Ηµερίδα ΤΕΕ: «ιείσδυση του Φυσικού Αερίου στην αγορά ενέργειας. Τεχνικά Προβλήµατα, προοπτικές, ασφάλεια» ιοργάνωση: «Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας, ΤΕΕ» ΑΘΗΝΑ, 4 Νοεµβρίου 2004 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΕΡΙΟΥ - ΣΗΜΑΝΣΗ «CE» ρ. Παναγιώτης Βουρλιώτης, Τεχνικός /ντής της Ε.Μ.Π.Υ. του Εργαστηρίου Ατµοκινητήρων & Λεβήτων Ε.Μ.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΤΜΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9, 157 80 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. : (01) 772 3662 / 3841 / 3758 FAX : (01) 772 3663
2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ ΜΕΣΑ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΤΗΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΛΕΒΗΤΩΝ ΖΕΣΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΠΡΟΤΥΠΑ & ΟΚΙΜΕΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΟΚΙΜΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΕΡΙΟΥ
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ (1/2) ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ - Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Λέβητες Ζεσ το ύ Νερού Υγρ ο ύ - Αερίο υ καυσ ίµου & Συσκευές Αερίο υ Εθνική Νοµοθεσία σε ισχύ πριν το 1/1/1991 Οδηγία 92/42/ΕΟΚ 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 21/5/1992 Χρον ική περίοδος υπ οχρεωτικής εφαρµογής 1/1/96 1/1/98 Οδηγία 90/396/ΕΟΚ 29/6/1990 Οδηγία 90/396/ΕΟΚ όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 93/68/ΕΟΚ 22/7/1993 Μεταβατική π ερίοδος Νο µοθετική εναρµόνιση & συµµόρφωση Υπ ο χ ρ εω τική εφαρµογή Οδηγία 92/42/EOK: Για σήµανση CE Λεβήτων Ζεστού Νερού. Οδηγία 90/396/ΕΟΚ: Για σήµανση CE συσκευών αερίου. 3
4 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ (2/2) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ - ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΑ ΦΕΚ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 15233 / 3.7.91 487 / Β / 4.7.91 Προσαρµογή της Ελληνικής νοµοθεσίας για εναρµόνιση µε την Οδηγία 90/396/ΕΟΚ 3380 /737/ 17.2.95 134 / Β / 1.3.95 Τροποποίηση της ΚΥΑ 15233/3.7.91 για εναρµόνιση µε την Οδηγία 93/68/ΕΟΚ Ισχύς από 1 Ιανουαρίου 1992 Μεταβατική περίοδος εφαρµογής ως 31.12.95 Εποπτεύων φορέας Υπουργείο Ανάπτυξης Γενική Γραµµατεία Βιοµηχανίας 3η /νση Κλαδικής Βιοµηχανικής Πολιτικής
5 ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Συσκευές αερίων καυσίµων, οι οποίες χρησιµοποιούνται για: Μαγειρική Θέρµανση Θέρµανση νερού χρήσης Ψύξη Φωτισµό Πλύσιµο και οι οποίες λειτουργούν, κατά περίπτωση, µε κανονική θερµοκρασία νερού όχι µεγαλύτερη από 105 0 C. Οι καυστήρες µε συνεχή ή εξαναγκασµένη εµφύσηση αέρα, καθώς και τα θερµαντικά σώµατα που πρόκειται να εξοπλιστούν µε τέτοιους καυστήρες. Συστήµατα ασφαλείας, ελέγχου ή ρύθµισης και τα υποσυγκροτήµατα αυτών Εξαιρούνται: Οι συσκευές που προορίζονται ειδικά για χρήση για βιοµηχανικούς σκοπούς.
6 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ήλωση πιστότητας του κατασκευαστή Σήµανση «CE», ακολουθούµενη από χρονολογία και αριθµό αναγνώρισης Κοινοποιηµένου Οργανισµού Ενδείξεις Επωνυµία κατασκευαστή Τύπος & εµπορική ονοµασία της συσκευής Η κατηγορία της συσκευής Προειδοποιήσεις Οδηγίες εγκατάστασης, χρήσης & συντήρησης
7 ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ (1/5) ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΑΕΡΙΩΝ Οικογένεια Σύµβολο Είδος αερίου Οµάδα 1η S Αέριο πόλης, 2η N τηλαέριο Φυσικό αέριο Α. Αέριο πόλης Β. Αέριο κωκερίας τηλαέριο L: Πτωχό φυσικό αέριο H: Πλούσιο φυσικό αέριο και τα εναλλάξιµα προς αυτά 3η F Υγραέριο - Προπάνιο, Βουτάνιο 4η - Μίγµατα αυτών
8 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ (2/5) Κατηγοριοποίηση ανάλογα µε το δείκτη Wobbe Ανώτερος δείκτης Wobbe σε 15 0 C και 1013.5 mbar πίεση σε MJ/m 3 Οικογένειες και οµάδες αερίου. Πρώτη οικογένεια Οµάδα α εύτερη οικογένεια Οµάδα Η Οµάδα L Οµάδα Ε Ελάχιστος Μέγιστος 22.4 24.8 39.1 45.7 39.1 40.9 54.7 54.7 44.8 54.7 Τρίτη οικογένεια Οµάδα P/B Οµάδα P 72.9 72.9 72.9 87.3 87.3 76.8 Tο Φυσικό Αέριο που διανέµεται στην Ελλάδα ανήκει στη εύτερη (2η) οικογένεια αερίων και στην οµάδα Η.
9 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ (3/5) Κατηγορίες καυστήρων και λεβήτων ανάλογα µε το αέριο το οποίο καταναλώνουν. Κατηγορία συσκευής Χρησιµοποιούµενα αέρια Χαρακτηριστικές οµάδες Ι Μόνο µίας οικογένειας Ι 2L, I 2H, I 3B/P, I 3P, I 3B, I 3 + ΙΙ ύο οικογενειών II 2H3B/P, II 2L3B/P, II 2H3 + ΙΙΙ Και των τριών οικογενειών Σπάνια συναντώνται
10 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ (4/5) Συνήθεις κατηγορίες στην Ελλάδα Ι 2Η Συσκευές που καταναλώνουν αέριο µόνο της δεύτερης οικογένειας, που ανήκει στην οµάδα Η, σε προκαθορισµένη πίεση. Ι 3Β/Ρ Ι 3 + Συσκευές που καταναλώνουν αέριο µόνο της τρίτης οικογένειας που ανήκει στις οµάδας B και P, σε προκαθορισµένη πίεση. Συσκευές που καταναλώνουν αέριο µόνο της τρίτης οικογένειας, και λειτουργούν µε ζεύγος πίεσης. ΙΙ 2Η3Β/Ρ ΙΙ 2Η3 + Συσκευές που καταναλώνουν αέρια 2 οικογενειών, από τη δεύτερη την οµάδα Η και από την τρίτη της οµάδας B και P. Συσκευές που καταναλώνουν αέρια 2 οικογενειών, από τη δεύτερη οικογένεια την οµάδα Η και από την τρίτη οικογένεια οι λέβητες που έχουν ζεύγος πίεσης.
11 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΗΤΩΝ (5/5) Αέρια τα οποία χρησιµοποιούνται για ελέγχους εξέτασης τύπου ΕΚ Κατηγορίες Αέριο αναφοράς Αέριο συνθήκης ατελούς καύσης Αέριο συνθήκης επιστροφής φλόγας Αέριο συνθήκης αποκόλλησης φλόγας Αέριο συνθήκης καπνισµού Ι 2Η G20 G21 G222 G23 G21 Ι 2L G25 G26 G25 G27 G26 I 3B/P, I 3+ G30 G30 G32 G31 G30 I 3P G31 G31 G32 G31 G31, G32 II 2H3B/P II 2H3+ G20, G30 G21 G222, G32 G23, G31 G30 II 2H3P G20, G31 G21 G222, G32 G23, G31 G31, G32 II 2L3B/P G25, G30 G26 G32 G27, G31 G30 II 2L3P G25, G31 G26 G32 G27, G31 G31, G32
12 ΜΕΣΑ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΤΗΤΑΣ ιάγραµµα Ροής για τις διαδικασίες αξιολόγησης της συµµόρφωσης Ο ΗΓΙΑ 90/396/ΕΟΚ ΓΙΑ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑ B ΕΝΟΤΗΤΑ Γ Εν σειρά παραγωγή συσκευών & εξοπλισµών Εξέταση τύπου ΕΚ (Παράρτηµα ΙΙ, 1) + Τεχν. Φάκελλος Επιλογή κατασκευαστή - ήλωση συµµόρφωσης ΕΚ πιστότητας προς τον τύπο, Παράρτηµα ΙΙ, 2 του άρθρου 14 - Κ.Φ. διενεργεί σποραδικούς ελέγχους στις συσκευές. ΕΝΟΤΗΤΑ Κ α τ α σ κ ε υ α σ τ ή ς Τύπος παραγωγής - ήλωση συµµόρφωσης ΕΚ προς τον τύπο ( ιασφάλιση ποιότητας παραγωγής), Παράρτηµα ΙΙ.3 - Κ.Φ. αξιολογεί και παρακολουθεί το ΣΠ του κατασκευαστή ΕΝΟΤΗΤΑ Ε - ήλωση συµµόρφωσης ΕΚ προς τον τύπο ( ιασφάλιση ποιότητας προϊόντος), Παράρτηµα ΙΙ.4 - Κ.Φ. αξιολογεί και παρακολουθεί το ΣΠ του κατασκευαστή ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤ - Επαλήθευση ΕΚ (Παράρτηµα ΙΙ.5) - Κ.Φ. εξακριβώνει και πιστοποιεί ότι τα προϊόντα συµµορφώνονται προς τον τύπο ( οκιµές ή στατιστική επαλήθευση). CE ΕΝΟΤΗΤΑ Ζ Παραγωγή ανά µονάδα ή µικρών σειρών - Μοναδιαία επαλήθευση ΕΚ (Παράρτηµα ΙΙ.6) - Κ.Φ. επαληθεύει και πιστοποιεί ότι η συσκευή ικανοποιεί τις απαιτήσεις της οδηγίας. - Τεχνικός Φάκελλος στη διάθεση του Κ.Φ. (Παράρτηµα IV)
13 ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΛΕΒΗΤΩΝ ΖΕΣΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Ελάχιστος επιτρεπτός βαθµός απόδοσης για συνήθεις λέβητες ζεστού νερού, και σήµανση ενεργειακής απόδοσης αυτών. Βαθµοί απόδοσης συνήθων Λεβήτω ν Ζε σ το ύ Νερού Ένα αστέρι ύο αστέρια Τρια αστέρια 96.0 94.0 Βαθµός απόδοσης 92.0 90.0 88.0 86.0 84.0 0 50 100 150 200 250 300 350 Ωφέλιµη ισ χ ύς kw
14 ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΗΜΑΝΣΗΣ CE ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ONOMA ΤΥΠΟΥ / 200Χ Θερµική Ισχύς : XX.X kw ( στο Ονοµαστικό Φορτίο ) Βαθµός απόδοσης: XX.X % ( στο Ονοµαστικό Φορτίο ) Παροχή καυσίµου: X.XXX kg/h Μέγιστη Θερµοκρασία νερού: XX ο C Μέγιστη Πίεση Λειτουργίας: X bar Περιγραφή: Υπερπιεστικός χαλύβδινος λέβητας πετρελαίου φλόγας, συνοδευόµενος από καυστήρα διασκορπισµού 00 Αν. Αριθµός Κ.Φ. Eιδική σήµανση Ενεργειακής Απόδοσης
15 ΠΡΟΤΥΠΑ & ΟΚΙΜΕΣ (1/3) A /A Είδος προϊόντος Τεχνική επιτροπή CEN 1. Θερµαντήρες νερού TC 48 (Water heaters) 2. 3. 4. 5. Οικιακές συσκευές µαγειρέµατος (Domestic cooking appliances) Επαγγελµατικός εξοπλισµός µαγειρέµατος (Gas-heated catering equipment) Λέβητες κεντρικής θέρµανσης Πιεστικοί (Central heating boilers) Λέβητες κεντρικής θέρµανσης Με ατµοσφαιρικούς καυστήρες (Central heating boilers with atmospheric boilers) Πρότυπο Είδος & κατηγορία οκιµών Χρήση pren 26 rev pren 26 rev TC 49 pren 30.1 pren 30.2 HD 1003 TC 106 EN 203.1 EN 203.2 TC 109 EN 304 EN 303-2 TC 109 EN 297 EN 483 PrEN 656 EN 625 PrΕΝ 677 - Ασφάλεια - απόδοση - ασφάλεια - απόδοση - Θερµοκρασία επιφανείας - Ασφάλεια - Ορθολογική χρήση ενέργειας - ιαδικασία δοκιµής - Απαιτήσεις - Τύπος Β11 <70 kw - Τύπος Β & C<70 kw - Τύπος Β > 70 <300 kw - Τύπος Β ή C <70 kw, µε ταυτόχρονη παραγωγή ζεστού νερού χρήσης - Συµπύκνωσης <70 kw Παραγωγή ζεστού νερού για οικιακή χρήση Θέρµανση χώρου Παραγωγή ζεστού νερού Θέρµανση χώρου Παραγωγή ζεστού νερού Συντµήσεις: pren: draft harmonized standard, EN: Harmonized standard, HD: Harmonized documents
16 ΠΡΟΤΥΠΑ & ΟΚΙΜΕΣ (2/3) A /A Είδος προϊόντος Τεχνική Πρότυπο Είδος & κατηγορία οκιµών Χρήση επιτροπή CEN 6. Καυστήρες αερίου µε TC 131 prεν 676 Τεχνικές απαιτήσεις Σε λέβητες ανεµιστήρα (Gas burners using fans) 7. Θερµαντήρες αέρα TC 179 pren 621 Ατµοσφαιρικοί θερµαντήρες αέρα τύπου Β & Θέρµανση χώρου (Air heaters) C - οικιακή & µη οικιακή χρήση pren 778 Θερµαντήρες αέρα µε ατµοσφαιρικούς καυστήρες υποβοηθούµενοι από ανεµιστήρα - οικιακή & µη οικιακή χρήση pren 1319 Θερµαντήρες αέρα ταιριασµένοι µε αυτόµατους καυστήρες εξαναγκασµένης υποπίεσης. pren 525 - µη οικιακή χρήση 8. Αποκλειστικές συσκευές LPG (Dedicated LPG aplliances) TC 181 pren 449 pren 484, 497, 498 pren 461 pren 521 pren 732 pren 624 pren 1596 Οικιακοί θερµαντήρες χώρου ελάχιστης ρύπανσης (εξαιρουµένης της καταλυτικής οξείδωσης) Μαγειρικές συσκευές για χρήση στην ύπαιθρο (Barbecue) Μικροί θερµαντήρες χώρου µη οικιακοί Συσκευές που λειτουργούν συσκευές εξάτµισης Συσκευές ψύξης Συσκευές θέρµανσης χώρου για χρήση σε οχήµατα και πλοία. Κινητοί και φορητοί θερµαντήρες αέρα άµεσου ανάµµατος που χρησιµοποιoύν LPG. Θέρµανση χώρου
17 ΠΡΟΤΥΠΑ & ΟΚΙΜΕΣ (3/3) A /A Είδος προϊόντος Τεχνική επιτροπή CEN 9. Ανεξάρτητοι οικιακοί θερµαντήρες (Independent domestic gasfired convection heaters) 10. Υπερκείµενοι µη οικιακοί θερµαντήρες ακτινοβολίας (Gas-fired non-domestic overhead radiant heaters) 11. Μηχανισµοί ελέγχου & ασφάλειας (Control and safety devices) TC 62 TC 180 TC 58 Πρότυπο Είδος & κατηγορία οκιµών Χρήση pren 89 HD 1002 pren 613 pren 1266 pren 416.1 pren 777.1 pren 419.1 pren 303.3 pren 625 - µε καυστήρα φυσικού ελκυσµού και µόνιµη φλόγα πιλότο - µε καυστήρα φυσικού ελκυσµού - µε πιεστικό καυστήρα - Ασφάλεια - απόδοση Χαρακτηριστικά λειτουργίας ταιριάσµατος λεβήτων µε καυστήρα αερίου υποβοηθούµενο από ανεµιστήρα (burnerboiler matching) Ατοµικές µονάδες αερίου Θέρµανση Θέρµανση EN 88 EN 125 pren 126 EN 161 EN 298 EN 257 Ρυθµιστές πίεσης για συσκευές αερίου για πίεση εισόδου µέχρι 200 mbar Μηχανισµοί επιθεώρησης φλόγας Multi-functional controls Αυτόµατες βαλβίδες Μονάδες αυτόµατου ελέγχου καυστήρα Μηχανικοί θερµοστάτες
18 ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΟΚΙΜΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΕΡΙΟΥ Αριθµός µονάδων 5,000,000 4,500,000 4,000,000 3,500,000 3,000,000 2,500,000 2,000,000 1,500,000 other Solid w ithout burner Oil Gas 1,000,000 500,000 0 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 Έτος Στοιχεία από: Γερµανία, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία.