Πορεία ιµερούς Εµπορίου Ελλάδος Βουλγαρίας (10µηνο 2007)

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Evlogi Georgiev 103, Sofia 1504, Bulgaria, tel.: (003592) 9447959, 9447790, fax: (003592) 9442868 e-mail: economy@grembassysofia.org Ενηµερωτικό δελτίο Νο. 1/Ιανουάριος 2008 Για την πορεία της βουλγαρικής οικονοµίας και τις ελληνο-βουλγαρικές οικονοµικές & εµπορικές σχέσεις Πορεία ιµερούς Εµπορίου Ελλάδος Βουλγαρίας (10µηνο 2007) Σύµφωνα µε προσωρινά στοιχεία της ΕΣΥΕ για το 10µηνο Ιανουαρίου Οκτωβρίου 2007, οι διµερείς εµπορικές σχέσεις Ελλάδος Βουλγαρίας συνέχισαν να διευρύνονται και στα δύο σκέλη τους, τόσο τις ελληνικές εξαγωγές όσο και τις εισαγωγές από την Βουλγαρία. Αναλυτικότερα, και όπως φαίνεται από τα στοιχεία του Πίνακα που ακολουθεί: Πίνακας Στοιχεία ιµερούς Εµπορίου Ελλάδος Βουλγαρίας Προσωρινά στοιχεία Ιανουαρίου Οκτωβρίου 2007 σε εκατ. 10µηνο 2006 10µηνο 2007 Μεταβολή Ελληνικές εξαγωγές 870,0 892,5 + 2,6 Ελληνικές 640,7 675,0 + 5,3 εισαγωγές Όγκος εµπορίου 1510,7 1567,5 + 3,8 Ισοζύγιο + 229,3 + 217,5-5,1 Στοιχεία : ΕΣΥΕ Επεξεργασία : Γραφείο ΟΕΥ Σόφιας Οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν στο διάστηµα Ιανουαρίου Οκτωβρίου 2007 κατά 2,6% σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2006. Παράλληλα συνέχισαν την αύξησή τους (και µάλιστα ταχύτερα από τις εξαγωγές) και οι εισαγωγές της Ελλάδος από την Βουλγαρία, µε ποσοστό 5,3%. Αποτέλεσµα αυτών ήταν ο συνολικός όγκος εµπορίου µεταξύ των δύο χωρών να ανέλθει το 2007 στα 1.567,5 εκατ. ευρώ έναντι 1.510,7 εκατ. ευρώ το 2006, σηµειώνοντας αύξηση κατά 3,8%. Λόγω της ταχύτερης αύξησης των εισαγωγών, το θετικό για την Ελλάδα ισοζύγιο µειώθηκε κατά 5,1% στο εν λόγω διάστηµα. Σύνταξη Ενηµερωτικού ελτίου: ρ. ηµήτρης Ζώµας Σύµβουλος Οικ. & Εµπ. Υποθέσεων Α Τηλ: 00359 2 9444543 e-mail: dzomas@grembassysofia.org Παράκληση: σε περίπτωση αναδηµοσίευσης να αναφέρεται η πηγή 1

Η Βουλγαρία καταλαµβάνει την 4 η θέση στους πελάτες των ελληνικών αγαθών στο εξωτερικό και την 18 η θέση στους προµηθευτές της ελληνικής αγοράς. Ειδικότερα οι εξαγωγές στην Βουλγαρία για το 2007 καταλαµβάνουν το 6,28% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών (οι οποίες σηµειώνεται ότι αυξήθηκαν το 2007 κατά 4%), έναντι 6,36% το 10µηνο του 2006. Επίσης οι ελληνικές εισαγωγές από την Βουλγαρία αντιπροσωπεύουν το 1,45% των συνολικών εισαγωγών της Ελλάδος (οι οποίες αυξήθηκαν το 2007 κατά 9,8% σε σχέση µε το 10µηνο του 2006), έναντι 1,51% το 2006. Συνεπώς, επιγραµµατικά, το διµερές εµπόριο έχει τα εξής χαρακτηριστικά: 1. Συνέχιση της διεύρυνσης, συνεπεία της µεγέθυνσης τόσο των εξαγωγών όσο και των εισαγωγών. Οι εξαγωγές αναµένεται να ξεπεράσουν το 2007 το 1,1 δισεκ.. 2. Ταχύτερη αύξηση των εισαγωγών που οδηγεί σε µείωση του ισοζυγίου, το οποίο εντούτοις παραµένει θετικό για την Ελλάδα. 3. Οι µεγάλοι όγκοι διµερούς εµπορίου, έχουν αναδείξει την Βουλγαρία ως έναν εκ των σταθερά µεγαλύτερων εµπορικών εταίρων της Ελλάδος. 4. Το γεγονός αυτό καθίσταται επιπλέον σηµαντικότερο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ελλάδα είναι και ένας εκ των µεγαλύτερων ξένων επενδυτών στην Βουλγαρία, δηλ. παράγει στην Βουλγαρία προϊόντα που διαφορετικά είναι πιθανόν να τα εξήγε από την Ελλάδα. 5. Πάντως η Βουλγαρία εµφανίζει µία ελαφρά, αλλά συνεχή µείωση της σηµαντικότητάς της τόσο ως αγορά απορρόφησης ελληνικών προϊόντων όσο και ως αγορά προέλευσης των εισαγωγών. Ψήφιση προϋπολογισµού για το 2008 Το Κοινοβούλιο της Βουλγαρίας ψήφισε στις 21-12-07 τον προϋπολογισµό για το 2008 όπου κατά την διάρκεια της συζήτησής του κύριο θέµα υπήρξε η πρόταση της Κυβέρνησης ότι θα ασφαλίσει 600 εκ. ευρώ δάνειο για να χτίσει τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας στην πόλη Belene. Η αντιπολίτευση ζήτησε από τον πρωθυπουργό κ. Stanishev και τον Υπουργό Οικονοµίας κ. Oresharski να εµφανιστούν στο νοµοθετικό σώµα για να δώσουν εξηγήσεις αλλά η κίνησή της απορρίφθηκε. Η εξήγηση του Υπ. Συµβουλίου όπως δηλώνεται στην πρόταση, είναι ότι απαιτείται η κυβερνητική εγγύηση για να χορηγηθεί δάνειο από την ΕΥΡΑΤΟΜ. Αφότου ψηφίστηκε το νοµοσχέδιο προϋπολογισµού στην πρώτη ανάγνωση έναν µήνα πριν, οι βουλευτές έχουν τροποποιήσει δραστικά τους φορολογικούς νόµους, οι οποίοι έπρεπε να αλλάξουν για να καταστεί δυνατή η εισαγωγή του επίπεδου φόρου 10% από το επόµενο έτος. Παρά την αλλαγή, το σχέδιο προϋπολογισµού δεν προβλέπει µείωση στο ποσό των φόρων που θα συλλεχθούν. Τα έσοδα του προϋπολογισµού αναµένεται να ανέλθουν στο 44,1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, µε ένα πλεόνασµα 3% του ΑΕΠ. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Βουλγαρίας Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της Βουλγαρίας αυξήθηκε κατά 5,7% στους πρώτους εννέα µήνες του 2007, έναντι της ίδιας περιόδου του περασµένου χρόνου, ενώ ήταν 6,4% στο πρώτο εξάµηνο σύµφωνα µε το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της χώρας. 2

Το ΑΕΠ στους πρώτους εννέα µήνες του έτους ήταν 20,52 δισεκ. ευρώ και 8,01 δισεκ. ευρώ στο τρίτο τέταρτο όταν η οικονοµική ανάπτυξη ήταν 4,5%. Στο πρώτο τρίµηνο ο ρυθµός ανάπτυξης ήταν 6,2% και στο δεύτερο τρίµηνο 6,6%. Ο τοµέας της γεωργίας κατέγραψε µια πτώση 26,4% κατά τη διάρκεια της περιόδου Ιανουάριος-Σεπτέµβριος 2007, διάστηµα κατά το οποίο σηµειώθηκαν πληµµύρες και διαδοχικά κύµατα υψηλής θερµοκρασίας µε αρνητικές συνέπειες στην συγκοµιδή. Η βιοµηχανική αύξηση ήταν 10,5% και η αύξηση του τοµέα των υπηρεσιών 9,7%. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ για την περίοδο των εννέα-µηνών ήταν 2.665 ευρώ. Το 2006 η οικονοµία της Βουλγαρίας αυξήθηκε κατά 6,1%, ενώ ο επίσηµος στόχος ήταν 6,5%. Ήταν το τρίτο διαδοχικό έτος αργής µείωσης, από 6,6% το 2004 και 6,2% το 2005. Σε ονοµαστικούς όρους, το ΑΕΠ της Βουλγαρίας το 2006 ήταν 49,1 δισεκ. λέβα ή 25,1 δισεκ. ευρώ. (από το ελτίο του Γραφείου Τύπου & Ενηµέρωσης ) Βουλγαρία Οικονοµία-Ε.Ε. Συνέντευξη Β/Προέδρου Γκ.Παρβάνοφ- ηλώσεις Β/υπουργού Οικονοµικών Πλ. Ορεσάρσκι Η εφ. «ΝΤΟΥΜΑ» δηµοσίευσε εκτενή εφ όλης της ύλης συνέντευξη του Β/Προέδρου, Γκ. Παρβάνοφ, την οποία παρέθεσε στον Τ/Σ ΒΒΤ, µε τίτλο «Γκ. Παρβάνοφ: Η Βουλγαρία στέκει σταθερά ως µέλος της Ε.Ε.». Στη συνέντευξη ο Β/Πρόεδρος σηµειώνει ότι «παρά τα αντιφατικά σχόλια, ο ισολογισµός για το 2007 είναι θετικός. Στη χώρα υπάρχει µακροοικονοµική σταθερότητα, την οποία κανείς δεν αµφισβητεί. Έχουµε σταθερούς δείκτες όσον αφορά την οικονοµική άνοδο, τις επενδύσεις, την παραγωγή. Η ανεργία µειώθηκε κάτω από το 7%, παρότι η κυβέρνηση κοντόφθαλµα υποτίµησε κάποιες εστίες έντασης. Υπάρχει, επίσης, σχετική πολιτική σταθερότητα. Σχετική, διότι διαφαίνονται τάσεις αναδιάρθρωσης, ανακατάταξης στους κόλπους των κοµµάτων και στις σχέσεις µεταξύ των βασικών κοινοβουλευτικών δυνάµεων. Σε διεθνές επίπεδο, η Βουλγαρία στέκει σταθερά ως µέλος της Ε.Ε, ως ηγετική δύναµη στα Βαλκάνια και ως κράτος, η φωνή του οποίου ακούγεται ολοένα και πιο ξεκάθαρα». Με πρωτοσέλιδο τίτλο «Ευκαιρίες για τις δύσκολες µεταρρυθµίσεις, σκεπτικισµός για τους ευρωπαϊκούς πόρους», η εφ. «ΝΤΝΕΒΝΙΚ» έγραφε ότι: «Το 2008 θα είναι πιο δύσκολο από το 2007 και πιο εύκολο από το επόµενο, 2009. Αυτή τη λακωνική πρόβλεψη διατύπωσε ο Β/υπουργός Οικονοµικών, Πλ. Ορεσάρσκι, συνοψίζοντας έτσι και τις προβλέψεις της πλειοψηφίας των παρατηρητών και οικονοµικών αναλυτών στη Βουλγαρία. Οι φόβοι σχετίζονται κατ εξοχήν µε τα αρνητικά µηνύµατα που εκπέµπονται σχετικά µε την υγεία της παγκόσµιας οικονοµίας, σε συνδυασµό µε τα εσωτερικά προβλήµατα έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και υψηλά επίπεδα του πληθωρισµού. Οι εκτιµήσεις του Β/Εθνικού Στατιστικού Ινστιτούτου για το επιχειρηµατικό κλίµα στη Βουλγαρία, κατά τον εκέµβριο του 2007, επιβεβαιώνει αυτή την τάση: οι διαθέσεις των επιχειρηµατιών στις αρχές του 2008 έχουν µεταβληθεί από αισιοδοξία προς µετριοπάθεια, ενώ αυξάνονται οι ανησυχίες για ανασφαλές οικονοµικό περιβάλλον, αύξηση των τιµών και µείωση της εγχώριας ζήτησης». 3

Η ε/φ ΣΤΑΝΤΑΡΤ (29.12.2007), σε δηµοσίευµα µε τίτλο «Έλληνες άφησαν στο Σαντάνσκι 3 εκατοµµύρια ευρώ», ανέφερε ότι την περίοδο των Χριστουγέννων περίπου 3.000 Έλληνες επισκέφθηκαν την περιοχή του Σαντάνσκι, στη Νότια Βουλγαρία. Σύµφωνα µε το δηµοσίευµα, τα στοιχεία και οι εκτιµήσεις των επαγγελµατιών της περιοχής δείχνουν ότι κάθε Έλληνας τουρίστας δαπάνησε περίπου 1.000 ευρώ για διαµονή, διασκέδαση και αγορές δώρων. «Αυτό σηµαίνει ότι οι Έλληνες άφησαν περίπου 3 εκατοµµύρια ευρώ στα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και τα καταστήµατα της περιοχής», σηµειώνει το δηµοσίευµα, προσθέτοντας ότι, σύµφωνα µε εκτιµήσεις του Ινστιτούτου Οικονοµίας της Αγοράς, και οι κάτοικοι της Νότιας Βουλγαρίας κατευθύνονται προς τις αγορές της Βόρειας Ελλάδας για να προµηθευτούν ρούχα και τρόφιµα, όπως λάδι, ζάχαρη, ψάρια, ελιές, ρύζι, που είναι φθηνότερα σε σύγκριση µε τη Βουλγαρία. Αύξηση φόρων στα τσιγάρα και καύσιµα Από την 1η Ιανουαρίου τέθηκαν σε ισχύ στη Βουλγαρία οι αυξανόµενες τιµές καπνού και καυσίµων. Οι φόροι τσιγάρων θα αυξηθούν κατά 34% από τον Ιανουάριο ως πρώτη φάση ενός τριετούς προγράµµατος που προβλέπει την αύξηση του φόρου από 31 ευρώ ανά χίλια τσιγάρα σε 64 ευρώ ανά χίλια τσιγάρα µέχρι το 2010. Τα τσιγάρα θα κοστίζουν τώρα 0,55 λέβα (1 ευρώ = 1,95 λέβα) περισσότερο ανά πακέτο το 2008, που είναι ο τελευταίος χρόνος προτού να τεθεί σε ισχύ µια συνολική απαγόρευση στο κάπνισµα στους εσώκλειστους δηµόσιους χώρους. Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα καύσιµα θα αυξηθούν κατά µέσο όρο 10%, µε την τιµή της βενζίνης να αυξάνεται κατά 0,05 λέβα και κατά 0,08 λέβα η τιµή του ενός λίτρου diesel. Το Υπουργείο Οικονοµίας έχει αποφασίσει επίσης να αυξήσει το φόρο στους άνθρακες κατά 1,07 λέβα καθώς και στην ηλεκτρική ενέργεια. Προβλέψεις του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου Η Βουλγαρία µπορεί να υπερνικήσει τις πιέσεις που έχουν ωθήσει τον πληθωρισµό σε ένα υψηλό ποσοστό αυτό το έτος, περιορίζοντάς τον στο 4,5% όπως τέθηκε στον κρατικό προϋπολογισµό του 2008, δήλωσε ο κ. Fernandez- Ansola, εκπρόσωπος του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου ( ΝΤ) για τη Βουλγαρία και η Ρουµανία Η χώρα θα αντιµετωπίσει νέες πληθωριστικές πιέσεις στις τιµές τροφίµων και καυσίµων στο πρώτο τρίµηνο του 2008, αλλά το ποσοστό του πληθωρισµού θα πρέπει να µειωθεί στο δεύτερο εξάµηνο του έτους, σύµφωνα µε τις προβλέψεις του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου. Το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο αναγκάστηκε να τροποποιήσει τις προβλέψεις για τον πληθωρισµό στην Βουλγαρία από 4,5% σε 8%, και έπειτα σε 10% κατά τη διάρκεια του έτους, ενώ τα στοιχεία από το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής παρουσιάζουν τον ετήσιο πληθωρισµό σε 12,6% στα τέλη του Νοεµβρίου. Ο πληθωρισµός είναι ο µόνος σηµαντικός µακροοικονοµικός δείκτης όπου η Βουλγαρία αποτυγχάνει να καλύψει τις απαιτήσεις για το ΜΣΙ 4

(Μηχανισµός Συναλλαγµατικών Ισοτιµιών). Η χώρα προσχώρησε στην ΕΕ τον Ιανουάριο του 2007 και στόχος της είναι η υιοθέτηση του ευρώ το 2010-2011. Η οικονοµία της Βουλγαρίας είναι απίθανο να υποβληθεί σε οποιεσδήποτε δραστικές αλλαγές το 2008 και η αύξηση του ΑΕΠ πρέπει να παραµείνει ισχυρή πρόσθεσε ο κ. Fernandez-Ansola και επανέλαβε τις προειδοποιήσεις της οµάδας του ΝΤ που διεξήγαγε τη διαδικασία επανεξέτασης άρθρου IV (περιοδικοί έλεγχοι του Ταµείου της οικονοµικής υγείας µιας χώρας) τον Οκτώβριο, η οποία πρότεινε ότι η Βουλγαρία πρέπει να καταβάλει περισσότερη προσπάθεια στην µείωση του ελλείµµατος τρεχουσών συναλλαγών. Ο προϋπολογισµός της Βουλγαρίας για το 2008 στοχεύει σε αύξηση του ΑΕΠ 6,4% και έλλειµµα 21,9% που είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Οι τιµές των διαµερισµάτων στην Βουλγαρία Οι τιµές των διαµερισµάτων στην Βουλγαρία θα συνεχίσουν να αυξάνονται το 2008 αλλά µε έναν πιο αργό ρυθµό από το 2007 όταν η απόδοση ήταν 30%, σύµφωνα µε τον κ. Ivanov, ιευθυντή της εταιρίας ακίνητης περιουσίας Yavlena. Οι τιµές αναµένεται να αυξηθούν κατά 12% ως 15% το 2008 δεδοµένου ότι η ζήτηση συνεχίζει να ξεπερνά την προσφορά. Η αύξηση που καταγράφηκε το 2007 ήταν µια έκπληξη για τους εµπειρογνώµονες που είχαν προβλέψει µια αύξηση τιµών περίπου 15% για όλο το έτος, δήλωσε ο κ. Ivanov. Η πρόβλεψη του κ. Dimitrov από την εταιρία Source Residential Properties είναι για µια αύξηση 8% ως 15% το 2008. Η Yavlena προβλέπει πως οι επαγγελµατίες του τοµέα αναµένεται να στρέψουν την προσοχή τους µεσοπρόθεσµα στο κέντρο της Σόφιας όπου βρίσκονται πολλά παλαιά κατοικηµένα κτίρια. Ελάχιστος µισθός για το 2008 Σύµφωνα µε απόφαση του Υπουργικού Συµβουλίου της Βουλγαρίας, ο ελάχιστος µισθός για το 2008 ορίζεται στα 220 λέβα (περίπου 110 ) και το ελάχιστο ωροµίσθιο στα 1,30 λέβα. Εµπορικό έλλειµµα της Βουλγαρίας µε χώρες εκτός της ΕΕ Σύµφωνα µε προσωρινά στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Βουλγαρίας, κατά το διάστηµα Ιανουαρίου Νοεµβρίου 2007, το εµπορικό έλλειµµα της χώρας µε χώρες εκτός της ΕΕ ανήλθε στα 6.711 εκ. λέβα (1ευρώ=1,955 λέβα). Οι εξαγωγές της χώρας σε αυτές τις χώρες ήταν 9.408 εκ. λέβα παρουσιάζοντας αύξηση 11,7% σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2006 ενώ οι εισαγωγές ανήλθαν στα 16.1119 εκ. λέβα παρουσιάζοντας αύξηση 12,9%. Ειδικότερα, το εµπόριο µε την Τουρκία στο εν λόγω διάστηµα ανήλθε στα 5.480 εκ. λέβα (2.712 εκ. λέβα εισαγωγές από την Τουρκία και 2.768 εκ. λέβα εξαγωγές προς την Τουρκία). Το εµπόριο µε την Ρωσία ανήλθε στα 5.460 εκ. λέβα από τα οποία 4.867 εκ. λέβα ήταν εισαγωγές σηµειώνοντας αύξηση 4,2% σε ετήσια βάση. 5

Το εµπόριο µε την Ουκρανία ανήλθε στα 3.090 εκ. λέβα από τα οποία 2.787 εκ. λέβα ήταν εισαγωγές (αύξηση 12,9%) ενώ το εµπόριο µε την Σερβία ανήλθε στα 1.370 εκ. λέβα από τα οποία 1.052 εκ. λέβα ήταν εξαγωγές (αύξηση 31,6%). Κατά την ίδια περίοδο το εµπόριο µε την Κίνα ανήλθε στα 1.210 εκ. λέβα από τα οποία 1.087 εκ. λέβα ήταν εισαγωγές (αύξηση 64%). Το εµπόριο µε την FYROM ανήλθε στα 1.037 εκ. λέβα από τα οποία 514,8 εκ. λέβα ήταν εισαγωγές (αύξηση 111,6%) και 522 εκ. λέβα ήταν εξαγωγές. Η άνοδος στις τιµές των τροφίµων Σύµφωνα µε την State µπανάνας µειώθηκαν κατά 2% (1,36 λέβα ανά κιλό). Commission on Commodity Οι τιµές στις ντοµάτες Exchanges and Market Places της Βουλγαρίας, την δεύτερη εβδοµάδα µειώθηκαν κατά 4,1% σε 2,08 λέβα ανά κιλό και οι τιµές στα αγγούρια του Ιανουαρίου οι τιµές των µειώθηκαν κατά 11,4% και ανήλθαν λάχανων αυξήθηκαν κατά 53% από 0,54 λέβα ανά κιλό σε 0,83 λέβα ανά στα 2,17 λέβα ανά κιλό. Οι τιµές στις πατάτες µειώθηκαν κιλό. Οι τιµές των λεµονιών κατά 1% (0,63 λέβα ανά κιλό) ενώ οι αυξήθηκαν κατά 13,5% σε 2,20 λέβα ανά κιλό. Οι τιµές των πορτοκαλιών αυξήθηκαν κατά 4,4% και ανήλθαν στα 1,18 λέβα ανά κιλό ενώ οι τιµές των µανταρινιών αυξήθηκαν κατά τιµές των µήλων µειώθηκαν κατά 9,1% (1,30 λέβα ανά κιλό). Η τιµή της ζάχαρης αυξήθηκε κατά 0,01 λέβα (1,54 λέβα ανά κιλό), η τιµή του ρυζιού αυξήθηκε κατά 0,035 λέβα (1,47 λέβα ανά κιλό) και 2% (1,97 λέβα ανά κιλό) της η τιµή του αλευριού αυξήθηκε κατά 0,02 λέβα (1,05 λέβα ανά κιλό). 1ευρώ = 1,955 λέβα Είδος Τιµή (λέβα ανά κιλό) Μεταβολή λάχανα 0,83 Αύξηση 53% λεµόνια 2,20 Αύξηση 13,5% πορτοκάλια 1,18 Αύξηση 4,4% µανταρίνια 1,97 Μείωση 2% µπανάνα 1,36 Μείωση 2% ντοµάτες 2,08 Μείωση 4% αγγούρια 2,17 Μείωση 11,4% πατάτες 0,63 Μείωση 1% µήλα 1,30 Μείωση 9,1% είκτης οικονοµικής ελευθερίας Η Βουλγαρία ταξινοµείται στην 59 η θέση σύµφωνα µε τον πρόσφατο ετήσιο δείκτη οικονοµικής ελευθερίας του Heritage Foundation. Το γενικό αποτέλεσµα είναι 0,9% υψηλότερο από πέρυσι, πρώτιστα λόγω της βελτιωµένης εµπορικής ελευθερίας. Η Βουλγαρία ήταν στην 28 η θέση µεταξύ των 41 χωρών στην Ευρώπη λίγο πιο πάνω από τον παγκόσµιο µέσο όρο 60,3%. Η Βουλγαρία κατόρθωσε ακόµα να σηµειώσει καλύτερα αποτελέσµατα από τα µέλη της ΕΕ όπως η Ιταλία, Ρουµανία, Σλοβενία, Ελλάδα και Πολωνία. 6

Η Βουλγαρία σηµείωσε υψηλό βαθµό ιδιαίτερα στην εµπορική ελευθερία και φορολογική ελευθερία, αλλά σηµαντικά κάτω του µετρίου σε δύο άλλους δείκτες - δικαιώµατα ιδιοκτησίας και κυβερνητικό µέγεθος. Η χώρα σηµείωσε 40% όσον αφορά στην διαφθορά, αριθµός που συµφωνεί κατά προσέγγιση µε το παγκόσµιο µέσο όρο. Η έκθεση αναφέρει ότι «η Βουλγαρία χρειάζεται ακόµα ένα πιο ανεξάρτητο δικαστικό σύστηµα. Τα αδύναµα δικαιώµατα ιδιοκτησίας, η διαφθορά και η ανεπαρκής γραφειοκρατία έχουν επιπτώσεις σε άλλους τοµείς της οικονοµικής ελευθερίας». Η έκθεση καλύπτει 162 χώρες και εξετάζει 10 ειδικούς παράγοντες της οικονοµικής ελευθερίας. Η µέση τιµή αγοράς αγροτικών εδαφών στη Βουλγαρία Η µέση τιµή αγοράς γεωργικών εδαφών στη Βουλγαρία το 2007 έφθασε στα 235/ 1000 τ.µ. σηµειώνοντας αύξηση 19% έναντι του 2006 αριθµών, σύµφωνα µε το Υπουργείο Γεωργίας της χώρας. Η αναπληρωτής Υπουργός Γεωργίας κα Buchvarova δήλωσε ότι σχεδόν 125.000 συµβόλαια υπεγράφησαν το 2007 για 1.153 δισεκ. τ.µ. Συνολικά 8% των συµβολαίων αφορούσαν αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, 79% περισσότερο απ' ό,τι το 2006. Η διαφορά των τιµών ήταν σηµαντική µεταξύ διαφορετικών περιοχών της χώρας. Το ακριβότερο γεωργικό έδαφος ήταν στις περιοχές Dobrich και Blagoevgrad µε τις τιµές να υπερβαίνουν τα 400 λέβα/1000 τ. µ. (200 ευρώ/1000 τ.µ.) Η πιο φθηνή τιµή ήταν στις περιοχές γύρω από το Haskovo και Shoumen, όπου οι τιµές ήταν 180λέβα/1000 τ.µ.(90 ευρώ/1000 τ.µ.) Οι επενδύσεις της Βουλγαρίας στην επικοινωνία και τεχνολογία Οι επενδύσεις της Βουλγαρίας στην επικοινωνία και τεχνολογία (ICT) ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν 0,8% σε τρέχουσες τιµές το 2005 και 1% το 2006. Παρά την αύξηση, η Βουλγαρία βρίσκεται πίσω από τις περισσότερες χώρες στην Ευρώπη. Συγκριτικά, το 1980 στην Σουηδία και την Ιταλία το ποσοστό ήταν 1,6% και 2% στις Ηνωµένες Πολιτείες. Αυτά ήταν τα συµπεράσµατα µιας ανάλυσης των δαπανών και επενδύσεων των επιχειρήσεων στην επικοινωνία και τεχνολογία που δηµοσιεύθηκαν πρόσφατα από την Στατιστική Υπηρεσία της Βουλγαρίας. Οι δαπάνες των επιχειρήσεων αναλύονται ως εξής: 37,4% στον εξοπλισµό τηλεπικοινωνιών, σχεδόν 25% στο hardware και µόνο 8,7% στο λογισµικό. Μια µελέτη των δαπανών και των επενδύσεων ICT πραγµατοποιήθηκε επίσης για το 2005.Το δείγµα περιέλαβε 4.500 επιχειρήσεις µε δέκα ή περισσότερους υπαλλήλους στον χρηµατοπιστωτικό τοµέα, καθώς και στους τοµείς της παραγωγής και διανοµής της ηλεκτρικής ενέργειας και θέρµανσης, λιανικό εµπόριο, ξενοδοχεία και εστιατόρια, µεταφορές και επικοινωνίες κ.λ.π. Το 2005, οι επιχειρήσεις ξόδεψαν περισσότερων στο hardware, και το 2006 επένδυσαν περισσότερο στον εξοπλισµό τηλεπικοινωνιών. 7

Οι τιµές των κατοικιών στη Βουλγαρία Οι τιµές των κατοικιών στη Βουλγαρία αυξήθηκαν κατά µέσο όρο 18,6% το 2007 κατά τη διάρκεια του προηγούµενου έτους λόγω της αναπτυσσόµενης αγοράς και της µεγάλης ζήτησης. Η µέση τιµή των κατοικιών σε ολόκληρη τη Βουλγαρία ανέρχεται στα 737 ευρώ/τ.µ. το 2007 έναντι 624 ευρώ/τ.µ. το 2006, σύµφωνα µε στοιχεία της κτηµατοµεσιτικής εταιρίας Address. Στην Σόφια, που έχει τους υψηλότερους µισθούς στη χώρα, καταγράφηκε η υψηλότερη άνοδος στις τιµές πέρυσι (25%) φθάνοντας σε µια µέση τιµή 835 ευρώ/τ.µ. Στην Βάρνα καταγράφηκε αύξηση19% κατά τη διάρκεια του προηγούµενου και η µέση τιµή των κατοικιών ανέρχεται στα 852 ευρώ/τ.µ. Στην Φιλιππούπολη η άνοδος στις τιµές των κατοικιών ήταν 14% στο Burgas 11%, στο Veliko Tarnovo 9% και στο Rousse (στο ούναβη) 41%. Το 2008, η αύξηση των τιµών των κατοικιών αναµένεται να είναι µεταξύ 10-15% σύµφωνα µε τις προβλέψεις της εταιρίας Address. Οι εµπειρογνώµονες της εν λόγω εταιρίας προβλέπουν αύξηση των τιµών στα προάστια και στις κατοικίες µε ποιοτικά χαρακτηριστικά. Το 2007, η µέγιστη ζήτηση ήταν για κατοικίες µε δύο δωµάτια και κουζίνα, οι οποίες πωλήθηκαν µεταξύ 20.000 και 40.000 ευρώ. Οι πωλήσεις τέτοιων κατοικιών αποτελούν το 46% όλων των πωλήσεων. 60% αυτών των κατοικιών αγοράστηκε µε τη βοήθεια των δανείων. Οι πωλήσεις των κατοικιών µε τρία δωµάτια και κουζίνα αποτέλεσαν το 27% και οι πωλήσεις των διαµερισµάτων στούντιο το 14%. Το ακριβότερο σπίτι που πωλήθηκε από τη Address το 2007 ήταν ένα σπίτι στο προάστιο Dragalevtsi της Σόφιας (1,3 εκ. ευρώ) ενώ το ακριβότερο διαµέρισµα στο κέντρο της πόλης πωλήθηκε για 560.000 ευρώ. Η ανεργία στη Βουλγαρία το εκέµβριο Η ανεργία στη Βουλγαρία ήταν 6,91% το εκέµβριο, παρουσιάζοντας µείωση κατά 2,21% σε σχέση µε το προηγούµενο έτος σύµφωνα µε την Εθνική Υπηρεσία Απασχόλησης. Η ανεργία το εκέµβριο παρουσιάζει µια αύξηση 0,29% σε σχέση µε αυτή του προηγούµενου µήνα, φαινόµενο σύνηθες για το τέλος του χρόνου. Ο συνολικός αριθµός Βουλγάρων που εγγράφηκαν στην Εθνική Υπηρεσία Απασχόλησης στο τέλος του χρόνου ήταν 255.910, παρουσιάζοντας αύξηση 4,3% σε σχέση µε τον Νοέµβριο. Η ανεργία στη Βουλγαρία για ολόκληρο το έτος ήταν κατά µέσο όρο 7,75%, µειωµένη κατά 1,86% σε σχέση µε το 2006. Η πορεία των επενδύσεων στη Βουλγαρία Η Βουλγαρική Υπηρεσία Επενδύσεων προβλέπει αύξηση των επενδύσεων στη Βουλγαρία κατά 10% για το 2008. 8

Μιλώντας σε συνέντευξη τύπου ο κ. Stalev, εκτελεστικός διευθυντής της ανωτέρω Υπηρεσίας, δήλωσε ότι η Κυβέρνηση µετατοπίζει την υποστήριξή της από τον τοµέα της ακίνητης περιουσίας και τον τουρισµό προς τα προγράµµατα υψηλής τεχνολογίας, εκπαίδευσης και υγειονοµικής περίθαλψης. Οι ξένες άµεσες επενδύσεις για το 2007 είναι 5.200-5.300 εκ. ευρώ, ήτοι 20% περισσότερο απ' ό,τι το 2006. Η Μεγάλη Βρετανία αναµένεται να είναι ο επενδυτής αριθ. 1 για το 2007, σύµφωνα µε τα προκαταρκτικά στοιχεία της Υπηρεσίας. Από άποψη του όγκου των επενδύσεων από το 1992 ως το 2007, η Αυστρία ταξινοµείται πρώτη µε 4.000 εκ. ευρώ, και ακολουθούν η Μεγάλη Βρετανία µε περίπου 2.400 εκ. ευρώ, η Ολλανδία, η Ελλάδα και η Γερµανία. Το 2007, ο συνολικός όγκος των 62 επενδυτικών προγραµµάτων ανήλθαν στα 5 δισεκ. ενώ το συνολικό ύψος των επενδύσεων που υποστηρίχθηκαν από την Υπηρεσία µεταξύ Αυγούστου 2004 και εκεµβρίου 2007 ήταν περίπου 8 δισεκ.. Εξήντα τοις εκατό των επενδύσεων του 2007 έγιναν στον τουρισµό και την ακίνητη περιουσία. Από το 2008, το κράτος και η Βουλγαρική Υπηρεσία Επενδύσεων θα σταµατήσουν την υποστήριξη για τέτοια προγράµµατα, µαζί µε προγράµµατα για την ηλεκτρική παραγωγή από τις συµβατικές πηγές και βιοµηχανίες όπως η παραγωγή χάλυβα. Στο πλαίσιο του νέου νόµου προώθησης των επενδύσεων, η κρατική υποστήριξη θα στραφεί στις κατασκευές, στην παραγωγή ενέργειας µε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, των υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας, της υγειονοµικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης. Οκτώ προγράµµατα επένδυσης έχουν αρχειοθετηθεί ήδη από την Βουλγαρική Υπηρεσία Επενδύσεων µε την πιστοποίηση «κατηγορία Α». Η πιστωτική επέκταση στην Βουλγαρία Σύµφωνα µε την κεντρική τράπεζα της Βουλγαρίας ο όγκος των πιστώσεων πέρυσι αυξήθηκε κατά 64% και ανήλθε στα 37 δισεκ. λέβα (1ευρώ=1,95 λέβα) Σηµειώνεται ότι η βουλγαρική εθνική τράπεζα στην αρχή του 2007 ήρε τους περιορισµούς που επιβλήθηκαν από το 2004 για να επιβραδυνθεί η πιστωτική αύξηση. Τα µέτρα εφαρµόστηκαν µετά από απαίτηση του διεθνούς νοµισµατικού Ταµείου ( ΝΤ) σε µία προσπάθεια να επιβραδυνθεί η πιστωτική επέκταση από τα υψηλά ποσοστά στο τέλος του 2003 και να συγκρατηθεί το αυξανόµενο έλλειµµα τρεχουσών συναλλαγών. Οι περιορισµοί συγκράτησαν την πιστωτική αύξηση σε ετήσια βάση κάτω από 32% στο τέλος του 2005 και 24% έναν χρόνο αργότερα, αλλά αυτή επιταχύνθηκε πάλι το 2007 αφότου η κεντρική τράπεζα δήλωσε ότι θα χαλάρωνε τους περιορισµούς του στο δανεισµό. Η εθνική τράπεζα αναγκάστηκε να αυξήσει τα αποθεµατικά που υποχρεούνται να διαθέτουν οι εµπορικές τράπεζες, που είναι το ποσό των µετρητών που πρέπει να βάλει κατά µέρος µια τράπεζα για να καλύψει τους κινδύνους κακών δανείων, σε 12% από 8%, αρχίζοντας από το Σεπτέµβριο πέρυσι, αλλά αυτό εµφανίζεται να έχει ασκήσει λίγη επίδραση στην αγορά. 9

Οι θέσεις των Βούλγαρων Βιοµηχάνων: Η Γκρίζα οικονοµία και η διαφθορά Η Bulgarian Industrial Association (BIA) δήλωσε τη 22-1- 2008 ότι ο νόµος περί τοπικών φόρων και τελών δεν είναι σωστός δεδοµένου ότι επιτρέπει στους δήµους να αυξήσουν το φόρο ιδιοκτησίας χωρίς το δικαίωµα στις φορολογικές αξιολογήσεις, γεγονός που δεν οδηγεί στην µείωση της γκρίζας οικονοµίας. Αυτή η γκρίζα οικονοµία τροφοδοτείται από ανεξέλεγκτες µεταφορές χρηµάτων, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΒΙΑ κ. Tebeyan. Είναι κοινή διαπίστωση ότι οι πωλήσεις ιδιοκτησιών στους συµβολαιογράφους γίνεται σε πολύ χαµηλότερη τιµή από την πραγµατική τιµή και ο νόµος περί τοπικών φόρων και τελών θέτει ένα µεγαλύτερο φορτίο στο µέσο ιδιώτη. Γεγονός είναι ότι οι άνθρωποι κατορθώνουν να µείνουν ατιµώρητοι µε τη πληρωµή πολύ λίγου φόρου όταν συνάπτουν αγοροπωλησίες αλλά πρέπει έπειτα να πληρώσουν πολύ υψηλά ποσά σε ετήσια βάση. Ο κ. Tebeyan σηµείωσε έναν άλλο παράγοντα της γκρίζας οικονοµίας δηλ. των σχεδόν 2.000 προϋποθέσεων χορήγησης αδειών, από τις οποίες µόνο 400 είναι πραγµατικοί νόµοι, και κάλεσε το εθνικό γραφείο λογιστικού ελέγχου να ελέγξει αυτές τις προϋποθέσεις και να αφαιρεθούν οι «παράνοµα» εισαγµένες. Ο κ. Velev της Bulgarian Industrial Capital Association είπε ότι τα προβλήµατα υγειονοµικής περίθαλψης επίσης δεν θα λυθούν µέσω της αύξησης των συνεισφορών του εθνικού ταµείου ασφάλειας υγείας (NHIF) εάν η ιδιωτική συγχρηµατοδότηση δεν εισαχθεί επίσης. Ήταν κατηγορηµατικός στην άποψή του ότι οι συνεισφορές πρέπει να µειωθούν δεδοµένου ότι είναι επάνω από το µέσο όρο και συνεχίζουν επίσης να τροφοδοτούν την γκρίζα οικονοµία. Η τρέχουσα δηµόσια µη ανεκτικότητα στη διαφθορά πρόκειται να στραφεί σε απάθεια προειδοποίησε η επιχειρηµατική κοινότητα. Σύµφωνα µε τον κ. Bozhidar, Πρόεδρο του Bulgarian Chamber of Commerce and Industry η επιχειρηµατική κοινότητα πρότεινε την εισαγωγή συνοπτικών διαδικασιών όσον αφορά τις συναλλαγές δωροδοκίας. Στην ετήσια έκθεση του 2007 η Association of Employers' Organizations in Bulgaria ανέφερε ότι οι επιχειρηµατικοί κύκλοι είχαν έναν δύσκολο και µη παραγωγικό διάλογο µε τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Γεωργίας ενώ ο διάλογος µε τα Υπουργεία Οικονοµίας, Παιδείας και Εργασίας ήταν καλός. Η επιχειρηµατική κοινότητα πρότεινε την καθιέρωση ενός Συµβουλίου µε την συµµετοχή εθνικών οργανώσεων εργοδοτών. Μια άλλη πρόταση είναι να εφαρµοσθεί καθεστώς κοινοποίησης πληροφοριών για επιχειρήσεις που απολαµβάνουν µια µονοπωλιακή θέση, είναι φορείς παροχής δηµοσίων υπηρεσιών και κρατικές επιχειρήσεις. Για να αντιµετωπισθεί το πρόβληµα µε την έλλειψη της ειδικευµένης εργασίας, οι εργοδότες πρότειναν να επιτραπεί η χρηµατοδότηση της εκπαίδευσης µέσω νέων θεµάτων και των 10

ποσοστώσεων σπουδαστών. Κατά συνέπεια, η επιχείρηση θα είναι σε θέση να εκπαιδεύσει και να επανεκπαιδεύσει το προσωπικό ενώ οι δαπάνες για τέτοια εκπαίδευση θα είναι εκπίπτουσες φορολογίας. Αποστολές µεταναστευτικών εµβασµάτων από Βούλγαρους Οι αποστολές εµβασµάτων από Βούλγαρους που εργάζονται στο εξωτερικό θα ανέλθουν σε 1,27 δισεκ. ευρώ το 2007, σύµφωνα µε στοιχεία που δηµοσιεύονται από την Παγκόσµια Τράπεζα. Η εκτίµηση της Παγκόσµιας Τράπεζας ήταν αρκετά µετριότερη από τα στοιχεία που δηµοσιεύθηκαν νωρίτερα από τη βουλγαρική εθνική τράπεζα, σύµφωνα µε την οποία το συνολικό ποσό των χρηµάτων που έρευσε στη χώρα από τους εργαζοµένους στο εξωτερικό στους πρώτους 11 µήνες του έτους έφθασε µόνο στα 1,95 δισεκ. ευρώ ή περίπου 7% του ΑΕΠ. Οι ανώτεροι υπάλληλοι της Παγκόσµια Τράπεζας δεν παρείχαν καµία εξήγηση για την απόκλιση µεταξύ των δύο αριθµών. Η διαφορά µεταξύ των δύο ποσών είναι ακόµα µεγαλύτερη από φαίνεται εκ πρώτης όψεως επειδή οι στατιστικές της εθνικής τράπεζας δεν περιλαµβάνουν τον εκέµβριο, µήνας κατά τον οποίο καταγράφονται οι µεγαλύτερες µεταβιβάσεις χρηµάτων στην οικογένεια και τους συγγενείς που διαβιούν στην Βουλγαρία. Σύµφωνα µε τους εµπειρογνώµονες η πραγµατική εισροή των αποστολών χρηµάτων είναι ακόµα µεγαλύτερη επειδή τα µετρητά που µεταφέρονται πίσω στη Βουλγαρία δεν συµπεριλαµβάνονται στο σύνολο. Οι αποστολές από τους µετανάστες εργαζοµένους είναι µια σανίδα σωτηρίας για µεγάλα τµήµατα της βουλγαρικής οικονοµίας, ιδιαίτερα το λιανικό εµπόριο και τη αγορά κατοικίας. Σύµφωνα µε την Παγκόσµια Τράπεζα, η Βουλγαρία έχει ένα από τα µεγαλύτερα ποσοστά µεταναστών στον κόσµο. Το 2005 περίπου ένα εκατοµµύριο Βούλγαροι ήταν στο εξωτερικό, αριθµός ίσος µε το 12% του πληθυσµού. Οι µεγαλύτερες βουλγαρικές κοινότητες είναι στην Ισπανία, τη Γερµανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Ρουµανία και την Τουρκία. ====== Το παρακάτω κείµενο διανεµήθηκε µε Έκτακτο Ενηµερωτικό ελτίο του Γραφείου ΟΕΥ Σόφιας στις 8 Ιανουαρίου 2008 Έναρξη λειτουργίας ηλεκτρονικού Ενιαίου Εµπορικού Μητρώου και Κεντρικού Επαγγελµατικού Μητρώου Τεχνικών Εταιρειών στην Βουλγαρία από 2/1/2008 Από την 2 α Ιανουαρίου 2008 οι κάθε είδους επιχειρήσεις στην Βουλγαρία δύνανται να καταγράφονται και ηλεκτρονικά στο Ενιαίο πλέον Εµπορικό Μητρώο, µέσω της ιστοσελίδας www.brra.bg, του Υπουργείου ικαιοσύνης. Ταυτόχρονα εξακολουθεί η διαδικασία της µη-ηλεκτρονικής καταγραφής σε 27 Γραφεία Εµπορικού Μητρώου σε όλη την χώρα. Οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να εντοπίσουν το πλησιέστερο σε αυτούς Γραφείο Εµπορικού Μητρώου στην ιστοσελίδα www.registryagency.bg. 11

Σύµφωνα µε όσα ανακοινώθηκαν, το νέο σύστηµα ηλεκτρονικής καταγραφής στο Ενιαίο Εµπορικό Μητρώο διασφαλίζει την µη εγγραφή ψευδώνυµων εταιρειών και την µοναδικότητα των επωνυµιών. Αυτό επιτυγχάνεται και µε την on line σύνδεση των λειτουργούντων περιφερειακά Γραφείων Εµπορικού Μητρώου. Σε ότι αφορά τις ήδη λειτουργούσες επιχειρήσεις, προβλέπεται ότι θα πρέπει να καταγραφούν εκ νέου εντός τριών ετών, δηλ. µέχρι το τέλος του 2010, επί ποινή διαγραφής από το Εµπορικό Μητρώο, που σηµαίνει και απώλεια της εµπορικής ιδιότητας και του φορολογικού µητρώου. Οι υφιστάµενες επιχειρήσεις δεν θα καταβάλουν οποιοδήποτε τέλος ή εισφορά για την εκ νέου εγγραφή. Προβλέπεται επίσης ότι προκειµένου να διασφαλισθεί η µοναδικότητα της επωνυµίας, εφόσον το σύστηµα διαπιστώνει ότι οι εκ νέου καταγραφόµενες, ήδη λειτουργούσες επιχειρήσεις, έχουν το ίδιο όνοµα τότε θα ενηµερώνει τις επιχειρήσεις για να αλλάξουν τις επωνυµίες τους εντός διµήνου. ιαφορετικά θα προσθέτει αυτόµατα σε αυτές την πόλη της έδρας τους, δηµιουργώντας έτσι δύο νέες επωνυµίες. Ήδη στην προαναφερθείσα ιστοσελίδα έχουν «φορτωθεί» όλες οι περιπτώσεις µε ταυτόσηµες επωνυµίες, οι οποίες και θα πρέπει να τροποποιηθούν εντός διµήνου. Συνεπώς θα πρέπει όλες οι ελληνικών συµφερόντων επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Βουλγαρία να εξακριβώσουν εάν εµπίπτουν σε τέτοια περίπτωση ώστε να αντιδράσουν δεόντως. Εξάλλου όπως ανακοίνωσε το Βουλγαρικό Τεχνικό Επιµελητήριο, άρχισε επίσης από την 2 α Ιανουαρίου 2008 να λειτουργεί η ιστοσελίδα http://register.ksb.bg η οποία δίνει την δυνατότητα για ηλεκτρονική εγγραφή στο Μητρώο Τεχνικών Εταιρειών όλων των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην χώρα. Οι χρήστες της ιστοσελίδας µπορούν να αντλήσουν πληροφορίες για την διοίκηση και τα έργα κάθε καταγεγραµµένης εταιρείας, καθώς επίσης στοιχεία σχετικά µε τα πάγια κεφάλαια, το προσωπικό και τα κέρδη για τα προηγούµενα έτη. ιαθέσιµη επίσης θα είναι και µία σύντοµη παρουσίαση των εταιρειών. Η βάση δεδοµένων είναι ταξινοµηµένη κατά εγκατάσταση και κατηγορία έργου, ενώ η κατ όνοµα εταιρίας αναζήτηση θα είναι διαθέσιµη σύντοµα. Υπενθυµίζεται ότι σύµφωνα µε τον Νόµο του Τεχνικού Επιµελητηρίου Βουλγαρίας, όλες οι βουλγαρικές και οι αλλοδαπές τεχνικές εταιρείες που είναι εγγεγραµµένες ως εµπορικές επιχειρήσεις στο Ενιαίο Εµπορικό Μητρώο και προβαίνουν σε κατασκευές- οφείλουν να εγγραφούν στο Μητρώο Τεχνικών Εταιρειών. Σκοπός αυτής της υποχρέωσης για εγγραφή είναι η διαφάνεια στον κλάδο των τεχνικών εταιρειών και η προστασία τόσο των πολεοδοµιών, όσο και των πελατών των τεχνικών εταιρειών. 12