ΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ



Σχετικά έγγραφα
ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΧΟΤΕΛΑΪΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ ΕΙΔΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΛΗΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ

Από το ξεκίνημά του ο ΤΙΤΑΝ εκφράζει

ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ. Αγγελική Περιστέρη Α 2

Προδημοσιεύτηκαν τα τέσσερις πρώτα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ που αφορούν

Πίνακας Ευεργετών. Ελπίζουμε πως η συλλογική προσπάθεια των φοιτητών θα βοηθήσει το έργο της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικής Διασποράς (E.M.E.ΔΙΑ).

Αρωματικά φυτά της Ελλάδας

ΚΩ ΙΚΑΣ ΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ «ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ»

ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΜΙΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΈΓΓΡΑΦΟ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.Ε. ΟΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ

ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ! ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ A1. Ο συγγραφέας ορίζει το φαινόμενο του ανθρωπισμού στη σύγχρονη εποχή. Αρχικά προσδιορίζει την

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

ΟΡΙΣΜΟΣ: Μεταλλευτική είναι η ανθρώπινη

*Απόσπασμα από το βιβλίο των Σέργιου Δημητριάδη και Αλεξίας Μ. Τζωρτζάκη, ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ, Αρχές, Στρατηγικές, Εφαρμογές, εκδόσεις Rosili, Αθήνα, 2010.

Ο Υφυπουργός κατά την επίσκεψή του στο νέο κτίριο, ανακοίνωσε τα

Το συνέδριο σας πραγματοποιείται σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τον τόπο, την οικονομία της χώρας, την κοινωνία και τον κόσμο της εργασίας.

ΘΕΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Τοποθέτηση Δημάρχου Γ. Πατούλη. για τεχνικό πρόγραμμα 2010

ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΥΤΟΣΚΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΤΗΡΙΑΚΟΥ ΚΕΛΥΦΟΥΣ

Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Κύριε Πρέσβη της Γαλλίας στην Κύπρο, κυρία Florent, Κύριε Επίτροπε Εθελοντισμού και μη Κυβερνητικών Οργανώσεων κυρία Γενική Γραμματέας Ισότητας των

Συνοπτική Παρουσίαση. Ελλάδα

Σοφία Γιουρούκου, Ψυχολόγος Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση - παρέμβαση του Υπουργού Δ.Μ.&Η.Δ.

Μαρία-Στεφανία-Γιάννης 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Ε2 Π.Τ.Δ.Ε.-Α.Π.Θ

Το«Δέντρο της Ελευθερίας» μέσα από τη Χάρτα του Ρήγα Φεραίου και τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του

Δρ.ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ

Πρόγραμμα Κοινωνικών Δεξιοτήτων Δεκεμβρίου

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΧΑΝΙΟΥ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΗΜ ΚΩΔΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥ: 12234

ΕΛΑΦΡΙΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΝΑΝΣΥ ΣΑΚΚΑ

στο ΕΣΠΑ του έργου ανέγερσης του 4ου Λυκείου Κέρκυρας.

Το Μουσείο των Βαλκανικών Πολέμων στη Γέφυρα και ο Οθωμανός αρχιστράτηγος Χασάν Ταχσίν πασά

Ολοκληρώθηκε η καλοκαιρινή εκστρατεία «Ο Κόσμος στις Βιβλιοθήκες είναι πολύχρωμος» με 55 δράσεις στις Παιδικές Εφηβικές Βιβλιοθήκες του Δήμου Χανίων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ. Η ολοκληρωμένη προσέγγιση θα εφαρμοστεί με τα παρακάτω Εργαλεία

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΗΓΑΝΕΛΑΙΟΥ ΓΙΑΤΙ - ΠΩΣ - ΠΟΤΕ

ΟΜΙΛIΑ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΜΟΣΧΟΝΑ

Φασίστες και αφεντικά στου πηγαδιού τον πάτο, ζήτω το παγκόσμιο προλεταριάτο.

ΔΤ Το Ινστιτούτο Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης καταγγέλλει στην κοινωνία

1 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχολικό έτος ΘΕΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Το ρεμπέτικο τραγούδι: Η γέννηση και εξέλιξη του στην Ελλάδα του 20 ου αιώνα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ ΛΑΜΙΑ. Λαµία ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε.

Ιστορία του Αραβοϊσλαμικού Πολιτισμού

Θέματα φιλοσοφίας της παιδείας στον Αιμίλιο του Ρουσσώ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

"ΤΟ ΞΥΛΟ ΣΤΙΣ ΔΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΤΡΟΠΙΑΣ, ΒΕΛΤΙΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΞΥΛΙΝΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ A

ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Καλωσόρισμα επισήμων. Κυρίες και κύριοι,

Διασυνοριακά νερά και διαχειριστικά σχέδια λεκανών

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΚΥΠΡΙΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Τ.Θ , Τ.Κ ΤΕΥΧΟΣ 4 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011

Βουλευτικές Εκλογές 2011

Συνταξιοδοτικός ΠΟΕΔΗΝ. Μετά την εφαρμογή των νόμων Ν.4336/2015, Ν.4337/2015. Πίνακες με τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης Δημόσιο.

«Συλλογή, μεταφορά και διαχείριση επικίνδυνων στερεών αποβλήτων της Γ.Μ.Μ.Α.Ε. ΛΑΡΚΟ»

Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΤΣΑΚΑΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (Α.Π.Ε)

ΟΜΙΛΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΟΛΓΑΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ HORECA

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΖΑΜΙΑΣ. Ένα χαμογελαστό καλωσόρισμα της νέας χρονιάς

Βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου υπό το πρίσμα των διαρθρωτικών και περιβαλλοντικών προγραμμάτων του Δ ΚΠΣ

Κοινόχρηστος κάδος απορριμμάτων για την Σαντορίνη. Φωτορεαλιστική απεικόνιση

Ομιλία του ημάρχου Αμαρουσίου, Προέδρου Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. Γιώργου Πατούλη, στην εκδήλωση μνήμης στον Ιωάννη Πασαλίδη

Πρακτικό 1/2012 της συνεδρίασης της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης του Δήμου Λήμνου,

...ακολουθώντας τη ροή... ένα ημερολόγιο εμψύχωσης

ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΖΩΟΛΑΤΡΙΑΣ! ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - καθηγητού Δε χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να διαπιστώσει

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

Ε Κ Θ Ε Σ Η. του Διοικητικού Συμβουλίου της Ανωνύμου Εταιρίας με την επωνυμία. «Unibios Ανώνυμος Εταιρία Συμμετοχών»

Θεσσαλονίκη: 177 πινακίδες σε 26 κόμβους... για να μη χανόμαστε στο Πανόραμα - Daveti Home Brok Thursday, 01 November :13

Οι Πνευματικές Δυνάμεις στο Σύμπαν

ΘΕΜΑ: «Παραθεριστικοί Οικοδοµικοί Συνεταιρισµοί. Μελέτη Περίπτωσης του «Βραχόκηπου» ήµου Γουβών Ηρακλείου Κρήτης»

Ελληνικά Ταχυδρομεία Α.Ε. Ετήσια Έκθεση

Ζήσε την αυθεντική εμπειρία Ψηφίδες ανθρώπινης παρουσίας Ψηφίδες πολιτισμού

ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΤΤΑΡΩΝ ΟΡΓΑΝΣΙΜΩΝ ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ 2 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί την άμεσα εκλεγμένη δημοκρατική έκφραση της πολιτικής βούλησης των λαών της Ευρώπης.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. των Τοπικών Προϊόντων. του Δήμου Σητείας. «Σητείας Γη»

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Χημεία Β Γυμνασίου Τμήμα Β3. Γρηγόρης Μαγουλάς Φανή Μανούσου Κύρος Μαλλαμίδης Ελίνα Μάλλιαρη Μάγδα Μαντά

11. ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Α. ΟΡΓΑΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Φύλλο Εργασίας 5 Σχεδιάζω σχήματα με το Scratch

ΚΕΦ. 1 Η ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

1. Κώστα Κυριλή 2. Εμμανουέλα Μπουγά 3. Πόπη Δόγα. Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη:

ΥΗΕ - Ιλαρίωνα: Τα σηµαντικότερα γεωλογικά και γεωτεχνικά προβλήµατα που αντιµετώπισε η µελέτη και η κατασκευή µέχρι τώρα.

ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ

ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ - - ΑΤΤΙΚΗ - ΣΕΠΟΛΙΑ - ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ - - ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ - ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

ΟΙ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Ο ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΗΣΗΣ

«ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΗΜΑΡΧΟΥ ΙΛΙΟΥ, Κ. ΝΙΚΟΥ ΖΕΝΕΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙ Α «ΜΙΤΟΣ» ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΑΘΗΝΑ ΠΕΡΡΑΚΗ»

ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΣΤΗΝ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΠΟΛΙΤΕΙΑ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ενημερωτικό σημείωμα Νέα Έργα ΕΣΠΑ

Του Σταύρου Ν. PhD Ψυχολόγου Αθλητικού Ψυχολόγου

Δασικά Οικοσυστήματα και Τεχνικά Έργα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ» ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005

Οι 21 όροι του Λένιν

Όταν το μάθημα της πληροφορικής γίνεται ανθρωποκεντρικό μπορεί να αφορά και την εφηβεία.

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ

ΑΠΟΦΑΣΗ 32 ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Π.Ο.Σ.Ε.Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Καλαμπάκα, 4 & 5 Μαΐου 2014

Η Ψυχοπαθολογία του Πολιτικού Του Φ.Μωρόγιαννη *

Πρόγραμμα Σταθερότητας, Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της χώρας. Ενημερωτικό σημείωμα

Δαλιάνη Δήμητρα Λίζας Δημήτρης Μπακομήτρου Ελευθερία Ντουφεξιάδης Βαγγέλης

Πρακτικό εργαλείο. για την ταυτοποίηση πρώτου επιπέδου των θυμάτων παράνομης διακίνησης και εμπορίας. τη σεξουαλική εκμετάλλευση

Transcript:

ΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΟΥ Χ.Α.Α.. Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ Υπό της φοιτήτριας: ΤΣΟΥΠΡΑ ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ Επιβλέπων Καθηγητής: ΑΘΙΑΝΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΣΕΡΡΕΣ 2014

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΟΥ Χ.Α.Α.. Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ Υπό της φοιτήτριας: ΤΣΟΥΠΡΑ ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ Επιβλέπων Καθηγητής: ΑΘΙΑΝΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΣΕΡΡΕΣ 2014 2

Αφιερώνεται στην οικογένειά μου που με στήριξαν σε όλη τη διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων και στην συγγραφή της πτυχιακής εργασίας. 3

Ευχαριστίες Η παρούσα πτυχιακή εργασία με θέμα «Χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου τροφίμων του Χ.Α.Α.. Η πορεία των επιχειρήσεων πριν και μετά την κρίση», πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της πτυχιακής εργασίας του τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του Ανώτερου Τεχνολογικού Ίδρυμα Κεντρικής Μακεδονίας. Στις επόμενες γραμμές θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στον επιβλέπων καθηγητή κ. Αθιανό Στέργιο που συνέλαβε με τη βοήθειά του στην επιτυχή ολοκλήρωση της πτυχιακής εργασίας με την συνεχή καθοδήγηση και την ενθάρρυνση που μου παρείχε όλο αυτό το διάστημα. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω την οικογένειά μου για την ενθάρρυνση, την ηθική συμπαράσταση και οικονομική υποστήριξη που μου πρόσφεραν όλα τα χρόνια των σπουδών μου. 4

Περίληψη Χρηματοοικονομική ανάλυση ονομάζεται η διαδικασία άντλησης οικονομικών πληροφοριών από τα χρηματοοικονομικά στοιχεία που δημοσιεύει μια επιχείρηση, τα οποία είναι ο ισολογισμός, τα αποτελέσματα χρήσης, ο πίνακας διάθεσης των αποτελεσμάτων και η κατάσταση των ταμειακών ροών. Σκοπός της είναι ο προσδιορισμός των δυνατών και αδύνατων σημείων μιας επιχείρησης, όμως υπάρχουν κατηγορίες ενδιαφερόμενων, όπου αναλόγως με το σκοπό που επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα σημεία. Οι κυριότερες κατηγορίες είναι η διοίκηση της επιχείρησης, οι δανειστές, οι μέτοχοι, οι ελεγκτές, οι πελάτες και οι εργαζόμενοι. Η ανάλυση πραγματοποιείται με την βοήθεια των αριθμοδεικτών, οι οποίοι είναι ένα κλάσμα που αποτελείται από τα οικονομικά στοιχεία μιας επιχείρησης. Για να μας δώσουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της επιχείρησης θα πρέπει να συγκριθούν με αριθμοδείκτες που αφορούν παλαιότερα έτη ή από ανταγωνίστριες επιχειρήσεις ή από αριθμοδείκτες του κλάδου στον οποίο ανήκει η επιχείρηση. Οι κυριότερες κατηγορίες αριθμοδεικτών είναι: οι αριθμοδείκτες ρευστότητας, δραστηριότητας, αποδοτικότητας, διάρθρωσης κεφαλαίου και βιωσιμότητας, επενδύσεων και τέλος δαπανών. Ο κλάδος τροφίμων αποτελεί έναν από τους δυναμικότερους και ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους της Ελλάδας που δραστηριοποιούνται περίπου 16.300 επιχειρήσεις. Οι εταιρείες που ανήκουν στον κλάδο τροφίμων και είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών είναι η εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε., Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε., Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε., Νίκας Α.Β.Ε.Ε., Καραμολέγκος Α.Ε., Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε., Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε., Μύλοι Λούλη Α.Ε., Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε., Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε. Ο κλάδος δεν υπέστη μεγάλο πλήγμα από την οικονομική κρίση, εκτός από κάποιες επιχειρήσεις που είναι έντονη η αρνητική πορεία τους μετά την οικονομική 5

κρίση, και αυτό οφείλεται στο ότι παρέχει τα είδη πρώτης ανάγκης. 6

Περιεχόμενα Ευχαριστίες...4 Περίληψη...5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ...20 1.1 ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΩΝ...20 1.2 ΣΚΟΠΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ...21 1.3 ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΙ ΑΝΑΛΥΤΩΝ...22 1.4 ΕΙΔΗ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ...24 1.4.1 ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ...24 1.4.2 ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ...25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ...26 2.1 ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ...26 2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...28 2.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Ή ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...29 2.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ Ή ΑΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...29 2.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...30 2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ή ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ...31 2.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 32 2.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ...32 2.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΠΑΓΙΩΝ...34 2.3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ...34 2.3.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ...35 7

2.3.6 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ...36 2.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...37 2.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ...38 2.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ...38 2.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ...39 2.4.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ...40 2.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ.40 2.5.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΠΑΓΙΑ...42 2.5.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ...43 2.5.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ...43 2.5.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ...44 2.5.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ...45 2.5.6 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ...45 2.6 ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ...46 2.6.1 ΤΟ ΜΕΡΙΣΜΑ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ...47 2.6.2 ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ...48 2.6.3 Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ...48 2.6.4 Ο ΛΟΓΟΣ ΤΙΜΗΣ ΠΡΟΣ ΚΕΡΔΗ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ...49 2.6.5 ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΩΝ ΔΙΑΝΕΜΟΜΕΝΩΝ ΚΕΡΔΩΝ...50 2.6.6 Η ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΡΟΗ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ...50 2.6.7 Η ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ...51 2.6.8 ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ...51 2.7 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΑΠΑΝΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ...52 2.7.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΜΟΙΒΕΣ ΤΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ...53 2.7.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ...53 2.7.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΊΚΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ...54 2.7.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ...54 2.7.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΜΕΣΟ ΑΡΙΘΜΟ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ...55 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΠΡΟΦΙΛ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ...55 8

3.1 CRETA FARMS Α.Β.Ε.Ε...56 3.2 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ Α.Β.Ε.Ε....56 3.3 ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΝΑΚΗΣ Α.Β.Ε.Ε...57 3.4 ΝΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε...58 3.5 ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ Α.Ε....59 3.6 ΚΡΙ ΚΡΙ Α.Β.Ε.Ε....59 3.7 ΜΥΛΟΙ ΚΕΠΕΝΟΥ Α.Ε....60 3.8 ΜΥΛΟΙ ΛΟΥΛΗ Α.Ε....60 3.9 ΚΥΛΙΝΔΡΟΜΥΛΟΙ Κ. ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε...61 3.10 ΥΙΟΙ Ε. ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ- ΑΛΕΥΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΥΡΝΑΒΟΥ Α.Ε....61 3.11 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ...62 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2008-2012...64 4.1 CRETA FARMS Α.Β.Ε.Ε....64 4.1.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...64 4.1.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...66 4.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...68 4.1.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...70 4.2 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ Α.Β.Ε.Ε....72 4.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...72_Toc387179691 4.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...73 4.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...75 4.2.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...77 4.3 ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΝΑΚΗΣ Α.Β.Ε.Ε...78 4.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...79 4.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...80 4.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...82 4.3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...83 4.4 ΝΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε...84 4.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...85 9

4.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...86 4.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...88 4.4.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...90 4.5 ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ Α.Ε....91 4.5.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...91 4.5.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...92 4.5.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...94 4.5.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...96 4.6 ΚΡΙ ΚΡΙ Α.Β.Ε.Ε....97 4.6.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...98 4.6.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...99 4.6.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...101 4.6.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...103 4.7. ΜΥΛΟΙ ΚΕΠΕΝΟΥ Α.Ε....104 4.7.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...105 4.7.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...106 4.7.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...108 4.7.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...110 4.8 ΜΥΛΟΙ ΛΟΥΛΗ Α.Ε....111 4.8.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...112 4.8.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...113 4.8.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...115 4.8.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...117 4.9 ΚΥΛΙΝΔΡΟΜΥΛΟΙ Κ. ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε...118 4.9.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...119 4.9.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...120 4.9.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...122 4.9.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...124 10

4.10 ΥΙΟΙ Ε. ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ- ΑΛΕΥΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΥΡΝΑΒΟΥ Α.Ε....126 4.10.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...126 4.10.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...128 4.10.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...129 4.10.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...131 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ...135 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...139 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ...139 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ...141 11

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 1: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε 63 Πίνακας 2: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε. 65 Πίνακας 3: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε...66 Πίνακας 4: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε.68 Πίνακας 5: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε......70 Πίνακας 6: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε.. 71 Πίνακας 7: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε 73 Πίνακας 8: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε 74 Πίνακας 9: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε..76 Πίνακας 10: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε...77 Πίνακας 11: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε 79 Πίνακας 12: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της 12

εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε 80 Πίνακας 13: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε...82 Πίνακας 14: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε...83 Πίνακας 15: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε. 85 Πίνακας 16: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε....86 Πίνακας 17: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε...88 Πίνακας 18: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε..89 Πίνακας 19: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε 91 Πίνακας 20: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε 93 Πίνακας 21: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε...94 Πίνακας 22: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε... 96 Πίνακας 23: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε....98 Πίνακας 24: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε.99 Πίνακας 25: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε..101 Πίνακας 26: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης 13

Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε...102 Πίνακας 27: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε.104 Πίνακας 28: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε.. 106 Πίνακας 29: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Μύλοι Λούλη Α.Ε... 107 Πίνακας 30: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Ε 109 Πίνακας 31: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Μύλοι Λούλη Α.Ε. 111 Πίνακας 32: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Μύλοι Λούλη Α.Ε 112 Πίνακας 33: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε 114 Πίνακας 34: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε 115 Πίνακας 35: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε.117 Πίνακας 36: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε..119 Πίνακας 37: Αριθμοδείκτης Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε.121 Πίνακας 38: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε 122 Πίνακας 39: Αριθμοδείκτης Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας 14

Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε...124 Πίνακας 40: Αριθμοδείκτης Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε 126 15

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Διάγραμμα 1: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε. 64 Διάγραμμα 2: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε...66 Διάγραμμα 3: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε 67 Διάγραμμα 4: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Creta Farms Α.Β.Ε.Ε....69 Διάγραμμα 5: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε...70 Διάγραμμα 6: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε...72 Διάγραμμα 7: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε 74 Διάγραμμα 8: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Εβροφάρμα Α.Β.Ε.Ε..75 Διάγραμμα 9: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε...76 Διάγραμμα 10: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε 78 Διάγραμμα 11: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε 80 Διάγραμμα 12: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Στέλιος Κανάκης Α.Β.Ε.Ε..81 16

Διάγραμμα 13: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε.83 Διάγραμμα 14: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε..84 Διάγραμμα 15: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε.86 Διάγραμμα 16: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Νίκας Α.Β.Ε.Ε....87 Διάγραμμα 17: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε.89 Διάγραμμα 18: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε.91 Διάγραμμα 19: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε..92 Διάγραμμα 20: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Καραμολέγκος Α.Ε 94 Διάγραμμα 21: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε..95 Διάγραμμα 22: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε.97 Διάγραμμα 23: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε.....99 Διάγραμμα 24: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Κρι Κρι Α.Β.Ε.Ε...100 Διάγραμμα 25: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε.102 Διάγραμμα 26: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα 17

Πληρωμών της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε......104 Διάγραμμα 27: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε. 105 Διάγραμμα 28: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε 107 Διάγραμμα 29: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Μύλοι Λούλη Α.Ε...108 Διάγραμμα 30: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Μύλοι Κεπενού Α.Ε. 110 Διάγραμμα 31: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Μύλοι Λούλη Α.Ε 112 Διάγραμμα 32: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Μύλοι Λούλη Α.Ε.....113 Διάγραμμα 33: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε.115 Διάγραμμα 34: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε...117 Διάγραμμα 35:Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε.119 Διάγραμμα 36: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Κυλινδρόμυλοι Κ. Σαραντόπουλος Α.Ε.. 120 Διάγραμμα 37: Διάγραμμα Γενικής και Ειδικής Ρευστότητας της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε... 122 Διάγραμμα 38: Διάγραμμα Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων, Ταχύτητα Είσπραξης Απαιτήσεων, Ταχύτητα Κυκλοφορίας Ενεργητικού και την Ταχύτητα Πληρωμών της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη- Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε 124 Διάγραμμα 39: Διάγραμμα Περιθωρίου Καθαρού, Μικτού Κέρδους και Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία 18

Τυρνάβου Α.Ε....125 Διάγραμμα 40: Διάγραμμα Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης και Κάλυψης Τόκων της εταιρείας Υιοί Ε. Χατζηκρανιώτη-Αλευροβιομηχανία Τυρνάβου Α.Ε 127 19

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 1.1 ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΩΝ Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις 1 παρέχουν διάφορα οικονομικά στοιχεία τα οποία μπορούν να αναλυθούν με σκοπό να προκύψουν χρήσιμα συμπεράσματα για να βοηθήσουν τους ενδιαφερομένους για την οικονομική πορεία της επιχείρησης. Η ανάλυση γίνεται συγκρίνοντας κατ αξία τα διάφορα ομαδοποιημένα στοιχεία του ισολογισμού, προς το σύνολό τους ή προς την αξία ορισμένης ομάδας στοιχείων ή ακόμη και προς τα στοιχεία άλλου ή άλλων ισολογισμών της ίδιας ή ομοειδούς επιχείρησης. Αν και συνήθως καταφεύγουμε στον ισολογισμό και στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης για να αντλήσουμε στοιχεία για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης. Συγκεκριμένα οι παράμετροι που ερευνώνται μέσω της ανάλυσης από τους ενδιαφερόμενους είναι οι εξής: Η αποδοτικότητα, δηλαδή η ικανότητα των επιχειρήσεων να δημιουργούν κέρδη μέσω των κεφαλαίων που έχουν στη διάθεσή τους. Η ρευστότητα, δηλαδή αν η επιχείρηση μπορεί να ανταποκρίνονται στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους. Η φερεγγυότητα έναντι ξένων κεφαλαίων, δηλαδή η ικανότητα των επιχειρήσεων να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις που πηγάζουν κυρίως από μακροπρόθεσμο δανεισμό. Η διαχρονική εξέλιξη του κύκλου εργασιών. 1 Αθιανός Στέργιος και Κωνσταντινούδης Κλεάνθης (2011), Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Πρώτη Έκδοση, Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη 20

Η διαχρονική πορεία των κερδών, η αποθεματοποίηση ή η διάθεση αυτών, η παρακράτηση ή η διανομή μερίσματος Η σύνθεση δαπανών ή προσόδων των επιχειρήσεων Ο έλεγχος και επιλογή των επενδύσεων. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε ορισμένα μειονεκτήματα τα οποία παρουσιάζουν οι λογιστικές καταστάσεις και τα οποία καθιστούν το έργο του αναλυτή πιο δύσκολο. Δηλαδή, τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στις λογιστικές καταστάσεις είναι πολύ συνοπτικά κι ανομοιόμορφα, εφόσον για την κατάρτισή τους δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος και υποχρεωτικός τύπος για όλες τις επιχειρήσεις. Επίσης, ο χρόνος που μεσολαβεί από το τέλος της χρήσης στην οποία αναφέρονται μέχρι κι από την στιγμή που δημοσιεύονται και γίνονται γνωστές στο ευρύ κοινό είναι αρκετά μεγάλος. 1.2 ΣΚΟΠΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Προκειμένου να προχωρήσουμε στην ερμηνεία κι αξιολόγηση των στοιχείων των λογιστικών καταστάσεων απαιτείται μια βασική εξοικείωση με τις βασικές μεθόδους της χρηματοοικονομικής ανάλυσης. Ωστόσο, μπορεί να τηρούνται διάφοροι μέθοδοι ανάλυσης δίνοντας κάθε φορά προσοχή σε εκείνα τα στοιχεία που εξυπηρετούν τον επιδιωκόμενο σκοπό. Για παράδειγμα, οι βραχυχρόνιοι πιστωτές μιας επιχείρησης ενδιαφέρονται για την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της. Αυτό συμβαίνει γιατί οι πιστωτές ενδιαφέρονται πρώτα να εξασφαλίσουν την καταβολή από μέρους της επιχείρησης τόσο των τόκων όσο και την επιστροφή των δανειακών κεφαλαίων. Για να μπορέσουν οι ενδιαφερόμενοι να προχωρήσουν στη χρηματοοικονομική ανάλυση των στοιχείων των επιχειρήσεων, είναι απαραίτητο να συγκρίνουν και να υπολογίσουν σχέσεις, οι οποίες αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία θα στηρίξουν τις αποφάσεις τους. 21

Με αυτόν τον τρόπο, οι αποφάσεις των ενδιαφερόμενων δεν στηρίζονται σε υποθέσεις αλλά σε πραγματικά στοιχεία, με αποτέλεσμα τη μείωση της αβεβαιότητας ως προς το αποτέλεσμα των αποφάσεων. Η ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων κι η τεχνική που χρησιμοποιείται κάθε φορά, μπορεί να γίνει από διαφορετική οπτική γωνία, ανάλογα με τον επιδιωκόμενο σκοπό κάθε ενδιαφερομένου. Για τον λόγο αυτό κάθε ανάλυση πρέπει να γίνει ανακατάταξη κι ομαδοποίηση ορισμένων λογαριασμών των λογιστικών καταστάσεων προκειμένου να: Μειώνονται τα στοιχεία που θα χρησιμοποιηθούν για επεξεργασία και μελέτη. Η κατάταξή τους να γίνεται με προσοχή και σωστή ώστε να διευκολύνει τις επιδιώξεις του αναλυτή. Υπάρχει δυνατότητα επιλογής ορισμένων αθροισμάτων, καθώς και ορισμένων επί μέρους ποσών, με τα οποία να μπορούν να υπολογιστούν ορισμένοι αριθμοδείκτες. 1.3 ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΙ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Η ανάλυση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων 2 ενδιαφέρει κυρίως τους επιχειρηματίες, που πρέπει να γνωρίζουν την πορεία της επιχείρησης, τα δυνατά κι αδύνατα σημεία της ώστε να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή όπου χρειάζεται. Εκτός όμως από τους επιχειρηματίες υπάρχουν κι άλλοι που ενδιαφέρονται για την πορεία της επιχείρησης. Οι κυριότερες ομάδες που χρησιμοποιούν τις λογιστικές καταστάσεις είναι οι εξής: Δανειστές της επιχείρησης, είναι όλοι εκείνοι που με τον ένα ή τον άλλον τρόπο δανείζουν σ αυτές. Η πίστωση που δίνεται από τους προμηθευτές ή από άλλα πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες στην επιχείρηση αποτελεί μια μορφή δανεισμού. Επιπλέον, μια επιχείρηση μπορεί να δανείζεται είτε 2 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 22

βραχυπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα κεφάλαια από πηγές όπως είναι οι προμηθευτές της ή να λαμβάνει δάνεια από τράπεζες κι άλλους πιστωτικούς οργανισμούς. Έτσι, μελετούν τις οικονομικές καταστάσεις για να λάβουν γνώση για την αποδοτικότητα, το βραχυχρόνιο αλλά και το μακροχρόνιο κίνδυνο επιβίωσης της επιχείρησης για την χορήγηση κάποιου δανείου από την μεριά των τραπεζών και για την έγκριση μιας αγοράς επί πιστώσει οι προμηθευτές. Διοικούντες της επιχείρησης, ενδιαφέρονται για τον προσδιορισμό της οικονομικής της κατάσταση, την κερδοφόρα δυναμικότητα και την μελλοντική της εξέλιξη. Επίσης, βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση από τις άλλες ομάδες, καθώς συνδέονται άμεσα με την επιχείρηση και μπορούν να έχουν συνεχή πρόσβαση στα βιβλία της, με αποτέλεσμα η ανάλυση να γίνεται σε μεγαλύτερο βαθμό ώστε να είναι έγκαιρος ο εντοπισμός κι αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων. Συνεπώς, στόχος της διοίκησης είναι ο διαρκής έλεγχος κι η παρατήρηση της επιχείρησης. Επενδυτές-μέτοχοι, είναι εκείνοι που δίνουν τα επιχειρηματικά κεφάλαια στην επιχείρηση, τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο, και κατά συνέπεια αποτελούν ασπίδα προστασίας για τα δανειακά κεφάλαια της επιχείρησης. Αποβλέπουν στη λήψη κάποιου ποσού από την διανομή των κερδών, εφόσον η επιχείρηση έχει κέρδη κι αφού πρώτα εξυπηρετηθούν οι δανειστές της. Έχοντας επενδύσει κεφάλαια στην επιχείρηση, οι μέτοχοι ενδιαφέρονται για το σύνολο της δραστηριότητας της, την κερδοφόρα δυναμικότητά της και την οικονομική της κατάσταση, αφού όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα για την εκτίμηση της αξίας των μετοχών μιας επιχείρησης. Παράλληλα, ενδιαφέρονται και για τη θέση της μέσα στον κλάδο, για τα μελλοντικά της κέρδη και την εξέλιξη τους διαχρονικά, με σκοπό τη λήψη απόφασης για νέα αγορά τίτλων ή πώληση των κατεχόμενων ή τη διατήρηση των επενδυθέντων κεφαλαίων. Ελεγκτές λογιστικών καταστάσεων, ασχολούνται με τον έλεγχο των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων και κατά πόσο αυτά είναι ακριβή και σωστά. Βασικός σκοπός είναι ο εντοπισμός σφαλμάτων, τα οποία αν δεν αναφερθούν δίνουν μια λάθος εικόνα για την επιχείρηση, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της Λογιστικής. 23

Λοιπές ομάδες ενδιαφερομένων, οι οποίες αναλόγως με το σκοπό που έχουν εστιάζουν την προσοχή τους σε συγκεκριμένα στοιχεία. Επομένως, είναι πιθανό οι εφοριακοί ελεγκτές να ενδιαφέρονται για την ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων στην περίοδο ελέγχου των εσόδων του κράτους. Επίσης, οι πελάτες θέλουν να γνωρίζουν τη βιωσιμότητα της επιχείρησης ειδικά εάν θέλουν μακροχρόνια συνεργασία ή γενικά κάποια μακροχρόνια εξυπηρέτηση. Τέλος, οι εργαζόμενοι θέλουν να γνωρίζουν τη βιωσιμότητα καθώς και την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης, ώστε να υπογράψουν συλλογική σύμβαση εργασίας και να πετύχουν ευνοϊκότερους όρους εργασίας κι αμοιβών. 1.4 ΕΙΔΗ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Η ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων διακρίνεται σε δυο είδη 3, ανάλογα με τη θέση του αναλυτή κι ανάλογα με τα στάδια διενέργειάς της. 1.4.1 ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ Υπάρχουν δύο είδη ανάλυσης των λογιστικών καταστάσεων ανάλογα με τη θέση εκείνου ο οποίος τη διενεργεί, η εσωτερική κι η εξωτερική ανάλυση. Εσωτερική είναι η ανάλυση που γίνεται από πρόσωπα που άμεση σχέση με την επιχείρηση και μπορούν ανά πάσα στιγμή να έχουν πρόσβαση στα λογιστικά της βιβλία και να ελέγχουν. Το βασικότερο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου είδους ανάλυσης είναι ότι σε εκείνον που τη διενεργεί δίνει τη δυνατότητα να ελέγξει τις διάφορες μεθόδους που εφαρμόστηκαν και συνεπώς η ανάλυση αποκτά περισσότερη διαύγεια κι επιτρέπει στον αναλυτή να εμβαθύνει σε αυτήν. Η συγκεκριμένη ανάλυση γίνεται από πρόσωπα της επιχείρησης, τα οποία ενδιαφέρονται για τον προσδιορισμό της 3 2. Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 24

αποδοτικότητάς της και την ερμηνεία των μεταβολών της και να σχηματίσουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για την οικονομική της κατάσταση. Εξωτερική είναι η ανάλυση η οποία πραγματοποιείται από τρίτα πρόσωπα, δηλαδή από αυτούς που βρίσκονται εκτός της επιχείρησης και βασίζονται μόνο στα στοιχεία που δημοσιεύει δηλαδή τις λογιστικές καταστάσεις και τις εκθέσεις του διοικητικού συμβουλίου και των ορκωτών ελεγκτών. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο αναλυτής δεν μπορεί να προχωρήσει την ανάλυσή του σε βάθος αφού τα στοιχεία που έχει είναι συνοπτικά. Η εξωτερική ανάλυση γίνεται κυρίως από πρόσωπα που σαν σκοπό τους έχουν τον προσδιορισμό της οικονομικής θέσης της επιχείρησης, δηλαδή τη δυνατότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις της. 1.4.2 ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Σε αυτήν την περίπτωση η ανάλυση διακρίνεται σε τυπική κι ουσιαστική. Η τυπική ανάλυση προηγείται της ουσιαστικής κι αποτελεί, κατά κάποιο τρόπο, το προκατασκευαστικό στάδιο αυτής. Ελέγχει την εξωτερική διάρθρωση του ισολογισμού και του λογαριασμού των αποτελεσμάτων χρήσης, προβαίνει σε τυχόν διορθώσεις, ομαδοποιήσεις, στρογγυλοποιήσεις, ανακατατάξεις, καθώς επίσης και σε ανασχηματισμούς συμπληρώνοντας σε απόλυτους αριθμούς κονδύλια με σχετικούς αριθμούς. Η ουσιαστική ανάλυση αν και στηρίζεται στα δεδομένα της τυπικής ανάλυσης, επεκτείνεται στην δημιουργία και στην επεξεργασία κάποιων αριθμοδεικτών, οι οποίοι δείχνουν την πραγματική εικόνα της επιχείρησης. 25

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ 2.1 ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ Μία από τις πλέον διαδεδομένες και χρήσιμες μεθόδους χρηματοοικονομικής ανάλυσης αποτελεί η χρήση αριθμοδεικτών 4. Λέγοντας αριθμοδείκτης εννοούμε την σχέση μιας δαπάνης του ισολογισμού ή της καταστάσεως αποτελεσμάτων χρήσεως ως προς ένα άλλο και εκφράζεται μέσα από μία απλή μαθηματική μορφή. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο υπολογισμός κι η παρουσίαση των διαφόρων αριθμοδεικτών, αποτελεί ένα είδος ανάλυσης το οποίο πολλές φορές ενδέχεται να παρέχει μόνο ενδείξεις. Γι αυτό τον λόγο, ένας μεμονωμένος αριθμοδείκτης δεν μπορεί να μας δώσει από μόνος του μία ολοκληρωμένη εικόνα της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης, θα πρέπει να συγκρίνεται ή να συνδυάζεται και με άλλους αντιπροσωπευτικούς αριθμοδείκτες. Έτσι, θα πρέπει να συγκριθούν με: 1. Αριθμοδείκτες που αφορούν παλαιότερα οικονομικά στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων της συγκεκριμένης επιχείρησης. 4 Κοντάκος Αριστοτέλης Γ. και Παπασπύρου Άγγελος Απ., Ανάλυση Οικονομικών Καταστάσεων, Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ, Αθήνα 26

2. Αριθμοδείκτες από ορισμένες ανταγωνίστριες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν επιλεγεί κατάλληλα. 3. Αριθμοδείκτες του κλάδου, στον οποίο ανήκει η επιχείρηση. Κάθε επιχείρηση έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, τα οποία επηρεάζουν την οικονομική της θέση και τον τρόπο λειτουργίας της, ο υπολογισμός των αριθμοδεικτών για το σύνολο του κλάδου είναι πολύ χρήσιμος. Με αυτόν τον τρόπο σ εκείνη την περίπτωση που κάποια μεμονωμένη επιχείρηση παρουσιάσει μη ευνοϊκούς αριθμοδείκτες, σε σχέση με το σύνολο του κλάδου στον οποίο ανήκει, θα είναι σε θέση να αντιληφθεί την οικονομική και λειτουργική της αδυναμία. Η ανάλυση, τόσο των ισολογισμών όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης, προϋποθέτει και κάποια σωστή επιλογή των υπολογιζόμενων αριθμοδεικτών, γιατί ο υπολογισμός ενός μεγάλου αριθμού αριθμοδεικτών, που όμως δεν χρησιμοποιούνται, δεν ωφελεί σε τίποτα. Αντιθέτως, πρέπει να επιλέγουμε τους αριθμοδείκτες που αποτελούν το καταλληλότερο μέσο για την ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων και τη λήψη των σχετικών αποφάσεων. Οι κυριότεροι κι οι περισσότερο χρησιμοποιούμενοι στην ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων μπορούν να καταταγούν στις εξής κατηγορίες: 1. Αριθμοδείκτες ρευστότητας 2. Αριθμοδείκτες δραστηριότητας ή κυκλοφοριακής ταχύτητας 3. Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας 4. Αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων και βιωσιμότητας 5. Αριθμοδείκτες επενδύσεων ή επενδυτικοί αριθμοδείκτες 6. Αριθμοδείκτες δαπανών λειτουργίας Τα είδη αριθμοδεικτών αλληλοσυμπληρώνονται προκειμένου ο αναλυτής να έχει μια πλήρη εικόνα της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης. Ταξινομώντας τους αριθμοδείκτες σε κατηγορίες βοηθά τον χρηματοοικονομικό αναλυτή να εστιάσει την προσοχή του σε εκείνα τα σημεία που τον ενδιαφέρουν περισσότερο, ανάλογα με το σκοπό του. 27

2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Προκειμένου ο οικονομικός αναλυτής να προσδιορίσει τη βραχυχρόνια οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης καθώς επίσης και την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χρησιμοποιεί τους αριθμοδείκτες ρευστότητας. 5 Οι σημαντικότεροι αριθμοδείκτες ρευστότητας είναι: 1. Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας ή κυκλοφοριακής ρευστότητας 2. Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας ή άμεσης ρευστότητας 3. Δείκτης ταμειακής ρευστότητας Για να μπορεί μια επιχείρηση να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις της θα πρέπει να διαθέτει επαρκή ρευστά στοιχεία, τα οποία δημιουργούνται μέσα από την καθημερινή μετατροπή των αποθεμάτων της σε πωλήσεις, οι πωλήσεις σε απαιτήσεις και τέλος οι απαιτήσεις σε μετρητά. Η ρευστότητα επηρεάζει τα κέρδη μια επιχείρησης κι αυτό συμβαίνει γιατί αν τα κυκλοφοριακά της στοιχεία δεν μπορούν να μετατραπούν σε μετρητά ή αν δεν υπάρχουν επαρκή ρευστά διαθέσιμα, η επιχείρηση δεν έχει τη δυνατότητα να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της. Κατά συνέπεια η επιχείρηση αποκτά κακή φήμη με αποτέλεσμα να μειώνεται η εμπιστοσύνη των συναλλασσομένων προς αυτήν. Για το λόγο αυτό, οι περισσότερες επιχειρήσεις φροντίζουν να διατηρούν πλεόνασμα των κυκλοφοριακών στοιχείων, ανάλογα με το ύψος των τρεχουσών υποχρεώσεων, προκειμένου να τις εξοφλεί έγκαιρα. Ωστόσο, η διατήρηση υπερβολικά υψηλών κυκλοφοριακών στοιχείων ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση της κερδοφόρας δυναμικότητας της επιχείρησης, γιατί φανερώνει ότι η επιχείρηση δεν επενδύει σε πάγια ενεργητικά ή άλλα χρηματοοικονομικά στοιχεία που θα οδηγήσουν σε περισσότερες πωλήσεις. 5 Καφούσης Γεώργιος Ν. (1985), Ανάλυση-Διερεύνηση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Αθήνα 28

2.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Ή ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας 6 είναι ο πιο διαδεδομένος αριθμοδείκτης μέτρησης της ρευστότητας μιας επιχείρησης, ο οποίος εξετάζει τη σχέση μεταξύ του κυκλοφορούντος ενεργητικού και των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Προκύπτει διαιρώντας το σύνολο των κυκλοφοριακών στοιχείων( αποθέματα, απαιτήσεις, διαθέσιμα) με το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της( πιστώσεις προμηθευτών, βραχυπρόθεσμα δάνεια κ.α.): Δείκτης Γενικής Ρευστότητας = Ο συγκεκριμένος δείκτης χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσης της επιχείρησης και κατά πόσο είναι ικανή να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας τόσο καλύτερη είναι η θέση της επιχείρησης από την μεριά ρευστότητας. 2.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ Ή ΑΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας 7 μας δείχνει πόσες φορές τα άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία της επιχείρησης( μετρητά, τραπεζικές καταθέσεις, χρεόγραφα, απαιτήσεις) καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Ωστόσο αυτό που τον διαφοροποιεί από τον αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας είναι ότι ο συγκεκριμένος δεν περιλαμβάνει τα αποθέματα. Προκύπτει διαιρώντας σύνολο των 6 Πατατούκας Κυριάκος Π. και Δεμοιράκος Ευθύμιος Γ. (2003), Μεθοδολογία Ανάλυσης Οικονομικών Καταστάσεων κι Αποτίμησης Επιχειρήσεων, Εκδόσεις Ipirotiki software and Publications S.A., Θεσσαλονίκη 7 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 29

άμεσα ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησης: Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας = Ένας αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας γύρω στη μονάδα θεωρείται ικανοποιητικός, αντίθετα ένας αριθμοδείκτης μικρότερος της μονάδας δείχνει ότι τα άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία της επιχείρησης δεν επαρκούν για να καλύψουν τις τρέχουσες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, έχοντας σαν αποτέλεσμα η επιχείρηση να εξαρτάται από τις μελλοντικές της πωλήσεις έτσι ώστε να εξασφαλίσει ρευστότητα, το οποίο είναι αρκετά ριψοκίνδυνο. Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονίσουμε ότι η ύπαρξη μεγάλης διαφοράς μεταξύ των αριθμοδεικτών γενικής κι ειδικής ρευστότητας αποτελεί ένδειξη ύπαρξης αυξημένων αποθεμάτων στην επιχείρηση. 2.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο συγκεκριμένος δείκτης 8 δείχνει πόσες φορές τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Προκύπτει εάν διαιρέσουμε το σύνολο του διαθέσιμου ενεργητικού με το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων: Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητα = 8 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 30

Η ταμειακή ρευστότητα εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης να εξοφλεί τις τρέχουσες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της με τα μετρητά που έχει στην διάθεσή της. 2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ή ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ Τόσο η διοίκηση μιας επιχείρησης όσο κι άλλα πρόσωπα, τα οποία ενδιαφέρονται γι αυτήν, στοχεύουν ή επιθυμούν στην αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων. Μέσα από την χρησιμοποίηση κάποιων αριθμοδεικτών δραστηριότητας μπορούν οι οικονομικοί αναλυτές να προσδιορίσουν σε ποιο βαθμό τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης( αποθέματα, απαιτήσεις) μετατρέπονται σε ρευστά. Το γεγονός ότι κάποιοι αριθμοδείκτες από αυτούς δίνουν τα αποτελέσματα σε ημέρες, επιτρέπουν στην επιχείρηση να διαθέτει ένα απλό, κατανοητό και δυναμικό εργαλείο στα χέρια της που κρίνει τις επιλογές της κατά την παραγγελία ή την παραγωγή των προϊόντων μέχρι το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την τελική πώληση στους πελάτες. Οι σημαντικότεροι αριθμοδείκτες δραστηριότητας είναι οι εξής: 1. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού 2. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων 3. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων 4. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ιδίων κεφαλαίων 5. Αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας εισπρακτέων λογαριασμών 6. Αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας πληρωμών 31

2.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού 9 μιας επιχείρησης δείχνει το βαθμό που χρησιμοποιούνται τα στοιχεία του ενεργητικού σε σχέση με τις πωλήσεις της. Προκύπτει διαιρώντας το σύνολο των καθαρών πωλήσεων μια επιχείρησης με το σύνολο των περιουσιακών της στοιχείων, τα οποία χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης χρήσης για την πραγματοποίηση των πωλήσεών της: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Ενεργητικού = Από την παρακολούθηση του συγκεκριμένου αριθμοδείκτη ο οικονομικός αναλυτής μπορεί να γνωρίζει αν υπάρχει ή όχι υπερεπένδυση στα στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρηση, πάντα σε σχέση με το ύψος των πωλήσεων που πραγματοποιεί. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης ταχύτητας ενεργητικού υποδηλώνει, συνήθως, την αδυναμία της διοίκησης να χρησιμοποιεί το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού ή χρησιμοποιεί απαρχαιωμένα στοιχεία, για την παραγωγή πωλήσεων. Στην αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή βλέπουμε έναν χαμηλό αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού καταλαβαίνουμε ότι η επιχείρηση χρησιμοποιεί περισσότερα στοιχεία από αυτά που πραγματικά χρειάζεται για να παράγει πωλήσεις. 2.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 9 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 32

Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων 10 δείχνει πόσες φορές μέσα στη λογιστική χρήση ανανεώθηκαν τα αποθέματα της επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις της. Προκύπτει διαιρώντας το κόστος των πωληθέντων με τον μέσο όρο των αποθεμάτων της: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων = Με τον υπολογισμό του συγκεκριμένου αριθμοδείκτη οι ενδιαφερόμενοι της επιχείρησης μπορούν να γνωρίζουν την ταχύτητα αντικατάστασης των αποθεμάτων μέσα στη λογιστική χρήση. Έτσι ελέγχεται τυχόν υψηλή αποθεματοποίηση, η οποία ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα στην οικονομική εξέλιξη της επιχείρησης. Όσο μεγαλύτερο είναι το αποτέλεσμα τόσο το καλύτερο γιατί δείχνει πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί η επιχείρηση. Έτσι εξηγείται ότι οι οργανωμένες επιχειρήσεις επιδιώκουν να διατηρούν όσο το δυνατό χαμηλότερο ποσό αποθεμάτων, το ελάχιστο που χρειάζονται, εκτός αν αναμένουν μια αύξηση των προϊόντων τους. Διαιρώντας τις ημέρες του έτους με τον παραπάνω αριθμοδείκτη, βρίσκουμε το χρονικό διάστημα, εκφραζόμενο σε ημέρες, που απαιτείται έως ότου να ανανεωθούν τα αποθέματα της επιχείρησης: Αριθμός Παραμονής Αποθεμάτων = Στην περίπτωση που ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων είναι εκφρασμένος σε ημέρες, όσο μικρότερος είναι τόσο το καλύτερο. Επίσης, για να δώσει ένα ολοκληρωμένο συμπέρασμα θα πρέπει να γίνει σύγκριση με τις τιμές του κλάδου. 10 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 33

2.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΠΑΓΙΩΝ Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων 11 δείχνει το βαθμό στον οποίο χρησιμοποιούνται τα πάγια περιουσιακά στοιχεία μιας επιχείρησης κι αν υπάρχει υπερεπένδυση σε πάγια στοιχεία, σε σχέση με τις πωλήσεις της. Προκύπτει διαιρώντας τις καθαρές πωλήσεις της χρήσης με τα συνολικά καθαρά πάγια της επιχείρησης, στα οποία όμως δεν συμπεριλαμβάνονται οι προσωρινές επενδύσεις και τα άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Παγίων = Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης αυτός, τόσο πιο εντατικά χρησιμοποιούνται τα πάγια περιουσιακά στοιχεία από την επιχείρηση σε σχέση με το ύψος των πωλήσεων που πραγματοποιεί. Αντίθετα, ένας χαμηλός αριθμοδείκτης αδυναμία της επιχείρησης να χρησιμοποιεί τα πάγια στοιχεία της ή διαχρονικά μια μείωσή του μπορεί να σημαίνει μια υπερεπένδυση σε πάγια περιουσιακά στοιχεία. 2.3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας ιδίων κεφαλαίων δείχνει το βαθμό χρησιμοποίησης των ιδίων κεφαλαίων σε σχέση με τις πωλήσεις. Προκύπτει διαιρώντας τις καθαρές πωλήσεις της λογιστικής χρήσης με το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων: Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Ιδίων Κεφαλαίων = 11 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 34

Ένας υψηλός δείκτης δείχνει ότι η επιχείρηση έχει μεγάλες πωλήσεις σε σχέση με το μικρό ύψος των ιδίων κεφαλαίων, δείχνοντας την αποδοτική χρήση της περιουσίας της. Αντιθέτως, ένας χαμηλός δείκτης δείχνει τη μη αποδοτική αξιοποίηση των ιδίων κεφαλαίων της. 2.3.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας εισπρακτέων λογαριασμών 12 δείχνει πόσες φορές εισπράττονται, κατά μέσο όρο, οι απαιτήσεις της επιχείρησης μέσα στη διάρκεια της λογιστικής χρήσης. Προκύπτει διαιρώντας τις καθαρές πωλήσεις της επιχείρησης, μέσα στην λογιστική χρήση, με το μέσο όρο των απαιτήσεών της. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Εισπρακτέων Λογαριασμών = Ο παραπάνω αριθμοδείκτης δεν πρέπει να αποκλίνει σημαντικά από την μέση τιμή του κλάδου, επιπρόσθετα συγκρίνουμε τα αποτελέσματα με αυτά των υπολοίπων ομοιογενών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον ίδιο κλάδο. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας εισπρακτέων λογαριασμών δείχνει ότι η επιχείρηση εισπράττει το συντομότερο τις απαιτήσεις της με αποτέλεσμα να έχει τη δυνατότητα να εξοφλεί τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Ένας χαμηλός δείκτης φανερώνει καθυστέρηση από την μεριά των πελατών στις πληρωμές τους. 12 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 35

Εάν τώρα μας ενδιαφέρει η μέση περίοδος είσπραξης απαιτήσεων μιας επιχείρησης, αρκεί να διαιρέσουμε τις ημέρες του έτους με τον αριθμοδείκτη ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων: Μέση Περίοδος Είσπραξης = Απαιτήσεων Λέγοντας μέση περίοδος των απαιτήσεων, εννοούμε το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην πώληση και την στιγμή που αυτή μετατρέπεται σε ρευστό. Το χρονικό αυτό διάστημα φανερώνει τόσο την αποτελεσματικότητα της διοίκησης της επιχείρησης, όσο και την πιστωτική πολιτική που ακολουθεί. Οπότε όσο μικρότερη είναι η τιμή τόσο καλύτερο για την επιχείρηση για φανερώνει ότι οι πελάτες αποπληρώνουν τις απαιτήσεις τους. 2.3.6 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ Ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας πληρωμής 13 δείχνει πόσες φορές πληρώνονται, κατά την διάρκεια της χρήσης, οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησης. Προκύπτει διαιρώντας το κόστος πωληθέντων με το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων: Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Πληρωμών= 13 Νιάρχου Νικήτα Α. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, Έβδομη Έκδοση, Εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα 36

Όσο μεγαλύτερος είναι ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης τόσο μικρότερο είναι και το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί για την εξόφληση των απαιτήσεων από μέρους της επιχείρησης. Αντιθέτως, ένας χαμηλός δείκτης φανερώνει καθυστέρηση από την μεριά της επιχείρησης στις υποχρεώσεις της. Αν ενδιαφερόμαστε για την μέση περίοδο πληρωμών μιας επιχείρησης, αρκεί να διαιρέσουμε τις ημέρες του έτους με τον αριθμοδείκτη κυκλοφοριακής ταχύτητας πληρωμών: Μέση Περίοδος Πληρωμών = Λέγοντας μέση περίοδος πληρωμών εννοούμε το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην αγορά και την στιγμή που αυτή εξοφλείται. Όσο μικρότερη είναι η τιμή τόσο καλύτερο για την επιχείρηση, γιατί σημαίνει ότι εξοφλεί τις υποχρεώσεις της το συντομότερο με αποτέλεσμα να αποκτήσει καλή φήμη. 2.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η αποδοτικότητας 14 μιας επιχείρησης σχετίζεται με την ικανότητα αυτής να επιτυγχάνει ικανοποιητικά κέρδη ώστε οι επενδυτές κι οι μέτοχοι να επενδύουν τα κεφάλαιά τους σε αυτή. Η αποδοτικότητα μιας επιχείρησης συνδέεται στενά με την ρευστότητά της διότι τα κέρδη τελικά δημιουργούν ταμειακή ροή. Γι αυτόν τον λόγο η αξιολόγηση της αποδοτικότητας μιας επιχείρησης είναι πολύ σημαντική τόσο για τους επενδυτές όσο και για τους πιστωτές αυτής. Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας είναι: 1. Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους 2. Αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους 14 Αθιανός Στέργιος και Κωνσταντινούδης Κλεάνθης (2011), Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Πρώτη Έκδοση, Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη 37

3. Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων 4. Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού 2.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους 15 θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους που χρησιμοποιούν οι αναλυτές για την πρόβλεψη των μελλοντικών κερδών. Μας δείχνει το ποσοστό του καθαρού κέρδους που επιτυγχάνει μια επιχείρηση από τις πωλήσεις της, δηλαδή το κέρδος από τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Προκύπτει διαιρώντας τα καθαρά κέρδη μιας περιόδου με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων της ίδιας περιόδου: Αριθμοδείκτης Καθαρού Κέρδους = 100 * Μας δείχνει την καλή και συνετή διαχείριση κι οργάνωση της επιχείρησης. Όσο μεγαλύτερος είναι ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους τόσο πιο επικερδής είναι η επιχείρηση. 2.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Ο υπολογισμός του αριθμοδείκτη μικτού περιθωρίου κέρδους είναι πολύ σημαντικός, προκειμένου να αξιολογηθεί η λειτουργική αποδοτικότητα της επιχείρησης. Προκύπτει διαιρώντας τα μικτά κέρδη χρήσης με τις καθαρές πωλήσεις αυτής: Αριθμοδείκτης Μικτού Περιθωρίου = 100 * 15 Αθιανός Στέργιος και Κωνσταντινούδης Κλεάνθης (2011), Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Πρώτη Έκδοση, Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη 38

Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης μικτού κέρδους τόσο καλύτερη, από άποψη κερδών, είναι η θέση της επιχείρησης διότι μπορεί να αντιμετωπίσει χωρίς δυσκολία, μια ενδεχόμενη αύξηση του κόστους των πωλούμενων προϊόντων της. Επίσης ένας υψηλός δείκτης φανερώνει ότι η διοίκηση της επιχείρησης επιτυγχάνει φθηνές αγορές και πωλεί σε υψηλές. Αντίθετα, ένας χαμηλός αριθμοδείκτης μικτού κέρδους δείχνει μια αδύναμη πολιτική της διοίκησης στον τομέα αγορών και πωλήσεων. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε στασιμότητα πωλήσεων με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται αγορές σε μεγάλες ποσότητες, που θα μπορούσαν να πετύχουν σε χαμηλές τιμές. 2.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων 16 είναι ένας ακόμη σπουδαίος δείκτης που φανερώνει την κερδοφορία μιας επιχείρησης και δείχνει κατά πόσο επιτεύχθηκε ο στόχος πραγματοποίησης ενός ικανοποιητικού αποτελέσματος από την χρήση των κεφαλαίων των μετόχων. Προκύπτει αν διαιρέσουμε τα καθαρά κέρδη χρήσης με το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης: Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ιδίων = 100* Κεφαλαίων Ένας υψηλός αριθμοδείκτης αποτελεί ένδειξη ότι η επιχείρηση ευημερεί κι αυτό ανάλογα μπορεί να οφείλεται στην επιτυχημένη διοίκησή της, στον χρηματοοικονομικό έλεγχο, στις ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες, στην αποτελεσματική χρησιμοποίηση των κεφαλαίων της κλπ. Ένας χαμηλός αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων δείχνει ότι η επιχείρηση θα πρέπει να προβεί άμεσα σε ενέργειες που θα βελτιώσουν την ποιότητα της διοίκησης, θα αυξήσουν την παραγωγικότητα κλπ. 16 Αθιανός Στέργιος και Κωνσταντινούδης Κλεάνθης (2011), Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Πρώτη Έκδοση, Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη 39

2.4.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού 17 μετρά την αποδοτικότητα των συνολικών περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης, καθώς και των επιμέρους τμημάτων της ενώ ταυτόχρονα αποτελεί ένα τρόπο αξιολόγησης κι ελέγχου της διοίκησης της επιχείρησης. Προκύπτει διαιρώντας το σύνολο των κερδών της χρήσης με το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή το σύνολο του ενεργητικού: Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ενεργητικού = 100* Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού μας βοηθά να συγκρίνουμε την αποδοτικότητα της επιχείρησης που εξετάζουμε με την αποδοτικότητα άλλων ομοειδών επιχειρήσεων καθώς και με την αποδοτικότητα άλλων μορφών επενδύσεων. Επίσης μας βοηθά να παρακολουθήσουμε την διαχρονική πορεία της αποδοτικότητας της επιχείρησης καθώς και τη διερεύνηση των αιτιών της μεταβολής της διαχρονικά. Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι είναι προτιμότερο η διερεύνηση της κερδοφόρας δυναμικότητας της επιχείρησης αναλύοντας τον αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ενεργητικού από τον αριθμοδείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους. 2.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Προκειμένου να εξετάσουμε την οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης σε μακροχρόνια κλίμακα θα πρέπει να αναλύσουμε τη διάρθρωση των κεφαλαίων της. 17 Αθιανός Στέργιος και Κωνσταντινούδης Κλεάνθης (2011), Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Πρώτη Έκδοση, Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη 40