19 Φεβρουαρίου 2009 http://www.cna.org.cy/website/subject1.shtm#ucylib Διευθυντής ΒΠΚ - Συνέντευξη στο ΚΥΠΕ Ο Διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΒΠΚ) Φίλιππος Τσιμπόγλου πιστεύει ότι η ΒΠΚ διαδραματίζει ένα ρόλο που έχει ξεπεράσει τα όρια του Πανεπιστημίου και θεωρεί ότι υπάρχουν προοπτικές η Βιβλιοθήκη να αναλάβει ρόλο εθνικής ερευνητικής βιβλιοθήκης στον κυπριακό χώρο, σε συνεργασία με τις υπόλοιπες κυπριακές βιβλιοθήκες. Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο Διευθυντής της ΒΠΚ ανέφερε ακόμα ότι θα πρέπει και οι άλλες βιβλιοθήκες να ενισχυθούν μέσα από ένα συντονισμένο σχέδιο ανάπτυξης των κυπριακών βιβλιοθηκών. Για τη δράση της ΒΠΚ εντός του Πανεπιστημίου Κύπρου, ο κ. Τσιμπόγλου ανέφερε ότι το μαθησιακό μοντέλο που ακολουθείται στο Πανεπιστήμιο είναι συνδυασμός διδασκαλίας και πολλαπλής βιβλιογραφίας και κατ επέκταση χρήση βιβλιοθήκης, γεγονός που απαιτεί μια δυνατή και αποτελεσματική βιβλιοθήκη. Σε σχέση με τις συνεργασίες της ΒΠΚ, ο κ. Τσιμπόγλου ανέφερε ότι αυτές ξεκινούν ως ανάγκη και όχι ως πολυτέλεια επειδή, όπως εξήγησε, στη σημερινή εποχή όπου υπάρχει πληθώρα παραγωγής υλικού και δημιουργία νέων κλάδων είναι αδύνατο μια βιβλιοθήκη να συγκεντρώσει το «άπαν της γνώσης», κατά την έκφρασή του. Τόνισε ότι η ΒΠΚ είναι μέλος της κοινοπραξίας των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (HEAL-Link) στα πρότυπα της οποίας δημιουργήθηκε και ο Σύνδεσμος Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών από τις βιβλιοθήκες των τριών δημόσιων πανεπιστημίων (Πανεπιστήμιο Κύπρου, ΤΕΠΑΚ και Ανοικτό). Πρόσθεσε ότι η ΒΠΚ καρπώνεται τα οφέλη της συμμετοχής της στην HEAL-LINK με την πρόσβαση σε 20,000-25,000 ηλεκτρονικά περιοδικά και 20,000 ηλεκτρονικά βιβλία (ebooks). Σημείωσε παράλληλα ότι η ΒΠΚ διαθέτει περισσότερα από 267.289 βιβλία με μια ετήσια αύξηση των συλλογών της κατά 12.000 νέους τίτλους και 700 τίτλους περιοδικών, σημειώνοντας ότι περιλαμβάνει αξιόλογες συλλογές όπως η Κυπρολογική, Αρχαιολογική και Τουρκολογική. Ο κ. Τσιμπόγλου είπε ότι η ΒΠΚ παίζει ένα ρόλο που έχει ξεπεράσει τα όρια του Πανεπιστημίου, σημειώνοντας ότι ενισχύει το ρόλο της εντός Πανεπιστημίου με το να διευρύνει τις δραστηριότητες της εκτός του Πανεπιστημίου. Σε σχέση με τις συνεργασίες που έχει η ΒΠΚ με τις άλλες κυπριακές βιβλιοθήκες, ανέφερε ότι παίζει ρόλο συντονιστικό για να ενισχύει και να υποστηρίζει τη συνεργασία ώστε να μπορούν οι άλλες βιβλιοθήκες να φτάσουν στο επίπεδο που πραγματικά μπορούν και που χρειάζεται η κυπριακή κοινωνία. Ακολουθεί η ολοκληρωμένη συνέντευξη: ΕΡ : Σε ποιά επίπεδα δραστηριοποιείται η ΒΠΚ; ΑΠ: Η ΒΠΚ δραστηριοποιείται σε 3 επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο είναι το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το δεύτερο στην ερευνητική κοινωνία της Κύπρου και άλλες βιβλιοθήκες της Κύπρου και το τρίτο στο διεθνή χώρο. Στο πρώτο επίπεδο η βιβλιοθήκη εξειδικεύει στον τομέα των δραστηριοτήτων και λειτουργιών της τους στόχους του Πανεπιστημίου. Το Πανεπιστήμιο, παρά το νεαρό της ηλικίας του, αρχίζει να διακρίνεται διεθνώς σε συγκεκριμένους επιστημονικούς τομείς και η ΒΠΚ προσπαθεί να το υποστηρίξει σε αυτή την προσπάθεια. Το Πανεπιστήμιο έχει τρεις άξονες δράσης τη διδασκαλία, την έρευνα και την κοινωνική του προσφορά. Και η ΒΠΚ εξειδικεύει τους στόχους του Πανεπιστημίου Κύπρου στο δικό της πεδίο δραστηριότητας. Το μαθησιακό μοντέλο που ακολουθείται στο Πανεπιστήμιο είναι συνδυασμός διδασκαλίας και πολλαπλής βιβλιογραφίας και κατά συνέπεια απαιτεί έντονη χρήση βιβλιοθήκης. Αυτό το μοντέλο προϋποθέτει μια δυνατή αποτελεσματική βιβλιοθήκη. Και η ΒΠΚ είναι αποτέλεσμα αυτής της μαθησιακής διαδικασίας, αφού η ΒΠΚ είναι εργαλείο για τις σπουδές των φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Στον τομέα της έρευνας, η ΒΠΚ εξειδικεύει τις δράσεις της έχοντας πρόσβαση σε ευρύ φάσμα πληροφοριακών πηγών. Θα έλεγα ότι έχουμε περάσει στην ψηφιακή εποχή. Η ψηφιακή εποχή συνδυάζει το ψηφιακό υλικό με την αυτοματοποιημένη, ηλεκτρονική διαχείριση του υλικού. Αλλάζει ρόλους τόσο στις
Βιβλιοθήκες όσο και στους επιστήμονες πληροφόρησης. ΕΡ: Ποιες είναι οι συνεργασίες της ΒΠΚ ; ΑΠ: Οι συνεργασίες ξεκινούν ως ανάγκη και όχι ως πολυτέλεια. Στη σημερινή εποχή όπου υπάρχει πληθώρα παραγωγής υλικού και δημιουργία νέων κλάδων είναι αδύνατο μια βιβλιοθήκη να συγκεντρώσει το άπαν της γνώσης. Γι αυτό δημιουργούνται οι συνεργασίες μεταξύ βιβλιοθηκών, για να εξασφαλίσουν όσο το δυνατό περισσότερες πηγές πληροφόρησης. Ετσι συγκεκριμένες συνεργασίες έχουμε σε κυπριακό επίπεδο, αλλά επειδή τα κυπριακά δημόσια πανεπιστήμια ιδρύθηκαν μετά από το Πανεπιστήμιο Κύπρου η πρώτη μας συνεργασία ήταν η ένταξη στην κοινοπραξία Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. (HEAL-LINK). Τώρα με βάση νόμο του ελληνικού κράτους αποκαλείται Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, στον οποίο η ΒΠΚ είναι πλήρες μέλος από το 2000. Η ΒΠΚ καρπώνεται τα οφέλη της συμμετοχής της. Η ΒΠΚ έχει 20000-25000 ηλεκτρονικά περιοδικά προσβάσιμα σε όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, γεγονός που οφείλεται στη συμμετοχή της ΒΠΚ στην κοινοπραξία. Η ΒΠΚ από μόνη της έχει 900 τρέχοντες τίτλους περιοδικών. Επίσης έχουμε 20000 ηλεκτρονικά βιβλία (ebooks), προσβάσιμα με πλήρες κείμενο. Η Βιβλιοθήκη διαθέτει περισσότερα από 270.000 (έντυπα) βιβλία με μια ετήσια αύξηση των συλλογών της κατά 12.000 νέους τίτλους. Στη Βιβλιοθήκη συμπεριλαμβάνονται αξιόλογες συλλογές όπως η Κυπρολογική, Αρχαιολογική και Τουρκολογική. Τα βιβλία είναι ήδη καταλογογραφημένα και αναζητητήσιμα μέσω του υπολογιστικού συστήματος Βιβλιοθήκης (ADVANCE/GEAC) από όλους τους υπολογιστές του Πανεπιστημιακού δικτύου, αλλά και εξ αποστάσεως μέσω του διαδικτυακού καταλόγου ανοιχτής πρόσβασης (WEB-OPAC) της Βιβλιοθήκης. Ενα μέρος των βάσεων δεδομένων που διατίθενται από τη Βιβλιοθήκη οφείλεται στην κοινοπραξία. Το Πανεπιστήμιο φροντίζει να καλύπτει τις ερευνητικές πληροφοριακές του ανάγκες, ίσως περικόπτοντας από άλλα πράγματα αλλά δίδει ιδιαίτερη σημασία σε αυτό τον τομέα. Η ΒΠΚ προσπαθεί να ανταποδώσει τα οφέλη της συμμετοχής της στη HEAL-LINK. Γενικά έχει μια δραστήρια συμμετοχή στα πράγματα της Κοινοπραξίας. Πιο ειδικά η ΒΠΚ «ανταπόδωσε» το όφελος αυτό με την προσωπική συμβολή του Διευθυντή της στην επιτυχή ολοκλήρωση του έργου του Συλλογικού Καταλόγου των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Η τέταρτη έκδοση του Συλλογικού Καταλόγου είναι ήδη προσβάσιμη στη διαδικτυακή διεύθυνση www.unioncatalog.gr. Στο Συλλογικό Κατάλογο συμμετέχουν πάνω από 45 ακαδημαϊκά ιδρύματα και περιλαμβάνονται πάνω από 3 εκατομμύρια βιβλία των πανεπιστημίων της Ελλάδας αλλά και των δημόσιων πανεπιστημίων της Κύπρου. Ο κατάλογος δίνει πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για το αν ένα βιβλίο είναι διαθέσιμο σε μια βιβλιοθήκη και αν μπορούμε μέσω διαδανεισμού να το παραγγείλουμε. Μια άλλη επιτυχία του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών είναι η απόκτηση των παλαιών τευχών (βάθους 60 και 80 ετών) ενός μεγάλου αριθμού επιστημονικών περιοδικών μεγάλων εκδοτών. Ενώ το Πανεπιστήμιο Κύπρου ιδρύθηκε το 1989 και άρχισε τη λειτουργία του το 1992, με τις συνεργασίες της ΒΠΚ η ιστορία της πάει 80 χρόνια πίσω. Η συμμετοχή μας στο Σύνδεσμο επέτρεψε την αγορά αυτού του υλικού σε πολύ χαμηλές τιμές, μόνο του το Πανεπιστήμιο θα ήταν αδύνατο να αποκτήσει. ΕΡ. Για τον ενοποιημένο κατάλογο έχουν γίνει προσπάθειες για κοινές επικεφαλίδες, και κοινά θέματα. Αυτό έχει επιτευχθεί; ΑΠ. Ο συλλογικός κατάλογος των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών είναι ένα εργαλείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στην προσπάθειά μας για να πετύχουμε τον ενοποιημένο κατάλογο. Ο Συλλογικός Κατάλογος των ΕΑΒ δεν ήταν στόχος αλλά εργαλείο για να φτάσουμε στην πρόσβαση του βιβλίου από συλλογές άλλων βιβλιοθηκών αλλά και στην εξυπηρέτηση της καταλογογράφησης. Τώρα έχουμε το εργαλείο να προχωρήσουμε στην ενοποίηση και τυποποίηση των αρχείων των καθιερωμένων όρων. Με την τεχνογνωσία που έχουμε πλέον με το Συλλογικό Κατάλογο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών δημιουργήσαμε ένα πιλοτικό Συλλογικό Κατάλογο Κυπριακών Βιβλιοθηκών. Στον κατάλογο συμμετέχουν προς το παρόν 15 κυπριακές βιβλιοθήκες και σύντομα θα μπορούμε με διαδανεισμό να παραγγείλουμε το βιβλίο από άλλες βιβλιοθήκες. Με την τεχνογνωσία από την κοινοπραξία της HEAL-LINK στη δεκαετία 1990-2008, ο Συλλογικός Κατάλογος των Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών δημιουργήθηκε σε λιγότερο από 3 μήνες. ΕΡ : Υπάρχει συνεργασία με τις υπόλοιπες κυπριακές βιβλιοθήκες; Αν ναι ποια είναι αυτή; ΑΠ: Υπάρχει στενή και επίσημη συνεργασία με τα άλλα δύο δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου με τα οποία έχουμε δημιουργήσει το Σύνδεσμο των Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, στον οποίο εκτός από τη δική μας βιβλιοθήκη συμμετέχουν οι βιβλιοθήκες του Ανοικτού Πανεπιστημίου και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου. Εχουν υπογραφεί μνημόνια συνεργασίας από τις πρυτανικές Αρχές και τις Συγκλήτους των 3
πανεπιστημίων και ήδη ξεκίνησαν οι συμφωνίες με πηγές πληροφόρησης που δεν καλύπτονται από την HEAL- LINK. Πληρώνουμε συνδρομές από κοινού σε πολύ συμφέρουσες τιμές. Ο Σύνδεσμος Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών έχει συνάψει συμφωνίες με δύο διαφορετικές εταιρείες για 30 και για 12 βάσεις δεδομένων αντίστοιχα, με δικαίωμα πρόσβασης και από άλλα κρατικά ιδρύματα και φορείς. Στο Σύνδεσμο συμμετέχει και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και συζητείται και η συμμετοχή των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ενα ιδιωτικό πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, συμμετέχει ήδη στον πιλοτικό Συλλογικό Κατάλογο των Κυπριακών Βιβλιοθηκών. Επίσης δίδεται ελεύθερη πρόσβαση από κάθε βιβλιοθήκη δημόσιου πανεπιστημίου στους φοιτητές των άλλων δημόσιων πανεπιστημίων και συζητείται ήδη και προγραμματίζεται και των ιδιωτικών. ΕΡ: Ποιος ο ρόλος της ΒΠΚ; ΑΠ: Η ΒΠΚ παίζει ένα ρόλο που έχει ξεπεράσει τα όρια του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ενισχύει το ρόλο της εντός Πανεπιστημίου με το να διευρύνει τις δραστηριότητες της εκτός του Πανεπιστημίου. Μαζί με τις άλλες Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες μπορεί και πρέπει να παίζει ένα ρόλο συντονιστικό και να ενισχύει και να υποστηρίζει τη συνεργασία για να μπορούν οι άλλες βιβλιοθήκες όλων των κατηγοριών να φτάσουν στο επίπεδο που πραγματικά μπορούν και πραγματικά χρειάζεται η κυπριακή κοινωνία. Γίνεται προσπάθεια να δοθεί βοήθεια στις δημοτικές βιβλιοθήκες (Δήμος Στροβόλου, Λατσιών, Παραλιμνίου, Λεμεσού). Η προοπτική της ΒΠΚ είναι να παίξει ένα ρόλο εθνικής ερευνητικής βιβλιοθήκης στον κυπριακό χώρο σε συνεργασία με τις υπόλοιπες κυπριακές βιβλιοθήκες. Υπάρχει διαμοιρασμός πηγών, συνεργασία σε αγορά πηγών αλλά και υλικοτεχνικής υποδομής. Εξάλλου υπάρχει μια ζεστή, συναδελφική σχέση μεταξύ των ανθρώπων. Πολλά από τα άτομα που στελεχώνουν τις βιβλιοθήκες των άλλων πανεπιστημίων έχουν εργαστεί στο παρελθόν στη ΒΠΚ, έχουν προσφέρει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Σε διεθνές επίπεδο, η ΒΠΚ συμμετέχει στο δίκτυο UNICA που αποτελείται από πανεπιστήμια ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Μια από τις δραστηριότητες αυτού του δικτύου είναι η διοργάνωση συνεδρίων σε διετή βάση για φλέγοντα ζητήματα της επιστημονικής επικοινωνίας (scholarly communication). Ο Διευθυντής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου είναι μέλος της επιστημονικής επιτροπής του δικτύου. Μαζί με τους εκπροσώπου των πανεπιστημίων του Λονδίνου (UCL), των Βρυξελλών, του Ελσίνκι και του Αμστερνταμ. Μέχρι σήμερα έχουν διοργανωθεί 4 συνέδρια, το 2002 στη Μαδρίτη, το 2004 στη Βιέννη, το 2006 στο Ελσίνκι, και το 2008 στην Πράγα. Τώρα προετοιμάζουμε το συνέδριο του 2010 που προγραμματίζεται για το Δουβλίνο. Η ΒΠΚ συμμετέχει στους διεθνείς οργανισμούς των βιβλιοθηκών των ερευνητικών ιδρυμάτων της Ευρώπης LIBER, στο DAISY consortium που προτυποποιεί τα ακουστικά βιβλία για τους τυφλούς, ενώ προσπαθεί να δραστηριοποιηθεί επίσης στην IFLA (International Federation of Library Associations). Υπάρχει επίσης συντονισμός για το τι θα δώσει η ΒΠΚ στην EUROPEANA, την Ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη. ΕΡ : Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης της ΒΠΚ ; ΑΠ: Από άποψη υλικού η ΒΠΚ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, η συλλογή αναπτύσσεται συνεχώς. Καλύπτονται σταδιακά όλα τα καινούργια Τμήματα του Πανεπιστημίου Κύπρου (είκοσι δύο προς το παρόν), ενώ η ΒΠΚ έχει κάνει σημαντικά ανοίγματα στην κοινωνία. Παρόλα αυτά η ΒΠΚ ως πρόβλημα ανάπτυξης αντιμετωπίζει το πρόβλημα του χώρου το πρόβλημα της στέγης. Δεν έχουμε χώρους για συνεργασία φοιτητών, για ανάγνωση, για μαθήματα πληροφοριακής παιδείας. Επειδή δεν υπάρχουν χώροι διαθέσιμοι, ακόμα αποφοιτούν φοιτητές μας «πληροφοριακά αναλφάβητοι». Το πρόβλημα συνεχίζει να είναι έντονο από την ύπαρξη παραρτημάτων. Η ΒΠΚ αποτελείται από μια κεντρική βιβλιοθήκη ενώ υπάρχουν διάσπαρτα στη Λευκωσία ακόμη 6 παραρτήματα. Σαν αποτέλεσμα, έχουμε μεγάλη ανάγκη απασχόλησης του προσωπικού σε περισσότερο παραγωγικές εργασίες από το να σπαταλούμε πόρους λόγω της διασποράς παραρτημάτων. Στο παρελθόν χρειάστηκαν 20-30 άτομα για να ολοκληρώσουν τον όγκο της αναδρομικής καταλογογράφησης που έφτανε τις 170.000 βιβλία και τα καταφέραμε. Η εξασφάλιση στέγης θα μας βοηθήσει να προχωρήσουμε γρήγορα και σε άλλα επιτεύγματα. ΕΡ : Ποια έργα έχει αναλάβει η ΒΠΚ; ΑΠ: Εχει ξεκινήσει η καταγραφή πολιτιστικού περιεχομένου. Ηδη η ΒΠΚ ανέλαβε προγράμματα που έχουν ήδη ξεκινήσει και γίνεται προσπάθεια για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Υπάρχει συμφωνία για το αρχείο Σπύρου Κυπριανού καθώς και το αρχείο Γιώργου Βασιλείου το οποίο έχει ήδη αρχίσει να ψηφιοποιείται. Στο ίδιο πλαίσιο έχει αρχίσει η ψηφιοποίηση του αρχείου της Στέλλας Σουλιώτη. Το αρχείο του Συμβουλίου Ιστορικής Μνήμης Αγώνας ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ) έχει ψηφιοποιηθεί. Ενα μεγάλο μέρος του φωτογραφικού υλικού της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΕΜΑ) έχει
ψηφιοποιηθεί αλλά δεν έχει τεκμηριωθεί. Επίσης έχει φορτωθεί στην ιστοσελίδα της ΒΠΚ υλικό από το Ελληνικό και Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) που αποτελείται από 86 φιλολογικά περιοδικά του τέλους του δέκατου ένατου και των αρχών του εικοστού αιώνα. Το ΕΛΙΑ αποτελεί τη βάση για να αρχίσει η προσπάθεια ψηφιοποίησης του Κυπριακού Ιστορικού και Λογοτεχνικού Αρχείο. Σε συνεργασία με το Τμήμα Γαλλικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου έχει ξεκινήσει η ψηφιοποίηση αναφορών από τον ελληνικό Τύπο για τον Βίκτωρα Ουγκώ, το οποίο θα φιλοξενηθεί από την ΒΠΚ. Ψηφιοποιήθηκαν επίσης τα Συνέδρια των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Ψηφιοποιούνται επίσης τα περιοδικά και υλικό της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης (ΕΕΒΕΠ) αλλά και της αντίστοιχης Κυπριακής (ΚΕΒΕΠ). Δημιουργείται έτσι μια ψηφιακή βιβλιογραφική βάση δεδομένων ελληνόγλωσσης βιβλιογραφίας για τις επιστήμες της πληροφόρησης. Ξεκίνησε η καταγραφή της επιστημονικής παραγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου και η δημιουργία βάσης δεδομένων. Επίσης γίνεται προσπάθεια για κυπριακό αρχείο διδακτορικών διατριβών. Υπάρχει συνεργασία με το ΤΕΠΑΚ για το συγκεκριμένο θέμα. Επίσης θα ξεκινήσει η ψηφιοποίηση των ομιλιών των επίτιμων διδακτόρων του Πανεπιστημίου Κύπρου. Επίσης συζητείται η δημιουργία συλλογής με πίνακες των Διαμαντή Διαμαντή και Τηλέμαχου Κάνθου. Επίσης η συλλογή Δημητσόπουλου έχει σπάνια βιβλία από το 16ο, 17ο, 18ο αιώνα και κάποια από αυτά θα ψηφιοποιηθούν εντός του 2009. Οπως και βιβλία της συλλογής Διαμαντή. Το ψηφιοποιημένο υλικό δημιουργεί μια μεγάλη βάση ψηφιακού υλικού. Στην αρχή υπήρχε η σκέψη για ψηφιακές νησίδες στο νησί. Ετσι ξεκινήσαμε τις προσπάθειες. Σκοπός της ΒΠΚ ήταν να καταλογραφηθεί το υλικό, και παράλληλα να δημιουργούνται ψηφιακές πληροφοριακές πηγές ώστε με το ψηφιοποιημένο υλικό για μπει η ΒΠΚ σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Αφού έγιναν αυτά, το υλικό της ΒΠΚ είναι πλέον αξιοποιήσιμο. ΕΡ: Ποια η διάκριση μεταξύ των όρων digital και virtual library; ΑΠ : Ψηφιακή- digital βιβλιοθήκη είναι η βιβλιοθήκη που έχει ψηφιακό περιεχόμενο και συνηθίζουμε να την τοποθετούμε στους γεωγραφικούς χώρους μιας βιβλιοθήκης. Παράδειγμα το ψηφιακό υλικό των περιοδικών από το ΕΛΙΑ ανήκει στην ψηφιακή βιβλιοθήκη αφού είναι εγκατεστημένο στους χώρους μας. Νοητή- virtual είναι η βιβλιοθήκη που δεν βρίσκεται απαραίτητα στους χώρους της Βιβλιοθήκης. Δεν είναι απαραίτητο να την έχει φτιάξει η ίδια η βιβλιοθήκη αλλά την έχει οργανώσει και δίδει πρόσβαση στους χρήστες της. Για παράδειγμα τα ηλεκτρονικά βιβλία ενός εκδότη που υπάρχουν προσβάσιμα στην ιστοσελίδα ανήκουν στη νοητή βιβλιοθήκη. Πέραν των ορισμών, το ενδιαφέρον είναι το υλικό να μπορεί εύκολα να αξιοποιηθεί από τους χρήστες. Οι διακρίσεις αυτές ατονούν με την πάροδο του χρόνου και τις μεταβολές στις κανονικότητες που ανατρέπονται. Πάρτε παράδειγμα το «cloud computing» όπου η επεξεργαστική και αποθηκευτική ισχύς βρίσκεται σε απόσταση από τον φορέα-παραγωγό που «δημιούργησε» ή χρησιμοποιεί το ψηφιακό υλικό. ΕΡ : Πότε θα αρχίσει το κτίσιμο του νέου κτιρίου της ΒΠΚ στην Πανεπιστημιούπολη; ΑΠ : Πρόκειται για τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου «Στέλιος Ιωάννου». Η οικογένεια του κ. Δάκη Ιωάννου και συγκεκριμένα η κα Ελένη Ιωάννου δώρισε 3 εκατομμύρια λίρες για το κτίσιμο της νέας βιβλιοθήκης. Επίσης η δωρεά περιλάμβανε και την αμοιβή του γραφείου του Γάλλου αρχιτέκτονα Jean Nouvelle, ο οποίος ήδη ολοκλήρωσε τα σχέδια εδώ και καιρό. Η πολιτεία μέχρι τώρα δεν έχει πληρώσει κάτι γι αυτό το κτήριο. Τα σχέδια έχουν ήδη κατατεθεί στην πολεοδομία, έχουν εγκριθεί και περιμένουμε τη χρηματοδότηση για να αρχίσει η κατασκευή του έργου. Ηλθε πλέον η ώρα. Το σχέδιο του Nouvelle χαρακτηρίστηκε πρωτοποριακό. Είναι προσομοίωση ενός λόφου (του Αρωνα) με ένα θόλο στην κορυφή του τεχνητού οροπεδίου. Θα στεγάζονται όλες οι υπηρεσίες πληροφόρησης του Πανεπιστημίου. Είναι η στέγη που αξίζει για να συγκεντρώσει τη γνώση και την παραγόμενη πληροφορία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Υπήρξε στενή συνεργασία με τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου Κύπρου, του αρχιτεκτονικού γραφείου του Jean Nouvelle και της ΒΠΚ για τα σχέδια για περίοδο 3 χρόνων. Στην πανεπιστημιούπολη όταν παραδοθεί το κτήριο της Σχολής Διοίκησης και Οικονομικών Επιστημών θα υπάρχουν 2.500 χιλιάδες φοιτητές. Ομως δεν θα υπάρχει ακόμα βιβλιοθήκη. Οταν ολοκληρωθεί αυτό το έργο θα είναι η πρώτη βιβλιοθήκη στην Κύπρο για την οποία θα μπορούμε να είμαστε όλοι περήφανοι. Στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου έχουμε συγκεντρώσει το υλικό έντυπο και οπτικοακουστικό, παραδοσιακό και ηλεκτρονικό, έχουμε ψηφιοποιήσει πολιτιστικές και ιστορικές συλλογές, έχουμε δημιουργήσει τις διασυνδέσεις και τις δικτυώσεις με οργανισμούς διεθνείς, ελλαδικούς και κυπριακούς, έχουμε αναπτύξει τις λειτουργίες μια σύγχρονης υβριδικής βιβλιοθήκης και μας λείπει ο φυσικός χώρος που όλα αυτά θα συνεχίσουν να ανθούν και να ζωντανεύουν. Το υλικό των δωρητών (βιβλίων, πινάκων και άλλων έργων) θα βρει χώρο να φανεί και θα προσελκυστούν και άλλοι δωρητές. Και το κυριότερο το κτήριο καθαυτό θα προσελκύσει περισσότερους χρήστες, νέους ανθρώπους που θα χαίρονται να ζουν τη διαδικασία της γνώσης, στη στέγη της γνώσης. Η Βιβλιοθήκη είναι ένας χώρος λειτουργιών και τώρα κάποιες λειτουργίες της συμπιέζονται. Το κτίριο θα δώσει φτερά και στο Πανεπιστήμιο και στην ερευνητική δραστηριότητα στην
Κύπρο. Θα δώσει την αίσθηση ότι η Βιβλιοθήκη είναι ένας χώρος που αξιοποιείται και φυλάσσεται η πληροφορία. Βαδίζοντας προς την κοινωνία της πληροφορίας η Βιβλιοθήκη χρειάζεται μια τέτοια στέγη και η Κύπρος χρειάζεται ένα τέτοιο κτήριο, τη Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου». ΕΡ: Πότε αναμένεται να ολοκληρωθούν οι εργασίες για την ανέγερση του νέου κτηρίου της ΒΠΚ? ΑΠ: Αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 4 χρόνια. Ελπίζω και εύχομαι ότι η ανέγερση θα ξεκινήσει φέτος με την αξιοποίηση του ποσού που έδωσε η οικογένεια Ιωάννου και με τη χρηματοδότηση του κράτους. ΕΡ: Ο προϋπολογισμός της ΒΠΚ είναι επαρκής για να καλύψει τις ανάγκες της; ΑΠ: Η αντιμετώπιση του Πανεπιστημίου και της πολιτείας για τη δημιουργία συλλογής της ΒΠΚ ήταν πάντα σοβαρή. Το πρόβλημα δεν είναι στον προϋπολογισμό της ΒΠΚ επειδή μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες των νέων τμημάτων. Το πρόβλημα της ΒΠΚ είναι πρόβλημα χώρου. Λύθηκε επίσης το μείζον πρόβλημα απασχόλησης προσωπικού με μίσθωση. Ολο το προσωπικό της βιβλιοθήκης που εργαζόταν με μίσθωση, μετά από εξετάσεις έχει πλέον συμβάσεις εργασίας. Ενα κακό για τη ΒΠΚ είναι ότι δεν υπάρχουν θέσεις λειτουργών, με αποτέλεσμα πολλά άτομα να φεύγουν. Διαρρέουν άνθρωποι με τεχνογνωσία και πάνε σε άλλες βιβλιοθήκες. Αυτό βέβαια δημιουργεί προβλήματα στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου αλλά ταυτόχρονα είναι θετικό για την Κύπρο. Πρέπει και οι άλλες βιβλιοθήκες να ενισχυθούν ανάλογα μέσα από ένα συντονισμένο σχέδιο ανάπτυξης και συνεργασίας των κυπριακών βιβλιοθηκών. Τώρα ξεκινά το Υπουργείο Παιδείας που ανέθεσε μελέτη για το σχέδιο ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης, θα χρειαστεί μελέτη για τις σχολικές και για τις δημοτικές βιβλιοθήκες. Επίσης ανάλογη ανάγκη έχουν και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Το κλειδί για την επιτυχία στην προσπάθεια αναβάθμισης των υπηρεσιών βιβλιοθήκης στην Κύπρο βρίσκεται στο να αντιμετωπιστούν οι διάφορες βιβλιοθήκες και κατηγορίες όχι μεμονωμένα αλλά ως συνιστώσες ενός ενιαίου συστήματος βιβλιοθηκών ώστε να αξιοποιηθούν οι μεταξύ τους συνέργιες. ΕΡ: Πώς εξυπηρετούνται οι χρήστες της ΒΠΚ; ΑΠ: Οποιοσδήποτε μπορεί να έλθει στη Βιβλιοθήκη και να χρησιμοποιήσει όλες τις υπηρεσίες της, γιατί η Βιβλιοθήκη είναι ανοικτή για όσους την χρειάζονται. Δεν υπάρχει καμιά διάκριση ούτε στα βιβλία ούτε στους χρήστες. ΕΡ: Μπορείτε να μας πείτε κάποια πράγματα για την Τουρκολογική Συλλογή της ΒΠΚ; ΑΠ: Στα 15 χρόνια λειτουργίας της ΒΠΚ έχει αναπτυχθεί μια αξιόλογη Τουρκολογική Συλλογή με σημαντικές συλλογές όπως HALASI-KUHN, ANDREAS TIETZE, LOUIS BAZIN. Η Τουρκολογική Συλλογή αριθμεί 25000 τουρκολογικά βιβλία διαφόρων γλωσσών και 700 περιοδικά. Σκοπός της Βιβλιοθήκης είναι η κάλυψη των αναγκών του Τμήματος Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών. Επίσης υπάρχει εξειδικευμένο και πρόθυμο προσωπικό να εξυπηρετήσει οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο να ανακαλύψει τον πλούτο που αγκαλιάζει. (ΚΥΠΕ/ΜΜΑ/ΜΜ)