ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: ΜΕΤΕΩΡΑ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: ΜΕΤΕΩΡΑ Σχολικό έτος: 2013-2014 2 Ο Γενικό Λύκειο Λάρισας Μαθητές της Β Λυκείου Υπεύθυνος Καθηγητής : Δράμης Λάζαρος

-Εισαγωγή Πίνακας Περιεχομένων -Μοναχισμός και Αγιογραφίες -Καταφύγιο στα Μετέωρα -Τρόπος ζωής Μοναχών - Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρως ή του Μεγάλου Μετεώρου -Αγία Τριάδα -Ιερά Μονή Αγίου Αναπαυσά -Αγίος Βαρλάαμ -Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου -Πίνακας Αγιογραφήσεων στα Μετέωρα -Μονοπάτια -Πολιτισμός στα Μετέωρα -Φωτογραφίες -Γεωλογικό Φαινόμενο -Τι κερδίσαμε από το Project των Μετεώρων -Βιβλιογραφία

Εισαγωγή Φέτος, στο μάθημα της Ερευνητικής Εργασίας ορίσαμε ως κεντρικό θέμα τα Μετέωρα. Ένα θέμα ιδιαιτέρα ενδιαφέρον καθώς αποτελεί ένα ιδιόμορφο γεωμορφολογικό φαινόμενο. Αφού, λοιπόν, κάναμε μια ευρύτερη κατανομή του θέματος σε επιμέρους ενότητες, χωριστήκαμε σε πέντε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η κάθε μια από αυτές επέλεξε να ασχοληθεί με μία από τις καθορισμένες ενότητες. Αυτές είναι: 1)Μοναστήρια 2)Γεωλογία 3)Τουρισμός 4)Πολιτισμός 5)Θρησκεία Με την δική μας ομάδα αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με την τελευταία ενότητα, αυτήν της Θρησκείας. Χωρίζοντας το θέμα μας σε υποενότητες, ανέλαβε το κάθε άτομο ένα συγκεκριμένο ζητούμενο για να το αναλύσει. Η Ορθόδοξη Εκκλησία ταυτίζεται με την παράδοση και την ιστορία της χώρας μας. Ένας επισκέπτης στην Ελλάδα, θα ανακαλύψει την πληθώρα μοναστηριών και εκκλησιών που υπάρχουν σε κάθε σημείο της χώρας. Αναμφίβολα, ένα από τα σημαντικότερα συγκροτήματα μοναστηριών της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι αυτό των Μετεώρων. Έξι απλοϊκά μοναστήρια, χτισμένα σε απόκρημνους βράχους, προκαλούν θαυμασμό και εντυπωσιάζουν με την ομορφιά τους. Ονομάστηκαν Μετέωρα από τον Όσιο Μετεωρίτη

Αθανάσιο της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου. Με το πέρασμα του χρόνου, πάνω στους Ιερούς Βράχους ήρθαν και εγκαταστάθηκαν Μοναχοί και Μοναχές. Άλλοι από αυτούς παρέμειναν για μικρό χρονικό διάστημα, ενώ κάποιοι άλλοι επέλεξαν να ζήσουν εκεί μέχρι το τέλος της ζωής τους. Είναι ενδιαφέρον να αναφερθούν, αρχικά, κάποια πράγματα σχετικά με τους μοναχούς. Όπως προαναφέρθηκε, το συγκρότημα μοναστηριών αποτελείται από μοναχούς και μοναχές. Μερικοί από αυτούς επέλεξαν να παραμείνουν εκεί για μικρό διάστημα, ενώ αντίθετα, οι περισσότεροι θέλησαν να αφιερώσουν τη ζωή τους στο Θεό. Στην αρχή, ως ασκητές ήταν απομονωμένοι και προσεύχονταν σε μικρά παρεκκλήσια, τα λεγόμενα προσευχάδια, όχι μόνο για τη δική τους σωτηρία, αλλά και για την σωτηρία όλων των ανθρώπων. Μέσα στους ναϊσκους συνέρρεαν από τα ασκητάρια τους για να τελέσουν την κοινή λατρεία προς τον Θεό να συζητήσουν για τα διάφορα προβλήματα που τους απασχολούν και να ζητήσουν τη βοήθεια των άλλων ασκητών, για να φέρουν σε πέρας διάφορες υποχρεώσεις. Η ζωή τους ήταν λιτή και η εργασία τους επίπονη. Κόπιαζαν μέρα και νύχτα με εργασία, νηστεία, αγρυπνία. Στα πρώτα χρόνια κατοίκησης των Ιερών Βράχων η επιβίωση ήταν δύσκολη. Κατά τη διάρκεια δύσκολων συγκυριών, όπως διάφοροι κατακτητές της περιοχής, επιδρομές ληστών και άλλοι παράγοντες, οδήγησαν πολλές μονές στην εγκατάλειψη και καταστροφή. Σήμερα, σώζονται και λειτουργούν μόνο έξι μοναστήρια. Το πότε κατοικήθηκαν οι βράχοι είναι άγνωστο. Πρώτος ασκητής θεωρείται ο Βαρνάβας την περίοδο του 950-970 μ. Χ., ο οποίος ίδρυσε τη Σκήτη του Αγίου Πνεύματος. Οι ασκητές, σκαρφαλώνοντας στους Ιερούς Βράχους φώλιαζαν σαν τα πουλιά μέσα στις σπηλιές και τις κουφάλες των βράχων, απομονωμένοι από τον έξω κόσμο,

αναζητώντας εκεί με προσευχές και νηστείες την ψυχική τους πληρότητα και λύτρωση. Εγκαταλείποντας τον έξω κόσμο, πηγαίνουν στα μοναστήρια για να αγιαστούνε. Εκτός από την προσευχή, αναλαμβάνουν και ορισμένες εργασίες, τα διακονήματα, τα οποία γίνονται με πνεύμα αγάπης και θυσίας, αλλά και με πολλή ευλάβεια. Λόγω του τουρισμού, οι μοναχοί είναι υποχρεωμένοι να ασχολούνται με την υποδοχή του κόσμου, την ξενάγηση, κλπ., ώστε όσοι έρχονται να αποκομίζουν πολλά από την Ορθόδοξη παράδοση και τη ζωντανή πίστη των μοναχών. Ο σκοπός των μοναχών είναι η ένωσή τους με το Θεό. Πληθώρα αγαθών διακατέχουν αυτούς τους ανθρώπους. Ταπείνωση, πραότητα, αγάπη, αδελφοσύνη, σεβασμός, υπακοή, προθυμία, υπομονή, ακτημοσύνη, παρθενία.. Αμέτρητες αρετές. Το φρόνημα των Μετεωριτών Πατέρων μέσα στην πορεία της άσκησής τους είναι η με ανιδιοτέλεια αγάπη προς τον λαό, τόσο δια μέσου της προσευχής όσο και δια μέσου της έμπρακτης προσφοράς. Ζώντας καθημερινά με τόσους όμοιους γύρω σου, είναι απαραίτητες οι προαναφερόμενες αρετές. Γίνεται φανερό δηλαδή, ότι για να οδηγηθεί κάποιος στον Μοναχισμό θα πρέπει να το επιθυμεί ολόκαρδα και να μην το κάνει για συμφεροντολογικούς λόγους, αλλά αντιθέτως, έχοντας επίγνωση της κατάστασης και όρεξη για έναν καινούριο τρόπο ζωής. Η μυστική εμπειρία της μοναχικής ζωής βρίσκεται στην καρδιά της Ορθοδοξίας. Γι αυτό πάντοτε ο μοναχισμός συγκινεί, αναπαύει και προσελκύει τον ανήσυχο άνθρωπο, διότι μέσα σ αυτήν την πνευματική διεργασία, το κακό σμικρύνεται και αυξάνεται η αρετή, που είναι η ικανή δύναμη για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του ανθρώπου

Μοναχισμός και Αγιογραφίες Ένας μαγικός χώρος γεμάτος βράχια και αξιοθαύμαστα τοπία αποτελεί τα επονομαζόμενα Μετέωρα, τα οποία έχουν ως βαση τους διαχρονικές και αναρίθμητες εκκλησίες και μοναστήρια. Τα βράχια αυτά μετατράπηκαν σε ασκητήρια για τον Ορθόδοξο μοναχισμό από το 10ο ακόμη αιώνα. Άρα λοιπόν είναι κατανοητή η αρχαία ανάπτυξη του μοναχισμού που υπάρχει ακόμα και σήμερα. Στα Μετέωρα δεν είναι εξακριβωμένο πότε εμφανίστηκε ο μοναχισμός. Όπως μαρτυρούν τα αυτοκρατορικά χρυσόβουλα και τα πατριαρχικά σιγγίλια ήρθαν το 10ο αιώνα, οι πρώτοι ασκητές, φέροντας το μήνυμα της πνευματικής αναγέννησης. Φώλιασαν στα σπήλαια, στις σχισμές ή στις κορφές των πιο προσιτών βράχων και ταυτόχρονα άλλοι διάλεξαν τη σκήτη τους στο μακρινό μα προσιτό ύψωμα του Αγίου Στεφάνου. Τα βράχια που έγιναν σκηνώματα ευλογίας για τους αναχωρητές είναι ποτισμένα με τους ιδρώτες και τους κόπους τους, ραντισμένα από ένθεα δάκρυακαι αγιασμένα από τις γονυκλησίες και τις προσευχές. Αργότερα δημιουργήθηκε η σκήτη των Σταγών, που ο ναϊσκος αποτελούσε κέντρο συνάξεως των ασκητών. Τον 14ο αιώνα οι Σέρβοι ηγεμόνες, δίνουν προνόμια στη Σκήτη, ώστε να διοικείται από τον πρώτο, που κατοικούσε στη Μονή Δούπιανης. Σχεδόν την ίδια εποχή φθάνει στα Μετέωρα

ο μοναχός Αθανάσιος και ίδρυσε την πρώτη μονή στο βράχο που ονομαζόταν πλατύλιθο και έγινε κτίτορας της περίφημης μονής του Μεγάλου Μετεώρου. Το ΙΔ' αιώνα ιδρύθηκε το κοινόβιο του Αγίου Στεφάνου, από τον Όσιο Φιλόθεο, που αργότερα κραταιώθηκε από τον Σέρβο ηγούμενο Αντώνιο Κατακουζηνό. Το 1517 μ.χ. στον Ιερό βράχο του Βαρλαάμ οι όσιοι Νεκτάριος και Θεοφάνης,(οι Αψαράδες αδελφοί από τα Γιάννενα) έκαναν ένα μεγάλο μοναστήρι. Το ΙΣΤ' αιώνα τα μοναστήρια γίνονται 24 - όπως αναφέρει το Μετεωρίτικο χρονικό- και ενισχύονται από διάφορες δωρεές και προνόμια, που δίνονται από άρχοντες, ηγεμόνες, Πατριάρχες και αυτοκράτορες σε διάφορες εποχές. Στις αρχές του 18ου αιώνα αρχίζει ατυχώς η παρακμή του Μετεωρίτικου μοναχισμού, με αποτέλεσμα ο αριθμός τόσο των μονών όσο και των μοναχών να μειώνεται αρκετά. Σήμερα λειτουργούν 6 μοναστήρια

Όσον αφορά το θέμα των αγιογραφιών, στις μονές των Μετεώρων διασώζεται σήμερα η θρησκεία μας και η εξ αυτής πνευματική παράδοση. Συνέβαλαν οι εγκαταβιούντες μοναχοί στη διάσωση της τέχνης της αγιογραφίας, αφού την καλλιέργησαν και οι ίδιοι επειδή πίστευαν ότι με αυτόν τον τρόπο η παρουσία του Θεανθρώπου καθίσταται φανερή σε εμάς, όταν εισερχόμαστε στον ναό, όπου ο «Θεός ενοικεί και περιπατεί». Σώθηκε λοιπόν η παράδοση της αγιογραφίας ή της ιστορίας στο χώρο των Μετεώρων από τον 12ο έως και τον 18ο αι. Το χρονικό αυτό διάστημα των έξι επτά αιώνων είναι σημαντικό για την ιστορία της ορθοδόξου θρησκευτικής τέχνης, διότι τα αντιπροσωπευτικά δείγματα-μνημεία αποτελούν σταθμούς της εξελίξεως της εικονογραφίας, της τεχνοτροπίας και της εκφράσεως του δόγματος. Ομως στην περιοχή των Μετεώρων διατηρείται σε καλή κατάσταση ένα άλλο σύνολο στο οποίο διασώζονται αγιογραφίες του 1483 Η χρονολόγηση τους, που προέρχεται από την κτιτορική επιγραφή, συμβάλλει στην γνώση της εξελίξεως της ορθοδόξου αγιογραφίας κατά τον 15ο αι. Τα μνημεία της περιόδου αυτής, και ιδιαιτέρως του β ημίσεος του 15ο αι., είναι ελάχιστα και ως εκ τούτου καθίσταται εμφανής η σπουδαιότητα του μετεωρίτικου μοναστηριού για την αγιογραφίαν της εποχής αυτής και του χώρου στον οποίον ευρίσκεται.

Οι αγιογραφίες αυτές διασώζονται στο πρώτο καθολικό της Μονής Μεταμορφώσεως που ιδρύθηκε τον 14ο αι., από τον Αγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, οργανωτή της μοναστικής πολιτείας των Μετεώρων και εκτίσθη το 1445. Ως προανεφέρθη «ιστορήθη» το 1483 και διατηρείται το μεγαλύτερο τμήμα της όλης διακοσμήσεως, η οποία συμπληρώθηκε ή ανανεώθηκε το 1552. Σήμερα ή μάλλον από το 1545 το μικρό αυτό καθολικό είναι το 1ο Βήμα του νέου που κτίστηκε το έτος αυτό. Η διακόσμηση του παλαιού καθολικού κατά τον Α. Ξυγγόπουλο θεωρήθηκε ως έργο της παρακμής της «Μακεδόνικης Σχολής» διότι ο αγιογράφος και το συνεργείο του ακολούθησαν το ρεύμα τούτο, όχι όμως κατά μηχανικό τρόπο, δηλαδη ως συνταγή. Οι περίφημες αγιογραφίες των μονών του 16ουαι., και συγκεκριμένα του διαστήματος 1517-1560761 αποδεικνύουν ότι στα Μετέωρα δημιουργείται ένα δεύτερο «Αγιον Όρος» ή η «θηβαΐς» των Σταγών, αφού τα μοναστήρια συμφώνα με το «Σύγγραμμα ιστορικόν», χρονολογούμενο τον 16ο αι. ή άλλως «Χρονικόν των Μετεώρων» ανέρχονται σε δεκατέσσερα χωρίς να υπολογίζονται και μερικά μικρά ή άλλα εγκαταλελειμμένα. Καταφύγιο στα Μετέωρα Κατά την περίοδο των αλπικών πτυχώσεων, αποκόπηκαν οι βράχοι από την οροσειρά της Πίνδου που δημιουργήθηκε, και μετά από πολλούς αιώνες σχηματίστηκε η κοιλάδα του Πηνειού ποταμού. Εξαιτίας της συνεχής διάβρωσης από τις βροχές και τους ανέμους, οι βράχοι αυτοί πήραν τη σημερινή τους μορφή. Στις διάφορες σχισμές που υπήρχαν καθώς

και στις κορυφές τους, προστατεύονταν οι άνθρωποι της περιοχής από τις επιδρομές των κατακτητών. Επίσης, στους βράχους αυτούς βρήκαν καταφύγιο και πολλοί ερημίτες και αναχωρητές που αναζητούσαν ψυχική ηρεμία, γαλήνη και επιδίωκαν την χριστιανική τελειότητα με την προσευχή. Τρόπος ζωής μοναχών Στο Νομό Τρικάλων και σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τα Τρίκαλα, πάνω από την Καλαμπάκα, υψώνονται περήφανοι και επιβλητικοί οι πέτρινοι βράχοι των ΑΓΙΩΝ ΜΕΤΕΩΡΩΝ, γεμάτοι απολιθωμένα όστρακα, μαρτυρώντας ένα μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο. Στο μετεωρίτικο τοπίο το ύψος των βράχων φτάνει τα 400 μέτρα. Είναι το σημαντικότερο μετά το Άγιο Όρος, μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα Στις απάτητες αυτές κορφές, γύρω στο 1100 μχ., έφτασαν στα Μετέωρα οι πρώτοι Ασκητές. Σκαρφάλωσαν και φώλιασαν σαν τα πουλιά μέσα στις σπηλιές και στις κουφάλες των βράχων απομονωμένοι αναζητώντας εκεί με προσευχές και νηστείες την ψυχική τους πληρότητα και λύτρωση. Οι βράχοι βρίσκονται μεταξύ γης και ουρανού. Όσοι είχαν την υπομονή να τους μετρήσουν βρήκαν ότι ξεπερνούν τους χίλιους. Ονομάστηκαν Μετέωρα από τον Όσιο Μετεωρίτη Αθανάσιο της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου. Έκτοτε πάνω στους Ιερούς Βράχους ήρθαν και εγκαταστάθηκαν Μοναχοί και Μοναχές, οι οποίοι κοπιάζουν μέρα και νύχτα με εργασία, νηστεία, αγρυπνία, όχι μόνο για τη δική τους σωτηρία αλλά και για τη σωτηρία όλων των ανθρώπων με πολύωρες προσευχές και παρακλήσεις. Τα Μετέωρα ως Άσυλο

Ο χώρος των Αγίων Μετεώρων από τον Οκτώβριο του 1995 με νόμο της Πολιτείας ανακηρύχθηκε τόπος ιερός, αναλλοίωτος και απαραβίαστος γεγονός που εξασφαλίζει την Ορθόδοξη αυθεντικότητά του και την αποτελεσματική προστασία του. Έτσι ακριβώς αναγνώρισαν τον χώρο οι αιώνες και τον ανακήρυξε με απόφασή του το 1990 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Αυτός ο νόμος είναι πάρα πολύ σημαντικός γιατί: Ο όρος 'Aγια Μετέωρα στη συνείδηση του πιστού δηλώνει όχι μόνο τα μοναστήρια αλλά και τη γύρω περιοχή. Όλα είναι αγιασμένα και αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο. 'Αγια Μετέωρα σημαίνουν για όλους μας ό,τι και οι όροι "'Aγιοι Τόποι", "'Αγιον Όρος". Τα 'Aγια Μετέωρα αποτελούν ταυτόχρονα και θρησκευτικά καθιδρύματα πνευματικής και ηθικής ακτινοβολίας αλλά και πολιτιστικά μνημεία. Τέλος τα 'Aγια Μετέωρα αποτελούν μια Μοναστική Πολιτεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε μια ενιαία περιοχή, που διατηρείται από τη δημιουργία της αναλλοίωτη. Όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων λειτουργούν ως κοινόβια, όλα δηλαδή είναι κοινά. Υπάρχει κοινή τράπεζα (φαγητό) για όλους τους μοναχούς. Κανένας δεν έχει χρήματα. Το ταμείο είναι κοινό, αλλά υπεύθυνος γι' αυτό είναι ο ηγούμενος, που φροντίζει με αγάπη για όλη τη αδελφότητα του μοναστηριού. Για καθετί που κάνει ο μοναχός ζητά την άδεια και την ευλογία του ηγουμένου, στον οποίο λέει κάθε σκέψη του και δέχεται από αυτόν πνευματική καθοδήγηση, προκειμένου στο τέλος της ζωής του να αγιαστεί. Οι μοναχοί προσπαθούν να τηρήσουν με ακρίβεια τρεις βασικούς κανόνες του μοναχισμού: την αγνότητα, την ακτημοσύνη και την υπακοή. Ξυπνάνε στις 3.30 π.μ. και προσεύχονται ο καθένας χωριστά στο κελί του μέχρι τις 5.00 π.μ.. Από τις 5.00 π.μ. μέχρι τις 7.30 π.μ. γίνονται στον ναό οι ακολουθίες του Μεσονυκτίου, του Όρθρου και των Ωρών. Προσεύχονται και νηστεύουν σύμφωνα με τους κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Φροντίζουν για τη σωτηρία της ψυχής τους, αλλά ταυτόχρονα νοιάζονται για τον πλησίον τους και προσπαθούν να τον βοηθήσουν με πολλούς τρόπους. Όταν κάποιος νέος ή κάποια νέα καταφύγει στα μοναστήρια για να γίνει μοναχός ή μοναχή αντίστοιχα, δοκιμάζεται πρώτα για τρία χρόνια δόκιμος και μετά την άδεια του μητροπολίτη γίνεται μοναχός, αφού πρώτα βέβαια ο ηγούμενος κρίνει ότι είναι κατάλληλος για τη μοναχική ζωή. Οι μοναχοί και οι μοναχές εγκαταλείπουν τον κόσμο και έρχονται στα μοναστήρια για να αγιαστούνε. Έτσι το πρώτο μέλημά τους, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, είναι η προσευχή. Την προσευχή τη συνδυάζουν με την εργασία, για να ζήσουν πνευματικά και σωματικά. Οι εργασίες που

αναλαμβάνουν οι μοναχοί λέγονται διακονήματα, γιατί γίνονται με πνεύμα αγάπης και θυσίας, αλλά και με πολλή ευλάβεια και προσευχή. Υπάρχουν διακονήματα που εναλλάσσονται κάθε εβδομάδα (της εκκλησίας, του ξενώνα, της κουζίνας κ.α.)και αυτά που μένουν σταθερά (αγιογραφίες, εργόχειρα, χρυσοκεντήματα, ράψιμο, παρασκευή θυμιάματος και κεριών). Λόγω του, τουρισμού οι μοναχοί είναι υποχρεωμένοι να ασχολούνται με την υποδοχή του κόσμου (αρχοντάρης), την ξενάγηση κ.α., ώστε όσοι έρχονται στα Μετέωρα να αποκομίζουν πολλά από την Ορθόδοξη Παράδοση και τη ζωντανή πίστη των μοναχών. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΣΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ή ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΕΤΕΩΡΟΥ 1) Ιστορικά στοιχεία. Το μοναστήρι, που είναι σκαρφαλωμένο πάνω σε επιβλητικό βράχο, είναι το παλαιότερο, το μεγαλύτερο και το πιο σπουδαίο από τα σωζόμενα μέχρι σήμερα μοναστήρια των Μετεώρων. Ιδρύθηκε λίγο πριν από τα μέσα του 14 ου αι. (γύρω στα 1340) από έναν λόγιο και αγιορείτη μοναχό, τον όσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη. Στην αρχή ο όσιος έκτισε στον βράχο ναό της Θεομήτορος, στην οποία αφιέρωσε και το μοναστήρι (της Παναγίας της Μετεωρίτισσας Πέτρας). Επίσης έκτισε και κελιά για την εξυπηρέτηση των μοναχών που άρχισαν να συρρέουν εκεί. Αργότερα έκτισε άλλον ναό προς τιμήν της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού, ο οποίος αποτέλεσε το καθολικό του μοναστηριού και έδωσε από τότε την οριστική ονομασία σ' αυτό. Σημαντική φυσιογνωμία υπήρξε και ο διάδοχός του και δεύτερος κτίτορας της μονής, ο μοναχός όσιος Ιωάσαφ, πρώην βασιλιάς Ιωάννης Ούρεσης Παλαιολόγος. Στα 40 περίπου χρόνια της μοναχικής του ζωής ο όσιος Ιωάσαφ έφτιαξε κελιά, νοσοκομείο, στέρνα, ανακαίνισε τον ναό της Μεταμορφώσεως (πρόκειται για το σημερινό ναόσχημο ιερό) και ήταν μεταξύ των πρωτεργατών που ίδρυσαν τη μονή της Υψηλοτέρας (των Καλλιγράφων), σε απότομο και απρόσιτο βράχο απέναντι από το Μεγάλο Μετέωρο. Στα μέσα του 16 ου αι. το μοναστήρι γνώρισε ιδιαίτερη ακμή και' άνθηση. Είχε προικισθεί με αυτοκρατορικές και ηγεμονικές χορηγίες και υπερτερούσε από τα υπόλοιπα μετεωρίτικα μοναστήρια. Στα 1544-1545 κτίστηκε ο σημερινός μεγαλοπρεπής κυρίως ναός και ο νάρθηκας του επιβλητικού καθολικού. (Ο παλιός ναός έγινε 'Aγιο Βήμα). Λίγο αργότερα κτίστηκαν η τράπεζα, το μαγειρείο (εστία), το νοσοκομείο-γηροκομείο, ο πύργος και μικρά παρεκκλήσια και σκάλες ανόδου από τον πύργο και πάνω. Δεν έλειψαν βέβαια οι καταστροφές που έπληξαν το μοναστήρι: επιδρομές, κλοπές, λεηλασίες και πυρκαγιές. Το Μεγάλο Μετέωρο διανύει ήδη την έβδομη εκατονταετία από την ίδρυσή του. Συνέχισε χωρίς διακοπή τη μοναστική του παρουσία και ακτινοβολία. Αποτελεί ζωντανή έπαλξη του ορθόδοξου μοναχισμού και αληθινό προπύργιο της Χριστιανοσύνης. 2) Οι κτίτορες Ο όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης γεννήθηκε το 1302 στην Υπάτη (τότε Νέα Πάτρα). Από τους ψηλούς και απότομους βράχους διάλεξε ως τόπο ασκήσεως μια έκταση περίπου 50 στρεμμάτων, τον "Πλατύ Λίθο" ή "Πλατύλιθο", που ο ίδιος τον ονόμασε "Μεγάλο

Μετέωρο". Από τότε η ονομασία αυτή καθιερώθηκε, διατηρήθηκε, γενικεύτηκε στο σύνολο των μοναστηριών και βράχων και ξεπέρασε πολύ τα όρια της Ελλάδας. Στον ακούραστο αυτό πνευματικό άνδρα οφείλεται επίσης το κοινοβιακό σύστημα, καθώς και ο αρχαιότερος έγγραφος Κανονισμός των μετεωρίτικων μοναστηριών. Η αγιασμένη προσωπικότητα του Αθανασίου διακρινόταν για την ασκητικότητα, την ησυχαστική διάθεση, την οργανοτικότητα, το χάρισμα να θαυματουργεί και να προλέγει τα μέλλοντα και κυρίως για το ταπεινό του φρόνημα. Στην ταπείνωσή του αυτή οφείλεται ίσως και το γεγονός ότι ο ίδιος δεν άφησε γραπτά κείμενα, αν και διέθετε την απαραίτητη παιδεία και τις απαιτούμενες γνώσεις. Παρέμεινε σε όλη του την ζωή απλός μοναχός μέχρι που πέθανε ειρηνικά το 1380, σε ηλικία 78 χρόνων. Ο όσιος Ιωάσαφ γεννήθηκε γύρω στα 1349-1350 και ήταν γιος του Ελληνοσέρβου βασιλιά Θεσσαλίας και Ηπείρου, με έδρα τα Τρίκαλα, Συμεών Ούρεση Παλαιολόγου, ο οποίος πέθανε το 1370. Έτσι ο Ιωάννης πήρε την εξουσία. Γρήγορα όμως την απαρνήθηκε και αντάλλαξε την πολυτελή βασιλική πορφύρα με το φτωχό τριβώνιο του μοναχού. Ήρθε στο μοναστήρι στις αρχές του 1373,έγινε μοναχός και μετονομάστηκε σε Ιωάσαφ. Ήταν τότε 22 χρόνων. Η αγιασμένη προσωπικότητα του Ιωάσαφ διακρινόταν για τη γλυκύτητα, τη φιλανθρωπία, την πραότητα, την ησυχαστική διάθεση και για την εξυπνάδα του. Πέθανε πιθανότητα γύρω στα 1422-1423. 3) Μοναχοί- Ηγούμενοι με ξεχωριστή δράση Οι δύο κτίτορες του μοναστηριού, Αθανάσιος και Ιωάσαφ, παρέμειναν μέχρι το τέλος της ζωής τους απλοί μοναχοί. Γύρω τους όμως μαζεύτηκαν κι άλλοι. Στα χρόνια της ακμής του (μέσα του 16 ου αι.) το μοναστήρι αριθμούσε 300 περίπου μοναχούς και αποτελούσε έτσι μια πνευματική κυψέλη. Αργότερα ο αριθμός των μοναχών ελαττώθηκε και σήμερα, δυστυχώς, υπάρχουν σ' αυτό μόνον 3 μοναχοί. Ηγούμενος είναι ο αρχιμανδρίτης Αθανάσιος Αναστασίου, που έχει αναπτύξει μεγάλη ανακαινιστική, οικοδομική και φιλανθρωπική δραστηριότητα. Εκτός από τους δύο κτίτορες, στο σπουδαίο έργο των οποίων αναφερθήκαμε προηγουμένως, μεταξύ των άλλων ηγουμένων ξεχωρίζουν για τη δράση τους : Α) Ο ιερομόναχος Συμεών, επί ηγουμενίας του οποίου το 1552 αγιογραφήθηκε ο κυρίως ναός και κτίστηκε η τράπεζα του μοναστηριού. Β) Ο ιερομόναχος Παρθένιος Ορφίδης, (τέλη 18 ου - αρχές 19 ου αι.). Σε επιγραφές αναφέρεται ως ανακαινιστής και δωρητής εικόνων. Στις ημέρες του αναγέρθηκε (1789) το παρεκκλήσι των Αγίων Κων/νου και Ελένης και κατασκευάστηκε το 1791 το αριστουργηματικό ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο του κυρίως ναού του καθολικού της μονής. Γ) Τέλος ο λόγιος και πολυπράγμονας ιερομόναχος Πολύκαρπος Ραμμίδης (τέλη του 19 ου αι.), συγγραφέας (1882) της πρώτης γενικής ιστορίας των μετεωρίτικων μοναστηριών.

4) Το καθολικό και η αγιογράφησή του Το καθολικό του μοναστηριού είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Κυρίου και έγινε σε 3 φάσεις : Αρχικά το ιερό του σημερινού καθολικού αντιπροσώπευε τον πρώτο ναό της μονής, που έκτισε στα μέσα του 14 ου αι. ο όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης. Αργότερα στα 1387-1388 ο δεύτερος κτίτορας της μονής όσιος Ιωάσαφ τον επεξέτεινε και τον ξανάχτισε. Γι αυτό, αφού τότε ήταν καθολικό, έχει την μορφή μικρού ανεξάρτητου ναού, που ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς δικιόνιου εγγεγραμμένου με τρούλο. Αγιογραφήθηκε το 1483 και οι τοιχογραφίες του καλύπτουν θεματικά τον πλήρη σχεδόν αγιογραφικό και δογματικό κύκλο ενός κανονικού ναού. Από τις τοιχογραφίες του ξεχωρίζουν : ο Χριστός ως Παντοκράτορας, οι 3 Ιεράρχες, η Παναγία ένθρονη, στρατιωτικοί 'Aγιοι, οι κτίτορες του μοναστηριού και σκηνές από το Δωδεκάορτο και τα Πάθη του Χριστού. Όλες μαζί αποτελούν ένα επιβλητικό ζωγραφικό σύνολο, αντιπροσωπευτικό των τάσεων λίγο μετά την άλωση της Κων/πολης. Ανήκουν στη Μακεδονική Σχολή, γιατί έχουν ως πρότυπά τους την αγιογράφηση ναών της Μακεδονίας το 14 ο αι. Τέλος στα 1544-1545 ανηγέρθησαν ο μεγαλοπρεπής κυρίως ναός και ο νάρθηκας του σημερινού επιβλητικού καθολικού της μονής. Ο ναός ακολουθεί τον γνωστό αρχιτεκτονικό αγιορείτικο τύπο, είναι δηλ. σταυροειδής τετρακιόνιος εγγεγραμμένος με δωδεκάπλευρο τρούλο και με δύο χαρακτηριστικές πλευρικές κόγχες των ψαλτών, αριστερά και δεξιά. Ο νάρθηκας είναι ευρύχωρος με 4 κίονες και 9 σταυροθόλια. Αγιογραφήθηκαν το 1552. Οι πιο χαρακτηριστικές τοιχογραφίες του κυρίως ναού είναι : ο Παντοκράτορας, η Μεταμόρφωση, η Ανάσταση του Λαζάρου, η Βαϊφόρος, ο Μυστικός Δείπνος, η Κάθοδος στον 'Αδη, οι εμφανίσεις του Χριστού μετά την Ανάστασή Του, η Κοίμηση της Θεοτόκου, η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, η Αναστήλωση των Εικόνων και φυσικά οι κτίτορες Αθανάσιος και Ιωάσαφ. Στο νάρθηκα οι τοιχογραφίες που ξεχωρίζουν είναι: τα μαρτύρια αγίων, ολόσωμοι οι 2 κτίτορες του μοναστηριού, ο 'Aγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, η Βάπτιση του Χριστού, η Α και Ζ Οικουμενικές Σύνοδοι και μεγάλες μορφές του ασκητισμού. Δεν είναι γνωστός ο αγιογράφος όλων αυτών των ανυπέρβλητων τοιχογραφιών, αφού δεν μας παρέδωσε το όνομά του. Πρέπει όμως να ανήκει στην Κρητική Σχολή. Έτσι οι τοιχογραφίες αυτές έχουν αποδοθεί στον μεγάλο Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη ή σε συνεργείο μαθητών του ή τέλος, στον αγιογράφο της Μονής Δουσίκου (Αγίου Βησσαρίωνος,1557) Τζώρτζη. Εντυπωσιάζουν με την λάμψη, την ποικιλία των χρωμάτων και την τελειότητα της εκτέλεσής τους. 5) Φορητές εικόνες Μεγάλη σπουδαιότητα έχουν και προκαλούν τον θαυμασμό των επισκεπτών και οι φορητές εικόνες του μοναστηριού. Α) Στον ναό στα δύο ξυλόγλυπτα προσκυνητάρια, που στηρίζονται στους κίονες, υπάρχουν η Παναγία στα δεξιά και ο 'Aγιος Νικόλαος στα αριστερά (14 ος -15 ος αι.). Οι εικόνες του τέμπλου είναι λίγο νεότερες και ανήκουν χρονολογικά σε διάφορες εποχές (16 ος -19 ος αι.). Ξεχωρίζουν για την τέχνη και την παλαιότητά τους οι εικόνες του Χριστού (16 ος αι.), της Παναγίας Βρεφοκρατούσας (16 ος αι.), του Τιμίου Προδρόμου, της Παναγίας

με τον Χριστό (Ρόδον το Αμάραντον, 1790), του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και των Αρχαγγέλων. Ενδιαφέρουσες επίσης είναι οι εικόνες των δύο μπροστινών ξυλόγλυπτων προσκυνηταρίων κοντά στην είσοδο του ναού. Αριστερά είναι οι κτίτορες της μονής και δεξιά η Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Β) Μεγάλης σπουδαιότητας όμως είναι και οι φορητές εικόνες του μουσείου της μονής. Ξεχωρίζουν δύο περίφημες εικόνες που δώρισε στο μοναστήρι η Μαρία Παλαιολογίνα, αδελφή του δεύτερου κτίτορα της μονής Ιωάσαφ. Στη μια εικονίζεται η Παναγία στο κέντρο, που πλαισιώνεται από 14 προτομές αγίων. Η άλλη εικόνα είναι η Ψηλάφιση του Θωμά. Και στις δύο εικόνες εικονίζεται η Μαρία Παλαιολογίνα. Η δωρεά προς το μοναστήρι πρέπει να έγινε ανάμεσα στα χρόνια 1372 και 1384.'Aλλες φορητές εικόνες μεγάλης αξίας είναι : ένα δίπτυχο του 14 ου αι. με την Παναγία Θρηνούσα και τον Χριστό ως 'Aκρα Ταπείνωση, μια σειρά 12 εικόνων του 16 ου αι. με τους αγίους του μηνολογίου και τέλος οι εικόνες του Δωδεκάορτου (κι αυτές του 16 ου αι.). Όλες οι εικόνες δημιουργούν στους Χριστιανούς προσκυνητές συναισθήματα κατανύξεως, ενώ οι αδιάφοροι ή οι αλλόθρησκοι μένουν εκστατικοί μπροστά στην επιβλητικότητά τους. 6)'Άλλα κτίσματα Στο κτιριακό συγκρότημα του μοναστηριού, εκτός από το καθολικό, ξεχωρίζουν ακόμα : Το ασκηταριό του πρώτου ιδρυτή της μονής οσίου Αθανασίου του Μετεωρίτη. Είναι ένα μικρό κτίσμα χωμένο κυριολεκτικά στον βράχο, αριστερά καθώς ανεβαίνουμε τη σκάλα, λίγο πριν από την είσοδο της μονής. Η εστία (μαγειρείο). Πρόκειται για θολωτό κτίσμα με τεράστια πυροστιά πάνω στην οποία, με τη βοήθεια βαρούλκου, τοποθετούσαν το μεγάλο καζάνι για το μαγείρεμα του φαγητού. Η παλιά τράπεζα (1557), αξιόλογο αρχιτεκτονικό δημιούργημα. Έχει μήκος 35 και πλάτος 12 μέτρων. Πάνω σε 5 κίονες στηρίζεται η οροφή της, που έχει μονούς και διπλούς θόλους. Στην κόγχη δεσπόζει η μορφή της Παναγίας εν μέσω των Αρχαγγέλων Γαβριήλ και Μιχαήλ. Το νοσοκομείο-γηροκομείο (1572), σπουδαίο κι αυτό από αρχιτεκτονική άποψη κτίριο, με την περίφημη πλινθόκτιστη οροφή του ισογείου του, με κεντρικό θόλο που στηρίζεται σε 4 κίονες, και με 8 πλευρικά σταυρολίθια. Τρία παλιά παρεκκλήσια : I. Του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (1682). Είναι μικρός μονόχωρος ναός, θολοσκέπαστος, με τρίριχτη εξωτερικά στέγη, δίπλα στο ιερό του καθολικού. II. III. Την Ισαποστόλων Κων/νου και Ελένης (1789). Και αυτός είναι μικρός μονόχωρος ναός με ωραίο τρούλο, προσαρμοσμένο μορφολογικά στον επιβλητικό τρούλο του καθολικού. Βρίσκεται πολύ κοντά σ' αυτό. Της Κυρίας Θεοτόκου. Βρίσκεται στο σπήλαιο όπου ασκήτευε ο κτίτορας της μονής όσιος Αθανάσιος. Και τέλος ένα νεότερο παρεκκλήσι: του Αγίου Νεκταρίου, με άριστης τέχνης σύγχρονες τοιχογραφίες. Βρίσκεται στο ισόγειο της ανακαινισμένης βορειοδυτικής πτέρυγας των κελιών.

7) Η βιβλιοθήκη Η βιβλιοθήκη του μοναστηριού είναι από τις πιο πλούσιες και αξιόλογες μοναστηριακές βιβλιοθήκες. Παρά τις αντίξοες ιστορικές συγκυρίες οι μοναχοί διαφύλαξαν με ευλάβεια και διέσωσαν μέχρι σήμερα τους ανεκτίμητους θησαυρούς του μοναστηριού τους : χειρόγραφους κώδικες, έγγραφα και σπάνια έντυπα.. Η συστηματική καταγραφή των χειρογράφων και εγγράφων της μονής από τον Νικόλαο Βέη (1908-1909) σε σύγκριση με τα σημερινά δεδομένα δείχνει ότι οι απώλειες, ευτυχώς, υπήρξαν πολύ λίγες και ασήμαντες. Χειρόγραφα. Στο μοναστήρι ανήκουν σήμερα 640 χειρόγραφα από 1200 συνολικά των μετεωρίτικων μοναστηριών. Χρονολογικά καλύπτουν 10 περίπου αιώνες πνευματικής παραγωγής (9 ος -19 ος αι.). Το περιεχόμενό τους είναι ποικίλο. Βασικά είναι θεολογικό και εκκλησιαστικό : λειτουργικά βιβλία, η Αγία Γραφή, πατερικά κείμενα, βίοι και μαρτύρια αγίων, απολογητικά, ασκητικά, παραινετικά κ.α. Υπάρχουν όμως και χειρόγραφα της λεγόμενης "Θύραθεν παιδείας", δηλ. κείμενα αρχαίων συγγραφέων, καθώς και νεότερα κείμενα φιλοσοφικά, γραμματικά, αλχημείας, χρονικογραφικά κ.α. Πρέπει εδώ να πούμε ότι η σπουδαιότητα των χειρογράφων είναι ξεχωριστή και για δύο ακόμα λόγους : I. Έχουν και παλαιογραφική σημασία, αφού μπορεί κανείς να παρακολουθήσει σ' αυτά και να μελετήσει την εξέλιξη της γραφής μέσα στους αιώνες. Φαίνεται ότι κατά τον 16 ο και 17 ο αι. λειτουργούσε στο μοναστήρι συστηματικό βιβλιογραφικό εργαστήριο με έμπειρους καλλιγράφους και γραφείς κωδίκων. II. Πολλά χειρόγραφα αποτελούν και αξιόλογα έργα τέχνης. Είναι πλούσια διακοσμημένα με εντυπωσιακές μικρογραφίες, πολύχρωμα επίτιτλα, πρωτογράμματα και άλλα διακοσμητικά μοτίβα. Έγγραφα. Είναι βυζαντινά, μεταβυζαντινά και νεότερα. Πρόκειται για χρυσόβουλα, μητροπολιτικά έγγραφα, πατριαρχικά σιγίλια κ.α. Αποτελούν σπουδαία κειμήλια και πολύτιμα ιστορικά ντοκουμέντα. Αναφέρουμε ενδεικτικά το χρυσόβουλο του βυζαντινού αυτοκράτορα Ανδρόνικου Γ Παλαιολόγου (1336), το χρυσόβουλο του Στέφανου Δουσάν (1348) και τα δύο χρυσόβουλα του βασιλιά Συμεών Ούρεση Παλαιολόγου, πατέρα του δεύτερου κτίτορα της μονής Ιωάσαφ (1359 κ' 1366). Έντυπα. Όπως και με τα χειρόγραφα, έτσι κι εδώ ένα μεγάλο μέρος των εντύπων είναι λειτουργικά βιβλία, αρκετά από τα οποία δυσεύρετες εκδόσεις Βενετίας. Υπάρχουν επίσης και αρκετά αρχέτυπα κλασικών Ελλήνων συγγραφέων (πάλι εκδόσεις Βενετίας), καθώς και γραμματικών έργων. Έχουμε ακόμα και τη σπάνια έκδοση του Λεξικού του Σουΐδα (Σούδα) από το Δημήτριο Χαλκοκονδύλη το 1499 στο Μιλάνο. 8) Έργα ξυλογλυπτικής Αριστουργήματα ξυλογλυπτικής, που προκαλούν τον θαυμασμό του επισκέπτη, αποτελούν : Το ξύλινο τέμπλο του κυρίως ναού του καθολικού (1791) και τα έξι προσκυνητάρια που υπάρχουν σ' αυτόν και στον νάρθηκα. Είναι όλα επιχρυσωμένα και έχουν ποικιλία στη διακόσμησή τους: φύλλα, άνθη, σταφύλια, ρόδακες, 'Aγγελοι, πτηνά, λιοντάρια, δράκοντες κ.α. Το ξύλινο τέμπλο του παρεκκλησίου των Αγίων Κων/νου και Ελένης και του Τιμίου Προδρόμου. Δεν είναι επιχρυσωμένα αλλά πλούσια διακοσμημένα.

Παλιό ξύλινο προσκυνητάρι και δύο ξύλινα αναλόγια του κυρίως ναού, πλούσια διακοσμημένα με ένθετες παραστάσεις από φίλντισι (ελεφαντόδοντο). Ο δεσποτικός θρόνος του κυρίως ναού, πλούσια και αυτός διακοσμημένος, όπως το τέμπλο, με ένθετες παραστάσεις από φίλντισι και μάρμαρο. Η οροφή του θόλου μιμείται τον ουρανό και είναι γεμάτη από φιλντισένια αστέρια. Τέλος, οι τρεις ξύλινοι σταυροί του ιεροδιακόνου Δανιήλ (αρχές του 16 ου αι.), θαύμα υπομονής και επιδεξιότητας. Οι δύο σταυροί έχουν το όνομα του Δανιήλ, ενώ ο τρίτος αποδίδεται σ' αυτόν. Και οι τρεις σταυροί έχουν την ίδια λεπτή κατεργασία, τις ίδιες περίπου παραστάσεις και αποτελούν πραγματικά αριστουργήματα ξυλογλυπτικής και μικροτεχνίας. 9) Χρυσοκέντητα υφάσματα Πλούσια και πολύ αξιόλογη είναι και η συλλογή χρυσοκέντητων υφασμάτων που φυλάγονται στο μοναστήρι. Ανάμεσα στα άλλα ξεχωρίζουν : Χρυσοκέντητη ποδιά-κάλυμμα αγίας Τραπέζης (14 ος αι.), χρυσοκέντητοι αέρες σε πορφυρό χρώμα, χρυσοκέντητοι σταυροί από ωμοφόριο, επιμάνικα, επιτραχήλια (14 ος -15 ος αι.) και ενεπίγραφη ζώνη του 1794 του επισκόπου Σταγών Παϊσίου του Κλεινοβίτη. Ξεχωριστή σημασία για την ιστορία του μοναστηριού έχει και η χρυσοποίκιλτη και χρυσοκέντητη, πάνω σε βελούδο, μήτρα του ηγουμένου Συμεών (μέσα 16 ου αι.). Ιδιαίτερος λόγος αξίζει να γίνει για τους δύο χρυσοκέντητους επιτάφιους. Ο πρώτος είναι του 14 ου αι., κεντημένος σε πορφυρό ύφασμα και έχει διαστάσεις 1,70 m με 1,16 m. Ο δεύτερος επιτάφιος είναι του 1620-1621, κεντημένος σε πράσινο ύφασμα και έχει διαστάσεις 0,98 m με 0,75 m. 10) Έργα αργυροχοΐας Είναι αποκλειστικά σχεδόν λειψανοθήκες, αφού το μοναστήρι φυλάγει ως ιερά σεβάσματα τα τίμια λείψανα πολλών και σπουδαίων αγίων της Εκκλησίας μας. Τα έργα αργυροχοΐας χρονολογούνται σε διάφορες εποχές (16 ος -19 ος αι.) και φέρουν διάφορες παραστάσεις αγίων και άλλα διακοσμητικά θέματα. Ιδιαίτερη σημασία για το μοναστήρι έχουν οι κάρες των οσίων κτιτόρων του, που φυλάγονται μέσα σε αργυρές και πλούσια διακοσμημένες λειψανοθήκες. Βρίσκονται στον νάρθηκα του καθολικού πάνω από τον τάφο τους. Από τις άλλες αργυρές λειψανοθήκες αναφέρουμε αυτή της κάρας του αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος (1614), της κάρας του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος (1617), τη θήκη λειψάνου του αγίου Ανδρέα Κρήτης (1760) και τη θήκη λειψάνου του χεριού του Μεγάλου Βασιλείου.

ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ Πάνω σ' ένα πανύψηλο βράχο με ιδιόμορφο σχήμα και με έκταση 5-6 στρεμμάτων, που βρίσκεται βορειοδυτικά της Μονής Αγίου Στεφάνου, είναι κτισμένη η Μονή της "Αγίας Τριάδας". Είναι το πιο δυσπρόσιτο από τα Μοναστήρια των Μετεώρων. Η ανάβαση στη Μονή παλιότερα γινόταν με ανεμόσκαλες και με το δίχτυ. Σήμερα η πρόσβαση γίνεται με δύσκολη πεζοπορία και αφού ανέβουμε 140 σκαλιά σκαμμένα μέσα στην πέτρα που έγιναν στα 1925 και μας οδηγούν με ασφάλεια στην κορυφή του βράχου. Το 1970 κατασκευάστηκε και ένας εναέριος μεταφορέας πραγμάτων και υλικών για τις ανάγκες και τη συντήρηση της Μονής. Ο επισκέπτης προσκυνητής αντικρίζει από ψηλά τη μαγευτική θέα, την κοιλάδα της Καλαμπάκας με τον Πηνειό Ποταμό, τον Κόζιακα και τα όρη Χάσια. Η Μονή της Αγίας Τριάδας θεωρείται από τους ειδικούς το τρίτο αρχαιότερο μοναστήρι των Μετεώρων. Οι πρώτοι ερημίτες πρέπει να έκτισαν εδώ τα ασκηταριά τους στις αρχές του 14ου αιώνα. Η Μονή κτίστηκε το 1438 μχ. από κάποιο μοναχό Δομέτιο αλλά δεν επιβεβαιώνεται. Για να χτιστεί το μοναστήρι και να ανεβάσουν τα υλικά χρειάστηκαν 70 χρόνια. Από επιγραφή και άλλες μαρτυρίες γίνεται γνωστό ότι ο κύριος Ναός (καθολικό) κτίστηκε το 1475-76 μχ σύμφωνα άλλωστε και με τη χρονολογία που είναι χαραγμένη και εντοιχισμένη στο νότιο εξωτερικό τοίχο. Το μοναστήρι έχει δύο Ναούς. Τον κυρίως ναό που το λέμε και καθολικό και το μικρό Ναό του Ιωάννου του Προδρόμου. Ο κυρίως Ναός είναι δικίονος σταυροειδής με κεντρικό τρούλο στη στέγη. Η τοιχογράφηση έγινε το 1741 επί μητροπολίτη Σταγών Θεοφάνη και ο ηγούμενος της Μονής ήταν ο Παρθένιος, οι ζωγράφοι ήταν ο Αντώνιος Ιερέας και ο αδελφός του Νικόλαος. Στο τέμπλο υπάρχουν πολλές παλιές εικόνες. Ενδιαφέρος παρουσιάζουν οι εικόνες της Παναγιάς που έγινε το 1718 μχ και η εικόνα του Χριστού που έγινε το 1662 μχ. Στον εσωνάρθηκα υπάρχουν τοιχογραφίες που έγιναν το 1692 επί μητροπολίτη Σταγών Αρσενίου και ηγουμένου της Μονής Ιωνά. Δίπλα στο Ιερό υπάρχει ένα μικρό σκευοφυλάκιο που έγινε το 1684. Υπάρχουν ακόμη η τράπεζα, αίθουσα υποδοχής, κελιά και δεξαμενές ακόμη θα δούμε και μια μικρή λαογραφική συλλογή.