασφαλιστικών ταµείων από την συνεχιζόµενη µείωση των εισροών από εισφορές εξαιτίας της υψηλής ανεργίας, της µείωσης µισθών, των ελαστικών σχέσεων εργασίας και της υψηλής εισφοροδιαφυγής, καθώς και της αύξησης των εκροών από την αύξηση των συνταξιοδοτήσεων, ήρθε να επιδεινώσει το κούρεµα των ελληνικών οµολόγων, η βύθιση του χρηµατιστηρίου και η απαξίωση της ακίνητης περιουσίας των Ταµείων. Με το PSI (κούρεµα) Τα ασφαλιστικά ταµεία διέθεταν στο Κοινό Κεφάλαιο της ΤτΕ 15,97 δις και Οµόλογα Ελλ. ηµοσίου 6,52 δις Συνολικά 22,49 δις τα οποία µετά από την διαδικασία του κουρέµατος έχασαν το 53,50% δηλ 11,92 δις 13

Αν λάβουµε υπόψη µας τις τιµές διαπραγµάτευσης των νέων (κουρεµένων οµολόγων) λήξεως 2023-2042 οι πραγµατικές απώλειες είναι της τάξεως του 53%-65% της νέας ονοµαστικής αξίας. εν πρέπει να παραγνωρίζουµε το γεγονός και των απωλειών σε τόκους που πριν το PSI ανήρχοντο σε 700 µε 800 εκ και τώρα δεν ξεπερνούν τα 120 µε 160 εκ Σήµερα παρουσιάζεται ένα νέο δίλληµα στα Ασφ. Ταµεία και τις ιοικήσεις τους ως προς την συµµετοχή ή µη των Ταµείων στη διαδικασία αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας. Παραθέτουµε τον πίνακα µετοχών των Ασφαλιστικών Ταµείων Α/Α ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΟΧΩΝ 1 ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 36.885.498,00 2 ΟΑΕΕ 10.326.290,00 3 ΕΤΑΑ 28.282.123,00 4 ΕΤΑΠ-ΜΜΕ 578.513,00 5 ΤΠ Υ 653.802,00 6 ΕΤΕΑ 25.189.792,00 7 ΜΤΠΥ 5.435.074,00 8 ΤΑΠΙΤ 536.363,00 9 ΤΕΑΠΑΣΑ 3.869.050,00 10 ΤΑΥΤΕΚΩ 3.008.241,00 11 ΑΕ ΑΚ 200.000,00 12 ΣΥΝΟΛΟ 114.964.746,00 Οι ασφαλιστικοί φορείς κατέχουν το 16% των µετοχών της Τράπεζας Ελλάδος. Με δεδοµένη την άσχηµη οικονοµική κατάσταση των ΦΚΑ για την συµµετοχή υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν περίπου 150.000.000,00 Πάντως η µη συµµετοχή των ΦΚΑ στη διαδικασία αύξησης του Μετοχικού Κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας θα έχει σαν αποτέλεσµα τον περιορισµό της συµµετοχής του Ελληνικού ηµοσίου στο Μετοχικό Κεφάλαιο της τράπεζας. Καθώς και στη αποµείωση της υφιστάµενης µετοχικής θέσης των Ταµείων καθώς από το 16% σήµερα θα συρρικνωθεί στο 1,6 %. Όλα αυτά συµβαίνουν πάντοτε χωρίς να υπάρχει δέσµευση από την κυβέρνηση για την κάλυψη της ζηµιάς που πάντοτε προκύπτει στους ΦΚΑ (είτε από άτοκες καταθέσεις, είτε PSI, είτε χρηµατιστήριο). 14

Παρατηρώντας τα µέχρι τώρα στοιχεία, είναι ξεκάθαρο τι κατάσταση επικρατεί στην Κοινωνική Ασφάλιση. Οι επιλογές µέχρι τώρα είναι, η µείωση των συντάξεων (κύριων και επικουρικών), η µείωση του προσωπικού, η µείωση του εφάπαξ βοηθήµατος, η µείωση παροχών υγείας και κάθε κοινωνικής παροχής, για την µείωση των ελλειµµάτων. ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΠΟ 1-8-2010 ΕΩΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΙΩΣΗΣ ΑΠΌ 1.8.2010 ΑΠΌ 1.8 2011 1.Α. ΕΙΣΦΟΡΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΑΠΟ 1.400,01 ΕΩΣ 1.700,00 ΕΥΡΩ 3% 3% (Ν.3863/2010 άρθρο 38 και Ν. 3986/2011, άρθρο 44,παρ.10) " 1.700.01 " 2.000,00 ΕΥΡΩ 4% 6% " 2.000,01 " 2.300,00 ΕΥΡΩ 5% 7% Η εισφορά υπολογίζεται σε ολόκληρο το ποσό της σύνταξης, " 2.300,01 " 2.600,00 ΕΥΡΩ 6% 9% χωρίς να μειώνεται κάτω από τα 1.400 Ευρώ " 2.600,01 " 2.900,00 ΕΥΡΩ 7% 10% " 2.900,01 " 3.200,00 ΕΥΡΩ 8% 12% " 3.200,01 " 3.500,00 ΕΥΡΩ 9% 13% " 3.500,01 ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΑΝΩ 10% 14% 1.Β. Επιπλέον εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων ΚΑΤΩ ΤΩΝ 60 ΕΤΩΝ από 1/8/2011 ΑΠΌ 1.8 2011 (Ν.3986/2011,άρθρο 44,παρ.11) ΑΠΟ 1.700,01 ΕΩΣ 2.300,00 ΕΥΡΩ 6% Η επί πλέον εισφορά υπολογίζεται σε ολόκληρο το ποσό της σύνταξης, " 2.300,01 " 2.900,00 ΕΥΡΩ 8% μετά την αφαίρεση της ανωτέρω(1.α.) εισφοράς, χωρίς να " 2.900,01 ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΑΝΩ 10% μειώνεται κάτω από τα 1.700 Ευρώ 2. ΜΕΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ από 1.11.2011 ΑΠΌ 1.112011 2.α. (Ν.4024/2011,άρθρο 2,παρ.1): Συνταξιούχοι κάτω των 55 ετών : 40% Για τη μείωση λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης μετά τις αφαίρεση ων ανωτέρω υπό(!α) και (1Β) εισφορών. Η μείωση υπολογίή ζεται στο τμήμα της σύνταξης άνω των 1.000 Ευρώ. 2.β. (Ν.4024/2011,άρθρο 2,παρ.2): Συνταξιούχοι από 55 ετών συμπληρωμένων και άνω: 20% Για τη μείωση λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύνταξης μετά τις αφαίρεση ων ανωτέρω υπό(!α) και (1Β) εισφορών. Η μείωση υπολογίζεται στο τμήμα της σύνταξης άνω των 1.200 Ευρώ. 3. ΜΕΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΠΌ 1.1.2012 ΑΠΌ 1.12012 (Ν.4051/2012,άρθρο 6,παρ.1) Για τη μείωση λαμβάνεται υπόψη το ποσό της καταβλητέας την 1.1.2012 κύριας σύνταξης.η μείωση υπολογίζεται στο άνω των 1.300 Ευρώ ποσό 12% της σύνταξης. Το ποσό της σύνταξης μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.300 Ευρώ. ΠΡΟΣΟΧΗ! Από όλες τις ανωτέρω εισφορές και μειώσεις εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα,ή το επίδομα απολύτου αναπηρίας του άρθρου 42 του Ν.1140/1981 και του άρθρου 30 του Ν. 2084/92 ή πρόκειται για θύματα τρομοκρατικών ενεργειών ή βίαιων 15

συμβάντων, καθώς και ορφανικές οικογένειες αυτών ή είναι συνταξιούχοι,σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 3232/04 όπως ισχύει ή της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του Ν. 2227/1994. 4) Πλέον των ανωτέρω με τον Ν. 4019/11 άρθρο 20,παρ. 8, καταργήθηκε από 1.7.2011 η εξαίρεση από το ανώτατο όριο σύνταξης του άρθρου 51 του Ν.2084/1992, της προσαύξησης της σύνταξης για τα πάνω από 35 χρόνια ασφάλισης. Επίσης στον περιορισμό του ανωτάτου ορίου υπάγονται και τα οικογενειακά επιδόματα. ΜΕΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ από 1/1/2013 (ν. 4093/2012 υποπαράγραφος ΙΑ5 µείωση συντάξεων και εφάπαξ βοηθηµάτων) Από 1.1.2013 η µηνιαία σύνταξη ή το άθροισµα των µηνιαίων συντάξεων άνω των 1.000,00 από οποιαδήποτε πηγή και για οποιαδήποτε αιτία µειώνονται ως εξής: α. ποσό σύνταξης ή αθροίσµατος άνω των 1.000,01 και ως 1.500,00 µειώνεται στο σύνολο του ποσού κατά 5% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναποµένει δεν µπορεί να υπολείπεται των 1.000,01 β. ποσό σύνταξης ή αθροίσµατος από 1.500,01 και ως 2.000,00 µειώνεται στο σύνολο του ποσού κατά 10% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναποµένει δεν µπορεί να υπολείπεται των 1.425,01 γ. ποσό σύνταξης ή αθροίσµατος από 2.000,01 και ως 3.000,00 µειώνεται κατά ποσοστό 15% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναποµένει δεν µπορεί να υπολείπεται των 1.800,01 δ. ποσό σύνταξης ή συντάξεων από 3.000,01 και άνω µειώνεται κατά ποσοστό 20% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναποµένει δεν µπορεί να υπολείπεται των 2.550,01 Στο ως άνω άθροισµα λαµβάνονται υπόψη τα µερίσµατα καθώς και κάθε είδους προσαυξήσεις. Επί του αθροίσµατος αυτού το ποσό της µείωσης επιµερίζεται αναλογικά σε κάθε φορέα. Για την κατανόηση των µειώσεων των συντάξεων κύριων και επικουρικών, παραθέτουµε τον παρακάτω πίνακα που δείχνει το ποσό της τον αριθµό των συνταξιούχων και το ποσοστό ανά κατηγορία που αντιστοιχεί καθώς και το ποσό της δαπάνης που αναλογεί. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ποσό Αριθµός Ποσοστό Άθροισµα Ποσοστό Ποσό δαπάνης συντάξεων κατηγορίας κατηγοριών κατηγορίας Έως 500 1.327.316 46% 46% 484.447.393,20 23% 500,01-600 391.711 14% 60% 209.167.897,39 11% 600,01-700 207.608 7% 67% 133.612.708,27 6% 700,01-800 123.006 5% 72% 91.010.007,49 4% 800,01-900 94.271 3% 75% 79.175.120,45 4% 900,01-1.000 89.198 3% 78% 84.047.238,62 4% 16

1000,01-1.100 81.049 3% 81% 84.708.125,28 4% 1.100,01-1.200 71.588 2% 83% 82.176.939,29 4% 1.200,01-1.300 73.878 3% 86% 92.228.977,67 5% 1.300,01-1.400 65.281 2% 88% 87.998.443,30 4% 1.400,01-1.500 61.431 2% 90% 88.708.493,74 4% 1.500,01-1.600 62.018 2% 92% 96.206.725,31 5% 1.600,01-1.700 43.055 2% 94% 70.959.127,98 4% 1.700,01 + 217.223 6% 100% 425.005.686,60 18% 2.908.633 2.109.452.884,59 ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ 17

ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΏΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ Την πορεία των περικοπών της κύριας σύνταξης ακολούθησε και η επικουρική. Η πρώτη µείωση επιβλήθηκε µε το Ν.3986/2011 όπου θεσπίστηκε η ειδική εισφορά συνταξιούχων επικουρικής ασφάλισης µε απόδοση στο ΑΚΑΓΕ, από 1/9/2011 για όλα τα Ταµεία για επικουρικές συντάξεις άνω των 300 µε κλιµακούµενο ποσοστό παρακράτησης. 301-350 3% 351-400 4% 401-450 5% 451-500 6% 501-550 7% 551-600 8% 601-650 9% 651κ άνω..10% εύτερη µείωση από 1-11-2011 µε το Ν.4024/2011 Για το ΕΤΕΑΜ 30% για ποσό σύνταξης άνω των 150. Για ΕΗ ΟΤΕ κλπ 15% για όλο το ποσό της επικουρικής σύνταξης. Για το ΜΤΠΥ 20% και για το ποσό άνω των 500 σε 50% Τρίτη µείωση από 1/1/2012 µε το Ν. 4051/2012 για ποσά σύνταξης Από 200-250 σε 10% 250,01-300 σε 15% άνω των 300,01 σε 20% στον πίνακα φαίνονται οι απώλειες στις επικουρικές συντάξεις ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ σε ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕΤΑ 1-9-11 ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 1-11-2011 ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 1-1-2012 ΜΕΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ σε ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΙΩΣΗ 18

σε σε σε 200 200 185 185 15 7,5 % 300 300 255 217 83 27,6 % 400 384 314 251 149 37 % 500 470 374 299 201 40 % 600 552 431 345 255 42,5 % Οι µειώσεις των επικουρικών συντάξεων και για το 2013 συνεχίζονται µε το Ν.4093/2012 διότι όπως αναφέραµε και στις κύριες συντάξεις, η όποια µείωση πάει αθροιστικά στα ποσά κύριας-επικουρικής-επιδοµάτων-βοηθηµάτων κλπ. Από 1-1-2013 ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΥΡΙΑ κ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ 1352,00 ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ 1 Μείωση 5% - 67,60 1.000,01-1.500 µετά την µείωση 1.284,40 όχι µικρότερο των 1.000,01 ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΥΡΙΑ κ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ 1.528,00 ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ 2α Μείωση 10% - 152,80 1.500,01-2.000 το ποσό που 1.375,20 αποµένει όχι λιγότερο από Καταβλητέο 1.425,01 1.425,01 ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΥΡΙΑ κ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ 1.800,00 ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ 2β Μείωση 10% -180,00 1.620,00 ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΥΡΙΑ κ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ 2.300,00 ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ 3 Μείωση 15% -345,00 2.000,01-3.000,00 το ποσό που 1.955,00 αποµένει όχι λιγότερο από 1.800,01 Πέρα από τα προβλήµατα που αναδείξαµε και πόσο αυτά επηρεάζουν την πορεία και την βιωσιµότητα του ασφαλιστικού συστήµατος πρέπει να σταθούµε στο περιβάλλον και τις συνθήκες που υπάρχουν στα Ταµεία σήµερα. Με δυο λέξεις µπορούµε να χαρακτηρίσουµε την κατάσταση που επικρατεί ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟ ΧΑΟΣ κ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ. 19

Σε συνδυασµό µε την µεγάλη έλλειψη προσωπικού η κατάσταση στα Ταµεία είναι ανησυχητική. Τα οργανικά κενά είναι πάνω από 40% και ό,τι λειτουργεί σήµερα, λειτουργεί µόνο βάση του φιλότιµου των εργαζοµένων. Ενδεικτικός είναι ο πίνακας που ακολουθεί: ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΦΚΑ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΕΣ 2010 ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΕΣ 2011 ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΕΣ 2012 ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΕΣ 2013 ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ ΙΑΦΟΡΑ ΤΑΠΙΤ 153 147 119 114-39 -25,5 ΟΓΑ 629 552 475 474-155 -25 ΕΤΑΠ-ΜΜΕ 98 92 78 77-21 -22 % Ο Α Ε Ε ΜΟΝ 1372 1176 1024 836-536 -39 Ι ΑΧ 1281 1276 1224 1079-202 -16 ΣΥΜΒ 305 225 249 232-73 -24 ΣΥΝΟΛΟ 2958 2677 2497 2147-811 -27,5 Ε Τ Ε Α ΤΕΑΙΤ 247 230 220 216-31 ΤΕΑ Υ 175 150 134 131-44 ΕΤΕΑΜ 66 70 84 84 +18 ΣΥΝΟΛΟ 488 450 438 431-57 -12 ΤΥ ΚΥ-ΟΠΑ 735 224 212 216 0 ΤΠ Υ 79 74 69 95 +16 +20 ΤΑΥ ΤΕΚ Ω ΜΟΝ 333 316 289 52-281 0 ΥΓΕΙΟΝ- ΙΑΤΡΟΙ 100 98 96-100 0 ΕΤΑΑ 712 708 650 640-52 -7,3 Ε Ο Π Υ Υ ΙΟΙΚΗΤ ΜΕΤΑΦΟΡΑ από ΙΚΑ 1390 1376 +1376 0 ΤΑΥΤΕΚΩ ΥΓΕΙΟΝ ΟΠΑ 2894 2864 +2864 0 ΓΙΑΤΡΟΙ ΟΑΕΕ 6627 6233 +6233 0 Μον,Αορ Ι Κ ΜΟΝΙΜ ΟΙ 9229 5930-3759 20

Α Ι ΑΧ 360 ΥΓΕΙΟΝ ΟΜΙΚΟΙ 4618 ΕΟΠΥΥ 0-4618 0 ΓΙΑΤΡΟΙ 1601-1601 0 Ι ΑΧ ΓΙΑΤΡΟΙ 5208-5208 0 Πολλά χρόνια αναζητούνται λύσεις και συζητούνται πρωτοβουλίες για το πώς θα αντιµετωπιστούν τα σοβαρά προβλήµατα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Απ αυτή τη συζήτηση κατά την άποψή µας λείπει ο παράγων εργαζόµενος και η συµβολή του στην αντιµετώπιση των προβληµάτων. Είναι λάθος να πιστεύουν ότι ψηφίζοντας ένα νόµο, αντιµετώπισαν αυτόµατα και τα προβλήµατα. Τα προβλήµατα για να αντιµετωπιστούν χρειάζονται σχέδιο, προγραµµατισµό, αναδιοργάνωση. Οι συνθήκες και το εργασιακό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα δύσκολο για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις του συστήµατος και την καθηµερινότητα των πολιτών. Οι εργαζόµενοι βρίσκονται καθηµερινά στην πρώτη γραµµή αντιµέτωποι µε χρόνια προβλήµατα και ανεπάρκειες του συστήµατος. Σε πολλές περιπτώσεις αυτοί χρεώνονται προσωπικά τις δυσλειτουργίες του συστήµατος και λειτουργούν ως κυµατοθραύστες της δικαιολογηµένης οργής και αγανάκτησης των πολιτών. Το σοβαρό έλλειµµα στην ενηµέρωση, στην εκπαίδευση, στην επιµόρφωση, στην εξοικείωση µε τις νέες τεχνολογίες, είναι χαρακτηριστικό των υπηρεσιών. Αντιλαµβάνεστε πλέον όλοι ότι η κατάσταση στο χώρο µας είναι τραγική και αν θέλουµε να δώσουµε ώθηση πρέπει εµπράκτως ως Πολιτική Ηγεσία να στηρίξετε την εφαρµογή µιας άλλης πολιτικής που θα συµβάλει αποτελεσµατικά στην επίτευξη των κρίσιµων στόχων και των χρονοδιαγραµµάτων. Πιστεύουµε ότι παρά την κρισιµότητα της κατάστασης, για την οποία πάντως δεν ευθυνόµαστε, µε εργαζόµενους απαξιωµένους και κοινωνικά περιθωριοποιηµένους δύσκολα µπορεί κανείς να ελπίζει και να προσδοκά ότι θα αντιµετωπιστούν µε επιτυχία τα οικονοµικά και λειτουργικά προβλήµατα των Ταµείων και θα επιτευχθούν οι προσδοκόµενοι στόχοι. Η έλλειψη προσωπικού, οργάνωσης και µηχανογράφησης έχει σαν αποτέλεσµα να παρατηρούνται µεγάλες καθυστερήσεις στην απονοµή παροχών. 21

Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι ο πίνακας που ακολουθεί: ΤΑΜΕΙΟ ΙΚΑ 152.000 ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ/ΕΦΑΠΑΞ 75.000 κύριες 78.000 επικουρ ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΜΕ ΤΟΝ ΦΟΡΕΑ ΙΑ ΟΧΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ 12 µήνες 18 έως 24 µήνες ΟΑΕΕ 15.000 12 µήνες 18 µήνες ΟΓΑ 60.000 12 µήνες 24 µήνες ΤΠ Υ 36.330 24 µήνες υπό την προϋπόθεση της συνέχισης της επιχορήγησης του ταµείου ΗΜΟΣΙΟ 30.000 12 µήνες 24 µήνες ΕΤΕΑ ΕΤΑΑ ΤΕΑ Υ 38.000 2 έτη 3 έτη ΤΕΑΥΕΚ 19.000 3 χρόνια ΧΗΜΙΚΩΝ 572 12 µήνες 16 µήνες ΕΤΕΑΜ Συνάρτηση µε ΙΚΑ 12 µήνες 18-24 µήνες ΤΣΜΕ Ε 3.550 14-16 µήνες Τ.ΝΟΜΙΚΩΝ 2.275 14-16 µήνες ΤΣΑΥ 1.500 16 µήνες Το βασικό συµπέρασµα που εξάγεται σε σχέση µε την λειτουργία την ταµειακή και οικονοµική γενικότερα κατάσταση των Ταµείων, είναι ότι διανύουµε την πιο κρίσιµη περίοδο εδώ και 70 χρόνια που λειτουργεί το ασφαλιστικό σύστηµα. Προβλήµατα το ασφαλιστικό σύστηµα είχε διαχρονικά. Σήµερα όµως βρισκόµαστε στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Παράλληλα πρέπει να τονίσουµε ότι η όποια αντιµετώπιση του οικονοµικού προβλήµατος δεν µπορεί πλέον να γίνει µέσα από αύξηση εισφορών, µέσα από αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, µέσα από µείωση µισθών και συντάξεων, µέσα από την µείωση παροχών υγείας. Όλα αυτά έχουν εξαντληθεί και έχουν εξαντλήσει εργαζόµενους και ασφαλισµένους. 22

Οι βασικές αιτίες του οικονοµικού προβλήµατος των Ταµείων είναι: Η ασυνέπεια του κράτους στις υποχρεώσεις του για την οποία δεν γίνεται καµία αναφορά. Η συνταγµατική επιταγή ότι το κράτος εγγυάται τις συντάξεις δεν αρκεί. Πρέπει να δούµε και για ποιο επίπεδο συντάξεων εγγυάται το κράτος. Η εισφοροδιαφυγή. Πάντα υπήρχε τώρα όµως είναι ανεξέλεγκτη λόγω και της οικονοµικής κατάστασης που επικρατεί και δεν φαίνεται να υπάρχει πολιτική βούληση για την πάταξή της. Η οικονοµική αφαίµαξη των Ταµείων όλα τα χρόνια ύπαρξης του ασφαλιστικού συστήµατος από τις άτοκες καταθέσεις στο χρηµατιστήριο στα δοµηµένα οµόλογα και στην κορύφωση το PSI. Ανεργία ελαστικές µορφές εργασίας αδήλωτη εργασία Το δηµογραφικό πρόβληµα Η εισοδηµατική πολιτική (µείωση µισθών κατάργηση Χ- Π-ΕΑ) Η ανάληψη πραγµατικού κόστους από προγράµµατα εθελουσίας εξόδου Το κλίµα ανασφάλειας στους εργαζοµένους που αποχώρησαν ή αποχωρούν από τις εργασίες τους. Όλα τα µέτρα και οι πολιτικές που εφαρµόζονται κινούνται έξω από το πρόβληµα και το οξύνουν ακόµη περισσότερο. Όλες οι πολιτικές που εφαρµόζονται και τα µέτρα που παίρνονται το τελευταίο διάστηµα δείχνουν ότι το τελευταίο που µας απασχολεί σε τούτη τη χώρα είναι η βιωσιµότητα των Ασφαλιστικών Ταµείων και η αξιοπρέπεια των ασφαλισµένων και των συνταξιούχων. Η κατάσταση την οποία περιγράφαµε είναι πράγµατι ανησυχητική δεν είναι όµως µονόδροµος. Υπάρχουν λύσεις και επιλογές που µπορούν να αντιστρέψουν αυτή την πορεία και να ξαναβάλουν τα Ταµεία σε βιώσιµη οικονοµικά πορεία και αποτελεσµατική λειτουργία. Κλείνοντας, πιστεύουµε ότι µε βάση τα νέα δεδοµένα που διαµορφώνονται, εξαιτίας και των δραµατικών επιπτώσεων από την οικονοµική κρίση αλλά και της πολιτικής που εφαρµόζεται και ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους παρακάτω τοµείς. 23

Να υπάρξει άµεσα ένας συνολικός σχεδιασµός και αναδιοργάνωση των υπηρεσιών των Ταµείων, για να µπορέσουν αυτά να ανταποκριθούν και στις αυξηµένες ανάγκες αλλά και να βελτιώσουν την καθηµερινότητα του πολίτη. Σε διαφορετική περίπτωση όσοι στόχοι και αν τεθούν, είναι βέβαιο ότι δεν θα επιτευχθούν. Να υπάρξει οργανωµένη παρέµβαση µε ενίσχυση των ελεγκτικών µηχανισµών µε στόχο τον περιορισµό της εισφοροδιαφυγής και την καταπολέµηση της ανασφάλιστης εργασίας. Να γίνει ορθολογική αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των Ταµείων Να αποκατασταθούν οι απώλειες των Ταµείων από το κούρεµα (PSI) Να εφαρµοστούν πολιτικές ενίσχυσης και στήριξης της εργασίας µε δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας για να περιοριστεί η εκρηκτική αύξηση της ανεργίας. Η σηµερινή συγκυρία επιβάλει ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά η Κυβέρνηση να αναθεωρήσει συνολικά την πολιτική του µνηµονίου και των εφαρµοστικών νόµων, έτσι ώστε µέσα από πολιτικές ενίσχυσης της απασχόλησης και αναδιανοµής του πλούτου, να διαµορφώσει το περιβάλλον και τις προϋποθέσεις να ζουν οι πολίτες της χώρας χωρίς αβεβαιότητα αλλά µε στοιχειώδη ασφάλεια και αξιοπρέπεια. 24